Hoewel veel post tegenwoordig digitaal wordt verstuurd, krijg je vast af en toe nog belangrijke brieven door de brievenbus. Wil je deze brieven digitaliseren, dan kan dat gemakkelijk met je telefoon. Wij leggen je uit hoe je kunt scannen met je smartphone. We bespreken apps voor zowel iOS- als Android-apparaten.

Tip 01: Werk mobiel

Voordat we je informatie gaan geven over welke apps je kunt gebruiken, eerst even een tip met betrekking tot je werkwijze. Mobiel scannen is veel eenvoudiger dan scannen met een oude vertrouwde scanner, maar wanneer je alle bonnetjes opspaart, is het alsnog een flink karwei waarbij je een berg bonnetjes op je bureau hebt liggen. Die bonnetjes zijn waarschijnlijk tegen die tijd voor de helft verkreukeld en dat maakt het scannen niet eenvoudiger (zie tip 6). Wat we je daarom willen aanraden is om je werkwijze te veranderen. Het voordeel van scannen met je smartphone is dat je die smartphone altijd bij je hebt. Het is handig om daarvan te profiteren. Oftewel: krijg je een bonnetje, zoek snel even een rustig plekje op, scan je bon in (en upload deze direct naar de cloud, zodat je niet het risico loopt dat je je bonnetjes verliest als je je smartphone verliest). Het is heel eventjes wennen, maar zodra dit deel wordt van je routine, maakt het je leven een stuk eenvoudiger en overzichtelijker.

©PXimport

Tip 02: Kies een cloud

Mobiel scannen maakt de zaken een stuk overzichtelijker … tenzij je er alsnog een zooitje van maakt. Immers, er zijn zoveel plekken waar je je bestanden kunt bewaren. Natuurlijk op je smartphone zelf, maar dat raden we sterk af: als je je smartphone verliest of als-ie gestolen wordt, ben je je gegevens kwijt. Synchroniseren met je pc of Mac kan natuurlijk ook, maar dat is een beetje omslachtig omdat uploaden naar de cloud veel sneller (en soms ook automatisch) gaat. Als je dan kiest voor een cloud, kies dan ook écht voor een cloud. Upload niet je ene bonnetje naar Dropbox en een ander bonnetje naar Google Drive. Maak een keuze, en gebruik de app die daarbij past. De meeste clouddiensten hebben hun eigen app met scanmogelijkheid. We bespreken deze apps én we bespreken een app die niet in handen is van een clouddienst.

Een handige online fotodienst voor je scans is Google Foto's. Deze kun je gratis gebruiken en werkt op zowel je tablet als smartphone (Android en Apple). Bovendien kun je in Google Foto's handig gebruikmaken van albums, om bijvoorbeeld je bonnetjes (of andere scans) te categoriseren, of juist te scheiden van je gewone foto's.

Clouddiensten zijn er in alle vormen en maten en je kunt zelf wellicht de voorkeur geven aan een andere dienst boven Google Foto's. Ze hebben elk namelijk hun eigen voordelen en eigenaardigheden. Anders dan veel concurrenten zit Dropbox bijvoorbeeld niet aan een bepaald besturingssysteem vast. Dat is anders bij bijvoorbeeld iCloud (geïntegreerd in het Apple-ecosysteem), Google Drive of Microsoft's OneDrive.

En dan zijn er nog talloze kleinere, iets minder bekende diensten. Box bijvoorbeeld, dat zich meer op bedrijven richt. Of SpiderOak, dat privacy als belangrijkste wapenfeit heeft. Mega is een dienst van Kim Dotcom, een bekende internetondernemer. En Stack is een Nederlandse cloud die je maar liefst een terrabyte gratis opslagruimte geeft. Keuze genoeg, dus.

