Koffie is de op één na meest verhandelde grondstof ter wereld. Naar schatting worden er elke dag ongeveer 2,25 miljard kopjes koffie gedronken. Hoewel globalisering ook in de koffiecultuur gaande is - denk maar aan de grote koffieketens die je overal ter wereld tegenkomt - zijn de tradities vaak heel anders dan bij ons.

Landen met een interessante koffiecultuur

Voor zover bekend, wordt in alle landen van de wereld koffie gedronken. De meeste van die mensen in die landen doen dat al lang en hebben er eigen rituelen en gewoonten omheen. Veel daarvan lijken echter veel op elkaar. Daarom een bloemlezing van interessante koffiegewoonten wereldwijd.

De koffiecultuur van Italië

Denk je aan koffie, of in ieder geval aan espresso, dan denk je aan Italië. Grappig eigenlijk, want koffie wordt er niet verbouwd. Waarom is koffie dan zo ‘groot’ in Italië, het land met inmiddels meer dan 150.000 koffiebarretjes (naast normale cafés en restaurants, waar een lekkere espresso ook goed verkrijgbaar is)?

Italianen houden van smaak. Ze besteden er aandacht aan, het eten en drinken is wereldwijd beroemd. Zo ook met koffie. Italië is de geboortegrond van de espresso (en daarna van de cappuccino. Grazie, trouwens).

Hun espresso drinken ze bij voorkeur al voor het ontbijt. En trouwens ook gedurende de dag, vaak staand. Een espresso is tenslotte zó op. ‘s Avonds gaat er vaak ook nog zo’n sterke jongen in. Wil je in een Italië een espresso bestellen, dan bestel je gewoon een ‘caffe’. Het is daar zo ingeburgerd, dat ze al begrijpen dat je voor de espresso gaat. Dat doen ze expres zo.

Koffie werd in de 16e eeuw al geschonken in Italië, maar in de 20e eeuw was Italië de hub van wereldwijde koffiehandel. Dat kwam onder andere door de uitvinding van de espressomachine is 1884. Later, net na de Tweede Wereldoorlog, werd de moka pot (of percolator) uitgevonden om thuis een espresso-achtige koffie te maken. Dit werd een belangrijk exportproduct voor Italië en droeg bij aan de reputatie als koffieland.

Ook interessant: Light roast, medium roast en dark roast: dit doet de branding voor de smaak van je koffie

©rh2010 - stock.adobe.com

Ethiopië

Koffie komt oorspronkelijk uit Ethiopië. Hier is het nog steeds het middelpunt van rituelen. Uitgenodigd worden voor koffie wordt in de Ethiopische cultuur beschouwd als een symbool van vriendschap, respect en grote gastvrijheid. Het bereiden en drinken ervan is (traditioneel gezien dan) een hele ceremonie.

Koffiekenners zijn het erover eens: de meest verrassende koffie komt nog steeds uit Ethiopië. De meesten vinden Ethiopische koffie ook het lekkerst, maar smaak is natuurlijk persoonlijk.

Ben je op zoek naar een koffiemachine? Vraag dan de (gratis!) Kieskeurig.nl Koffiewijzer 2023 aan: 16 koffiemachines, uitgebreid getest door consumenten. Van gebruiksgemak tot onderhoud, van koffievariëteiten tot smaak: lees de onafhankelijke en eerlijke reviews van meer dan 100 testers.

Koffie in Vietnam

Vietnam is 's werelds op een na grootste koffie-exporteur, na Brazilië. Vooral robusta-koffiebonen zijn een specialiteit en worden veel gedronken, al dan niet in een blend met arabica-koffie. De traditionele manier van koffiezetten gebeurt in individuele porties met behulp van een zogeheten ‘phin-filter’, die bestaat uit een kleine kop, een filterkamer en een deksel dat tegelijk dient als opvangbak. Het is een langzaam proces, wat een rustmomentje biedt in het doorgaans hectische Vietnamese leven.

Vietnamese koffie staat bekend om zijn krachtige en kenmerkende smaak. In de traditionele methode wordt de koffie soms ook direct in een kopje met gecondenseerde melk gebrouwen, met behulp van die 'phin'.

