Nadat Apple eerder dit jaar aankondigde over te stappen op eigen processors, zijn de eerste producten inmiddels te koop. Is de MacBook Air met Apple M1-processor een goed keuze. Of kun je nog beter even wachten?

Eerder dit jaar kondigde Apple aan afscheid te nemen van Intel-processors en over te stappen op eigen ontworpen cpu’s voor de Macs. Inmiddels zijn de eerste producten die voorzien zijn van de Apple M1 op de markt gekomen waaronder een nieuwe MacBook Air. De introductie van een nieuwe processorarchitectuur is voor Apple in ieder geval geen reden geweest voor een nieuw ontwerp: de nieuwe MacBook Air is op een paar pictogrammen op de functietoetsen na volledig identiek aan het vorige model met Intel-processor. Wat je in handen krijgt, is dus geen verrassing. De MacBook Air is wederom een fraaie laptop, maar het ontwerp met zijn brede schermranden begint wel zijn leeftijd te verraden. De bouwkwaliteit van de aluminium behuizing is uitstekend.

©PXimport

©PXimport

Net als de vorige MacBook Air is deze laptop voorzien van twee Thunderbolt-aansluitingen die wederom allebei aan de linkerkant geplaatst zijn. Het had handiger geweest als allebei de zijden van de laptop één aansluitingen gekregen hadden. Op die andere zijde vind je nu de hoofdtelefoonaansluiting. Beide Thunderbolt-poorten ondersteunen laden en video-uitvoer, overigens kan er maximaal één beeldscherm aangesloten worden.

©CIDimport

©CIDimport

Apple M1

Alle drie de nieuw geïntroduceerde arm-varianten (MacBook Air, MacBook Pro en Mac mini) Macs bevatten dezelfde Apple M1-processor, al is er wel één verschil: de instapuitvoering van de MacBook Air heeft een variant met 7 in plaats van 8 gpu-cores. De variant die ik getest heb, is overigens een MacBook Air voorzien van de volledige chip met 8 gpu-cores. Het processorgedeelte bestaat uit vier snelle cores aangevuld met vier langzamere cores. Verdere technische details zijn schaars, al rapporteert benchmarksoftware dat de chip op een kloksnelheid van 3,2 GHz werkt. Het werkgeheugen is op de SoC geïntegreerd en is naar keuze 8 of 16 GB. Later uitbreiden is (net als op eerdere MacBooks) onmogelijk. De uitvoering die ik getest heb, is voorzien van 8 GB en ik ben hierbij niet tegen problemen aan gelopen. Ben je echter van plan om de laptop voor intensieve videobewerkingstaken in te zetten, dan is 16 GB ram wellicht verstandig. Upgradeprijzen voor zowel ram als opslag zijn net als bij eerdere MacBooks erg hoog.

©CIDimport

Intel-programma’s

Een nieuwe architectuur betekent ook nieuwe software. Alle met macOS meegeleverde software en Apples eigen software is geschikt voor Apple Silicon. Dat geldt vooralsnog echter niet voor het gros van de software van andere ontwikkelaars. Toch merk je daar in de praktijk vrijwel niks van. In de vorm van Rosetta 2 (Rosetta was de naam van de software die een vergelijkbare rol speelde bij de overstap van PowerPC naar Intel) levert Apple een vertaler die Intel-programma’s omzet naar arm-programma’s.

Rosetta 2 doet die omzetting één keer als je het programma voor de eerste keer start, daarna wordt die ‘arm-versie’ uitgevoerd. Tijdverlies door de omzetting is in de praktijk dus geen probleem, een vers geïnstalleerd programma heeft vaak immers sowieso wat extra tijd nodig als je dat voor de eerste keer uitvoert. Rosetta 2 is niet standaard geïnstalleerd, de eerste keer dat je een x86-programma wil uitvoeren, wordt het onderdeel toegevoegd. Daarna werkt het zonder je lastig te vallen.

