De zomer is er weer en dan trekken we er, te voet of met de fiets, graag weer op uit. We stellen je enkele handige sites en apps voor die je helpen om de fraaiste paden en routes te vinden.

Nederland blinkt uit in fietsvriendelijkheid met zijn uitgebreide netwerk (circa 34.000 km fietspaden buiten de bebouwde kom volgens Fietsplatform.nl) en vele enthousiaste fietsers (11,1 miljoen recreatieve fietsers). In België zit fietsen eveneens in de lift, en het land is populair bij Nederlanders vanwege de gevarieerde routes door het vlakke Vlaanderen en de heuvelachtige Ardennen.

Ook wandelen wint in beide landen aan populariteit, mede door een impuls tijdens de Covid-periode. Nederland kent zo’n 12.000 km aan officiële wandelroutes, inclusief de Lange-Afstand-Wandelpaden, zoals het Pieterpad en het Kustpad, goed voor samen 1200 km. En dankzij een degelijke infrastructuur kun je daar nog vele wandelroutes langs openbare wegen aan toevoegen. Ook België beschikt over enkele duizenden kilometers aan goed gemarkeerde wandelpaden.

1 Lange wandelingen in Nederland

Als je interesse hebt in meerdaagse wandeltochten van 100 km of meer, bieden diverse Lange-Afstand-Wandelpaden (LAW’s) uitkomst. Op DeWandeldate vind je een overzicht van 23 LAW’s, waarbij je direct doorgelinkt wordt naar een pagina om de route in pdf of gpx-formaat te downloaden, samen met een pdf-kaart. Deze site dient trouwens ook als platform voor mensen die geïnteresseerd zijn in een wandeldate.

De gegevens over de LAW’s komen van Stichting Wandelnet, waar een online routeplanner beschikbaar is om een geschikte wandelroute uit te stippelen. Dit kan door knooppunten op het Wandelnetwerk te selecteren of door specifiek naar LAW’s en Streekpadroutes te zoeken. Je kunt de gekozen route in gpx of pdf-formaat downloaden, inclusief routeinformatie, of deze via een QR-code direct naar de bijbehorende Wandelnet-app voor iOS of Android overbrengen.

2 Andere wandelingen in Nederland

Op www.natuurmonumenten.nl/routes vind je natuurgerichte wandelroutes, gepresenteerd op een interactieve kaart en doorzoekbaar op criteria als locatie, lengte en specifieke voorkeuren (zoals rolstoel-, kind-, of hondvriendelijk). Het kindvriendelijke profiel bijvoorbeeld biedt ongeveer 40 routes door Nederland, waarvan je de details en pdf’s kosteloos kunt downloaden.

Voor een brede selectie van ongeveer 760 wandelroutes bezoek je www.wandel.nl/wandelroutes, van de KWBN (Koninklijke Wandel Bond Nederland). Hier maak je snel een keuze op basis van route type, provincie, kenmerken en afstand. Je vindt er een samenvatting en links naar extra informatie en route-downloads.

De WandelZoekpagina biedt duizenden Nederlandse routes. Met gedetailleerde filters vind je eenvoudig een passende route, die je vervolgens tegen een vergoeding (13,49 euro voor een jaar, of 2,49 euro per wandeling) in gpx-formaat kunt downloaden, Heel wat van deze routes linken overigens naar het fraai vormgegeven privé-initiatief Weg Van Wandelen, waar je de gerelateerde pdf- en gpx-bestanden gratis kunt downloaden.

3 Fietsen in Nederland

Voor recreatief fietsen in Nederland zijn de fietsknooppunten onmisbaar, een netwerk van 37 regionale, genummerde routes. Op Fietsroutes ontdek je zo’n 160 knooppuntroutes, te filteren op type, provincie en afstand. Op de webpagina kun je zelf routes samenstellen door knooppunten op een kaart aan te duiden en deze te markeren als start-, tussen- of eindpunt. Hier kun je ook het LF-netwerk integreren, en voorkeuren instellen als Vermijd onverhard en Vermijddoorsteekjes. De routes zijn beschikbaar in gpx- of kml-formaat.

