Een Mac is voor velen een goed alternatief voor een Windows-pc vanwege het gebruiksgemak, de integratie van software en hardware, en de mooie vormgeving. Toch is het wel even wennen als je jarenlang met Windows hebt gewerkt. We laten je zien dat een overstap best meevalt.

De laatste versie van het besturingssysteem voor de Mac heeft voor het eerst in tien jaar geen kattennaam. Na OS X Mountain Lion, ook wel bekend als OS X 10.8, heeft Apple gekozen voor de naam Mavericks met bijbehorend versienummer 10.9. Eerder heb je al kunnen lezen hoe positief we waren over OS X 10.9 Mavericks, we beloonden de inspanningen van Tim Cook en zijn team met bijna de maximale vijf sterren.

Apple brengt ongeveer elk anderhalf jaar een update uit van OS X. Voorheen kostten deze updates geld, maar de update van OS X 10.9 Mavericks is geheel gratis. Naast de grote updates, vergelijk het met een update van Windows 7 naar Windows 8, brengt Apple per versie een aantal sub-versies uit met bijgewerkte firmwaredrivers, patches en kleine verbeteringen. Deze updates worden aangegeven met een extra nummer, een update heet bijvoorbeeld 10.9.4. Updates en sub-versies installeer je vanuit de Mac App Store, dit is standaard geïnstalleerd op de Mac.

Het downloaden van OS X 10.9 Mavericks kan even duren, het besturingssysteem is ruim 5 gigabyte groot. Sub-versies zijn meestal zo tussen de 200 en 500 megabyte. Voor elke update is een herstart noodzakelijk.

©PXimport

Het nieuwe besturingssysteem installeer je vanuit de Mac App Store.

01 Kennismaking

Zodra je voor het eerst achter een Mac met OS X 10.9 zit, valt het op dat een paar dingen er anders uit zien dan op je Windows-systeem. Onderaan vind je het Dock, dit is een balk waar je veelgebruikte programma's terugvindt. Je ziet dat een programma actief is als er een bolletje onder staat. Helemaal links zie je het programma Finder. Dit is het equivalent van Windows Verkenner en is altijd actief. Met de toetscombinatie Cmd+N open je een nieuw venster.

Nieuw in Mavericks is dat je met Cmd+T een tabblad opent in Finder. Sluit je een externe schijf aan, dan verschijnt deze in de linkerkolom van Finder. Helemaal bovenin vind je het menu. Rechts zie je de tijd en of je een actieve internetverbinding hebt, helemaal links vind je het Apple-menu. Vanuit het Apple-menu zet je de Mac uit of lees je systeeminformatie.

De rest van de teksten in het bovenste menu zijn afhankelijk van het geopende programma. Open bijvoorbeeld browser Safari en het menu van Safari is bovenin zichtbaar. Dit is wezenlijk anders dan in Windows en vergt enige gewenning. Je ziet ook dat het sluiten van een venster met de rode knop linksboven in het venster gebeurt, dit in tegenstelling tot het kruisje in de rechterbovenhoek in Windows.

Groot verschil is eveneens dat het sluiten van een venster geen effect heeft op het programma. Sluit bijvoorbeeld het Safari-venster, het menu van Safari blijft zichtbaar bovenin, het programma is dus nog geopend en je hebt slechts het venster gesloten.

©PXimport

Het uiterlijk van OS X Mavericks: onderin het Dock, bovenin het menu.

02 Programma's

Het configuratiescherm heet in OS X Systeemvoorkeuren en je vindt het in het Dock. Hier maak je bijvoorbeeld een nieuwe gebruiker aan in het menu Gebruikers en groepen. Wil je iets zoeken op je Mac, dan klik je op het vergrootglas in het menu bovenin, Spotlight zoekt naar bestanden, mappen en teksten in documenten. De Mac App Store gebruik je om programma's voor je Mac te downloaden, maar staat een programma niet in de App Store, dan kun je het ook middels een normaal installatieprogramma van een website of dvd installeren.

