Als iPad-bezitter moet je over een grote woordenschat beschikken, getuige de vele moeilijke begrippen die je tegenkomt op je tablet of op de Apple-website. In dit artikel leggen we je uit wat de nieuwe woorden uit iOS 8 eigenlijk betekenen en wat je ermee kunt.

Widget

Een widget is een klein grafisch object dat eenvoudige boodschappen of actuele informatie laat zien, zoals een kalender of een bericht op Facebook of Twitter. Op het Android-platform kunnen al sinds mensenheugenis widgets worden geïnstalleerd. En hoewel lang niet alle Android-gebruikers hier gebruik van maken, klaagden veel iOS-gebruikers over het gemis van deze functie. In iOS 8 heb je nu dus widgets. Ze zijn niet zoals bij Android te gebruiken op het beginscherm, maar worden getoond onder het tabje Vandaag in het berichtencentrum. Door van boven naar beneden te schuiven op je iPad kun je de berichten en widgets zien.

©PXimport

Met widgets kun je grafische elementen met actuele gegevens op je berichtencentrum plaatsen.

Handoff

De iPhone, iPad en het nieuwe besturingssysteem voor Mac (OS X Yosemite), zijn meer dan ooit met elkaar verbonden. Een van die nieuwe verbintenissen is Handoff. Met Handoff kun je onder andere verder waar je bent gebleven op een ander apparaat. Stel dat je een e-mail aan het typen bent op je iPhone, maar je wilt verder op je iPad met schrijven. Er wordt dan een pictogram van Mail getoond op het toegangsscherm van de iPad. Door vanaf het pictogram naar boven te vegen, wordt het bericht dat je aan het typen was op je iPhone geopend op je iPad. Op dezelfde manier kun je ook verder met Safari, Pages, Berichten en nog veel meer apps. Je hebt minimaal een iPhone 5, iPad 4, iPad mini of iPod Touch 5e generatie nodig om deze functie te gebruiken. Het kostte bij ons ook wel wat moeite om het werkend te krijgen. Na het registreren van de apparaten en het uitzetten en opnieuw aanzetten van iCloud lukte het wel.

©PXimport

Met Handoff kun je op een ander apparaat gemakkelijk verder waar je mee bezig was, tik daarvoor op het icoontje linksonder in de hoek.

Instant Hotspot

De functie Instant Hotspot valt net als Handoff onder het nieuwe samenwerkingsverband tussen verschillende Apple-apparaten. Het was al mogelijk om de 3G/4G-verbinding van je iPhone te delen met andere apparaten, zodat apparaten via de iPhone kunnen internetten. Hiervoor moest je wel eerst een aantal stappen doorlopen en de iPhone was dan voor iedereen zichtbaar. Met Instant Hotspot hoef je deze stappen niet meer te doorlopen. Als je iPad en iPhone verbonden zijn (zie Handoff) en er even geen wifi in de buurt is, dan kan je iPad of Mac zonder problemen verder internetten via het datanetwerk van je iPhone. Natuurlijk moet je wel oppassen dat je databundel niet te snel opraakt. De functie kan op dezelfde apparaten worden gebruikt als Handoff.

©PXimport

Met Instant Hotspot kun je automatisch overschakelen op je data-abonnement van je iPhone als even geen WiFi-verbinding hebt.

Okemo

Het woord Okemo heb je misschien voorbij zien komen. Het is de codenaam die werd gebruikt tijdens de ontwikkeling van iOS 8. Apple gebruikt codenamen voor alle producten die in ontwikkeling zijn, zowel voor hardware als voor software. Zo kreeg de eerste iPad de codenaam K48, de iPod heette tijdens de ontwikkeling Dulcimer en de iPhone M68. Voor het eerste iPhone-besturingssysteem werd de codenaam Alpine gebruikt. Er zijn nogal wat codenamen door Apple in het leven geroepen, een complete lijst vind je op Wikipedia.

©PXimport

Binnen Apple worden, heel geheimzinnig, voor alle nieuwe projecten codenamen gebruikt.

