ID.nl logo
De koude kant: geniet van koude koffie met deze speciale zetmethodes
© Malchevska - stock.adobe.com
Huis

De koude kant: geniet van koude koffie met deze speciale zetmethodes

Koffie die koud is geworden gooien we meestal direct weg. Toch is koude koffie (die daarvoor speciaal gezet is) in opkomst! Wel koffie die gezet is om koud op te drinken. Dat is heel lekker op een warme dag of na het sporten, bijvoorbeeld. Of gewoon eens wat anders.

  • Koude koffiedranken worden speciaal bereid om koud gedronken te worden.
  • Sommige soorten, zoals cold brew en cold drip, worden met koud water gezet. Er komt nooit warmte bij het proces kijken.
  • Koude koffie heeft minder aroma’s. Er komt ook geen damp van de drank af om ze te verspreiden. De smaak van de koffie zelf blijft daarentegen juist heel goed overeind.
  • Interesse in het kiezen van de ‘juiste’ koffiebonen? Lees: Verschillende soorten koffiebonen. Welke kies je? Want wat je lekker vindt in warme koffie, is in de koude variant vast ook een succes.

Koude koffie: zetmethoden

Koude koffie is een hit. Het is niet alleen dorstlessend, het smaakt ook echt anders dan warme koffie. Er zijn verschillende manieren om koude koffie lekker te bereiden: cold brew, cold drip. shock brew (die kennen we vooral als ijskoffie) en ijskoffie. De zetmethode beïnvloedt de smaak. Ook zitten er wat ‘slow’ methodes bij.

©Vasiliy - stock.adobe.com

Cold brew koude koffie

Cold brew is een speciale manier om koffie te maken. Het is sinds een poosje enorm hip. Grote ketens bieden het ook aan.

Het is anders dan gewone koffie omdat het langzaam brouwt. De koffie ligt open en bloot in het water. Dat trekt minstens 12 uur. Bovendien wordt het met koud water gezet. Hierdoor komen de smaken van de koffiebonen goed naar voren.

Om cold brew te maken, is een andere verhouding tussen koffie en water nodig. Filterkoffie bestaat ongeveer uit 1 deel koffie op 16 tot 20 delen water. Cold brew is vaak 1 op 4 tot 1 op 8. Hierdoor zit er meer cafeïne in. Cold brew wordt bovendien meestal gemaakt met grover gemalen koffie. Deze grovere maling heeft een groter oppervlak, wat meer cafeïne afgeeft tijdens het zetproces.

Daarnaast wordt cold brew langzaam en gedurende een langere periode gezet. Het drankje staat wel 12 tot 24 uur te trekken. Dit geeft de koffie meer tijd om de cafeïne en andere smaakstoffen vrij te geven. Overigens wordt cold brew koffie vaak verdund gedronken, bijvoorbeeld gemengd met koud water, melk of ijsblokjes.

Als je deze koude koffie drinkt, kun je de smaak van milde chocolade en zachte fruittonen proeven. Dit is anders dan gewone koffie, die vergeleken met cold brew meer naar bitter neigt.

Zo maak je een lekkere cold brew

Benodigdheden: 150 gram grof gemalen koffie (bij voorkeur versgemalen), 1 liter koud water, grote glazen pot of kan, koffiefilter

Zo gaat het:

  • Maal de koffiebonen grof. Dit zorgt voor een betere extractie bij het maken van cold brew.

  • Plaats de grof gemalen koffie in de glazen pot of kan.

  • Giet het koude (kamertemperatuur of gekoeld) water gelijkmatig over de gemalen koffie. Zorg ervoor dat alle koffie nat is.

  • Roer de koffie en het water voorzichtig door elkaar, zodat de koffie gelijkmatig wordt verdeeld.

  • Dek de pot of kan af met plasticfolie of een deksel en laat het mengsel gedurende 12 tot 24 uur op kamertemperatuur staan. Hoe langer je het laat trekken, hoe sterker de smaak zal zijn.

  • Na de gewenste trektijd, haal je de koffie door een koffiefilter of fijnmazige zeef om de gemalen koffie te verwijderen. Je kunt dit meerdere keren doen.

