Moet jij je vader, oma of een ander familielid vaak helpen met zijn of haar smartphone? Dan is dit artikel precies wat je nodig hebt. We leggen uit hoe je met een paar eenvoudige instellingen een telefoon gebruiksvriendelijker maakt voor senioren. Zo kunnen zij hun smartphone gemakkelijker gebruiken, zonder jou steeds om hulp te hoeven vragen.

Lees ook: Zo vind je de beste tablet voor senioren

💡 Tip vooraf: overleg alles met de gebruiker

Het is handig om aanpassing van de instellingen samen en in overleg te doen met je (groot)ouders, oom of tante. Daardoor leert diegene meteen waar de belangrijkste applicaties staan en hoe je bepaalde functies gebruikt. Doe desnoods voor hoe je een contactpersoon belt, een bericht stuurt of een foto maakt.

Opruimen van het startscherm

Smartphones zijn onder andere lastig in gebruik omdat je er zo ontzettend veel mee kunt. Maar een groot deel van de ouderen maakt vaak alleen gebruik van de basisfuncties en standaardapplicaties. Een overvloed aan icoontjes voor programma's en instellingen kan daardoor verwarrend werken. Dit probleem wordt versterkt doordat nieuwe telefoons vaak vol staan met voorgeïnstalleerde apps. Je maakt het al een stuk makkelijker door applicaties die niet gebruikt worden te verwijderen.

Tekst vergroten

Tekst en icoontjes op een smartphone zijn vaak klein en daardoor niet altijd goed leesbaar. Gelukkig kun je dit aanpassen via de instellingen. Zowel op iOS als Android vind je een optie om de lettergrootte te vergroten. Daarnaast is er een aparte instelling om de grootte van het scherm en de icoontjes aan te passen.

🤖 Android

Androidgebruikers vinden deze opties onder Instellingen en Toegankelijkheid. Daaronder is een menu dat Weergavegrootte en tekst heet. In dit scherm vind je een slider voor de lettergrootte en de weergavegrootte. Daaronder staan nog meer instellingen om de leesbaarheid te verbeteren, zoals alle tekst dikgedrukt maken en het contrast verhogen.

🍎 iOS

Applegebruikers gaan naar Instellingen, selecteren Beeldscherm en helderheid en klikken op Tekstgrootte om de leesbaarheid te verbeteren. Door bij Weergavezoom te kiezen voor Grotere tekst wordt alles op het scherm groter weergegeven.

Volume instellen

Naarmate we ouder worden, kan ons gehoor wat minder goed worden. Daarom is het belangrijk dat meldingen, alarmen en het spreekvolume van een smartphone luid en duidelijk zijn. Gelukkig kun je voor elk type geluid apart het volume instellen, zodat alles goed hoorbaar blijft.

🤖 Android

Ga naar Instellingen, kies Geluid en trillingen en pas het volume van onder andere media en de ringtone onafhankelijk van elkaar aan. Bij de meeste smartphones kun je dit menu ook openen door de volumeknoppen aan de zijkant in te drukken.

🍎 iOS

Via Instellingen en dan Horen en voelen kom je in het menu terecht om het geluid aan te passen. Net zoals bij Androidtelefoons kom je hier ook als je de volumebuttons aan de zijkant kort ingedrukt houdt.

Om juist te voorkómen dat het volume onbedoeld wordt aangepast met de knoppen aan de zijkant zet je in hetzelfde menu Wijzig met knoppen uit. Bij de meeste Androidtelefoons moet je daar een losse applicatie voor downloaden, dus wat dat betreft is het op een iPhone makkelijker.

Snelkoppelingen voor favoriete contacten

Veel ouderen bellen en appen met slechts een handjevol mensen. Voor het gemak kun je de meest gebelde contacten als losse snelkoppeling op het hoofdscherm plaatsen. Met een enkele klik op het icoontje wordt die contactpersoon gebeld.

🤖 Android

Houd je vinger kort op het hoofdscherm tot een menu verschijnt en klik op Widgets en daarna op Contacten. Kies Direct bellen 1 x 1 en sleep het icoon op de gewenste plek op het hoofdscherm. Kies daarna een contactpersoon.

🍎 iOS

Open de Opdrachten-app en klik op het plusicoontje rechts bovenin. Selecteer Telefoon en vervolgens de contactpersoon in kwestie. Daarna zet je de snelkoppeling op de gewenste positie.

💡Beveilig de telefoon

Met een vingerafdrukscanner, wachtwoord, pincode, patroon of gezichtsherkenning kun je voorkomen dat iedereen zomaar toegang heeft tot een smartphone. Zorg ervoor dat deze beveiliging is ingeschakeld en dat de gebruiker weet hoe deze werkt.

Nuttige apps en functies

Voor een deel van de senioren is een telefoon niet meer dan een apparaat waarmee je mensen belt. Maar een smartphone kan veel meer. Laat bijvoorbeeld zien hoe je een tekstbericht stuurt, een foto maakt of iets in de agenda zet (natuurlijk alleen als je denkt dat de persoon in kwestie het gaat gebruiken). Daarnaast zijn er voor ouderen speciale applicaties en functies, zoals:

🍌 Een valalarm

📖 Automatisch voorlezen van tekst voor slechtzienden

💊 Een herinnering om medicatie in te nemen

Probeer vooral mee te denken met de persoon die de telefoon gebruikt. Wat heeft hij of zij nodig?

Conclusie

Met de tips en instellingen uit dit artikel zorg je ervoor dat senioren in je omgeving meer plezier van hun smartphone hebben. Door ze duidelijk uit te leggen wat je precies aanpast en hoe je dat doet, zorg je er ook voor dat ze hun telefoon wat beter gaan begrijpen. Fijn voor hen én fijn voor jou!

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!