Als iPad-bezitter moet je over een grote woordenschat beschikken, getuige de vele moeilijke begrippen die je tegenkomt op je tablet of op de Apple-website. In dit artikel leggen we je uit wat de nieuwe woorden uit iOS 8 eigenlijk betekenen en wat je ermee kunt.

Widget

Een widget is een klein grafisch object dat eenvoudige boodschappen of actuele informatie laat zien, zoals een kalender of een bericht op Facebook of Twitter. Op het Android-platform kunnen al sinds mensenheugenis widgets worden geïnstalleerd. En hoewel lang niet alle Android-gebruikers hier gebruik van maken, klaagden veel iOS-gebruikers over het gemis van deze functie. In iOS 8 heb je nu dus widgets. Ze zijn niet zoals bij Android te gebruiken op het beginscherm, maar worden getoond onder het tabje Vandaag in het berichtencentrum. Door van boven naar beneden te schuiven op je iPad kun je de berichten en widgets zien.

©PXimport

Met widgets kun je grafische elementen met actuele gegevens op je berichtencentrum plaatsen.

Handoff

De iPhone, iPad en het nieuwe besturingssysteem voor Mac (OS X Yosemite), zijn meer dan ooit met elkaar verbonden. Een van die nieuwe verbintenissen is Handoff. Met Handoff kun je onder andere verder waar je bent gebleven op een ander apparaat. Stel dat je een e-mail aan het typen bent op je iPhone, maar je wilt verder op je iPad met schrijven. Er wordt dan een pictogram van Mail getoond op het toegangsscherm van de iPad. Door vanaf het pictogram naar boven te vegen, wordt het bericht dat je aan het typen was op je iPhone geopend op je iPad. Op dezelfde manier kun je ook verder met Safari, Pages, Berichten en nog veel meer apps. Je hebt minimaal een iPhone 5, iPad 4, iPad mini of iPod Touch 5e generatie nodig om deze functie te gebruiken. Het kostte bij ons ook wel wat moeite om het werkend te krijgen. Na het registreren van de apparaten en het uitzetten en opnieuw aanzetten van iCloud lukte het wel.

©PXimport

Met Handoff kun je op een ander apparaat gemakkelijk verder waar je mee bezig was, tik daarvoor op het icoontje linksonder in de hoek.

Instant Hotspot

De functie Instant Hotspot valt net als Handoff onder het nieuwe samenwerkingsverband tussen verschillende Apple-apparaten. Het was al mogelijk om de 3G/4G-verbinding van je iPhone te delen met andere apparaten, zodat apparaten via de iPhone kunnen internetten. Hiervoor moest je wel eerst een aantal stappen doorlopen en de iPhone was dan voor iedereen zichtbaar. Met Instant Hotspot hoef je deze stappen niet meer te doorlopen. Als je iPad en iPhone verbonden zijn (zie Handoff) en er even geen wifi in de buurt is, dan kan je iPad of Mac zonder problemen verder internetten via het datanetwerk van je iPhone. Natuurlijk moet je wel oppassen dat je databundel niet te snel opraakt. De functie kan op dezelfde apparaten worden gebruikt als Handoff.

©PXimport

Met Instant Hotspot kun je automatisch overschakelen op je data-abonnement van je iPhone als even geen WiFi-verbinding hebt.

Okemo

Het woord Okemo heb je misschien voorbij zien komen. Het is de codenaam die werd gebruikt tijdens de ontwikkeling van iOS 8. Apple gebruikt codenamen voor alle producten die in ontwikkeling zijn, zowel voor hardware als voor software. Zo kreeg de eerste iPad de codenaam K48, de iPod heette tijdens de ontwikkeling Dulcimer en de iPhone M68. Voor het eerste iPhone-besturingssysteem werd de codenaam Alpine gebruikt. Er zijn nogal wat codenamen door Apple in het leven geroepen, een complete lijst vind je op Wikipedia.

©PXimport

Binnen Apple worden, heel geheimzinnig, voor alle nieuwe projecten codenamen gebruikt.