©PXimport

Tip 03: Scannen met Dropbox

Dropbox heeft sinds vorig jaar de mogelijkheid om documenten te scannen met de Dropbox-app voor zowel Android als iOS. Het handige hiervan is uiteraard dat de documenten niet op je smartphone worden bewaard, maar direct worden geüpload naar Dropbox en eventueel meteen worden gesynchroniseerd met de Dropbox-app op je computer. Om een document te scannen, start je de Dropbox-app, druk je op het plusteken onderin en kies je vervolgens voor Document scannen. De camera wordt nu direct gestart, waarna je deze kunt richten op het te scannen document. Een blauw kader toont aan welk oppervlak gescand zal worden. Mooi is daarbij dat je de camera er niet recht boven hoeft te houden; de app zet het plaatje zelf recht. Door te drukken op het plusteken linksonder kun je een pagina toevoegen, en door te drukken op de schuifregelaars kun je zaken bepalen als kleur, zwart-wit enzovoort. Met het pictogram rechtsboven draai je de afbeelding. Tevreden? Druk dan op Volgende, bepaal of het een pdf of een png-bestand wordt, kies een opslaglocatie op Dropbox en druk daarna op Bewaar.

Tip 04: … met Google Drive

Ook Google heeft de mogelijkheid tot scannen ingebouwd in z’n Google Drive-app, maar helaas bestaat deze functionaliteit op het moment van schrijven alleen voor Android. Om gebruik te maken van de scanfunctie in Google Drive, start je de app op je Android-smartphone en druk je op het plusteken rechtsonder (in de blauwe cirkel). In het menu dat verschijnt druk je op Scannen. Net als in de Dropbox-app wordt de camera direct gestart en kun je deze richten op het document dat je wilt scannen. Er wordt, in tegenstelling tot in Dropbox, geen kader getoond, maar het idee is hetzelfde en ook hier worden scheve plaatjes rechtgezet. Mocht dat kader toch niet helemaal goed zijn gezet, dan kun je het corrigeren door bovenin op het pictogram met het vierkantje te drukken. Ook in deze app kun je pagina’s toevoegen door op het plusteken linksonder te drukken. Met het pictogram van het verfpalet bovenin kun je kiezen of het kleur of zwart-wit moet worden, en met de drie puntjes rechtsboven kun je de pagina eventueel draaien, een naam geven of volledig verwijderen. Ben je tevreden, druk dan rechtsonder op het vinkje en je afbeelding wordt automatisch geüpload naar Google Drive.

©PXimport

Tip 05: … met Turboscan

De app TurboScan Pro kost 5,99 euro (of 3,50 euro voor Android), waar de apps van Dropbox en Google Drive gratis zijn. Maar deze app is wel flexibeler en daarvoor hebben we wel iets over. Om te scannen met TurboScan Pro (voor iOS of Android) start je de app en druk je op het pictogram met de camera linksonder (prettig is dat je ook bestaande foto’s kunt inladen met behulp van het pictogram rechtsonder). Zodra je de foto schiet, plaatst TurboScan het kader, dat je ter plekke kunt aanpassen. Druk op Done zodra het kader klopt (in de meeste gevallen is dat automatisch goed). Rechtsonder kun je aangeven of je de bon wilt opslaan in zwart-wit of in kleur (zwart-wit kost minder ruimte), en de kleurstelling kun je met de vierkantjes onderin aanpassen. Druk vervolgens op Next. Met het pictogram rechtsonder (plusteken) kun je een pagina toevoegen aan de scan, met het pictogram van het penseel kun je de naam aanpassen, eventueel automatisch een datum toevoegen én aangeven in welk formaat de scan moet worden opgeslagen. Met de knop Delen linksonder sla je de scan op of upload je deze naar de cloud.

Tip 06: … met Adobe Scan

Adobe Scan is beschikbaar voor Android en iOS en is volledig gratis te gebruiken, je moet je alleen even registreren om hem te gebruiken. Adobe Scan gebruikt de camera van je smartphone als draagbare scanner. Om een factuur, parkeerticket, restaurantbonnetje of betaalbewijs van de taxi in pdf-formaat op te slaan, moet je het dus simpelweg fotograferen. Adobe Scan herkent het document automatisch en slaat razendsnel een afbeelding op. Vervolgens kun je de scan nog wat bewerken. Ziet de scan er automatisch goed uit? Dan tik je rechtsboven op PDF opslaan.