Aangepaste acties

De acties die onder de 'actieknop' beschikbaar zijn, kunnen nu worden aangepast. Wat is de actieknop? De knop met het vierkantje met een pijltje, we noemen hem ook wel de deelknop. Tik je op deze knop, dan krijg je een venster met acties als AirDrop, Mail, Kopieer of Berichten. Je vind hem onder andere als je een foto opent of aan het browsen bent in Safari. In iOS 8 kunnen acties worden gerangschikt en uitgeschakeld. Maar, belangrijker nog, softwareontwikkelaars kunnen hun eigen acties toevoegen! Waar je voorheen alleen kon 'delen' naar Berichten, Mail, Twitter en Facebook, kan er nu veel meer. De ontwikkelaar van de Evernote-app kan dus toevoegen dat je een tekst uit Safari gelijk opslaat in een notitie.

©PXimport

Een foto is nu te delen via veel meer kanalen, zoals Flickr, Snapchat, Tumblr en Pocket.

Bundels

Er zit een nieuwe functie in de App Store Waarmee je nog wat geld kunt gaan gaan besparen. Apple heeft het namelijk mogelijk gemaakt voor uitgevers om hun apps als bundels te verkopen. Op deze bundels wordt altijd een korting gegeven. Erg prettig als je in één keer alle delen van je favoriete spel wilt kopen, of in één keer al je office-applicaties. Apple heeft in de App Store al een leuke selectie met gebundelde softwarepakketten samengesteld. Indien je al een app uit een bundel los hebt aangeschaft, zal deze in mindering worden gebracht. Zo kun je alsnog profiteren van een leuke korting.

©PXimport

Uitgevers kunnen nu ook hun software bundelen en met korting verkopen.

Slimme albums

Het eerste dat je opvalt als je in iOS 8 de Foto's-app opent, is dat er een stuk meer albums bij zijn gekomen. Zo is het album Filmrol vervangen voor Onlangs toegevoegd en zijn er de albums Favorieten, Burst, Verborgen en Onlangs verwijderd bijgekomen. Apple noemt deze automatische albums ook wel slimme albums. In de vernieuwde Foto's-app kun je nu ook zoeken naar foto's. Door een naam van een plaats, straat of maand in te typen, krijg je alle foto's te zien die daarbij horen. Ook kun je foto's aanmerken als favoriet door op het pictogram met een hartje te tikken. Ze worden dan automatisch aan het slimme album Favorieten toegevoegd.

©PXimport

Er zijn een hoop extra albums in de app Foto's verschenen.

PhotoKit

Apple heeft met iOS veel aan de ontwikkelaars gedacht en dat zien we terug in de nieuwe woorden die voorbij komen. PhotoKit is zo'n woord dat vooral voor softwareontwikkelaars interessant is. Hiermee krijgen ontwikkelaars namelijk toegang tot de fotobibliotheek, zodat ze direct met de Foto's-app aan de slag kunnen. Wat merken wij daar als gebruiker van? Doordat foto-apps onderling meer kunnen samenwerken, hoeven we niet meer eerst een foto's naar een app te exporteren om er daar vervolgens mee aan de slag te kunnen, én komen er extra extensies in de standaardapp Foto's zodat die meer fotobewerkingsmogelijkheden biedt.

©PXimport

Softwareontwikkelaars kunnen nu hun eigen extensies toevoegen aan de Foto's-app.

Camera-API

Een API (Application Programming Interface), is een set programmeeropdrachten van een programma, die door een ontwikkelaar beschikbaar worden gesteld voor andere programmeurs. Via een API kunnen softwareontwikkelaars communiceren, zonder dat zij exact hoeven te weten hoe de andere software werkt. De API van de camera in iOS was beperkt, waardoor ontwikkelaars er weinig mee konden doen. In iOS 8 heeft Apple ze een stuk meer mogelijkheden gegeven, zodat softwareontwikkelaars nu ook de sluitertijd, ISO-waarde en witbalans in hun eigen apps kunnen bepalen. Als gebruiker plukken wij daar de vruchten van, want de ontwikkelaars kunnen nu nog uitgebreidere camera-apps ontwikkelen.

