ID.nl logo
Light roast, medium roast en dark roast: dit doet de branding voor de smaak van je koffie
© Nitiphol
Huis

Light roast, medium roast en dark roast: dit doet de branding voor de smaak van je koffie

Koffiebonen worden gebrand voordat je ze maalt en er koffie van zet. Hoelang je dat doet en op welke temperatuur bepaalt de branding. Light roast (licht branding), medium roast (ertussenin) of dark roast (donkere branding): in dit artikel lees je hoe dat precies zit en wat de branding doet voor de smaak van jouw koffie!

  • Koffiebonen worden gebrand. Tijdens dit proces komt de smaak van de bonen - en dus de uiteindelijke koffie - tot ontwikkeling.
  • Light roast wordt het kortst gebrand en dark roast het langst. Daarom zijn dark roast koffiebonen ook donkerder.
  • Na dark roast heb je nog intensere en langere brandingen: French roast (niet te verwarren met French Toast 🍞) en Italian roast. Echte aanraders voor iedereen die van pittig houdt.
  • Je kunt rauwe (groene) koffiebonen ook zelf thuis branden.

Lees ook: Verschillende soorten koffiebonen: welke kies je?

Wat is branding van koffiebonen?

Koffiebonen zijn koffiebonen. Ze zijn niet licht of donker van kleur. Dat wórden ze, door de branding, ook wel ‘roast’ genoemd.

We branden de koffie om de rauwe koffiebonen om te toveren tot de geurige korrels die we gebruiken om onze dag te beginnen.

Tijdens de branding worden rauwe koffiebonen blootgesteld aan hoge temperaturen. Door dit proces gaan de bonen van groen en smaakloos naar de aromatische koffiebonen die we allemaal kennen.

Het roosteren van de bonen heeft veel invloed op de uiteindelijke smaak van je kopje koffie. Het is een kunst die de nuances en karakteristieken van de bonen uitlicht en de unieke smaakprofielen van verschillende koffiesoorten benadrukt.

Eerste en tweede kraak

Het brandproces begint met rauwe bonen. Ze worden gebrand door ze bloot te stellen aan hitte in een koffiebrander (of, als je het thuis wilt doen, in de oven). De temperatuur ligt tussen de 180 en 240 graden Celsius. De duur en temperatuur van het brandproces bepalen of de bonen licht, medium, of donker worden gebrand.

Tijdens het branden ondergaan de bonen verschillende fases, waaronder het drogen, de eerste kraak en de tweede kraak. De eerste kraak is een hoorbaar geluid, vergelijkbaar met popcorn die in een pan wordt gepoft. Tijdens deze fase zetten de bonen uit en barsten ze open. De tweede kraak gebeurt op een later moment in het brandproces. De oliën beginnen vrij te komen uit de bonen. De bonen nemen hun uiteindelijke donkerdere kleur aan en ontwikkelen hun smaakprofiel. Elke fase heeft invloed op de smaak en aroma's van de bonen. Een goede koffiebrander luistert dus naar zijn of haar boontjes.

De keuze van de brandgraad (light, medium, dark roast) is sterk afhankelijk van de soort koffieboon, de herkomst en de kwaliteit van de boon. Om de juiste branding te kiezen, is wat expertise nodig. Maar het is natuurlijk erg leuk om hiermee te oefenen en je eigen smaak te ontdekken.

Branding + boon = smaak De branding gaat over de duur en de temperatuur. Samen bepaalt dit voor een deel de smaak. De soort koffieboon en waar deze vandaan komt, speelt natuurlijk ook mee. In grote lijnen geldt voor de branding: 🠋

BrandingniveauDuur van het brandenTemperatuur
Light roastKorter dan 10 minuten180-205°C
Medium roast10-12 minuten210-220°C
Dark roast12-15 minuten225-230°C
French roast14-16 minuten240-250°C
Italian roast16-18 minuten240-250°C

©Nitiphol

Light roast, ofwel lichte branding

Light roast koffiebonen zijn herkenbaar aan hun lichtere kleur en zachtere textuur. Ze zijn minder lang en minder heet geroosterd dan andere koffiebonen. Het branden stopt na de eerste kraak. De boon laat daarom minder oliën los: die blijven er grotendeels in.

