Het koffiemoment is weer terug: even de tijd nemen om te genieten van de geur en smaak van verse koffie, in plaats van snel een sloot cafeïne naar binnen te werken. Daarmee maakt ook de ‘ouderwetse’ filterkoffie een comeback! Dat is goed voor koffieliefhebbers, want filterkoffie laat je het best genieten van de smaaknuance in de drank. Hoe maak je het en waarom zou je kiezen voor filterkoffie?

Lees ook: Hard of zacht, uit de kraan of uit een fles: zo beïnvloedt water de smaak van jouw koffie

Wat is filterkoffie?

Filterkoffie is een methode om koffie te zetten zonder hoge druk te gebruiken. In hippe koffiecafés staat het ook bekend als ‘slow coffee’ of ‘drip coffee’. Het duurt namelijk iets langer om te bereiden. Na de periode van snelle koffie in cups of pads wordt het koffiemomentje weer meer gewaardeerd. De dagen van even snel een bak troost lijken grotendeels voorbij. Daarom is filterkoffie terug van weggeweest.

Er zijn twee gangbare manieren om filterkoffie te zetten: onderdompelen of opgieten. Dat bereiden kan handmatig, bijvoorbeeld met een French press of een automatische koffiemachine. De meest bekende methode is het ‘ouderwetse koffiezetapparaat’.

©Suzi Media

Ben je op zoek naar een koffiemachine? Vraag dan de (gratis!) Kieskeurig.nl Koffiewijzer 2023 aan: 16 koffiemachines, uitgebreid getest door consumenten. Van gebruiksgemak tot onderhoud, van koffievariëteiten tot smaak: lees de onafhankelijke en eerlijke reviews van meer dan 100 testers.

Dit zijn de voordelen van filterkoffie

Dat filterkoffie weer terrein wint, is niet gek, want het heeft best wat sterke punten:

1: Het is de gezondste koffie

Filterkoffie heeft een van de laagste niveaus van cafestol, een stofje in koffie dat het cholesterol in je lichaam kan verhogen. De filter haalt veel van deze stof uit je drankje. Verder bevat koffie antioxidanten en die blijven in filterkoffie prima bewaard.

2: Pure koffiesmaak

Filterkoffie staat bekend om zijn pure en rijke smaak. Het langzame zetproces haalt veel smaak uit de koffiebonen, waardoor je het karakter en de oorsprong van de boon duidelijk proeft. Het is vaak zachter en minder intens dan espresso, wat onder hoge druk bereid is. Voor de fijnproevers dus. Of de lekkerbekken.

3: Cafeïneboost

Filterkoffie bevat over het algemeen meer cafeïne dan espresso. Je zou het misschien niet zeggen door de scherpe smaak van espresso, maar filterkoffie geeft je een energieke start van de dag. Overigens komt dat wel grotendeels doordat je filterkoffie meestal uit een groter kopje drinkt. Per milliliter is een espresso wel sterker.

4: Caloriearm

Filterkoffie bestaat voor het grootste deel uit water en bevat geen calorieën, suikers, koolhydraten, eiwitten of vetten. Ook worden geen kunstmatige cremalaagjes toegevoegd. We hebben het dan overigens wel over koffie zonder melk en suiker.

5: Variatiemogelijkheden

Met filterkoffie kun je eindeloos variëren met verschillende soorten koffiebonen. Omdat de smaak goed overeind blijft, biedt filterkoffie een goede manier om ze uit te proberen. Professionele proevers proeven ook met filterkoffie.

6: Minder afval

Filterkoffie geeft weinig afval, aangezien de gebruikte filters vaak biologisch afbreekbaar zijn en kunnen worden gecomposteerd. De koffiedrab kun je heel goed in de tuin gebruiken.

Lees ook: Even wachten met weggooien: 5 handige toepassingen voor koffiedik

Dit zijn de nadelen van filterkoffie

Er zijn toch nog steeds mensen die hun koffie anders bereiden dan met een filter. Dat zou kunnen komen door de nadelen:

1: Duurt lang

Filterkoffie zetten kost meer tijd in vergelijking met sommige andere koffiezetmethoden, zoals espresso of machines met cupjes. Niet handig als je haast hebt.

