ID.nl logo
E-bike onderhoud: essentiële tips voor een langere levensduur en optimale prestaties
© Jorik Algra
Mobiliteit

E-bike onderhoud: essentiële tips voor een langere levensduur en optimale prestaties

Fiets je fluitend door het leven op jouw e-bike? Dan wil je natuurlijk dat je trouwe tweewieler in topconditie blijft. Goed onderhoud is cruciaal voor een langere levensduur, veiligheid en optimale prestaties van jouw elektrische fiets. In dit artikel vertellen we je precies wat je moet doen om je e-bike in perfecte staat te houden. Pak je gereedschap en ga aan de slag!

Een e-bike heeft de juiste zorg en aandacht nodig om optimaal te presteren. In dit artikel duiken we dieper in het onderhoud van je e-bike en geven we je handige tips om het beste uit je elektrische fiets te halen. Van het controleren van de bandenspanning tot het reinigen en onderhouden van de ketting en tandwielen, je leert alles wat je moet weten om je e-bike in topconditie te houden.

In dit artikel behandelen we de volgende punten:

  • Bandenspanning: het belang van de juiste bandenspanning en hoe je deze controleert.
  • E-bike reiniging en inspectie: hoe je jouw e-bike schoonmaakt en onderdelen controleert op slijtage en schade.
  • Ketting- en tandwielenonderhoud: tips om de ketting en tandwielen te reinigen en smeren voor een soepele rit.
  • Remmen: informatie over controleren en afstellen voor optimale veiligheid
  • Accu en elektronica: wat je kunt doen om te zorgen voor een lange levensduur

Als je meer wilt weten over e-bikes en hoe je de juiste keuze maakt, lees dan ook ons andere artikel: Alles wat je moet weten over e-bikes: eerst lezen, dan kopen!

Bandenspanning, remmen, onderhoud – al deze aspecten spelen een cruciale rol in het genot en de prestaties van je e-bike. In dit artikel onthullen we de geheimen van het optimaliseren van je fietservaring en hoe je jouw e-bike in topconditie kunt houden. Of je nu een dagelijkse pendelaar bent of een weekendavonturier, deze tips en trucs zullen je helpen het meeste uit je elektrische fiets te halen en ervoor te zorgen dat je altijd veilig en comfortabel op pad gaat.

Bandenspanning: houd de druk erop!

Het controleren van de bandenspanning lijkt misschien een kleinigheid, maar het heeft een enorme impact op jouw fietservaring. Check de spanning minstens één keer per maand. De aanbevolen bandenspanning vind je op de zijkant van de band. Te lage bandenspanning zorgt voor extra weerstand en snellere slijtage, terwijl te hoge spanning het comfort en de grip vermindert. Gebruik een fietspomp met drukmeter voor het beste resultaat.

Hier zijn drie praktische tips over bandenspanning:

  1. Pas de bandenspanning aan het terrein aan: voor een soepele rit op verharde wegen kun je een hogere bandenspanning aanhouden, terwijl een iets lagere spanning meer grip biedt op onverharde of modderige wegen.

  2. Houd rekening met het gewicht van de berijder: een zwaardere berijder heeft over het algemeen een hogere bandenspanning nodig dan een lichtere berijder om de fiets efficiënt te laten rollen.

  3. Controleer de bandenspanning vaker bij kouder weer: banden verliezen sneller lucht bij lagere temperaturen, dus het is belangrijk om ze vaker te controleren in de wintermaanden.

Tabel: Aanbevolen bandenspanning in combinatie met het gewicht van de berijder
Gewicht berijderAanbevolen bandenspanning (bar)
50-60 kg3,0 - 3,5
60-70 kg3,5 - 4,0
70-80 kg4,0 - 4,5
80-90 kg4,5 - 5,0
90-100 kg5,0 - 5,5
100+ kg5,5 - 6,0

Let op: deze tabel dient slechts als richtlijn en de ideale bandenspanning kan variëren afhankelijk van de banden en de fiets. Raadpleeg altijd de aanbevelingen van de fabrikant en pas de spanning aan op basis van persoonlijke voorkeur en rijomstandigheden.

🟢De perfecte fietspomp kiezen: waar moet je op letten?

Aankoopadvies fietspomp: Bij het kiezen van de juiste fietspomp voor jouw e-bike zijn er enkele belangrijke factoren waarmee je rekening moet houden.