Als je een venster minimaliseert, verschijnt het rechtsonder naast het Dock. Klik er weer op en het wordt gemaximaliseerd. Een bestand verwijder je door op Cmd+backspace te drukken, je hoort het geluid van een propje papier dat in een prullenmand wordt gegooid. Wil je de prullenbak legen, ga dan naar Finder en selecteer Finder / Leeg prullenmand. Als een programma niet in het Dock staat, vind je het terug door in Finder links op Programma's te klikken. Je documenten-map vind je hier terug, evenals een map waar gedownloade bestanden worden bewaard.

©PXimport

Het configuratiescherm in OS X heet Systeemvoorkeuren.

Gebundelde software

Een groot voordeel van OS X 10.9 Mavericks is dat het boordevol nuttige software zit. Met iTunes speel je bijna alle audiobestanden af, met QuickTime Player maak je snelle bewerkingen in een video. Voorvertoning is een programma om onder andere pdf-bestanden mee te lezen en samen te voegen, FaceTime is een soort Skype en met Berichten verstuur je gratis berichten naar een andere Mac, iPhone of iPad. Nieuw in Mavericks is de app Kaarten, die ken je wellicht van de iPhone of iPad.

Met AirDrop verstuur je eenvoudig bestanden naar een andere Mac, iPhone of iPad in de buurt. Als je een nieuwe Mac koopt, krijg je er nog veel meer gratis bij. Zoals het pakket iLife: iMovie is een goed videobewerkingsprogramma, met GarageBand neem je muziek op of mix je een volledige dancetrack, en iPhoto is een fotobewerkingsprogramma. Sinds OS X 10.9 Mavericks krijg je het iWork-pakket er ook nog eens gratis bij. Dit is Apples tegenhanger van Office: met tekstverwerker Pages, spreadsheet-programma Numbers en presentatie-programma Keynote.

©PXimport

Kaarten is één van de nieuwe toevoegingen aan het besturingssysteem van Apple.

03 Bestandsindeling en schijfstructuur

Het grootste verschil met een Windows-pc is de bestandsindeling van OS X. Een Windows-programma dat eindigt met de extensie .exe kun je niet installeren op een Mac. Dit betekent bijvoorbeeld dat als je Microsoft Office voor de pc hebt aangeschaft, je dit niet kunt installeren op een Mac. Je hebt hiervoor de speciale Mac-versie nodig.

Het installeren en verwijderen van programma's gaat op een Mac wel stukken eenvoudiger, kleinere software hoef je niet eens te installeren. Je sleept het programma gewoon naar je harde schijf en opent het. Je moet echter wel even in de systeeminstellingen aangeven dat je ook programma's buiten de Mac App Store om wil installeren.

Wil je een programma verwijderen, ga dan naar Programma's in Finder en sleep het bestand naar de prullenbak. Een Mac-schijf heeft ook een andere schijfindeling, dit is vooral interessant om te weten als je een usb-drive of harde schijf wil gebruiken om bestanden van een Mac naar een pc te kopiëren of omgekeerd. Een pc is als FAT of exFAT geformatteerd, een Mac gebruikt het systeem Mac OS (journaled). Een Mac kan zonder problemen een pc-geformatteerde schijf lezen, omgekeerd is dit problematischer. Om een schijf op beide systemen leesbaar te maken, moet je het als FAT formatteren.

Op een Mac typ je in Spotlight Schijfhulpprogramma in en klik erop. Sluit een lege harde schijf of usb-drive aan en selecteer het aan de linkerkant. Kies voor Wissen, selecteer achter Structuur de optie MS-DOS (FAT) en klik op Wis. Je kunt ook kiezen voor ExFAT, maar dit geeft bij sommige gebruikers in Mavericks problemen.

©PXimport

Een programma als Firefox hoef je niet te installeren, je sleept het gewoon naar je programmamap.

©PXimport

Formatteer een schijf als FAT als je wil dat de schijf op beide systemen zichtbaar is.

