De enorme toename van het aantal e-bikes, maar ook (elektrische) bakfietsen en andere tweewielers, zorgt steeds meer voor onveilige situaties in het verkeer. Vooral op het fietspad is het dringen en wringen geblazen en blijft er steeds minder ruimte over om veilig te manoeuvreren. Geen wonder dat het aantal ongelukken met e-bikes flink is toegenomen. Wat kun je doen om veilig met een e-bike op pad te gaan? We geven een aantal praktische tips!

Ontdekken en aanvoelen

Op een e-bike rijd je in de praktijk vaak 8 tot 10 kilometer per uur sneller dan op een normale fiets. Daarom moet je als berijder in eerste instantie wennen aan de hogere snelheid. Niet alleen komen verkeersituaties sneller op je af, ook moet je een situatie vlotter kunnen inschatten. Ook kijk je zo nu en dan op het bedieningsdisplay en op dat moment zijn je ogen niet gericht op de weg voor je. Op een e-bike moet je dus bij de les blijven! Met de hogere snelheden kan het verstandig zijn om een helm te dragen. Hieronder zie je een paar voorbeelden.

Heb je net een nieuwe e-bike, ga de fiets dan eerst eens ontdekken op een rustige weg en op een tijdstip waarop er minder verkeer is. Begin je eerste rit in de laagste ondersteuningsstand. Voelt de e-bike goed aan, dan is het moment daar om de ondersteuning langzaam op te schroeven. Je went daardoor aan de kracht van de motor én aan de snelheid van de e-bike. Probeer thuis eerst de werking van het display uit en kijk welke functies onderweg van belang zijn.

©ferkelraggae - stock.adobe.com

Houd controle over je snelheid

Hoewel een e-bike met het grootste gemak 25 kilometer per uur kan rijden, betekent dit natuurlijk niet dat je genoemde snelheid moet aanhouden. Rijd vooral met een snelheid waarbij je jezelf prettig en veilig voelt. Pas je snelheid aan; niet alleen aan de situatie maar ook aan de kwaliteit van het wegdek. Op een onverharde of hobbelige weg met klinkers is het sowieso niet verstandig om voluit te fietsen. Houd er ook rekening mee dat andere fietsers en weggebruikers de snelheid van een e-bikes lastig kunnen inschatten. Zorg dat je bij oversteekplaatsen goed oppast en afremt; je rijdt ongemerkt een stuk harder dat kruispunt of de rotonde op dan je zelf denkt. En ook al heb je daar voorrang: rijd altijd defensief en laat je niet verleiden om constant in de turbo-stand te rijden.

Wil je graag een beetje sportiever fietsen? Lees ook: De sportieve e-bike: ideaal voor uitdagende fietstrips

Snelheid vraagt om aangepast remgedrag

Niet alleen de snelheid, maar ook het relatief hoge gewicht van de e-bike hebben invloed op de remweg. Om de fiets tot stilstand te brengen, is het verstandig om ver vooruit te kijken in het verkeer. Je kunt dan tijdig je snelheid verminderen en op een veilige manier stoppen. Te bruusk remmen kan leiden tot een hachelijke situatie waarbij de fiets onder je vandaan slipt. In het geval van velgremmen kun je zelfs over de kop slaan. Op een ondergrond van sneeuw, modder, grind of een kletsnat wegdek is het verstandig om alleen de achterrem te gebruiken. Tegen die Hollandse neerslag kun je jezelf trouwens prima beschermen met een regenponcho, te koop via bijvoorbeeld Bol.com.

©René Schmidt - photoschmidt 2020

Bochten vormen een uitdaging

De hoge snelheid van een e-bike vraagt meer behendigheid en stuurmanskunst van de berijder. Vooral bochten zijn voor de beginnende e-biker een uitdaging. Snijd een bocht nooit aan met een snelheid van boven de 15 kilometer per uur. Verminder ruim voor de bocht de snelheid en rem een beetje bij. Zodra je de e-bike onder controle hebt, stuur je langzaam de bocht in en verplaats je de binnenste trapper in de hoogste positie. Zo kom je veilig en zeker een bocht door. Geef pas na de bocht weer druk op de pedalen: doe je dit eerder dan is de kans groot dat door de kracht van de motor één van de wielen zal doorslippen. Vooral bij een gladde ondergrond ligt een slippartij dan op de loer.

