Koffie die koud is geworden gooien we meestal direct weg. Toch is koude koffie (die daarvoor speciaal gezet is) in opkomst! Wel koffie die gezet is om koud op te drinken. Dat is heel lekker op een warme dag of na het sporten, bijvoorbeeld. Of gewoon eens wat anders.

Koude koffie: zetmethoden

Koude koffie is een hit. Het is niet alleen dorstlessend, het smaakt ook echt anders dan warme koffie. Er zijn verschillende manieren om koude koffie lekker te bereiden: cold brew, cold drip. shock brew (die kennen we vooral als ijskoffie) en ijskoffie. De zetmethode beïnvloedt de smaak. Ook zitten er wat ‘slow’ methodes bij.

©Vasiliy - stock.adobe.com

Cold brew koude koffie

Cold brew is een speciale manier om koffie te maken. Het is sinds een poosje enorm hip. Grote ketens bieden het ook aan.

Het is anders dan gewone koffie omdat het langzaam brouwt. De koffie ligt open en bloot in het water. Dat trekt minstens 12 uur. Bovendien wordt het met koud water gezet. Hierdoor komen de smaken van de koffiebonen goed naar voren.

Om cold brew te maken, is een andere verhouding tussen koffie en water nodig. Filterkoffie bestaat ongeveer uit 1 deel koffie op 16 tot 20 delen water. Cold brew is vaak 1 op 4 tot 1 op 8. Hierdoor zit er meer cafeïne in. Cold brew wordt bovendien meestal gemaakt met grover gemalen koffie. Deze grovere maling heeft een groter oppervlak, wat meer cafeïne afgeeft tijdens het zetproces.

Daarnaast wordt cold brew langzaam en gedurende een langere periode gezet. Het drankje staat wel 12 tot 24 uur te trekken. Dit geeft de koffie meer tijd om de cafeïne en andere smaakstoffen vrij te geven. Overigens wordt cold brew koffie vaak verdund gedronken, bijvoorbeeld gemengd met koud water, melk of ijsblokjes.

Als je deze koude koffie drinkt, kun je de smaak van milde chocolade en zachte fruittonen proeven. Dit is anders dan gewone koffie, die vergeleken met cold brew meer naar bitter neigt.

Zo maak je een lekkere cold brew

Benodigdheden: 150 gram grof gemalen koffie (bij voorkeur versgemalen), 1 liter koud water, grote glazen pot of kan, koffiefilter

Zo gaat het:

Cold drip

Cold drip is een manier om koffie te maken waarbij koud water langzaam door gemalen koffie loopt. Het verschil met filterkoffie zit ‘m dus in het koude water bij cold drip. Bij filterkoffie is dit heet water. Je hebt hier een speciale koffietoren voor nodig. Je ziet deze vaak in specialistische koffiezaakjes.

In zo’n koffie druiptoren zit een reservoir met water dat langzaam druppelsgewijs over de gemalen koffie loopt. Het water doorloopt de koffie en een filter en wordt opgevangen in een aparte container als gebrouwen koffie. Hetzelfde idee als een ouderwets koffiezetapparaat, maar dan langzamer en met koud water. Er is geen elektriciteit nodig om op deze manier koffie te zetten.

©bong - stock.adobe.com

Cold drip koffie wordt sneller gebrouwen dan cold brew, meestal binnen 3 tot 12 uur. Dit is afhankelijk van factoren zoals de maalgrootte en de drupsnelheid van de apparatuur. Dit maakt het een aantrekkelijke optie voor mensen die sneller van hun koude koffie willen genieten.

Zo maak je cold drip koude koffie

Benodigdheden: 85-90 gram gemalen koffie, koud water, een cold drip koffiemaker (drip tower)

Zo gaat het:

©Hanoi Photography

Shock brew

Shock brew, ook wel bekend als ‘flash brew’, is een snelle methode om koude koffie te maken. Deze koude koffie maak je in eerste instantie wel met warm water. Bij flash brew giet je het hete water op de gemalen koffie. De hoeveelheid koffie gebruik je in een verhouding van 1 op 1 of 1 op 2 met ijsblokjes, gemengd met de koffie. Het ijs helpt om het hete water af te koelen en vertraagt het brouwproces, wat leidt tot een minder zuur en zachter kopje koffie. Het idee is om hete koffie zo snel mogelijk af te koelen, wat leidt tot het shock brew-effect.

Je kunt hiervoor verschillende zetmethoden gebruiken, zoals de Chemex, Kalita Wave, handopschenk filter, maar het kan ook met een espressomachine of een filterapparaat.

De smaak is lekker en de koffie is direct drinkbaar. Dat is vooral een groot verschil met de cold brew- en cold drip-methode.