Dit betekent dat ze mild van smaak zijn en de natuurlijke smaken en geuren van de bonen behouden. Light roast koffie heeft gewoonlijk een subtielere smaak en minder bitterheid dan donkerder gebrande koffievarianten.

Welke bonen je gebruikt heeft natuurlijk ook invloed op de smaak. Maar: bij light roast koffie proef je vaak fruitige tonen.

Dit type roast wordt vaak gebruikt om de specifieke smaakkenmerken van bonen uit bepaalde regio's te benadrukken, zoals specialty koffie. Je ziet het ook regelmatig bij single origin. Deze koffie staat bekend om zijn delicate en complexe smaakprofiel, in tegenstelling tot donkerder gebrande koffie, die vaak diepere maar eenvoudigere smaken heeft.

Koffiebonen met lichte branding bevatten meestal meer cafeïne dan donkere branding. Dit komt doordat cafeïne pas bij hogere temperaturen begint af te breken en light roast bonen worden niet op heel hoge temperaturen geroosterd.

Medium roast

Medium roast, oftewel medium gebrande koffiebonen, bevinden zich ergens tussen light en dark roast in. Logisch wel. Ze zijn langer geroosterd dan light roast koffiebonen, waardoor de bonen een iets donkerdere kleur hebben. Deze branding behoudt nog steeds de karakteristieke eigenschappen van de koffieboon, maar voegt ook meer aroma's toe. In koffietermen: een vollere body en een lichte bitterheid.

De smaak van medium roast koffie is goed in balans. Tijdens het roosteren ondergaan de bonen de karamelisering van suikers, vandaar de bruine kleur. Hierdoor worden de subtiele smaaktonen aangevuld met diepere smaakprofielen. Dit type roast staat bekend om zowel de natuurlijke smaken en aroma's van de oorspronkelijke bonen als de smaken en aroma's verkregen tijdens het roosteren aanwezig zijn.

Medium roast koffiebonen hebben doorgaans een medium niveau van bitterheid, waardoor ze een populaire keuze zijn.

Dark roast, ofwel donkere branding

Dark roast, ofwel donker gebrande koffiebonen, ondergaan een intensief roosterproces. Dit betekent dat de bonen gedurende een langere periode en bij hogere temperaturen worden geroosterd, tot ze een diepe donkerbruine kleur hebben. Deze roast staat bekend om zijn stevige en bittere smaak. Koffie voor gevorderden, zeg maar. Door de langere branding verdwijnen veel van de oorspronkelijke natuurlijke smaken en aroma's van de bonen. In plaats daarvan ontwikkelen zich eigen intense smaken en aroma's. Deze koffiebonen hebben zeker veel smaak!

De kleur van dark roast koffiebonen is donker, een beetje chocoladebruin. De smaak is bitter maar rijk. Dit komt doordat de bonen tijdens het roosteren op een temperatuur worden gebracht die hoger is dan 220 graden, wat het einde van de tweede kraak markeert. Hierdoor verliezen de bonen meer vocht en komen de oliën naar buiten. Er zit zelfs vaak een nuance van rokerigheid in dark roast koffie.

Veel grote ketens gebruiken dark roast, omdat het echt een goede koffiesmaak heeft. De meeste koffiedrinkers vinden het lekker.

Dark roast wordt vaak gebruikt om espresso mee te maken vanwege de stevige body en het smaakvolle karakter. Die espresso kan ook de basis zijn voor lattes of cappucino. Dit type roast wordt helaas soms ook ingezet om eventuele onvolkomenheden in kwalitatief mindere bonen te maskeren.

Koffiebonen met donkere branding zijn over het algemeen zwaarder. Dat wil overigens zeker niet zeggen dat dark roast bitterder is (tenzij de bonen natuurlijk verbrand zijn). De smaak na het roosteren hangt af van het soort boon en de kwaliteit ervan. Robusta-bonen zijn over het algemeen wat zuurder en minder fruitig dan Arabica-bonen.