Slim gebruikmaken van versnellingen

De versnellingen op een e-bike kunnen bijdragen tot een betere beheersing van de fiets. Door de kracht van de ondersteuning ben je al snel geneigd om de trappers in een groot verzet rond te draaien. Echter bij een stoplicht vertrekken in een zware versnelling vraagt om problemen. Aangezien de motorondersteuning nooit à la minuut bijspringt, is de kans groot dat je de trappers niet rond krijgt. Pas op dat je dan niet met fiets en al omvalt.

Schakel dus tijdig terug naar een kleine versnelling, dan is wegrijden een stuk eenvoudiger. Ook als je op een heuveltje staat is het verstandig om eerst terug te schakelen naar een klein verzet. Bij het rijden in heuvelachtig terrein is het sowieso slim om altijd een lage versnelling te kiezen. Je hebt dan veel meer controle over de fiets en je rijdt veel soepeler bergopwaarts.

©guteksk7 - stock.adobe.com

Steppen zo snel mogelijk afleren

Veel vrouwen zijn er mee opgegroeid: opstappen op een fiets in de vorm van steppen ('opsteppen'). Op een normale damesfiets wellicht de gewoonste zaak van de wereld, maar bij een e-bike kun je dit maar beter snel mogelijk afleren. Aangezien je tijdens het steppen de trappers aanraakt, kan dit voor de motor een signaal zijn om de ondersteuning te starten. Vooral bij e-bikes met een rotatiesensor kan dit betekenen dat de ondersteuning inschakelt en je ineens onverwacht vooruit vliegt. Ga daarom eerst op het zadel zitten, zet daarna je voet op een trapper en fiets dan pas weg. Op deze manier heb je totale beheersing over de fiets.

Op zoek naar een tweedehands e-bike? Lees eerst dit artikel.

Op zoek naar handige, gratis apps voor je Mac? Deze vijftien tools zijn volledig gratis beschikbaar voor macOS 15 Sequoia. Of je nu productiever wilt werken, je systeem wilt optimaliseren of je privacy wilt verbeteren, deze apps maken je Mac-ervaring efficiënter!

The Unarchiver

The Unarchiver is een krachtige, gratis app voor het openen van vrijwel elk archiefformaat: zip, rar, 7-zip, tar, iso en meer. De app is veel uitgebreider dan de ingebouwde macOS-uitpakfunctie. De interface is simpel: dubbelklik op een bestand en The Unarchiver doet de rest, geen extra vensters of wachttijden. De app ondersteunt ook oudere archiefformaten die vaak bij oude software of games horen. The Unarchiver is via de App Store te downloaden en wordt actief onderhouden, zodat compatibiliteit met de nieuwste macOS-versie gegarandeerd is.

Amphetamine

Amphetamine voorkomt dat je Mac in slaap valt of het scherm uitschakelt. Uiteraard kun je dit ook allemaal instellen via de systeeminstellingen, maar het handige zit hem erin dat je de app tijdelijk kunt inschakelen terwijl je standaardinstellingen gewoon blijven bestaan. Zet het aan tijdens een presentatie, bij een grote download of als je een langdurig script aan het uitvoeren bent. Je kunt aangepaste sessies instellen per app, tijdsduur of netwerkverbinding. Amphetamine zit stilletjes in je menubalk en is met één klik te activeren. Download de app in de App Store.

AppCleaner

Als je een app uit je applijst verwijdert, blijven er nog allerlei kleine bestanden achter in je systeem. Dat is op zich niet erg, maar AppCleaner verwijdert programma’s grondig van je Mac, inclusief alle bijbehorende bestanden. Sleep de app die je wilt verwijderen naar het venster van AppCleaner en het zoekt automatisch naar caches, voorkeuren en logs die vaak vergeten worden. Zo houd je je systeem schoon en snel. Je kunt ook via een lijst selecteren wat je wilt verwijderen. De tool is te downloaden vanaf de website van de ontwikkelaar.

Brave

Brave is een privacygerichte browser gebaseerd op Chromium, net als Google Chrome, maar dan zonder dat je aan Google vastzit. De browser blokkeert standaard advertenties, trackers en cookies van derden, waardoor websites sneller laden en je batterij langer meegaat. Je kunt optioneel privacyvriendelijke advertenties toestaan en hiermee BAT-tokens verdienen. Deze kun je vervolgens weer aan ontwikkelaars doneren of omzetten in cryptomunten. Brave ondersteunt Chrome-extensies, en biedt ingebouwde functies zoals VPN voor extra anonimiteit. Brave is gratis beschikbaar via de officiële website en volledig compatibel met macOS Sequoia.

