Dat e-bikes razend populair zijn weten we, maar de toename van het aantal elektrische fietsen zorgt ook voor meer ongelukken in het verkeer. Het dragen van een fietshelm moet de veiligheid verbeteren, maar lang niet iedere eigenaar van een e-bike ziet dat zitten.

E-bikes gaan als warme broodjes over de toonbank, maar de toename van het aantal elektrische fietsen zorgt voor een groter probleem. Door de hogere snelheid zijn e-bikes lastiger onder controle te houden en zijn vooral ouderen kwetsbaar.

Lees ook: Zo kies je de juiste fietshelm

Het AD schrijft dat chirurgen en artsen zich steeds meer zorgen maken, omdat de letsels die zij tegenkomen na een ongeluk met een e-bike steeds ernstiger worden.

Cijfers over ongelukken met e-bikes worden momenteel nog niet landelijk geregistreerd, maar toch zien ziekenhuizen een flinke toename van voornamelijk oudere patiënten die als gevolg van een ongeluk met een elektrische fiets in het ziekenhuis belanden. Opvallend zijn de zogeheten multitrauma-patiënten; dat zijn mensen die door een enkel ongeval meerdere letsels hebben opgelopen, zoals botbreuken en schedel- of hersenletsel.

©standret

Stijgende trend

Het CBS meldde eerder dit jaar al dat er in 2022 al meer mensen om het leven kwamen bij een verkeersongeval, waarbij de cijfers een flinke toename lieten zien in het aantal ouderen van 75 jaar en ouder dat dodelijk verongelukte als gevolg van een ongeluk met een fiets. In 2022 kwamen 291 fietsers om het leven in het verkeer. Dat zijn 84 meer fietsslachtoffers dan het jaar ervoor, en is het hoogste aantal sinds 1996 , toen dit soort ongelukken werden geregistreerd.

Eenzijdige ongelukken komen het meest voor

Volgens het AD zijn de meeste ongelukken met elektrische- of racefietsen zogeheten eenzijdige ongevallen. Hierbij zijn geen andere fietsen of andere voertuigen betrokken, maar verongelukt de fietser bijvoorbeeld door een onhandige stuuractie, te hard rijden of tijdens het starten van een rit op een e-bike. Ook draagt het gebrek aan ervaring vaak bij aan ongelukken, omdat veel ouderen de snelheid van de e-bike onderschatten. Daarnaast zijn ouderen op een fiets vaak minder stabiel en dat wordt op een e-bike alleen maar versterkt, merkt ook de Fietsersbond op.

Artsen waarschuwen: draag fietshelm

Het dragen van een fietshelm is - in tegenstelling tot veel andere landen - in Nederland niet verplicht voor e-bikes die niet (officieel) harder gaan dan 25km/u. Toch pleiten artsen en chirurgen voor het gebruik van zo'n helm. Zij zien een toename in het aantal patiënten dat met ernstig letsel in het ziekenhuis terecht komt, vooral in ziekenhuizen in de provincie Brabant en de steden Utrecht en Rotterdam.

E-bikes zijn zwaarder en gaan sneller, wat ze voor ouderen al snel onhandelbaar kunnen maken. Het dragen van een fietshelm zorgt ervoor dat de klap van een val beter wordt opgevangen en het belangrijkste orgaan van ons lichaam - de hersenen - beschermd.

Handig: valdetectie

Valdetectiesystemen zijn een relatief nieuwe technologie die kan helpen om de veiligheid van fietsers te verhogen. Deze systemen, die aan de fiets worden bevestigd, kunnen detecteren wanneer de fietser valt en automatisch een signaal uitsturen. Dit kan bijvoorbeeld een SMS zijn naar een vooraf ingesteld contactpersoon, of een signaal naar een noodoproepcentrum. Het grote voordeel van deze systemen is dat ze onafhankelijk kunnen werken van een mobiele telefoon; ze werken dus ook wanneer de fietser zijn of haar telefoon niet bij zich heeft.

Lees ook: Ontkracht: 4 misvattingen over fietshelmen

Wil je dat jouw televisie het beeld laat zien zoals de maker het bedoeld heeft? Dan hoor je vaak dat je je televisie moet kalibreren, maar dat kan best lastig zijn zonder de juiste apparatuur en kennis. In dit artikel leer je hoe je eenvoudig je televisie instelt voor het beste beeld, zonder dat je een professional hoeft in te schakelen.

Lees ook: Tv direct na aankoop laten kalibreren: zinvol of niet?

We spreken van een gekalibreerd beeld wanneer de kleurweergave en het verloop van zwart naar wit voldoen aan een internationale norm voor beeldkwaliteit. Dit zorgt ervoor dat het beeld eruitziet zoals de maker het bedoeld heeft. Bij praatshows, nieuws of sport vertaalt dit zich in realistische, natuurlijke kleuren, wat je vooral goed kunt zien aan huidskleuren, waarvan we heel goed weten hoe die eruitzien. Voor films en series is dat moeilijker te beoordelen, omdat de maker artistieke keuzes maakt. Zo kan een film bijvoorbeeld bewust een groene tint hebben. Juist daarom is een correct beeld bij films en series essentieel, zodat donkere scènes de juiste nuances tonen en kleuren de juiste sfeer oproepen.

Kun je zelf echt kalibreren?

