Het was de afgelopen week veel in het nieuws: er gebeuren steeds meer ernstige ongelukken waarbij e-bikes betrokken zijn, vooral met 55-plusser. Inmiddels zijn er ook cijfers beschikbaar die laten zien om hoeveel mensen het gaat (je gaat ervan schrikken!). Wat kun je doen om veilig elektrische te fietsen? Moet er een helmplicht komen? En hoe kies je dan een goede fietshelm?

Eerst de cijfers …

Het is begrijpelijk dat traumachirurgen zich ongerust voelen over oudere e-bikers, zegt Martijntje Bakker, directeur-bestuurder van VeiligheidNL. Recente data uit het Letsel Informatie Systeem (LIS) van VeiligheidNL, kenniscentrum voor letselpreventie, laten zien dat het aantal bezoeken aan de spoedeisende hulp (SEH) vanwege ernstige verwondingen door fietsongelukken onder 55-plussers in de afgelopen tien jaar (2013-2022) met 54 procent is toegenomen.  Van de 55-plussers die ernstig letsel opliepen, kreeg bijna een derde (29 procent) te maken met hersenletsel als gevolg van het fietsongeval. In 2022 waren fietsers van 55 jaar en ouder verantwoordelijk voor 38.500 SEH-bezoeken. Dit komt overeen met 43 procent van het totaal aantal fietsers dat in 2022 op de SEH-afdeling is behandeld. Uit een vervolgstudie van LIS uit 2020-2021 blijkt dat de meerderheid van alle 55-plussers die op de SEH werden behandeld, op het moment van het ongeval op een elektrische fiets (58 procent) reed. Het LIS denkt niet dat dit percentage in 2023 gedaald zal zijn.

Zo verklein je de kans op ongelukken met je e-bike

Je hebt helaas geen invloed op wat andere weggebruikers doen, maar je kunt gelukkig zelf al wel het nodige doen om de kans op ongelukken te beperken:

• Pas je fietsgedrag aan de verkeerssituatie en de weg waarop je fiets aan.
• Een e-bike mag wettelijk maximaal 25 kilometer/uur gaan. Houd je aan die snelheidslimiet.
• Wees alert in het verkeer.
• Zorg dat je goed zichtbaar bent. Zorg dat je verlichting werkt en trek eventueel een fluorescerend hesje aan.
• 55+? Zorg dat je de fiets goed onder controle kunt houden. VeiligheidNL adviseert hiervoor bijvoorbeeld oefeningen om je spierkracht en je balans te versterken
• En, heel belangrijk: draag een fietshelm. Dat verlaagt de kans op hersenletsel met 30 procent. Op dit moment is een fietshelm nog niet verplicht, maar wat let je om wél een helm op te zetten?

©Stav&Alex | studio4pic

E-bike & verkeersveiligheid

Op ID.nl hebben we al vaker geschreven elektrische fietsen en verkeersveiligheid. Lees bijvoorbeeld Veilig rijden op een e-bike: zo fiets je zonder ongelukken en 3 tips om veilig te fietsen in het donker, maar ook E-bike onderhoud: essentiële tips. Onderhoud? Jazeker: ook goed onderhoud draagt bij aan je veiligheid. Want stel dat je remmen niet goed afgesteld (meer) zijn, of dat het profiel op je banden bijna helemaal weggesleten is: daarmee loop je meer kans op ongelukken!

Helmplicht e-bikes: ja of nee?

De berichtgeving over ernstige e-bike-ongelukken heeft de discussie over een eventuele helmplicht weer doen oplaaien. Fietsexperts zijn erover eens dat helmen echt een significant verschil kunnen maken, zoals je kunt zien in onderstaande video (waarin ook nog andere vragen over fietshelmen aan bod komen).

Wat je moet weten over fietshelmen

Een fietshelm dragen vermindert de kans op hersenletsel als je een ongeluk krijgt. Toch zijn er nog steeds veel fietsers (jong en oud, of dat nu op een e-bike is of op een gewone fiets) die er geen dragen. Dat komt omdat er een aantal misvattingen over bestaan. Mensen denken dat een fietshelm overbodig is op een gewone fiets, dat fietshelmen vaak vervangen moeten worden omdat ze worden aangetast door uv-licht (lees: de zon), dat kinderen onder de zes geen fietshelm kunnen dragen en dat in een fietsland als Nederland (waar iederéén kan fietsen, toch?) een helm eigenlijk helemaal niet nodig is. Maar al die aannames kloppen niet, zoals je kunt lezen in het artikel Ontkracht: misvattingen over fietshelmen. Wat je ook zeker even moet lezen is Waarom je je fietshelm moet vervangen na een ongeluk.