1. Type ventiel: Zorg ervoor dat de fietspomp compatibel is met het ventiel van jouw e-bike (Schrader-, Presta- of Dunlopventiel). Sommige pompen zijn voorzien van een dubbele kop die geschikt is voor meerdere ventielen, terwijl andere pompen specifieke koppen hebben die je kunt verwisselen. 2. Drukmeter: Kies een fietspomp met ingebouwde drukmeter, zodat je gemakkelijk de bandenspanning kunt controleren en aanpassen tijdens het oppompen. Digitale drukmeters zijn meestal nauwkeuriger dan analoge meters. 3. Maximale druk: Controleer de maximale druk die de fietspomp kan leveren. Dit moet voldoende zijn voor de aanbevolen bandenspanning van jouw e-bike. De meeste fietspompen kunnen drukken tussen de 6 en 8 bar leveren, wat voldoende is voor de meeste e-bikes. 4. Pompformaat: Overweeg het formaat van de fietspomp. Een vloerpomp is meestal efficiënter en gemakkelijker te gebruiken, maar kan lastig zijn om mee te nemen. Een minipomp of CO2-pomp is handig voor onderweg, maar het oppompen van de banden kan meer tijd en moeite kosten. 5. Materiaal en bouwkwaliteit: Kies een fietspomp van hoge kwaliteit, gemaakt van duurzame materialen zoals aluminium of staal. Een goede fietspomp gaat langer mee en is beter bestand tegen intensief gebruik. 6. Prijs: Bepaal je budget en houd rekening met de prijs-kwaliteitverhouding. Een goedkope fietspomp kan verleidelijk zijn, maar het is de moeite waard om te investeren in een kwalitatief betere pomp die langer meegaat en beter presteert.

Schoon en veilig: inspecteer en reinig je e-bike

Een schone e-bike is niet alleen mooi om naar te kijken, maar ook veiliger. Maak je fiets minimaal één keer per maand schoon met een zachte borstel, spons en speciale fietsreiniger. Inspecteer tijdens het schoonmaken ook het frame, de remmen, de ketting en andere onderdelen op slijtage, schade of loszittende onderdelen. Voer daarnaast regelmatig een veiligheidscontrole uit: test de verlichting, bel en reflectoren.

  1. Verwijder hardnekkig vuil met zorg: gebruik een zachte borstel of doek om modder, zand en ander vuil voorzichtig van de onderdelen te verwijderen. Vermijd het gebruik van een hogedrukreiniger, omdat deze water in de lagers en elektronica kan spuiten, wat tot problemen kan leiden.

  2. Controleer de bekabeling: let tijdens het reinigen en inspecteren van de fiets ook op de bedrading en kabels. Zorg ervoor dat er geen kabels beschadigd, geknikt of los zijn. Controleer ook de aansluitingen op de accu, motor en display om er zeker van te zijn dat ze goed vastzitten en vrij zijn van vuil en corrosie.

  3. Wees voorzichtig met water: hoewel het verleidelijk kan zijn om je e-bike met een tuinslang af te spoelen, kan te veel water schade toebrengen aan de elektronische componenten. Gebruik in plaats daarvan een vochtige doek of spons om het frame en de onderdelen schoon te maken, en zorg ervoor dat je de elektrische onderdelen zoals de accu, motor en display niet rechtstreeks met water besproeit.

Lees ook: Zo verwijder je roest van de fietsketting

©Andrey Popov

Houd je e-bike goed schoon en verleng de levensduur met regelmatig onderhoud.

Top E-bike Sloten: Bescherm Jouw Fiets

Het is essentieel om te investeren in een goed slot voor je e-bike, aangezien fietsendiefstal helaas een veelvoorkomend probleem is. Een hoogwaardig slot kan je e-bike beschermen tegen diefstal en je gemoedsrust geven wanneer je hem ergens achterlaat. Hier zijn drie aanbevolen sloten die je kunt overwegen voor de beveiliging van je e-bike:

  1. Axa Foldable 1000 Vouwslot: Dit slot is compact, makkelijk mee te nemen en biedt een goede beveiliging tegen diefstal.
  2. Abus 1060 Granit CityChain X-Plus kettingslot: Dit kettingslot is bijzonder robuust en biedt uitstekende bescherming tegen doorgewinterde fietsendieven.
  3. Axa Newton Pro UL Mini U beugelslot: Een compact en lichtgewicht U-beugelslot dat zorgt voor solide bescherming en eenvoudig op te bergen is tijdens het rijden.

Schoonmaaksets voor fietsen: professioneel onderhoud met het juiste gereedschap

Speciale schoonmaaksets voor fietsen zijn ontworpen om het reinigen en onderhouden van je e-bike eenvoudiger en effectiever te maken. Een goede schoonmaakset bevat vaak een biologisch afbreekbare fietsreiniger, ontvetter, kettingspray, borstels en een reinigingsdoek. Door te investeren in een kwalitatieve schoonmaakset, zorg je ervoor dat jouw e-bike er altijd tiptop uitziet en optimaal presteert.

Huis-, tuin- en keukenmiddelen als alternatief

Hoewel het gebruik van speciale schoonmaakproducten voor fietsen de voorkeur geniet, zijn er ook enkele huis-, tuin- en keukenmiddelen die je kunt gebruiken als alternatief:

  1. Afwasmiddel: meng een beetje afwasmiddel met water om een milde zeepoplossing te maken. Gebruik een spons of zachte borstel om je fiets voorzichtig schoon te maken. Spoel de fiets daarna grondig af met water om zeepresten te verwijderen. Vermijd het gebruik van agressieve schoonmaakmiddelen, omdat deze de lak en onderdelen van de fiets kunnen beschadigen.

  2. Witte azijn: meng gelijke delen water en witte azijn om een milde, biologisch afbreekbare ontvetter te maken. Breng deze oplossing aan op de ketting en tandwielen met een borstel of doek. Laat het even intrekken en veeg het vervolgens weg met een schone doek.