Over het algemeen bevat dark roast minder cafeïne omdat een deel van de cafeïne tijdens het roosteren wordt verbrand.

©hedgehog94

Koffie = chemie Tijdens het branden van koffie ontstaat een chemische reactie: de Maillard-reactie. Deze reactie is vernoemd naar de Franse scheikundige L.C. Maillard. Bepaalde stoffen in de bonen, zoals koolhydraten, reageren met andere stoffen zoals aminozuren en eiwitten. Het zorgt er onder andere voor dat de suikers in de bonen bruin worden. Het is hetzelfde proces dat ervoor zorgt dat vlees bruin wordt als je het bakt. Dit is een belangrijk deel van het koffiebrandproces. De reactie treedt op als de bonen worden verhit tot temperaturen tussen 140 en 160 graden Celsius. Door dit proces komen er stoffen vrij die verantwoordelijk zijn voor de smaak, geur en kleur van de koffie. Met andere woorden, het is dit proces dat koffie zijn heerlijke smaak en aroma geeft. Dit proces heeft ook een keerzijde. Als de bonen te heet worden geroosterd, kunnen er ook schadelijke stoffen vrijkomen, zoals acrylamide. Daarom is het cruciaal voor koffiebranders om de temperatuur zorgvuldig te controleren en te beheren. Voor de smaak én voor de gezondheid.

Een lekkere sterke bak uit Frankrijk of Italië

Er zijn nog ‘tussenliggende’ roasts, zoals medium dark roast en extra dark. Ook bestaan er nog twee andere ‘roasts: French en Italian (Franse en Italiaanse branding).

Bij French roast worden de koffiebonen langer gebrand dan bij de meeste andere brandingen. Ze worden donkerbruin tot bijna zwart en vertonen vaak een olieachtige glans op hun oppervlak. De smaak is sterk, bitter en rokerig, hoewel er soms een beetje zoet of zuur in kan zitten. French roast koffie heeft meestal weinig tot geen oorspronkelijke smaak van de koffieboon zelf, omdat de smaken tijdens het roosteren worden vervangen door de intense rokerige tonen. Dit is een favoriet bij liefhebbers van sterke, bittere koffie.

Italian roast is vergelijkbaar met French roast, maar meestal nog iets donkerder. De bonen zijn bijna zwart van kleur en hebben ook een olieachtige glans. De smaak is echt vrij bitter en rokerig, met weinig nuances van de oorspronkelijke boon. Italian roast wordt vaak gebruikt om espresso mee te maken, omdat het de intense smaken levert die typisch zijn voor espresso. Het wordt dan iets fijner gemalen dan een medium maalgraad, waardoor er meer oppervlak ontstaat voor extractie. Hierdoor komt nog meer smaak van de oliën vrij. Italiaanse branding gaat nog voorbij de tweede kraak.

Beide brandingniveaus zijn geschikt voor mensen die van zeer donkere en intense koffie houden, maar ze zijn minder geschikt voor degenen die de subtiele smaaktonen van de oorspronkelijke koffieboon willen behouden.

Lees ook: Hard of zacht, uit de kraan of uit een fles: zo beïnvloedt water de smaak van jouw koffie

Thuis koffiebonen branden?

Dat kan in de oven of in een speciale thuisbrander!

▼ Volgende artikel
Review Dreame L10s Ultra (2nd gen) – Goedkoper en beter dan voorganger
© Wesley Akkerman
Huis

Review Dreame L10s Ultra (2nd gen) – Goedkoper en beter dan voorganger

Tot onze verbazing zien we dat de Dreame L10s Ultra (2nd gen) een van de grootste nadelen van zijn voorganger zomaar wegneemt: deze nieuwe robotstofzuiger is namelijk honderden euro's goedkoper dan zijn voorganger ooit geweest was. Sterker nog: ook nu nog is eerste L10s Ultra duurder dan zijn opvolger. Tijd om te bekijken hoe de Gen 2 in de praktijk presteert.