Bij flash brew krijg je over het algemeen een koffie met frisse en heldere smaken. De snelle afkoeling van de hete koffie door het ijsblokje behoudt de natuurlijke zuren en aroma's van de koffiebonen. Hierdoor krijg je een verkwikkend en levendig smaakprofiel dat meer lijkt op traditionele warme koffie. Over het algemeen zitten er minder zuren in de smaak van deze koude koffie.

Je kunt de shock brew coffee 1 tot 2 dagen in de koelkast bewaren, waardoor je altijd een verfrissende kop koffie bij de hand hebt.

Zo maak je shock brew koude koffie

Benodigdheden: heet water, ijsblokjes, een pour-over koffiezetter, koffiefilter, gemalen koffie (zoals voor pour-over)

Zo gaat het:

IJskoffie

De smaak van ijskoffie is anders dan bij andere koude koffiezetmethoden. Het heeft vaak een mildere en minder intense koffiesmaak dan cold brew of cold drip koffie. De ijsblokjes zorgen voor verdunning en koeling, waardoor de koffie zachter en minder geconcentreerd wordt. Daarom worden er vaak smaken toegevoegd aan ijskoffie, in de vorm van melk, suiker of siropen met smaakjes.

Je maakt een ‘gewone’ ijskoffie op dezelfde manier als je koffie zet. Dat kan met een espressomachine, koffiezetapparaat of french press. Wat jouw voorkeur heeft. De warme koffie giet je over ijsblokjes heen en je hebt ijskoffie. Door de toevoeging van ijs wordt de koffie wel wat wateriger en dat proef je.

Lees ook: Lekker verfrissend: zelf thuis ijskoffie maken

Koude koffie is lekker en gezond

Koude koffie is goed voor je hart vanwege antioxidanten zoals polyfenolen en cafeïne. Daarnaast kan cafeïne in koude koffie de doorbloeding verbeteren, je bloeddruk verlagen en het risico op hart- en vaatziekten verminderen. Ook kan de cafeïne in koude koffie je stofwisseling versnellen, zelfs in rust. Dit geldt allemaal overigens alleen als je koffie met mate drinkt. Anders werkt het juist andersom.

Bovendien kan koude koffie de spijsvertering verbeteren. De cafeïne in koude koffie stimuleert de productie van spijsverteringszuren, wat de beweging van voedsel in je systeem aanzwengelt. De zuurgraad van koude koffie kan ook helpen bij het verminderen van brandend maagzuur en indigestie. Natuurlijk is een lekker koud koffietje ook enorm hydraterend.

We zagen al dat koude koffie flink wat cafeïne bevat. Dat verhoogt de alertheid en focus. Maar we zeggen het nog maar eens: alles met mate.

Ben je op zoek naar een koffiemachine? Vraag dan de (gratis!) Kieskeurig.nl Koffiewijzer 2023 aan: 16 koffiemachines, uitgebreid getest door consumenten. Van gebruiksgemak tot onderhoud, van koffievariëteiten tot smaak: lees de onafhankelijke en eerlijke reviews van meer dan 100 testers.

Na een stevige sportsessie voel je je voldaan. Je bent trots op jezelf dat je het 'weer geflikt' hebt. Maar je sportkleding? Die ruikt allesbehalve fris. Wassen helpt natuurlijk, maar wat doe je als die geur hardnekkig blijft hangen?

Lees ook: Schoenen wassen in de wasmachine, zo doe je dat

Sterke zweetlucht? Natuurazijn!

Om ervoor te zorgen dat de sterke zweetlucht niet in de kleding blijft, gooi je de kleding 15 tot 20 minuten voor het wassen in een bak met koud water en een flinke scheut natuurazijn. De azijn haalt de penetrante geur eruit en verwijdert al wat vuil, maar tast het textiel niet aan. Dit helpt ook bij sportkleding met een oude zweetgeur. Daarna was je de kleding met de wasmachine of met de hand.

Heb je een flinke training gehad en echt geen tijd om je sportkleding voor de volgende wedstrijd te wassen? Je frist je sportkleding tijdelijk op door een plantenspuit te vullen met water en azijn, verhouding: 50/50. Spray het mengsel op het kledingstuk en de zweetgeur is weg. Was de kleding na de wedstrijd wel gelijk.

Was je sportkleding niet te heet!

