Nieuwe Huawei- en Honor-smartphones die sinds januari in Nederland te koop zijn, missen een Google-certificering. Als gevolg van een Amerikaans handelsverbod mag Huawei niet samenwerken met Google, wat concreet betekent dat de toestellen geen Google-apps, Play Store en Google-achtergronddiensten gebruiken. Na maandenlang testen leggen we uit wat zo’n Google-loze smartphone wel maar vooral niet kan, en of het de moeite waard is om zo’n Android-smartphone te kopen.

In mei 2019 plaatste de Amerikaanse overheid Huawei op een zwarte lijst omdat de Chinese telecomgigant zou spioneren voor de Chinese overheid. Daar is een jaar nog steeds geen publiek bewijs voor geleverd, maar Huawei gaat inmiddels gebukt onder de gevolgen. Het bedrijf zag zijn smartphoneverkopen buiten China vorig jaar flink dalen en maakte 12 miljard dollar minder winst dan verwacht. Dit heeft alles te maken met het feit dat nieuwe toestellen van Huawei en zustermerk Honor geen Google-certificering meer mogen dragen. Omdat Huawei op een zwarte lijst staat, mag het niet samenwerken met Amerikaanse bedrijven. Google is er één van, en daarom is Huawei aangewezen op de open-source Android-versie zonder Google-software. De eerste Google-loze smartphone, de Mate 30 Pro, kwam in januari in Nederland uit. Daarna volgden de Mate Xs, P40 Pro en Honor 9X Pro. We hebben deze vier telefoons getest tussen januari en mei, voorzien van de definitieve software. Er blijken vijf problemen te zijn, die we hieronder uitleggen.

©PXimport

©PXimport

1 Geen Google-account en -apps

Al bij het installeren van een Huawei- of Honor-telefoon zonder Google-certificering duiken er onaangename verrassingen op. Omdat je niet kan inloggen met je Google-account, kun je je bladwijzers uit Chrome, je Google-contacten, wifiwachtwoorden en andere informatie niet automatisch meenemen naar je nieuwe toestel. Het is raadzaam op je oude toestel de Huawei Phone Clone-app te gebruiken, die een groot deel van je apps en je contacten overzet. Een noodoplossing voor een probleem dat je waarschijnlijk niet gewend bent, want zelfs overstappen van een iPhone naar een Android-telefoon verloopt soepeler. Eenmaal geïnstalleerd valt op dat de Android-software inderdaad helemaal vrij is van Google. De Google-apps die je (misschien) gebruikt, ontbreken en dat geldt ook voor Google-diensten in de instellingen van de telefoon. De Play Store mist ook, daarover zo meteen meer. In hoeverre het gebrek aan Google-apps een probleem is, hangt af van hoeveel van die apps je normaal gebruikt.

©PXimport

Wij zitten diep in Google’s ecosysteem en zijn daarom beperkt op een Huawei- of Honor-toestel zonder. Foto’s uploaden niet automatisch naar Google Foto’s, onze Google Agenda is niet goed bruikbaar, bestanden in Google Drive zijn niet te raadplegen en de Google Home-app om onze domotica te bedienen mist eveneens. En dan hebben we het nog niet eens gehad over apps als YouTube, Google Maps, Google Keep en – voor velen belangrijk – Gmail. Je kunt je Google-mail gebruiken via Huawei’s eigen mailapp, maar het instellen verliep op twee van de vier geteste telefoons moeizaam. Google-apps installeren via onofficiële omwegen is een eitje, maar ze werkend krijgen is een ander verhaal. De apps maken namelijk gebruik van de eveneens afwezige Google Mobile Services, waarover later meer.