©PXimport

Met behulp van de nieuwe camera-API kunnen ontwikkelaars nog veel leukere camera-apps maken.

Bugs

Een bug is een fout in een computerprogramma, waardoor het programma niet of niet goed functioneert. We hebben het woord bug met de komst van iOS 8 heel wat keer voorbij zien komen. Dit kwam vooral omdat bugs zaten in de nieuwe gezondheids-app, virtuele toetsenborden niet helemaal juist werkten en omdat sommige apps geen foto's uit de nieuwe Slimme Albums meer konden openen. Apple heeft snel actie ondernomen, via de iOS 8.0.2-update zijn de vervelende bugs bestreden. Natuurlijk zullen er na verloop van tijd meer bugs gevonden worden, gelukkig kun je heel gemakkelijk via Instellingen / Algemeen / Software-update de iPad blijven updaten.

©PXimport

Via een software-update kun je vervelende bugs verhelpen.

De Panasonic TV-55Z90BE6 is een premium OLED-tv, net onder het topmodel. Hij mikt op uitmuntende beeldkwaliteit en zal heel wat kijkers aantrekken, ongeacht wat hun favoriete kijkvoer is. Maar de concurrentie is zwaar en we vragen ons af of de tv iets extra te bieden heeft.

9

Fantastisch

Samenvatting

De Panasonic Z90B levert prachtige beelden dankzij het heldere Master OLED Pro-paneel en uitstekende kalibratie. De tv ondersteunt alle HDR-formaten en is met snelle HDMI 2.1-poorten ideaal voor gamers. Het geluid is prima en de draaivoet handig. Minpunten zijn het gebrek aan DTS en ontbrekende Belgische apps op Fire TV.

Plus- en minpunten

• Zeer goede piekhelderheid
• OLED-contrast en zeer goed schaduwdetail
• Goede kalibratie af fabrikant
• Goede bewegingsscherpte

• Gebrek aan lokale smart tv-apps voor België
• Geen ondersteuning voor DTS
• Hoge adviesprijs

Panasonic heeft nooit voor opvallende designs gekozen en dat is dit keer niet anders. Het zwarte toestel combineert een slank scherm met een relatief grote behuizing voor de elektronica en aansluitingen achteraan. De afwerking is piekfijn in orde. In tegenstelling tot veel concurrenten staat de Z90B op een draaivoet, een detail dat voor velen handig kan zijn. Opvallend is dat de Z90B voorwaarts gerichte luidsprekers heeft die in een balk onderaan het scherm zitten. Het toestel staat nauwelijks 2cm boven het meubel, maar wie een soundbar wil gebruiken kan die toch voor de tv zetten als de luidsprekerbalk in dat geval toch niet wordt gebruikt.

De aansluitingen staan allemaal zijwaarts of naar onder gericht zodat ze wandmontage niet bemoeilijken. De vier HDMI-poorten zijn onderverdeeld in twee HDMI 2.0-poorten en twee HDMI 2.1-poorten. Die laatste twee leveren 48Gbps bandbreedte en ondersteunen alle belangrijke gamerfuncties, ALLM, HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync en kunnen gebruikt worden voor gaming in 4K120 (consoles) of 4K144 (pc). Gamers genieten van een lage input-lag, 6,0ms in 2K120 en 10,5ms in 4K60. Verder vinden we drie usb-poorten, ethernet, WiFi 5, Bluetooth, een optische digitale audio-uitgang en hoofdtelefoonaansluiting. Die laatste is via het menu om te schakelen naar een subwoofer-uitgang. Voor live tv is er een dubbele tuner (DVB-T2/C/S2) met een CI+-slot. 

Referentie kalibratie en goede piekhelderheid

De Z90B is verder voorzien van een Master OLED Pro paneel, dat is hetzelfde of een gelijkwaardig paneel die we ook op de Philips OLED810 of LG C5 aantreft. Het paneel in ons testexemplaar toonde een bijzonder goede uniformiteit in heldere en donkere beelden, er is geen spoor van verticale strepen. De kijkhoek is zeer goed, zoals bij alle OLED-tv’s, en de anti-reflectielaag is degelijk, al blijft het van belang om sterke reflecties in het scherm te vermijden. Het toestel pakt uit met een bijzonder goede piekhelderheid. In HDR10 Filmmaker mode meten we 1316 nits op het 10%-venster, en 220 nits op het volledig wit scherm.