Waarschijnlijk denk je: hup, wasmachine aan op 60 graden. Maar doe dit liever niet. Sportkleding is meestal gemaakt van speciaal materiaal dat sneller droogt, een ademende eigenschap heeft en vocht afdrijft. Deze stof is vaak delicater dan bij gewone kleding. Daarom is het belangrijk dat je de kleding voorzichtig wast, op maximaal 30 graden. Zet de wasmachine op een sportprogramma of een programma voor synthetische kleding. Een heter programma kan ervoor zorgen dat de sportkleding krimpt en het elastiek aangetast raakt. Check altijd voor het wassen het waslabel voor de specifieke wasinstructies van de kleding.

Keer de kledingstukken binnenstebuiten voordat je ze in de wastrommel gooit. Hiermee bescherm je de opdrukken en kleuren aan de buitenkant van je kleding. Bovendien zitten de bacteriën en dode huidcellen toch aan de binnenkant van je kleding. Prop de wasmachine niet te vol, want dan wordt je sportkleding niet goed gespoeld.

©Oriol Roca

Wel: vloeibaar wasmiddel. Niet: wasverzachter

Voordat je uit gewoonte een flinke scheut wasmiddel in de machine giet omdat je sportkleding zo vies ruikt: even wachten. Te veel wasmiddel zorgt er juist voor dat er zeepresten in de stof achterblijven. En dit zorgt ervoor dat de kleding je dode huidcellen nog beter blijft vasthouden. Het gevolg: nare geurtjes waar niemand blij van wordt. Gebruik het liefst vloeibaar wasmiddel, want de resten van waspoeder blijven vaak achter in kleding. Je mag wel een beetje baking soda in de wasmachine doen, dit neutraliseert de zweetlucht.

Veel mensen gooien het liefst ook nog wat wasverzachter met een geurtje bij de was, maar voor sportkleding is dit niet aan te raden. Wasverzachter legt namelijk een laagje over de vezels en verstopt hierdoor de vezels, waardoor de kleding niet meer goed schoon wordt. Hierdoor ruikt je kleding na een sportsessie juist erger naar zweet. En wasverzachter kan de stof en de elasticiteit ervan aantasten, waardoor de kleding gaat lubberen.

©anetlanda

Vanuit je luie stoel de lampen aanzetten of de temperatuur in huis regelen: smart devices zijn er om het leven nét wat makkelijker te maken. Helaas vormen zulke IoT-apparaten ook een risico voor je privacy. Wil je niet alleen slim, maar ook veilig wonen? Met deze tips voorkom je pottenkijkers in je smart home.

Lees ook: Slimme stekkers – welke modellen zijn echt zuinig?

IoT (Internet of Things) omvat alle huishoudelijke apparaten die met het internet verbonden zijn, zoals slimme lampen, speakers en thermostaten. Zelfs gordijnen, deursloten en koelkasten kunnen tegenwoordig slim worden gemaakt door ze aan een netwerk te koppelen. Om jou als gebruiker zo goed mogelijk te kunnen bedienen, verzamelen IoT-apparaten de hele dag door data die je gedrag en gewoonten in kaart brengen. Ben je tussen negen en drie niet thuis? Dan weet je slimme thermostaat dat de verwarming omlaag moet, zal het beveiligingssysteem in die uren extra alert zijn op bewegingen rondom je huis en gaat je robotstofzuiger aan de slag om je vloer spic en span te maken. 

Ook jij hebt wat te verbergen

Slimme apparaten komen op allerlei manieren aan hun data, bijvoorbeeld via spraakopdrachten ('Hé Alexa, speel jazzmuziek af'), commando's die je in een app geeft en zelfs via sensoren die beweging, licht en temperatuur detecteren. Al die gegevens worden ergens opgeslagen, en het probleem is dat de meesten van ons geen idee hebben wat er met die data gebeurt. Vaak vinden we dat ook helemaal niet zo interessant: we denken immers al snel dat criminelen niets met onze data kunnen. Maar als je denkt dat je niets te verbergen hebt, heb je het mis. Cybercriminelen die toegang krijgen tot je smart home kunnen veel meer dan alleen je lampen bedienen. Ze kunnen je bankgegevens stelen (bijvoorbeeld via een gehackt apparaat dat toegang geeft tot je thuisnetwerk), het alarmsysteem van je woning uitschakelen en persoonlijke gesprekken afluisteren via je slimme speaker – om maar een paar voorbeelden te noemen. Hoe meer slimme apparaten je in huis hebt, hoe groter de kans dat er ergens een datalek ontstaat. Dat wil je natuurlijk voorkomen.

©StockPhotoPro

Er zijn allerlei manieren om je smart home te beschermen tegen pottenkijkers. Als je niet zo technisch aangelegd bent, kunnen zulke tactieken je al snel overweldigen. Daarom houden we het bij een aantal algemene tips die voor iedereen makkelijk uit te voeren zijn en die toch een groot verschil kunnen maken in de beveiliging van je smart home.