©CIDimport

Verder is het is een beetje saai, want Rosetta 2 werkt gewoon. Zo is Microsoft Office probleemloos te gebruiken en zelfs een spel als Rise of the Tomb Raider of Warcraft draait via Rosetta prima op deze MacBook. En ook een stuurprogramma voor mijn netwerkprinter werd via Rosetta probleemloos geïnstalleerd. Dat wil niet zeggen dat alles vlekkeloos werkt. Zo heeft Adobe-software als Photoshop op het moment van schrijven nogal wat compabiliteitsproblemen via Rosetta 2. Adobe is wel bezig met een arm-variant van hun software en Photoshop is met beperkte functionaliteit in beta. Ben je afhankelijk van bepaalde software, zoek dan voordat je overstapt in hoeverre er problemen zijn.

Rosetta geeft softwarefabrikanten een comfortabele overgangsperiode waarin ze zonder al te veel druk kunnen werken aan een arm-variant van hun software. Wat je overigens wel verliest, is de mogelijkheid om direct Windows te draaien. Bootcamp wordt niet langer ondersteund, Microsoft biedt (vooralsnog?) geen Windows-variant aan die je kunt installeren. Al is het iemand wel gelukt om de arm-variant van Windows toch te gebruiken, licentietechnisch mag dat in ieder geval niet. Er wordt wel gewerkt aan software als CrossOver en Parallels om Windows-programma’s te draaien, maar dat zal voorlopig (en misschien wel nooit) niet zo soepel gaan als op een Intel-Mac.
We zijn bezig met een uitgebreider artikel over de nieuwe M1-processor waarin we dieper op de architectuur, prestaties en Rosetta 2 ingaan.

Je kunt nu ook iPhone- en iPad-apps draaien. Daar zitten vast apps tussen die functionaliteit bieden die niet via reguliere software aangeboden wordt en vanuit dat oogpunt is het wel handig. Verder beschouw ik dit echt als extraatje. Een MacBook heeft geen aanraakscherm en de besturing van apps met de muis als vinger is niet heel handig. Bovendien schalen de meeste iOS-apps niet naar het schermoppervlak van de MacBook. Gelukkig heb je er ook geen last van, iOS-apps zijn duidelijk gemarkeerd in de appstore.

Toetsenbord en touchpad

Het toetsenbord is net als de MacBook Air die eerder dit jaar uitkwam een Magic Keyboard dat gebruik maakt van toetsen met een schaarmechanisme. Dit toetsenbord tikt lekkerder met meer travel dan het butterfly-toetsenbord dat Apple een aantal jaar gebruikt heeft. De Force-Touch touchpad is net als op eerdere modellen uitstekend, dit is wat mij betreft de beste touchpad die op de markt is. Qua comfort heb ik dus geen klachten. Wel vond ik het als gebruiker van een andere MacBook enigszins onhandig dat de toetsen om de toetsverlichting in te stellen verdwenen zijn. Bij de introductie van een nieuwe versie van macOS verandert Apple soms iets aan de functionaliteit die onder de functietoetsen hangt en voor Big Sur is dat kennelijk het geval. De toets voor applicatieoverzicht Launchpad is vervangen door een toets die zoekvenster Spotlight opent, dat is op zich een handige verandering wat mij betreft. Een beetje onhandig is echter dat de toetsen voor het aanpassen van de toetsverlichting vervangen zijn door toetsen voor dicteren en het inschakelen van een niet storen-modus. Wil je de toetsverlichting aanpassen, dan moet je nu op een pictogram in de menu-balk klikken en vervolgens nogmaals klikken om de schuifregelaar in beeld te krijgen.

©CIDimport

©CIDimport

©CIDimport

Verbeterd beeldscherm

Zoals ik van Apple gewend ben, is het scherm in deze MacBook Air uitstekend en zelfs iets verbeterd ten opzichte van de MacBook Air die eerder dit jaar op de markt kwam. Net als op de MacBook Pro ondersteunt het scherm nu de brede kleurweergave (P3). True Tone dat de kleurtemperatuur aanpast aan het omgevingslicht is nog steeds aanwezig. Het enige verschil met het scherm in de MacBook Pro is nu de schermhelderheid, die is met 400 nits wat lager dan het scherm in de MacBook Pro. Boven het scherm is een webcam geplaatst die helaas niet verbeterd is. Ik had eigenlijk wel verwacht dat de overstap naar een met de iPad vergelijkbare chip ook zou betekenen dat de MacBook voorzien zou worden van gezichtsherkenning, maar dat is kennelijk (nog?) niet het geval. Voor snel inloggen gebruik je dus de vingerafdrukscanner in de aan/uit-schakelaar. De webcam is dezelfde 720-camera als die al eerder gebruikt werd en dat is geen topcamera. Op zich ben je wel duidelijk in beeld bij een videogesprek, maar topkwaliteit is het ondanks de extra aansturing in de M1-chip niet.