©PXimport

2 Geen Play Store

De Google Play Store, de standaard appwinkel, ontbreekt ook. Dat is simpel gezegd bijzonder onpraktisch, want je kunt je favoriete apps en games dus niet installeren. Een deel van je apps en games is via de Phone Clone-app te installeren, maar niet allemaal. Missende apps moet je via alternatieve websites of appwinkels binnenhalen, wat extra werk en veiligheidsrisico’s oplevert. Een bijkomend nadeel is dat apps en games ontwikkeld zijn om zichzelf te updaten via de Play Store, en dat kunnen ze nu dus niet.

Huawei biedt een alternatief aan in de vorm van zijn eigen appwinkel, de AppGallery. Die wordt sinds september 2019 flink gepromoot. Ontwikkelaars moeten hun apps en games zelf in de AppGallery plaatsen, iets wat volgens Huawei een uurtje werk is. Desalniettemin staan er zeven maanden na onze eerste kennismaking met de AppGallery nog steeds maar heel weinig populaire apps en games in deze appwinkel. Netflix, WhatsApp, Facebook, Instagram en Zoom ontbreken bijvoorbeeld nog steeds. Zoek je in de AppGallery naar deze apps, dan krijg je het advies de website te gebruiken of een link naar de site van de ontwikkelaar om de app als apk-bestand te installeren. Beide oplossingen hebben hun beperkingen. Een website werkt niet zo gebruiksvriendelijk als een app, terwijl je een app na apk-download telkens handmatig moet updaten via de site van de ontwikkelaar. Apps en games die nog niet in Huawei’s AppGallery staan, vind je misschien wel in één van de andere appwinkels voor Android. Amazon heeft zijn App Store, die je gratis kunt downloaden en aardig wat apps bevat.

Een andere populaire appwinkel is Apptoide. Wij zijn echter geen fan omdat hij regelmatig pagina vullende advertenties toont en veel dubieuze (nep)apps aanprijst. Onlangs bleek ook nog dat de gegevens van twintig miljoen Apptoide-gebruikers gestolen zijn bij een hack.

©PXimport

©PXimport

3 Geen Google Mobile Services

Als je met moeite je favoriete apps en games op een Huawei- of Honor-telefoon hebt geïnstalleerd, ervaar je het derde probleem. Het leeuwendeel van de Android-apps en -games is ontwikkeld met de Google Mobiles (GMS) in het achterhoofd. Deze diensten werken op de achtergrond van een door Google gecertificeerde smartphone of tablet, maar ontbreken logischerwijs op een model zonder certificaat. Problematisch, want de meeste apps werken daarom niet naar behoren. Zo kun je na het installeren van WhatsApp geen Google Drive-back-up van je vorige telefoon herstellen, en begin je met een leeg WhatsApp-scherm. Ongezellig en onhandig.

©PXimport

GMS hebben ook invloed op andere onderdelen van Android-apps, bijvoorbeeld de locatiebepaling. Apps die via GMS je locatie opvragen, kunnen dat op een niet-gecertificeerd apparaat niet doen en werken dus niet optimaal of zelfs helemaal niet. Onder meer Buienalarm, NS, 9292, Maps.me en Booking.com doen het op moment van schrijven niet goed. Huawei zegt met appontwikkelaars in gesprek te zijn om deze problemen te verhelpen, maar kan geen concrete beloftes doen. Topman Richard Yu liet begin dit jaar weten dat Huawei één a twee jaar nodig heeft om zijn AppGallery aanzienlijk te verbeteren. De fabrikant wil ontwikkelaars aansporen zijn eigen Huawei Mobile Services (HMS) te gebruiken.

©PXimport

©PXimport

Veel apps, waaronder Todoist en de Volkskrant Krant-app, werken niet. Pikant detail: de AppGallery prijst Todoist aan als top-app.