04 Gegevens overzetten

In tegenstelling tot wat veel mensen denken, kun je je Windows-documenten gewoon lezen op een Mac. De iWork-bundel kan Excel-, Word- en PowerPoint-bestanden lezen en je kunt ze ook weer in deze formaten opslaan. Heb je het iWork-pakket nog niet geïnstalleerd, dan kun je toch gewoon de bestanden inzien met OS X 10.9 Mavericks.

Ook afbeeldingen, muziekbestanden en andere documenten vormen geen enkel probleem, tenzij de documenten gemaakt zijn met een specifiek programma dat alleen voor de pc wordt aangeboden, maar dit zal slechts in een enkele situatie het geval zijn. Wil je je instellingen overzetten van een Windows-pc naar een Mac, download dan het programma Windows-migratie-assistent voor je Windows-systeem.

©PXimport

Apple maakt het je makkelijk om over te stappen door speciale Windows-software aan te bieden.

05 Randapparatuur

De meeste randapparatuur werkt ook gewoon op een Mac. Voor heel veel apparaten, zoals printers of scanners hoef je zelfs geen aparte drivers te installeren, OS X 10.9 Mavericks herkent automatisch dat je een printer hebt aangesloten en zonder dat je er over na hoeft te denken, installeert de Mac de bijbehorende drivers. In de praktijk levert dit bijna nooit een probleem op.

Ook toetsenborden, muizen en andere bluetooth-apparatuur wordt gewoon herkend op de Mac. Bij oudere apparatuur raadpleeg je het beste even de fabrikanten-website, het kan zijn dat sommige oude apparaten niet worden ondersteund door OS X 10.9.

©PXimport

Mavericks herkent automatisch een aangesloten printer of netwerkprinter en installeert eventueel zelf de benodigde drivers.

Sneltoetsen

Eigenlijk kun je alle bekende Windows-sneltoetsen één-op-één vertalen als je Ctrl vervangt door de Mac-toets Cmd. Cmd+C is kopiëren, Cmd+V is plakken. Omdat een programma in OS X geopend kan zijn zonder dat er een document actief is, zijn er twee sneltoetsen om een venster te sluiten.

Met Cmd+W sluit je het document of venster. Met Cmd+Q sluit je het hele programma en daarmee alle vensters. Wisselen tussen programma's doe je met Cmd+Tab en een schermafbeelding maak je met Shift+Cmd+3. Reageert een programma niet meer, druk dan op Alt+Cmd+Escape, selecteer het programma en kies voor Forceer stop. Spotlight activeer je door op Cmd+Spatiebalk te drukken.

©PXimport

Reageert een programma niet meer, sluit het dan af met het bevel Forceer stop.

06 Makkelijk

Overstappen naar een Mac is niet lastig en je zult merken dat Apple het je als Windows-gebruiker zo makkelijk mogelijk wil maken. Het bedrijf biedt informatie op de website voor overstappers en een programma als Windows-migratie-assistent helpt je bij het overzetten van je documenten naar de Mac.

Op een Mac kun je vrijwel alle documenten openen zonder dat je hiervoor iets extra's moet installeren. Het enige verschil is dat door de bestandsindeling en schijfstructuur specifieke Windows-programma's niet op een Mac zijn te instellaren. Gelukkig biedt bijna elke fabrikant tegenwoordig ook een Mac-versie aan, soms zelfs zonder dat je hiervoor extra moet betalen. Denk er verder aan dat je je harde schijven als FAT-systeem formatteert zodat je schijf op zowel een pc als een Mac kunt gebruiken.

©PXimport

Finder, met links verschillende locaties en aangesloten schijven. In OS X 10.9 Mavericks is het nu ook mogelijk meerdere tabbladen open te hebben.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met een hogedrukreiniger maak je je oprit, terras en tuinbestrating grondig schoon. Wij vonden vijf krachtige modellen voor je.

Een hogedrukreiniger is ideaal voor het schoonmaken van terrassen, opritten, tuinmeubels, auto’s en schuttingen. Je hebt minder schoonmaakmiddelen nodig en bespaart tijd en moeite. Dankzij verstelbare spuitkoppen pas je de waterstraal aan per klus. Zo maak je efficiënt en veilig schoon, zelfs op lastig bereikbare plekken. Met behulp van handige accessoires zoals een autowasborstel kun je een hogedrukreiniger ook gebruiken voor auto's, aanhangers, caravans en campers. Wij hebben een vijftal betaalbare hogedrukreinigers voor je gevonden.