Het is mogelijk, maar de drempel ligt erg hoog. Je hebt een patroongenerator, kleurmeters en software nodig. Er zijn gratis of relatief goedkope versies van deze tools, maar voor kwalitatief materiaal betaal je al snel honderden euro’s of meer. Professionele apparatuur kost zelfs duizenden euro’s. Daarnaast moet je de metingen correct uitvoeren en de resultaten goed leren interpreteren. Hoewel er online veel hulp beschikbaar is, blijft het een complexe aangelegenheid. Kortom, tenzij je er een hobby van wilt maken, is zelf kalibreren niet echt een haalbare optie.

Wat kun je wel zelf doen?

Gelukkig kun je zelf het beeld aanpassen en daarmee al 90 tot 95 procent van het resultaat van een professionele kalibratie bereiken.

• Kies de juiste beeldmodus: schakel over naar de Film-modus. Alle fabrikanten bieden deze aan, hoewel de naam kan variëren: soms heet het Bioscoop, Cinema, of, bij Sony, Professionel. Als er een Filmmaker Mode beschikbaar is, kies dan deze. Deze modus is ideaal voor bijna alles wat je kijkt.

• Selecteer de Film-modus voor zowel SDR als HDR. Voor Dolby Vision is de beste keuze meestal Dolby Vision Donker of Dolby Vision IQ.

• Deze modus kan wat donkerder zijn. Ga naar de helderheidsinstellingen en verhoog de eerste optie die je tegenkomt. Dit kan Helderheid, Achtergrondverlichting of OLED-helderheid heten. Vergeet niet de lichtsensor te activeren (zie verderop).

• Voor games is de Spel- of Game-modus de beste optie.

• Bij het kijken naar sport is het aan te raden de optie voor vloeiender beeld in te schakelen, te vinden onder de Beweging of Motion-instellingen. Kies hier voor de Vloeiend-optie.

©Eric Beeckmans

Ook interessant: Zo kies je de ideale televisie voor jouw woonkamer

De lichtsensor

Omgevingslicht heeft een grote invloed op hoe je het beeld ervaart. Bij veel omgevingslicht zie je in donkere scènes nauwelijks nuances in de schaduwen, terwijl diezelfde beelden in een verduisterde kamer alle details laten zien. De lichtsensor past het beeld automatisch aan op basis van het omgevingslicht. Opties voor helderheid en donkere details mag je activeren. Soms zijn er ook opties om de kleurtemperatuur automatisch aan te passen; die raden we af.

©Eric Beeckmans

Wen even aan het nieuwe beeld

Het kan zijn dat het nieuwe beeld in het begin wat flets lijkt. Dat is heel normaal. Geef je hersenen een paar dagen de tijd om eraan te wennen. Als je daarna terugschakelt naar de beeldmodus die je eerst gebruikte, zal het beeld waarschijnlijk te fel en te scherp aanvoelen.

❗ Wat je vooral niet moet doen

Fabrikanten bieden uitgebreide menu's met beeldinstellingen aan, waarvan sommige alleen nuttig zijn voor specialisten die je tv kalibreren met een patroongenerator en kleurmeter. Deze instellingen kunnen je beeld verbeteren, maar ook juist verslechteren. Wees daarom voorzichtig met alle instellingen die betrekking hebben op kleur en contrast (of beter nog, blijf er helemaal vanaf). Met instellingen voor scherpte en beweging kun je zonder veel risico experimenteren. Vergeet niet dat je in elke beeldpreset de optie hebt om deze terug te zetten naar de fabrieksinstellingen. Als je per ongeluk iets hebt aangepast dat niet goed lijkt, gebruik dan die reset.

Je kunt natuurlijk meerdere screenshots maken van een webpagina of gesprek, maar je kunt ook één lange afbeelding produceren. Zo hoef je zelf minder afbeeldingen aan elkaar te plakken, of minder shots naar je vrienden te sturen. Maar hoe maak je een lang screenshot op je iPhone?

Wanneer een enkele opname niet genoeg is, kun je altijd een lang screenshot (ook wel 'scrolling screenshot') maken op een iPhone. Handig voor wanneer je een complete website, belangrijk document of een volledig gesprek wilt vastleggen. Met ingebakken gereedschap maak je met een paar keer tikken een lang screenshot aan, dat je vervolgens kunt delen. Je kunt dit ook doen om forumberichten, die onder elkaar staan, vast te leggen. Of om een lange e-mail overzichtelijk te bewaren. Kortom: dit kan heel handig zijn.

Lang screenshot maken: aan de slag

Open de pagina, app, het document of gesprek dat je wilt bewaren en maak het screenshot zoals je dat altijd zou doen. Op een iPhone houd je daarvoor tegelijkertijd de volumeknop omhoog en de zijknop ingedrukt. Heb je nog een toestel met een thuisknop? Houd die en de zijknop dan tegelijkertijd ingedrukt.

Zodra je een screenshot maakt, verschijnt er links onderin een voorbeeld in beeld. Tik daar snel op voordat het verdwijnt. Nu kom je in een nieuw venster terecht, waar je bovenin twee opties ziet staan: Scherm en Paginavullend. Die twee opties staat alleen in beeld wanneer er genoeg content is om vast te leggen (als in: meer dan één gevuld scherm). Tik op de knop Paginavullend.

©Wesley Akkerman

In beeld zie je nu rechts de volledige lengte van het screenshot staan, terwijl je onderop allerlei bewerkingsmiddelen aantreft. Je kunt nu dingen tekenen of aantekeningen maken, die handig zijn voor jezelf of een ander. Via het lange voorbeeld rechts bepaal je de positie van het screenshot. Mocht dat nodig zijn, dan kun je zelfs de lengte inperken, met het knipgereedschap. Zodra je klaar bent met bewerken, tik je op Gereed om alles op te slaan.

©Wesley Akkerman