De site Fietsnetwerk.nl biedt eveneens routes die je kunt downloaden als pdf (inclusief beschrijving) of gpx, of als een handzaam knooppuntenkaartje dat je bijvoorbeeld op je fiets(stuur) kunt bevestigen. Fietsknoop heeft eveneens een gebruiksvriendelijke planner met knooppuntenkaartjes en gpx-bestanden.

Voor directe toegang tot vele honderden gpx-routes, samengesteld door medegebruikers ga je naar www.fietsknoop.nl/gpxroutes. Op www.fietsen123.nl/fietsroutes vind je dan weer circa 1700 routes, uitsluitend doorzoekbaar op plaats of provincie, met printbare beschrijvingen en nummerkaartjes, maar helaas zonder gpx-downloads.

Dol op fietsen? Lees zeker ook Pieterpad per fiets: van het hoge noorden naar het diepe zuiden

4 Wandelen in België

Op www.wandelknooppunt.be vind je aantrekkelijke wandelingen in Vlaanderen, Wallonië, Nederland (en delen van Duitsland en Frankrijk) via een netwerk van wandelknooppunten die samen 60.000 km aan routes markeren. Hier kun je zelf routes samenstellen met een online planner en ook gebruikmaken van virtuele knooppunten. Deze worden uitsluitend op digitale kaarten aangegeven en dus niet op het terrein zelf. Je herkent ze op de kaart aan de paarse (reeds uitgetest) of blauwe (nog niet uitgetest) kleur. Overigens vind je zulke virtuele knooppunten ook op www.routeyou.com (herkenbaar aan de genummerde cirkels met stippellijnen). Deze site genereert eveneens wandelroutes, die je kunt filteren op afstand, type (bijvoorbeeld Kindvriendelijk of Zonder knooppunten), locatie, trefwoord en beoordeling. Net als de knooppuntenroutes kun je ook deze routes afdrukken, delen, downloaden als gpx of openen in de Wandelknooppunt-app voor iOS of Android.

Ben je op zoek naar lange wandeltochten, dan vind je een overzicht van de GR-routes op www.groteroutepaden.be, met 27 routes in Vlaanderen en 30 in Wallonië, samen goed voor meer dan 9000 km. De site www.wandelpunt.be is vooral gericht op wandelgerelateerde informatie, van technieken tot uitrusting en navigatie, inclusief wandelroutes, meestal in de vorm van links naar andere sites en publicaties.

5 Fietsen in België

Veel organisaties bieden op hun websites een selectie van de ‘mooiste fietsroutes in België’ aan, al zijn dat er vaak niet meer dan een stuk of tien. Reisroutes springt eruit met bijna 80 fietsroutes, die je op diverse criteria kunt filteren en waarvan je direct het gpx-bestand kunt downloaden. Na registratie krijg je ook een pdf-routebeschrijving via e-mail toegestuurd.

Pasar, een vrijetijdsorganisatie, biedt eveneens een aanzienlijk aantal routes aan in Vlaanderen, beschikbaar (via RouteYou) in gpx-formaat of via een QR-code voor de mobiele app.

Voor een uitgebreide selectie, eveneens vooral gericht op Vlaanderen, kunnen we www.fietsroute.org aanraden. Hier selecteer je routes per provincie of afstand, of je kiest ze op een kaart. Met een online planner maak je je eigen route via fietsknooppunten, die je kunt afdrukken of exporteren als gpx. De site biedt tevens thematische routes aan.

De website www.fietsknooppunt.be is wellicht de meest uitgebreide site voor het knooppuntennetwerk, voor België, Nederland en delen van Duitsland en Frankrijk, samen goed voor zo’n 90.000 km aan routes. Na registratie stel je hier je route samen, vergelijkbaar met de werking op Wandelknooppunt.be.