Aangepaste acties

De acties die onder de 'actieknop' beschikbaar zijn, kunnen nu worden aangepast. Wat is de actieknop? De knop met het vierkantje met een pijltje, we noemen hem ook wel de deelknop. Tik je op deze knop, dan krijg je een venster met acties als AirDrop, Mail, Kopieer of Berichten. Je vind hem onder andere als je een foto opent of aan het browsen bent in Safari. In iOS 8 kunnen acties worden gerangschikt en uitgeschakeld. Maar, belangrijker nog, softwareontwikkelaars kunnen hun eigen acties toevoegen! Waar je voorheen alleen kon 'delen' naar Berichten, Mail, Twitter en Facebook, kan er nu veel meer. De ontwikkelaar van de Evernote-app kan dus toevoegen dat je een tekst uit Safari gelijk opslaat in een notitie.

©PXimport

Een foto is nu te delen via veel meer kanalen, zoals Flickr, Snapchat, Tumblr en Pocket.

Bundels

Er zit een nieuwe functie in de App Store Waarmee je nog wat geld kunt gaan gaan besparen. Apple heeft het namelijk mogelijk gemaakt voor uitgevers om hun apps als bundels te verkopen. Op deze bundels wordt altijd een korting gegeven. Erg prettig als je in één keer alle delen van je favoriete spel wilt kopen, of in één keer al je office-applicaties. Apple heeft in de App Store al een leuke selectie met gebundelde softwarepakketten samengesteld. Indien je al een app uit een bundel los hebt aangeschaft, zal deze in mindering worden gebracht. Zo kun je alsnog profiteren van een leuke korting.

©PXimport

Uitgevers kunnen nu ook hun software bundelen en met korting verkopen.

Slimme albums

Het eerste dat je opvalt als je in iOS 8 de Foto's-app opent, is dat er een stuk meer albums bij zijn gekomen. Zo is het album Filmrol vervangen voor Onlangs toegevoegd en zijn er de albums Favorieten, Burst, Verborgen en Onlangs verwijderd bijgekomen. Apple noemt deze automatische albums ook wel slimme albums. In de vernieuwde Foto's-app kun je nu ook zoeken naar foto's. Door een naam van een plaats, straat of maand in te typen, krijg je alle foto's te zien die daarbij horen. Ook kun je foto's aanmerken als favoriet door op het pictogram met een hartje te tikken. Ze worden dan automatisch aan het slimme album Favorieten toegevoegd.

©PXimport

Er zijn een hoop extra albums in de app Foto's verschenen.

PhotoKit

Apple heeft met iOS veel aan de ontwikkelaars gedacht en dat zien we terug in de nieuwe woorden die voorbij komen. PhotoKit is zo'n woord dat vooral voor softwareontwikkelaars interessant is. Hiermee krijgen ontwikkelaars namelijk toegang tot de fotobibliotheek, zodat ze direct met de Foto's-app aan de slag kunnen. Wat merken wij daar als gebruiker van? Doordat foto-apps onderling meer kunnen samenwerken, hoeven we niet meer eerst een foto's naar een app te exporteren om er daar vervolgens mee aan de slag te kunnen, én komen er extra extensies in de standaardapp Foto's zodat die meer fotobewerkingsmogelijkheden biedt.

©PXimport

Softwareontwikkelaars kunnen nu hun eigen extensies toevoegen aan de Foto's-app.

Camera-API

Een API (Application Programming Interface), is een set programmeeropdrachten van een programma, die door een ontwikkelaar beschikbaar worden gesteld voor andere programmeurs. Via een API kunnen softwareontwikkelaars communiceren, zonder dat zij exact hoeven te weten hoe de andere software werkt. De API van de camera in iOS was beperkt, waardoor ontwikkelaars er weinig mee konden doen. In iOS 8 heeft Apple ze een stuk meer mogelijkheden gegeven, zodat softwareontwikkelaars nu ook de sluitertijd, ISO-waarde en witbalans in hun eigen apps kunnen bepalen. Als gebruiker plukken wij daar de vruchten van, want de ontwikkelaars kunnen nu nog uitgebreidere camera-apps ontwikkelen.

©PXimport

Met behulp van de nieuwe camera-API kunnen ontwikkelaars nog veel leukere camera-apps maken.

