iOS 14 en natuurlijk ook iPadOS 14 beschikken over diverse nieuwe beveiligingsfeatures. Ze zorgen er onder meer voor dat jouw privacy nog weer een beetje meer gewaarborgd wordt.

De letterlijk meest in het oog springende nieuwe beveiligingsfeatures (als je ze zo mag noemen) van Apple’s nieuwste mobiele OS zijn de indicatoren voor gebruik van microfoon en camera. Zodra de microfoon actief wordt, verschijnt een oranje balletje rechtsboven in de statusbalk. Wordt de camera actief gebruikt, dan zie je een groen balletje. Weet je zeker dat een of beide activiteiten niet expliciet noodzakelijk zijn voor het gebruik van een app, dan is het zaak zeer wantrouwig te worden. Zit je bijvoorbeeld in een tekstverwerkingsapp te tikken en is je camera continu actief? Dat is meer dan verdacht!

Misschien is het dan tijd om over te stappen naar een andere app en de erg nieuwsgierige tekstverwerker zo snel mogelijk te verwijderen. Komt de app echt van een betrouwbare bron, dan helpt melden bij de app-maker wellicht. Mogelijk is het een bug of is de camera-activiteit echt nodig (al lijkt ons dat in dit voorbeeld sterk). Kortom: hou een oogje op de bolletjes in de statusbalk.

Plakken met bronvermelding

Een ander handigheidje is dat iOS 14 (en ook iPadOS 14 uiteraard, maar in de rest van dit artikel bedoelen we ook het tablet-OS als we iOS 14 schrijven) aangeeft vanuit welke app je iets plakt. In het verleden waren er wel eens apps die ongevraagd en stiekem iets op het interne klembord van iOS plaatsten. Denk aan bijvoorbeeld een link naar een reclame- of zelfs malafide website. Of gewoon een andere irritante tekst. Vanaf nu kun je tijdens het plakken zien vanuit welke app wordt geplakt. Is dat bijvoorbeeld een achtergrond-app of een pas gespeelde game en je weet zeker dat jij iets heel anders wilde plakken, dan is het verstandig om de stiekeme bron-app gewoon te verwijderen. Waarmee het probleem weer is opgelost.

©PXimport

Geografische locatie vertroebelen

Dan zijn er nog de apps die altijd heel precies willen weten waar je uithangt, geografisch gezien. Voor iets als een navigatie-app vanzelfsprekend geen overbodige luxe. Maar moet een social media app als bijvoorbeeld het roemruchte Facebook dat ook altijd maar weten? Feitelijk geldt voor dat soort apps die non-essentiële precieze locatiedata verzamelen dat dit nergens voor nodig is. iOS 14 biedt de mogelijkheid om een ‘ongeveer’-locatie door te geven in plaats van de exacte positie. Ook best wel weer een prettige gedachte.

Om die optie aan te zetten, start je de app Instellingen. Scroll naar beneden tot je lijst met apps. Tik op een app die je niet onnodig wijs wilt laten zijn, bijvoorbeeld weer dat genoemde Facebook. Tik vervolgens op Locatie. Je kunt nu – zoals altijd al het geval was – kiezen voor Nooit. Wellicht leidt dat bij sommige apps tot problemen en foutmeldingen. Kies in dat geval voor Bij gebruik van app en zet vervolgens de schakelaar achter Exacte locatie uit. De app is tevreden en jij weet dat je nooit precies bent te traceren, laat staan dat je hele dagelijkse verblijfspatroon tot in de puntjes wordt doorgesluisd.

©PXimport

Weg met wifi-tracking

Alleraardigst is de optie om wifi-tracking te voorkomen. Normaliter heeft jouw iPhone of iPad een vast mac-adres. Dat is wat ander dan een IP-adres. Het mac-adres is ingebakken in de hardware van een netwerkchip. En daarmee is iedere gebruiker feilloos te herkennen. Ofwel: ben je een keer in een McDonalds geweest en heb je daar gebruik gemaakt van wifi? Dan kan McDonalds jou over de hele wereld als klant herkennen dankzij dat mac-adres. Behalve dan als je een iPhone of iPad met iOS 14 gebruikt. Daarin wordt op openbare wifi-netwerken telkens een ander mac-adres gepresenteerd aan wifi-netwerken waar je aan koppelt.