  • Giet de geconcentreerde cold brew koffie in een glas en voeg (plantaardige) melk toe naar smaak. Je kunt ook ijsblokjes toevoegen voor een ijskoude variant.

  • Serveer de cold brew koffie eventueel verdund. Ook kun je melk of suiker naar smaak toevoegen.

Cold drip

Cold drip is een manier om koffie te maken waarbij koud water langzaam door gemalen koffie loopt. Het verschil met filterkoffie zit ‘m dus in het koude water bij cold drip. Bij filterkoffie is dit heet water. Je hebt hier een speciale koffietoren voor nodig. Je ziet deze vaak in specialistische koffiezaakjes.

In zo’n koffie druiptoren zit een reservoir met water dat langzaam druppelsgewijs over de gemalen koffie loopt. Het water doorloopt de koffie en een filter en wordt opgevangen in een aparte container als gebrouwen koffie. Hetzelfde idee als een ouderwets koffiezetapparaat, maar dan langzamer en met koud water. Er is geen elektriciteit nodig om op deze manier koffie te zetten.

©bong - stock.adobe.com

Cold drip koffie wordt sneller gebrouwen dan cold brew, meestal binnen 3 tot 12 uur. Dit is afhankelijk van factoren zoals de maalgrootte en de drupsnelheid van de apparatuur. Dit maakt het een aantrekkelijke optie voor mensen die sneller van hun koude koffie willen genieten.

Zo maak je cold drip koude koffie

Benodigdheden: 85-90 gram gemalen koffie, koud water, een cold drip koffiemaker (drip tower)

Zo gaat het:

  • Plaats de gemalen koffie in het reservoir van de cold drip koffiemaker.

  • Vul het bovenste waterreservoir van de koffiemaker met koud water.

  • Pas de druppelsnelheid aan, meestal kun je dit instellen. Een trage druppelsnelheid geeft een langere brouwtijd en een mildere smaak, terwijl een snellere druppelsnelheid een kortere brouwtijd en een intensere smaak oplevert.

  • Laat het water druppelsgewijs door de gemalen koffie lopen. Dit kan 3 tot 12 uur duren, afhankelijk van je voorkeur en de druppelsnelheid.

  • Vang de koude druppelkoffie op in een aparte container terwijl het druppelt.

  • Serveer de cold drip koffie over ijsblokjes als je dat wilt. Het is niet nodig om deze koffie nog verder te verdunnen.

©Hanoi Photography

Shock brew

Shock brew, ook wel bekend als ‘flash brew’, is een snelle methode om koude koffie te maken. Deze koude koffie maak je in eerste instantie wel met warm water. Bij flash brew giet je het hete water op de gemalen koffie. De hoeveelheid koffie gebruik je in een verhouding van 1 op 1 of 1 op 2 met ijsblokjes, gemengd met de koffie. Het ijs helpt om het hete water af te koelen en vertraagt het brouwproces, wat leidt tot een minder zuur en zachter kopje koffie. Het idee is om hete koffie zo snel mogelijk af te koelen, wat leidt tot het shock brew-effect.

Je kunt hiervoor verschillende zetmethoden gebruiken, zoals de Chemex, Kalita Wave, handopschenk filter, maar het kan ook met een espressomachine of een filterapparaat.

De smaak is lekker en de koffie is direct drinkbaar. Dat is vooral een groot verschil met de cold brew- en cold drip-methode.

Bij flash brew krijg je over het algemeen een koffie met frisse en heldere smaken. De snelle afkoeling van de hete koffie door het ijsblokje behoudt de natuurlijke zuren en aroma's van de koffiebonen. Hierdoor krijg je een verkwikkend en levendig smaakprofiel dat meer lijkt op traditionele warme koffie. Over het algemeen zitten er minder zuren in de smaak van deze koude koffie.

Je kunt de shock brew coffee 1 tot 2 dagen in de koelkast bewaren, waardoor je altijd een verfrissende kop koffie bij de hand hebt.

Zo maak je shock brew koude koffie

Benodigdheden: heet water, ijsblokjes, een pour-over koffiezetter, koffiefilter, gemalen koffie (zoals voor pour-over)

Zo gaat het:

  • Kook water en laat het vervolgens afkoelen tot een geschikte drinktemperatuur. Het moet wel heet zijn.