Beginnen met fietsen? Wielrennen: zo maak je een goede start

6 Wandel(route)-apps

De vermelde websites kunnen handig zijn bij het uitstippelen van wandel- en fietsroutes, vooral wanneer je de route(informatie) afdrukt of exporteert als gpx, voor gps-gebruik. Maar veel gebruikers gebruiken hier liever een mobiele app voor. Deze moet uiteraard de paden en routes accuraat weergeven en de kaarten up-to-date houden.

Een goede app is ook flexibel en biedt bijvoorbeeld de mogelijkheid om routes aan te passen op basis van je voorkeuren, zoals lengte, terrein, bezienswaardigheden en hoogteprofiel. Ook een betrouwbare trackingfunctie is belangrijk: je moet in realtime kunnen aflezen hoe ver je bent, wat je actuele en gemiddelde snelheid is, en hoe lang je nog te gaan hebt. Een functie om kaartdelen offline op te slaan is eigenlijk onmisbaar, met name in gebieden met een beperkte mobiele dekking of om op de batterij te besparen. Gebruik je een fietscomputer of smartwatch, check dan of je de app eventueel hiermee kunt koppelen.

Sommige apps bieden tevens de mogelijkheid om routes te delen met of te ontvangen van medegebruikers, wat handig is om inspiratie op te doen. En voor wie het extra sportief wil aanpakken: functies die statistieken over je prestaties bijhouden, zoals snelheid en verbrande calorieën, kunnen motiverend werken.

We stellen nu kort een aantal populaire en degelijke route-apps aan je voor. 

7 Komoot

De Komoot-app (iOS en Android) is een veelzijdige optie voor wandelaars, lopers en fietsers, waarbij je bij het creëren van je account de eerste kaart gratis ontvangt. Deze kun je dan als achtergrond van je routes gebruiken. De app biedt de mogelijkheid om afzonderlijke regio’s te ontgrendelen, of een wereldpakket te kiezen voor ongeveer 30 euro, inclusief turn-by-turn spraaknavigatie, offline kaarten, terreininformatie en gpx-export. Komoot biedt talrijke routesuggesties van medegebruikers aan, en houdt bij aanbevelingen voor routes rekening met je voorkeuren en vorige activiteiten. De app gidst je naar de start van je route of een nabij gelegen parkeerplaats en gebruikt Google Maps-technologie voor navigatie, inclusief richtingaanwijzingen en afstandsmeldingen, en blijft werken als je scherm uit is. Je kunt ook foto’s van je tochten delen met de community.

De app werkt vlot samen met de website van Komoot: routes die je op de site plant en opslaat, zijn meteen beschikbaar in je profiel op de mobiele app. Specifiek voor Garmin-gebruikers is er nog een afzonderlijke app, waarmee de belangrijkste functies van Komoot direct op Garmin zijn te gebruiken.

Een uitgebreider artikel lees je hier: Wandelen en fietsen buiten de gebaande paden met Komoot

8 RouteYou

RouteYou biedt vergelijkbare mogelijkheden als Komoot voor het zoeken, plannen en volgen van routes. Ook via de website kun je met uitgebreide filters, waaronder locatie, afstand en type activiteit, een geschikte route vinden of zelf uitstippelen, ook met behulp van fiets- en wandelknooppunten. Routes die je hier bewaart, kun je daarna op je app bekijken en volgen. Interessant is ook de sectie Routes van onze partners, waar je toegang krijgt tot routes van diverse organisaties, evenals de mogelijkheid om bezienswaardigheden te verkennen en naburige routes te vinden.

Gebruikers kunnen ook hun eigen routes maken of uploaden en delen met anderen. De basisfunctionaliteit is gratis, maar voor toegang tot geavanceerdere opties, zoals offline en turn-by-turn navigatie en het printen van gedetailleerde routegidsen, is een Plus-account vereist dat 2,50 euro per maand kost.

Technisch gezien gebruikt RouteYou een PWA (Progressive Web Application), die in feite via een mobiele browser werkt en bijna dezelfde interface als de website biedt, maar dit levert de gebruiker geen merkbaar nadeel op.