Uitstekende prestaties

De MacBook Air met M1-processor voelt in het dagelijks gebruik lekker vlot. De benchmark Geekbench 5 bevestigt dat beeld, een single-core-score van 1723 en een multi-core-score van 7547 punten is een uitstekend resultaat. Op single-core-gebied is de MacBook Air hiermee één van de snelste computers in de benchmarklijst. Je kunt de benchmark ook via Rosetta 2 draaien om de x86-prestaties te testen. Dan is de score uiteraard lager met 1325 punten voor singe-core en voor 5829 multi-core. Dat is echter alsnog veel sneller dan de scores die een MacBook Air met Intel-processor van eerder dit jaar neerzet, een Core i7-model scoort single-core zo’n 1131 punten en multi-core zo’n 3040 punten. De single-core-score is ook veel hoger dan de iMac met Core i7-processor die we eerder dit jaar getest hebben die tot 1260 punten kwam. In de overzichten die Geekbench zelf publiceert staan de nieuwe M1-macs op single-core-gebied dan ook allemaal bovenin de lijst. Op multi-core-gebied moeten een paar varianten van de iMac, iMac Pro en Mac Pro nog voorgelaten worden, maar dat zijn chips met 8 of meer cores.

Niet alleen de burst-prestaties zijn goed, ondanks de passieve koeling scoort de laptop ook langdurig goed. In de single-core-test van Cinebench R23 scoort de MacBook Air 1519 punten en in de multi-core-test 7634 punten. In een test van iets langer dan 10 minuten is dat nog altijd 7153 punten terwijl dat na 30 minuten 7094 punten is. Er is dus wel een beperkte thermal throttling, maar heel erg is het niet. Alleen als je veel langdurige taken uitvoert, heb je profijt van de actieve koeling in de MacBook Pro. Denk dan aan het renderen van 4K-videomateriaal.

De ssd is zoals we inmiddels van Apple gewend zijn een uitstekend presterend exemplaar met een lees- en schijfsnelheid van 2852,9 en 2853,7 MB/s. De M1 bevat ook een door Apple ontworpen gpu en voor een geïntegreerde gpu is dat een potent exemplaar. Een modern spel als Rise of the Tomb Raider kan in 1680 x 1050 bijvoorbeeld met zo’n 40 beelden per seconde gespeeld worden. Een gamemonster is het logischerwijs niet, maar een spelletje spelen kan prima als je een wat lagere resolutie als 1680 x 1050, 1440 x 900 of 1280 x 800 gebruikt. Daarbij draaien alle spellen vooralsnog via Rosetta 2.

De batterijduur van de 49,9Wh-accu is in de praktijk ongeveer 11 uur, een prima score en genoeg om een werkdag te overbruggen.

Conclusie

Apples nieuwe MacBook Air is op alle fronten een schot in de roos ten opzichte van zijn voorganger. Het is simpelweg een veel betere laptop dan de varianten die Apple eerder dit jaar uitbracht. De MacBook Air is veel sneller, dankzij passieve koeling volledig stil en de energiezuinige chip zorgt ook nog eens voor een langere accuduur. Apple zet dan ook een stevig statement tegenover Intel neer met de M1, zeker omdat dit naar verwachting het langzaamste model is. Zelfs zonder actieve koeling blijven de prestaties langdurig op niveau waardoor alleen echt zware gebruikers de overstap naar een MacBook Pro hoeven te maken. Het meest indrukwekkende is misschien niet eens dat Apple een snelle processor kan bouwen, want dat wisten we al. Echt indrukwekkend is het feit dat je in de praktijk niks merkt van de overstap naar een andere processor-architectuur: dit is gewoon een Mac.

Dankzij Rosetta 2 werken ‘oude’ x86-64-applicaties voor het grootste deel probleemloos en deze programma’s voelen ook vlot aan. De nieuwe M1 is zelfs zo snel, dat omgezette applicaties alsnog sneller lopen als op een Intel MacBook Air. Al met al is dit ondanks dat er aan de buitenkant geen verandering zichtbaar is, de beste MacBook Air die Apple tot nu toe op de markt heeft gebracht. En dit is nog maar het begin, volgens geruchten komen er ook nieuwe varianten van de duurdere MacBook Pro’s en de iMac aan met een nog krachtigere Apple-chip.