Eind april werd duidelijk dat Huawei- en Honor-telefoons zonder GMS ook niet geschikt zijn voor Google’s methode om op de achtergrond coronabesmettingen te detecteren. Wie een nieuwere Huawei- of Honor-smartphone gebruikt, krijgt dus geen seintje als hij contact is geweest met iemand die (vermoedelijk) corona heeft. De een zal dat uit privacyoverwegingen prima vinden, terwijl een ander juist wél op de hoogte gebracht wil worden. Op moment van schrijven is het nog niet bekend of de Nederlandse overheid een corona-app gaat uitbrengen en zo ja, of die zal werken op toestellen zonder Google-certificaat.

Net als de Google-apps en Play Store kun je de GMS via een omweg installeren. In onze maanden met de Huawei- en Honor-smartphones, hebben we meer dan een handvol omwegen zien komen en gaan. De een was nog dubieuzer dan de ander, en allemaal maakten ze gebruik van een of ander achterdeurtje in de Android-software. Google raadt gebruikers van niet-gecertificeerde Android-toestellen met klem af de GMS via een onofficiële methode te installeren. Wij sluiten ons hierbij aan. Je Google-accountgegevens toevertrouwen aan een onbekende app om GMS te verkrijgen, is simpelweg vragen om problemen waar we niet eens aan willen denken. Voor echt technisch onderlegde gebruikers die denken ‘ik unlock de bootloader om de software naar mijn eigen hand te zetten’: helaas, dat kan niet. De bootloader van Huawei- en Honor-smartphones is vergrendeld en daar lijken de fabrikanten vooralsnog aan vast te houden.

©PXimport

4 Minder veilig

Het gebrek aan Google’s certificaat betekent ook dat de Android-ontwikkelaar zijn antivirussoftware niet mee mag installeren. Gecertificeerde toestellen zijn standaard voorzien van Google’s Play Protect-software, die het apparaat voortdurend controleert op digitale bedreigingen. Apps en games die in de Play Store staan, worden voor installatie onderzocht op eventuele virussen. En als je een bestand downloadt van het internet, checkt Play Protect eerst of die pdf of apk-bestand wel veilig is. Een Huawei- of Honor-smartphone zonder Google’s bemoeienis mist Play Protect, en is daarom – in elk geval op papier – minder veilig. Geen fijne gedachte. Een aparte antivirusapp gebruiken kan raadzaam zijn, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Niet alle betrouwbare (!) antivirusapps zijn beschikbaar in een appwinkel als de AppGallery, en downloads vanaf sites werken niet altijd. Bovendien is een deel van de antivirusapps ontwikkeld met GMS in het achterhoofd, waardoor ze niet goed werken.

5 Onzeker updatebeleid

Het vijfde maar zeker niet minste nadeel van een Android-smartphone zonder Google-certificering is het updatebeleid. Bij een door Google gecertificeerde telefoon ben je verzekerd van twee jaar beveiligingsupdates, minimaal één per kwartaal. Google brengt elke maand zo’n beveiligingsupdate uit. Vrijwel alle toestellen boven de honderd euro krijgen ook minstens één Android-update, waarvan Google er een per jaar uitbrengt. Duurdere modellen krijgen langer versie- en beveiligingsupdates, tot vijf jaar. Fabrikanten werken samen met Google om updates door te nemen, te testen en tenslotte beschikbaar te stellen voor smartphones.

©PXimport

Het zal je niet verbazen dat een fabrikant die niet met Google mag werken, meer moeite moet doen om die Android-updates naar zijn niet-gecertificeerde telefoons te brengen. Gebruikers van niet-gecertificeerde smartphones zijn de dupe. De Honor 9X Pro, sinds half april te koop in Nederland voor 249 euro, draait nog op Android 9.0 (Pie) uit 2018. Wanneer er een update naar versie 10 uit 2019 volgt, blijft vooralsnog een mysterie. Computer!Totaal heeft deze vraag herhaaldelijk uitgezet bij Honor en kreeg na weken wachten te horen dat de update ‘binnenkort’ verschijnt. Honor kan ook niet vertellen of de 9X Pro meer versie-updates zal ontvangen en hoe vaak en hoe lang er beveiligingsupdates uitkomen. Een tweede voorbeeld is de Huawei P40-serie, eveneens sinds april verkrijgbaar. Deze drie toestellen draaien wel op de nieuwste Android-versie, maar Huawei liet bij de presentatie niets concreet los over het updatebeleid van de smartphones. Dat wekt geen vertrouwen voor de toekomst. En de 2499 euro kostende vouwtelefoon Mate Xs was eind april voorzien van de Android-beveiligingsupdate van februari, waarmee hij twee maanden achterloopt.