Lees ook: Zo testen we televisies voor ID.nl

Wat HDR-piekhelderheid betreft steekt de Z90B daarmee zelfs de LG C5 voorbij, al is het verschil klein. In SDR liggen de resultaten dichter bij elkaar, maar neem de LG C5 de leiding op het volledig wit veld waar hij 265 nits haalt, terwijl de Z90B op 202 nits zit. Voor SDR zal de C5 daardoor iets helderder lijken. Het kleurbereik van 98,3% P3 is wat we ondertussen al even gewend zijn van OLED-tv’s. Dat is zeer goed, en met die specificaties staat de Z90B uitstekend in de startblokken voor top HDR-beelden.

Veel hangt ook af van de kalibratie, en op dat vlak kunnen we de Z90B echt niets verwijten. We gebruiken graag Filmmaker Mode, in SDR is die erg donker ingesteld. Zet de Verlichtingssterkte op 70, en laat de lichtsensor aan en je bent klaar. De fouten die we meten zijn zo klein dat ze op een referentiemonitor niet zouden misstaan. Reken dan ook op mooie natuurlijke beelden, met veel kleurexpressie en goede schaduwdetails. Ook voor HDR10 is de Filmmaker Mode de beste keuze. De tv levert bijzonder goed schaduwdetail, zelfs in onze moeilijkste testscène, de strandscène uit House of Dragons.

Heb je iets meer detail nodig dan kan dat nog steeds door de ‘Dark Visibility’ instelling te gebruiken. Kleurweergave is erg goed, en heldere nuances blijven uitstekend bewaard. Enkel in de helderste tinten verliezen ze wat kleurintensiteit, dat is typisch voor W-OLED. De Z90B ondersteunt bovendien HDR10+ Adaptive en Dolby Vision IQ Precision Detail, voor de beste HDR-beeldkwaliteit. 

Beeldverwerking

De HCX Pro AI MkII processor die Panasonic ook in vorige modellen gebruikte levert bijzonder mooie prestaties. Deinterlacing van live tv (1080i) beeld en ruisonderdrukking scoren goed. Al dient gezegd dat Panasonic erg voorzichtig is met beeldverwerking. De ‘Min’ instelling is voor de meeste beeldverwerking een veilige keuze. Bevat de bron duidelijk ruis, dan zal dat vermoedelijk wat te voorzichtig zijn, de ‘Med’ instelling (voor ruisonderdrukking) levert dan betere resultaten. Upscaling zorgt voor mooie, scherpe beelden en met Resolutie Remasteren kan je zelfs wat extra accent leggen. Dat laat je echter best uitstaan bij erg oud (dvd-) beeldmateriaal, de processor accentueert immers ook ruis op dat soort bronnen.

In HDR was de processor erg goed in het vermijden van kleurstroken in zachte kleurovergangen. In SDR zien we nog wat ruimte voor verbetering op dat vlak. Zet ‘Vloeiende schakering’ op ‘Min’, eventueel kan je voor heel zware gevallen naar ‘Med’ schakelen. De processor vermijdt relatief goed dat er te veel detail verloren gaat. De bewegingsscherpte is uitstekend, en met Intelligent Frame Creation kan je de sportbeelden mooi vloeiend maken, of het schokken van het 24fps camerabewegingen in film wegwerken. 

Audiokwaliteit

De Z90B is uitgerust met een redelijk krachtige 2.1-audioconfiguratie van 60W. De stereoluidsprekers staan bovendien voorwaarts gericht, altijd een goed punt voor de audiokwaliteit. Hij ondersteunt Dolby Atmos, maar geen DTS. Voor wie de tv-luidsprekers gebruikt is dat geen belangrijk minpunt. Wie echter een soundbar of andere audio-oplossing gebruikt, moet weten dat de tv geen DTS-signalen doorgeeft via eARC/ARC. Sluit je bron in dat geval dan rechtstreeks aan op de soundbar. Onze filmfragmenten klonken vrij goed, met prima stereoscheiding en een vleugje surround. De woofermodule zorgt voor voldoende bas. De muziekpreset blies onze muziektesten wat extra leven in. De tv kan voldoende volume leveren, maar boven een bepaald niveau hoor je wel wat vervorming. 

