Hoe verleen je op een efficiënte manier bijstand aan honderden slachtoffers bij een grote ramp en voorkom je chaos bij hulpdiensten? Inventeers ontwikkelde in opdracht van Prometech een revolutionaire oplossing waarmee het managen van slachtoffers veel soepeler kan verlopen.

Tijdens een calamiteit in een chemische fabriek bij het Finse Mikkeli komt een grote hoeveelheid chloorgas vrij. De wolk daalt neer op het centrum van het stadje, net op dat moment dat daar een markt gehouden wordt. Binnen korte tijd vallen er bijna 120 slachtoffers. Hulpdiensten snellen toe om omwonenden in veiligheid te brengen, de zwaargewonden te ontsmetten en medisch te verzorgen. Iedere seconde telt…

Slachtoffers managen

De ramp in Finland is gelukkig niet echt, maar blijkt een grootschalige oefening met de codenaam FTX-DISPERSE te zijn. De kermende slachtoffers zijn geschminkte acteurs die angstaanjagend goed hun rol weten te vervullen.

Het scenario is wel reëel want – hoewel klein – er is altijd een kans dat er zich een groot CBRN (chemisch, biologisch, radiologisch, nucleair) ongeval voordoet waarbij veel slachtoffers vallen. Een rampenoefening zoals die in Mikkeli eerder dit jaar is essentieel om hulpdiensten te trainen en nieuwe technologieën te testen waarmee dit soort rampen beter kunnen worden bestreden.

Techniek die voor het Nederlandse Prometech door Inventeers is ontwikkeld, vervult een sleutelrol tijdens de oefening. Prometech doet samen met o.a. universiteiten, onderzoeksinstituten, bedrijven en eindgebruikers mee in het Europese TOXI-Triage project (toxi-triage.eu) en ontwikkelde speciaal voor dit soort incidenten met veel slachtoffers het systeem Tag & Trace. Directeur Gert Wijnalda: “Onze oplossing geeft sneller en accurater inzicht in aantallen én zogeheten triage-status (medische beoordeling) van gewonden tijdens een incident met grote aantallen slachtoffers. Dat resulteert in een efficiëntere hulpverlening en een hogere overlevingskans voor de zwaargewonden.”

©PXimport

Digitaliseren

Om de impact van Tag & Trace te begrijpen, is het goed om een beeld te hebben van hoe het ‘managen’ van grote aantallen slachtoffers bij een ramp op dit moment plaatsvindt. Hulpverleners voorzien deze nu van papieren (triage)kaarten die met pen worden ingevuld. Dat kost tijd, maakt het verspreiden van informatie tijdrovend en zorgt voor onduidelijkheid. “Bijvoorbeeld als de kaart onleesbaar is geworden nadat een gewonde door de decontaminatie-straat (ontsmettingsdouche) is gegaan”, verduidelijkt Gert.

In het Tag & Trace-systeem zijn de papieren kaarten vervangen door armbanden met NFC-chips. De armbanden hebben vijf verschillende kleuren die aangeven hoe zwaar de verwondingen zijn. Locatie van het slachtoffer, status, naam hulpverlener en andere data kunnen middels de draadloze NFC techniek worden in- en uitgelezen en vervolgens draadloos worden doorgegeven. Gert: “De informatie wordt direct met leidinggevenden en het Commando Plaats Incident (CoPI) gedeeld, zodat deze kan worden ingezet om in te schatten hoe lang de hulpverlening in de verschillende zones duurt, statistieken van slachtoffers en hun triage-status, en dus hoeveel ambulances en ziekenhuisbedden op welke termijn benodigd gaan zijn. Hierdoor kunnen betere en snellere beslissingen genomen worden.”

Stand-alone tagger

Bij een eerdere oefening, FTX-FOCUS vorig jaar in Athene, werd voor het in- en uitlezen van de slachtofferinformatie gebruik gemaakt van smartphones. In deze oefening werd geconcludeerd dat het systeem weliswaar prima werkt, maar dat smartphones zo hun beperkingen hebben. Gert: “Het bedienen van een smartphone is lastig wanneer je een beschermend pak, gasmasker en dikke handschoenen aanhebt. Daarnaast is het mogelijk dat het mobiele netwerk eruit ligt bij een ramp. Dat moest beter kunnen.”

Het was aanleiding voor Prometech om een eigen stand-alone tagger te laten ontwikkelen en daarvoor werd aangeklopt bij onderzoek- en ontwikkelingspartner Inventeers. Gert: “Met slimme technologie heeft Inventeers binnen een paar maanden een tagger ontwikkeld die je op de arm van hulpverleners kunt bevestigen en waar de NFC-bandjes tegenaan worden gehouden. Zo kan de relevante informatie zoals locatie, geslacht en naam van de hulpverlener naar de NFC-band te schrijven en draadloos worden verzonden naar het CoPI.”

©PXimport

Draadloos radionetwerk

Om niet afhankelijk te zijn van bestaande radionetwerken (WiFi/GSM) tijdens een groot ongeval ontwikkelde Inventeers ook een eigen draadloos radionetwerk. De basis van dit netwerk is een speciale koffer met antenne en accu waarmee binnen enkele minuten een eigen radionetwerk voor de taggers opgezet kan worden. Prometech heeft de taggers en het radionetwerk vervolgens weer met het Tag & Trace-systeem geïntegreerd.