©PXimport

iPhone is ook een alternatief

©PXimport

Achteraf certificeren

De problemen voor Huawei, Honor en gebruikers van een niet-gecertificeerde smartphone zijn duidelijk. Maar stel dat de Amerikaanse overheid het handelsverbod van tafel veegt, zijn de problemen dan ook direct voorbij? Waarschijnlijk niet.

Eén van de belangrijkste en meest gestelde vragen is of Huawei of Honor een niet-gecertificeerde smartphone alsnog kan laten certificeren door Google. Computer!Totaal heeft deze vraag al sinds september, bij de introductie van Huawei’s eerste Google-loze-telefoon, uitstaan bij de betrokken partijen en wacht nog steeds op een inhoudelijke reactie. Onlangs liet een woordvoerder van Huawei weten dat ‘een open Android-systeem en ecosysteem de voorkeur heeft’, maar dat is geen antwoord op de vraag. Voor zover wij weten, kan Google zijn hele softwarepakket (Google-apps, de Play Store, GMS en antivirus) via één update naar een niet-gecertificeerde smartphone brengen. En als het handelsverbod van tafel is, mogen Google en Huawei en Honor bovendien weer samenwerken om Android- en beveiligingsupdates beschikbaar te stellen voor toestellen. Ook dit gaat via software-updates. De techniek lijkt het probleem dus niet. Maar dat na zeven maanden (!) nog steeds geen van de partijen een sluitend antwoord kan of wil geven, geeft wel aan hoe (juridisch?) gevoelig het handelsverbod ligt.

©PXimport

Conclusie

Wie doet er goed aan een Android-smartphone zonder Google-certificaat te kopen? Na maandenlang testen concluderen we: bijna niemand. Het gebrek aan een certificering levert simpelweg teveel nadelen op. Van ontbrekende Google-apps en de Play Store-appwinkel tot veelal slechtwerkende apps van derden en een onzeker updatebeleid: de nadelen beïnvloeden de gebruikservaring van de telefoon dusdanig dat vrijwel iedereen zo’n toestel beter links kan laten liggen. Alleen mensen die weloverwogen besloten hebben dat ze een smartphone zonder Google-bemoeienis willen, zullen misschien blij worden van een Huawei P40 Lite, Honor 9X Pro of vergelijkbaar model. Maar wie niets met Google te maken wil hebben, heeft waarschijnlijk ook weinig op met Huawei – dat steun krijgt van de Chinese overheid. Mocht dat geen probleem zijn, dan is er nog de prijs. Huawei vraagt bijvoorbeeld 999 euro voor de Google-loze P40 Pro. Voor hetzelfde geld kun je een iPhone 11 Pro, Samsung Galaxy S20 Plus of OnePlus 8 Pro kopen; vergelijkbare high-end smartphones die echter géén softwarebeperkingen hebben.

©CIDimport

Worden de geplaagde Huawei- en Honor-telefoons interessanter als ze flink in prijs zakken? Op papier wel, maar de softwarematige nadelen verdwijnen er niet door. Wij vinden dat de gebruikersnadelen zwaarder wegen dan een eenmalige besparing van tientallen tot honderden euro’s (afhankelijk van de smartphone), en denken daarom niet dat een prijsverlaging Huawei en Honor aan meer tevreden (!) klanten zal helpen. De belangrijkste conclusie is dat een Android-smartphone zonder Google-certificering dusdanig beperkt is dat bijna niemand ‘m moet kopen. Huawei en Honor ondervinden daar nu de gevolgen van, maar de concurrentie is ook wakker geschud. Het Amerikaanse handelsverbod maakt pijnlijk duidelijk hoe afhankelijk smartphonemerken zijn van Google, en hoe onwenselijk dat misschien wel is. Eén wet van de Amerikaanse overheid kan enorme gevolgen hebben, maar vergeet niet dat Google zelf ook kan besluiten om de samenwerking met een merk te stoppen.

