De gamemakers van Hipster Whale hebben iets met oude videogames. Met hun megahit Crossy Road produceerden ze een geslaagde reboot van het Frogger-concept, en nu doen ze hetzelfde met Pac-Man. Het enige verschil met deze game is dat ze voor Pac-Man 256 aan de slag mochten met de echte klassieker.

De terugkeer van Pac-Man

Het lijkt erop dat Pac-Man weer helemaal hip is dit jaar. We zagen hem in 2015 eerder al in het verslavende Pac-Man Championship Edition DX, alsmede in een hoofrol in de niet zo geslaagde speelfilm Pixels. Nu is er dan Pac-Man 256, een spel dat kortgeleden pas werd aangekondigd, maar dat in korte tijd veel aandacht wist te genereren. Niet zo vreemd, want de makers van de originele Pac-Man, Namco Bandai, hebben besloten het oppoetsen van hun gele mascotte over te laten aan de ontwikkelaars van Hipster Whale. Dit bedrijfje boorde een goudmijn aan met hun zeer geslaagde Frogger-kloon Crossy Road, dat in korte tijd een groot succes werd.

Ze wisten met Crossy Road Frogger weer hip te maken, en Namco Bandai zag het blijkbaar wel zitten als dit ook met Pac-Man zou gaan gebeuren. Voor Hipster Whale was dit een unieke kans om met een van de 'Holy Grails' uit de videogamegeschiedenis aan de slag te gaan. Het had slecht af kunnen lopen, als de ontwikkelaar te veel nieuwe elementen aan de game toe zou hebben gevoegd, maar dit is geenszins het geval. Integendeel; Hipster Whale weet alles wat Pac-Man zo bijzonder maakte zo goed te combineren met hedendaagse spelgenres dat je jezelf af gaat vragen waarom er al niet veel eerder een dergelijk spel op de markt is gekomen.

©PXimport

Help! Er zit gevaarlijke code achter me aan!

Wat is het gevaar?

Voor we verder gaan met deze recensie even een vraag beantwoorden: waarom heet deze game Pac-Man 256? Hiervoor moeten we teruggaan naar de tijd van de originele Pac-Man arcadekast. De game bestond uit 256 levels, maar had helaas een bug in het 256e en laatste level. Als je de pech had tegen deze bug aan te lopen, dan liep het spel vast en had je voor niks de voorgaande 255 levels uitgespeeld. Het is een bug die tot op de dag van vandaag nog old school gamers frustreert, en waar vele artikelen over geschreven zijn. Hipster Whale heeft deze bug handig weten te gebruiken in de nieuwe game.

256-bug

Terug naar het spel. Als je Pac-Man 256 voor het eerst speelt lijkt alles op een standaard Pac-Man game. Je ziet onze gele held, een aantal spoken, de power pills die Pac-Man op moet eten en natuurlijk het doolhof waar Pac-Man doorheen moet rennen. Toch is niet alles hetzelfde. Het is namelijk niet meer het idee dat je alle pillen opeet, maar dat je zo snel mogelijk omhoog het scherm in rent. Natuurlijk moet je daarbij wel zoveel mogelijk punten scoren en de spoken ontwijken, maar het echte gevaar in deze game komt van de Pac-Man 256 bug. Als je namelijk niet snel genoeg omhoog gaat, zie je dat onderaan het scherm het doolhof langzaam maar zeker verandert in onbegrijpelijke regels code. De bug eet als het ware het spel op, en als je niet oppast gebeurt dit ook met Pac-Man. En dan is het toch echt game over.

©PXimport

Hipster Whale laat met hun interpretatie van Pac Man zien hoe je een game in een nieuw jasje steekt

Gamedesign van de bovenste plank

Precies, de mensen van Hipster Whale hebben van Pac-Man een endless runner gemaakt. Niet kreunen, want net als Crossy Road is Pac-Man 256 een subliem staaltje gamedesign. Alle elementen die de oude game zo'n klassieker maakte zijn aanwezig, en de nieuwe elementen voegen daadwerkelijk heel veel toe aan de oude formule. Het is juist die uitermate geslaagde combinatie van old school en new design die van Pac-Man 256 zo'n geslaagd spel maakt.

High scores

Alle elementen uit het klassieke Pac-Man zijn aanwezig. De geluiden, de animatie van Pac-Man en de verschillende spoken, die allemaal hun eigen karaktereigenschappen hebben. Zo volgen de lichtblauwe spoken braaf een standaard patroon, komen de rode spoken echt achter je aan en blijven de donkergrijze spoken net zolang slapen tot je bij ze in de buurt komt. Hipster Whale heeft ook wat eigen spoken toegevoegd, zoals de groene spoken die altijd in formatie op dezelfde lijn blijven, en die je zo de doorgang proberen te blokkeren. Wel handig als je een witte power pill hebt gegeten en je zelf achter de spoken aankunt, want dan kun je deze spoken achter elkaar door oppeuzelen.

Hipster Whale heeft van de game een echt high score festijn gemaakt. Je krijgt punten voor elke stip die je opeet, iets meer punten per spook en extra punten als je een van de verschillende soorten fruit naar binnen werkt. Hierna treedt namelijk een multiplier in werking.

©PXimport

Power-ups helpen Pac-Man in zijn strijd tegen de spoken

Beschaafde IAP

Pac-Man 256 is een gratis spel, wat betekent dat er IAP in het spel zit, elementen die je met echt geld aan kunt schaffen. Het mooie aan deze game is echter dat Hipster Whale hier heel beschaafd mee om is gegaan. Er zijn genoeg games waar je na een aantal spelletjes een korte periode moet wachten voor je verder kunt, tenzij je voor echt geld extra credits aanschaft. Dat kan bij Pac-Man 256 ook, maar het is niet nodig. Je kunt de game onbeperkt blijven spelen als je dat wilt, je kunt dan alleen geen power-ups gebruiken. Deze power-ups geven Pac-Man de mogelijkheid om onder andere met een laser of bommen zijn tegenstanders uit te schakelen. Je kunt voordat je een spelletje opstart aangeven welke power-up je wilt gebruiken, dit kost dan wel een credit. Je krijgt als je de game opstart 6 credits tot je beschikking. Zijn ze op, dan kun je nieuwe credits bijkopen, of even door blijven spelen zonder credits, dan wel zonder power-ups. Je kunt ook voor een kleine 8 dollar onbeperkte credits aanschaffen, en zo de IAP min of meer uitschakelen. Een fijne optie, die meer freemium spellen zouden moeten bieden.

Conclusie

We kunnen het niet genoeg zeggen: Pac-Man 256 is een fenomale game. Er zit niet eens zoveel variatie in het spel, en effectief is dit 'slechts' een kruising tussen de originele Pac-Man en Crossy Road, maar alles zit zo perfect in elkaar, dat je het maar blijft proberen je high score te verbeteren. Van ons mag Hipster Whale nog wel een paar klassieke games onder handen nemen. Het concept van Donkey Kong lijkt ons ook prima te lenen voor een endless runner make over...

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

©AGON by AOC

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.