  3. Bakpoeder: Meng een beetje water met bakpoeder om een pasta te maken. Deze pasta kan worden gebruikt om hardnekkig vuil en vlekken op het frame en de wielen te verwijderen. Breng de pasta aan op het vuil, laat het even inwerken en veeg het vervolgens weg met een vochtige doek.

Let op: Hoewel huis-, tuin- en keukenmiddelen effectief kunnen zijn voor het reinigen van je e-bike, kunnen sommige middelen de onderdelen van de fiets aantasten. Gebruik deze middelen met voorzichtigheid en test ze eerst op een onopvallende plek. Het is altijd aan te raden om specifieke reinigingsproducten voor fietsen te gebruiken voor het beste resultaat.

Smerig goed: ketting en tandwielen onderhouden

De ketting en tandwielen zijn het hart van jouw e-bike. Een goed gesmeerde ketting zorgt voor soepel schakelen en minder slijtage. Reinig en smeer de ketting elke 300 tot 400 kilometer, afhankelijk van de weersomstandigheden. Gebruik hiervoor een ontvetter en een speciale kettingspray. Inspecteer de tandwielen op slijtage en vervang ze indien nodig.

  1. Houd de juiste kettingspanning aan: een te strakke ketting kan leiden tot extra slijtage en een verminderde efficiëntie, terwijl een te losse ketting het risico op aflopen vergroot. Controleer de kettingspanning regelmatig en pas deze indien nodig aan, volgens de specificaties van de fabrikant. Om de kettingspanning te meten, druk je met je vinger in het midden van de ketting tussen de tandwielen. Een goed afgestelde ketting moet ongeveer 1 tot 2 centimeter speling hebben. Raadpleeg de handleiding van je e-bike voor specifieke aanwijzingen over het aanpassen van de kettingspanning op jouw model.

  2. Gebruik de juiste smeermiddelen: kies een kettingspray of smeermiddel dat speciaal is ontworpen voor fietskettingen en e-bikes. Vermijd het gebruik van algemene smeermiddelen zoals WD-40, omdat deze niet voldoende bescherming bieden en sneller vuil aantrekken.

  3. Reinig de cassette en derailleurwieltjes: verwijder tijdens het reinigen van de ketting ook vuil en vet van de tandwielen (cassette) en de derailleurwieltjes. Dit zorgt voor een soepelere overdracht en vermindert slijtage. Gebruik een tandenborstel of speciale cassetteborstel om tussen de tanden te komen en hardnekkig vuil te verwijderen.

©BEVIS NICKEL

Maak na elke rit je remmen en ketting schoon om slijtage te voorkomen

Remmen: controleer en stel ze af voor optimale veiligheid

Goede remmen zijn essentieel voor jouw veiligheid. Controleer de remblokken op slijtage en vervang ze als ze minder dan 1,5 mm dik zijn. Stel de remmen af zodat ze goed aangrijpen en niet aanlopen. Bij mechanische remmen doe je dit met de stelschroef, bij hydraulische remmen is het belangrijk om de remvloeistof tijdig te verversen.

  1. Houd de remschijven schoon: vuil en olie op de remschijven kunnen de remprestaties verminderen. Maak de remschijven regelmatig schoon met een doek en een speciale schijfremreiniger. Vermijd het gebruik van agressieve reinigingsmiddelen of het aanraken van de remschijven met je vingers, omdat dit de remprestaties kan beïnvloeden.

  2. Controleer op ongelijke slijtage: kijk bij het inspecteren van de remblokken ook naar ongelijke slijtage. Als één remblok sneller slijt dan het andere, kan dit duiden op een probleem met de afstelling of uitlijning van de remklauw. Raadpleeg de handleiding van je e-bike of schakel een professional in om dit probleem te verhelpen.

  3. Luister naar je remmen: als je piepende of schurende geluiden hoort tijdens het remmen, is dit vaak een teken dat de remblokken versleten zijn of dat de remschijven vuil of beschadigd zijn. Voer een grondige inspectie uit en vervang indien nodig versleten of beschadigde onderdelen om te zorgen voor optimale remprestaties en veiligheid.

©Yurii Artemenko

Een goed gesmeerde en onderhouden ketting zorgt ervoor dat je fietstocht soepel en geruisloos verloopt

Accu en elektronica: zorg voor een lange levensduur

De accu is het kloppende hart van jouw e-bike. Verleng de levensduur door de accu regelmatig op te laden, zelfs als je de fiets een tijdje niet gebruikt. Bewaar de accu op een droge, koele plaats. Bescherm de elektronica en zorg voor een optimale werking met deze drie extra tips:

  1. Laad op de juiste manier op: om de levensduur van de accu te verlengen, is het belangrijk om de accu op de juiste manier op te laden. Gebruik altijd de door de fabrikant aanbevolen oplader en volg de instructies voor het opladen. Vermijd het volledig ontladen van de accu, want dit kan de capaciteit verminderen. Probeer de accu op te laden als deze tussen de 20% en 80% capaciteit heeft.

  2. Houd de contactpunten schoon: vuil en corrosie op de contactpunten van de accu en de fiets kunnen de prestaties van de e-bike verminderen en de levensduur van de accu verkorten. Maak de contactpunten regelmatig schoon met een droge doek en gebruik indien nodig een speciaal reinigingsmiddel voor elektrische contacten. Controleer ook de aansluitingen en kabels op tekenen van slijtage of schade.