Gert Wijnalda is erg te spreken over de samenwerking met Inventeers. “De eerste drie maanden zijn gebruikt voor het opstellen van specificaties en kiezen van de techniek. Van concept tot de oplevering van de eerste serie werkende apparaten heeft slechts een half jaar geduurd. Dat is best indrukwekkend.”

Op dit moment wordt de ontwikkelde eigen Tag & Trace tagger samen met Inventeers verder productierijp gemaakt en is Prometech in gesprek met diverse partijen die voorloper willen zijn en het in gebruik willen nemen. Gert: “De partners binnen het Europese TOXI-Triage project zijn enthousiast. Binnen een paar maanden kunnen we de productie starten en volume maken.”

Als er één plek in huis is waar stof zich graag verzamelt, dan is het wel op de luxaflex. En hangen ze in de keuken, dan worden ze niet alleen stoffig, maar ook nog eens vettig. Gelukkig hoef je niet uren te schrobben om ze weer schoon te krijgen: met de tips uit dit artikel zijn ze zo weer blinkend schoon.

Luxaflex schoon? Lees dan: De 5 beste tips om snel en simpel je ramen te lappen

Regelmatig doen: even afstoffen

Regelmatig afstoffen voorkomt dat vuil zich ophoopt. Een plumeau of microvezeldoek werkt prima. Draai de lamellen open zodat je overal bij kunt en werk van boven naar beneden. Een oude sok over je hand schuiven is een handige manier om elke lamel afzonderlijk schoon te vegen.

Wil je tijd besparen?* Gebruik dan een speciale lamellenborstel. Hiermee kun je in één beweging meerdere lamellen tegelijk afnemen. Druk niet te hard, om beschadigingen te voorkomen. Stofzuigen kan ook, maar gebruik dan een meubelmondstuk op de laagste stand en ondersteun de luxaflex met je andere hand.

* Wie niet eigenlijk...?

©africaimages.com (Olga Yastremsk

Als stoffen alleen niet meer genoeg is, moet je een stapje verder gaan. Hoe je dat doet, hangt af van het materiaal waarvan de luxaflex gemaakt zijn.

Grondig schoonmaken: aluminium en kunststof

Gebruik het bad…

Haal de luxaflex voorzichtig uit het kozijn en leg in een bad met lauwwarm water en een scheutje allesreiniger. Laat kort weken en veeg de lamellen schoon met een zachte spons. Spoel goed af en laat de luxaflex hangend drogen. Zorg ervoor dat metalen onderdelen niet te lang nat blijven om roestvorming te voorkomen en droog aluminium luxaflex direct af om oxidatie te vermijden.

…of de douche

Als de luxaflex te groot is voor een bad, kan afspoelen in de douche een alternatief zijn. Gebruik een plantenspuit met een sopje voor hardnekkige vlekken en spoel daarna grondig af. Let op dat kunststof koorden niet te nat worden (want dan kunnen ze hun stevigheid verliezen of verkleuren). Laat goed drogen en ventileer de ruimte goed om schimmelvorming te voorkomen.

Met stoom

Soms is weken in bad of afspoelen in de douche geen optie. Een stoomreiniger kan dan uitkomst bieden, vooral bij aluminium en kunststof luxaflex. Gebruik de stoom op lage stand en houd voldoende afstand om schade te voorkomen. Een andere methode is een sopje met een plantenspuit op de luxaflex vernevelen en daarna droogwrijven met een microvezeldoek.

Grondig schoonmaken: houten luxaflex

Hout is gevoelig voor vocht, dus in bad leggen of onder de douche afspoelen is geen goed idee. Gebruik een licht vochtige doek met een mild schoonmaakmiddel en test nieuwe middelen altijd eerst op een onopvallende plek. Je kunt ook speciale houtzeep gebruiken. Doe dat wel met mate en kies bij voorkeur een variant die geen vettig laagje achterlaat, omdat sommige houtzepen een dun laagje vormen dat stof kan aantrekken.

Je kunt ook een doek met een klein beetje afwasmiddel gebruiken, maar zorg dat deze nauwelijks vochtig is. Droog de lamellen direct na met een schone doek om watervlekken te voorkomen. Behandel ze eventueel met een verzorgende houtolie of was, maar alleen als het materiaal daar geschikt voor is. Laat ze na behandeling open drogen en voorkom direct zonlicht om kromtrekken en verkleuring te vermijden.

©Rafael Ben-Ari

Bedieningskoorden schoonmaken

De koorden van luxaflex worden vaak vergeten bij het schoonmaken, maar kunnen door stof en vet behoorlijk groezelig worden. Wikkel een vochtige doek met mild schoonmaakmiddel om het koord en trek het koord er voorzichtig doorheen. Herhaal indien nodig en laat goed drogen.