2: Minder intense smaak

Hoewel de pure smaak van filterkoffie ook een voordeel is, kan het voor anderen juist een nadeel zijn. Koffie blijft per slot van rekening een kwestie van smaak.

3: Geen cremalaag.

Een cremalaag zou ervoor zorgen dat de smaak van de koffie langer blijft hangen. Ook verspreidt het aroma’s. In feite ziet het er vooral enorm aantrekkelijk uit. De cremalaag ontstaat door de druk in een espressomachine. Filterkoffie werkt niet met druk en dus ook geen crema.

Lees ook: Is koffie gezond of ongezond? 7 voordelen en 6 misvattingen op een rij

Hoe werkt filterkoffie in een ‘ouderwetse’ koffiemachine?

In een 'ouderwetse' koffiemachine, een druppel koffiezetapparaat met filter, begint het koffiezetten met het vullen van het waterreservoir met de gewenste hoeveelheid water.

De filterhouder zit meestal bovenop of -in het apparaat. Hierin gaat een papieren filter. Daar gaat de gemalen koffie in, de hoeveelheid die past bij het aantal koppen dat je zet.

De machine verwarmt het water en druppelt het langzaam over de gemalen koffie in het filter. Terwijl het hete water door de koffie stroomt, worden de smaakstoffen en aroma's onttrokken aan de gemalen koffie. De pas gezette koffie druppelt dan in de koffiekan eronder, klaar om te worden geserveerd.

De Moccamaster, favoriet bij koffieliefhebbers, werkt volgens hetzelfde principe. Alleen druppelt de vers gezette koffie niet boven in de kan: via een hol staafje gaat de koffie naar de onderkant van de kan. Hierdoor mengt de koffie beter en smaakt het nog lekkerder.

©Juriy Maslak

Alternatieve manieren om filterkoffie te bereiden

Bij filterkoffie denk je waarschijnlijk aan het koffiezetapparaat dat vroeger op elk aanrecht stond te pronken. Het wordt nu ook wel ‘drip coffee’ of ‘slow coffee’ genoemd en kan ook met andere apparaten bereid worden.

Pour over

Pour over, koffie met de hand opschenken, is een zeer precieze methode waarbij je langzaam heet water over gemalen koffie giet met behulp van een heetwaterketel met dunne tuit. Hiermee kun je het zetproces goed controleren en de smaak helemaal in de hand houden. Een goede barista kan aanpassingen maken tijdens het koffie zetten. Bovendien duurt het even, waardoor koffie echt een genietmoment wordt.

Chemex

Dit is een mooi glazen koffiezetapparaat met een houten kraag en een speciale papieren filter. Het zetproces is vergelijkbaar met het opschenken, waarbij het water langzaam over de gemalen koffie wordt gegoten.

French press (cafetière)

Bij deze methode meng je grof gemalen koffiebonen met heet water. Dit mengsel laat je een paar minuten trekken voordat je de koffie perst met een metalen of kunststof zuiger. Dit geeft een rijke smaak aan de koffie, omdat de oliën behouden blijven.

Moka pot

De Moka pot, of percolator, bestaat uit een waterreservoir aan de onderkant, een middelste metalen filter waar de gemalen koffie in gaat en een bovenste kamer voor de koffie. Het waterreservoir wordt verwarmd, waardoor druk wordt opgebouwd en het water door de gemalen koffie omhoog wordt geduwd. Dit geeft een sterke, geconcentreerde koffie die lijkt op espresso.

AeroPress

Deze methode maakt gebruik van luchtdruk om heet water door gemalen koffie te persen. Je plaatst de gemalen koffie in een cilindrische kamer, voegt heet water toe en plaatst een zuiger bovenop. Vervolgens duw je langzaam de zuiger naar beneden, wat luchtdruk creëert en het water door de koffie perst, waardoor de koffie wordt geëxtraheerd.