  3. Bescherm tegen extreme temperaturen: accu's presteren het best bij gematigde temperaturen. Extreme hitte of kou kan de levensduur en prestaties van de accu beïnvloeden. Vermijd het bewaren of opladen van de accu bij temperaturen onder de 0°C of boven de 40°C. Als je de e-bike buiten in de kou stalt, overweeg dan om de accu mee naar binnen te nemen en op kamertemperatuur te bewaren.

Servicebeurten: investeer in een langere levensduur en optimale prestaties

Regelmatige servicebeurten zijn essentieel voor het behoud van de goede staat en veiligheid van jouw e-bike. Door je fiets door een professional te laten onderhouden, zorg je ervoor dat alle onderdelen optimaal functioneren en tijdig worden vervangen indien nodig. Servicebeurten kunnen variëren van basis tot uitgebreid, afhankelijk van het onderhoud dat jouw e-bike nodig heeft.

Basis servicebeurt: Deze beurt omvat het controleren en afstellen van de remmen, versnellingen, bandenspanning, verlichting en het smeren van de ketting. Het is aanbevolen om minimaal één keer per jaar een basis servicebeurt uit te voeren, afhankelijk van het gebruik van de fiets.

Uitgebreide servicebeurt: Een uitgebreide beurt omvat naast de punten die tijdens de basis servicebeurt worden gecheckt ook het controleren van de wieluitlijning, het vervangen van versleten onderdelen (indien nodig) en het controleren van de accu en elektronica. Een uitgebreide servicebeurt wordt aanbevolen elke 1 à 2 jaar, afhankelijk van de intensiteit van het gebruik.

De kosten voor servicebeurten kunnen variëren, afhankelijk van de werkplaats en de omvang van de beurt. Hieronder vind je een indicatie van de kosten:

Soort servicebeurtGemiddelde kosten
Basis servicebeurt50 - 80 euro
Uitgebreide servicebeurt100 - 150 euro

Houd er rekening mee dat deze kosten exclusief eventuele vervangingsonderdelen zijn. Door te investeren in regelmatige servicebeurten, verleng je de levensduur van jouw e-bike en zorg je voor een veiligere en aangenamere fietservaring.

Tabel: Veel voorkomende onderdelen die vervangen moeten worden, inclusief de geschatte kosten.
OnderdeelGeschatte kosten
Remblokken10 - 30 euro
Ketting20 - 60 euro
Cassette25 - 80 euro
Banden20 - 60 euro per stuk
Binnenband5 - 15 euro per stuk
Derailleurwieltjes10 - 30 euro
Kabels (rem/versnelling)5 - 20 euro per stuk
Accu (e-bike)200 - 600 euro

Let op: De kosten zijn exclusief arbeidsloon en kunnen variëren afhankelijk van de kwaliteit en het merk van het onderdeel. Het is altijd raadzaam om advies in te winnen bij een professionele fietsenmaker om de juiste onderdelen voor jouw specifieke e-bike te kiezen en een nauwkeurigere kosteninschatting te krijgen.

 

▼ Volgende artikel
De 5 meest gemaakte fouten bij het kopen van een matras
© Andrey Popov
Huis

De 5 meest gemaakte fouten bij het kopen van een matras

Zodra je bent neergeploft op dat heerlijke zachte bed in de showroom weet je het: dit wordt jouw nieuwe matras. Maar ho, niet zo snel: een nieuw matras koop je niet zomaar even. Voorkom in elk geval het maken van deze vijf veelvoorkomende fouten.

Om jou aan het perfecte matras te helpen, sommen we in dit artikel de fouten op die veel mensen maken bij het kopen van een nieuw matras. Zodat jij die fouten niet hoeft te maken en iedere ochtend fris en pijnvrij wakker wordt. Dit zijn ze: 1. Niet proefslapen 2. Afgaan op de prijs 3. Niet naar het materiaal kijken 4. Geen rekening houden met slaaphouding 5. Geen rekening houden met partner

Lees ook: Da's relaxed: 10 tips voor de aankoop van het perfecte bed

Goed slapen betekent herstellen. Zonder een goede nachtrust hebben we weinig energie, presteren we slechter, krijgen we last van pijntjes en worden we sneller ziek. Als je je daarbij bedenkt dat we maar liefst eenderde van ons leven in bed doorbrengen, snap je waarom het kopen van een nieuw matras niet iets is wat je even tussen de bedrijven door doet. Toch is dat wel wat er vaak gebeurt: mensen kiezen al gauw een matras dat lekker ligt of dat met veelbelovende claims wordt verkocht, om er vervolgens thuis achter te komen dat het toch niet het comfort of de ondersteuning biedt waar ze naar zochten. Dat gaat jou natuurlijk niet gebeuren, mits je de volgende fouten niet maakt.

