De zomer is er weer en dan trekken we er, te voet of met de fiets, graag weer op uit. We stellen je enkele handige sites en apps voor die je helpen om de fraaiste paden en routes te vinden.

Nederland blinkt uit in fietsvriendelijkheid met zijn uitgebreide netwerk (circa 34.000 km fietspaden buiten de bebouwde kom volgens Fietsplatform.nl) en vele enthousiaste fietsers (11,1 miljoen recreatieve fietsers). In België zit fietsen eveneens in de lift, en het land is populair bij Nederlanders vanwege de gevarieerde routes door het vlakke Vlaanderen en de heuvelachtige Ardennen.

Ook wandelen wint in beide landen aan populariteit, mede door een impuls tijdens de Covid-periode. Nederland kent zo’n 12.000 km aan officiële wandelroutes, inclusief de Lange-Afstand-Wandelpaden, zoals het Pieterpad en het Kustpad, goed voor samen 1200 km. En dankzij een degelijke infrastructuur kun je daar nog vele wandelroutes langs openbare wegen aan toevoegen. Ook België beschikt over enkele duizenden kilometers aan goed gemarkeerde wandelpaden.

1 Lange wandelingen in Nederland

Als je interesse hebt in meerdaagse wandeltochten van 100 km of meer, bieden diverse Lange-Afstand-Wandelpaden (LAW’s) uitkomst. Op DeWandeldate vind je een overzicht van 23 LAW’s, waarbij je direct doorgelinkt wordt naar een pagina om de route in pdf of gpx-formaat te downloaden, samen met een pdf-kaart. Deze site dient trouwens ook als platform voor mensen die geïnteresseerd zijn in een wandeldate.

De gegevens over de LAW’s komen van Stichting Wandelnet, waar een online routeplanner beschikbaar is om een geschikte wandelroute uit te stippelen. Dit kan door knooppunten op het Wandelnetwerk te selecteren of door specifiek naar LAW’s en Streekpadroutes te zoeken. Je kunt de gekozen route in gpx of pdf-formaat downloaden, inclusief routeinformatie, of deze via een QR-code direct naar de bijbehorende Wandelnet-app voor iOS of Android overbrengen.

2 Andere wandelingen in Nederland

Op www.natuurmonumenten.nl/routes vind je natuurgerichte wandelroutes, gepresenteerd op een interactieve kaart en doorzoekbaar op criteria als locatie, lengte en specifieke voorkeuren (zoals rolstoel-, kind-, of hondvriendelijk). Het kindvriendelijke profiel bijvoorbeeld biedt ongeveer 40 routes door Nederland, waarvan je de details en pdf’s kosteloos kunt downloaden.

Voor een brede selectie van ongeveer 760 wandelroutes bezoek je www.wandel.nl/wandelroutes, van de KWBN (Koninklijke Wandel Bond Nederland). Hier maak je snel een keuze op basis van route type, provincie, kenmerken en afstand. Je vindt er een samenvatting en links naar extra informatie en route-downloads.

De WandelZoekpagina biedt duizenden Nederlandse routes. Met gedetailleerde filters vind je eenvoudig een passende route, die je vervolgens tegen een vergoeding (13,49 euro voor een jaar, of 2,49 euro per wandeling) in gpx-formaat kunt downloaden, Heel wat van deze routes linken overigens naar het fraai vormgegeven privé-initiatief Weg Van Wandelen, waar je de gerelateerde pdf- en gpx-bestanden gratis kunt downloaden.

3 Fietsen in Nederland

Voor recreatief fietsen in Nederland zijn de fietsknooppunten onmisbaar, een netwerk van 37 regionale, genummerde routes. Op Fietsroutes ontdek je zo’n 160 knooppuntroutes, te filteren op type, provincie en afstand. Op de webpagina kun je zelf routes samenstellen door knooppunten op een kaart aan te duiden en deze te markeren als start-, tussen- of eindpunt. Hier kun je ook het LF-netwerk integreren, en voorkeuren instellen als Vermijd onverhard en Vermijddoorsteekjes. De routes zijn beschikbaar in gpx- of kml-formaat.

De site Fietsnetwerk.nl biedt eveneens routes die je kunt downloaden als pdf (inclusief beschrijving) of gpx, of als een handzaam knooppuntenkaartje dat je bijvoorbeeld op je fiets(stuur) kunt bevestigen. Fietsknoop heeft eveneens een gebruiksvriendelijke planner met knooppuntenkaartjes en gpx-bestanden.

Voor directe toegang tot vele honderden gpx-routes, samengesteld door medegebruikers ga je naar www.fietsknoop.nl/gpxroutes. Op www.fietsen123.nl/fietsroutes vind je dan weer circa 1700 routes, uitsluitend doorzoekbaar op plaats of provincie, met printbare beschrijvingen en nummerkaartjes, maar helaas zonder gpx-downloads.