Luxaflex langer mooi houden

Regelmatig afstoffen voorkomt dat vuil zich ophoopt. Maak ze in keukens vaker schoon. Vermijd overmatig watergebruik, vooral bij houten luxaflex. Laat ze open drogen na een schoonmaakbeurt en houd ze, als je ze niet gebruikt, opgetrokken om stofophoping te verminderen. Zo blijven je luxaflex langer mooi en schoon.

Misschien heb je er wel een: een beveiligingscamera of videodeurbel waarmee je je woning via een online-verbinding in de gaten kunt houden. Dat kan handig zijn, maar er zijn ook privacyrisico's. Als je niet voorzichtig bent, kunnen onbevoegden namelijk toegang krijgen tot jouw camerabeelden. In dit artikel geven we wat tips om dat te voorkomen.

Kies een betrouwbaar merk

Er zijn natuurlijk heel veel soorten beveiligingscamera's voor consumenten, maar de privacyrisico's die wij bespreken spelen zich vooral af bij videodeurbellen en zogenoemde IP-camera's. Deze hebben als overeenkomst dat ze de opgenomen beelden online opslaan, zodat je via een website of app altijd toegang hebt tot de camerafeeds.

Mocht je op zoek zijn naar zo'n apparaat, zorg er dan voor dat het merk betrouwbaar en privacyvriendelijk is. Zo adviseren experts om op te passen met Chinese merken als Dahua en Hikvision, en Chinese smarthomeplatformen als Tuya (waar onder meer de camera's van Action, Woox en Marmitex gebruik van maken). Hoewel het niet is bewezen, is het goed mogelijk dat de software een achterdeurtje bevat waardoor de fabrikant met de beelden kan meekijken. De lokale wetgeving dwingt fabrikanten namelijk om data te verzamelen en af te staan aan de overheid.

Ook andere bekende merken hebben in het verleden te maken gehad met beveiligingsproblemen. Zo belandden in 2019 duizenden inloggegevens van Ring-klanten op het darkweb en hadden Amazon-medewerkers jarenlang toegang tot de camerafeeds. Verder kwam Wyze vorig jaar in opspraak doordat sommige klanten ineens de camerabeelden van anderen in hun app te zien kregen.

De LSC Smart Connect-beveiligingscamera van de Action maakt gebruik van Chinese software.

Stel een eigen wachtwoord in

Het klinkt misschien als een open deur, maar het niet instellen van een eigen wachtwoord is de meest voorkomende oorzaak waardoor onbevoegden kunnen meekijken met camerabeelden. Veel fabrikanten leveren hun camera’s met een standaardgebruikersnaam en -wachtwoord, zoals 'admin' of '1234'. Er bestaan zelfs complete websites waarop lijsten circuleren met de standaardinloggegevens van tientallen cameramerken.

Hoewel het niet legaal is, kunnen pottenkijkers zo met wat trial-and-error relatief makkelijk toegang krijgen tot camerabeelden. Er zijn zelfs websites die deze onbeveiligde feeds verzamelen en openbaar op hun website plaatsen. Een bekend voorbeeld hiervan is Insecam, die hier in 2014 wereldwijd het nieuws mee haalde.

Na alle ophef heeft die website alle privacy-schendende streams van bijvoorbeeld deurbelcamera's of webcams in woningen verwijderd, maar er zijn nog andere plekken online waarop zulke beelden wél te zien zijn. Toegegeven, deze websites zijn niet makkelijk te vinden (het delen van deze beelden is immers illegaal), maar als je een beetje weet waar je moet zoeken, kom je ze zeker tegen.

Er zijn gelukkig steeds meer camerafabrikanten die klanten verplichten een uniek wachtwoord te gebruiken, waaronder Panasonic, maar als dat niet het geval is, is het dus ten zeerste aan te raden om meteen een nieuw wachtwoord te verzinnen en (mits die mogelijkheid er is) tweestapsverificatie te activeren.

Insecam stond tien jaar geleden vol met links naar onbeveiligde webcams.

Voorkom hacks

Hoewel het veel minder vaak voorkomt, is het mogelijk om beveiligingscamera's te 'hacken' en op die manier bij de beelden te komen. Voor sommige IP-camera's moet je namelijk bepaalde TCP-poorten op je router/modem openzetten, zoals 80 of 443, om van buitenaf met deze camera's te kunnen verbinden.

Als je dat handmatig (en zorgvuldig) doet, hoeft dat geen probleem te zijn. Het wordt pas echt gevaarlijk als je de camera deze poorten zelfstandig laat openzetten via uPnP (Universal Plug and Play). Deze functie vereist geen enkele vorm van authenticatie. Onbevoegden kunnen met malware daardoor eenvoudig allerlei poorten openen. Je kunt dus beter ver uit de buurt van uPNP blijven.

Zorg er tot slot ook voor dat je de firmware van de camera regelmatig bijwerkt, voor het geval er een kritieke kwetsbaarheid is gedicht. Malware als Mirai heeft in het verleden veel schade aangericht door kwetsbaarheden van slecht beveiligde camera's te misbruiken. Het is daarom ook een risico om je camera's en deurbellen met het internet te (laten) verbinden als de fabrikant geen updates meer uitbrengt.