Fire TV

Fire TV, het smart tv-systeem van Amazon, vervangt sinds vorig jaar het in huis ontwikkelde My Home Screen. De layout loopt gelijk met die andere smart tv-systemen. Op het Home-scherm neemt een content-caroussel de bovenste helft van het scherm in. Fire TV toont daar op dit moment enkel content-aanbevelingen, geen ongerelateerde reclame. We hopen dat dit zo blijft. Centraal in beeld vind je snelkoppelingen naar het ingelogde profiel, ingangen, bookmarks en de zoekfunctie. Daarnaast is er ruimte voor zes pictogrammen van favoriete apps. Heb je er meer, dan moet je even doorklikken. Verder naar onder zijn er talrijke rijen met aanbevelingen uit verschillende streamingdiensten al krijgt Prime Video duidelijk meer aandacht. De app-store bevat alle belangrijke internationale streamingdiensten, en ook Nederlandse lokale apps zijn vrij goed vertegenwoordigd. Belgische kijkers vinden helaas geen enkele lokale app, een onbegrijpelijk minpunt in 2025. Lees het artikel over Fire TV voor alle details.

De overstap naar Fire TV heeft Panasonic niet aangezet om voor een modernere afstandsbediening te kiezen. De grote afstandsbediening met afgeronde vorm ligt goed in de hand, en de aangename toetsen hebben een lichte aanslag met goede feedback. We zijn ook erg tevreden over de “My App”-toets die je zelf kunt toewijzen aan een app naar keuze, en de “Picture”-toets waarmee je snel van beeldmode verandert. Het ontwerp heeft echter ook nadelen. Door de afmetingen kan je niet alle toetsen bereiken zonder je hand te verplaatsen. En de veelheid aan toetsen is toch wat verouderd. Een compactere versie, met minder toetsen en een oplaadbare batterij zou beter scoren.

Conclusie

Dat de Panasonic TV-55Z90BE6 uitstekende beeldkwaliteit levert, daar mag je van op aan. Wat jammer dan dat de prijs zo hoog is, dat kost hem een half punt. Als we even vergelijken met concurrenten, dan is de Z90B zonder meer de duurste terwijl hij geen exclusieve features biedt. Minpunten zijn er vooral voor Belgische kijkers die geen enkele lokale app op Fire TV vinden. Het gebrek aan DTS-ondersteuning, daar tillen we minder zwaar aan. Deze tv levert prachtige beelden, zowel in SDR als HDR en hij ondersteunt dan ook nog eens alle belangrijke HDR-formaten. De audio-oplossing levert goede geluidskwaliteit en zorgt samen met de knappe beelden voor een hele mooie filmbeleving. Fire TV heeft alle internationale streaming-apps in huis. Gamers zullen deze televisie ook waarderen want ook voor hen heeft hij alle belangrijke features.

De Motorola Edge 70 volgt de recente trend van dunne, lichte smartphones, maar dan met een zachter prijskaartje van net geen 800 euro. Hoewel het geen directe concurrent is van vlaggenschepen als de S25 Edge, bewijst de Edge 70 dat een uniek premium ontwerp niet de hoofdprijs hoeft te kosten.

Met een dikte van nét iets minder dan 6 millimeter en een gewicht van slechts 159 gram is de Edge 70 een van de lichtste en slankste telefoons op de markt. Desondanks voelt het toestel niet goedkoop aan, en dat is te danken aan een stevig aluminium chassis en een op nylon geïnspireerde bekleding. De Edge 70 biedt bovendien uitstekende duurzaamheid: hij heeft een MIL-STD-810H-certificering (MIL staat voor military grade), IP68- en IP69-ratings én is voorzien van Gorilla Glass 7i.