Fout 1: Niet proefslapen

Het is een klassieke fout bij het kopen van een nieuw matras: op basis van vijf minuutjes proefliggen in de showroom besluiten dat een matras goed is. Vaak gaat het immers om een momentopname. En zeg nou eerlijk: ligt niet elk matras lekker na een dagje shoppen op de woonboulevard? Natuurlijk is een eerste indruk ook belangrijk, maar een periode proefslapen is bij het kiezen van het juiste matras absoluut geen overbodige luxe. Veel fabrikanten bieden een proefslaapperiode van zo'n drie maanden aan, wat het ideale tijdsbestek is om te beslissen of je tevreden bent met je nieuwe matras. Is er geen mogelijkheid tot proefslapen? Bedenk dan goed of je het risico wilt nemen. Vooral als je een moeilijke slaper bent of snel last hebt van lichamelijke klachten, is proefslapen echt een must.

©Kaspars Grinvalds

Fout 2: Afgaan op de prijs

Matrassen zijn doorgaans niet goedkoop, vooral niet als je voor kwaliteit gaat. Het kan dan verleidelijk zijn om een budgetmatras te kopen, maar daarmee is de kans groot dat je jouw lichaam niet geeft wat het nodig heeft. Houd hierbij wel in het achterhoofd dat niet elk goedkoop matras van slechte kwaliteit is, en dat ook zeker niet elk duur matras goed is. Maar vaak zegt de prijs van een matras wel iets over de kwaliteit van het materiaal waarvan het is gemaakt. Kies je een matras puur vanwege het gunstige prijskaartje dat eraan hangt, dan zou het zomaar kunnen dat je binnen relatief korte tijd alweer een nieuw matras nodig hebt, bijvoorbeeld omdat je last krijgt van rug-, nek- of schouderklachten. Slimmer is om één keer een grotere investering te doen, waar je vervolgens wél jarenlang plezier van hebt.

Fout 3: Niet naar het materiaal kijken

Met claims als 'extra zacht' en 'optimale ondersteuning' proberen matrassenfabrikanten potentiële klanten over de streep te trekken, maar trap hier niet te snel in. Zo betekenen termen als 'zacht' en 'hard' voor iedereen wat anders. Daarnaast kan een zacht matras in het begin heerlijk liggen, maar op den duur ook lichamelijke klachten veroorzaken. En een matras dat veel ondersteuning biedt, kan voor veel mensen juist weer te hard en daarmee oncomfortabel zijn. Het is altijd het beste om een nieuw matras zelf uit te proberen en er minstens een paar weken op te proefslapen, maar vergeet ook niet te kijken naar het materiaal waarvan het is gemaakt. Soms is een combinatie van materialen (hybride matras) nodig voor de beste ondersteuning.

©africa-studio.com (Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy)

Populaire materialen voor matrassen zijn koudschuim, traagschuim en pocketvering. Koudschuimmatrassen worden het meest verkocht en niet voor niets: dit veelzijdige materiaal combineert comfort, ondersteuning én ventilatie. Ook traagschuim is bij veel mensen geliefd, omdat dit zachte materiaal zich perfect naar het lichaam vormt en zo drukverlagend werkt. Traagschuim wordt dan ook vaak aangeraden aan mensen met gewrichtsklachten. Matrassen met pocketvering zijn erg veerkrachtig en bieden daarmee een goede ondersteuning, wat bijvoorbeeld fijn is voor zijslapers of voor mensen die veel draaien in hun slaap. Omdat dit materiaal bijzonder goed ventileert, zijn pocketveringmatrassen ook ideaal voor wie het snel warm heeft in bed.

Fout 4: Geen rekening houden met slaaphouding

Voor een kwalitatieve nachtrust is een gezonde slaaphouding belangrijk. Dat houdt in dat de nek- en rugwervels recht uitgelijnd liggen. Slaap je vooral op je zij? Dan heb je een wat zachter, maar goed ondersteunend matras nodig dat de druk van jouw schouders, heupen en knieën kan opvangen. Buikslapers hebben juist baat bij een wat harder matras dat voorkomt dat de rug hol trekt, en rugslapers liggen vaak het lekkerst op een middelhard matras dat de natuurlijke kromming van de ruggenwervel ondersteunt. Heb je geen uitgesproken slaaphouding? Zoek dan een veelzijdig matras dat zowel ondersteunend als drukverlichtend werkt. Dit kan bijvoorbeeld een pocketveringmatras of een hybride matras van meerdere materialen zijn.

Fout 5: Geen rekening houden met partner

Voor koppels is het kiezen van het juiste matras een extra uitdaging, want hoe kies je een matras dat perfect aansluit op twee verschillende lichaamstypen? Nou, er is een eenvoudigere oplossing: twee losse matrassen kopen en daar met een topmatras één geheel van maken. Vooral voor twee mensen met verschillende slaapbehoeften (denk daarbij aan postuur, maar ook aan slaaphouding) is dat de beste optie. Geven jullie toch de voorkeur aan een tweepersoonsmatras, kies dan een matras dat voor beiden stevig genoeg is en dat geschikt is voor verschillende slaaphoudingen. Houd ook rekening met het ventilerend vermogen, zodat het matras de warmte van beide lichamen goed kan afvoeren. Ook prettig: een matras dat de bewegingen van de ander goed dempt. Zo maken jullie elkaar niet onbedoeld wakker.