©PXimport

Een waterkoker of fluitketel lijkt misschien onmisbaar in de keuken, maar steeds meer mensen stappen over op een slimme warmwaterkraan. Hiermee tap je in een handomdraai kokend, gekoeld of zelfs bruisend water, rechtstreeks uit de kraan. Handig, snel en vaak ook zuiniger dan je denkt.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bemmel & Kroon

De Quooker-warmwaterkraan is een Nederlandse uitvinding die teruggaat tot de jaren 70. Het eerste productiemodel werd al in 1992 geïntroduceerd en enkele jaren later volgden verschillende varianten van de kraan tot de modellen die we nu kennen.

Werking van het systeem

Het Quooker-systeem is gebaseerd op een eenvoudig maar ingenieus principe: een kraan op het aanrecht is verbonden met een compact reservoir dat in het keukenkastje wordt geplaatst. Dit reservoir fungeert als een soort extreem goed geïsoleerde thermosfles, waarin water continu op 108° C wordt gehouden. Dankzij deze hoogvacuümisolatie is het energieverbruik om het water op temperatuur te houden enorm laag, met een stand-byverbruik van slechts 10 watt per dag, wat neerkomt op circa 0,06 euro per dag, afhankelijk van je energiecontract.

Je kunt momenteel kiezen uit drie varianten van de Quooker: de Pro3-VAQ, de COMBI en de COMBI+. In de tabel hieronder zie je de verschillen:

De grootste besparing op energie en water behaal je met de COMBI- en COMBI+-systemen. Staat de cv-ketel ver van de keuken, dan gaat er vaak een hoop water verloren. Dat komt doordat je eerst een tijdje koud water moet laten weglopen voordat er warm water uit de kraan komt. Met een Quooker heb je dat probleem niet: het waterreservoir zit direct onder de kraan. Zo bespaar je tot wel 10 liter water per dag. Het systeem is daardoor niet alleen een handige kokendwaterkraan, maar ook een slimme manier om warm water te regelen. Dat maakt het een duurzame investering die verder gaat dan alleen gemak.

©Quooker / Bemmel & Kroon

Verschillende kranen

De reservoirs van de Quooker kun je combineren met elke gewenste kraan van het systeem. Er zijn vier types Quooker-kranen:

De Flex: Dit is een Quooker-kraan met een flexibele uittrekslang voor warm en koud water. De slang is handig voor het spoelen van de spoelbak of het vullen van pannen buiten de wasbak. Een ingebouwd veiligheidsmechanisme, de kokendwaterstop, zorgt ervoor dat er geen kokend water kan worden getapt als de slang is uitgetrokken.

De Fusion: De alles-in-één kraan die kokend, warm en koud water levert. Dit strakke, minimalistische design past in vrijwel elke moderne keuken en is verkrijgbaar in diverse afwerkingen, zoals chroom, rvs, zwart, goud en messing-platina.

De Front: Een kraan met een uitgesproken uiterlijk en een vernieuwde bediening aan de voorkant van de uitloop voor warm en koud water. Dit model is verkrijgbaar in rvs en zwart.

De Nordic-modellen: Deze serie omvat de Nordic Twintaps, een set van een kokendwaterkraan en een mengkraan in hetzelfde ontwerp, en de Nordic Single Tap, een losse kokendwaterkraan die kan worden gecombineerd met een bestaande mengkraan. Deze opties zijn ideaal voor consumenten die de functionaliteiten van warm/koud water en kokend water gescheiden willen houden.  