Tip 07: Kreukels

We raden je aan om zaken als bonnetjes direct te scannen wanneer je ze krijgt, zoals je hebt kunnen lezen in tip 1. Is dit niet mogelijk of simpelweg gewoon niets iets dat je wilt doen, dan is de kans groot dat je met gekreukte bonnetjes te maken krijgt. Dat maakt het scannen aanzienlijk lastiger, maar niet onmogelijk. Je kunt natuurlijk de bonnetjes/documenten terugvouwen en terugrollen, maar dat kost veel tijd en daarmee is het nut van het mobiel scannen natuurlijk ver te zoeken. Dit probleem is vrij makkelijk te verhelpen met de methode die eigenlijk niet zo heel erg veel verschilt van een traditionele scanner: een glasplaatje. Neem een glazen of plastic plaatje uit een fotolijstje en leg dit over het te scannen bonnetje heen. Kreukels zijn direct geen probleem meer. Wel iets om overdag te doen, want de reflectie van lampen kan roet in het eten gooien.

©PXimport

Tip 08: ocr?

De genoemde apps werken allemaal zeer prettig en efficiënt, maar hebben één gezamenlijk gebrek: ze zijn niet in staat om gescande tekst om te zetten in digitale tekst (oftewel, tekst die je daarna kunt kopiëren en plakken). Gelukkig zijn er wel apps die deze technologie (ocr) gebruiken, en een van die apps is van een wel heel bekende softwareproducent: Microsoft! Office Lens is gratis en beschikbaar voor zowel Android als iOS. Om een document te scannen, start je de app en geef je onderin aan dat het gaat om een Document. Richt je camera op het document/bonnetje dat je wilt scannen en druk op de rode knop wanneer het witte kader het document goed omsluit. Druk nu op +1 linksonder om nog een document toe te voegen aan de scan of op Gereed rechtsboven als je tevreden bent met het resultaat. Wanneer je nu onderin drukt op PDF, wordt het document opgeslagen als bewerkbare pdf, oftewel alle tekst in het document kan vervolgens geselecteerd en gekopieerd worden.

Tip 09: Bestanden scheiden

In sommige gevallen is het handig om héél veel documenten als één document te scannen, simpelweg omdat dit sneller is. Maar dan zit je natuurlijk wel met één grote pdf, terwijl je eigenlijk losse documentjes wilde hebben. Maar je kunt documenten heel eenvoudig scheiden. Een prachtig programma hiervoor is Adobe Acrobat DC, maar dit programma is prijzig en niet voor iedereen een optie. Gelukkig zijn er ook gratis alternatieve, en je hoeft er niet eens iets voor te installeren. Surf naar www.splitpdf.com en upload het bestand dat je wilt splitsen (je kunt het ook rechtstreeks importeren vanuit Dropbox of Google Drive). Klik op Extract all pages into separate files of geef specifiek aan welke bestanden je wilt splitsen. Druk nu op Split om de bestanden daadwerkelijk te splitsen. Er wordt nu een zip-bestand aangemaakt met daarin alle pagina’s uit het hoofddocument als afzonderlijk pdf-bestand.

©PXimport

Tip 10: … en combineren

De tegenovergestelde situatie is natuurlijk ook mogelijk: je hebt allerlei losse bestanden gescand en wil die graag combineren in één pdf. Ook dat kan Adobe Acrobat DC, maar ook in dit geval is er een gratis online tool die het voor je kan doen (van dezelfde makers overigens). Surf naar www.pdfmerge.com en upload de bestanden die je wilt combineren tot één pdf. Standaard staan er vier velden, maar door te klikken op More files kun je meer velden toevoegen. Klik vervolgens op Merge! De site gaat voor je aan de slag, en vrijwel direct daarna wordt het gecombineerde pdf-bestand automatisch voor je gedownload. Er is van beide sites overigens ook software beschikbaar die de klus online voor je kan klaren, maar die software is niet gratis.

©PXimport

Tip 11: Organiseren

We hebben aan het begin van dit artikel aangeraden om te kiezen voor één clouddienst. In sommige gevallen zal dat niet mogelijk zijn (bijvoorbeeld omdat je samen een administratie beheert, en de één een Android telefoon heeft, en de ander een iPhone met een Google Drive-app die dus geen scans ondersteunt). Zo’n situatie is niet optimaal, maar toch vrij eenvoudig te verhelpen met IFTTT. IFTTT is een website die diensten aan elkaar kan koppelen. Surf naar www.ifttt.com en maak een account aan. Je hoeft het wiel niet opnieuw uit te vinden, de handeling die je zoekt is al door anderen gemaakt. Klik op het vergrootglas en zoek op sync dropbox google drive (je kunt hier uiteraard elke clouddienst invullen die je wilt; wij nemen deze twee als voorbeeld). Kies de app met de gewenste omschrijving (in ons geval Automatically sync new files added to Dropbox to your Google Drive). Selecteer de map in Dropbox waar je de bonnetjes naar uploadt en klik vervolgens op Turn on. De bonnetjes die in deze map worden geplaatst worden automatisch naar Google Drive gesynchroniseerd. Zo houd je alles netjes bij elkaar.