Normaal gesproken werkt deze feature stilletjes op de achtergrond en geeft ie geen problemen. En staat na de upgrade dus ook standaard aan. Mocht jij echter ineens niet meer aan je eigen thuisnetwerk kunnen koppelen na de update naar iOS 14, dan kun je checken of uitzetten van de optie soelaas biedt. Start daarvoor de app Instellingen en tik op Wifi. Tik vervolgens op de blauw omcirkelde (en al even blauwe) i achter het netwerk waaraan je wilt koppelen. Zet dan de schakelaar achter Privé-adresuit en kijk of je nu wel kunt verbinden. Je kunt deze optie per wifi-netwerk aan- of uitzetten; het is dus geen drama als hij op je thuisnetwerk uit is.

©PXimport

Advertentie-tracking blokkeren, ff wachten nog

Een van de meest bejubelde (door gebruikers) features van iOS 14 is de mogelijkheid om advertentie-tracking te blokkeren. Helaas hebben protesten van onder meer Facebook ertoe geleid dat Apple deze mogelijkheid tot later uitgesteld. Het idee was en is simpel: adverteerders niet meer de mogelijkheid geven om je via advertentie-id’s overal online te kunnen volgen en zo een uitgebreid gebruikersprofiel samen te stellen. Dergelijke profielen zijn goudgeld waard in de marketing-industrie. Maar ze vormen tevens een grote bedreiging voor jouw privacy. Als het goed is komt van het gegeven uitstel echter geen afstel. Er wordt alleen meer tijd aan ontwikkelaars gegeven om alternatieve inkomstenbronnen te vinden. Wanneer de optie nu precies wél wordt uitgerold is niet bekend. Zeg maar tussen nu en ‘ergens’ volgend jaar.

iOS 14 vraagt meer

Onder de streep kun je stellen dat iOS 14 meer vraagt en meer meldt. Druk beveiligingsvragen - hoe verleidelijk soms ook - niet klakkeloos weg maar denk goed na over het antwoord. Zo zie je bijvoorbeeld ook met regelmaat de vraag voorbij komen of een app netwerklocaties mag benaderen. Logisch in het geval van iets als een bestandsbeheerder, muziekspeler en netwerktools in z’n algemeenheid. Véél minder logisch in het geval van een lollig spelletje. Verschijnt de vraag daar, dan is het tijd om de betreffende game te deleten als geen toestemming geven ervoor zorgt dat het spel niet meer werkt.

Word de held van je (klein)kinderen door hen te verrassen met een uniek, zelfgemaakt verhalenboek. Laat hen zelf de grote lijnen van het verhaal bedenken en zie hoe je dankzij Storybook in een handomdraai een prachtig digitaal boekje creëert, compleet met een mooie cover en bijpassende illustraties.

Stap 1: De prompt

Storybook draait op de Gemini AI-chatbot van Google. De functie is gloednieuw en op dit moment alleen te gebruiken via het web, niet via de Gemini-apps voor Android of iPhone. Het goede nieuws: Storybook is helemaal gratis. Je hoeft dus geen betaald abonnement te nemen om het uit te proberen. Wel moet je ingelogd zijn met je Google-account. Surf vervolgens naar: https://gemini.google.com/gem/storybook

Net als bij andere generatieve AI-tools start je met een tekstopdracht, de zogeheten prompt. In een paar zinnen beschrijf je het onderwerp. Of je kiest voor een uitgebreidere instructie, bijvoorbeeld: "Kun je een verhaal maken dat aan een kind uitlegt hoe het leven van een vlinder eruitziet?"

Stap 2: Prentenboek van 10 pagina's

Boven het tekstvak vind je alvast enkele inspirerende voorbeelden van recente prompts, compleet met het bijbehorende verhaal. Denk aan: 'Mijn kind van 7 wil niet logeren bij oma. Maak een Storybook om haar te helpen hiermee om te gaan.' Je kunt je eigen prompt typen, maar ook inspreken: klik op het microfoontje, geef Gemini toegang tot je microfoon en vertel je opdracht. Enkele seconden later verschijnt het prentenboek op het scherm. Elk boek telt tien pagina's, inclusief een prachtige omslag én een door Gemini bedachte titel. Met iedere klik blader je door het verhaal. De tekst is verzorgd opgemaakt en de illustraties zijn verrassend sfeervol. Wij waren aangenaam verrast door de kwaliteit.