Uitgeslapen idee:

Toppers van topmatrassen

▼ Volgende artikel
Bescherm je thuisnetwerk: DNS-filters voor zorgeloos surfen
© Have a nice day - stock.adobe.com
Huis

Bescherm je thuisnetwerk: DNS-filters voor zorgeloos surfen

Veel sites bevatten trackers, vervuilen pagina’s met advertenties of nog erger: bevatten malware. Het is dus beter om ze te vermijden, maar hoe doe je dat voor je hele thuisnetwerk? Dit kan met DNS-filtersoftware, die je vanuit de cloud gebruikt of installeert op een pc of NAS.

In dit artikel laten we zien hoe je DNS-filtering instelt om advertenties, malware en trackers op je thuisnetwerk te blokkeren: • Configureer het DNS-filter voor je netwerk • Beheer filterlijsten en blokkeer specifieke domeinen • Gebruik dynamische DNS (DDNS) om je netwerk continu te beschermen Wat je moet weten: Van A naar B: zo werken IP-adressen

Wanneer je een webadres invoert, zorgen DNS-servers (Domain Name System) ervoor dat dit adres wordt omgezet naar het bijbehorende ip-adres. Zo kan een applicatie verbinding maken met de juiste server. Meestal gebruik je hiervoor de DNS-server van je internetprovider of een publieke DNS-server, zoals die van Google.

Stel nu even dat je software hebt die alle DNS-verzoeken van je systeem onderschept voordat ze naar een DNS-server gaan en die automatisch de toegang tot onveilige websites kan blokkeren. Dit is precies wat DNS-filters doen en als je wilt, geldt dit type filter direct voor je hele thuisnetwerk, inclusief je desktop, laptop en mobiele apparaten.

In dit artikel komen twee gratis tools aan bod. De eerste is OpenDNS Home, een eenvoudige cloudoplossing. Heb je een NAS of een (oude) pc ter beschikking en schrikt enig configuratiewerk je niet af, dan is de tweede een beter alternatief: AdGuard Home, dat je lokaal kunt draaien.

Welk DNS-filter je ook gebruikt, je zult de DNS-server(s) die je systeem of je netwerk momenteel gebruikt, moeten aanpassen. We gaan hierbij uit van IPv4. Een vervelend klusje dat we meteen toelichten, waarna we ons volledig op de filters zelf kunnen focussen.

DNS-instelling op apparaatniveau

We bekijken eerst hoe je een DNS-server wijzigt op je pc of mobiele apparaat, bijvoorbeeld wanneer je het DNS-filter enkel op systeemniveau wilt instellen en niet voor je hele netwerk.

Op Windows 11 ga je naar Instellingen, kies je Netwerk en internet, en selecteer je Ethernet of Wi-Fi / Hardware-eigenschappen. Klik bij DNS-server toewijzing op Bewerken, kies Handmatig en activeer IPv4. Vul bij Voorkeurs-DNS het adres van de primaire DNS-server in en bij Alternatieve DNS dat van de secundaire. Bevestig met Opslaan.

Je kunt hiervoor ook het gratis DNS Jumper gebruiken. Start de tool, selecteer de netwerkadapter en noteer de huidige instellingen. Vink vervolgens Aangepaste DNS-server aan, vul de primaire en secundaire DNS-servers in en bevestig met DNS toepassen.

Ook op mobiele apparaten, bijvoorbeeld een Android-toestel, kun je de DNS-server aanpassen. Ga naar Instellingen, kies Netwerk en internet, selecteer Internet en tik op het tandwiel bij de actieve wifi-verbinding. Tik op het potloodicoon, ga naar Geavanceerde opties, kies DHCP Statisch en voer de gewenste ip-adressen in bij DNS 1 en DNS 2. De instructies kunnen licht variëren, afhankelijk van je apparaat of Android-versie.

Je kunt de DNS-instellingen op een Windows-pc ook aanpassen via de tool DNS Jumper.

DNS-instelling op netwerkniveau

De bedoeling van dit artikel is om het DNS-filter direct voor je hele thuisnetwerk te activeren door de DNS-server op je router aan te passen. De werkwijze kan per router verschillen, maar de volgende stappen helpen je op weg. Raadpleeg eventueel de handleiding van je router.

Typ het interne ip-adres van je router in je browser (vaak 192.168.0.1 of 192.168.1.1). Dit adres vind je door in de Opdrachtprompt het commando ipconfig uit te voeren en het adres bij Default Gateway van je actieve netwerkadapter te noteren.

Log in op de set-uppagina van je router en open een rubriek als Internet, Network of WAN, eventueel onder Advanced Settings. Hier kun je de opties Primary DNS Server en Secondary DNS Server aanpassen, en bevestigen met OK of Save (afbeelding 2).

De exacte plek voor het wijzigen van DNS-servers kan per router verschillen.

Zorg ervoor dat je netwerkapparaten automatisch de DNS-servers van de router overnemen. Dit gaat het makkelijkst als de DHCP-server op je router is ingeschakeld (wat meestal het geval is), en als ip- en DNS-toewijzing op je apparaten automatisch via DHCP verloopt. In Windows 11 vind je deze opties bij Instellingen / Netwerk en internet, waarna je Wi-Fi / Hardware-eigenschappen en/of Ethernet kiest.