  • Vul de pour-over karaf met ijsblokjes. Zorg ervoor dat de ijsblokjes goed zijn verdeeld over de bodem van de karaf.

  • Plaats een koffiefilter over de bovenkant van de ijsblokjes in de karaf. Zorg ervoor dat het filter goed aansluit.

  • Voeg gemalen koffie toe aan het filter, net zoals je zou doen bij het zetten van hete koffie. De hoeveelheid koffie kan naar smaak variëren, maar een gangbare verhouding is ongeveer 1 tot 2 eetlepels gemalen koffie per kopje.

  • Giet heet water over de gemalen koffie in het filter. Begin met een kleine hoeveelheid water om de koffie gelijkmatig te bevochtigen en laat het 30-45 seconden ‘bloeien’. Dit betekent dat de koffie begint uit te zetten en aroma's vrijgeeft.

  • Schenk vervolgens het resterende hete water in een cirkelvormige beweging over de gemalen koffie totdat het filter ongeveer halfvol is.

  • Laat de koffie volledig doorsijpelen en trekken. Dit zou relatief snel moeten gaan, gezien de hitte van het water.

  • Verwijder het koffiefilter en roer de karaf voorzichtig om ervoor te zorgen dat de koffie gelijkmatig wordt gekoeld door de ijsblokjes.

  • Je kunt de koffie direct drinken of eventueel wat ijsblokjes toevoegen om het nog kouder te maken.

IJskoffie

De smaak van ijskoffie is anders dan bij andere koude koffiezetmethoden. Het heeft vaak een mildere en minder intense koffiesmaak dan cold brew of cold drip koffie. De ijsblokjes zorgen voor verdunning en koeling, waardoor de koffie zachter en minder geconcentreerd wordt. Daarom worden er vaak smaken toegevoegd aan ijskoffie, in de vorm van melk, suiker of siropen met smaakjes.

Je maakt een ‘gewone’ ijskoffie op dezelfde manier als je koffie zet. Dat kan met een espressomachine, koffiezetapparaat of french press. Wat jouw voorkeur heeft. De warme koffie giet je over ijsblokjes heen en je hebt ijskoffie. Door de toevoeging van ijs wordt de koffie wel wat wateriger en dat proef je.

Koude koffie met goede bonen Ook voor koude koffie geldt: kies bonen die je lekker vindt. Die bepalen namelijk grotendeels de smaak. Meer dan de zetmethode. Dat is ook zo bij koude koffie. Elk type koffieboon heeft zijn eigen unieke smaakprofiel, variërend van mild en nootachtig tot rijk en pittig. De smaken komen in koude koffie goed tot hun recht, dus kies een goede kwaliteit bonen. En kies ook vooral wat jij lekker vindt!

Lees ook: Lekker verfrissend: zelf thuis ijskoffie maken

Zelf aan de slag met koude koffie?

Pour over-machines zijn er voor ieders budget

Koude koffie is lekker en gezond

Koude koffie is goed voor je hart vanwege antioxidanten zoals polyfenolen en cafeïne. Daarnaast kan cafeïne in koude koffie de doorbloeding verbeteren, je bloeddruk verlagen en het risico op hart- en vaatziekten verminderen. Ook kan de cafeïne in koude koffie je stofwisseling versnellen, zelfs in rust. Dit geldt allemaal overigens alleen als je koffie met mate drinkt. Anders werkt het juist andersom.

Bovendien kan koude koffie de spijsvertering verbeteren. De cafeïne in koude koffie stimuleert de productie van spijsverteringszuren, wat de beweging van voedsel in je systeem aanzwengelt. De zuurgraad van koude koffie kan ook helpen bij het verminderen van brandend maagzuur en indigestie. Natuurlijk is een lekker koud koffietje ook enorm hydraterend.

We zagen al dat koude koffie flink wat cafeïne bevat. Dat verhoogt de alertheid en focus. Maar we zeggen het nog maar eens: alles met mate.

Ben je op zoek naar een koffiemachine? Vraag dan de (gratis!) Kieskeurig.nl Koffiewijzer 2023 aan: 16 koffiemachines, uitgebreid getest door consumenten. Van gebruiksgemak tot onderhoud, van koffievariëteiten tot smaak: lees de onafhankelijke en eerlijke reviews van meer dan 100 testers.