9 AllTrails

AllTrails (iOS en Android) is een populaire route-app met een omvangrijke database aan routes, inclusief beoordelingen, foto’s en uitvoerige beschrijvingen. De app biedt veelzijdige filters om je zoektocht te verfijnen, zoals afstand, activiteitstype (met opties als wandelen, fietsen, hardlopen, langlaufen en paardrijden), moeilijkheidsgraad, lengte, toegankelijkheid, bezienswaardigheden, beoordelingen en drukte. Er is een aanbod van ongeveer 400.000 geverifieerde routes wereldwijd, en verder biedt AllTrails de mogelijkheid om zelf routes te creëren en te downloaden in formaten als gpx en kml.

Ook AllTrails hanteert een typisch Freemium-model, waarbij de basisversie gratis is met advertenties en enkele beperkingen. Voor geavanceerdere functies, zoals extra printopties, 3D-visualisaties en een offline modus, is er een AllTrails+-abonnement beschikbaar voor circa 36 euro per jaar. Een gratis alternatief voor offline kaarten is het downloaden van kml-bestanden en deze zelf uploaden naar de app Maps.Me.

10 Routiq

Routiq (iOS en Android), voorheen Route.nl, biedt zo’n 175.000 wandel- en fietsroutes in Nederland, België, Duitsland en Denemarken aan. Het is dus geen mondiale app, zoals AllTrails. Filteren kan op activiteit (wandelen en fietsen, waaronder ook mountainbiken en wielrennen) en op afstand, maar er zijn ook extra filters als pauzeplaatsen (bijvoorbeeld met voorkeur voor cafés of bezienswaardigheden), landschapstype, en kind-, hond- en rolstoelvriendelijkheid.

Bij de gratis versie krijg je wel voortdurend aanbevelingen voor de betaalde Premium-versie (circa 15 euro per jaar). Deze geeft toegang tot turn-by-turn gesproken en offline navigatie, extra kaarttypes (zoals Luchtkwaliteit, Pollen en 3D), een onbeperkt aantal routes en het samen creëren en delen van routes.

11 Andere apps

Naast de reeds genoemde apps zijn er nog andere opties, afhankelijk van persoonlijke voorkeuren en de regio waar je actief bent. OsmAnd is een gratis, opensource-app voor iOS en Android die geen gebruikersdata verzamelt en de mogelijkheid biedt wereldwijde kaarten voor offline gebruik te downloaden, gebaseerd op OpenStreetMap. Deze app vereist wel aanzienlijke opslagruimte voor gedetailleerde kaarten en bijbehorende kaartgegevens; alleen al circa 1,8 GB voor Nederland en 1 GB voor België. OsmAnd biedt diverse kaartstijlen en -lagen, maar kan zich qua design en snelheid niet meten met sommige andere apps.

OutdoorActive (iOS of Android), bekend om zijn gebruiksvriendelijkheid en uitgebreide functies, positioneert zich als het grootste Europese community-platform voor outdooractiviteiten. De Pro-versie, die ook offline routes biedt, kost 2,50 euro per maand.

Strava (iOS en Android), vooral geliefd bij (sport)fietsers en hardlopers, analyseert je prestaties en stelt je in staat je resultaten met die van anderen te vergelijken. De app werkt ook samen met diverse fitnessapparaten en -apps. Lidmaatschap kost circa 11 euro per maand (70 euro per jaar), na een gratis proefmaand.

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇

Het spreekwoord 'krakende wagens lopen het langst' gaat helaas vaak niet op in de computerwereld. Moderne systemen reageren soms allergisch op oudere hardware. Toch zijn er methoden en slimme trucs om zulke apparaten te laten werken onder Windows 10 of 11.