Het 6,7-inch amoledscherm heeft een resolutie van 2712 bij 1220 pixels en een adaptieve verversingssnelheid van 1 tot 120 Hz. Het vlakke oledpaneel biedt daarnaast een hoog contrast. Vooral de levendige, licht verzadigde kleuren, mogelijk gemaakt door de Pantone-nabewerking, vallen positief op. Het enige nadeel aan het display is de laag geplaatste vingerafdrukscanner; om die te gebruiken moet je je duim in een oncomfortabele positie buigen.

©Wesley Akkerman

Uitstekende middenklasser

De Edge 70 wordt aangedreven door de middenklasse Qualcomm Snapdragon 7 Gen 4-processor, bijgestaan door 12 GB werkgeheugen en 256 GB aan opslagruimte. Vooral de cpu is op papier minder krachtig dan die van de duurdere vlaggenschepen, maar in de praktijk maakt dat weinig uit. Apps worden snel geopend en multitasking gaat het apparaat goed af. Een groot voordeel is dat de processor niet erg heet wordt onder hoge druk en zijn werk dus zonder morren doet.

Een ander voordeel is dat de 4800mAh-batterij het opvallend lang volhoudt; zelfs bij matig tot zwaar gebruik is dat al snel een volledige dag. Daarmee overtreft hij de duurdere concurrentie van Samsung en Apple. Opladen gaat eveneens vlot, met 68 W bedraad, waardoor je binnen 50 minuten weer een volledig opgeladen batterij hebt. Ook op dit punt scoort Motorola flink wat punten.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Typisch Motorola

Traditioneel doet Motorola het goed op het gebied van software dankzij de bijna stock Android 16-ervaring. Helaas treffen we deze keer behoorlijk wat bloatware aan en zijn er advertenties zichtbaar in de weerapp; dubieus voor een toestel van 800 euro. Tijdens de installatie word je bovendien meermaals gevraagd om voorgestelde apps te installeren. En als je daar nee op zegt, kom je alsnog applicaties tegen waar je niet om vroeg, zoals TikTok en Perplexity AI.

Wat betreft ondersteuning kan de Motorola Edge 70 rekenen op vier Android-upgrades (tot Android 20) en vijf jaar aan beveiligingspatches. Hoewel dat voldoende is voor een middenklasser, blijft het wel iets achter bij de langere support die Samsung en Google bieden. Daarnaast voelt Moto AI nog aan als een achtergesteld project. De functies werken niet allemaal in het Nederlands, waardoor de AI-knop op het toestel eigenlijk nog maar weinig waarde heeft.

Foto's maken gaat prima

Het camerasysteem bestaat uit een 50MP-hoofdcamera met optische beeldstabilisatie, een 50MP-ultragroothoeklens en een 50MP-selfiecamera. Bij voldoende licht leveren deze camera's prettig ogende foto's met een ruim dynamisch bereik. Vooral in het donker verrast het toestel: dankzij de grote sensoren blijven beelden helder en gedetailleerd. Jammer is wel dat de software kleuren soms te nadrukkelijk verzadigt, waardoor foto's iets minder natuurlijk overkomen. Voor gebruik op sociale media zijn ze echter meer dan prima.

Toch kent het camerasysteem duidelijke beperkingen. Video's kunnen slechts in 4K met 30 fps worden opgenomen, terwijl beeldstabilisatie alleen werkt bij 1080p en 30 fps. Daarnaast kan de handmatige scherpstelling onverwacht invloed hebben op de helderheid. En doordat er geen telelens aanwezig is, ben je volledig aangewezen op digitale zoom. Begrijpelijk gezien de slanke behuizing van de Edge 70, maar alsnog een teleurstellend compromis.

Motorola Edge 70 kopen?

De Motorola Edge 70 is een slimme aankoop als je een slank en licht toestel zoekt voor minder dan 1000 euro. De bouwkwaliteit, het scherm, de lange batterijduur en de robuustheid maken dit een fijne smartphone voor dagelijks gebruik. Ondanks de bloatware en de onvolwassen Moto AI bewijst dit toestel dat je geen duur vlaggenschip nodig hebt voor een vooruitstrevend ontwerp en vlotte prestaties.