De Kieskeurig.nl Koffiewijzer

16 koffiemachines getest door consumenten
▼ Volgende artikel
Je eigen handtekening in Word: signeren in stijl
© Andreas Prott - stock.adobe.com
Huis

Je eigen handtekening in Word: signeren in stijl

Je wilt brieven, verslagen en documenten in Word voorzien van een echte handtekening? Dat kan bijvoorbeeld met een tablet-pc en een digitale pen. Als je die niet hebt, dan kun je gebruikmaken van de OneDrive-app van Microsoft, als die op je telefoon staat.

Lees ook: Dicteren in Word: typen is zilver, spreken is goud

Stap 1: Scannen

Eerst zet je de handtekening op papier en daarna open je de mobiele OneDrive-app. Die app synchroniseert snel met de cloudopslag van Microsoft én is voorzien van een prima scanfunctie. Wellicht moet je de toegang tot de camera van je telefoon nog toestaan. Wanneer de app geopend is, tik je op het blauwe plusteken en dan selecteer je onderaan de optie Foto scannen. Vervolgens zorg je dat de handtekening goed belicht is en neem je een foto van de handtekening.

In de volgende stap kun je de handtekening uitsnijden. Daarna tik je onderaan op de Filters en je kiest de filteroptie Document of Zwart-wit. Voordat je de app sluit, moet je de afbeelding een naam geven en aanduiden in welke map dit bestand wordt opgeslagen.

Optimaliseer de helderheid en het contrast met het filter Document.

Stap 2: Invoegen

Vervolgens kun je de foto van de handtekening invoegen op de gewenste locatie van het Word-document. Gebruik in het tabblad Invoegen de knop Afbeeldingen. Daarna kies je bij Afbeelding invoegen de optie Dit apparaat. In de Mac-versie van Microsoft Word kies je Invoegen / Afbeeldingen / Afbeelding uit bestand. Na het invoegen kun je de afbeelding nog verkleinen. Zorg dat de afbeelding geselecteerd is en sleep de hoeken van het selectiekader om de handtekening te schalen.

Je kunt de handtekening schalen door de hoekpunten te verslepen.

Stap 3: Bouwsteen

Om de handtekening altijd bij de hand te hebben, kun je er een zogeheten Bouwsteen van maken. Selecteer de ingevoegde handtekening en eventueel de aanvullende tekst. Gebruik de toetscombinatie Alt+F3 of ga naar Invoegen / Snelonderdelen / Selectie opslaan in galerie Snelonderdelen. Voeg een korte beschrijving toe onder Naam.

In de toekomst kun je deze bouwsteen razendsnel toevoegen via het tabblad Invoegen. Kies Snelonderdelen / Autotekst en klik op het onderdeel met de handtekening. Een snellere manier van invoegen is de naam van de bouwsteen typen, gevolgd door F3. Let op dat er geen spatie staat tussen de naam van de bouwsteen en de cursor wanneer je op F3 drukt.

Geef het nieuwe Snelonderdeel een naam.

▼ Volgende artikel
Je energierekening onder de loep: wat apparaten écht verbruiken
© Alex Yeung - stock.adobe.com
Energie

Je energierekening onder de loep: wat apparaten écht verbruiken

Krijg je het benauwd van je energierekening? Dan is het logisch dat je je afvraagt hoeveel stroom je apparaten daadwerkelijk verbruiken. De koelkast, oven, televisie, vaatwasser en wasmachine – ze draaien dagelijks, maar wat kosten ze je precies? In dit artikel leer je hoe je met een eenvoudige berekening inzicht krijgt in het stroomverbruik per toestel.

Dit artikel in het kort:

Het is verstandig dat je weet ongeveer hoeveel een elektrisch apparaat verbruikt. Je begint met het achterhalen van het vermogen in watt. Daarna kun je het verbruik in kilowattuur berekenen door getallen te vermenigvuldigen.

Hierdoor word je bewust van de elektriciteitsconsumptie van ieder apparaat. Bij de aankoop van een nieuw toestel kun je exact voorspellen wat de impact zal worden op de energierekening.