Uitgebreidere informatie over deze zetmethodes lees je in het artikel Van French press en filter tot slow drip en espressomachine: hoe zet jij je koffie?

Filterkoffie voor een cafeïneboost

De meeste mensen denken dat je het beste een espressootje kunt pakken voor een goede cafeïneboost. Dat is niet zo! Filterkoffie bevat meer cafeïne dan espresso. Dit komt niet alleen door de grootte van de kop, maar ook door de manier van zetten. Het type koffieboon speelt ook een rol, waarbij Robusta-bonen over het algemeen meer cafeïne bevatten dan Arabica-bonen. Doordat filterkoffie langzamer gezet wordt, behoudt de drank ook meer van de natuurlijke oliën uit de bonen. Daardoor is het cafeïnegehalte ook hoger.

Lange documenten in Word voorzie je natuurlijk van paginanummers. Maar wat als je project begint met een voorblad en een inhoudsopgave? Dan wil je de paginanummering misschien pas later laten starten, bijvoorbeeld bij het eerste hoofdstuk. Gelukkig kun je zelf bepalen vanaf welke pagina de nummering begint en hoe die wordt weergegeven.

Stap 1: Sectie-einde

Stel dat je de paginanummering pas op pagina vier wilt laten beginnen. Plaats dan de cursor aan het einde van de tekst op de derde pagina. Ga naar het tabblad Indeling, klik op Eindemarkeringen en kies onder Sectie-einden de optie Volgende pagina. Zo voeg je een sectie-einde toe tussen pagina drie en vier.

Stap 2: Ontkoppel de sectie

Klik in de kop- of voettekst van pagina vier. Je ziet nu het label Koptekst (Sectie 2) of Voettekst (Sectie 2) verschijnen. Zodra je dit doet, opent automatisch het tabblad Koptekst en voettekst. Klik op Aan vorige koppelen in de groep Navigatie om de kop- en voettekst van deze sectie los te koppelen van de vorige. Zo voorkom je dat de paginanummers ook op de eerste drie pagina’s verschijnen.

Stap 3: Nummering plaatsen

Plaats de cursor opnieuw in de kop- of voettekst van pagina vier waar je de nummering wilt starten. Ga naar Paginanummer, kies waar je het nummer wilt tonen (bovenaan of onderaan) en kies een stijl. Je ziet nu waarschijnlijk dat pagina vier het cijfer 4 krijgt. Dat wil je aanpassen. Klik opnieuw op Paginanummer en kies Opmaak paginanummers. Selecteer hier Beginnen bij en vul het gewenste startnummer in – in dit voorbeeld: 1. Klik op OK. Nu begint de nummering pas op pagina vier, met het cijfer 1.

De eerste drie pagina’s hebben nu geen nummering. Als je die drie pagina’s door middel van Romeinse cijfers wilt nummeren, dan ga je terug naar de allereerste pagina en weer klik je op Paginanummer. Je beslist of de nummering boven- of onderaan de pagina moet komen. In het pop-up venster Opmaakpaginanummers selecteer je bovenaan de Romeinse stijl en in het vak Beginnen bij selecteer je 1.

Vroeg of laat moet je bepaalde informatie digitaal delen. Denk aan contracten, medische gegevens of vertrouwelijke rapporten. Dat is vaak ook precies het moment waarop het mis kan gaan. Eén foutieve klik en je bestand belandt in verkeerde handen. Gelukkig zijn er slimme en relatief eenvoudige manieren om het risico te beperken, zonder paranoïde toestanden.

Lees ook: 20 tips om je online privacy te waarborgen

Om te voorkomen dat vertrouwelijke informatie terechtkomt bij onbevoegden, gebruik je bij voorkeur een combinatie van beveiligingsmaatregelen. Versleutel je bestanden vóór verzending, gebruik wachtwoorden of toegangsrechten en kies voor veilige overdrachtsdiensten in plaats van standaardmail. Beperk daarnaast de toegang tot enkel de juiste personen of groepen. Zo houd je je data echt privé, ook na verzending. 