Koffie is in Vietnam meer dan slechts een drankje. Je komt het overal in het straatbeeld tegen. Vanaf de vroege ochtend, zo vroeg als 4 uur, tot diep in de nacht zijn er cafés en straatverkopers geopend. Veel van hen schenken koffie tot laat in de avond.

Koffiedrinken in Vietnam is een sociale bezigheid en biedt een kans voor 'ba tam,' een Vietnamese uitdrukking die vrij vertaald 'roddelen' betekent. Koffie is de gelegenheid bij uitstek om op de hoogte te blijven van wat er in de directe omgeving gebeurt.

©Hasmix

Mexico

De Mexicaanse koffiecultuur is rijk en gevarieerd. Zij heeft invloeden van zowel inheemse tradities als wereldwijde trends in de koffieconsumptie. Mexico is een land met een lange geschiedenis van koffieproductie. De koffiebonen zijn bekend, vooral die uit de zuidelijke regio's als Chiapas en Oaxaca.

In de Mexicaanse koffiecultuur ligt de nadruk op traditie en gemeenschap. Koffie is meer dan alleen een drank; het is een sociaal bindmiddel. Als je op bezoek komt bij iemand in Mexico krijg je vrijwel zeker een kopje koffie aangeboden.

Een traditionele koffie bereidingsmethode in Mexico is 'Café de Olla.' De koffie wordt gemaakt in een pot of steelpan van aardewerk. Nadat het water kookt, wordt pilocillo (ruwe suiker) toegevoegd en opgelost, waarna koffiedik, kaneelstokje en optioneel wat sinaasappelschil wordt toegevoegd. Het vuur wordt uitgezet en de koffie laat je afgedekt ongeveer 10 minuten trekken. De kaneel en sinaasappelschil worden eruit gezeefd.

©cesar - stock.adobe.com

Koffiecultuur in het Midden-Oosten

De koffiecultuur in het Midden-Oosten heeft een lange geschiedenis. Arabica-koffiebonen komen hiervandaan, velen van ons drinken koffie van deze bonen elke dag. Het Arabische woord voor koffie is 'qahwa.' Deze naam verspreidde zich door het Midden-Oosten en Europa, terwijl de handel in koffiebonen zich langs de Zijderoutes ontwikkelde in de 16e eeuw.

In de 13e eeuw begonnen leden van de islamitische gemeenschap in Arabië koffie te brouwen vanwege de stimulerende eigenschappen. De drank werd gebruikt om hen wakker te houden tijdens zeer lange gebedssessies. De bonen werden geroosterd en gekookt om de drank te maken.

De koffieculturen in verschillende Midden-Oosterse landen hebben elk hun eigen kenmerken:

Sociaal bindmiddel

Koffie speelt een belangrijke rol in de samenleving en het sociale leven in het Midden-Oosten. Het is niet alleen een drank, maar ook een gelegenheid voor mensen om samen te komen, te praten en te genieten van het moment. De koffiehuizen zijn vaak levendige ontmoetingsplekken waar mensen samenkomen om te ontspannen en bij te praten.

Niet in elk land gaat het er hetzelfde aan toe, maar in grote lijnen begint het proces van koffiebereiding met het selecteren van de koffiebonen, die licht worden geroosterd in een ondiepe pan boven een kolenvuur. Soms worden hier nog andere specerijen aan toegevoegd, zoals kaneel of kardemom. Vervolgens worden ze in een koperen vijzel geplaatst en fijngemalen met een koperen stamper.

De gemalen koffie wordt in een grote koperen koffiepot gedaan, waar water aan wordt toegevoegd. In sommige landen, zoals Turkije, wordt hier vaak al suiker toegevoegd. Deze pot wordt boven het vuur geplaatst voor het brouwproces. De koffie wordt opgewarmd en doorgeroerd, waarbij het water nooit kookt. Zodra er schuim ontstaat (bubbels) gaat de koffie van het vuur af. Vaak gaat de kan later nog enkele keren terug, steeds totdat er een schuimlaagje komt.

Na het brouwen wordt de koffie overgegoten van de grote pot naar een kleinere koffiepot en vervolgens in kleine kopjes geschonken. Hierbij worden eerst de belangrijkste of oudste gasten bediend, waarbij elk kopje ongeveer een kwart wordt gevuld. Meestal worden er minstens één tot drie kopjes gedronken.