Lees ook: Grip op je energieverbruik: houd bij wat al jouw apparaten verbruiken

De bewuste verbruiker

Wie het precies wil weten, kan een energiemeter aanschaffen. Die plug je tussen het stopcontact en het apparaat waarvan je het verbruik wilt meten. Handig, maar zelfs de eenvoudigste modellen geven al snel een berg aan cijfers. Voor wie daar niet meteen wijs uit raakt, of een aankoop nog overweegt, is er een alternatieve manier. Door zelf een eenvoudige berekening te maken, krijg je snel en overzichtelijk inzicht in het stroomverbruik van een apparaat. Bovendien kun je op die manier gemakkelijk verschillende toestellen met elkaar vergelijken.  

©Dirk Schoofs

Door alle apparaten een tijdje aan een energiemeter te hangen, leer je het verbruik kennen.

Watt maal gebruikstijd: zo bereken je het verbruik

Het vermogen van een elektrisch toestel – uitgedrukt in watt (W) – vind je meestal op een sticker of typeplaatje aan de onder- of achterkant. Als je dit wattage vermenigvuldigt met het aantal uren dat je het toestel gebruikt, en vervolgens met het aantal dagen per jaar, weet je hoeveel energie het jaarlijks verbruikt. Deel dat getal door duizend om het om te zetten naar kilowattuur (kWh), en vermenigvuldig het resultaat met de actuele stroomprijs. Voor dit artikel rekenen we met een gemiddelde elektriciteitsprijs van 0,27 euro per kWh (september/oktober 2025).

💡KILOWATT VERSUS KILOWATTUUR

Op elk toestel en huishoudelijk apparaat vind je het energetisch vermogen van dat toestel uitgedrukt in watt of W. De eenheid dankt zijn naam aan een Schotse ingenieur James Watt, die beschouwd wordt als de uitvinder van de moderne stoommachine. In die tijd was er nog geen sprake van elektriciteit.

Hoe groter het aantal watt, het vermogen dus, hoe krachtiger het toestel. Om niet bij ontzettend grote getallen uit te komen gebruikt men bij grote apparaten liever de eenheid kilowatt (kW), wat overeenkomt met 1000 watt.

Watt en kilowatt worden vaak verward met kilowattuur (kWh). Kilowattuur heeft niets te maken met vermogen maar met energieverbruik. Daarom lees je de W en kW op het apparaat en kWh op de energierekening. 1 kWh is het verbruik van een elektrisch toestel met een vermogen van 1000 watt gedurende 1 uur.

Onthoud dus: watt en kilowatt slaan op vermogen, kilowattuur slaat op verbruik.

Enkele voorbeelden… 

Badkamerheater

Stel dat een gezin in de koude maanden – van oktober tot en met maart – dagelijks één uur lang een elektrische badkamerverwarmer van 1200 watt gebruikt. Dat komt neer op 182 dagen. De berekening is eenvoudig: 1 uur × 182 dagen × 1200 W = 218.400 wattuur. Omgerekend is dat 218,4 kWh. Bij een stroomprijs van 0,27 euro per kWh kost dat op jaarbasis 59 euro.

Strijkijzer

Een strijkijzer met een vermogen van 2500 watt, dat je twee uur per week gebruikt, tikt ook aan. De som: 2 uur × 52 weken × 2500 W = 260.000 wattuur, oftewel 260 kWh. Met dezelfde stroomprijs kom je uit op een jaarlijkse kost van 70,20 euro.  

©PhotoSG - stock.adobe.com

Wekkerradio

Op het eerste gezicht lijkt het verbruik van een wekkerradio verwaarloosbaar, maar dit bescheiden apparaatje draait 24 uur per dag, het hele jaar door. Met een vermogen van 5 watt ziet de berekening er zo uit: 24 uur × 365 dagen × 5 W = 43.800 wattuur, oftewel 43,8 kWh. Dat is goed voor een jaarlijkse kost van 11,83 euro – toch niet niks voor een apparaat dat je amper gebruikt.

Heb jij al een klokje in de douchecabine hangen?

Met deze douchewekker bespaar je tijd, stroom en water!

Ben je een kleine of grote stroomverbruiker?