Dol op fietsen? Lees zeker ook Pieterpad per fiets: van het hoge noorden naar het diepe zuiden

4 Wandelen in België

Op www.wandelknooppunt.be vind je aantrekkelijke wandelingen in Vlaanderen, Wallonië, Nederland (en delen van Duitsland en Frankrijk) via een netwerk van wandelknooppunten die samen 60.000 km aan routes markeren. Hier kun je zelf routes samenstellen met een online planner en ook gebruikmaken van virtuele knooppunten. Deze worden uitsluitend op digitale kaarten aangegeven en dus niet op het terrein zelf. Je herkent ze op de kaart aan de paarse (reeds uitgetest) of blauwe (nog niet uitgetest) kleur. Overigens vind je zulke virtuele knooppunten ook op www.routeyou.com (herkenbaar aan de genummerde cirkels met stippellijnen). Deze site genereert eveneens wandelroutes, die je kunt filteren op afstand, type (bijvoorbeeld Kindvriendelijk of Zonder knooppunten), locatie, trefwoord en beoordeling. Net als de knooppuntenroutes kun je ook deze routes afdrukken, delen, downloaden als gpx of openen in de Wandelknooppunt-app voor iOS of Android.

Ben je op zoek naar lange wandeltochten, dan vind je een overzicht van de GR-routes op www.groteroutepaden.be, met 27 routes in Vlaanderen en 30 in Wallonië, samen goed voor meer dan 9000 km. De site www.wandelpunt.be is vooral gericht op wandelgerelateerde informatie, van technieken tot uitrusting en navigatie, inclusief wandelroutes, meestal in de vorm van links naar andere sites en publicaties.

5 Fietsen in België

Veel organisaties bieden op hun websites een selectie van de ‘mooiste fietsroutes in België’ aan, al zijn dat er vaak niet meer dan een stuk of tien. Reisroutes springt eruit met bijna 80 fietsroutes, die je op diverse criteria kunt filteren en waarvan je direct het gpx-bestand kunt downloaden. Na registratie krijg je ook een pdf-routebeschrijving via e-mail toegestuurd.

Pasar, een vrijetijdsorganisatie, biedt eveneens een aanzienlijk aantal routes aan in Vlaanderen, beschikbaar (via RouteYou) in gpx-formaat of via een QR-code voor de mobiele app.

Voor een uitgebreide selectie, eveneens vooral gericht op Vlaanderen, kunnen we www.fietsroute.org aanraden. Hier selecteer je routes per provincie of afstand, of je kiest ze op een kaart. Met een online planner maak je je eigen route via fietsknooppunten, die je kunt afdrukken of exporteren als gpx. De site biedt tevens thematische routes aan.

De website www.fietsknooppunt.be is wellicht de meest uitgebreide site voor het knooppuntennetwerk, voor België, Nederland en delen van Duitsland en Frankrijk, samen goed voor zo’n 90.000 km aan routes. Na registratie stel je hier je route samen, vergelijkbaar met de werking op Wandelknooppunt.be.

Beginnen met fietsen? Wielrennen: zo maak je een goede start

6 Wandel(route)-apps

De vermelde websites kunnen handig zijn bij het uitstippelen van wandel- en fietsroutes, vooral wanneer je de route(informatie) afdrukt of exporteert als gpx, voor gps-gebruik. Maar veel gebruikers gebruiken hier liever een mobiele app voor. Deze moet uiteraard de paden en routes accuraat weergeven en de kaarten up-to-date houden.

Een goede app is ook flexibel en biedt bijvoorbeeld de mogelijkheid om routes aan te passen op basis van je voorkeuren, zoals lengte, terrein, bezienswaardigheden en hoogteprofiel. Ook een betrouwbare trackingfunctie is belangrijk: je moet in realtime kunnen aflezen hoe ver je bent, wat je actuele en gemiddelde snelheid is, en hoe lang je nog te gaan hebt. Een functie om kaartdelen offline op te slaan is eigenlijk onmisbaar, met name in gebieden met een beperkte mobiele dekking of om op de batterij te besparen. Gebruik je een fietscomputer of smartwatch, check dan of je de app eventueel hiermee kunt koppelen.

Sommige apps bieden tevens de mogelijkheid om routes te delen met of te ontvangen van medegebruikers, wat handig is om inspiratie op te doen. En voor wie het extra sportief wil aanpakken: functies die statistieken over je prestaties bijhouden, zoals snelheid en verbrande calorieën, kunnen motiverend werken.

We stellen nu kort een aantal populaire en degelijke route-apps aan je voor. 