Bugs

Een bug is een fout in een computerprogramma, waardoor het programma niet of niet goed functioneert. We hebben het woord bug met de komst van iOS 8 heel wat keer voorbij zien komen. Dit kwam vooral omdat bugs zaten in de nieuwe gezondheids-app, virtuele toetsenborden niet helemaal juist werkten en omdat sommige apps geen foto's uit de nieuwe Slimme Albums meer konden openen. Apple heeft snel actie ondernomen, via de iOS 8.0.2-update zijn de vervelende bugs bestreden. Natuurlijk zullen er na verloop van tijd meer bugs gevonden worden, gelukkig kun je heel gemakkelijk via Instellingen / Algemeen / Software-update de iPad blijven updaten.

©PXimport

Via een software-update kun je vervelende bugs verhelpen.

Zie je aan de binnenkant van je waterkoker een donkere of zwartbruine aanslag, vooral ter hoogte van het waterniveau? Dat is een veelvoorkomend verschijnsel bij roestvrijstalen waterkokers die vaak worden gebruikt. Het oogt onfris, maar het is meestal geen vuil of schimmel — en zeker niet gevaarlijk.

Waarom de binnenkant zwart verkleurt

De zwarte aanslag ontstaat niet doordat het metaal zelf oxideert, maar door mineralen uit het water die zich afzetten en bij herhaald verhitten donker kleuren. Kalk, ijzer en vooral mangaan zijn daarbij de belangrijkste veroorzakers.

In Nederland komt dit vaker voor in regio's met hard water, waarin meer mineralen zitten. In sommige delen van het land (zoals Friesland, Gelderland, Overijssel en Drenthe) bevat het leidingwater van nature iets meer mangaan of ijzer. Tijdens de waterzuivering wordt dat grotendeels verwijderd, maar een kleine resthoeveelheid kan bij verhitting reageren tot donkere mangaanoxide. Dat hecht zich aan de wand van de waterkoker, precies op de plek waar het waterpeil meestal eindigt.

Ook aangebrande kalkaanslag kan bijdragen aan de verkleuring. Wanneer kalk zich ophoopt op de bodem of wanden en daarna opnieuw wordt verhit, verkleurt die witte laag naar bruin of zwart.

Hoe verwijder je aanslag?

De aanslag is meestal goed te verwijderen met natuurlijke middelen:

1: Vul de waterkoker met een mengsel van half water en half natuurazijn, of gebruik een eetlepel citroenzuur per halve liter water.

2: Laat dit 30 minuten inwerken en breng het mengsel daarna kort aan de kook.

3: Laat het afkoelen, giet het weg en veeg de binnenkant schoon met een zachte doek of sponsje.

4: Spoel grondig na met schoon water.

Blijft er na het schoonmaken een donkere waas zichtbaar, dan gaat het meestal om een hardnekkige mineraallaag die zich stevig heeft vastgezet. Bij goed roestvrij staal hoort het metaal zelf niet te verkleuren; blijvende vlekken wijzen eerder op hardnekkige aanslag of op een mindere kwaliteit staal.

Zo voorkom je nieuwe aanslag

Laat de waterkoker na gebruik altijd leeglopen en openstaan, zodat hij goed kan drogen. Kook alleen de hoeveelheid water die je nodig hebt, en ontkalk hem eens per maand met azijn of citroenzuur. Zo krijgen mineralen minder kans om zich te hechten en blijft de binnenkant langer schoon.

Na 40 jaar heeft Kladblok eindelijk een opfrisbeurt gekregen. De eenvoudige, oerdegelijke tekstverwerker is ideaal voor het bewerken van platte tekst zonder toeters en bellen. In Windows 11 is het bescheiden onderdeel flink gegroeid. Wat ooit een sobere tool was voor snelle notities, heeft nu een interessante set nieuwe functies.

Terwijl we hier bekijken wat nieuw is, gaat ondertussen de make-over van Kladblok door. In de testversies binnen het Windows 11 Insider-kanaal duiken nu zelfs opties op voor tekstopmaak zoals vet, cursief, onderstrepen en lijsten. Die nieuwigheden worden later dit jaar uitgerold naar alle gebruikers van Windows 11. Liever een vogel in de hand dan tien in de lucht? Absoluut, want intussen kunnen we al profiteren van deze verbeteringen.