Uitstekend
Conclusie

Dreame heeft met de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) een fijne balans gevonden tussen een uitgebreide en functionele robotstofzuiger en een redelijke prijs. De maximaal 700 euro die je betaalt, is geen immens hoog bedrag voor de prestaties die je in huis haalt. Je krijgt bovendien toegang tot allerlei premium functies, zoals uitschuifbare dweilpads en de borstel. Je moet er wel rekening mee houden dat je soms de dweil zelf even moet schoonmaken om de prestaties op hoog niveau te houden, maar verder vinden we deze robotstofzuiger top.

Plus- en minpunten
  • Flinke zuigkracht
  • Dweilen gaat veel beter
  • Uitschuifbare onderdelen
  • Aanpassingsmogelijkheden
  • Overzichtelijke app
  • Navigatie gaat beter
  • Prijs-kwaliteitverhouding
  • Objectherkenning niet altijd accuraat
  • Vereist wat handmatig onderhoud
  • Geen warm water
  • Dweil schoonmaken duurt lang
  • Hardnekkige viezigheid kan achterblijven

De Dreame L10s Ultra (2nd Gen) heeft een adviesprijs van 699 euro, maar is nu al online verkrijgbaar voor minder. Als je de introductieprijs van de voorganger in het achterhoofd neemt (meer dan duizend euro) dan begrijp je dat we daar enigszins verrast over zijn. Dat model uit begin 2023 beviel, maar stelde ook teleur op een aantal vlakken. Zo botste het nog wel eens ergens tegenaan, had je nog wat handmatig onderhoud, werd het tapijt niet goed schoongemaakt, was de app onoverzichtelijk en zat je als het ware vast aan de schoonmaakmiddelen van Dreame.

Zijn opvolger doet een hoop dingen anders, terwijl de ervaring toch grotendeels hetzelfde blijft. Daarmee bedoelen we dat fabrikant Dreame een aantal negatieve aspecten aangepakt heeft, en de positieve eigenschappen heeft behouden. En dat zonder de prijs te verhogen. Ergens kon dat ook niet anders, gezien het bestaan van bijvoorbeeld de Dreame X40 Ultra en de aankomende X50 Ultra. Die nemen het stokje over van de meest dure Dreame-robots van dit moment, waardoor de vernieuwde L10s Ultra een lager prijskaartje hanteert.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Navigeren gaat goed, maar…

De robot en de basis hebben eenzelfde, stijlvol en praktisch ontwerp als andere Dreame-robotstofzuigers en zijn daardoor inmiddels heel herkenbaar. Voor- en bovenop tref je de middelen aan voor objectherkenning, zoals een camera en een laser (LiDAR). Hoewel dit model wel over objectherkenning beschikt, zit er geen AI-camera aan boord (zoals op de duurdere stofzuigers). Over het algemeen navigeert de robot goed door het huis en vermijdt hij verschillende soorten spullen die op de grond liggen en staan.

Waar deze stofzuiger een beetje moeite mee heeft, zijn smalle openingen. Het lijkt net alsof het apparaat een bepaalde route niet 'durft' te nemen uit angst om ergens vast te komen zitten. Daardoor kan het gebeuren dat specifieke plekjes niet meegenomen worden. De objectherkenning laat ook nog wel een iets te wensen over. Het kan zijn dat de robot over kabels heenrijdt en daardoor zichzelf vastrijdt (als het dikke kabels zijn) of iets opzuigt (als het dunne kabels zijn). Bij ons lieten de dweilpads daardoor ook een keer los; die bleven hangen achter een dikke stekkerkabel.