7 Komoot

De Komoot-app (iOS en Android) is een veelzijdige optie voor wandelaars, lopers en fietsers, waarbij je bij het creëren van je account de eerste kaart gratis ontvangt. Deze kun je dan als achtergrond van je routes gebruiken. De app biedt de mogelijkheid om afzonderlijke regio’s te ontgrendelen, of een wereldpakket te kiezen voor ongeveer 30 euro, inclusief turn-by-turn spraaknavigatie, offline kaarten, terreininformatie en gpx-export. Komoot biedt talrijke routesuggesties van medegebruikers aan, en houdt bij aanbevelingen voor routes rekening met je voorkeuren en vorige activiteiten. De app gidst je naar de start van je route of een nabij gelegen parkeerplaats en gebruikt Google Maps-technologie voor navigatie, inclusief richtingaanwijzingen en afstandsmeldingen, en blijft werken als je scherm uit is. Je kunt ook foto’s van je tochten delen met de community.

De app werkt vlot samen met de website van Komoot: routes die je op de site plant en opslaat, zijn meteen beschikbaar in je profiel op de mobiele app. Specifiek voor Garmin-gebruikers is er nog een afzonderlijke app, waarmee de belangrijkste functies van Komoot direct op Garmin zijn te gebruiken.

Een uitgebreider artikel lees je hier: Wandelen en fietsen buiten de gebaande paden met Komoot

8 RouteYou

RouteYou biedt vergelijkbare mogelijkheden als Komoot voor het zoeken, plannen en volgen van routes. Ook via de website kun je met uitgebreide filters, waaronder locatie, afstand en type activiteit, een geschikte route vinden of zelf uitstippelen, ook met behulp van fiets- en wandelknooppunten. Routes die je hier bewaart, kun je daarna op je app bekijken en volgen. Interessant is ook de sectie Routes van onze partners, waar je toegang krijgt tot routes van diverse organisaties, evenals de mogelijkheid om bezienswaardigheden te verkennen en naburige routes te vinden.

Gebruikers kunnen ook hun eigen routes maken of uploaden en delen met anderen. De basisfunctionaliteit is gratis, maar voor toegang tot geavanceerdere opties, zoals offline en turn-by-turn navigatie en het printen van gedetailleerde routegidsen, is een Plus-account vereist dat 2,50 euro per maand kost.

Technisch gezien gebruikt RouteYou een PWA (Progressive Web Application), die in feite via een mobiele browser werkt en bijna dezelfde interface als de website biedt, maar dit levert de gebruiker geen merkbaar nadeel op.

9 AllTrails

AllTrails (iOS en Android) is een populaire route-app met een omvangrijke database aan routes, inclusief beoordelingen, foto’s en uitvoerige beschrijvingen. De app biedt veelzijdige filters om je zoektocht te verfijnen, zoals afstand, activiteitstype (met opties als wandelen, fietsen, hardlopen, langlaufen en paardrijden), moeilijkheidsgraad, lengte, toegankelijkheid, bezienswaardigheden, beoordelingen en drukte. Er is een aanbod van ongeveer 400.000 geverifieerde routes wereldwijd, en verder biedt AllTrails de mogelijkheid om zelf routes te creëren en te downloaden in formaten als gpx en kml.

Ook AllTrails hanteert een typisch Freemium-model, waarbij de basisversie gratis is met advertenties en enkele beperkingen. Voor geavanceerdere functies, zoals extra printopties, 3D-visualisaties en een offline modus, is er een AllTrails+-abonnement beschikbaar voor circa 36 euro per jaar. Een gratis alternatief voor offline kaarten is het downloaden van kml-bestanden en deze zelf uploaden naar de app Maps.Me.

10 Routiq

Routiq (iOS en Android), voorheen Route.nl, biedt zo’n 175.000 wandel- en fietsroutes in Nederland, België, Duitsland en Denemarken aan. Het is dus geen mondiale app, zoals AllTrails. Filteren kan op activiteit (wandelen en fietsen, waaronder ook mountainbiken en wielrennen) en op afstand, maar er zijn ook extra filters als pauzeplaatsen (bijvoorbeeld met voorkeur voor cafés of bezienswaardigheden), landschapstype, en kind-, hond- en rolstoelvriendelijkheid.

Bij de gratis versie krijg je wel voortdurend aanbevelingen voor de betaalde Premium-versie (circa 15 euro per jaar). Deze geeft toegang tot turn-by-turn gesproken en offline navigatie, extra kaarttypes (zoals Luchtkwaliteit, Pollen en 3D), een onbeperkt aantal routes en het samen creëren en delen van routes.

11 Andere apps

Naast de reeds genoemde apps zijn er nog andere opties, afhankelijk van persoonlijke voorkeuren en de regio waar je actief bent. OsmAnd is een gratis, opensource-app voor iOS en Android die geen gebruikersdata verzamelt en de mogelijkheid biedt wereldwijde kaarten voor offline gebruik te downloaden, gebaseerd op OpenStreetMap. Deze app vereist wel aanzienlijke opslagruimte voor gedetailleerde kaarten en bijbehorende kaartgegevens; alleen al circa 1,8 GB voor Nederland en 1 GB voor België. OsmAnd biedt diverse kaartstijlen en -lagen, maar kan zich qua design en snelheid niet meten met sommige andere apps.