Metadata verwijderen

Welke versie van Windows je ook gebruikt: als je gevoelige bestanden deelt, is het verstandig om eerst de metadata te wissen. Wanneer je een bestand aanmaakt, slaat het systeem automatisch extra gegevens op, zoals de naam van de auteur, de datum van de laatste wijziging, de computernaam en meer. Deze metadata kunnen onbedoeld gevoelige informatie prijsgeven.

Gelukkig kun je deze metadata in Windows Verkenner eenvoudig verwijderen. Navigeer naar het bestand dat je wilt delen. Klik er met de rechtermuisknop op en kies Eigenschappen. Of gebruik de toetscombinatie Alt+Enter. Ga naar het tabblad Details. Klik onderaan op Eigenschappen en persoonlijke gegevens verwijderen. Hier kun je ook de optie Maak een kopie waarbij alle mogelijke eigenschappen zijn verwijderd selecteren. Bevestig met OK. Hierdoor ontvang je een kopie van het bestand zonder de metadata.

➡️7-Zip

Installeren

Ben je van plan om een bestand via internet te versturen? Dan is versleuteling een slimme zet. Door een bestand te versleutelen, voorkom je dat onbevoegden toegang krijgen tot de inhoud, zelfs als ze dat per ongeluk in handen krijgen. Hoewel Windows 11 zelf versleutelingsopties biedt, zijn die alleen bedoeld voor lokale opslag en dus niet geschikt voor bestanden die je wilt delen. Gebruik daarom een externe tool zoals 7-Zip, een gratis, opensource-programma dat uitstekend werkt voor veilige compressie én encryptie.

7-Zip installeer je via de Opdrachtprompt: Open het Startmenu en zoek naar Opdrachtprompt. Klik met de rechtermuisknop op het resultaat en kies Als administrator uitvoeren. Typ de volgende opdracht en druk op Enter: winget install --id 7zip.7zip.

De tool wordt automatisch gedownload en geïnstalleerd. Zodra 7-Zip klaarstaat, kun je je bestand inpakken in een met een wachtwoord beveiligd archief (7z of zip) met sterke AES-256-encryptie. Op die manier kun je het bestand veilig versturen, bijvoorbeeld via e-mail of een cloudservice, mits je het wachtwoord apart en veilig deelt.

Versleutelen

Om 7-Zip te starten, zoek je via Startmenu naar 7-Zip File Manager. Open de app en navigeer naar het bestand dat je wilt beveiligen. Selecteer dat en klik op de groene knop Toevoegen. Onderaan, in het gedeelte Versleuteling, vul je een wachtwoord in om het bestand te beveiligen. Typ het wachtwoord twee keer ter bevestiging.

Je kunt ervoor kiezen om het wachtwoord zichtbaar te maken, zodat je zeker weet dat je geen typfouten maakt. Daarnaast kun je ook de bestandsnaam versleutelen. Dat zorgt ervoor dat zelfs de naam van het bestand niet meer herkenbaar is, wat de inhoud extra goed afschermt voor nieuwsgierige ogen. Het resultaat is een versleuteld archiefbestand - een soort digitale container - dat alleen geopend kan worden met het ingestelde wachtwoord.

Standaard blijft het originele, niet-versleutelde bestand behouden. Wil je dat automatisch laten verwijderen? Vink dan in het venster Toevoegen aan archief de optie Bestanden na inpakken verwijderen aan. Zo blijft enkel de beveiligde versie over.

Versleutelen en splitsen

Wil je nog een extra beveiligingslaag toevoegen? Dan kun je het bestand niet alleen versleutelen met 7-Zip, maar ook opsplitsen in meerdere delen. Vervolgens kun je elk deel apart versturen, eventueel zelfs op verschillende momenten of via verschillende kanalen.

Open opnieuw 7-Zip en voeg het bestand toe dat je op deze manier wilt beveiligen. Stel een encryptiewachtwoord in en bevestig dat. In het veld Opsplitsen in volumes, bytes kies je de gewenste bestandsgrootte per deel. Dit is vooral handig voor grote bestanden. Stel dat het originele bestand 40 MB groot is. Als je 10 MB opgeeft, maakt 7-Zip er automatisch vier gelabelde delen van.