Apparaat niet herkend

Wanneer je een oud apparaat aansluit, kan het gebeuren dat Windows het niet herkent.. Daardoor verschijnt het niet in de lijst met apparaten. Je controleert dit door via een klik met rechts op de Windows-knop Apparaatbeheer te openen. Verschijnt hier iets als 'Onbekend apparaat' of zie je een geel driehoekje of vraagteken, dan heeft Windows het apparaat wel fysiek herkend, maar geen juiste driver gevonden. Je leest hier meer over bij de passage Driverprobleem. Mogelijke oorzaken zijn het ontbreken van een plug-and-playdriver of een verouderd aansluitingstype.

Je kunt dan verschillende dingen proberen. Controleer eerst de aansluiting en de stroomvoorziening. Zorg dat het apparaat juist is aangesloten en ingeschakeld. Bij usb-apparaten helpt het soms een andere poort te proberen. Oudere usb1.1-apparaten werken vaak beter via een usb2.0-poort of een usb-hub met eigen voeding dan via een usb3.0-poort. Heeft je pc nog een parallelle of seriële poort? Controleer dan in het systeem-BIOS of deze is ingeschakeld. Heeft je toestel zo'n poort niet, dan ben je meestal aangewezen op een adapter (zie de passage Aansluitingen).

Handmatige installatie

Je kunt het apparaat ook handmatig proberen te installeren. Misschien heb je nog een cd-rom met de installatiebestanden, zodat het zo lukt. Heeft je pc geen cd-station meer, dan sluit je een extern cd-station aan of kopieer je de bestanden op een andere pc met cd-station naar een usb-stick. Je kunt er ook een iso-bestand van maken en dit met een dubbelklik als virtuele schijf koppelen op je pc. Je kunt dit doen met bijvoorbeeld Burnaware Free. Ga naar www.burnaware.com en kies voor ISO-bestand aanmaken.

Heb je geen cd-rom? Start dan Apparaatbeheer, open het menu Actie en kies Oudere hardware toevoegen. Kies De hardware opsporen en automatisch installeren, geef het hardwaretype aan, zoals Beeldapparaten of Draagbare apparaten, en selecteer het juiste product en model. Heb je zelf een geschikte driver gevonden (bijvoorbeeld op de site van de producent), klik dan op Bladeren en verwijs naar het installatiebestand (inf).

Voor printers open je Instellingen in Windows en kies je Bluetooth en apparaten / Printers en scanners. Klik op Apparaat toevoegen en kies bij De printer die ik wil gebruiken, staat niet in de lijst voor Handmatig een nieuw apparaat toevoegen. In het dialoogvenster laat je Mijn printer is iets ouder. Help mij met zoeken geselecteerd. Werkt dat niet, probeer dan Een lokale printer of een netwerkprinter toevoegen met handmatige instellingen, waarna je de juiste poort en het stuurprogramma kiest. Klik hier ook op Windows Update: zo is de kans groter dat Windows alsnog de juiste driver ophaalt. Je kunt ook een vergelijkbaar model uit de lijst proberen.

Soorten aansluitingen

Gaat het om oudere apparaten, dan hebben die vaak een interface die je op moderne pc's niet meer vindt, zoals een parallelle of seriële aansluiting of firewire. Voor parallel gebruik je een usb-naar-parallel-adapter (meestal usb-A naar 36-pins Sub-D). De printer verschijnt dan als 'USB Printing Support' en werkt vaak met generieke drivers. Sommige oude drivers verwachten een echte LPT-poort met een logische naam als LPT1. Je kunt dan de gedeelde usb-printerpoort mappen naar LPT1 met het opdrachtprompt-commando

(met net use LPT1: /delete verwijder je deze koppeling). <printershare> is de gedeelde printernaam, zoals ingesteld via Instellingen in Windows: klik op de printernaam, kies Printereigenschappen en open het tabblad Delen. Zo kun je vaak nog printen vanuit oude DOS- of Windows-apps.