Alfred

Met Alfred open je razendsnel apps, zoek je bestanden en voer je berekeningen uit, en dat allemaal met het toetsenbord. Het is een veelgebruikt alternatief voor Spotlight, maar dan slimmer en beter aan te passen. Je kunt sneltoetsen instellen, systeemtaken starten en zelfs aangepaste scripts gebruiken. Voor basisgebruik is Alfred volledig gratis, zonder advertenties of beperkingen. De app werkt soepel en is volledig compatibel met macOS Sequoia. Je downloadt de app via de website van Alfred.

Bitwarden

MacOS heeft een goede interne app voor het beheren van je wachtwoorden, maar die is alleen handig als je enkel Apple-producten gebruikt. Gebruik je ook pc of Android, dan is Bitwarden een goed opensource-alternatief. De app ondersteunt automatische invulling in Safari en andere browsers, en synchroniseert probleemloos tussen apparaten. Je kunt ook tweefactorauthenticatie instellen, beveiligde gedeelde kluizen maken en wachtwoorden genereren. Bitwarden is gratis voor persoonlijk gebruik en biedt via optionele upgrades extra functies voor teams. De desktop-app is snel, overzichtelijk en via de website of de App Store beschikbaar.

Rectangle

Rectangle is een opensource-app om vensters mee te beheren, het is de opvolger van de Spectacles-app. Met simpele sneltoetsen plaats je vensters links, rechts, boven, onder of in een raster. Rectangle is een kleine app, vereist geen extra inlogitems en is eenvoudig in te stellen. De app ondersteunt meerdere beeldschermen en onthoudt alle vensterposities. Ideaal als je een MacBook met externe schermen hebt. De app is gratis te downloaden via de officiële website, Rectangle Pro met meer mogelijkheden is beschikbaar voor 9,99 euro.

Notion

Notion combineert notities, databases, takenlijsten en projectplanning in één krachtige tool. Je kunt pagina’s aanmaken, tabellen of kanban-borden toevoegen en zelfs in realtime samenwerken. Notion werkt offline en online, en de gratis versie biedt meer dan genoeg functies voor de meeste gebruikers. De app heeft een moderne interface en honderden sjablonen om snel aan de slag te gaan. Notion biedt bovendien een aantal betaalde abonnementen voor grotere teams of wanneer je professionele functies nodig hebt.

Shottr

MacOS kan schermafbeeldingen maken, maar de app Shottr biedt je nog veel meer opties. Je maakt er eenvoudig schermafbeeldingen mee, inclusief scrollende pagina’s, en kunt ze direct bewerken of annoteren. De app beschikt over OCR (tekst herkennen in afbeeldingen) en snelle sneltoetsen. De interface is strak en overzichtelijk en voor persoonlijk gebruik is de app volledig gratis. Leuk is dat je allerlei visuele instellingen kunt veranderen, zo kun je de transparante achtergrond van een png-bestand naar wens aanpassen.

Cyberduck

Cyberduck is een gratis FTP- en WebDAV-browser die je verbindt met diensten zoals Google Drive, Dropbox, S3, OneDrive en FTP-servers. De interface is gebruiksvriendelijk en overzichtelijk. Cyberduck ondersteunt versleuteling via Cryptomator en is beschikbaar in meerdere talen, waaronder Nederlands. De app wordt actief onderhouden en werkt vlekkeloos met macOS Sequoia. De app is gratis beschikbaar via de officiële website of voor 24,99 euro in de App Store, als je de ontwikkelaar wilt ondersteunen.

OnyX

OnyX is een veelzijdige app voor macOS waarmee je je Mac onderhoudt, optimaliseert en opschoont. Met één klik voer je systeemcontroles uit, kun je cachebestanden verwijderen, logs opruimen en verborgen instellingen aanpassen. De app is volledig gratis, zonder reclame of in-app aankopen. OnyX is overzichtelijk en krachtig, en daarmee ideaal als je als gevorderde gebruiker controle over je systeem wilt hebben. Er zijn specifieke versies voor elke macOS-versie, let dus goed op dat je de juiste versie via de website installeert. OnyX is al jaren een vertrouwd hulpmiddel onder Mac-gebruikers.