Stap 3: Lezen of luisteren

Je kunt het verhaal natuurlijk gewoon lezen, maar Storybook heeft nog een extra troef: een ingebouwde voorleesfunctie. Daarbij kun je kiezen om alleen de huidige pagina te beluisteren of om vanaf de eerste pagina te beginnen. De hoogte van de stem is instelbaar, zodat je een toon kunt kiezen die het best bij het verhaal of de luisteraar past. En het plezier stopt daar niet: via de Deel-knop krijg je een unieke link naar jouw persoonlijke Storybook. Die kun je eenvoudig doorsturen naar familie, vrienden of de kinderen zelf, zodat ze het boekje op hun eigen toestel kunnen bekijken en beluisteren. Bovendien kun je het boekje ook downloaden als pdf. Wil je dat je kind ook offline kan bladeren, dan kun je het dus voor hem of haar printen.

Gourmetten is misschien wel dé nationale volkssport tijdens de feestdagen. Maar hoe leuk de avond ook is, de ochtend erna is vaak minder feestelijk. Die doordringende vetlucht die in je gordijnen, bank en kleding is getrokken, ben je liever kwijt dan rijk. Met deze tien tips – verdeeld over wat je eet en wat je doet – blijft je huis een stuk frisser!

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

Ingrediënten & materialen

De meeste stank ontstaat niet door het gourmetstel zelf, maar door wat we erop leggen. Verbrande boter, karamelliserende suikers en spetterend vet zijn de grote boosdoeners. Met een paar slimme aanpassingen aan je boodschappenlijstje ben je de rookwolken voor.

Tip 1: Investeer in hittebestendige olie

De fout die bijna iedereen maakt: bakken in roomboter of standaard olijfolie. Deze vetten verbranden snel bij de hoge temperaturen van het gourmetten, wat zorgt voor die zware, scherpe walm. Kijk in de supermarkt eens schuin boven de olijfolie; daar vind je rijstolie of arachideolie. Deze oliesoorten hebben een veel hoger rookpunt en blijven stabiel als ze heet worden. Wil je het jezelf helemaal makkelijk maken? Koop dan een bakspray. Daarmee nevel je de pannetjes of de plaat licht in, waardoor je nooit te veel gebruikt en het vet niet onnodig staat te walmen.

Tip 2: Laat de kant-en-klare marinades staan

Die voorgemarineerde schotels uit de supermarkt zijn makkelijk, maar funest voor de luchtkwaliteit. De marinades zitten namelijk vaak vol suiker en water. Zodra dat de hete pan raakt, verbrandt de suiker en verdampt het vocht, met veel rook tot gevolg. Je kunt beter ongemarineerd vlees of vis kopen. Wil je toch smaak? Gebruik dan een dry rub (een droog kruidenmengsel) om het vlees vooraf te kruiden. Als je echt van sausjes houdt, kun je die beter koud op je bord toevoegen dan warm in het pannetje.

Tip 3: Kies voor 'droger' vlees en meer groente

Hoe meer vet er in het vlees zit, hoe meer het spettert en rookt. Hamburgers, worstjes en speklapjes zijn in feite kleine rookbommen. Kies liever voor magere opties zoals biefstuk, kipfilet, kalkoen of witvis. Daarnaast kun je de geuroverlast flink beperken door de verhouding vlees/groente om te draaien. Plakjes courgette, paprika, champignons en aubergine bakken vrijwel geurloos. Met een goede mandolineof groentesnijder maak je in een handomdraai dunne plakjes die snel gaar zijn, waardoor je minder lang hoeft te bakken.

Tip 4: Vervang die oude, bekraste pannetjes

Kijk voordat je begint eens kritisch naar je huidige gourmetstel. Zitten de pannetjes vol krassen en is de antiaanbaklaag versleten? Dan koekt je eten sneller aan, wat zorgt voor verbrandingsluchtjes die je de dag erna nog ruikt. Het is vaak helemaal niet nodig om een compleet nieuw apparaat te kopen; veel fabrikanten verkopen losse pannetjes of nieuwe bakplaten. Voor een paar tientjes bak je weer op een glad oppervlak, heb je minder olie nodig en ben je niet de hele avond bezig aangekoekte resten weg te schrapen.

