Vroeger verdween je meteen na je pensioen al achter de geraniums. De senioren van nu doen dat anders: ze blijven actief en trekken er graag op uit. Bijvoorbeeld op de e-bike. Maar om veilig en comfortabel te blijven fietsen, zijn er wel een aantal zaken om rekening mee te houden.

Ben je op leeftijd en heb je een elektrische fiets of wil je er een kopen? ID.nl heeft acht nuttige tips voor je waarmee je veilig en comfortabel de weg op gaat. 1: Kies een e-bike die bij je past | 2: Neem een fiets met een lage instap | 3: Controleer of de zadelpen goed verstelbaar is | 4: Ga lager zitten | 5: Stel het stuur juist in | 6: Kies ergonomische handvatten | 7: Met een middenmotor fiets je zekerder en (dus) veiliger | 8: Onmisbare accessoires: achteruitkijkspiegel en fietshelm

Lees ook: Hoe verhoog je het comfort van je e-bike?

1: Kies een e-bike die bij je past

Ga bij de aanschaf van een e-bike niet over één nacht ijs. Natuurlijk, je nieuwe fiets zal in eerste instantie de juiste framemaat moeten hebben, maar wat ook belangrijk is: wat wil je ermee gaan doen? Op welk terrein ga je fietsen? Hoeveel kilometers wil je maximaal afleggen? Wil je hem vooral gebruiken voor lange fietsvakanties in de bergen, dan heb je waarschijnlijk een ander model nodig dan wanneer je hem alleen wilt gebruiken om op mooie dagen een stukje door de streek te fietsen.

Vergelijk verder merken met elkaar en probeer ook meerdere fietsenwinkels te bezoeken. Ook belangrijk: vergeet niet een proefrit te maken. Dan pas heb je een goed overzicht wat er op e-bikegebied te koop is en welke e-bike voor jou geschikt is.

2: Lage instap: makkelijker én veiliger

Heb je moeite met opstappen, kies dan een e-bikemodel met een zogenaamde lage, ruime instap. Gelet op de toekomst is het ook voor heren op leeftijd verstandig om voor een damesmodel te kiezen. Vrijwel ieder fietsmerk heeft wel een e-bike in het assortiment waarbij er voor de instap (en afstap) extra veel ruimte is gecreëerd. Hierdoor maak je het opstappen en afstappen voor jezelf extra makkelijk en zul je minder snel je evenwicht verliezen. Ook zijn er e-bikes met een éxtra lage instap: hierbij ligt het frame gelijk of zelfs lager dan de trapas. Wanneer je veel moeite hebt om je benen goed op te tillen is zo’n e-bike dé oplossing.

©luciano - stock.adobe.com

3: De zadelpen moet je ruim kunnen verstellen

Bij de aanschaf van een e-bike is de keuze van de juiste framemaat cruciaal. Let er daarbij vooral op dat de zadelpen genoeg instelruimte heeft in het frame. De zadelpen moet dus omhoog kunnen, maar er moet ook voldoende ruimte zijn om de zadelpen te laten zakken. Koop je een iets te groot frame, dan heb je later nooit meer de mogelijkheid om het zadel lager te zetten om meer veiligheid in te bouwen.

4: Probeer lager op het zadel te zitten

Fietsen op een e-bike vergt nogal wat aanpassingen. Twijfel je nu al aan het veilig op- en afstappen, zet het zadel dan zó laag dat je met je voeten plat op de grond kunt staan. In eerste instantie zul je dit niet als de meest comfortabele fietsmanier ervaren. Dé oplossing is een zadelpenverlengstuk waarbij het zadel naar achteren wordt verplaatst. Zo kun je je benen tijdens het fietsen iets meer strekken, terwijl je tegelijkertijd in noodgevallen meteen bij de grond kunt, waardoor de kans op omvallen kleiner wordt. Ben je eenmaal gewend aan het fietsen op een e-bike, dan kun je het zadel weer iets hoger instellen.

5: De juiste stand van je stuur zorgt dat je goed zit

Een goede zitpositie op de e-bike is voor een groot deel afhankelijk van de mate waarin je het stuur kunt verstellen. Pijn in de schouders, rug, armen en polsen op hogere leeftijd komen vaak doordat je zithouding op de fiets niet goed is. Daarbij speelt de positie van het stuur een belangrijke rol. Met de invoering van de a-head stuurpennen op e-bikes laat de instelbaarheid vaak te wensen over. Let er bij de aanschaf dus op, dat je het stuur niet alleen hoger en lager kunt zetten, maar ook dichter bij je of verder van je af.