NextDNS

NextDNS is een geavanceerde DNS-dienst die je online privacy beschermt. De macOS-app laat je eenvoudig je DNS-instellingen aanpassen, zodat advertenties, trackers, malware en zelfs ongewenste content op netwerkniveau worden geblokkeerd. Je kunt ook profielen aanmaken per apparaat en het werkt goed samen met iCloud Private Relay. De gratis versie is ruim voldoende voor normaal gebruik, je hebt namelijk 300.000 zoekopdrachten per maand op een onbeperkt aantal apparaten. De app is gemakkelijk vanuit de App Store te downloaden.

Toggl Track

Toggl Track is een populaire tijdregistratie-app die je helpt bij het bijhouden van je werkuren en projecten. De Mac-app is strak vormgegeven en laat je eenvoudig timers starten, pauzeren en categoriseren. Alles synchroniseert automatisch met je Toggl-account, zodat je ook via de web-app of smartphone je tijd kunt beheren. De gratis versie biedt uitgebreide rapporten en exportmogelijkheden en is handig voor freelancers, studenten of kleine teams. Toggl Track werkt offline als macOS-app en online in je browser. Toggl Track biedt meerdere betaalde upgrades als je nog meer functionaliteit wenst.

IINA

IINA is een moderne mediaspeler voor macOS, gebaseerd op de opensource-speler mpv. Het speelt vrijwel elk bestandsformaat af en ondersteunt ondertitels en beeld-in-beeld. De interface sluit naadloos aan bij het macOS-design, inclusief in donkere modus. IINA ondersteunt YouTube-links en externe ondertitels via slepen-en-neerzetten. De app is voortdurend in ontwikkeling. Dankzij regelmatige updates is compatibiliteit met nieuwe macOS-versies gegarandeerd. IINA is volledig gratis en een goed alternatief voor VLC, het is speciaal ontworpen voor Apple-gebruikers die een perfecte mediaspeler willen.

Lunar

Met Lunar kun je automatisch de helderheid van je externe monitors aanpassen. De app biedt geavanceerde automatische profielen, bijvoorbeeld voor dag/nacht, werk/vrije tijd of specifieke apps. Het werkt met DDC/CI-ondersteunende schermen en laat je meerdere monitoren individueel beheren. De gratis versie biedt al veel, maar met Lunar Pro kun je allerlei extra instellingen beheren, al kost je dat wel 25 euro (voor een levenslange licentie op vijf apparaten). Als je de gratis versie downloadt vanaf de website, dan kun je de Pro-versie veertien dagen gratis proberen.

De jaarlijkse herfstupdate van Windows 11 verschijnt dit keer in de vorm van versie 25H2, maar ontzettend veel nieuwigheden hoef je niet te verwachten.Het besturingssysteem krijgt een aantal slimme verbeteringen, nieuwe AI-functies en kleine, maar praktische aanpassingen die het dagelijks gebruik van Windows 11 soepeler moeten maken. Wat merk je daar als Windows 11-gebruiker van? En werkt dat ook allemaal op je eigen computer?

De nieuwe functionaliteiten in de Windows 11 25H2-update zijn misschien niet voor iedereen direct te zien of te vinden. Dit jaar zijn er sowieso meer nieuwe AI-functies in Windows 11 verschenen, maar ze zitten aardig verstopt. Verder communiceert Microsoft de nieuwe functies ook nergens in Windows 11 zelf, waardoor je dus weinig terugvindt tenzij je goed zoekt. Veel opties waren overigens al geïnstalleerd met eerdere Windows 11-updates, maar zijn pas met deze 25H2-update ook echt geactiveerd.

Windows Verkenner met AI-functies

Een van de opvallendste toevoegingen is de integratie van AI-acties in Verkenner. Windows kan nu contextueel meedenken over wat je met geselecteerde bestanden wilt doen. Als je bijvoorbeeld een afbeelding selecteert en met rechts klikt, zie je bijvoorbeeld de mogelijkheid om het bestand direct naar CoPilot te versturen. Er is een optie Ask Copilot bijgekomen, dat overigens ook zo is genoemd in de Nederlandstalige versie van Windows 11.