OutdoorActive (iOS of Android), bekend om zijn gebruiksvriendelijkheid en uitgebreide functies, positioneert zich als het grootste Europese community-platform voor outdooractiviteiten. De Pro-versie, die ook offline routes biedt, kost 2,50 euro per maand.

Strava (iOS en Android), vooral geliefd bij (sport)fietsers en hardlopers, analyseert je prestaties en stelt je in staat je resultaten met die van anderen te vergelijken. De app werkt ook samen met diverse fitnessapparaten en -apps. Lidmaatschap kost circa 11 euro per maand (70 euro per jaar), na een gratis proefmaand.

Veel mensen houden van gourmetten, maar niemand vindt de geurtjes achteraf in huis fijn. Severin komt nu met de Sevento rookarme gourmet–raclette, een set voor 8 personen met geurafzuiging. ID.nl ging een avondje gourmetten en snuffelde daarna door de eetkamer op zoek naar luchtjes.

Op feestelijke momenten komen veel families en vrienden bij elkaar voor een avondje gourmetten. Mensen die er niet van houden, hebben vaak issues met de zware baklucht die blijft hangen na het eten. Je ruikt het de dag erna nog. Severin komt nu met een gourmetstel met zogeheten downdraft-technologie waarbij de geurtjes grotendeels worden afgezogen via een soort ventilator in het midden.

Lees ook: Zo krijg je die gourmetlucht snel uit je huis

Wat is dit voor apparaat?

De Sevento rookarme gourmet–raclette van Severin ziet er op het eerste gezicht uit als een regulier gourmetstel, met een grillplaat bovenop en pannetjes om bijvoorbeeld een eitje te bakken. Wie beter kijkt, ziet dat er midden op de grillplaat een soort dakje zit, dat je kunt optillen, waarna de filterunit wordt onthuld. Daarmee worden de kookluchtjes en de rook afgezogen, en via een koolstoffilter naar de zijkanten geleid waar er door vier 'schoorsteentjes' schone lucht wordt uitgeblazen. Dan zie je ook dat er onder de grillplaat niet één, maar twee verdiepingen zitten. Een gedeelte onder het warmte-element om je pannetjes neer te zetten om eten te bereiden. En eronder nog een laag waar je ongebruikte pannetjes bewaart, een soort parkeerdek. Slim!

©Severin

Wat zit er in de doos

Uit de doos komt niet alleen het gourmetstel zelf, maar ook acht pannetjes, acht spatels en onderdelen voor de afzuigunit, namelijk drie koolstoffilters en een afdek-ring. Dat leidde tot wat onduidelijkheid, want we dachten alles nog in elkaar te moeten zetten en zaten erg te pielen met wat er precies waarin moest. De handleiding bestaat uit tekeningen die voor de beginnende gebruiker onduidelijk zijn op dit vlak. Pas helemaal aan het einde bij de schoonmaakinstructies zagen we een duidelijker afbeelding. Daaruit bleek dat de unit al klaar was voor gebruik en dat de extra's reserve-onderdelen zijn. Het geheel is makkelijk neer te zetten en na wat simpele reiniging klaar voor gebruik.

Bediening en instellingen

Bediening is eveneens simpel. Machine aanzetten via het led-display, ongeveer tien minuten wachten tot het geheel voorverwarmd is, en dan grillen maar! Via het display is de grill op drie standen te zetten, en de afzuigventilator op twee standen. Dat wijst zichzelf.

©Severin

's Werelds snelste gourmetsessie

Nu over naar het gebruik. De korte versie: zo snel hebben we nog nooit gegourmet. En ben je erg gesteld op een pannetje met een gebakken eitje erin: dat wordt hem niet.

Maar nu de lange versie. De set is getest met auteur en echtgenoot op een doordeweekse avond, met een set gourmetvlees van de supermarkt, wat gesneden uitjes en paprika, wat voorgekookte schijfjes aardappel en losgeklopte eitjes. Kortom, een simpele 'Hollandse' gourmetavond. Voorverwarmen ging prima. De grill staat standaard op de hoogste stand, die hebben we dan ook aangehouden. Aanvankelijk dan. Severin meldt dat de hoogste stand 230-240 graden wordt. Dat kan goed kloppen, want het gourmetvlees was letterlijk binnen maximaal 2 minuten gaar. De gehele tweepersoonsschotel was binnen 45 minuten op.

©Saskia van Weert

De lagere stand instellen om wat langer te tafelen, had een bijzonder effect. Namelijk dat de warmte er even helemaal uit ging en dat het vlees en de groenten pas na enige tijd weer gingen sissen. De hoge stand leek wel te hard voor een avond gourmetten, en met de middelste stand gebeurde er even niets. De laagste stand was al helemaal niet aan de orde.