Bosch UniversalAquatak 135

Deze compacte machine van Bosch zet moeiteloos 410 l/uur water af dankzij zijn krachtige 1900 W motor. De slang van 7 meter geeft je een groot bereik. Met een werkdruk tot 135 bar verwijdert hij eenvoudig hardnekkig vuil van fiets, oprit of terras. De geïntegreerde slanghaspel en opbergruimte voor accessoires maken hem erg gebruiksvriendelijk. Ondanks zijn lichte gewicht (7,9 kg), staat de Aquatak 135 stevig dankzij wielen en een telescopisch handvat. Hij is geschikt tot een watertemperatuur van 40 °C en geleverd inclusief nozzle‑set. Zijn compacte profiel en degelijke prestaties maken ‘m ideaal voor dagelijks gebruik in en om het huis.

Maximale druk: 135bar
Vermogen: 1900 Watt
Slanglengte: 7m
Opslagtank: 0,45 liter
Meegeleverde accessoires: lans, vuilfrees

Nilfisk Excellent 170

De Nilfisk Excellent 170 is een stevige krachtpatser met een inductiemotor en metalen pomp, ontworpen voor intensief gebruik. Hij levert maar liefst 170 bar en rond de 498 l/uur aan waterflow en dat is ideaal voor grote oppervlakken zoals terrassen of gevels . De SteelFlex-slang van 10 meter in combinatie met de interne haspel zorgt voor moeiteloze bereikbaarheid en opberging. Uniek is de Power Foam Blaster (700 ml) die zorgt voor rijke schuimlaag voor grondige reiniging, bijvoorbeeld van auto’s of tuinmeubilair. De machine schakelt bij spuitstop automatisch uit, en gaat weer aan bij gebruik, waarmee je dus energie kunt besparen. Met een gewicht van zo'n 21,5 kg is hij wat zwaarder dan gemiddeld, maar staat stevig op wielen en een telescoopgreep voor verplaatsing.

Maximale druk: 170 bar
Vermogen: 2100 Watt
Slanglengte: 10m
Opslagtank: 0,7 liter (voor foam)
Meegeleverde accessoires: Vuilfrees, oppervlakreiniger

Kärcher K 2 Basic

De K 2 Basic van Kärcher is een degelijk instapmodel voor eenvoudigere reiningsklusjes, zoals voor fietsen, tuinmeubels of lichte vervuiling. Deze machine levert tot 110 bar werkdruk en 360 l/uur waterflow vanuit een 1400 W motor. Hij is compact, weegt slechts 4 kg (zonder accessoires) en voorzien van twee wieltjes voor eenvoudige verplaatsing. De slang is 3 m lang, wat minder bereik biedt, maar praktisch is voor het dichtbij reinigen. Inclusief waterfilter en Quick Connect-systeem, plus diverse spuitstukken zoals een lans en vuilfrees. Dit toestel is ideaal voor gebruikers die een effectief, budgetvriendelijk toestel zoeken voor eenvoudig onderhoud rondom huis.

Maximale druk: 110 bar
Vermogen: 1400 Watt
Slanglengte: 3m
Opslagtank: geen
Meegeleverde accessoires: lans, vuilfrees

Powerplus POWXG90410

De Powerplus POWXG90410 combineert kracht en flexibiliteit in één: zijn 1800 W motor levert tot 140 bar en 420 l/uur waterflow, perfect voor het grondig reinigen van oprit, tuin of voertuigen. De slang van 8 m en een soepel oprolmechanisme maken werken zonder gedoe makkelijk. De tank van 0,75 liter voor reinigingsmiddel is ideaal voor gecombineerde schoonmaakbeurten. Hij beschikt over turbospuit, patio-cleaner en verstelbare lans en is uitgerust met wieltjes en auto start/stop voor bedieningsgemak en veiligheid. Weegt ongeveer 7,7 kg — handzaam en goed te manoeuvreren.