Hoewel het nog steeds een goed idee kan zijn bepaalde accessoires bedraad te gebruiken, zijn er natuurlijk al jaren draadloze opties beschikbaar voor bijvoorbeeld toetsenborden, muizen en koptelefoons. Maar welke optie is beter: bluetooth of 2,4 GHz? Dat bekijken we in dit artikel.

Als je denkt aan draadloze accessoires voor je computer of tablet (of misschien wel je smartphone, waar je tegenwoordig ook een werkpaard van kunt maken), dan denk je wellicht aan de bluetoothverbinding. Dat is niet gek: dit is één van de meest voorkomende en gebruikte draadloze protocollen van dit moment. Het is populair vanwege de simpliciteit en brede beschikbaarheid. Maar soms kan een product dat verbinding maakt via 2,4 GHz ook uitkomst bieden of … durven we het te zeggen? Ja: in sommige situaties zelfs beter zijn.

De verschillen tussen bluetooth en 2,4 GHz

Eén van de belangrijkste verschillen tussen bluetooth en 2,4 GHz is dat de vertraging op de lijn zo goed als nihil is met de laatstgenoemde. Dit is met name handig voor de gamers onder ons, die graag gebruikmaken van de beste technologie voor hun (online) gamingsessies. Toegegeven, de verschillen zullen niet voor iedereen merkbaar zijn, waardoor een bluetoothmuis dus in neutrale of zakelijke situaties meer dan prima is.

Een ander voordeel van 2,4 GHz ten opzichte van bluetooth is de bredere bandbreedte. Dit is wel degelijk merkbaar wanneer je een headset op hebt tijdens het gamen of een online meeting. De kwaliteit van de audio kan in een rap tempo verslechteren wanneer je via bluetooth naar iets of iemand luistert, terwijl je zelf door de microfoon praat. Dat heeft te maken met de beperkte bandbreedte van bluetooth: die kan eigenlijk niet zowel zenden als ontvangen in hoge kwaliteit.

Vanwege bredere bandbreedte van 2,4 GHz, zul je dat verlies in kwaliteit niet ervaren. De beste optie is nog altijd om een headset of koptelefoon bedraad aan te sluiten – maar dat is een ander verhaal. Als je een draadloze headset gebruikt, kunnen we bluetooth eigenlijk niet aanbevelen als je zelf ook moet praten. Je hebt dan wel weer het gedoe met dongels (2,4GHz-koptelefoons kunnen alleen op die manier verbinding maken), maar dat is dan maar even zo.

©kjekol -stock.adobe.com

Meer om rekening mee te houden

Hoewel beide typen verbindingen stabiel genoeg zijn, merk je toch al snel dat 2,4 GHz minder ruis laat horen en de verbinding langer vasthoudt op het moment dat je afstand neemt van het gekoppelde apparaat.

Stel dat je met iemand videobelt achter je computer en je besluit even op te staan, dan kraakt de verbinding eerder wanneer je de koppeling via bluetooth gemaakt hebt. Het kan ook gebeuren dat de audio vertraging oploopt en daarna versneld afgespeeld wordt om weer gelijk te lopen met de stream, of dat het geluid helemaal wegvalt.

Het verschil in bereik is zo'n 35 meter. Bluetooth-apparaten kunnen in veel gevallen slechts tien meter verwijderd zijn van hun bronnen, terwijl 2,4 GHz het tot 45 meter volhoudt. Houd er rekening mee dat we het dan hebben over ideale situaties. Want zodra je een muur introduceert in deze vergelijking, dan is het al snel over en uit voor allebei de soorten koptelefoons.

Bovendien is het zo dat 2,4GHz-producten sneller last kunnen hebben van allerlei andere apparaten om hen heen, zoals een router die op dezelfde frequentie actief is.