Pannetjes en raclette-gebruik

Dan de pannetjes. Die zijn klein, met een schuine rand. Er pasten slechts twee kleine plakjes aardappel tegelijk in. Dat leek ons al wat onpraktisch, maar nog onhandiger was dat er amper warmte bij kwam onder de grill. Na een kwartier was de aardappel nog lauw en was het eerste eitje in het andere pannetje nog niet eens gestold. Ook de paprika in het derde pannetje wilden maar niet garen. Nadat al het vlees op was, ging alles dan maar op de plaat, waar het (uiteraard) in een wip wel klaar was.

©Saskia van Weert

Na het eten bleef de auteur met vraagtekens zitten. Was er iets mis met het toestel? Een vrij uitvoerige zoektocht op YouTube gaf het antwoord in de vorm van een review door een Franse mevrouw, waar het toestel vermoedelijk langer op de markt is. De onderverdieping met de pannetjes is helemaal niet bedoeld om ei en pannenkoekjes te bakken. Het is voor raclette, ofwel het smelten van speciaal daarvoor bedoelde plakjes kaas, om de gesmolten kaas daarna via de schuine rand over bijvoorbeeld een gepofte aardappel te verdelen. Die gewoonte kennen we in Nederland eigenlijk niet. En dat is best een aandachtspunt voor wie interesse heeft in dit model. Zeker gezien de adviesprijs van 199 euro haal je niet alles uit het apparaat als je geen raclette eet, en echt gek bent op van alles bakken in de pannetjes.

De geurarme werking

Tijdens het eten staat de ventilator van de machine aan. Die hoor je ook, zeker in de hogere stand. Hij werkt effectief: je ziet de rook naar het midden van de plaat afbuigen. Geurvrij wordt het uiteraard niet – dat claimt Severin ook niet. Maar het rook wel aanmerkelijk minder sterk naar gegrild vlees na afloop van de maaltijd. Wat dit betreft maakt het apparaat de belofte wel waar.

©Saskia van Weert

Schoonmaken

De grillplaat heeft een krasvrij, PFAS-vrij zogeheten ILAG-oppervlak. Het materiaal geleidt warmte heel erg goed en is makkelijk onder de kraan schoon te maken. De pannetjes kunnen in de vaatwasser, de grillplaat zelf trouwens ook – maar deze is erg groot, dus handmatig afnemen is meestal waarschijnlijk praktischer. Na gebruik en afkoelen moet je de afzuigunit uit elkaar halen en het filter uitspoelen met een sopje, dat is betrekkelijk weinig werk.

©Saskia vanWeert-Berghout

Positionering onduidelijk

Als je het heel stellig wilt zeggen, is dit een apparaat met twee uitersten. Een heel krachtige grillplaat, en amper warmte bij de pannetjes. Daarmee is het een grill met een kleinere doelgroep dan je zou verwachten van 'gourmetten zonder luchtjes'. Ben je verzot op van alles grillen op een plaat, en geef je minder om het getut met pannetjes, dan kun je echt goed los met de enorm hete plaat. Houd je van een hele avond gezellig tafelen, dan is deze machine waarschijnlijk te krachtig op de hoogste stand, en niet sterk genoeg op de lagere standen. Plus dat je eigenlijk niks kunt maken in de pannetjes.

Ben je tot slot een lekkerbek die dol is op de combinatie van grillen en raclette, dan heb je het apparaat van je dromen gevonden.

Als de temperatuurbeheersing wat meer zou worden gefinetuned, en er met de pannetjes wat meer mogelijk zou zijn, gaat deze grill een gouden toekomst tegemoet. Maar tot die tijd is het een aanwinst voor een kleine groep.

©Saskia van Weert

Conclusie

De Sevento rookarme gourmet–raclette doet precies wat hij belooft op het vlak van geurreductie: de downdraft-afzuiging buigt rook zichtbaar naar het midden en na afloop ruikt de kamer merkbaar minder naar gegrild vlees. De grillplaat is zeer krachtig en bakt vlees en groente snel gaar, maar voor een lange, rustige gourmetavond is de hoogste stand te fel en de middelste stand pakt niet altijd direct op. De pannetjes onder de plaat leveren in Nederlandse gourmet-praktijk teleurstellende warmte; ze zijn vooral bedoeld voor raclette (kaas smelten) en minder voor eitjes of pannenkoekjes. De set is eenvoudig te bedienen, het reinigen is overzichtelijk en het filter is goed bereikbaar, al zijn de tekeningen in de handleiding bij eerste gebruik niet voor iedereen even duidelijk. Per saldo is dit een sterke keuze voor wie vooral wil grillen met minder baklucht en eventueel van raclette houdt; wie graag met pannetjes kookt of urenlang op een lagere, gelijkmatige temperatuur tafelt, kan beter even verder kijken.