Voor een seriële poort (met een DB9 RS232-kabel) gebruik je eveneens een usb-adapter, liefst met FTDI-chip en aangesloten op een usb2.0-poort. Mogelijk moet je eerst de adapterdriver installeren voordat deze in Apparaatbeheer verschijnt (onder een naam als '[…] COMx'). Om het juiste poortnummer (zoals COM1) in te stellen, klik je met rechts op het apparaat, open je Poortinstellingen en klik je op Geavanceerd.

Koop altijd adapters van goede kwaliteit (en van een bekend merk), aangezien goedkopere exemplaren zich niet altijd aan de specificaties houden.

Voor firewire kun je de installatie van een PCIe-naar-firewire (IEEE 1394) adapterkaart overwegen. Met de Microsoft 1394 OHCI Legacy Driver activeer je deze vervolgens in Windows 10/11 en kun je bijvoorbeeld een oude DV-camera of audio-interface aansluiten. Klik hier voor een downloadlink met instructies.

Driverprobleem

Wanneer Windows het apparaat herkent via een van bovenstaande stappen, blijft het afwachten of er een geschikte driver voor Windows 10/11 beschikbaar is. Je kunt eerst een generieke driver proberen, die vaak via de Windows-updatefunctie beschikbaar is. Klik in Apparaatbeheer met rechts op het apparaat, kies Stuurprogramma bijwerken en klik vervolgens op Automatisch zoeken naar stuurprogramma's / In Windows Update zoeken naar bijgewerkte stuurprogramma's.

Soms vind je geschikte drivers bij de optionele updates. Ga hiervoor naar Instellingen, kies Windows Update / Geavanceerde opties / Optionele updates en open Stuurprogramma-updates. Je kunt ook zoeken naar een basisdriver, add-onmodule of universele driver van de fabrikant, zoals de (Smart) Universal Printer Driver van HP.

Vind je geen driver op de site van de fabrikant, dan kun je er ook zelf naar googelen op basis van het hardware-ID. Start Apparaatbeheer, klik met rechts op het apparaat (eventueel bij Andere apparaten of Onbekend apparaat), kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Stel Eigenschap in op Hardware-id's. Klik met rechts op een gevonden ID, kies Kopiëren en plak dit met Ctrl+V in een zoekmachine als Google. Mogelijk levert dit een geschikte driver op.

Heb je nog een driver voor Windows 7 of ouder, probeer dan de installatie in compatibiliteitsmodus. Klik met rechts op het installatieprogramma, kies Eigenschappen en ga naar het tabblad Compatibiliteit. Zet een vinkje bij Dit programma uitvoeren in compatibiliteitsmodus voor en kies de laatst ondersteunde versie, zoals Windows 7 of Windows XP (Service Pack 2). Door ook Dit programma als administrator uitvoeren te selecteren, vergroot je de kans dat Windows de oudere driver alsnog aanvaardt, zeker als het geen 'kernel-driver' met volledige systeemrechten betreft (zie ook de passage Driverblokkade). Dit is ons bijvoorbeeld al gelukt voor een Canon Pixma iP4200-printer.

Lees ook: De perfecte printer kiezen? Hier moet je op letten

Alternatieve drivers

Je kunt ook op zoek gaan naar alternatieve, niet-officiële stuurprogramma's. Er zijn verschillende community's en fora die voor populaire oudere apparaten aangepaste drivers aanbieden of INF-bestanden hebben aangepast om ze onder nieuwere Windows-versies te laten werken.

Voor scanners is de alternatieve software van VueScan populair. Deze ondersteunt bijna achtduizend oude scanner-modellen en werkt vaak prima, al is de software niet gratis (vanaf circa 19 euro per jaar). Een proefversie is wel beschikbaar (je kunt eventueel een wegwerpadres gebruiken), zodat je kunt nagaan of je scanner werkt onder Windows 10/11.

Voor printers is het Gutenprint-driverpakket bekend, voorheen bekend als Gimp-print, al is dit alleen beschikbaar voor Linux en macOS. We hebben helaas niet de ruimte om hier dieper op in te gaan, maar je kunt een al dan niet virtuele Linux-machine op je netwerk opzetten (ook op een Raspberry Pi) en hierop Gutenprint installeren. Vervolgens deel je de printer zodat je deze ook op je Windows-pc kunt gebruiken. Voor scanners bestaat een vergelijkbaar project: Scanner Access Now Easy, eveneens voor Linux.

