ACHTERGROND - Een van de bijzondere gevolgen van mijn werk is dat ik meer apparaten dan de gemiddelde persoon in mijn bezit heb. Toen de iPhone 4s van een vriendin kapot ging, aarzelde ik geen moment om mijn kelder te bezoeken en mijn oude iPhone 4 voor haar op te zoeken.

Nadat ik de fabrieksinstellingen van de telefoon hersteld had en het apparaat geüpgraded had naar iOS 7, merkte ik dat de gebruikersinterface wat traag aanvoelde en dat de batterij minder lang meeging dan vroeger. Het was bruikbaar, maar het was niet bepaald het geweldig snelle apparaat dat ik me herinnerde. Probeerde Apple mij iets te vertellen door me te laten upgraden naar een besturingssysteem dat te groot was voor mijn handset?

Productcyclussen

Het concept van 'geplande veroudering' is niet nieuw: Dit gaat helemaal terug tot 1932, toen het concept werd gebruikt voor een simpele regeling waarbij de overheid een beperkte houdbaarheid voor producten oplegde in de hoop de wereld uit de Grote Depressie te halen.

De term dook opnieuw op in 1954, toen industrieel ontwerper Brooks Stevens - die onder andere de beroemde Oscar Mayer Wienermobile ontworpen heeft - het gebruikte om te verwijzen naar het continu proberen te verbeteren en opnieuw uitvinden van producten in een poging om consumenten te beïnvloeden om hun aankopen vaker te vervangen.

©PXimport

Stevens's interpretatie van geplande veroudering is een drijvende kracht in moderne economieën, en is door vrijwel elke fabrikant overgenomen - waaronder natuurlijk Apple; het is de reden waarom de iPhone een lanceringscyclus van twee jaar heeft, waarbij elke versie van de handset enorme cosmetische verschillen heeft ten opzichte van de voorgaande modellen. Ten slotte is het een poging om bestaande klanten te overtuigen om hun hardware regelmatig te vervangen.

Door de jaren heen heeft geplande veroudering echter een sinistere betekenis gekregen, waarbij er gesuggereerd wordt dat het voortijdig falen van producten doelbewust gepland wordt, of dat producten dusdanig aangepast worden dat ze na verloop van tijd onbruikbaar worden. De iPhone is hier de afgelopen jaren een aantal keren van beschuldigd, met name door New York Times columniste Catherine Rampell, die het "The Apple Trap" noemt.

Hier gaan we weer

Rampells argument - en soortgelijke argumenten van andere schrijvers - komt neer op twee factoren: De eerste is dat Apple's mobiele apparaten componenten bevatten, zoals de batterij, die volgens een specifiek schema slijten waardoor ze steeds minder bruikbaar worden, net op het moment dat de nieuwe modellen op de markt komen. Op die manier worden klanten misleid, omdat ze hierdoor denken dat het tijd is om een nieuwe telefoon of tablet te kopen.

Batterijen slijten inderdaad na verloop van tijd. Apple zegt dat een iPhone batterij 400 keer volledig kan worden opgeladen voordat hij 20 procent van zijn oorspronkelijke capaciteit verliest. Dus als je je telefoon dagelijks helemaal laat leeglopen en opnieuw oplaadt, heeft hij na iets meer dan een jaar slechts 80 procent van zijn oorspronkelijke capaciteit, en na een paar jaar zal dit waarschijnlijk slechts 50 procent zijn.

©PXimport

Het is niet verwonderlijk dat dit te vergelijken is met de rest van de sector. Het is simpelweg een beperking van de onderliggende technologie zelf. De gemiddelde levensduur van de batterij valt inderdaad toevallig samen met een productcyclus van twee jaar - iets waar Tim Cook ongetwijfeld niet van wakker ligt - maar een batterij die langer meegaat is niet alleen duurder, hij weegt ook meer en is groter. Dat is een nadeel voor apparaten waarbij draagbaarheid een belangrijk marketingpunt is.

De tweede factor van Rampells argument is dat iPhones na verloop van tijd trager worden. Zoals ik aan het begin van het artikel al zei, dit lijkt te kloppen - maar de redenen zijn wat subtieler dan dat Apple gewoonweg probeert om klanten een nieuw apparaat te laten aanschaffen.