Wie bang is om belangrijke e-mails kwijt te raken, slaat gewoon een kopie van de berichten op. Er bestaan hiervoor diverse mogelijkheden. Back-up je volledige digitale postvak óf bewaar alleen geselecteerde e-mails. Verstandig, want een technische storing kan natuurlijk altijd een keer gebeuren. Bovendien is een back-up handig wanneer je een e-mailaccount wilt opzeggen, zoals providermail.

Gmail-bericht

Gmail bewaart de volledige inhoud van het postvak op een online server. Handig, want via internet heb je overal ter wereld toegang tot de berichten. Maar wat als de webverbinding plotsklaps wegvalt, bijvoorbeeld na een storing of cyberaanval? Bij dergelijke doemscenario's is het postvak van de webmaildienst normaal gesproken niet bereikbaar. Neem daarom voorzorgsmaatregelen!

Waarschijnlijk ontvang je regelmatig belangrijke gegevens via e-mail. Denk aan een factuur, verzekeringspolis of concertkaarten. Je bewaart dan een kopie van het bericht op de computer. Ga naar https://mail.google.com en log zo nodig in met je Google-account. Open de betreffende e-mail. Klik rechtsboven op het pictogram met de drie puntjes en kies Bericht downloaden. Je bewaart de e-mail inclusief alle bijlagen als eml-bestand op de pc. Verschillende e-mailprogramma's ondersteunen dit formaat, zoals Thunderbird en Outlook.

Je kunt een Gmail-bericht ook als pdf-bestand opslaan. Bedenk wel dat je daarmee geen bijlage(n) bewaart, maar die kun je wel apart opslaan. Open in Gmail een bericht en klik rechtsboven op de drie puntjes. Via Afdrukken verschijnt er een nieuw venster. Klik bij Bestemming of Printer op het uitrolmenu en kies Opslaan als pdf / Opslaan. Je bladert nu naar de opslagmap, waarna je bevestigt met Opslaan.

Gmail-postvak

Naast losse berichten back-up je net zo makkelijk het volledige Gmail-postvak. Gebruik hiervoor de dienst Google Takeout. Surf naar https://takeout.google.com en log indien nodig in met jouw Google-account. Je klikt eerst op Selectie van alle items ongedaan maken. Scrol naar beneden totdat je het onderdeel E-mail tegenkomt. Zet daarachter een vinkje.

Je bepaalt zelf welke mappen je bewaart. Via Alle Mail-gegevens inbegrepen komt de mappenstructuur van jouw Gmail-postvak tevoorschijn. Standaard staan alle berichten geselecteerd. Wil je dat niet? Wis dan het vinkje voor Inclusief alle berichten in E-mail. Je kunt nu zelf de beoogde mappen aanwijzen. Maak een keuze en bevestig met OK. Je klikt daarna onderaan het scherm op Volgende stap.

Je kunt een kopie van het postvak op verschillende manieren opslaan. Standaard is de optie Downloadlink sturen via e-mail geselecteerd. Dat is prima, want verder ondersteunt Google Takeout alleen cloudopslag. Beslis onder Frequentie of je het Gmail-postvak eenmaal of iedere twee maanden wilt exporteren. Laatstgenoemde optie geldt voor een periode van een jaar. Kies verder bij Bestandsgrootte de omvang, met een maximum van vijftig gigabyte. Klik als laatste op Export maken. Google Takeout giet een zogeheten mbox-bestand in een ziparchief. Diverse e-mailprogramma's ondersteunen dit bestandsformaat.

Outlook.com

Net als Gmail heeft Outlook.com verschillende mogelijkheden om losse e-mails op te slaan. Ga naar https://outlook.live.com en log zo nodig in met je accountgegevens. Open daarna een e-mail die je wilt bewaren. Klik rechtsboven het bericht op het pictogram met de drie puntjes en kies Downloaden. Je hebt twee mogelijkheden, namelijk Downloaden als EML of Downloaden als MSG. Verschillende e-mailprogramma's kunnen met het open eml-formaat overweg, terwijl de msg-indeling voornamelijk is toegespitst op Outlook. Maak een keuze en bewaar het bestand op de computer.

Als alternatief giet je een e-mail eenvoudig in een pdf'je, maar je bewaart dan geen bijlage(n). Die sla je desgewenst apart op. Klik wederom bovenaan op de drie puntjes en kies Afdrukken. Selecteer bij Bestemming of Printer de optie Opslaan als pdf en bevestig met Opslaan. Nadat je de opslaglocatie hebt gekozen, klik je nog een keer op Opslaan. Helaas heeft Outlook.com geen functie om het hele postvak te back-uppen.

Providermail

Bij veel internetproviders kun je ook één of meerdere e-mailadressen aanmaken. Onder andere Ziggo en KPN bieden deze dienst. Misschien wil je jouw providermail wel back-uppen. Dat is nuttig wanneer je bijvoorbeeld naar een andere internetprovider overstapt. In dat geval wordt je oude e-mailaccount namelijk opgeheven.