Je stelt de toewijzingen het best in op automatisch om de DNS-servers van je router over te nemen.

DNS-servers met filter

Als je de eerste paragrafen hebt doorgenomen, kun je direct starten met een cloud-DNS-server met ingebouwd filter. Vul de ip-adressen van een van de gratis DNS-diensten uit de tabel in bij je primaire en secundaire DNS-server (van je systeem of nog beter op je router). Nadat je de adressen hebt ingevoerd en indien nodig je apparaat opnieuw hebt opgestart, ben je klaar om verder te gaan. Let wel, als eindgebruiker kun je deze filters niet zelf configureren. Het is dus alles of niets.

Dienst/serverPrimair ip-adresSecundair ip-adresFilters
OpenDNS FamilyShield (Cisco), www.opendns.com/home-internet-security208.67.222.123208.67.220.123Malware, phishing, pornografie
AdGuard DNS, https://adguard-dns.io94.140.14.1494.140.15.15Advertenties, malware, trackers
Quad9, www.quad9.net9.9.9.9149.112.112.112Botnets, malware, phishing
CleanBrowsing Family, www.cleanbrowsing.org/filters185.228.168.168185.228.169.168Malware, phishing, pornografie

OpenDNS Home

In de tabel vind je bijvoorbeeld OpenDNS FamilyShield: een DNS-filter waar je niets zelf kunt aanpassen. Wil je meer controle over de filters en toegang tot logs, dan is het gratis OpenDNS Home een betere keuze. Registreer je op https://signup.opendns.com/homefree via Get a free account. Je krijgt de ip-adressen van de DNS-servers (208.67.222.222 en 208.67.220.220) die je invult in je router of specifieke systemen, zoals eerder uitgelegd.

Klik op de link in de bevestigingsmail om toegang te krijgen tot je online dashboard op https://dashboard.opendns.com. Druk op de knop Add a network en voer het publieke ip-adres van je router of thuisnetwerk in. Dit staat meestal al correct ingevuld, maar je kunt het ook vinden via www.whatismyip.com (zie kader ‘Dynamisch adres’). Bevestig met Add this network, geef een naam op en klik op Done.

Controleer of het DNS-filter actief is door naar https://welcome.opendns.com te navigeren.

We hebben ons thuisnetwerk toegevoegd aan OpenDNS Home.

Configuratie OpenDNS Home

Open het tabblad Settings in je dashboard, klik op je ip-adres en kies Custom bij Choose your filtering level. Hiermee bepaal je zelf welke van de ongeveer zestig filtercategorieën je wilt activeren door een vinkje te zetten. Voorbeelden zijn Weapons, Adware, Drugs, Gambling, Pornography en Web Spam. Bevestig met Apply.

Onderaan kun je eigen domeinnamen toevoegen en kiezen voor Always block of Never block. Bevestig met Add Domain. Het kan enkele minuten duren voordat de filters actief zijn; de geblokkeerde site toont dan een melding. Je kunt dit veilig testen op https://phish.opendns.com.

Je kunt dergelijke meldingen aanpassen via de rubriek Customization linksboven. Ga naar Stats and Logs, vink Enable stats and logs aan om (enige tijd later) op het tabblad Stats alle DNS-aanvragen, inclusief geblokkeerde, van je systeem of netwerk te bekijken. Het is ook aan te raden om in de rubriek Security zowel Malware/Botnet Protection als Phishing Protection ingeschakeld te houden.

OpenDNS Home heeft enkele tientallen filtercategorieën. 

Dynamisch adres

Diensten als OpenDNS Home gaan ervan uit dat het ip-adres van je router of netwerk altijd hetzelfde blijft. Bij de meeste thuisnetwerken is dit adres helaas dynamisch, wat betekent dat je provider het zomaar kan wijzigen, bijvoorbeeld na een herstart van je router. Je hebt daarom een techniek nodig die adreswijzigingen direct aan de dienst doorgeeft: Dynamische DNS (DDNS). We leggen uit hoe je dit instelt voor OpenDNS Home.

Controleer eerst in je online dashboard bij Settings en Advanced Settings of de optie Enable dynamic IP update is aangevinkt. Download vervolgens een tool die je op je pc (Windows of macOS) kunt installeren: OpenDNS Dynamic IP Updater Client. Installeer deze met een muisklik en log in met je OpenDNS-account. De tool detecteert automatisch elke wijziging van het ip-adres van je netwerk en meldt dit aan OpenDNS. De updater start automatisch mee bij het starten van Windows.

Een speciaal tooltje zorgt ervoor dat de koppeling tussen jouw externe ip-adres van je netwerk en OpenDNS intact blijft, ook als het wijzigt.

Installatie AdGuard Home

Een dienst als OpenDNS Home is handig, maar je DNS-verzoeken worden wel allemaal naar die server gestuurd. Als je je privacy belangrijk vindt, kun je een lokale oplossing overwegen, zoals AdGuard Home. Dit programma is te installeren op Windows, maar ook op Linux of een NAS (zie kader ‘AdGuard Home: Linux en NAS’).

