Vroeger verdween je meteen na je pensioen al achter de geraniums. De senioren van nu doen dat anders: ze blijven actief en trekken er graag op uit. Bijvoorbeeld op de e-bike. Maar om veilig en comfortabel te blijven fietsen, zijn er wel een aantal zaken om rekening mee te houden.

Ben je op leeftijd en heb je een elektrische fiets of wil je er een kopen? ID.nl heeft acht nuttige tips voor je waarmee je veilig en comfortabel de weg op gaat. 1: Kies een e-bike die bij je past | 2: Neem een fiets met een lage instap | 3: Controleer of de zadelpen goed verstelbaar is | 4: Ga lager zitten | 5: Stel het stuur juist in | 6: Kies ergonomische handvatten | 7: Met een middenmotor fiets je zekerder en (dus) veiliger | 8: Onmisbare accessoires: achteruitkijkspiegel en fietshelm

Lees ook: Hoe verhoog je het comfort van je e-bike?

1: Kies een e-bike die bij je past

Ga bij de aanschaf van een e-bike niet over één nacht ijs. Natuurlijk, je nieuwe fiets zal in eerste instantie de juiste framemaat moeten hebben, maar wat ook belangrijk is: wat wil je ermee gaan doen? Op welk terrein ga je fietsen? Hoeveel kilometers wil je maximaal afleggen? Wil je hem vooral gebruiken voor lange fietsvakanties in de bergen, dan heb je waarschijnlijk een ander model nodig dan wanneer je hem alleen wilt gebruiken om op mooie dagen een stukje door de streek te fietsen.

Vergelijk verder merken met elkaar en probeer ook meerdere fietsenwinkels te bezoeken. Ook belangrijk: vergeet niet een proefrit te maken. Dan pas heb je een goed overzicht wat er op e-bikegebied te koop is en welke e-bike voor jou geschikt is.

2: Lage instap: makkelijker én veiliger

Heb je moeite met opstappen, kies dan een e-bikemodel met een zogenaamde lage, ruime instap. Gelet op de toekomst is het ook voor heren op leeftijd verstandig om voor een damesmodel te kiezen. Vrijwel ieder fietsmerk heeft wel een e-bike in het assortiment waarbij er voor de instap (en afstap) extra veel ruimte is gecreëerd. Hierdoor maak je het opstappen en afstappen voor jezelf extra makkelijk en zul je minder snel je evenwicht verliezen. Ook zijn er e-bikes met een éxtra lage instap: hierbij ligt het frame gelijk of zelfs lager dan de trapas. Wanneer je veel moeite hebt om je benen goed op te tillen is zo’n e-bike dé oplossing.

©luciano - stock.adobe.com

3: De zadelpen moet je ruim kunnen verstellen

Bij de aanschaf van een e-bike is de keuze van de juiste framemaat cruciaal. Let er daarbij vooral op dat de zadelpen genoeg instelruimte heeft in het frame. De zadelpen moet dus omhoog kunnen, maar er moet ook voldoende ruimte zijn om de zadelpen te laten zakken. Koop je een iets te groot frame, dan heb je later nooit meer de mogelijkheid om het zadel lager te zetten om meer veiligheid in te bouwen.

4: Probeer lager op het zadel te zitten

Fietsen op een e-bike vergt nogal wat aanpassingen. Twijfel je nu al aan het veilig op- en afstappen, zet het zadel dan zó laag dat je met je voeten plat op de grond kunt staan. In eerste instantie zul je dit niet als de meest comfortabele fietsmanier ervaren. Dé oplossing is een zadelpenverlengstuk waarbij het zadel naar achteren wordt verplaatst. Zo kun je je benen tijdens het fietsen iets meer strekken, terwijl je tegelijkertijd in noodgevallen meteen bij de grond kunt, waardoor de kans op omvallen kleiner wordt. Ben je eenmaal gewend aan het fietsen op een e-bike, dan kun je het zadel weer iets hoger instellen.

5: De juiste stand van je stuur zorgt dat je goed zit

Een goede zitpositie op de e-bike is voor een groot deel afhankelijk van de mate waarin je het stuur kunt verstellen. Pijn in de schouders, rug, armen en polsen op hogere leeftijd komen vaak doordat je zithouding op de fiets niet goed is. Daarbij speelt de positie van het stuur een belangrijke rol. Met de invoering van de a-head stuurpennen op e-bikes laat de instelbaarheid vaak te wensen over. Let er bij de aanschaf dus op, dat je het stuur niet alleen hoger en lager kunt zetten, maar ook dichter bij je of verder van je af.

Lees ook: De ultieme Top 20 e-bike-accessoires voor een geweldige fietservaring

6: Ergonomische handvatten om hand- en polsklachten te voorkomen

Op oudere leeftijd ontstaan er vaak klachten aan handen en polsgewrichten. Tijdens het fietsen worden de handen stijf, kun je last krijgen van slapende vingers en treden er tintelingen op. Ook aan het polsgewricht kan een zeurende pijn ontstaan, waarbij het bewegen wordt bemoeilijkt. Tijdens het fietsen leunen je handen op het stuur om een deel van het gewicht van je bovenlichaam te dragen. Dit zorgt voor een hoge druk op een vrij klein gripoppervlak. De standaard handvatten op een e-bike bieden dikwijls niet genoeg ondersteuning en comfort. Daarom is het aan te raden om ergonomische handvatten van een bekend merk te kiezen. Deze zorgen voor een bredere verdeling van de druk op de handpalm en helpen zo verschillende ongemakken te voorkomen.

©Sylvain Robin | OceanProd - stock.adobe.com

7: Liever een middenmotor dan een voorwielmotor

Op zich is er met een e-bike met voorwielmotor niet veel mis, maar door het gewicht in het voorwiel stuurt de fiets wel zwaarder. Bovendien kan een voorwielmotor op een gladde ondergrond sneller doorslippen. Daarnaast zijn e-bikes met een voorwielmotor uitgerust met een rotatiesensor, waardoor de ondersteuning een soort eigen leven leidt en je als berijder in bepaalde situaties minder controle hebt. Bij het wegrijden vanuit stilstand duurt het twee tellen voordat de ondersteuning start, bij vertrek op een hellend vlak kan dit een hachelijke situatie opleveren.

Wil je je zekerder voelen tijdens het fietsen, ga dan voor een middenmotor. Hierbij profiteer je van een veel betere gewichtsverdeling. De gebruikte sensor, een krachtsensor, zorgt voor een natuurlijke fietsbeleving. Bij het wegrijden is er direct ondersteuning en heb je alle tijd om je balans op de fiets te vinden.

8: Fiets veiliger met achteruitkijkspiegels en een fietshelm

Steeds meer e-bikers ontdekken het nut van een achteruitkijkspiegel en een fietshelm. Dankzij de achteruitkijkspiegel heb je naderend verkeer eerder in de gaten en voorkom je een schrikreactie.

De fietshelm is het afgelopen jaar aan een geweldige opmars bezig. Hoewel de helm vaak vooral nog wordt wordt geassocieerd met wielrennen gaan gelukkig steeds meer e-bikers overstag. Een verstandige keuze aangezien het dragen van een fietshelm het risico op ernstig hoofdletsel met zestig pr,ocent vermindert.

©desertsands - stock.adobe.com

Lees ook: Zo kies je een goede fietshelm

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.