Lees ook: De ultieme Top 20 e-bike-accessoires voor een geweldige fietservaring

6: Ergonomische handvatten om hand- en polsklachten te voorkomen

Op oudere leeftijd ontstaan er vaak klachten aan handen en polsgewrichten. Tijdens het fietsen worden de handen stijf, kun je last krijgen van slapende vingers en treden er tintelingen op. Ook aan het polsgewricht kan een zeurende pijn ontstaan, waarbij het bewegen wordt bemoeilijkt. Tijdens het fietsen leunen je handen op het stuur om een deel van het gewicht van je bovenlichaam te dragen. Dit zorgt voor een hoge druk op een vrij klein gripoppervlak. De standaard handvatten op een e-bike bieden dikwijls niet genoeg ondersteuning en comfort. Daarom is het aan te raden om ergonomische handvatten van een bekend merk te kiezen. Deze zorgen voor een bredere verdeling van de druk op de handpalm en helpen zo verschillende ongemakken te voorkomen.

©Sylvain Robin | OceanProd - stock.adobe.com

7: Liever een middenmotor dan een voorwielmotor

Op zich is er met een e-bike met voorwielmotor niet veel mis, maar door het gewicht in het voorwiel stuurt de fiets wel zwaarder. Bovendien kan een voorwielmotor op een gladde ondergrond sneller doorslippen. Daarnaast zijn e-bikes met een voorwielmotor uitgerust met een rotatiesensor, waardoor de ondersteuning een soort eigen leven leidt en je als berijder in bepaalde situaties minder controle hebt. Bij het wegrijden vanuit stilstand duurt het twee tellen voordat de ondersteuning start, bij vertrek op een hellend vlak kan dit een hachelijke situatie opleveren.

Wil je je zekerder voelen tijdens het fietsen, ga dan voor een middenmotor. Hierbij profiteer je van een veel betere gewichtsverdeling. De gebruikte sensor, een krachtsensor, zorgt voor een natuurlijke fietsbeleving. Bij het wegrijden is er direct ondersteuning en heb je alle tijd om je balans op de fiets te vinden.

8: Fiets veiliger met achteruitkijkspiegels en een fietshelm

Steeds meer e-bikers ontdekken het nut van een achteruitkijkspiegel en een fietshelm. Dankzij de achteruitkijkspiegel heb je naderend verkeer eerder in de gaten en voorkom je een schrikreactie.

De fietshelm is het afgelopen jaar aan een geweldige opmars bezig. Hoewel de helm vaak vooral nog wordt wordt geassocieerd met wielrennen gaan gelukkig steeds meer e-bikers overstag. Een verstandige keuze aangezien het dragen van een fietshelm het risico op ernstig hoofdletsel met zestig pr,ocent vermindert.

©desertsands - stock.adobe.com

Lees ook: Zo kies je een goede fietshelm

Word de held van je (klein)kinderen door hen te verrassen met een uniek, zelfgemaakt verhalenboek. Laat hen zelf de grote lijnen van het verhaal bedenken en zie hoe je dankzij Storybook in een handomdraai een prachtig digitaal boekje creëert, compleet met een mooie cover en bijpassende illustraties.

Stap 1: De prompt

Storybook draait op de Gemini AI-chatbot van Google. De functie is gloednieuw en op dit moment alleen te gebruiken via het web, niet via de Gemini-apps voor Android of iPhone. Het goede nieuws: Storybook is helemaal gratis. Je hoeft dus geen betaald abonnement te nemen om het uit te proberen. Wel moet je ingelogd zijn met je Google-account. Surf vervolgens naar: https://gemini.google.com/gem/storybook

Net als bij andere generatieve AI-tools start je met een tekstopdracht, de zogeheten prompt. In een paar zinnen beschrijf je het onderwerp. Of je kiest voor een uitgebreidere instructie, bijvoorbeeld: "Kun je een verhaal maken dat aan een kind uitlegt hoe het leven van een vlinder eruitziet?"