Hardware brengt software voort

In de eerste plaats, mobiele hardware ontwikkelt zich in een zeer hoog tempo. De originele iPhone was op bijna elk vlak zeer beperkt: Hij bevatte een trage processor, weinig RAM, en een besturingssysteem dat slim ontworpen was zodat er niet teveel druk op de batterij werd gelegd. De iPhone 5s daarentegen, bevat wat Apple beschrijft als "desktopklasse" CPU en GPU units met meerdere kernen die zeer hoge prestaties leveren.

©PXimport

Deze sprongen die mobiele apparaten de afgelopen jaren gemaakt hebben moeten op een gegeven moment wel vertragen, net als dat gebeurde bij hun tegenhangers in de desktop wereld. Fabrikanten brengen een nieuwe iteratie snel op de markt wanneer er een duidelijke vooruitgang merkbaar is, waardoor er in een korte periode significante veranderingen optreden. Een voorbeeld: Ik gebruik de iOS 8 beta op mijn twee jaar oude iPhone 5, en het voelt niet veel trager aan dan iOS 7.

Hardware-verbeteringen hebben ook een invloed op softwareontwikkeling, aangezien programmeurs zich kunnen richten op geavanceerdere functionaliteit in plaats van te moeten omgaan met de beperkingen van de CPU-snelheid en het beschikbare geheugen.

Bekijk het eens als volgt: Als je een piepklein autootje moet volladen voor een lange reis ben je veel tijd kwijt aan het beperken van de hoeveelheid bagage zodat alles in de kofferbak past. Maar als je een enorme vrachtwagen ter beschikking hebt, kun je je tijd besteden aan het inpakken van wat extra kleding, en misschien zelfs wat bordspellen om je reis aangenamer te maken.

Evolutie aan het werk

Het is niet anders voor software engineers: De geschiedenis van het programmeren is bezaaid met verhalen over bovenmenselijke inspanningen om code in uiterst beperkte apparaten te laten passen - zelfs het oorspronkelijke Macintosh team heeft met dit probleem te maken gehad.

Naarmate de beperkingen verdwijnen, kan de ontwikkeling gericht worden op meer en betere functionaliteit - maar wanneer die functionaliteit op oudere apparaten wordt teruggeplaatst, zul je vanwege die hardwarebeperkingen ongetwijfeld met tragere prestaties te maken krijgen. Het alternatief is natuurlijk deze software niet op oudere apparaten te laten draaien - maar dan zullen we ongetwijfeld een heleboel artikelen tegenkomen waarin Apple ervan beschuldigd wordt gebruikers te forceren te upgraden door ze geen up-to-date software te laten draaien. (Een beschuldiging die verrassend weinig fabrikanten van Android-apparaten naar het hoofd geslingerd krijgen, gezien de moeilijkheid om veel van die handsets te updaten.)

Om de boel nog verwarrender te maken, worden sommige functies niet beïnvloed door verbeteringen in de snelheid van de onderliggende hardware. Bijvoorbeeld, het scherm wordt met maximaal 60 frames per seconde ververst, onafhankelijk van de snelheid van het apparaat. Als je een oude iPhone met een nieuwe vergelijkt heeft het menselijk brein te kampen met het schijnbare contrast tussen het feit dat animaties op beide modellen vaak erg soepel zijn, en het feit dat handelingen die beslag leggen op de CPU merkbaar langer zullen duren op het oudere model.

Uiteindelijk is de geplande veroudering waar experts zo graag hun afkeuring over laten horen niet veel meer dan de natuurlijke evolutie van een productlijn die minder dan een decennium oud is. Apple heeft niet meer schuld aan het creëren en managen van een productcyclus dan enige andere fabrikant, en het bedrijf zal hier waarschijnlijk nog lang mee blijven doorgaan - op zijn minst totdat de verbeteringen tussen iteraties beginnen af te vlakken, zoals dat gebeurd is op de desktopmarkt.