©PXimport

Wanneer je een goede batterijduur van belang vindt, dan komt bluetooth weer als winnaar naar boven. Energiezuinigheid is namelijk één van de speerpunten van dit protocol: daar kan 2,4 GHz nog een puntje aan zuigen. Dat gaat wel ten dele ten koste van de kwaliteit en snelheid van de verbinding. Maar als je gewoon achter een bureau zit en je luistert enkel ergens naar, of je voert wat kantoortaken uit, dan kan het echt een groot voordeel zijn dat een bluetoothproduct het soms twee tot drie keer zo lang uithoudt op een volle accu dan een apparaat met 2,4 GHz.

Tot slot: welke is beter?

Je voelt het al een beetje aankomen, maar we kunnen hier niet zeggen dat de ene verbinding pertinent beter is dan de andere. Ze hebben duidelijke voor- en nadelen, waardoor je wel in specifieke situaties beter voor het ene dan voor het andere protocol kunt kiezen.

Geef je niets om accuduur en wil je volop inzetten op een stabiele en snelle verbinding, dan is 2,4 GHz de beste optie voor jou. Dat geldt ook voor iedereen die een koptelefoon met microfoon gebruikt voor werk of videogames. Maar als het gaat om brede compatibiliteit en batterijduur, dan is bluetooth ongeëvenaard. Bedenk dus wat je zelf belangrijker vindt, dan weet je ook wat je nodig hebt.

Browsers zijn ongetwijfeld de meestgebruikte applicaties. Van alle browsers blijkt Google Chrome wereldwijd de populairste te zijn. Daarna volgt Safari en op ruime afstand komen Edge en Firefox. In dit artikel laten we je kennismaken met een aantal minder bekende browsers voor Windows.

De cijfers kunnen licht variëren, maar de conclusie is duidelijk. Volgens onder meer het platform StatCounter heeft Google Chrome al geruime tijd een wereldwijd marktaandeel van ongeveer 65 procent. Chrome is de populairste browser op desktops, laptops, tablets en smartphones.

Op desktop-pc’s volgen Edge, Safari (macOS) en Firefox, met respectievelijk ongeveer 13, 9 en 7 procent. Op mobiele apparaten staat Safari, vooral dankzij Apple, met 23 procent op de tweede plaats. Andere browsers zijn nauwelijks aanwezig.

Als we alleen naar Windows-computers kijken, staat Chrome stevig aan de top. Firefox moet hier vechten om te overleven. Het lijkt wel een David en Goliath-verhaal: Chrome is de reus met alle middelen, terwijl Firefox de underdog is die een beperkte maar loyale gebruikersgroep behoudt dankzij het opensource-karakter, de aanpasbaarheid en de sterke focus op privacy.

Google Chrome heeft al geruime tijd wereldwijd het grootste marktaandeel.
Bron: StatCounter.

Engines

Een van de belangrijkste technieken in webbrowsers is de rendering engine. Deze bepaalt hoe een webpagina op je scherm verschijnt, op basis van de html- en css-codes van de pagina. De drie meest gebruikte rendering engines zijn Blink (Google Chromium-project en Chrome), WebKit (Apple Safari op macOS en iOS) en Gecko (inclusief Quantum-optimalisaties; Mozilla Firefox). Via deze Wikipedia-pagina vind je een uitgebreidere vergelijking.

Daarnaast is er de JavaScript-engine, die de JavaScript-code uitvoert voor dynamische inhoud en interacties op webpagina’s. De bekendste zijn V8 (Chrome, Edge en andere Chromium-gebaseerde browsers), JavaScriptCore (Safari) en SpiderMonkey (Firefox en aanverwante browsers).

De rendering engine, zoals Gecko, is een fundamenteel onderdeel van een webbrowser.

Benchmarking

In dit artikel beperken we ons tot Windows, wat betekent dat alle besproken browsers zijn gebaseerd op Blink/V8 (Chromium-browsers) of Gecko/SpiderMonkey (Firefox-browsers). Hoewel andere criteria, zoals het specifieke gebruikersscenario, de efficiëntie van de code, de kwaliteit van de netwerkstack en de mate van ondersteuning voor multi-threading, ook bijdragen aan de prestaties van een browser, komt de grootste impact vooral van de beide engines.

In de meeste benchmarks presteert het duo Blink/V8 beter dan de Mozilla-concurrentie, vooral bij JavaScript-intensieve taken en moderne, zware webapplicaties zoals online games of videoconferencing. Dit komt overeen met onze eigen ervaring met de drie tests op www.browserbench.org, die we herhaaldelijk uitvoerden met Chrome en Brave (Chromium), en Firefox en LibreWolf (Mozilla Firefox). Maar probeer het vooral zelf uit met je favoriete browsers.

