Verschillende soorten koffiebonen: welke kies je?
Quizvraag: welk land produceert wereldwijd de meeste koffie? Bonuspuntje als je ook de koffiesoort weet. Het antwoord is... Brazilië! Grappig, want de vier soorten koffiebonen die bestaan (arabica, robusta, liberica en excelsa) komen geen van allen oorspronkelijk uit dat land. Nu wordt er vooral Arabica-koffie geteeld. Lees meer over de verschillende koffiesoorten, hun smaken en welke het best past bij jouw koffievoorkeur.
In dit artikel lees je alles over koffiebonen. We vertellen je onder meer:
- Dat de meest voorkomende koffiebonensoorten arabica en robusta zijn – in die volgorde
- Naast die twee soorten heb je nog liberica en excelsa. Die kom je zelden op zichzelf tegen, maar worden wel aan blends toegevoegd.
- Weet je niet welke koffie je lekker vindt? Tijd om dat te ontdekken!
Arabica: feest van ontdekking
Arabica-bonen, ook wel de aristocraten van de koffiewereld genoemd, zijn de meest voorkomende koffiebonen ter wereld. Naar schatting is maar liefst 60 procent van alle koffie die we met zijn allen drinken van de arabica-soort.
Deze bonen komen oorspronkelijk uit Ethiopië en bieden een subtiele en elegante beleving voor je smaakpapillen. Volgens Joost Leopold van de Koffieschool is koffie uit Ethiopië sowieso een goede keuze. Het is niet voor niets zijn favoriet. “Koffie proeven is op zich een feest der herkenning. Je proeft honing, citrus of cacao, bijvoorbeeld. Maar Ethiopische koffie is altijd een feest van ontdekking. Het verrast altijd!” Onthouden dus.
De smaak van arabica is zacht, met hints van zoetheid en fruitigheid. Deze koffie biedt bovendien een delicaat zuurtje, vergelijkbaar met een vleugje citroen, dat je smaakpapillen opfrist. Arabica is in elk geval niet bitter van smaak.
Populaire varianten binnen de arabica-familie zijn onder andere de mildzoete Colombiaanse koffie en de bloemige Keniaanse bonen. Arabica-planten groeien goed op hoogte, in gebieden met gematigde temperaturen. Tegenwoordig worden ze voornamelijk geteeld in regio's rond de evenaar. Landen als Brazilië, Colombia, Ethiopië, Kenia en Costa Rica zijn bekende producenten van hoogwaardige arabica-bonen.
- Smaak: Zachte, subtiele smaak met hints van zoetheid en fruitigheid, en een delicaat zuurtje.
- Cafeïnegehalte: Gemiddeld, lager dan Robusta.
- Geschikt voor: Espresso, cappuccino en andere milde koffievarianten.
- Voorgestelde bereiding: Ideaal voor espressomachines, French press en filterkoffie.
- Voor wie? Ideaal voor beginners en liefhebbers van zachtere koffiesmaken.
©Pawel Horosiewicz
Robusta: als je van stevig houdt
Robusta-bonen zijn de stevige jongens van de koffiewereld. Ze hebben hun oorsprong in West-Afrika en bieden een robuuste, krachtige smaakervaring. Stel je voor dat je een slok neemt van een stevige espresso met een pittige kick – dat is robusta.
De smaak van robusta is aards, vol karakter en heeft een nootachtige ondertoon. Robusta-koffie bevat meer cafeïne dan arabica, wat zorgt voor een extra energiestoot. De reden is dat robusta-planten lager groeien (rond de 600 meter hoogte) dan arabica-soorten (rond 1500 meter hoogte). De robusta moet zichzelf dus beter verdedigen, bijvoorbeeld tegen variërende weersomstandigheden. Dat doet de plant door meer cafeïne aan te maken.
Deze boon vindt zijn oorsprong in sub-Sahara-Afrika en wordt tegenwoordig voornamelijk verbouwd in Afrika en Indonesië. Hij is ook bijzonder populair in Vietnam en wordt vaak gemengd in koffieblends. Robusta-bonen zijn vaak te vinden in Italiaanse espresso en bieden een stevige basis voor cappuccino's en latte's.
- Smaak: Robuust en aards met een nootachtige ondertoon en een pittige kick.
- Cafeïnegehalte: Hoog cafeïnegehalte, biedt een sterke energieboost.
- Geschikt voor: Espresso en koffie met melk, zoals cappuccino en latte.
- Voorgestelde bereiding: Geschikt voor espressomachines en percolators.
- Voor wie? Voor geoefende koffiedrinkers en liefhebbers van krachtige smaken.
Liberica: voor de blends
Liberica-bonen, oorspronkelijk afkomstig uit West-Afrika, zijn groter dan de gebruikelijke arabica- en robusta-bonen en hebben een kruidige smaak met houtachtige tonen en een vleugje rokerigheid. De smaak is ietwatpolariserend – sommige mensen waarderen dat, anderen geven de voorkeur aan de 'gewone' bonen, zoals arabica en robusta.
Deze bonen worden vaak gebruikt in koffieblends en zijn minder gebruikelijk in Nederland. Ze worden vooral geteeld in Maleisië en Indonesië.
- Smaak: Kruidig en houtachtig met een vleugje rokerigheid.
- Cafeïnegehalte: Gemiddeld cafeïnegehalte, vergelijkbaar met arabica.
- Geschikt voor: Vaak gebruikt in koffiemengsels voor complexiteit.
- Voorgestelde bereiding: Geschikt voor diverse bereidingsmethoden, inclusief filterkoffie en French press.
- Voor wie? Avontuurlijke koffieliefhebbers die van unieke smaken houden.
©Nitr
Excelsa: unieke smaak
Excelsa-bonen werden eerst verward met liberica-bonen, maar worden nu erkend als een aparte soort. Ze groeien als bomen, hoger boven de grond, en worden vooral in Zuidoost-Azië verbouwd, zij het in kleinere hoeveelheden dan arabica- en robusta-bonen.
Excelsa biedt een unieke smaak met een complexe mix van zoet, zuur en kruidig. Zowel de smaak als het cafeïnegehalte zijn lichter dan die van robusta-bonen.
Excelsa-bonen worden vaak gebruikt in koffieblends om diepte aan de smaak toe te voegen en worden zelden puur gedronken.
- Smaak: Uniek met een complexe mix van zoet, zuur en kruidig.
- Cafeïnegehalte: Gemiddeld cafeïnegehalte, lichter dan robusta.
- Geschikt voor: Vaak gebruikt in koffiemengsels voor een unieke smaak.
- Voor wie? Geschikt voor koffieliefhebbers die van avontuurlijke en diverse smaken houden.
Ben je op zoek naar een koffiemachine? Vraag dan de (gratis!) Kieskeurig.nl Koffiewijzer 2023 aan: 16 koffiemachines, uitgebreid getest door consumenten. Van gebruiksgemak tot onderhoud, van koffievariëteiten tot smaak: lees de onafhankelijke en eerlijke reviews van meer dan 100 testers.
De Kieskeurig.nl Koffiewijzer
16 koffiemachines getest door consumenten