We gaan hier uit van Windows. Een oudere pc volstaat, maar besef dat deze altijd ingeschakeld moet zijn als je op internet wilt via een netwerkapparaat dat AdGuard Home als DNS-server gebruikt. De systeemeisen zijn in elk geval minimaal.

Open op die pc de Opdrachtprompt en voer het volgende commando uit:

winget install AdGuard.AdGuardHome

Sluit na de download en installatie de Opdrachtprompt. Start deze nogmaals op met administratorrechten en voer adguardhome.exe uit. Negeer de commando’s in het Opdrachtprompt-venster, maar laat hem geopend. Krijg je een melding van je (Windows-)firewall, klik dan op Toestaan voor de benodigde netwerkverbindingen.

Start je browser en ga naar 127.0.0.1:3000 om de webinterface van AdGuard Home te openen. Vanaf een andere netwerk-pc kun je deze in principe ook bereiken via IPADRES:3000, waarbij je in plaats van IPADRES het interne ip-adres van de pc invult waar AdGuard Home op draait.

Installeren, starten en je firewall sussen.

AdGuard Home: Linux en NAS

AdGuard Home is ook eenvoudig op Linux te installeren. De benodigde commando’s (met curl, wget of fetch) vind je hier.

Voor installatie op een NAS, zoals Synology, is de aanpak iets complexer. Het is het best om eerst Container Manager te installeren, een aangepaste versie van Docker door Synology, via het Package Center van DSM.

Een volledige uitleg hiervoor past helaas niet in dit artikel, maar via deze pagina vind je een duidelijke Engelstalige handleiding die je stapsgewijs door het proces leidt. We hebben deze instructies zelf succesvol getest. In de voorbeeldcode wijzig je -e TZ=Europe/Bucharest in -e TZ=Europe/Amsterdam.

AdGuard Home, via Container Manager geïnstalleerd op een Synology-NAS.

Configuratie AdGuard Home

Bij de eerste keer starten van de webinterface van AdGuard Home start je een configuratiegids met vijf stappen. Klik op Beginnen, en kies eventueel de netwerkinterface en poort voor de admin-webinterface, standaard ingesteld op Alle interfaces en poort 80. Stel dit ook in voor de optie DNS-server, standaard ingesteld op Alle interfaces en poort 53, wat je gerust zo kunt laten. Klik op Volgende, en vul de velden Gebruikersnaam en Wachtwoord (2x) in voor de beheerder. Klik weer op Volgende.

Je krijgt nu uitleg over waar je AdGuard Home als DNS-server kunt instellen. Dat zal wellicht op je router zijn of eventueel alleen op specifieke apparaten (dit hebben we aan het begin al toegelicht). Rond de configuratie af met Volgende en met Open Dashboard.

Om AdGuard Home als Windows-service te laten draaien, zodat aanmelden niet nodig is, ga je naar het openstaande Opdrachtprompt-venster. Druk op Ctrl+C om AdGuard Home te stoppen en voer deze opdracht uit:

adguardhome.exe -s install

Je kunt nu de voorkeurs- en alternatieve DNS-server van de AdGuard Home-pc handmatig instellen op het eigen ip-adres, aangezien deze als DNS-server fungeert. Zorg er op je router tevens voor dat deze pc een vast ip-adres krijgt, buiten het DHCP-adresbereik.

Draait bijvoorbeeld al een andere service op poort 80, dan kies je gewoon een andere.

Filters en lijsten

Controleer of de AdGuard Home-service draait door Windows-toets+R te drukken en services.msc uit te voeren: AdGuard Home Service zou actief moeten zijn.

Ga vervolgens naar het dashboard via de webinterface en log in met je beheeraccount. Bovenaan zie je een knop om de AdGuard-bescherming tijdelijk uit te schakelen. Klik op Ververs statistieken voor een actueel overzicht van de DNS-verzoeken van je apparaten.

Als er ongewenste sites doorheen glippen, ga dan naar het tabblad Filters en kies DNS Blokkeerlijsten. Klik op Blokkeerlijst toevoegen en selecteer Uit de lijst selecteren voor extra filterlijsten. Met het I-knopje krijg je een overzicht van de geblokkeerde domeinen. Meer blokkeerlijsten vind onder meer op de sites in het kader ‘Sites met blokkeerlijsten’. Om een lijst toe te voegen, kies Blokkeerlijst toevoegen / Aangepaste lijst toevoegen en voer de naam en complete url in, bijvoorbeeld https://v.firebog.net/hosts/Prigent-Ads.txt (let op: deze url is hoofdlettergevoelig!).

Met reguliere expressies (ook wel regex genoemd) kun je specifieke domeinen met trefwoorden blokkeren via Filters / Aangepaste filter. Meer informatie hierover vind je op deze webpagina.

Via Instellingen / Algemene instellingen kun je de webservice AdGuard Ouderlijk Toezicht activeren en veilig zoeken op zoekmachines afdwingen. Onder Filters / Geblokkeerde services kun je bijna 120 diensten blokkeren, waaronder Discord, Netflix en Temu.

In de rubriek Query log vind je een chronologische lijst van alle DNS-aanvragen, met details over welke apparaten wat en wanneer hebben aangevraagd.

Extra blokkeerfilters en -criteria toevoegen is snel gebeurd.

Sites met blokkeerlijsten