Hoeveel elektriciteit een huishouden verbruikt, hangt natuurlijk af van het aantal mensen, hun gewoonten en het type apparaten in huis. De afgelopen jaren is het gemiddelde verbruik gestegen, mede door de opkomst van nieuwe toestellen zoals elektrische fietsen, oplaadbare auto’s, en het steeds intensiever gebruik van smartphones en andere gadgets. Tegelijk worden veel apparaten juist energie-efficiënter. Dat maakt het beeld genuanceerd: meer stroomverbruik, maar soms ook bewuster en zuiniger. 

Aantal bewonersGemiddeld verbruik/jaar
11800 kWh
22500 kWh
33500 kWh
44500 kWh
55000 kWh
💡LET OOK OP HET SLUIPVERBRUIK

Sluipverbruik is het stiekeme verbruik van elektrische apparaten waarvan je denkt dat je ze hebt uitgeschakeld. Dit sluipverbruik kan oplopen tot 8 procent van het totale verbruik. In dit artikel lees je over wat het gemiddelde sluipverbruik is per apparaat. Je leest ook hoe je dit sluipverbruik kunt vermijden.

Wat zijn de grootste stroomvreters in huis?

Verwarming en airco

In veel huishoudens voeren verwarming en airconditioning de lijst van energieslurpers aan. Logisch, in een land waar de winters guur en de zomers steeds warmer worden. Het vergt nu eenmaal veel energie om het binnen aangenaam te houden. Gelukkig beschikken veel moderne systemen over een Eco-stand, waarmee je het verbruik aanzienlijk kunt beperken.

Elektrische boiler

Een boiler die zorgt voor warm water in de keuken en badkamer – bijvoorbeeld een model van 150 liter – kan bij een gezin van vier personen oplopen tot een verbruik van wel 2500 kWh per jaar. Dat maakt het een relatief dure oplossing, zeker als je elektrisch verwarmt.

Diepvriezer en koelkast

Koelkasten en diepvriezers staan nooit stil en draaien dus dag en nacht. Samen zijn ze goed voor gemiddeld 500 kWh per jaar. Vooral oudere modellen zijn vaak niet erg zuinig. Een koelkast met energielabel C verbruikt bijvoorbeeld 2,5 keer meer dan een toestel met label A. Ontdooi regelmatig, kies voor een toestel met een A-label, en plaats het niet naast een warmtebron zoals een droger of oven – dat scheelt echt.

Wasmachine

Gemiddeld draait een gezin zo’n 200 wasbeurten per jaar. Een moderne wasmachine met energielabel A verbruikt dan ongeveer 180 kWh. Hoe warm je wast, maakt een groot verschil: een wasbeurt op 40 graden verbruikt tot 30 procent minder energie dan een op 60 graden. Wil je zuinig wassen? Kies dan voor een lage temperatuur, een volle trommel en gebruik de Eco-stand.

Wasdroger

Vooral in de herfst en winter is een wasdroger erg praktisch. Maar dat gemak heeft een prijs: het verbruik ligt rond de 500 kWh per jaar. Wie zijn was regelmatig aan een rekje laat drogen, bespaart dus niet alleen energie, maar ook flink wat geld.

Vaatwasser

Een zuinige vaatwasser met energielabel A komt gemiddeld uit op 220 kWh per jaar. Door het Eco-programma te gebruiken kun je tot 60 kWh besparen. De vuistregel: zet je vaatwasser pas aan als hij helemaal vol is. Zo haal je het maximale rendement uit elk programma.

Oven

De oven is een van de meest energie-intensieve apparaten in de keuken. Afhankelijk van hoe vaak je hem gebruikt, schommelt het jaarlijkse verbruik tussen de 160 en 200 kWh. Ook hier loont het om bewuster te plannen: bak meerdere gerechten na elkaar, zodat de ovenwarmte optimaal wordt benut.

Circulatiepomp

Een verrassende stroomverbruiker is de circulatiepomp van je verwarmingsinstallatie. In oudere systemen draait deze pomp het hele stookseizoen onafgebroken, vaak met een vermogen van 70 tot 80 watt. Bij 6000 draaiuren per jaar kom je dan uit op een verbruik tussen de 420 en 480 kWh – méér dan een koelkast, wasmachine of vaatwasser. Moderne cv-installaties hebben efficiëntere pompen met drie standen, die slechts 25 tot 75 watt vragen. Een slimme vervanging kan dus behoorlijk wat opleveren.