©Halfpoint - stock.adobe.com

Zo vind je de beste fietshelm voor jou

Bij het kopen van een fietshelm zijn er een aantal zaken belangrijk: het keurmerk, de maat, het soort fietser dat je bent, de levensduur van de helm en natuurlijk je budget. Dat leggen we uitgebreid uit in het artikel Hoe kies je de juiste fietshelm? We laten je hier wel al even zien hoe het precies zit met die maat.

Stappenplan: zo vind je de juiste maat fietshelm

Stap 1: Meet de omtrek van je hoofd op, ongeveer 2,5 centimeter boven je wenkbrauwen. Aan de hand van deze omtrek kun je in de maattabel hieronder opzoeken welke helmmaat officieel bij jou zou moeten passen.
Stap 2: Pas een helm in deze maat. Controleer of de helm goed op zijn plek blijft zitten, ook als het bandje nog los zit.
Stap 3: Hoe zit de helm? Hij moet stevig om je hoofd heen zitten, maar mag nergens knellen.
Stap 4: Controleer ook de sluiting bij je kin door te kijken of er daar twee vingers tussen je kin en het riempje passen. De kinband hoeft dus niet heel strak aan te zitten.

Kortom, meet eerst de hoofdomtrek, zoek de bijbehorende maat op en pas dan verschillende helmen tot je een exemplaar hebt gevonden dat lekker zit zonder te knellen. Zo weet je zeker dat je een goed passende fietshelm zit.

Conclusie

Veilig in het verkeer met een elektrische fiets? Je kunt er gelukkig zelf wel het nodige aan doen. Een fietshelm is daarbij iets waar je eens serieus over moet gaan nadenken, mocht je die nu nog niet dragen! 

Wil je dat jouw televisie het beeld laat zien zoals de maker het bedoeld heeft? Dan hoor je vaak dat je je televisie moet kalibreren, maar dat kan best lastig zijn zonder de juiste apparatuur en kennis. In dit artikel leer je hoe je eenvoudig je televisie instelt voor het beste beeld, zonder dat je een professional hoeft in te schakelen.

Lees ook: Tv direct na aankoop laten kalibreren: zinvol of niet?

We spreken van een gekalibreerd beeld wanneer de kleurweergave en het verloop van zwart naar wit voldoen aan een internationale norm voor beeldkwaliteit. Dit zorgt ervoor dat het beeld eruitziet zoals de maker het bedoeld heeft. Bij praatshows, nieuws of sport vertaalt dit zich in realistische, natuurlijke kleuren, wat je vooral goed kunt zien aan huidskleuren, waarvan we heel goed weten hoe die eruitzien. Voor films en series is dat moeilijker te beoordelen, omdat de maker artistieke keuzes maakt. Zo kan een film bijvoorbeeld bewust een groene tint hebben. Juist daarom is een correct beeld bij films en series essentieel, zodat donkere scènes de juiste nuances tonen en kleuren de juiste sfeer oproepen.

Kun je zelf echt kalibreren?

Het is mogelijk, maar de drempel ligt erg hoog. Je hebt een patroongenerator, kleurmeters en software nodig. Er zijn gratis of relatief goedkope versies van deze tools, maar voor kwalitatief materiaal betaal je al snel honderden euro’s of meer. Professionele apparatuur kost zelfs duizenden euro’s. Daarnaast moet je de metingen correct uitvoeren en de resultaten goed leren interpreteren. Hoewel er online veel hulp beschikbaar is, blijft het een complexe aangelegenheid. Kortom, tenzij je er een hobby van wilt maken, is zelf kalibreren niet echt een haalbare optie.

Wat kun je wel zelf doen?

Gelukkig kun je zelf het beeld aanpassen en daarmee al 90 tot 95 procent van het resultaat van een professionele kalibratie bereiken.

• Kies de juiste beeldmodus: schakel over naar de Film-modus. Alle fabrikanten bieden deze aan, hoewel de naam kan variëren: soms heet het Bioscoop, Cinema, of, bij Sony, Professionel. Als er een Filmmaker Mode beschikbaar is, kies dan deze. Deze modus is ideaal voor bijna alles wat je kijkt.

• Selecteer de Film-modus voor zowel SDR als HDR. Voor Dolby Vision is de beste keuze meestal Dolby Vision Donker of Dolby Vision IQ.