©fotofabrika - stock.adobe.com

Andere landen met een interessante koffiecultuur

Zoals koffie zelf zich snel over de wereld verspreidde, zo globaliseert de koffiecultuur ook behoorlijk. In veel landen zie je dan ook goede espresso, lattes en vaak ook grote koffieketens. Hier en daar zijn er kleine verschillen.

Zo kom je in Japan veel slow drip koffie tegen. Dat is opvallend, wat koffie werd daar eerst vooral gezien als onderdeel van het zakenleven. Een snelle opkikker. Voor slow drip neem je juist de tijd. Ook hier is koffie enorm in opkomst, waar Japan altijd een echt thee land is geweest.

In Spanje drinken veel mensen hun espresso met een wolkje gestoomde melk. De ‘café cortado’ kom je overal tegen. In Cuba houden ze ook van kleine kopjes koffie, maar dan met veel rietsuiker. Dit staat bekend als café Cubano.

In Indonesië en Maleisië kennen ze Kopi Luwak (kopi is inderdaad koffie). Deze prijzige koffie wordt gemaakt van koffiebessen die eerst door een civetkat zijn gegeten en vervolgens uitgepoept. In het spijsverteringsstelsel van het dier vindt een soort fermentatie plaats die het enorm lekker maakt. Zegt men.

De HP OmniBook X Flip 14 is een nieuw model binnen de OmniBook X-reeks die bestaat uit luxere AI-laptops. Ten opzichte van de eerdere OmniBook X kun je de Flip ook gebruiken als tablet. Verder valt op dat deze nieuwe variant weer gewoon een Intel-processor heeft. Hoe bevalt deze laptop?

De HP OmniBook X Flip 14 is een convertible laptop die je dankzij een omklapbaar scherm ook als tablet kunt gebruiken. De stevige behuizing is gemaakt van aluminium en afgewerkt in een fraaie kleur die HP atmosferisch blauw noemt. Het materiaal is helaas wel erg vingerafdrukgevoelig en de laptop zat al direct na het uitpakken vol met zichtbare vingerafdrukken. De laptop is ook in het zilver verkrijgbaar; wellicht vallen op die kleur vingerafdrukken minder op. De OmniBook X Flip weegt 1,38 kilogram en dat zeker voor een convertible lekker licht.

©Jeroen Boer - ID.nl

Ondanks de compacte vormgeving krijg je behoorlijk wat aansluitingen waaronder twee usb-c-aansluitingen. Die zijn opvallend genoeg niet identiek qua mogelijkheden. Al is het functionele verschil in veel gevallen niet merkbaar, want beide poorten ondersteunen data, video en opladen. De snelste poort is een Thunderbolt 4-variant met een maximale snelheid van 40 Gbit/s en DisplayPort 2.1. De andere poort ondersteunt usb 3.2 op maximaal 10 Gbit/s in combinatie met Displayport 1.4a. DisplayPort 2.1 biedt veel hogere verversingssnelheden voor 4K-schermen tot 240 Hz en ondersteunt 8K-schermen.

©Jeroen Boer - ID.nl

Daarnaast is ook voorzien in HDMI 2.1, een 3,5mm-headsetaansluiting en twee normale usb3.2-poorten met een maximale snelheid van 10 Gbit/s. Op het gebied van aansluitingen kom je kortom niks tekort. Zeker omdat de laptop ook nog eens wifi 7 inclusief ondersteuning voor de 6GHz-band heeft.

©Jeroen Boer - ID.nl

In het startmenu vinden we ten opzichte van een normale Windows-installatie relatief veel extra pictogrammen. Veel daarvan zijn van HP zelf in de vorm van documentatie en wat eigen tooltjes zoals een virtuele lichtring om jezelf beter te belichten tijdens videogesprekken en een eigen AI-assistent. Daarnaast is een proefversie van McAfee geïnstalleerd en zien we aanbiedingen van Adobe en Dropbox.