Er is overigens nog veel meer mogelijk met IFTTT.  Zo kun je je thermostaat aan de buitentemperatuur laten aanpassen, je verlichting koppelen aan de zonsondergang en het koffiezetapparaat automatisch inschakelen. In dit artikel geven we nog veel meer tips. 

Met de Philips Hue Secure Video Doorbell hebben we de eerste slimme deurbel te pakken van het merk voor slimme lampen. Met een prijskaartje van 169,99 euro is-ie niet goedkoop, en de vraag is of de unieke gimmick de bel kan redden.

Met het submerk Secure biedt Philips Hue verschillende producten aan die buiten de strekking van slimme lampen en aanverwante accessoires vallen. Op ID.nl hebben we eerder de slimme binnencamera getest en nu is het de beurt aan de eerste deurbel van het merk: de Philips Hue Secure Video Doorbell. Zo op het eerste gezicht lijkt dit apparaat (voorzien van een IP54-certificaat) op een generiek model uit China: camera boven, belknop onder.

Unieke functie

Op technisch vlak doet de Philips Hue Secure Video Doorbell het in elk geval goed. Het systeem ondersteunt zowel 2,4 als 5 GHz en laat zich aansluiten aan de Hue Bridge (via het Zigbee-protocol). Je hebt die bridge niet nodig om de deurbel te kunnen gebruiken, maar als je dat doet (bijvoorbeeld met het nieuwe Pro-model van de Bridge) kun je een slimme koppeling realiseren met je bestaande netwerk van slimme lampen van dezelfde fabrikant.

©Wesley Akkerman

Na het installeren binnen de (nog altijd overzichtelijke) applicatie en het koppelen van de lampen, kan de verlichting in huis aanspringen op het moment dat iemand aanbelt. Dat gebeurt razendsnel (binnen een seconde), waardoor je snel doorhebt dat er iemand voor de deur staat. Verder kun je een Chime aan de Philips Hue Secure Video Doorbell koppelen, wat dan weer handig is voor plekken waar geen Hue-lampen hangen of waar je het deurbelgeluid niet hoort.

Producten installeren

De Chime is met 59,99 euro vrij prijzig. Gelukkig kun je voor 199,99 euro ook een pakket kopen waar beide producten in zitten. Dan krijg je dus zo'n 30 euro korting. Goed om te weten: je kunt die chime gewoon in een stopcontact plaatsen. Ook is het zo dat de Philips Hue Secure Video Doorbell niet werkt met de bestaande bel (wat sowieso meestal niet het geval is). Daarnaast hoor je heel snel geluid uit die chime komen wanneer iemand op de knop drukt. 

©Wesley Akkerman

De fysieke installatie van de Philips Hue Secure Video Doorbell kan wat meer tijd kosten dan je wellicht gewend bent van slimme deurbellen. Dit is namelijk een bedrade variant die niet op een batterij werkt. De deurbel werkt alleen met 12V-aansluiting, waardoor je mogelijk een transformator moet installeren en aan de slag moet met kabels en kroonsteentjes. Bovendien lijken de meegeleverde stroomkabels onvoldoende geïsoleerd tegen schade (zoals droogte of vocht).

Beeldkwaliteit en basisfuncties

De beeldkwaliteit laat dan weer weinig te wensen over. De Philips Hue Secure Video Doorbell beschikt over een 2K-resolutie. Dat is hoger dan het beeld van de twee bedrade Ring-deurbellen, die het moeten doen met 1080p of 1536p. De kleurweergave is meer dan redelijk, maar de lens lijkt minder goed overweg te kunnen met helderheid. Als de achtergrond lichter is dan de voorgrond, dan kan die laatste wat donkerder zijn dan we zouden willen op dit soort camera's.

Het gezichtsveld van 180 graden in zowel de lengte als breedte is meer dan welkom. Daardoor zullen weinig dingen je ontgaan. Als je de deurbel niet te hoog ophangt, kun je ook kleinere pakketjes in de tuin of op de mat zien liggen. Verder is er infrarood-nachtzicht en nachtzicht in kleur en kun je rekenen op allerlei basisfuncties van een slimme deurbel. Zo kun je met iemand voor de deur praten en kun je meldingen op basis van beweging ontvangen. Wel zo handig.