Maar wees niet bang: De behoefte aan voortdurende groei zal uiteindelijk de stimulans vormen voor de volgende grote sprong in de wereld van de informatica, en we zullen het ongetwijfeld over geplande veroudering hebben betreffende wat voor nieuwe gadget Apple en de rest van de technologie sector zal ontwikkelen.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Dit keer: beveiligingscamera's voor rondom het huis.

Met een beveligingscamera houd je je woning rondom in de gaten wanneer je er niet bent of bijvoorbeeld slaapt. De camera's kunnen video's opnemen, maar daarvoor heb je meestal wel een abonnement nodig. Voordeel is dan wel dat je de beelden overal ter wereld kunt terugkijken. Wij vonden vijf modellen, waarvan je er bij een aantal ook nog een extra camera bij krijgt.

Ring Stick Up Cam Battery (2 pack)

De Ring Stick Up Cam is een veelzijdige camera die je zowel binnen als buiten kunt gebruiken. De camera is volledig draadloos en je hoeft alleen maar de opgeladen batterij in de camera te schuiven en de camera te verbinden met je wifi-netwerk via de Ring-app. Omdat de camera draadloos is, kun je hem op vrijwel elke plek zetten, hangen of monteren. Of je nu je huisdieren in de gaten wilt houden in de woonkamer of een oogje in het zeil wilt houden op je oprit, het kan allemaal. De camera geeft heldere beelden in 1080p en heeft ingebouwd nachtzicht, zodat je ook in het donker goed kunt zien wat er gebeurt. Als er beweging wordt gedetecteerd, krijg je indien gewenst direct een melding op je telefoon. De camera heeft ook tweerichtingsspraak, waardoor je kunt communiceren met bezoekers of ongewenste gasten kunt laten weten dat ze gezien worden. Om video's op te slaan en terug te kijken, heb je wel een Ring Protect-abonnement nodig.

Eufy SoloCam S220

Deze camera van Eufy is een ideale oplossing voor wie op zoek is naar een camera zonder gedoe met maandelijkse kosten. Deze camera heeft een ingebouwde batterij én een zonnepaneel. Door het zonnepaneel hoef je de camera bijna nooit handmatig op te laden, want slechts een paar uur zonlicht per dag is al voldoende om hem van stroom te voorzien. De camera is volledig draadloos en eenvoudig te installeren, perfect voor buiten aan een schutting of muur. De beelden zijn in 2K-resolutie, wat zorgt voor een scherpe weergave. De SoloCam S220 heeft een lokaal geheugen van 8 GB, wat betekent dat je al je beelden direct op de camera opslaat. Zo heb je geen abonnement nodig om beelden te bewaren of terug te kijken. Een ingebouwde AI-technologie zorgt ervoor dat de camera het verschil ziet tussen mensen, dieren en voertuigen, zodat je alleen relevante meldingen krijgt.

Google Nest Cam

Deze camera van Google is een veelzijdige optie die zowel binnen als buiten kan worden gebruikt. Het draadloze ontwerp met batterij maakt de installatie heel flexibel, want je bent niet afhankelijk van een stopcontact in de buurt. De Google Nest Cam is weerbestendig en kan dus tegen een stootje van de elementen. De Nest Cam heeft slimme functies, zoals het herkennen van personen, dieren en voertuigen, waardoor je alleen de meldingen ontvangt die je belangrijk vindt. Je krijgt direct een seintje op je telefoon via de Google Home app. De camera biedt 24/7 live-weergave en je kunt de gebeurtenisgeschiedenis van de afgelopen drie uur gratis terugkijken. Wil je langer terugkijken of extra functies, zoals gezichtsherkenning, dan is een abonnement op Nest Aware nodig.