• Deze modus kan wat donkerder zijn. Ga naar de helderheidsinstellingen en verhoog de eerste optie die je tegenkomt. Dit kan Helderheid, Achtergrondverlichting of OLED-helderheid heten. Vergeet niet de lichtsensor te activeren (zie verderop).

• Voor games is de Spel- of Game-modus de beste optie.

• Bij het kijken naar sport is het aan te raden de optie voor vloeiender beeld in te schakelen, te vinden onder de Beweging of Motion-instellingen. Kies hier voor de Vloeiend-optie.

©Eric Beeckmans

Ook interessant: Zo kies je de ideale televisie voor jouw woonkamer

De lichtsensor

Omgevingslicht heeft een grote invloed op hoe je het beeld ervaart. Bij veel omgevingslicht zie je in donkere scènes nauwelijks nuances in de schaduwen, terwijl diezelfde beelden in een verduisterde kamer alle details laten zien. De lichtsensor past het beeld automatisch aan op basis van het omgevingslicht. Opties voor helderheid en donkere details mag je activeren. Soms zijn er ook opties om de kleurtemperatuur automatisch aan te passen; die raden we af.

©Eric Beeckmans

Wen even aan het nieuwe beeld

Het kan zijn dat het nieuwe beeld in het begin wat flets lijkt. Dat is heel normaal. Geef je hersenen een paar dagen de tijd om eraan te wennen. Als je daarna terugschakelt naar de beeldmodus die je eerst gebruikte, zal het beeld waarschijnlijk te fel en te scherp aanvoelen.

❗ Wat je vooral niet moet doen

Fabrikanten bieden uitgebreide menu's met beeldinstellingen aan, waarvan sommige alleen nuttig zijn voor specialisten die je tv kalibreren met een patroongenerator en kleurmeter. Deze instellingen kunnen je beeld verbeteren, maar ook juist verslechteren. Wees daarom voorzichtig met alle instellingen die betrekking hebben op kleur en contrast (of beter nog, blijf er helemaal vanaf). Met instellingen voor scherpte en beweging kun je zonder veel risico experimenteren. Vergeet niet dat je in elke beeldpreset de optie hebt om deze terug te zetten naar de fabrieksinstellingen. Als je per ongeluk iets hebt aangepast dat niet goed lijkt, gebruik dan die reset.

Je kunt natuurlijk meerdere screenshots maken van een webpagina of gesprek, maar je kunt ook één lange afbeelding produceren. Zo hoef je zelf minder afbeeldingen aan elkaar te plakken, of minder shots naar je vrienden te sturen. Maar hoe maak je een lang screenshot op je iPhone?

Wanneer een enkele opname niet genoeg is, kun je altijd een lang screenshot (ook wel 'scrolling screenshot') maken op een iPhone. Handig voor wanneer je een complete website, belangrijk document of een volledig gesprek wilt vastleggen. Met ingebakken gereedschap maak je met een paar keer tikken een lang screenshot aan, dat je vervolgens kunt delen. Je kunt dit ook doen om forumberichten, die onder elkaar staan, vast te leggen. Of om een lange e-mail overzichtelijk te bewaren. Kortom: dit kan heel handig zijn.

Lang screenshot maken: aan de slag

Open de pagina, app, het document of gesprek dat je wilt bewaren en maak het screenshot zoals je dat altijd zou doen. Op een iPhone houd je daarvoor tegelijkertijd de volumeknop omhoog en de zijknop ingedrukt. Heb je nog een toestel met een thuisknop? Houd die en de zijknop dan tegelijkertijd ingedrukt.

Zodra je een screenshot maakt, verschijnt er links onderin een voorbeeld in beeld. Tik daar snel op voordat het verdwijnt. Nu kom je in een nieuw venster terecht, waar je bovenin twee opties ziet staan: Scherm en Paginavullend. Die twee opties staat alleen in beeld wanneer er genoeg content is om vast te leggen (als in: meer dan één gevuld scherm). Tik op de knop Paginavullend.

©Wesley Akkerman

In beeld zie je nu rechts de volledige lengte van het screenshot staan, terwijl je onderop allerlei bewerkingsmiddelen aantreft. Je kunt nu dingen tekenen of aantekeningen maken, die handig zijn voor jezelf of een ander. Via het lange voorbeeld rechts bepaal je de positie van het screenshot. Mocht dat nodig zijn, dan kun je zelfs de lengte inperken, met het knipgereedschap. Zodra je klaar bent met bewerken, tik je op Gereed om alles op te slaan.

©Wesley Akkerman