In het hardware-aanbod zie je vaak een duidelijke scheiding tussen consumenten en zakelijke gebruikers. In de praktijk zal ook een gevorderde gebruiker graag in die tweede categorie shoppen. Een degelijke server of betrouwbare dataopslag is voor iedereen wel wat waard. Het geeft je bijvoorbeeld de mogelijkheid om het robuuste zfs-bestandssysteem te gebruiken. Je hoeft daarvoor niet zelf de hardware samen te stellen. Enkele nieuwe nassen van Qnap bieden het in combinatie met het besturingssysteem QuTS hero. We gaan op zoek naar de meerwaarde.

#brandedcontent - Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met QNAP.

Bij computerhardware voor consumenten versus zakelijke gebruikers spreken we ook wel van consumer-grade versus enterprise-grade. Waar zit het verschil? Bij een server merk je het bijvoorbeeld aan robuustere hardware. Een zwaardere of dubbel uitgevoerde voeding, redundante opslag, betere koeling, ecc-geheugen (met foutcontroles), misschien wel een cluster van servers. Alles om geen zogeheten single point of failure te hebben. Ook ‘consumenten’ ssd’s worden vermeden, want alleen de zakelijke variante schrijven bij stroomuitval nog netjes alle gegevens weg, en kennen vaak een veel langere levensduur: er kunnen simpelweg meer terabytes naar geschreven worden (tbw of terabytes written) voordat het genoeg is. Bij harde schijven zijn de verschillen wat kleiner maar nog steeds aanwezig.

©PXimport

Hardware voor dataopslag

Stel je hogen eisen aan je dataopslag – en wie doet dat eigenlijk niet – dan is het om te beginnen wenselijk om bitrot tegen te gaan. Daarmee wordt bedoeld dat bestanden worden aangetast door degradatie van opslagmedia. Iets waar ook harde schijven last van kunnen hebben. Met de huidige bestandssystemen zoals ext4 blijven fouten helaas vaak onopgemerkt. Je merkt het pas bij het openen van bestanden, bijvoorbeeld door kleine afwijkingen op foto’s. Moderne bestandssystemen zoals zfs en btrfs zijn in staat om bitrot te herkennen en vaak ook te herstellen dankzij verschillende foutcontroles. Bedrijven gebruiken zulke bestandssystemen al heel lang, maar ze liggen tegenwoordig eigenlijk binnen ieders bereik. Veel recente Linux-distributies bieden het bijvoorbeeld als optie. De beste reputatie heeft zfs, maar het stelt wel wat hogere eisen aan je systeem, zoals een flinke geheugencapaciteit. Dat wordt nog wat meer als je van de-duplicatie gebruik wil maken (zie kader).

De-duplicatie bij zfs-bestandssysteem

QuTS Hero

Een nas is eigenlijk de beste plek om zfs toe te passen, want hier staat immers al je data gestald. Zelfbouw kan een optie zijn. Als besturingssysteem kun je dan bijvoorbeeld FreeNAS overwegen dat is gebouwd met FreeBSD als basis. Al is zfs dankzij zfs on Linux inmiddels ook in de Linux-wereld doorgedrongen. Een kant-en-klare nas is óók een optie. Qnap zet met een reeks zakelijke nassen stevig in op het zfs-bestandssysteem. Hiervoor heeft het een nieuwe versie van het QTS-besturingssysteem ontwikkeld, onder de naam QuTS Hero. De ‘instap’ modellen zijn de 6-bay TS-h686 (ongeveer €1499) en 8-bay TS-h886 (ongeveer €1699). Ze liggen misschien niet binnen ieders bereik, maar je krijgt er wel veel voor terug.

©PXimport

Stevige hardware

Beide modellen gebruiken een Intel Xeon-processor uit de D-1600-serie, een dual-core bij de TS-h686 en een quad-core in de TS-h886. Zoals je het graag ziet bij zfs, zijn ze voorzien van ecc-geheugen. Zo profiteer je optimaal van de extra data-integriteit van het moderne bestandssysteem. Zonder ecc-geheugen kan immers al in het geheugen een datafout ontstaan. Je hebt er dan niet veel aan als die foute gegevens vervolgens ‘foutloos’ worden weggeschreven. De TS-h686 heeft standaard 8 GB geheugen, bij de TS-h886 is dat 16 GB. Uitbreiden is voor beide modellen mogelijk tot 128 GB.

Flexibel uitbreiden

Dankzij de twee pcie x8-sleuven kun je beide nassen heel flexibel uitbreiden. Plaats bijvoorbeeld een netwerkkaart voor 10 gigabit-ethernet en je kunt sneller dan ooit gegevens uitwisselen. De vier ethernetpoorten zijn met 2,5 gibabit-ethernet ook al wat meer gangbaar. Dergelijke ethernetpoorten vind je trouwens ook op veel recente pc’s. Omdat je soepel je bestaande netwerkkabels kunt gebruiken stap je dus zomaar over naar een sneller netwerk. Je hebt nog wel een geschikte switch nodig, maar die heeft Qnap sinds kort ook in het aanbod.

©PXimport

Software

Bij de installatie van de software kun je kiezen tussen QTS of het nieuwe QuTS Hero. Ze lijken sterk op elkaar, los van de achterliggende techniek, en als je bekend bent met Qnap zal het niet lastig zijn om de nas in gebruik te nemen. Waar je – met dank aan zfs – meteen van profiteert is dat je snel en eenvoudig snapshots kunt maken, in feite momentopnamen van je bestanden, die nauwelijks extra ruimte innemen. Het wordt als een goede extra bescherming tegen ransomware gezien, zeker als je frequent zulke momentopnames maakt. Overigens kun je enkele bestaande modellen van Qnap ook een upgrade naar het nieuwe besturingssysteem geven. Soms is dan wel meteen een geheugenupgrade gewenst of vereist. Er is namelijk minimaal 4 GB nodig en bij gebruik van de-duplicatie 8 GB. Meer geheugen zal de prestaties van zfs en je nas zeker ten goede komen.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.