©Wesley Akkerman

Apart bakje voor reinigingsmiddel

Net als de voorganger kan ook de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) zijn twee roterende dweilpads niet achterlaten op het basisstation. Daardoor kunnen dat soort dingen zoals in de alinea hierboven beschreven nog wel eens fout gaan. Als zoiets gebeurt, dan stopt de robot met werken totdat je hem geholpen hebt. Als je dan op dat moment niet thuis bent, dan heb je pech. Gezien de prijs hebben we daar minder moeite mee dan voorheen, maar het kan het gebruik van een robotstofzuiger wel in de weg zitten. Helemaal als het apparaat ergens onder het bed stilstaat, en je er dus moeilijk bij kunt

Gelukkig heeft het basisstation wel een waardevolle upgrade gekregen in de vorm van een apart zeepbakje. Naast een bak voor schoon en een bak voor vies water, heb je nu een aparte bak waar je vloerreiniger in kunt stoppen. Dreame raadt uiteraard zijn eigen schoonmaakmiddelen aan, maar niets staat je in de weg zelf een middel uit te kiezen.

Helaas biedt dit model ook geen droogfunctie aan voor de gebruikte dweilpads. Ze worden wel schoongemaakt op het station, maar het duurt even voordat ze helemaal schoon en droog zijn voor de volgende ronde.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Maakt veel beter schoon

In vergelijking met de vorige versie maakt de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) veel beter schoon langs randen. Dan bedoelen we langs de muren en plinten, maar ook de rand van een vloerkleed. Het gevaarte op wielen maakt dan kleine, schuine bewegingen heen en weer en rijdt kort van voren naar achteren om precies tot aan de rand schoon te kunnen maken. Het slaat in dat proces weinig tot geen stukken vloer over. Wel kan deze robotstofzuiger in een enkel geval nog wel eens met de natte dweil op het vloerkleed komen. Maar dat is niets om je zorgen om te maken.

Qua zuigkracht is het systeem er eveneens flink op vooruitgegaan, van 5300 Pa naar 10.000 Pa. Daardoor blijft er vrijwel geen stof achter op de plekken waar de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) komt. Het kan zijn dat hij nog wel eens wat achterlaat op een hoogpolig kleed. Ook de hoekjes in huis worden niet superschoon, ondanks de uitschuifbare borstel. Maar eerlijk is eerlijk: de robot doet het veel beter dan de Dreame L10s Ultra. De borstel, gemaakt van kunststof, snijdt eventuele haren (van bijvoorbeeld huisdieren of jezelf, als je lang haar hebt) niet voor je kapot; dus je hebt zelf nog wat onderhoud aan het af en toe haarvrij maken van de borstel.

Overzichtelijke app

Dweilen gaat het systeem nog even goed af. Vooral voor het dagelijkse of wekelijkse onderhoud is de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) uitermate geschikt, aangezien hij genadeloos afrekent met oppervlakkige vlekken. Als je wat meer hardnekkige viezigheid aan de vloer laat plakken, weet de robot daar ook nog wel raad mee. Vettigheid en opgedroogde troep kunnen echter een uitdaging vormen – waarschijnlijk omdat de stofzuiger geen gebruik maakt van warm water. De dweilpads zijn overigens eveneens uitschuifbaar, wat het schoonmaken ten goede komt.

Via de overzichtelijke app kun je heel snel bepalen hoeveel water en zeep de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) moet gebruiken. Wellicht helpt het om die hoeveelheid aan te passen, waardoor hardnekkige viezigheid ook zou kunnen verdwijnen – maar meer water en zeep is geen garantie voor succes. Verder bepaal je in de app de zuigkracht, in welke mate de stofzuiger zijn rondes doet (met ruime of minder ruime bochten) en zie je hoe het gesteld is met de verschillende onderdelen. Met die laatste functionaliteit kun je goed zien wanneer iets aan vervanging toe is of wanneer je ergens een lapje over moet halen.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Dreame L10s Ultra (2nd Gen) kopen?

Tot slot is het goed om te zien dat de accu ruim drie uur meegaat. Dat is deels afhankelijk van de instellingen die je zelf prefereert, maar dan nog is het een zeer nette score. Dit voorkomt dat de robot lange omwegen moet maken om tussentijds op te laden, waardoor het werk sneller gedaan kan worden. Verder moet je qua onderhoud dus rekening houden met vastgelopen haren, de oprit (die snel vies wordt) en zowel de water- als zeepbakken. Niet heel veel meer dus dan bij duurdere modellen; maar vooral dat vastgelopen haar kan irritant worden.