Tip 1: Kies voor een betrouwbare fabrikant

Het merk van je slimme apparaten kan veel zeggen over hoe goed deze apparaten van zichzelf beveiligd zijn. Gerenommeerde merken zoals Philips, Homey en Amazon hebben immers een reputatie hoog te houden als het om veiligheid gaat. Bovendien moeten producten van A-merken in Europa aan strenge eisen voldoen, in tegenstelling tot bijvoorbeeld een merkloos model van een Chinese fabrikant. Laat je dus niet verleiden door aantrekkelijke deals terwijl je aan het browsen bent: als ze te mooi lijken om waar te zijn, zijn ze dat waarschijnlijk ook. Als je twijfelt of een merk betrouwbaar is, doe dan eerst uitgebreid onderzoek. Lees onafhankelijke reviews, onderwerp de webshop van het betreffende merk aan een kritische blik en controleer of het merk voldoet aan Europese keurmerken. 

Tip 2: Kies sterke wachtwoorden

Slimme apparaten worden doorgaans geleverd met een standaard wachtwoord waarmee je op de bijbehorende app kunt inloggen. Veilig zijn deze wachtwoorden niet. Sterker nog: een standaard wachtwoord aanhouden is haast net zo onveilig als helemaal geen wachtwoord op je smart device hebben. Het is dus belangrijk dat je het wachtwoord al tijdens de installatie van het product verandert in een unieke en sterke variant. Een sterk wachtwoord bestaat uit letters, cijfers én speciale tekens. Verwerk nooit je naam, geboortedatum of adres in het wachtwoord. Geef ook elk slim apparaat een uniek wachtwoord, zodat je andere apparaten bij een hack veilig zijn. En schakel tweestapsverificatie in als dat kan: hiermee voeg je een extra beveiligingslaag toe, zodat anderen niet zomaar kunnen inloggen als ze je wachtwoord weten. 

Tip 3: Maak gastnetwerken aan 

Je wifi-netwerk is voor criminelen een ware goudmijn. Krijgen criminelen toegang tot je wifi, dan kunnen ze niet alleen alles zien wat jij op het internet doet, maar ze kunnen ook slimme apparaten overnemen die op dat netwerk zijn aangesloten. Het is daarom verstandig om gastnetwerken aan te maken voor je slimme apparaten. Hiermee isoleer je het netwerk van deze apparaten van het hoofdnetwerk, wat de kans op een datalek flink verkleint. Ook verklein je op deze manier het risico dat hackers via een zwak beveiligd slim apparaat toegang krijgen tot bijvoorbeeld je laptop, e-mail of bankzaken op het hoofdnetwerk. 

Ook slim is het uitschakelen van de functie Universal Plug and Play (UPnP) op al je slimme apparaten. Deze functie helpt om via wifi automatisch met andere smart devices te verbinden, maar vergroot ook het risico dat je apparaten van buitenaf toegankelijk worden. 

©TStudious - stock.adobe.com

Tip 4: Houd je apparatuur up-to-date

Wacht je altijd weken of zelfs maanden voordat je een nieuwe software-update op je apparaten uitvoert? Foute boel! Updates hebben niet alleen als doel de functionaliteiten van je slimme apparaten te verbeteren, maar zijn er ook om beveiligingslekken te dichten die in eerdere versies zijn opgemerkt. Download je deze updates niet, dan laat je in feite de digitale achterdeur openstaan voor criminelen. Maak er daarom een gewoonte van om iedere week te checken of er nieuwe updates beschikbaar zijn en download deze dan direct. Het is slechts een kleine moeite die een groot effect kan hebben op je privacy.

Tip 5: Controleer de privacy-instellingen

Slimme apparaten komen doorgaans met standaardinstellingen die toestemming geven om bepaalde gegevens te verzamelen of op te slaan. Dat is vaak gunstig voor de fabrikant, maar als je geen pottenkijkers in huis wilt, is het zaak dat er zo min mogelijk gegevens van jou in de cloud terechtkomen. Gelukkig kun je de privacy-instellingen van je slimme apparaten meestal wijzigen. Zo kun je op veel slimme apparaten instellen dat de opnamegeschiedenis direct verwijderd wordt. Sommige apparaten sturen automatisch gegevens naar de fabrikant voor verbeteringsdoeleinden; ook dit kun je vaak uitschakelen. Zet ook altijd functies uit die je niet gebruikt. Gebruik je de spraakbediening op je slimme speaker niet? Schakel de microfoon dan helemaal uit. Zo verklein je in elk geval de kans dat je wordt afgeluisterd.