Voor maximale veiligheid kun je elk deel via een andere dienst of e-mailaccount verzenden. De ontvanger selecteert alle delen in 7-Zip (houd hiervoor de Ctrl-toets ingedrukt tijdens het aanklikken) en kiest daarna Uitpakken. Zodra het juiste wachtwoord wordt ingevoerd, worden de delen automatisch samengevoegd en ontsleuteld.

➡️OneDrive

Machtigingen

Met OneDrive stel je eenvoudig machtigingenin waarmee je bepaalt wie er toegang krijgt tot het bestand dat je eerder met 7-Zip hebt versleuteld. Het delen kun je op elk moment weer stopzetten. Open OneDrive via verkenner en navigeer naar de map waarin de versleutelde container staat. Klik met de rechtermuisknop op het bestand en kies voor Delen.

In het pop-upvenster voer je het e-mailadres in van de persoon met wie je het bestand wilt delen. Je kunt ook meerdere e-mailadressen of een mailgroep invoeren. Klik vervolgens op het potloodicoon om aan te geven of de ontvanger het bestand mag Bewerken of Alleen mag bekijken. Ben je klaar? Klik dan op Verzenden. De ontvanger krijgt een e-mail met een link om het bestand te downloaden.

➡️Outlook

E-mailversleuteling

Heb je een Microsoft 365-abonnement? Dan kun je gebruikmaken van de ingebouwde versleutelfunctie in Outlook om je e-mails en bijlagen extra te beveiligen.

Open de Outlook-app en klik op Nieuwe e-mail om een nieuw bericht op te stellen.Ga eventueel naar het tabblad Invoegen en kies Bestand bijvoegen.Selecteer via Op deze computer zoeken het gewenste bestand en klik op Openen.

Daarnaga je naar het tabblad Opties bovenaan het Lint.Klik op de knop Versleutelen. Je kunt hier ook kiezen uit verschillende beveiligingsniveaus.Maak je bericht af zoals gewoonlijk en klik op Verzenden.De e-mail wordt nu automatisch versleuteld verstuurd. De inhoud is onderweg beschermd en kan alleen worden geopend door de bedoelde ontvanger.

Beveiligingsopties

Onder de knop Versleuteling zie je drie opties als je een Microsoft 365 Family- of Personal-abonnement gebruikt. De eerste optie is Niet doorsturen. Hierdoor blijft je bericht versleuteld binnen Microsoft 365 en kan de ontvanger het niet kopiëren of naar anderen doorsturen. Kies je Versleutelen, dan kunnen ontvangers met een Outlook.com- of Microsoft 365-account de bijlagen downloaden vanuit Outlook.com of de mobiele Outlook-app.

Wie een andere e-mailclient gebruikt, zoals Gmail, Thunderbird of Apple Mail, ontvangt een bericht dat er een Microsoft Office 365-versleutelde e-mail op hem wacht. Als de ontvanger op de link Bericht lezen klikt, dan schakelt hij naar het Microsoft 365 Portal voor berichtversleuteling en daar moet hij zich aanmelden met een eenmalige wachtwoordcode. Die code ontvangt hij in zijn e-mailclient en daarmee kan hij dan het bericht op de portal openen.

De derde optie is Geen machtiging ingesteld en daarmee verwijder je eerdere machtigingen. De versleutelfunctie in Outlook is ideaal voor wie snel en zonder technische omwegen gevoelige informatie wil delen binnen een professionele context. Je hoeft geen extra tools te installeren.

➡️Gmail

Vertrouwelijke modus

De extra beveiliging in Gmail heet Vertrouwelijke modus. Hiermee versleutel je je berichten, zodat alleen de bedoelde ontvanger ze kan lezen, zelfs als iemand anders toegang krijgt tot diens mailbox. Klik op Opstellen om een nieuw bericht te maken. Vul het e-mailadres van de ontvanger in, kies een onderwerp en typ je bericht. Voor je op Verzenden klikt, activeer je de extra beveiliging. Onderaan het berichtvenster zie je een aantal grijze knoppen. Helemaal rechts staat een pictogram van een slot met een wijzerplaat. Klik daarop om de Vertrouwelijke modus in te schakelen.