LibreWolf op de benchmarktafel: de prestaties vallen wat tegen.

Chromium

Het lijkt er dus op dat je voor snelheid beter af bent met een Chromium-browser. Bovendien worden veel websites getest en geoptimaliseerd voor dit platform, aangezien het de meest gebruikte engine bevat. Hierdoor kan Firefox soms kleine incompatibiliteiten vertonen en wat achterop raken in de ondersteuning van nieuwe technologieën of webfunctionaliteiten, al merk je daar in de praktijk meestal weinig van. Daarnaast bieden Chromium-browsers vaak een betere integratie met Google-diensten.

Een snelle zoekopdracht levert al snel een groot aantal Chromium-browsers op, maar we kunnen ze hier niet allemaal behandelen. Daarom hebben we een persoonlijke en vrij willekeurige selectie gemaakt van de volgende browsers: Arc, Brave en Vivaldi. De vermelde browsers zijn compatibel met (de meeste) Chromium-extensies.

Niet meegenomen in deze selectie zijn onder andere: Chrome, Comodo Dragon, DuckDuckGo Browser, Edge, Epic Browser, Maxthon, Opera en SRWare Iron.

Ook Opera is een (bekende) Chromium-gebaseerde browser.

Firefox

Toch mag je Firefox-browsers zeker niet zomaar afschrijven. Mozilla Firefox is namelijk geheel opensource en onafhankelijk van grote techbedrijven met commerciële belangen, zoals Google. Op deze manier draagt Firefox bij aan diversiteit in het web-ecosysteem, wat belangrijk kan zijn voor innovatie. Bovendien biedt Firefox uitgebreide aanpassingsmogelijkheden, zowel wat betreft de interface als de extensies. Ook is doorgaans het geheugengebruik iets zuiniger, wat aantrekkelijk is voor gebruikers met minder krachtige pc’s. Firefox legt verder van nature meer nadruk op privacy en heeft sterke, ingebouwde anti-traceringstechnieken.

Hoewel het aantal Firefox-browsers merkbaar kleiner is dan dat van Chromium-browsers, stellen we je in dit artikel toch drie degelijke exemplaren voor: LibreWolf, Mullvad Browser en Tor Browser. De vermelde browsers kunnen in principe overweg met de (meeste) beschikbare Firefox-extensies; hoewel ze het installeren van extensies vaak afraden uit privacy- en beveiligingsoverwegingen. Niet meegenomen is onder meer Pale Moon, gebaseerd op een Gecko-variant.

Hoe dan ook, de keuze voor een browser blijkt niet alleen een technische, maar ook een soort filosofische beslissing. Of je kiest helemaal niet en installeert gewoon meerdere browsers tegelijk op je pc, want dat kan ook.

Browser Pale Moon maakt gebruik van een Ghecko-variant: Goanna.

Chromium (Blink/V8)

Arc

Arc (Windows en macOS) is een recent uitgebrachte browser die meteen opvalt door een strakke, eigenzinnige interface die veel ruimte aan webpagina’s geeft. De Nederlandse vertaling zet zich helaas nog niet helemaal door in de gehele interface.

Je kunt eigen werkruimtes creëren om tabbladen en favorieten per thema te organiseren, wat zorgt voor beter overzicht en snellere multitasking.

In plaats van traditionele tabbladen bovenaan, gebruikt Arc een (snel te verbergen) zijbalk om te navigeren tussen tabbladen en andere secties, zoals downloads, favorieten en geschiedenis. Vanuit het contextmenu kun je een split view activeren om twee websites naast elkaar binnen hetzelfde venster te bekijken. Door de Shift-toets ingedrukt te houden bij het klikken op een link, krijg je een peek view van de achterliggende webpagina.

Met Arc Max activeer je enkele AI-functies: je krijgt bijvoorbeeld antwoorden als je vragen stelt over de actuele webpagina. Andere handige functies zijn onder andere een command palette voor het sneller uitvoeren van specifieke taken en Arc Boosts, waarmee je via scripts het gedrag van specifieke websites kunt aanpassen. Deze functies zijn momenteel nog voorbehouden aan macOS. De adblocker-extensie UBlock Origin is standaard geïnstalleerd. Je kunt bepaalde instellingen ook synchroniseren tussen apparaten, waarbij de datatransfers automatisch veilig worden versleuteld.