©Quooker / Bemmel & Kroon

Oude kraan vervangen

Vaak wordt gedacht dat je een Quooker-kraan alleen in een nieuwe keuken kunt installeren. Dat is niet zo: een Quooker past in principe in elke keuken en het is zelfs mogelijk om deze náást je oude vertrouwde kraan te installeren. Dat zou je (als je een beetje handig bent) in principe helemaal zelf kunnen doen, maar je kunt de Quooker uiteraard ook door een expert laten installeren. Maar waar moet je rekening mee houden als je een Quooker wil installeren?

Stroomvoorziening: Er is een geaard stopcontact en bij voorkeur een aparte elektriciteitsgroep nodig, vooral wanneer de CUBE wordt toegevoegd. Als er geen aparte groep beschikbaar is, kan een energieverdeler worden gebruikt om de stroom te verdelen tussen de Quooker en andere apparaten, zodat de zekeringen niet springen.

Wateraansluiting: Je hebt een minimale waterdruk van 2 bar nodig om de Quooker-systemen goed te laten werken. Voor de Quooker COMBI+ geldt dat ook voor de warmwaterkraan: die moet ook op 2 bar staan. De maximale waterdruk is 6 bar.

Ruimte in het keukenkastje: De reservoirs zijn compact, maar vereisen wel voldoende ruimte. Het PRO3-reservoir is 40 cm hoog en heeft een diameter van 15 cm, terwijl de COMBI-reservoirs 47 cm hoog zijn en een diameter van 20 cm hebben. De CUBE meet 43 cm hoog, 30 cm breed en 44 cm diep, inclusief de CO₂-cilinder. Daarnaast heb je voor de Flex een minimale diepte van 500 mm en een breedte van 200 mm onder het aanrechtblad nodig voor het contragewicht van de uittrekslang.

Bij het zelf installeren van een Quooker is het overigens erg fijn dat de fabrikant allerlei handige instructievideo's en -documenten heeft voor de zelfklusser, waardoor je altijd stap-voor-stap weet wat je moet doen.

Voordelen

Waarom zou je voor een Quooker kiezen als je al een waterkoker hebt of een fluitketel gebruikt? Het grootste voordeel is dat je altijd en direct kokend water tot je beschikking hebt. Nooit meer wachten op je waterkoker of ketel totdat deze het kookpunt hebben bereikt. De Quooker verbruikt weliswaar continu stroom voor het op temperatuur houden van het hete water, maar een waterkoker verbruikt veel energie in korte tijd. En dat voor elke keer dat je warm water nodig hebt. Een fluitketel op het vuur is ook niet erg duurzaam als je kookt op gas. Voor het koken van uitgebreide maaltijden met pasta is het extra fijn als je snel over kokend water kunt beschikken.

©Dmitry Vereshchagin - stock.adobe.com

Overwegingen

Ben je van plan om een warmwaterkraan zoals een Quooker aan te schaffen? Houd dan wel rekening met een aantal zaken. Om te beginnen de aanschafprijs, maar ook de manier waarop een Quooker in je keuken wordt geïnstalleerd. Er moet immers extra ruimte onder de gootsteen worden vrijgemaakt, en dat is nu eenmaal niet zomaar in elke keuken mogelijk.

Welk systeem het best past, hangt af van je wensen en je keuken. Wil je alleen kokend water? Dan is de compacte PRO3 op zich afdoende. Heb je een lange wachttijd op warm water, dan zijn de COMBI of COMBI+ de slimste keuzes. Met de CUBE heb je meteen ook gekoeld en bruisend water tot je beschikking; ideaal als je minder plastic flessen wilt gebruiken. De Quooker biedt dus veel gemak, veiligheid en duurzaamheid. Een goede investering voor je keuken!