Maximale druk: 140 bar
Vermogen: 1800 Watt
Slanglengte: 8m
Opslagtank: 0,75 liter
Meegeleverde accessoires: lans, vuilfrees

EZIclean Hydroforce 165

Deze Eziclean Hydroforce 165 is uitgerust met een krachtige 2200 W motor waarmee hij tot 165 bar haalt — ideaal voor intensieve klussen zoals terras en auto’s schoonmaken . De slang van 5 meter biedt voldoende reikwijdte dichtbij de kraan. Inclusief 0,75 l reinigingstank en een ruime selectie aan spuitmonden, waaronder een turbomondstuk met 180° draaibare straal en 360°-draaifunctie – handig voor diverse oppervlakken. Het lage gewicht van zo'n 9,2 kg en wieltjes plus haspel maken het verplaatsen eenvoudig. Robuust, veelzijdig en ideaal voor huishoudelijk en zwaar buitengebruik.

Maximale druk: 165 bar
Vermogen: 2200 Watt
Slanglengte: 5m
Opslagtank: 0,75 liter
Meegeleverde accessoires: autowasborstel, lans, oppervlakreiniger

Een televisie trekt stof aan als een magneet. Vlekken, vingerafdrukken of een doffe waas kunnen het kijkplezier flink verstoren. Toch is het schoonmaken van je tv iets wat je voorzichtig moet aanpakken. Eén verkeerde beweging en je hebt een kras of een streperig scherm. In dit artikel lees je hoe je je televisie veilig schoonmaakt, wat je vooral níét moet doen en waar je op moet letten bij verschillende soorten schermen, zoals lcd, oled en qled.

Lees ook: Zo kies je de beste televisie voor in de slaapkamer

Het lijkt zo makkelijk: even een vochtige doek over het scherm halen. Maar juist dat is iets wat je moet vermijden. Schermen zijn namelijk gevoelig voor vocht, druk en agressieve schoonmaakmiddelen. Een papieren doekje of keukenrol kan al fijne krasjes veroorzaken. Gebruik daarom alleen een zachte microvezeldoek, droog of licht vochtig gemaakt met gedestilleerd water. Gewoon kraanwater bevat kalk en mineralen die bij opdrogen vlekken kunnen achterlaten.

Altijd eerst de stekker eruit

Voordat je begint met schoonmaken, haal je de televisie van de stroom. Niet alleen om veilig te werken, maar ook omdat je op een zwart scherm veel beter ziet waar het vuil zit. Bovendien voorkom je zo dat er vocht in warme elektronica trekt. Laat het scherm na gebruik goed afkoelen. Een warm scherm is kwetsbaarder voor druk; en te veel druk kan tot zichtbare sporen of blijvende vervorming leiden

Zachtjes poetsen, nooit drukken

Maak de doek licht vochtig en wrijf in een rustige, horizontale of verticale beweging over het scherm. Gebruik geen draaiende bewegingen en zet vooral geen kracht. Het paneel van een moderne tv is kwetsbaar. Oefen je te veel druk uit, dan kun je permanente verkleuringen of pixelschade veroorzaken. Houd er rekening mee dat het vuil meestal aan de oppervlakte zit, dus je hoeft niet te schrobben om resultaat te zien.

Regelmaat en antistatische bescherming helpen

Je hoeft je tv niet dagelijks schoon te maken, maar een snelle veegbeurt met een droge doek eens per week voorkomt dat stof zich ophoopt. In huizen met huisdieren of veel luchtcirculatie – bijvoorbeeld door open ventilatieroosters of mechanische ventilatie – raakt een scherm sneller stoffig. Regelmaat voorkomt dan dat het vuil zich vastzet.

Microvezeldoeken met antistatische eigenschappen helpen om stof minder snel te laten terugkeren. Er bestaan ook speciale sprays die het scherm tijdelijk antistatisch maken. Gebruik die alleen als ze expliciet geschikt zijn voor beeldschermen, en breng ze nooit direct op het scherm aan.