Tabbladen toevoegen en losmaken

Met Windows 11 heeft deze basis-app een frisse look & feel gekregen en een aantal kenmerken waar veel gebruikers al jaren om vragen. De opvallendste vernieuwing is de ondersteuning van de tabs (afbeelding 1). Je kunt nu verschillende pagina’s van Kladblok openen, elk in een eigen tabblad. Geen wirwar meer van losse pictogrammen in de taakbalk voor elk geopend tekstbestand. Een nieuw bestand starten is simpel: klik bovenaan op het plusteken. Wil je een tabblad loskoppelen en als apart venster gebruiken? Geen probleem: sleep het tabblad naar het bureaublad en het verschijnt automatisch als een nieuw .txt-bestand. Andersom werkt het ook. Sleep een bestaand .txt-bestand naar de tabbalk van Kladblok en het wordt netjes toegevoegd aan de open tabbladen.

Tabbladen configureren

Zolang er minstens één tabblad is opgeslagen, kun je de volledige Kladblok-sessie sluiten, inclusief andere niet-opgeslagen bestanden, zonder gegevens te verliezen. Wanneer je Kladblok weer opent, worden alle tabbladen hersteld, zelfs na een herstart van de pc. Je bepaalt zelf wat er gebeurt wanneer je Kladblok opent. Klik daarvoor op het tandwieltje in de rechterbovenhoek van het programma. Vervolgens ga je naar de instellingen voor Kladblok openen. In de optie Wanneer Kladblok wordt gestart heb je de keuze tussen Doorgaan met vorige sessie of Nieuwe sessie starten en niet-opgeslagen wijzigingen negeren (afbeelding 2). De eerste optie is de standaardinstelling.

Meervoudig herstel

Een belangrijke interne verbetering is de mogelijkheid om meerdere bewerkingen ongedaan te maken. In Windows 10 kon je in Kladblok met Ctrl+Z slechts de laatste bewerking terugdraaien (afbeelding 3). In Windows 11 kun je stapsgewijs wijzigingen ongedaan maken met Ctrl+Z. Ben je te ver teruggegaan, dan kun je je acties opnieuw uitvoeren met Ctrl+Y — net als in de meeste andere applicaties.

Uiterlijk

Onder het tandwieltje van de instellingen kies je het Uiterlijk van dit programma. Je hebt de keuze tussen de lichte en de donkere modus of je kiest voor de weergave om gewoon de systeeminstelling te volgen. Hier bepaal je ook het lettertype, de lettergrootte en de stijl (Regular, Italic, Bold, Bold italic) die je gebruikt voor de tekstbestanden. Onder het onderdeel Tekstopmaak zie je telkens een voorvertoning van de gekozen stijl (afbeelding 4). In de instellingen kun je tekstterugloop in- of uitschakelen. Dit zorgt ervoor dat tekst automatisch naar de volgende regel springt wanneer het einde van de regel is bereikt, in plaats van dat de tekst horizontaal verder loopt. Dat is onhandig, want dat betekent dat een tekstbestand soms als één hele lange regel wordt getoond.

Notepad++

Microsoft heeft Kladblok jarenlang stiefmoederlijk behandeld. Door de beperkte functionaliteit gingen veel gebruikers op zoek naar een alternatief – en vonden dat in de open-sourcetoepassing Notepad++. Een van de grootste troeven van Notepad++ is de ondersteuning voor een brede waaier aan programmeertalen, waaronder JSON, Python, C++, C#, Cobol, html, css en SQL … Daarnaast biedt het programma handige functies zoals regelmarkeringen, macro’s en de mogelijkheid om bestanden met elkaar te vergelijken. Notepad++ is gratis, werkt in een gesplitst scherm en ondersteunt tabbladen, zoeken en vervangen, én het automatisch hervatten van je werk – zelfs bij niet-opgeslagen bestanden. Wat deze variant (nog) niet kan: tabbladen naar een ander venster slepen.