Deze optie was er al in de vorige Windows 11-release, maar staat nu in het hoofdcontextmenu. Eenmaal geopend in Copilot kan het bestand worden gebruikt om er acties op uit te voeren. Zo kun je bijvoorbeeld een geselecteerde afbeelding door Copilot laten aanpassen, teksten uit afbeeldingen extraheren of samenvattingen maken van Office-documenten.

Geselecteerde afbeeldingen kun je nu direct vanuit het contextmenu linksom of rechtsom draaien, een makkelijke functie als je vanuit een map met foto's snel aan de hand van de preview afbeeldingen snel wil kunnen aanpassen zonder dat je ze hoeft te openen in een fotobewerkingstool.

Er moeten ook meer opties in het contextmenu verschijnen, zoals het direct verwijderen van achtergronden uit afbeeldingen en foto's zonder deze te openen, maar die zijn alleen maar zichtbaar op Copilot+-computers, die een speciale AI-processor hebben. Heb je nog een 'gewone' computer, dan krijg je veel van de AI-functies niet eens te zien.

Meer overzicht in Instellingen

Het Instellingenscherm van Windows 11 is verre van overzichtelijk, want er zijn eigenlijk gewoon teveel instellingen, waardoor het soms lastig is om hetgeen terug te vinden wat je zoekt. Het hoofdscherm is nu zodanig gewijzigd dat je als eerste je laatsgebruikte instellingen terugziet. Ook zie je op het hoofscherm zaken als de audio- en bluetoothinstellingen. Iets overzichtelijker dus.

Windows Copilot verder geïntegreerd

De AI-assistent Copilot wordt in 25H2 dieper in Windows geïntegreerd. Waar Copilot eerder vooral werkte als een zwevend venster, kun je hem nu ook oproepen via Ctrl + Win + C of door op het Copilot-icoon in de taakbalk te klikken. De assistent kan systeeminstellingen aanpassen, zoals Bluetooth aan- of uitzetten, de helderheid regelen of zelfs een schermopname starten.

Copilot herkent bovendien beter wat er op het scherm gebeurt. Open je bijvoorbeeld een Word-document, dan stelt Copilot voor om de tekst samen te vatten of er een samenvatting van te maken in een nieuw document. Dit maakt de functie praktischer en minder afhankelijk van cloudcommando’s.

Meer standaard-apps te verwijderen

Nieuw in 25H2 is dat je nu nog meer standaard-apps van Microsoft kunt verwijderen, zodat je je systeem kunt opschonen door applicaties die je nooit gebruikt, compleet van het systeem te verwijderen. Ga je nu naar Apps in het Instellingen-scherm, dan zul je zien dat je - door op de drie puntjes te klikken - nu ook bijvoorbeeld Mail en Agenda, 3D-viewer, Kaarten kunt verwijderen. Het verwijderen van programma's als Paint en Edge was al langer mogelijk.

Verbeteringen in toegankelijkheid en spraakbediening

De update breidt stemtoegang verder uit. Je kunt nu volledig in het Nederlands opdrachten geven zoals “Open Verkenner” of “Scroll naar beneden”. De functie werkt ook op het aanmeldscherm, waardoor je met spraak kunt inloggen of je wachtwoord kunt dicteren. Daarnaast krijgt Live-ondertiteling ondersteuning voor meer talen en kun je de weergave aanpassen – handig voor doven en slechthorenden, of bij buitenlandse video’s zonder ondertitels.

Kleine aanpassingen in het kort

AI in instellingen: Click to Do

Nieuw in 25H2 is ook Click to Do, een AI-onderdeel in het onderdeel Instellingen dat proactieve suggesties doet. Het systeem leert je gewoontes kennen en biedt knoppen aan zoals “Schakel energiebesparing in” of “Verbind met extern scherm”. Deze acties kun je met één klik uitvoeren zonder door menu’s te hoeven bladeren.

Tot slot

De update van Windows 11 25H2 draait vooral om verfijning. Microsoft heeft de afgelopen jaren flink geïnvesteerd in AI en productiviteit, en met deze update komt dat eindelijk samen in een stabiel, afgerond pakket. De AI-functionaliteiten zullen bij lange na niet voor iedereen - of beter gezegd iedere computer - beschikbaar komen. De meeste AI-functies zijn namelijk bedoeld voor de nieuwere Copilot+-computers, die een speciale, aparte AI-processor hebben.