Gratis opslag, maar…

Waar Philips Hue je ook mee hoopt te overtuigen, is de gratis videogeschiedenis van de afgelopen 24 uur. Als je dus nog snel iets wilt opzoeken van de afgelopen dag, dan kan dat. Je bent dan niet verplicht een abonnement af te nemen. Lokaal video's opslaan is helaas niet mogelijk, zoals dat wel vaak bij de Eufy's van deze wereld kan, waardoor je voor verdere bewaarbehoeften toch afhankelijk bent van een redelijk prijzig abonnement van 40 tot 100 euro per jaar. 

©Wesley Akkerman

Zaken die wij als standaard ervaren, zoals het instellen van activiteitenzones en de herkenning van personen, pakketten en voertuigen, zitten ook allemaal achter een betaalmuur. Dat je uitgebreide videogeschiedenis (30 tot 60 dagen) en het detecteren van rookalarmen (waar een AI-systeem achter zit) geld kosten, willen we nog best accepteren. Tot slot kan de deurbel nog geen automatische reacties ten gehore brengen of geactiveerd worden via geo-fencing.

Philips Hue Secure Video Doorbell kopen?

Ondanks de minpunten zijn we toch behoorlijk enthousiast over de Philips Hue Secure Video Doorbell. Ja, sommige functies kosten extra geld, aansluiten zal voor een hoop mensen onnodig veel gedoe opleveren en het apparaat is vrij prijzig. Maar het feit dat je het product toevoegt aan je bestaande Hue-netwerk en daarmee nieuwe integratiemogelijkheden ontgrendelt (voor lampen en bewegingssensoren), rechtvaardigt wat ons betreft de straffe aanschafprijs.

Digitale dreigingen worden steeds slimmer en moeilijker te herkennen. Een virusscanner of firewall alleen houdt ze niet meer tegen. Onze digitale voetafdruk groeit immers met elk nieuw apparaat, account of slimme toepassing in huis. Wie veilig wil blijven, moet structureel te werk gaan: cyberhygiëne hoort bij je dagelijkse gewoonten. In dit artikel lees je negen manieren om die routine op te bouwen en je digitale leven beter te beschermen.

Bewust gedrag

Bewust digitaal gedrag vormt de basis van elke veilige IT-omgeving. Wie zijn gedrag niet afstemt op de huidige digitale risico's, blijft kwetsbaar, ongeacht hoe goed de tools zijn. Het herkennen van verdachte berichten, ook van bekende afzenders, is cruciaal. Phishing blijft namelijk een van de succesvolste aanvalsmethoden, onder meer via QR-phishing, deepfake-spraakberichten en clone-phishing (waarbij bestaande, legitieme e-mails worden nagebootst).

Klik nooit zomaar op links, zeker niet als er gevraagd wordt om in te loggen of te betalen. Houd de muisaanwijzer eerst boven een link om het adres te controleren en let op subtiele afwijkingen in domeinnamen. Let ook op bij onverwachte bijlagen of berichten met een opvallend dringende toon.

Denk ook bewust na over je digitale aanwezigheid. Zorg dat je sociale profielen niet standaard publiek zichtbaar zijn en deel persoonlijke info alleen als het echt nodig is. Regelmatig eens 'egosurfen', waarbij je je naam, alias of e-mailadres in een zoekmachine invoert, helpt om te zien wat publiek beschikbaar is. Beperk of verwijder deze informatie via instellingen of met verwijderverzoeken.

Authenticatie

Robuuste authenticatie is vaak de kern van digitale beveiliging. In tijden van datalekken en geautomatiseerde inlogpogingen volstaat een enkel wachtwoord helaas niet meer. Goede cyberhygiëne betekent daarom niet alleen sterke wachtwoorden gebruiken, maar ook structureel inzetten op tweefactorauthenticatie (2FA) en in bepaalde gevallen op alternatieve methoden gebruiken, zoals biometrie en softwarematige toegangssleutels (passkeys).