Stap 2: Prentenboek van 10 pagina's

Boven het tekstvak vind je alvast enkele inspirerende voorbeelden van recente prompts, compleet met het bijbehorende verhaal. Denk aan: 'Mijn kind van 7 wil niet logeren bij oma. Maak een Storybook om haar te helpen hiermee om te gaan.' Je kunt je eigen prompt typen, maar ook inspreken: klik op het microfoontje, geef Gemini toegang tot je microfoon en vertel je opdracht. Enkele seconden later verschijnt het prentenboek op het scherm. Elk boek telt tien pagina's, inclusief een prachtige omslag én een door Gemini bedachte titel. Met iedere klik blader je door het verhaal. De tekst is verzorgd opgemaakt en de illustraties zijn verrassend sfeervol. Wij waren aangenaam verrast door de kwaliteit.

Stap 3: Lezen of luisteren

Je kunt het verhaal natuurlijk gewoon lezen, maar Storybook heeft nog een extra troef: een ingebouwde voorleesfunctie. Daarbij kun je kiezen om alleen de huidige pagina te beluisteren of om vanaf de eerste pagina te beginnen. De hoogte van de stem is instelbaar, zodat je een toon kunt kiezen die het best bij het verhaal of de luisteraar past. En het plezier stopt daar niet: via de Deel-knop krijg je een unieke link naar jouw persoonlijke Storybook. Die kun je eenvoudig doorsturen naar familie, vrienden of de kinderen zelf, zodat ze het boekje op hun eigen toestel kunnen bekijken en beluisteren. Bovendien kun je het boekje ook downloaden als pdf. Wil je dat je kind ook offline kan bladeren, dan kun je het dus voor hem of haar printen.

Gourmetten is misschien wel dé nationale volkssport tijdens de feestdagen. Maar hoe leuk de avond ook is, de ochtend erna is vaak minder feestelijk. Die doordringende vetlucht die in je gordijnen, bank en kleding is getrokken, ben je liever kwijt dan rijk. Met deze tien tips – verdeeld over wat je eet en wat je doet – blijft je huis een stuk frisser!

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

Ingrediënten & materialen

De meeste stank ontstaat niet door het gourmetstel zelf, maar door wat we erop leggen. Verbrande boter, karamelliserende suikers en spetterend vet zijn de grote boosdoeners. Met een paar slimme aanpassingen aan je boodschappenlijstje ben je de rookwolken voor.

Tip 1: Investeer in hittebestendige olie

De fout die bijna iedereen maakt: bakken in roomboter of standaard olijfolie. Deze vetten verbranden snel bij de hoge temperaturen van het gourmetten, wat zorgt voor die zware, scherpe walm. Kijk in de supermarkt eens schuin boven de olijfolie; daar vind je rijstolie of arachideolie. Deze oliesoorten hebben een veel hoger rookpunt en blijven stabiel als ze heet worden. Wil je het jezelf helemaal makkelijk maken? Koop dan een bakspray. Daarmee nevel je de pannetjes of de plaat licht in, waardoor je nooit te veel gebruikt en het vet niet onnodig staat te walmen.

Tip 2: Laat de kant-en-klare marinades staan

Die voorgemarineerde schotels uit de supermarkt zijn makkelijk, maar funest voor de luchtkwaliteit. De marinades zitten namelijk vaak vol suiker en water. Zodra dat de hete pan raakt, verbrandt de suiker en verdampt het vocht, met veel rook tot gevolg. Je kunt beter ongemarineerd vlees of vis kopen. Wil je toch smaak? Gebruik dan een dry rub (een droog kruidenmengsel) om het vlees vooraf te kruiden. Als je echt van sausjes houdt, kun je die beter koud op je bord toevoegen dan warm in het pannetje.

Tip 3: Kies voor 'droger' vlees en meer groente

Hoe meer vet er in het vlees zit, hoe meer het spettert en rookt. Hamburgers, worstjes en speklapjes zijn in feite kleine rookbommen. Kies liever voor magere opties zoals biefstuk, kipfilet, kalkoen of witvis. Daarnaast kun je de geuroverlast flink beperken door de verhouding vlees/groente om te draaien. Plakjes courgette, paprika, champignons en aubergine bakken vrijwel geurloos. Met een goede mandolineof groentesnijder maak je in een handomdraai dunne plakjes die snel gaar zijn, waardoor je minder lang hoeft te bakken.

Tip 4: Vervang die oude, bekraste pannetjes

Kijk voordat je begint eens kritisch naar je huidige gourmetstel. Zitten de pannetjes vol krassen en is de antiaanbaklaag versleten? Dan koekt je eten sneller aan, wat zorgt voor verbrandingsluchtjes die je de dag erna nog ruikt. Het is vaak helemaal niet nodig om een compleet nieuw apparaat te kopen; veel fabrikanten verkopen losse pannetjes of nieuwe bakplaten. Voor een paar tientjes bak je weer op een glad oppervlak, heb je minder olie nodig en ben je niet de hele avond bezig aangekoekte resten weg te schrapen.