Verschillende varianten

De OmniBook X Flip 14 is te koop in verschillende configuraties en is leverbaar met zowel Intel- als AMD-processors. Dat is overigens een groot verschil ten opzichte van de HP OmniBook X die we vorig jaar getest hebben, want dat was ondanks de vrijwel identieke naam een laptop voorzien van een ARM-processor van Qualcomm. Afhankelijk van de configuratie is de OmniBook X Flip 14 voorzien van een oled- of ips-scherm. Ons testexemplaar met volledig typenummer HP OmniBook X Flip 14-fm0685nd is de duurste uitvoering met een oledscherm en beschikt over een Intel Core Ultra 7 258V met geïntegreerde 32 GB RAM. Deze processor uit Intels Lunar Lake-generatie is voorzien van een npu (neural processing unit) die krachtig genoeg is om de laptop te classificeren als Copilot+-pc. Alle AI-extraatjes in Windows zoals live-ondertitels, webcameffecten en simpele beeldgeneratie in Paint zijn dan ook aanwezig. De processor wordt in de geteste configuratie gecombineerd met een 1 TB-ssd afkomstig van Samsung. Het geïntegreerde werkgeheugen kun je logischerwijs niet uitbreiden. De M.2-ssd en het wifi-kaartje zijn eventueel wel verwisselbaar. 

Toetsen zonder uitsparing

Waar veel duurdere laptops een toetsenbord hebben waarbij er per toets individuele uitsparingen in het metaal zijn gemaakt, gebruikt HP op deze laptop een grote uitsparing waar het toetsenbord in verwerkt is. Om toch een premiumuitstraling te krijgen zijn de toetsen wat groter dan normaal waardoor er vrijwel geen uitsparing tussen de toetsen zichtbaar is. In combinatie met het extra grote lettertje ziet het er lekker robuust uit. Toch zijn we niet heel enthousiast. De toetsen zijn geheel vlak en doordat er nauwelijks een uitsparing tussen de toetsen zit, is het soms lastig om te voelen welke toets je gebruikt. De aanslag had ook wat duidelijker gekund. Het tikcomfort is wat ons betreft minder goed dan het toetsenbord dat we vorig jaar op de OmniBook X zagen. Dat toetsenbord had wel los uitgesneden toetsen in de behuizing en zag er met zijn toetsen in verschillende kleuren ook wat leuker uit.

©Jeroen Boer - ID.nl

Het toetsenbord heeft verlichting die je in twee standen kunt instellen. In de rij met functietoetsen valt een functietoets op voor het invoegen van emoji. Wellicht voor veel mensen overbodig, maar deze emoji-toets is niet ten koste gegaan van andere functionaliteiten. Waar je op andere laptops bijvoorbeeld een toets hebt om de webcam mee uit te zetten, is er hier een schuifje ingebouwd waardoor een knopje niet nodig is. Ook een muteknop voor de microfoon is gewoon aanwezig.

Onder het toetsenbord is een ruime touchpad geplaatst die prima werkt en gebaren met drie en vier vingers ondersteunt. Wel lijkt het erop dat het geen glazen touchpad is en dat voelt wat goedkoop aan. 

Mooi oledscherm

Het 14inch-aanraakscherm is voorzien van een oledpaneel met een resolutie van 2880 x 1800 pixels. Er wordt een hoge verversingssnelheid van 120 Hz ondersteund die volgens Windows dynamisch kan worden aangepast tussen 48 en 120 Hz (VRR) om energie te besparen. Een beetje vreemd is dat je handmatig alleen uit 48 of 120 Hz kunt kiezen. Buiten die eigenaardigheid om heeft de laptop een uitstekend scherm met goede kleuren en een indrukwekkend contrast. De maximale helderheid is voor binnen meer dan genoeg, maar er zijn (dure) laptops die meer schermhelderheid bieden. Wel ondersteunt het scherm HDR waarbij de piekhelderheid wat hoger ligt dan de algemene schermhelderheid. Het paneel is glanzend afgewerkt met Gorilla Glass 3.