Driverblokkade

Het kan gebeuren dat er wel een driver beschikbaar is, maar dat Windows 10/11 de installatie blokkeert. Mogelijk is de driver technisch incompatibel, bijvoorbeeld een 32bit-driver op een 64bit-systeem (Windows 11 is altijd 64 bit), of een kerneldriver die noodzakelijke kernelfuncties mist doordat deze niet meer worden ondersteund door het geüpdatete besturingssysteem. In dit geval kun je nog de compatibiliteitsmodus proberen (zie de passage Driverprobleem), maar het resultaat blijft onzeker. Je maakt dan meer kans via een virtuele machine met een oudere Windows-versie, zoals Windows 10 voor 32bit-drivers.

Soms blokkeert Windows 10/11 de installatie omdat de (kernel)driver niet digitaal is ondertekend. Ben je zeker dat het om een betrouwbare driver gaat, dan kun je deze controle tijdelijk uitschakelen. Open Instellingen, kies Systeem / Systeemherstel en klik tweemaal op Nu opnieuw opstarten. Kies vervolgens Problemen oplossen / Geavanceerde opties / Opstartinstellingen en klik op Opnieuw opstarten. In het menu dat verschijnt, kies je optie 7: Afdwingen van stuurprogrammahandtekening uitschakelen. Windows start nu zonder handtekeningcontrole, zodat je de driver kunt installeren. Bij de volgende herstart is de controle weer actief, maar de driver blijft werken.

Ga je liever voor een iets doortastender aanpak? Voer dan de Opdrachtprompt uit als administrator, voer het commando bcdedit /set TESTSIGNING ON in en herstart je pc. Deze draait dan in testmodus, zie de indicatie rechtsonder. Installeer de driver en voer daarna meteen bcdedit /set TESTSIGNING OFF uit, gevolgd door een herstart om terug normaal te werken.

Virtueel alternatief

Lukt het niet om je oude apparaat met een van de bovenstaande workarounds aan de praat te krijgen binnen Windows 10/11, dan zit er weinig anders op dan een ouder of ander besturingssysteem te gebruiken. Het handigst is om dit als virtuele machine (VM) bovenop je huidige Windows te draaien. Binnen deze VM installeer je dan de originele driver en software voor het apparaat.

Geschikte gratis tools zijn Oracle VirtualBox en VMware Workstation Pro (na registratie op https://support.broadcom.com). Via bijvoorbeeld https://archive.org kun je naar schijfkopiebestanden zoeken en downloaden. Wij vonden er onder meer diverse Windows XP-iso-bestanden en installeerden een exemplaar in VirtualBox.

Dit kan als volgt. Start VirtualBox, klik op Nieuw en vul de gegevens in, zoals Microsoft Windows XP (32-bit). Bij ISO-image verwijs je naar je download. Vink Overslaan zonder toezicht aan, klik op Afmaken en vervolgens op Starten. Volg de installatie-instructies. Je bezit of vindt wellicht een geldige licentie voor deze oude Windows.

Koppel het apparaat aan een fysieke poort op je pc en geef deze vervolgens door aan de VM, zodat de virtuele Windows het apparaat herkent. Dit kan vanuit het menu Apparaten in het venster met een opgestarte VM.

Bij printers kun je ook delen via het VM-netwerk, zodat je vanuit je gewone Windows via het netwerk kunt printen naar de VM. Selecteer de (uitgeschakelde) VM in VirtualBox, kies Instellingen, open Netwerk en vink Netwerkadapter inschakelen aan. Stel eventueel Gekoppeld aan in op Bridged Adapter zodat de VM een ip-adres krijgt binnen hetzelfde netwerk als je host-pc.

 Nieuwe printer nodig? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers om voor de beste deal!