De exacte back-upopties verschillen per internetprovider. Bekijk in de webmailomgeving van de betreffende aanbieder welke mogelijkheden er zijn. Zo selecteer je binnen de webmaildienst van Ziggo bijvoorbeeld eerst alle belangrijke e-mails. Klik vervolgens bovenaan op het pictogram met de drie horizontale streepjes en kies Opslaan als bestand. Je bewaart daarmee een ziparchief op de computer. Zodra je dat uitpakt, vind je alle e-mails terug als eml-bestanden. KPN Webmail bevat een vergelijkbare functie.

Zie je binnen de webmaildienst van je provider geen optie om e-mails te downloaden? Kies bij het bewuste bericht dan voor Afdrukken en bewaar het bericht als pdf-bestand.

IMAP-protocol

Nagenoeg alle e-maildiensten ondersteunen het IMAP-protocol. Gunstig, want bij gebruik van de juiste instellingen sla je daarmee de e-mails automatisch lokaal op. Een e-mailclient (programma of app) plukt met behulp van het IMAP-protocol de berichten van de server. De e-mails staan dan dus op twee plekken, namelijk op de online server en in het e-mailprogramma van de computer. Dankzij IMAP is het zelfs mogelijk om de berichten van een e-mailaccount met meerdere apparaten te synchroniseren. Denk aan een pc, laptop, tablet en smartphone.

Feitelijk creëer je met dit slimme protocol dus een lokale back-up. Wel is het een voorwaarde dat de e-mailclient volledige kopieën van e-mails inclusief bijlagen ophaalt. In veel programma's kun je dat instellen, zoals Thunderbird en Outlook.

Gebruik je providermail? Probeer dan eerst de juiste servergegevens te achterhalen en ga daarna verder met de volgende tip. Je hebt de naam van de inkomende IMAP- en uitgaande SMTP-server nodig. Noteer ook de bijbehorende poortnummers.

Thunderbird

Thunderbird is een gebruiksvriendelijke e-mailclient. Er zijn versies voor Windows, macOS, Linux en Android beschikbaar. Surf naar www.thunderbird.net/nl/ om dit gratis programma te downloaden. Voer de installatie met de standaardinstellingen uit en start de e-mailclient op.

Je vult nu de gegevens van jouw e-mailaccount in. Typ je volledige naam, het e-mailadres en het wachtwoord. Klik nu op Doorgaan. Met een beetje mazzel kent Thunderbird de servergegevens van het e-mailaccount al, zoals bij Gmail en Outlook.com. Ook van veel internetproviders verschijnen vanzelf correcte gegevens. Is dat niet het geval? Typ dan handmatig de naam van de juiste IMAP- en SMTP-server. Check hierbij ook even of de poortnummers goed staan ingevuld. Bevestig daarna met Gereed/Voltooien. Bepaal tot slot of je Thunderbird als standaard mailprogramma wilt instellen. Je ziet aan de linkerkant de mappen van het e-mailaccount.

Thunderbird-opties

Controleer in Thunderbird of de e-mailclient volledige kopieën van de e-mailserver downloadt. Klik in de linkerkolom met de rechtermuisknop op het e-mailadres en kies Instellingen/Synchronisatie & opslag. Check onder Schijfruimte of de opties Alle berichten lokaal synchroniseren, ongeacht de leeftijd en Geen berichten verwijderen zijn gemarkeerd.

Je maakt van een los e-mailbericht optioneel een extra kopie. Dubbelklik op een onderwerppregel om een e-mail te openen. Navigeer vervolgens naar Meer / Opslaan als. Zodra je de opslagmap hebt geopend, klik je op Opslaan. Met de standaardinstellingen bewaart de e-mailclient een eml-bestand. Heb je liever een pdf? Ga dan naar Meer / Afdrukken en selecteer onder Uitvoerapparaat de optie Opslaan als PDF. Blader via Opslaan naar de gewenste map en bevestig nogmaals met Opslaan.

Exporteren

Thunderbird bevat een optie om het volledige gebruikersprofiel naar een map te exporteren. Die kun je bijvoorbeeld op een externe opslagdrager of andere computer opslaan. In dit gebruikersprofiel staan alle toegevoegde e-mailaccounts, berichten, adresboeken en instellingen.

Klik rechtsboven op het pictogram met de drie horizontale streepjes en kies Extra / Exporteren. Er opent een nieuw tabblad. Bewaar via Exporteren een zip-bestand in de gewenste map en bevestig dit met Opslaan / Voltooien.

Is het gebruikersprofiel groter dan twee gigabyte? Dan kun je de boel niet exporteren. Kies dan Profielmap openen en kopieer de inhoud handmatig naar een zelfgemaakte map.

Bij onverhoopte problemen zet je de back-up in Thunderbird weer terug. Klik hiervoor op het pictogram met de drie streepjes en ga naar Extra / Importeren. Markeer Importeren uit een andere Thunderbird-installatie en klik op Doorgaan. Afhankelijk van de gemaakte back-up selecteer je nu een profielmap of zip-bestand. Maak een keuze en vink in de volgende stap alle onderdelen aan die je wilt herstellen. Klik als laatste op Doorgaan / Import starten.