Om te vermijden dat je overal hetzelfde wachtwoord gebruikt, is een betrouwbare wachtwoordbeheerder onmisbaar. Kies voor een kluis die lokaal versleutelt of zero-knowledge-opslag biedt (alleen jij kunt de data zien). Degelijke en gratis opensource-opties zijn Bitwarden Personal en KeePass of KeePassXC. De kluis zelf beveilig je uiteraard met een sterke sleutelzin. Nieuwe wachtwoorden laat je bij voorkeur automatisch genereren en zijn telkens uniek.

Vrijwel alle degelijke diensten bieden tegenwoordig 2FA aan. Maak daar zeker gebruik van, want dit voegt een extra beveiligingslaag toe. TOTP-codes (time-based one-time passwords) via apps als Authy of de Authenticator-apps van Google of Microsoft zijn een veilige keuze. Voor kritieke accounts kun je fysieke tokens overwegen, zoals een Yubikey. Sms-codes kun je het beste vermijden, want deze zijn kwetsbaar voor sim-swapping. Biometrie gebruik je bij voorkeur alleen op apparaten waar de herkenning lokaal gebeurt, zonder dat er data naar externe servers gaan.

Steeds meer platformen, zoals Apple, Google en Microsoft, ondersteunen ook toegangssleutels. Deze bestaan uit een publieke en een private sleutel. Alleen de publieke wordt op de server opgeslagen; de private blijft lokaal en wordt geverifieerd via biometrie of pincode. Zo combineer je veiligheid met een zekere mate van gebruiksgemak.

Accountbeheer

Doordacht toegangsbeheer voorkomt dat ongewenste gebruikers, processen of apparaten toegang krijgen tot je gegevens of systemen. Door rollen te scheiden, rechten te beperken en geregeld te evalueren wie waar toegang toe heeft, verklein je het risico op misbruik.

Zo gebruik je voor dagelijkse taken bij voorkeur een standaardaccount zonder beheerrechten. Heb je in Windows op je laptop slechts één administratoraccount, maak dan eerst een tweede administratoraccount aan. Zet daarna het eerste om naar standaardgebruiker, zodat je vertrouwde profielmap en instellingen behouden blijven. Dit doe je via Instellingen / Accounts / Andere gebruikers / Account toevoegen, waar je ook het accounttype kunt wijzigen. Je kunt ook twee standaardaccounts gebruiken: een voor werk en een voor privé, waarbij het privéaccount geen toegang heeft tot zakelijke bestanden, e-mail of cloudmappen. Daarnaast kun je een extra standaardgebruiker aanmaken, eventueel zonder wachtwoord, voor gastgebruik. Verwijder accounts zodra ze overbodig zijn en vermijd het delen van je hoofdaccount. Als delen toch nodig is, zorg dan dat je de gegevens kunt monitoren en gebruik de beschikbare logboeken (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel).

Toegangsbeheer

Werk je met meerdere gebruikers op je pc of gebruik je gedeelde mappen, dan kun je de toegang tot gegevens beperken door het instellen van specifieke machtigingen voor lezen en schrijven. Klik met rechts op een map of bestand in Verkenner, kies Eigenschappen en ga naar Beveiliging / Bewerken (voor lokale toegang) of naar Delen / Geavanceerd delen (voor netwerkshares).

Gescheiden omgevingen zijn ook nuttig voor apps als je browser. In Chromium-browsers zoals Chrome klik je rechtsboven op je profielafbeelding en kies Gastprofiel openen of Chrome-profiel toevoegen. Elk profiel gebruikt een eigen cache, instellingen, extensies en sessies. In Firefox open je de profielbeheerder via Windows-toets+R, waarna je de opdracht firefox.exe -p uitvoert.

Controleer ook regelmatig welke externe apps, diensten of apparaten toegang hebben tot je cloudaccounts van bijvoorbeeld Google of Microsoft.

Updates en patches

Software en firmware tijdig bijwerken is een van de beste manieren om je systemen veilig te houden, zeker omdat veel kwetsbaarheden al worden misbruikt voor ze publiek bekend zijn (zero-day-exploits). Automatiseer je updates dus waar mogelijk, niet alleen voor je besturingssysteem maar ook voor randapparatuur, NAS, router en IoT-apparaten.