©Kamil Macniak

Oled is gevoeliger dan lcd of qled

Niet alle schermtypes reageren hetzelfde op vocht of schoonmaakmiddelen. Oled-schermen zijn het meest kwetsbaar, omdat ze anders zijn opgebouwd dan lcd- en qled-schermen. In plaats van een achtergrondverlichting gebruiken ze miljoenen pixels die ieder hun eigen licht produceren. Die pixels zijn opgebouwd uit organisch materiaal – vergelijkbaar met een ultradunne, gevoelige laag – die makkelijk kan worden aangetast door druk of chemicaliën. Omdat de organische materialen in oled-schermen chemisch gevoeliger zijn dan de kristalstructuren in lcd/qled, is de kans op blijvende schade groter. Zelfs een lichte beschadiging kan al zorgen voor donkere plekken of verkleuringen die niet meer verdwijnen.

Lcd- en qled-schermen hebben een stevigere gelaagde structuur, met beschermende lagen tussen het schermoppervlak en de lichtgevoelige delen. Daardoor zijn ze wat minder gevoelig voor schoonmaakfouten. Toch blijft ook hier voorzichtigheid geboden. Middelen met alcohol, ammoniak of azijn kunnen de antireflectielaag aantasten, met een dof of vlekkerig scherm als gevolg. En dat is niet meer te herstellen.

Gebruik nooit glasreiniger of allesreiniger

Het klinkt logisch om een glanzend oppervlak schoon te maken met glasreiniger, maar dat is bij een tv echt uit den boze. Veel van deze middelen bevatten oplosmiddelen of zuren die het scherm permanent kunnen beschadigen. Ook sprays zijn af te raden, omdat je dan kans hebt dat er vloeistof langs de randen naar binnen loopt. Als je per se een reinigingsmiddel wilt gebruiken, kies dan een speciale schermreiniger zonder alcohol, en breng die altijd aan op de doek – nooit direct op het scherm.

Vergeet de randen en de afstandsbediening niet

Naast het scherm zelf verdienen ook de behuizing en afstandsbediening een schoonmaakbeurt. Deze onderdelen zijn minder gevoelig en kun je gerust schoonmaken met een iets vochtigere doek. Let wel op dat er geen vocht tussen de knoppen komt. Rondom ventilatieopeningen of aansluitingen gebruik je het best een droge doek of een kleine borstel. Zo voorkom je dat stof zich ophoopt en de koeling of signaaloverdracht beïnvloedt.

©Katerina Bond

Groot scherm? Werk met twee handen

Bij televisies vanaf ongeveer 65 inch of bij gebogen schermen is het belangrijk om stabiel en met beleid te werken. Druk uitoefenen in het midden van een groot scherm zonder tegendruk aan de zijkant kan spanning veroorzaken in het paneel. Werk daarom met twee handen: één hand ondersteunt het scherm, terwijl de ander met de doek over het oppervlak veegt. Zorg ook dat de televisie stevig staat of hangt voordat je begint.

Ingebrande beelden poets je er niet af

Soms lijkt het alsof er een vlek in beeld blijft, maar dan gaat het om een ingebrande afbeelding of verkleurde pixels. Dit komt vooral voor bij oled-tv's en ontstaat door langdurige weergave van statische elementen, zoals logo's. Schoonmaken heeft daar geen effect op. Het is goed om dit onderscheid te kennen, zodat je niet blijft boenen op iets dat simpelweg in het scherm zelf zit.

Conclusie

Een televisie schoonmaken vraagt om een zachte hand en het juiste materiaal. Gebruik een droge of licht vochtige microvezeldoek, vermijd schoonmaakmiddelen en laat agressieve sprays links liggen. Houd rekening met het type scherm: vooral oled vraagt om extra zorg. Door regelmatig en zorgvuldig te werk te gaan, blijft het beeld niet alleen schoon, maar voorkom je ook schade op de lange termijn – zeker bij grotere of gebogen modellen.