Nu de herfst inzet is dit hét moment om je huis winterklaar te maken. Ramen nog even goed lappen vóór de natte kou, de dakgoot ontdoen van bladeren zodat het water vrij wegloopt… Met het WOLF-Garten multi-star systeem heb je daar geen ladder voor nodig: je klikt gewoon het opzetstuk dat je nodig hebt op de uitschuifbare Variosteel en je kunt overal bij. Wij mogen twee sets weggeven.

Wat zit er in de set

De Variosteel ZM-V4 (220–400 cm) klikt stevig vast op verschillende opzetkoppen. In totaal zijn er ruim 70 opzetstukken; daarvan zitten er vier in de set die je kunt winnen. Voor glaswerk is er de raamwasser (EW-M), een brede mop met verstelbare kop die ook handig is bij schuine ruiten of zonnepanelen. Voor een streeploos resultaat gebruik je de raamreiniger (KW-M/ZM015), waarbij mop en wisser in één zijn gecombineerd. Stofnesten en spinnenwebben verwijder je met de flexibele ragebol (BM 25 M); de kop buigt mee zodat je boven kozijnen en in hoeken komt zonder dat je op een ladder hoeft te staan. Voor het schoonmaken van de dakgoot gebruik je de twee-in-een dakgootreiniger (GC-M): eerst bladeren en vuil losvegen, daarna eenvoudig uitscheppen. Alle opzetstukken klik je op dezelfde steel, waarmee je zowel hoog als laag werkt.

➡️ Zo haal je het meest uit de opzetstukken
Begin bij ramen altijd met twee emmers: één met schoon sop en één met helder water. Maak het raam nat met de mop en spoel die tussendoor uit in schoon water. Werk daarna in rustige horizontale banen met de wisser en droog de onderste kozijnrand direct af met een doek. Zo voorkom je druipers en blijft het glas streeploos schoon. Doe dit liever niet in volle zon, want dan droogt het water te snel op en krijg je sneller waas.

Voor de dakgoot kies je een droge dag. Zet de steel zo lang dat je recht kunt blijven staan en niet hoeft te reiken. Veeg eerst bladeren en takjes los met de borstelzijde van de GC-M en schep het vuil daarna uit de goot. Controleer meteen de afvoerpijp door er wat water in te gieten, zodat je zeker weet dat alles goed doorloopt. Draag handschoenen; niet alleen om te voorkomen dat je vieze handen krijgt, maar ook omdat er scherpe takjes of steentjes in de modder kunnen zitten. Kijk tot slot of er nergens nog vuil of takjes zijn achtergebleven, zodat de goot ook bij de eerste najaarsstorm goed blijft doorstromen.

©AK | ID.nl

Met de ragebol werk je van boven naar beneden. Klap de kop iets schuin en laat de borstel het werk doen; hard duwen vervormt de vezels en haalt minder weg. Ga een dag later nog een keer langs de buitenlampen en camera's: spinnen komen snel terug, een tweede ronde houdt het langer netjes.

➡️ Onderhoud en veiligheid

Spoel moppen en borstels na gebruik met lauwwarm water uit en laat ze volledig drogen. Bewaar de steel en koppelingen vorstvrij en zandvrij, dan klikken ze soepel en gaan ze lang mee. Kies altijd de kortst mogelijke steellengte die de klus toelaat; hoe korter, hoe lichter en stabieler het werkt.

➡️ Maak kans op een WOLF-Garten multi-star systeem schoonmaakset
Wil jij zo'n mooie set ter waarde van 216 euro winnen? We geven er twee weg. Wat moet je doen?

Beantwoord de volgende vraag: Wat is jouw grootste hilarische schoonmaakdrama ooit (trapje instabiel, emmer omgevallen, enzovoort)?

Stuur je antwoord naar wolf@id.nl. Meedoen kan tot en met zondag 21 september. De twee origineelste inzendingen winnen. Prijswinnaars krijgen automatisch bericht.