Tip 5: Gebruik een gourmetstel met keramische coating

Ben je toch toe aan een heel nieuw apparaat? Let dan goed op de coating. Tegenwoordig zijn er gourmetstellen met een keramische bakplaat. Deze kunnen vaak hogere temperaturen aan zonder dat de laag beschadigt en ze zijn veel makkelijker schoon te maken.

Zo ga je de strijd aan met de luchtjes in huis

Zelfs met de beste ingrediënten ontkom je niet aan enige baklucht. Gelukkig zijn er genoeg manieren om te voorkomen dat die geur permanent blijft hangen.

Tip 6: Zet een aromadiffuser aan

Een geurkaars maskeert de lucht vaak alleen maar, waardoor je een weeïge mengeling krijgt van lavendel en hamburger. Een betere optie is een elektrische aromadiffuser (ook wel vernevelaar genoemd). Dit apparaat verspreidt via koude waterdamp een constante, frisse geur naar keuze door de kamer, zonder dat er verbranding aan te pas komt. Kies voor essentiële oliën die bekend staan om hun verfrissende werking, zoals citroengras, eucalyptus of dennen. De waterdamp helpt bovendien meteen tegen de droge lucht in huis als de verwarming hoog staat.

Tip 7: Laat de luchtreiniger draaien

Misschien heb je er al eentje staan, en anders is dit het moment: de luchtreiniger. Let er bij aanschaf op dat het apparaat een koolstoffilter heeft, want alleen HEPA is niet genoeg voor kookluchtjes. Een koolstoffilter absorbeert gassen en geuren. Zet het apparaat niet pas aan als je naar bed gaat, maar laat hem al draaien zodra het gourmetstel aangaat. Heb je een modern exemplaar met een app? Zet hem dan alvast op de hoogste stand voordat de eerste walm ontstaat.

Tip 8: Ventileer flink

Ramen openzetten klinkt logisch, maar doe het wel slim. Eén raampje op een kier doet weinig. Je hebt trek nodig. Zet aan weerszijden van de woning een raam of rooster open zodat de luchtstroom de damp direct meeneemt. Vind je het te koud worden? Zet de verwarming gerust tijdelijk wat hoger; de kosten daarvan wegen niet op tegen de stomerijkosten van je gordijnen. Plaats eventueel een simpele tafelventilator in de buurt van het gourmetstel (niet erop gericht, maar richting het open raam) om de rook een handje te helpen de juiste kant op te gaan.

Tip 9: Azijn & koffie

Het is een klassieker uit grootmoeders tijd, maar hij werkt nog steeds: azijn neutraliseert. Je kunt bakjes azijn neerzetten, maar voor het zware werk kun je na het eten beter even een pannetje water met een flinke scheut schoonmaakazijn op het fornuis koken. Laat de afzuigkap uit en laat de damp door de kamer trekken. Vind je de azijnlucht zelf te heftig? Gooi er dan wat citroenschillen, een kaneelstokje of kruidnagel bij. Zo ruikt je huis direct weer naar winterse gezelligheid in plaats van naar een snackbar. Wat ook kan, is koffie. Zet na het eten een paar schaaltjes met gemalen koffie (snelfiltermaling) in de woonkamer. De koffie neutraliseert de zware baklucht en vervangt deze door een neutraal, aards aroma. Voor een nog sterker effect kun je wat koffiebonen op een warme onderzetter leggen; door de restwarmte verspreiden ze een subtiele geur die de gourmetlucht naar de achtergrond verdrijft.

Tip 10: Maak meteen met schoon

Het is verleidelijk om na het eten uit te buiken op de bank en de ravage te laten voor wat het is. Doe het niet. Zolang het gourmetstel vet en warm in de kamer staat, blijft het geur verspreiden. Haal direct na het eten een stuk keukenrol over de plaat. Gebruik daarna een sopje van afwasmiddel en warm water om de plaat en de tafel (want ja, vetnevel komt overal) af te nemen. Geloof ons, door hier na het eten even een paar minuten tijd voor vrij te maken, bespaar je jezelf de volgende ochtend een hoop gourmetluchtfrustratie!