Arc heeft een opvallende lay-out met meer ruimte voor webpagina’s.

Brave

Brave (voor diverse platformen) bestaat al jaren, blijft goed up-to-date en richt zich vooral op privacy. Zo is er een krachtige, instelbare adblocker en beschermt Brave je tegen fingerprintingtechnieken, waardoor websites moeilijker unieke gebruikersprofielen kunnen maken. Standaard blokkeert Brave ook indirecte cookies en je kunt instellen dat je altijd met https wilt verbinden als dat mogelijk is. De meeste beveiligingen (Brave Shields) kun je per site snel in- en uitschakelen. Naast de reguliere privacymodus is er ook een Tor-modus, die je verkeer via het Tor-netwerk routeert voor extra anonimiteit, weliswaar vaak met merkbare vertraging.

Brave biedt tevens een ingebouwde VPN aan, maar na een proefperiode van zeven dagen is deze niet gratis en bovendien vrij prijzig (circa 10 dollar (9 euro) per maand). Op het gebied van AI introduceert Brave de assistent Leo, waarmee je vanuit een zijbalk allerlei vragen kunt stellen, ondersteund door het AI-model Mistral. Voor wie het nuttig vindt, biedt Brave ook een systeem van Brave Rewards, waarmee je privacyvriendelijke advertenties kunt bekijken en zogeheten BAT’s (Basic Attention Tokens) kunt verdienen, waarmee je jezelf of content creators kunt belonen.

Brave heeft alle focus op de privacybescherming, zoals deze Tor-sessie met geactiveerde Shields.

Vivaldi

Met Vivaldi (beschikbaar voor belangrijkste desktop- en mobiele platformen) krijg je een browser die uitblinkt in aanpassingsmogelijkheden. Je kunt bijna elk aspect van de interface aanpassen, van thema’s tot de positie van tabbladen en de indeling van knoppen en menu’s. De browser biedt handige tabbeheeropties, zoals het stapelen van tabs, waarbij je meerdere tabbladen kunt groeperen.

Ook kun je meerdere webpagina’s naast elkaar bekijken. Tabbladen en groepen kun je onderbrengen in gecategoriseerde werkruimten, zodat je alleen de relevante tabbladen voor die categorie in je venster ziet. Websites kun je in een zijbalk openen als webvensters. Dit is handig als je snel toegang wilt hebben tot nieuws of sociale media, zonder een nieuw tabblad te openen.

Vivaldi heeft ook een ingebouwde tool voor het maken van aantekeningen bij webpagina’s, inclusief het toevoegen van schermafbeeldingen. Met de sneltoets F2 open je een opdrachtenvenster waarmee je talrijke taken kunt uitvoeren. Dankzij lokaal versleutelde synchronisatie kun je notities, bladwijzers, instellingen en geschiedenis veilig over verschillende apparaten uitwisselen. Slim bladwijzerbeheer met tags, uitgebreide zoekopties en groepering zorgen ervoor dat je snel de gewenste pagina’s terugvindt.

Ook op het gebied van privacy scoort Vivaldi goed. Zo zouden er geen gebruikersgegevens worden verzameld, wordt je browsegeschiedenis lokaal en versleuteld bewaard, en is er een ingebouwde, instelbare traceer- en advertentieblokker.

Vivaldi oogt soms wat druk, maar de interface is aanpasbaar en er zijn heel wat handige functies ingebouwd.

Mozilla Firefox (Ghecko/SpiderMonkey)

LibreWolf

Bij het opensource LibreWolf (Windows, macOS en Linux) merk je al snel dat er nauwelijks toeters en bellen zijn, maar dat de focus ligt op maximale controle over je gegevens. De makers hebben veel van de telemetrie van Firefox uitgeschakeld, zodat er geen gegevens over je surfgedrag naar Mozilla of andere partijen worden gestuurd.