©Jeroen Boer - ID.nl

Die afwerking is niet voor niks, want de laptop heeft een aanraakscherm en kun je ook als tablet gebruiken. Het omklappen van het scherm naar de tabletmodus gaat soepel en ook als tablet voelt het geheel solide. Het scharnier is stijf genoeg om te voorkomen dat het scherm in de tabletmodus klappert, iets dat je soms wel eens ziet op dit soort convertibles. Het platte en goed gevulde toetsenbord blijkt in de tabletmodus juist erg prettig te zijn, want hiermee heeft je tablet een vlakke achterkant waardoor je het apparaat fijn kunt vasthouden. We hebben het niet kunnen testen, maar het scherm is compatibel met een optionele stylus die je magnetisch aan de behuizing kunt plakken. Deze HP 700 pen kost 100 euro en komt uiteraard vooral in de tabletmodus van pas. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Boven het scherm heeft HP een 5megapixel-camera geplaatst. Behalve in Full HD kan de camera ook filmen in 1440p. De beelden zijn prima en je bent altijd duidelijk in beeld tijdens een videogesprek. Handig is dat HP de webcam heeft voorzien van een ingebouwd schuifje. Je kunt dankzij een patroontje ook duidelijk zien of het schuifje gesloten is. De camera is geschikt voor biometrisch inloggen via Windows Hello. Dat is direct je enige biometrische mogelijkheid, want een vingerafdrukscanner ontbreekt. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Uitstekende prestaties

De Intel Core Ultra 7 258V is een mobiele processor met in totaal acht cores waarvan vier volwaardige en vier energiezuinige cores. Uiteraard is dit vergeleken met processors met een hoger energieverbruik geen heel indrukwekkende processor, maar voor een laptop is dit wel een krachtige chip. De laptop zet dan ook een uitstekende score neer van 6822 punten in PCMark 10. Ook de scores in Cinebench R23 zijn met een single-core-score van 1841 en een multi-core-score van 10372 punten uitstekend. Het verval bij langdurige belasting blijft beperkt. Tijdens alledaagse werkzaamheden als surfen en het bewerken van documenten doet de koeling stil zijn werk. Als je de laptop zwaardere taken laat uitvoeren, hoor je de koeling wel aanslaan. 

Het is geen verrassing, want dit is niet de eerste laptop met deze cpu die we testen, maar de Intel Arc 140V is een capabele geïntegreerde gpu. In 3DMark Time Spy scoort deze laptop 4457 punten en dat betekent dat wat oudere spellen prima speelbaar zijn. Zo halen we in Shadow of the Tomb Raider op de voorinstelling lowest gemiddeld 69 fps terwijl als we AI-upscaler XeSS inschakelen dat 84 fps wordt. Zelf op de voorinstelling High in combinatie met XeSS halen we een speelbare 60 fps. Je kunt een hoop spellen spelen als je de grafische instellingen wat beperkt.

De accu met een capaciteit van 59 Wh biedt een uitstekende werktijd. In onze test houdt de laptop het maar liefst 15 uur uit en dat is in lijn met wat HP zelf opgeeft. De ssd is een exemplaar van Samsung dat goed presteert. De maximale lees- en schrijfsnelheden bedragen een uitstekende 5012,20 en 3284,23 MB/s. Belangrijker is hoe de ssd presteert tijdens werkzaamheden met veel bewerkingen op kleine bestanden tegelijkertijd. In de Quick System drive Benchmark van PCMark 10 die precies dat test, haalt de ssd een snelheid van 273,04 MB/s. Dat is op zich geen slechte score, maar er zijn tegenwoordig ssd's die hier een veelvoud van scoren.

Conclusie

De HP OmniBook X Flip 14 is een fraaie laptop voorzien van krachtige hardware die je kunt gebruiken als laptop én als tablet. Voor een compacte laptop heeft de OmniBook X Flip 14 opvallend veel aansluitingen: we kunnen ons niet voorstellen dat je met tweemaal usb-c, tweemaal usb en HDMI iets tekort zult komen. Helemaal perfect is de OmniBook X Flip 14 echter niet, want het volledig vlakke toetsenbord met weinig ruimte tussen de toetsen vinden we niet heel fijn tikken. Ook is de behuizing erg gevoelig voor vingerafdrukken, waardoor de fraai ontworpen laptop er al snel wat smoezelig uitziet.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ga je op vakantie maar wil je toch weten wat er bij je voordeur gebeurt? Een slimme deurbel laat je ook als je niet thuis bent zien wie er voor de deur staat. Wij vonden een vijftal betaalbare exemplaren.