Spellingcontrole en autocorrectie

Kladblok kan voortaan spelfouten markeren terwijl je typt, en typfouten desgewenst automatisch corrigeren. Om de spellingcontrole in- of uit te schakelen, klik je op het tandwieltje in de rechterbovenhoek. In het vak Spelling kun je de opties Spellingcontrole en Automatische correctie activeren (afbeelding 6). Vanaf dat moment verschijnt er een rood golflijntje onder fout gespelde woorden. Klik je met de linkermuisknop op zo’n woord, dan krijg je suggesties te zien waaruit je een correcte versie kunt kiezen. Let wel: deze functies werken alleen bij gewone tekstbestanden, niet wanneer je in Kladblok code schrijft, zoals html of css.

Zoeken en vervangen

Een van de minst bekende, maar erg handige functies van Kladblok is de mogelijkheid om snel naar specifieke tekst te zoeken en die eventueel meteen te vervangen. Gebruik hiervoor het menu Bewerken / Zoeken of de sneltoets Ctrl+F. Met Ctrl+H open je direct de functie Zoeken en vervangen, die je ook via het menu Zoeken kunt oproepen. Voer in het zoekvak de tekst in die je wilt vinden. Je kunt op de vergrootglasknop klikken of gewoon op Enter drukken. Klik op het kleine pijltje links van het zoekvak om het vak Vervangen te openen. Zodra de gezochte tekst is gevonden, gebruik je de pijltjes rechts van het zoekvak om omhoog of omlaag door het document te navigeren. Met de knop Vervangen wijzig je telkens één match; met Alles vervangen worden alle overeenkomsten in één keer aangepast (afbeelding 7). Deze functie ondersteunt ook enkele basisjokertekens: het sterretje * staat voor een willekeurig aantal tekens, het vraagteken ? voor precies één teken. Klik je op de knop met de schuifregelaars, dan kun je instellen dat de zoekopdracht hoofdlettergevoelig is. De optie Inwikkelen is een ongelukkige vertaling van Wrap. Als je die aanvinkt, doorzoekt Kladblok het hele document – ongeacht waar de cursor zich bevindt.

Herschrijven, Samenvatten en Schrijven

Kladblok heeft nu een set AI-functies om tekst te verbeteren. Het gaat om Herschrijven, Samenvatten en Schrijven. Met behulp van GPT kun je de inhoud verfijnen. Klik met de rechtermuisknop op de tekst en kies de optie Schrijven. In een nieuw venster lees je een herwerkte tekst die je op basis van drie criteria verder aanpast. Met de knop Lengte kies je voor een vergelijkbare tekstlengte, een kortere of een langere versie. Bij Toon kies je tussen Standaard, Formeel, Informeel, Inspirerend, Humor en Overtuigend. En dan is er nog de knop Formatteren waarmee je bijvoorbeeld een stijl selecteert zoals Zakelijk, Academisch, Marketing, Poëzie en meer. Onderaan deze herwerkte tekst zie je een numerieke aanduiding zoals 1 van 3. Dit betekent dat Kladblok meteen al drie versies klaarhoudt. Door op het pijltje te klikken schakel je door de versies. Dezelfde mogelijkheden krijg je als je via de rechtermuisknop de optie Aangepast herschrijven en Samenvatten kiest (afbeelding 8). Als je deze AI-functies liever niet hebt, dan kun je die uitschakelen in de instellingen van Kladblok.

Voet- en kopteksten

In Kladblok kun je bovendien voet- en kopteksten toevoegen die je pas te zien krijgt als de pagina uit de printer komt. In deze ruimte is het mogelijk om aan de boven- en/of onderkant de bestandsnaam, het paginanummer of de huidige datum op te nemen. Daarvoor gebruik je het menu Bestand / Pagina-instelling. Daarna moet je wel de juiste variabele gebruiken om aan te duiden wat je in de koptekst of voettekst wilt zien. Dit zijn de belangrijkste variabelen:

De printer zal de acties uitvoeren die je in de voet- en koptekst hebt ingegeven. Houd er rekening mee dat Kladblok deze instellingen niet opslaat, je moet ze dus bij iedere afdruk opnieuw opgeven.