ImportExportTools

Er zijn voor Thunderbird een heleboel zogenoemde add-ons beschikbaar. Dat zijn extensies die extra functies aan de e-mailclient toevoegen. Voor back-updoeleinden is ImportExportTools NG een aanrader. Navigeer rechtsboven naar het pictogram met de drie horizontale streepjes en klik op Add-ons en thema's. Zodra je met de zoekfunctie ImportExportTools NG hebt opgespoord, bevestig je met Toevoegen aan Thunderbird / Toevoegen / OK.

Klik in de linkerkolom met de rechtermuisknop op een map en verken bij ImportExportTools NG de mogelijkheden. Als je de volledige e-mailmap wilt opslaan, kies je Map exporteren (mbox) / Als mbox-bestand / OK. In het contextmenu van deze extensie vind je ook de optie Exporteer alle berichten in map. Kies vervolgens tussen de bestandsformaten eml, pdf, html, txt en csv. Bij elke keuze wijs je op de computer of externe datadrager de beoogde opslaglocatie aan.

Nuttig is ook de optie Zoek en exporteer berichten. Back-up daarmee op basis van één of meerdere trefwoorden specifieke e-mails. Geef bijvoorbeeld aan dat dit trefwoord in het onderwerp of de berichttekst moet voorkomen. Je kunt ook alle e-mails van een contactpersoon selecteren. Heb je de juiste criteria opgesteld? Klik dan op Zoek. Selecteer achter Indeling het uitvoerformaat, bijvoorbeeld EML of mbox. Kies daarna Exporteren.

Outlook Classic

Microsoft slingerde de afgelopen jaren verschillende varianten van Outlook de wereld in. Lastig, want de exacte instructies voor de beschikbare back-upopties hangen deels af van de gebruikte versie. Veel mensen gebruiken nog een 'oude' Outlook-editie. Ook Microsoft 365-abonnees hebben toegang tot deze versie van de bekende e-mailclient. Dit programma heet ook wel Outlook Classic.

Heb je via het IMAP-protocol een e-mailaccount aan het mailprogramma toegevoegd? Bepaal dan dat Outlook de volledige berichteninhoud lokaal bewaart. Klik achtereenvolgens op Bestand / Accountinstellingen / Accountnaam en synchronisatie-instellingen. Beweeg de schuifregelaar achter Email offline houden gedurende naar Alles. Sluit het venster met Volgende / Gereed.

Wil je een extra back-up van een mail maken? Selecteer het bericht en ga naar Bestand / Opslaan als. Kies in het uitrolmenu achter Opslaan als het gewenste bestandsformaat. De msg-indeling ligt voor de hand. Bevestig met Opslaan.

Tot slot bevat de klassieke versie van Outlook ook een functie om een volledig e-mailaccount te back-uppen. Navigeer naar Bestand / Openen / Importeren/Exporteren en selecteer in de wizard de optie Naar een bestand exporteren. Kies in de volgende stap Outlook-gegevensbestand (.pst) en klik tweemaal op Volgende. Je selecteert via Bladeren de opslagmap, waarna je bevestigt met Voltooien.

Outlook (new)

Sinds begin 2025 is Windows Mail niet meer binnen Windows beschikbaar. Gebruikers kunnen nu de Outlook-app gebruiken. Dit programma droeg eerder de naam Outlook (new). Vergeleken met zijn klassieke tegenhanger zijn er andere back-upmogelijkheden.

Beslis allereerst hoelang je e-mails van een e-mailaccount lokaal wilt opslaan. Klik rechtsboven op het tandwiel en ga naar Algemeen / Offline. Je zet zo nodig het schuifje aan voor Offline e-mail, agenda en personen inschakelen. Kies onder Dagen e-mail om op te slaan voor 7, 30, 90 of 180 dagen. Kies Opslaan en sluit het instellingenvenster.

Jammer genoeg kun je berichten niet langer bewaren, waardoor deze optie niet geldt als een volwaardige back-up. Maak daarom handmatig kopieën van de belangrijkste e-mails. Klik met de rechtermuisknop op een bericht en kies Opslaan als / Opslaan als EML of Opslaan als MSG. Blader naar de opslaglocatie en sluit het venster met Opslaan.

Ten slotte heeft de vernieuwde Outlook-versie ook een exporteerfunctie, al is die erg beperkt. Het werkt namelijk alleen voor Outlook.com-postvakken. Toch proberen? Navigeer naar Instellingen / Algemeen / Privacy en gegevens en klik op Postvak exporteren. Deze back-uptaak duurt maximaal vier(!) dagen. Je ontvangt na afloop een e-mail met een downloadlink.

Lees ook: Nieuwe pc? Zo neem je al je instellingen mee