Windows is standaard ingesteld om belangrijke updates en patches automatisch te downloaden en installeren. Laat dit zeker zo. Vergeet ook je gewone programma's niet: sommige programma's updaten automatisch (zoals browsers), maar lang niet alle programma's doen dit. Tools zoals Patch My PC Home Updater kunnen helpen, of je gebruikt een pakketbeheerder zoals Chocolatey of Winget. Een grafische tool zoals UniGetUI ondersteunt zelfs verschillende pakketbeheerders.

Patch My PC Home Updater herkent ongeveer vijfhonderd populaire programma's en werkt deze op gezette tijden zelf bij. UniGetUI ondersteunt wel tienduizend programma's en maakt het mogelijk om alle verouderde software met een muisklik te updaten.

Neem ook firmware mee in je updatebeleid, zoals deze van je router, BIOS/UEFI, printers en IoT-apparaten. Controleer enkele keren per jaar via de website van de fabrikant of via ingebouwde beheertools, zoals Synology DSM op een NAS, of er updates beschikbaar zijn.

Gevorderde gebruikers die veiligheid belangrijk vinden, kunnen ook CVE- en kwetsbaarheidsdatabanken (Common Vulnerabilities and Exposures) in de gaten houden, zeker bij software met frequente internet-interactie. Verwijder oude software zonder ondersteuning, en denk bijvoorbeeld ook aan extensies of scripts die je niet meer gebruikt, maar die nog wel actief zijn.

Databeveiliging

Zonder degelijke gegevensbeveiliging blijven andere beveiligingsmaatregelen kwetsbaar. Documenten of informatie die veel privacygevoelige gegevens bevatten (zoals financiële of medische gegevens) horen niet onversleuteld op je pc of externe schijven te staan. Encryptie beschermt je data tegen ongewenste toegang, ook bij verlies of diefstal van het systeem.

Op Windows Home-systemen, met TPM en 'modern stand-by', kun je de systeemschijf automatisch versleutelen via Instellingen / Privacy en beveiliging / Apparaatversleuteling. Je moet wel aangemeld zijn met een Microsoft-account.

Deze functie is een vereenvoudigde vorm van BitLocker, beschikbaar in Windows Pro en hoger. BitLocker kan ook je datapartities, externe schijven en usb-sticks versleutelen. Een gratis alternatief is VeraCrypt, waarmee je ook aparte mappen of draagbare volumes kunt versleutelen. Je kunt zelfs een verborgen volume aanmaken, zodat niemand merkt dat er versleutelde data aanwezig zijn. De tool vraagt wat gewenning, maar online vind je uitgebreide documentatie.

Versleutelen is belangrijk, maar ruim ook geregeld oude, privacygevoelige bestanden op. In Windows open je het venster Instellingen en ga je via Systeem / Opslag naar Aanbevelingen vooropschoning om tijdelijke bestanden, downloads of prullenbakinhoud te wissen. Voor het onherroepelijk verwijderen van specifieke bestanden of mappen gebruik je een gratis tool zoals Eraser, die ook vrijgekomen ruimte op een harde schijf kan overschrijven. Wil je een volledige harde schijf wissen, bijvoorbeeld voor verkoop of donatie, gebruik dan DBAN. Voor ssd's gebruik je bij voorkeur de Secure Erase-tool van de fabrikant zelf, bijvoorbeeld Samsung Magician voor Samsung-ssd's.

Back-ups

Je bent nooit honderd procent veilig, alle geïnstalleerde beveiligingen ten spijt. Daarom zou je eigenlijk altijd back-ups moeten maken. Regelmatig back-uppen beschermt je tegen gegevensverlies door fouten, defecten of malware, en je kunt relatief snel je systeem en gegevens herstellen zonder noemenswaardig dataverlies.

Er bestaan gelukkig degelijke en gratis tools waarmee je back-ups grotendeels kunt automatiseren. Deze ondersteunen bij voorkeur versleuteling, compressie en versiebeheer, werken met incrementele back-ups (alleen nieuwe of gewijzigde bestanden) en met deduplicatie (dubbele inhoud wordt slechts één keer opgeslagen). Duplicati en Kopia zijn hier uitstekende voorbeelden van, gratis en opensource. Duplicati heeft een gebruiksvriendelijke webinterface, terwijl Kopia wat technischer is, maar iets krachtiger dankzij het snapshot-systeem en efficiënter bij grote of veel bestanden.