Tip 5: Gebruik een gourmetstel met keramische coating

Ben je toch toe aan een heel nieuw apparaat? Let dan goed op de coating. Tegenwoordig zijn er gourmetstellen met een keramische bakplaat. Deze kunnen vaak hogere temperaturen aan zonder dat de laag beschadigt en ze zijn veel makkelijker schoon te maken.

Zo ga je de strijd aan met de luchtjes in huis

Zelfs met de beste ingrediënten ontkom je niet aan enige baklucht. Gelukkig zijn er genoeg manieren om te voorkomen dat die geur permanent blijft hangen.

Tip 6: Zet een aromadiffuser aan

Een geurkaars maskeert de lucht vaak alleen maar, waardoor je een weeïge mengeling krijgt van lavendel en hamburger. Een betere optie is een elektrische aromadiffuser (ook wel vernevelaar genoemd). Dit apparaat verspreidt via koude waterdamp een constante, frisse geur naar keuze door de kamer, zonder dat er verbranding aan te pas komt. Kies voor essentiële oliën die bekend staan om hun verfrissende werking, zoals citroengras, eucalyptus of dennen. De waterdamp helpt bovendien meteen tegen de droge lucht in huis als de verwarming hoog staat.

Tip 7: Laat de luchtreiniger draaien

Misschien heb je er al eentje staan, en anders is dit het moment: de luchtreiniger. Let er bij aanschaf op dat het apparaat een koolstoffilter heeft, want alleen HEPA is niet genoeg voor kookluchtjes. Een koolstoffilter absorbeert gassen en geuren. Zet het apparaat niet pas aan als je naar bed gaat, maar laat hem al draaien zodra het gourmetstel aangaat. Heb je een modern exemplaar met een app? Zet hem dan alvast op de hoogste stand voordat de eerste walm ontstaat.

Tip 8: Ventileer flink

Ramen openzetten klinkt logisch, maar doe het wel slim. Eén raampje op een kier doet weinig. Je hebt trek nodig. Zet aan weerszijden van de woning een raam of rooster open zodat de luchtstroom de damp direct meeneemt. Vind je het te koud worden? Zet de verwarming gerust tijdelijk wat hoger; de kosten daarvan wegen niet op tegen de stomerijkosten van je gordijnen. Plaats eventueel een simpele tafelventilator in de buurt van het gourmetstel (niet erop gericht, maar richting het open raam) om de rook een handje te helpen de juiste kant op te gaan.

Tip 9: Azijn & koffie

Het is een klassieker uit grootmoeders tijd, maar hij werkt nog steeds: azijn neutraliseert. Je kunt bakjes azijn neerzetten, maar voor het zware werk kun je na het eten beter even een pannetje water met een flinke scheut schoonmaakazijn op het fornuis koken. Laat de afzuigkap uit en laat de damp door de kamer trekken. Vind je de azijnlucht zelf te heftig? Gooi er dan wat citroenschillen, een kaneelstokje of kruidnagel bij. Zo ruikt je huis direct weer naar winterse gezelligheid in plaats van naar een snackbar. Wat ook kan, is koffie. Zet na het eten een paar schaaltjes met gemalen koffie (snelfiltermaling) in de woonkamer. De koffie neutraliseert de zware baklucht en vervangt deze door een neutraal, aards aroma. Voor een nog sterker effect kun je wat koffiebonen op een warme onderzetter leggen; door de restwarmte verspreiden ze een subtiele geur die de gourmetlucht naar de achtergrond verdrijft.

Tip 10: Maak meteen met schoon

Het is verleidelijk om na het eten uit te buiken op de bank en de ravage te laten voor wat het is. Doe het niet. Zolang het gourmetstel vet en warm in de kamer staat, blijft het geur verspreiden. Haal direct na het eten een stuk keukenrol over de plaat. Gebruik daarna een sopje van afwasmiddel en warm water om de plaat en de tafel (want ja, vetnevel komt overal) af te nemen. Geloof ons, door hier na het eten even een paar minuten tijd voor vrij te maken, bespaar je jezelf de volgende ochtend een hoop gourmetluchtfrustratie!