Gebruik je de mobiele app? Tik dan op de drie puntjes rechtsboven en kies daar het slotje. Ontvangers kunnen deze mail vervolgens niet doorsturen, kopiëren, afdrukken of downloaden. Er verschijnt ook een pop-upvenster waarin je de vervaltijd van het bericht instelt. Je kunt kiezen uit: 1 dag, 1 week, 1 maand, 3 maanden of 5 jaar. Na afloop van de gekozen periode verdwijnt het bericht automatisch uit de postbus.

Sms-beveiliging

In hetzelfde pop-upvenster kun je een extra beveiligingslaag toevoegen via de optie Toegangscode vereisen. Vink hier de optie Sms-toegangscode aan. De ontvanger kan het bericht dan pas lezen nadat hij of zij een code invoert die via sms op de mobiele telefoon wordt bezorgd. Hiermee voeg je een tweede beveiligingsfactor toe, wat het voor een indringer vrijwel onmogelijk maakt om toegang te krijgen. Die moet immers niet alleen de mailbox, maar ook de sms-berichten van de ontvanger onderscheppen. Dat is een bijzonder lastige combinatie.

Klik op Opslaan en vervolgens op Verzenden. Op dit moment kun je eventueel nog de vervaltijd van het bericht aanpassen. Dan verschijnt er nu een tweede pop-upvenster waarin je het telefoonnummer van de ontvanger moet invoeren. Klik opnieuw op Verzenden. De ontvanger krijgt vervolgens een e-mail met daarin een knop om het vertrouwelijke bericht in de browser te openen. Is sms-verificatie ingeschakeld? Dan ziet de ontvanger ter bevestiging de laatste twee cijfers van zijn of haar gsm-nummer. Na een klik op Send passcode wordt de toegangscode per sms verstuurd.

Lees ook: 20 (écht) onmisbare tips voor Gmail

Documenten ondertekenen op je iPhone? Zo maak je een handtekening aan

➡️Proton Mail

Zwitserse veiligheid

De grote mailproviders maken er geen geheim van dat ze het e-mailverkeer scannen. Volgens eigen zeggen doen ze dat om hun dienstverlening te verbeteren. Daarbij richten ze zich vooral op de metadata van berichten: wie met wie communiceert, wanneer en hoe vaak. Ben je op je privacy gesteld, dan geeft dit idee een onbehaaglijk gevoel, zeker wanneer het om vertrouwelijke informatie gaat.

In dat geval kun je overstappen naar een ultraveilige aanbieder zoals Proton Mail (https://proton.me), een dienst die privacy centraal stelt. De servers staan in Zwitserland, waardoor de dienst onderworpen is aan een van de strengste privacywetgevingen ter wereld. Proton Mail werkt standaard met end-to-end-encryptie. Bij gewone e-mails is de verbinding tussen jou en de server meestal wel versleuteld met TLS (Transport Layer Security), maar de e-mail zelf wordt op de server in leesbare vorm opgeslagen.

End-to-end-encryptie (E2EE) bij e-mail betekent dat alleen de afzender en de beoogde ontvanger de inhoud van het bericht kunnen lezen. Zelfs de e-maildienst zelf kan niet zien wat er in de e-mail staat, omdat de versleuteling pas wordt verwijderd op het toestel van de ontvanger.

De gratis versie, Proton Free, biedt dezelfde sterke beveiliging als de betaalde formules, maar met enkele beperkingen. Je beschikt over één e-mailadres en 1 GB e-mailopslag. Daar staat tegenover dat je volledig reclamevrij werkt, niet gevolgd wordt en je berichten niet worden geanalyseerd of gelogd. Wie meer nodig heeft, kan upgraden naar een betaald abonnement, zoals Mail Plus (3,99 euro per maand bij jaarlijkse betaling).