Probeer waar mogelijk de 3-2-1-regel te volgen: bewaar minstens drie kopieën van je data op twee verschillende media, waarvan één op een andere fysieke locatie en minstens één offline. Dit is ook belangrijk met het oog op ransomware. Koppel daarom ook je externe back-upmedium los zodra de back-up klaar is.

Netwerkbeveiliging

Tenzij je computer fysiek losgekoppeld is van internet en andere netwerken ('air-gapped'), mag je zeker niet voorbij gaan aan netwerkbeveiliging. Je router is doorgaans het toegangspunt tot je hele netwerk en verdient daarom je volle aandacht.

Begin met het wijzigen van het standaard beheerderswachtwoord naar een sterk exemplaar. Controleer geregeld op firmware-updates via de website van de fabrikant (zie ook de eerdere paragraaf Updates en patches). Schakel UPnP (Universal Plug and Play) uit om te vermijden dat applicaties ongecontroleerd poorten openen. Zet beheer op afstand uit als dat kan en beperk inkomend verkeer door enkel noodzakelijke poorten open te laten (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel). Schakel ook ongebruikte netwerkdiensten of applicatie-interfaces uit.

Idealiter voorzie je je netwerkapparaten van gescheiden subnetten, zodat een kwetsbaarheid op het ene toestel niet automatisch andere bedreigt. Je kunt bijvoorbeeld een gastnetwerk op je router activeren voor bezoekers of onbekende apparaten. IoT-toestellen houd je het liefst apart van je hoofdnetwerk. Ondersteunt je router VLAN's (virtuele LAN's), dan kun je zelfs per apparaatcategorie aangepaste regels instellen, voor optimale databescherming.

De meeste routers hebben een ingebouwde firewall, maar deze is vaak beperkt. Gevorderde gebruikers kunnen extra beveiliging overwegen met een krachtigere oplossing, zoals OPNSense, waarmee je gedetailleerde regels kunt opstellen en netwerkverkeer logt. Daarnaast kun je een netwerkwijd DNS-filter gebruiken om ongewenste sites en advertenties op domeinnaamniveau te blokkeren. Tools zoals het multiplatform AdGuard Home of het cloudgebaseerde NextDNS zijn hiervoor uitstekend geschikt. Of je gebruikt eventueel publieke DNS-servers, zoals het recent gelanceerde DNS4EU, mede gefinancierd door de EU, met kant-en-klare filters tegen malware, advertenties en/of ongepaste inhoud.

Monitoren en scannen

Binnen cyberhygiëne hoort ook het regelmatig scannen en monitoren van je netwerk en systemen. Voor Windows zijn er ingebouwde logboeken (klik met rechts op de startknop en kies Logboeken), die systeemfouten, softwareproblemen, aanmeldpogingen en beveiligingsincidenten bijhouden. Open hier Windows-logboeken / Systeem en sorteer op de kolom Niveau om sneller fouten en waarschuwingen te zien.

Scan ook geregeld je netwerkverbindingen. De tool Fing (beschikbaar voor mobiel en desktop) toont direct welke apparaten verbonden zijn. Via Security kun je bij Confirm devices aangeven welke je vertrouwt.

Een nuttige aanvulling is GlassWire, een gratis visuele firewall die toont welke apps waarmee verbinding maken en hoeveel data ze verbruiken. Voor diepgaande analyses is Wireshark de ongekroonde koning. Deze gratis sniffer toont welke data via welke netwerkprotocollen je systeem verzendt en ontvangt, waarmee je ongebruikelijke communicatie kunt traceren.

Je netwerkveiligheid hangt ook af van het sluiten van onnodige netwerkpoorten. Test dit van buitenaf, zoals een hacker doet, via GRC ShieldsUP! Klik op Proceed en dan op All Service Ports om gebruikelijke TCP-poorten te scannen. Zie je rode of blauwe vakjes, schakel dan onnodige services en eventuele poortdoorverwijzingen uit in je router tot alle vakjes groen kleuren.

Je kunt de netwerkpoorten ook van binnenuit scannen, zoals malware doet. Dit kan met het gratis Zenmap, de grafische interface van Nmap. Vul bij Target het ip-adres in en kies bij Profile bijvoorbeeld Quick scan plus.

Je doet er ook goed aan geregeld te controleren op mogelijke datalekken, zoals door database-hacks bij diensten waar je een account had. Je kunt je hiervoor aanmelden bij HaveIBeenPwned, via Notify Me.