Veel privacyinstellingen zijn standaard geoptimaliseerd en ingebouwde trackers ontbreken. Bovendien heeft de browser behoorlijk agressieve instellingen voor het blokkeren van trackers, advertenties en cookies van derden. De meegeleverde extensie uBlock Origin biedt uitgebreide mogelijkheden om ongewenste content te filteren.

LibreWolf biedt gebruikers verder de mogelijkheid om zelf te bepalen wanneer je de browser wilt updaten. De browser stelt het privacybewuste DuckDuckGo in als standaardzoekmachine, maar je kunt ook kiezen voor andere opties, zoals Startpage. Standaard worden beveiligde DNS-aanbieders gebruikt, zoals (Mozilla) Cloudflare en Quad9, maar ook dit kun je aanpassen. Zoeksuggesties in de adresbalk zijn standaard uitgeschakeld, tenzij je ze zelf inschakelt. Ook de synchronisatie kun je inschakelen, maar dit loopt dan wel via je Mozilla-account.

Weinig toeters of bellen in LibreWolf. De belangrijkste instellingen zijn er vooral voor de privacy.

Mullvad Browser

Net als bij bijna alle op Firefox gebaseerde browsers ligt bij Mullvad Browser (Windows, macOS, Linux) de nadruk op privacy. Misschien geeft het je een gerust gevoel dat het bij deze browser om een Europees bedrijf gaat. Mullvad betekent ‘mol’ en verwijst naar de kernactiviteit van het Zweedse bedrijf: het aanbieden van een betrouwbare VPN-tunnel (5 euro per maand). Deze VPN is trouwens ook te beheren via een browserextensie (Mullvad Browser Extension).

Mullvad Browser, ontwikkeld in samenwerking met het Tor Project, stuurt geen telemetrische of andere gebruikersgegevens naar de ontwikkelaars. De privémodus is standaard ingeschakeld, zodat cookies, ingevoerde gegevens in zoek- en formuliervelden, browsercache en -geschiedenis automatisch worden gewist bij het afsluiten. De twee meegeleverde extensies (uBlock Origin en NoScript) blokkeren andere trackers, en de browser gebruikt tevens anti-fingerprintingtechnieken. Net als LibreWolf gebruikt deze browser standaard DuckDuckGo als zoekmachine, maar je kunt ook een andere zoekmachine instellen. Er is geen optie om gegevens zoals bladwijzers of wachtwoorden te synchroniseren via een account. Dit is wederom om het risico op datalekken te verminderen.

Alles over Mullvad Browser lees je in dit artikel: Mullvad Browser: voor iedereen die waarde hecht aan online privacy

Een VPN-bedrijf is het aan zichzelf verplicht veel aandacht te schenken aan privacy en beveiliging.

Tor Browser

We vermeldden al dat de makers van Mullvad Browser samenwerken met het Tor Project (The Onion Router). Dit is de thuisbasis van de Tor Browser (Windows, macOS, Linux, Android). De browser is niet zozeer bedoeld om je reguliere browser te vervangen, maar meer voor surfsessies waarbij je je online activiteiten anoniem wilt houden. Je browserverkeer wordt namelijk versleuteld en via een wereldwijd netwerk van vrijwillige servers geleid, waardoor het moeilijker wordt je ip-adres te traceren of je surfgedrag te volgen.

Tor Browser is bijzonder geschikt voor wie zich zorgen maakt over overheidstoezicht, bedrijfsmonitoring of hackers. De browser heeft ingebouwde bescherming tegen veel online trackers, beschermt tegen fingerprinting en bewaart geen browsegeschiedenis of cookies na je surfsessies. Tor Browser biedt tevens toegang tot onion-websites, beter bekend als het darkweb, dat zowel legitieme als illegale activiteiten omvat.

Door het gebruik van het Tor-servernetwerk kan de browser merkbaar trager zijn dan reguliere browsers. Hierdoor is deze minder geschikt voor bijvoorbeeld streamen of bepaalde webapps. Bovendien werken sommige sites minder goed door de strikte privacyinstellingen of doordat ze Tor-verkeer blokkeren. Dit is vooral het geval bij sites die identiteitsverificatie vereisen, zoals online bankieren.

Wil je meer weten over Tor Browser, lees dan dit artikel: Tor Browser: voor als je online privacy je lief is

Via Tor Browser en het Tor-netwerk bereik je bijvoorbeeld Ahmia, een zoekmachine gericht op onion-sites.