Met een slimme deurbel krijg je een seintje als er iemand aanbelt en kun je vaak ook terugzien wie er voor de deur heeft gestaan. Je kunt daarbij kiezen om de video's lokaal op te slaan, maar de hier besproken deurbellen bieden ook online opslag. En dat is handig, want zo kun je ook tijdens je vakantie in de gaten houden welke (ongenode) gasten er voor de deur staan.

D230S1

Wat handig is aan de Tapo D230S1, is dat hij wordt geleverd met een compacte gong die tevens functioneert als een internet tussenpunt. Hierin kun je een microSD-kaart plaatsen voor lokale opslag van videobeelden, wat betekent dat een abonnement voor cloudopslag niet strikt noodzakelijk is om beelden te bewaren. Mocht je toch liever de flexibiliteit van cloudopslag hebben, dan biedt TP-Link hiervoor een optionele dienst aan. De installatie is over het algemeen eenvoudig en hij werkt op een batterij, wat veel vrijheid geeft qua plaatsing zonder gedoe met bedrading. De beeldkwaliteit is voldoende voor het dagelijks gebruik en de deurbel is uitgerust met slimme detectiefuncties om je op de hoogte te stellen van activiteit voor je deur. Dit maakt het een goede keuze voor wie een complete set zoekt zonder direct vast te zitten aan maandelijkse kosten voor opslag.

Ring Video Doorbell Wired

De Ring Video Doorbell Wired is een van de meest budgetvriendelijke opties van Ring. Deze deurbel sluit je bedraad aan op je bestaande deurbelbedrading, Dit betekent dat je je geen zorgen hoeft te maken over het opladen van batterijen of het leegraken ervan. De deurbel biedt 1080p HD-video en tweeweg-communicatie, zodat je met de bijbehorende app kunt praten met wie er voor de deur staat. Een belangrijk punt om te overwegen bij de Ring Video Doorbell Wired is dat voor de meeste functionaliteiten, waaronder het opslaan en terugkijken van videobeelden, een Ring Protect-abonnement nodig is. Zonder dit abonnement zijn de mogelijkheden vrij beperkt tot livebeeld en notificaties.

Arlo Essential 2 2K Video Doorbell

Deze draadloze videodeurbel van Arlo heeft focus op scherpe beeldkwaliteit en gebruiksgemak. De Arlo Essential 2 filmt in 2K resolutie, waardoor je een beter beeld krijgt dan met de meeste Full-HD-camera's. Een opvallend kenmerk is de 180 graden kijkhoek en de 1:1 beeldverhouding, waardoor je een volledig 'hoofd-tot-teen' beeld krijgt van je bezoekers en pakketjes op de grond. De installatie is bijzonder makkelijk en geheel draadloos. Voor het opslaan van opgenomen videobeelden maakt Arlo gebruik van een cloudgebaseerd systeem, waar je wel een abonnement voor nodig hebt.

Xiaomi Smart Doorbell 3

Ook deze deurbel filmt in 2K resolutie en heeft een indrukwekkende kijkhoek van 180 graden, waardoor je een breed overzicht krijgt van wat er voor je deur gebeurt. Een van de handige eigenschappen is de meegeleverde gong die ook functioneert als basisstation. Deze gong is uitgerust met een interne opslag van 64 GB, wat voldoende is voor de meeste gebruikers en maakt het overbodig om een apart cloudabonnement te nemen, iets wat overigens wel mogelijk is. De deurbel heeft een ingebouwde batterij die lang meegaat en is eenvoudig te installeren. Ook beschikt hij over AI-gestuurde persoonsdetectie, wat helpt om valse meldingen te verminderen.

Imou Doorbell 2S Kit

De Imou Doorbell 2S Kit is een draadloze videodeurbel met nachtfunctie Imou biedt een optionele cloudopslagdienst, maar je kunt de video's ook lokaal opslaan. De deurbel werkt op een ingebouwde, oplaadbare batterij, wat de installatie zeer eenvoudig maakt omdat je geen bedrading nodig hebt. De AI-gestuurde persoonsdetectie zorgt ervoor dat je geen ongewenste meldingen van beweging krijgt, dus niet bij elke langslopende kat.