Ezviz BC1C

Met zijn indrukwekkende batterijduur onderscheidt de Ezviz BC1C zich. Volgens de fabrikant kan de camera tot wel 210 dagen meegaan op één oplaadbeurt. Deze camera is volledig draadloos, waardoor je hem overal kunt plaatsen waar je maar wilt, zowel binnen als buiten dankzij de weerbestendige behuizing. De Ezviz BC1C heeft een slimme AI die onderscheid maakt tussen personen en andere bewegingen, wat het aantal valse meldingen flink vermindert. De camera filmt in 1080p en beschikt over kleurennachtzicht, wat betekent dat je ook 's nachts heldere beelden in kleur krijgt, in plaats van de gebruikelijke zwart-wit weergave. Er is 32 GB ingebouwde opslag, dus je hebt geen extra geheugenkaart of abonnement nodig om je beelden te bewaren. Via de app kun je de live beelden bekijken, terugkijken en zelfs praten met mensen aan de andere kant via de tweerichtingsspraak. Dit maakt het makkelijk om bijvoorbeeld een bezorger instructies te geven.

Arlo Essential Wireless Camera + draadloze deurbel

De Arlo Essential is een draadloze buitencamera die ontworpen is voor eenvoud en effectiviteit. Je monteert hem in een handomdraai en verbindt hem via wifi met de Arlo-app. Met een batterijduur van 4 tot 6 maanden hoef je je niet continu druk te maken om de accu. De camera heeft een 130° brede kijkhoek en filmt in 2K-resolutie, zodat je een groot deel van je tuin of oprit in de gaten kunt houden. Een ingebouwde spotlight verlicht de omgeving bij beweging en zorgt voor heldere beelden, zelfs in het donker. De camera beschikt over een sirene die je op afstand kunt activeren om indringers af te schrikken. De beelden worden opgeslagen in de cloud, waar je met een Arlo Secure abonnement toegang toe hebt. De Arlo Essential Wireless Camera wordt aangeboden in een bundel met een extra draadloze deurbel van hetzelfde merk.

Een speaker die je zo in je handpalm kunt zetten, maar toch genoeg 'oomf' heeft om een feestje op poten te zetten. Dat is de nieuwe JBL Grip. Het apparaat is zo groot als een blikje bier (of frisdrank) en past dus makkelijk in een tas of aan je fiets. Toch moet hij genoeg vermogen, slimme functies en een stevig ontwerp bieden om mee te gaan op elk vrolijk avontuur.

De Grip levert 16 watt aan geluid en gebruikt een techniek die AI Sound Boost heet. Daarmee wordt de muziek live geanalyseerd en bijgesteld, zodat de bassen voller klinken zonder dat het geluid vervormt of kraakt. Wie zin heeft in meer volume kan twee speakers koppelen voor stereogeluid, of via Auracast meerdere modellen aan elkaar linken. Zo tover je het compacte speakertje al snel om tot een groter geluidssysteem.

©JBL

Gemaakt om mee te nemen

Met de geïntegreerde lus klik je de Grip eenvoudig vast aan een rugzak, een fiets of zelfs een kajak. Dankzij de IP68-classificatie kan hij bovendien tegen een spatje water, stofje stof of gewoon een stootje. Daarmee mikt JBL duidelijk op buitengebruik: festivals, stranddagen of een lange picknick in het park. De speaker is daarnaast licht en handzaam, waardoor je hem eigenlijk overal kwijt kunt.

Op de achterkant van het apparaatje zit subtiele verlichting die je via de JBL Portable-app kunt aanpassen. Kleuren en intensiteit kunnen worden afgestemd op je afspeellijst of de sfeer van het moment. Oké, het zal niet genoeg zijn om een heel feest van de benodigde verlichting te voorzien, maar het geeft nét een extra laagje beleving. Toch leuk.

©JBL

Accu en extra uurtjes

De Grip gaat ongeveer 12 uur mee op één lading. Wie langer door wil, kan Playtime Boost inschakelen, een functie die nog eens 2 uur extra uit de accu haalt. Daarbij past de speaker zich aan voor een harder en efficiënter geluid. Voor een dag buiten of een lange avond muziek draaien is dat een heel handige toevoeging.

De speaker verschijnt in zeven varianten, van neutraal zwart en wit tot paars, camo en felroze. Er is gekozen voor gerecycled plastic en een verpakking van FSC-gecertificeerd papier. Daarmee sluit de Grip aan bij de trend om dit soort gadgets duurzamer te maken. De adviesprijs bedraagt 99,99 euro en het model is direct verkrijgbaar via JBL.com en verschillende (web)winkels.