Onderaan de streep vinden we dat Dreame met de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) een fijne balans heeft gevonden tussen een uitgebreide en functionele robotstofzuiger en een redelijke prijs. De maximaal 700 euro die je betaalt, is geen immens hoog bedrag voor de prestaties die je in huis haalt. Je krijgt bovendien toegang tot allerlei premium functies, zoals uitschuifbare dweilpads en de borstel. Je moet er wel rekening mee houden dat je soms de dweil zelf even moet schoonmaken om de prestaties op hoog niveau te houden, maar verder vinden we deze robotstofzuiger top.

▼ Volgende artikel
Maakt je blender lawaai? Zo los je het op
© InsideCreativeHouse
Huis

Maakt je blender lawaai? Zo los je het op

Een blender of een keukenmachine maakt geluid, dat is nu eenmaal zo. Er zitten bewegende onderdelen in, en er komt flink wat kracht bij kijken. Maar wat als je blender meer lawaai maakt dan zou moeten? Gelukkig kun je dat vaak zelf oplossen. Hier lees je hoe.

In dit artikel lees je:

  • Waarom je blender zo'n herrie maakt
  • Dat dat eigenlijk best logisch is
  • Dat je er (misschien) toch iets aan kunt doen

Lees ook: 9 dingen die je óók met je blender kunt maken

Waarom maakt mijn blender lawaai? 

De messen van een blender draaien doorgaans in de rondte met zo'n 20.000 toeren per minuut – bijna tien keer zo veel als de wielen van je auto als je lekker aan het cruisen bent. Geen wonder dus dat daar wat geluid bij komt kijken. 

Oudere blenders maken vaak meer lawaai dan nieuwe, en hoe langer je je blender hebt, des te meer geluid hij gaat maken, omdat de onderdelen verouderd raken. Daar is verder weinig aan te doen, behalve een nieuwe blender kopen. 

Stille blenders

Er zijn steeds meer stille blenders op de markt, al blijven ze natuurlijk altijd geluid maken. Doorgaans geldt dat hoe krachtiger het model, des te hoger de geluidsproductie. Denk dus goed na of je wel de krachtigste blender nodig hebt, of dat je het met een simpeler – en stiller! – model af kan. 

Fabrikanten doen er ook steeds meer aan om het geluid tegen te houden, bijvoorbeeld door een geluidsreductiesysteem en een slimme vorm van de messen en de glazen kan. Nieuwer is niet altijd beter, maar in dit geval vaak wel. 

©HP

Resonantie

Een van de hoofdredenen van een luide blender is de resonantie in de rest van je keuken. Probeer je blender maar eens op te tillen tijdens het blenden: dan hoor je meteen een stuk minder. Dat komt doordat het geluid doordreunt in het keukenblad, of zelfs in de muren waar de blender bij in de buurt staat. 

Zorg er dus voor dat de blender zo vrij mogelijk staat, niet tegen de muur en er ook niet vlakbij. Je kunt ook tijdelijk een handdoek of theedoek onder de blender leggen om het doordreunen te voorkomen, al moet je er wel voor zorgen dat het apparaat waterpas blijft staan. 

Veel blenders en keukenmachines hebben zuignappen, zodat ze wel op hun plek blijven staan, maar niet direct met het aanrechtblad in aanraking komen. Dat scheelt ook weer een slok op een smoothie! 

Conclusie

Je blender maakt nu eenmaal geluid, daar is weinig aan te doen. Je kunt het wel binnen de perken houden door te zorgen dat de blender goed waterpas staat en dat alle onderdelen goed schoon zijn. Zet hem niet tegen of in de buurt van de muur, en zet hem eventueel op een handdoek of theedoek om de ergste trillingen te voorkomen. En anders kun je natuurlijk altijd op zoek gaan naar een nieuwe, stille blender.