ID.nl logo
Is koffie gezond of ongezond? 7 voordelen en 6 misvattingen op een rij
© Katie Chizhevskaya
Huis

Is koffie gezond of ongezond? 7 voordelen en 6 misvattingen op een rij

Over de effecten van koffie op je gezondheid doen allerlei verhalen de ronde. Is het nou goed voor je hart of juist niet? Klopt het dat koffiedrinkers minder risico lopen op diabetes? Is het nou wel of niet verslavend? Krijg je van koffie maagzweren of krijgt je stofwisseling juist een boost? ID.nl zet de feiten en mythen voor je op een rij.

In dit artikel zetten we 7 feiten en 6 mythen over koffie en gezondheid op een rij. Ook leggen we uit hoe het zit met het verband tussen koffie en cholesterol. Helemaal onderaan vind je de bronnen die we voor dit artikel geraadpleegd hebben.

Lees ook: 6 tips om je koffiebonen lekker vers te houden

✅ Dit zijn de gezondheidsvoordelen van koffie:

Bron van antioxidanten ¹

Wist je dat koffie boordevol antioxidanten zit? Deze stoffen helpen vrije radicalen in je lichaam te neutraliseren en kunnen bescherming bieden tegen een aantal chronische ziektes zoals hart- en vaatziekten.

Positief effect op mentale scherpte ²

Cafeïne, het actieve ingrediënt in koffie, is een bekende stimulant. Het kan je alerter maken en je concentratie verbeteren.

Lager risico op bepaalde ziekten ³

Onderzoeken hebben aangetoond dat regelmatige koffieconsumptie het risico op bepaalde ziekten zoals Parkinson en type 2 diabetes kan verminderen.

Goed voor je stofwisseling ⁴

Koffie kan je stofwisseling een boost geven en daarmee bijdragen aan gewichtsverlies. Cafeïne is een veelvoorkomend ingrediënt in vetverbrandende supplementen. Studies tonen aan dat cafeïne je stofwisseling kan verhogen met 3-11 procent.

Lager risico op leveraandoeningen ⁵

Er is bewijs dat koffieconsumptie geassocieerd is met een lager risico op levercirrose en leverkanker. Het lijkt erop dat koffie je lever beschermt tegen ziektes.

Van koffie leef je langer ⁶

Hoewel het niet het elixer van het eeuwige leven is, suggereren sommige studies dat koffiedrinkers langer leven. Uit een groot onderzoek blijkt zelfs dat het risico op een vroegtijdige dood lager bij koffiedrinkers lager is.

Betere sportprestaties ⁷

Cafeïne kan de afgifte van adrenaline stimuleren, wat je fysieke prestaties kan verbeteren. Een onderzoek laat een verbetering van 11-12 procent zien in fysieke prestaties na cafeïneconsumptie. Een kopje koffie voor de wedstrijd kan dus geen kwaad, integendeel!

©OP38Studio

Hoe zit het ook alweer met cafeïne? Cafeïne is een stimulerende stof die van nature voorkomt in allerlei voedingsmiddelen, maar het meest bekend is van koffie. Het zit in de bonen van de koffieplant. De hoeveelheid cafeïne verschilt per koffiesoort en manier van zetten. Gemiddeld zit er ongeveer 80 tot 100 milligram cafeïne in een kop koffie. Cafeïne zorgt ervoor dat je alert wordt en je hartslag omhoog gaat. Ook vermindert het vermoeidheid. Kleine hoeveelheden cafeïne zijn over het algemeen niet schadelijk. Maar grote hoeveelheden kunnen bijwerkingen geven zoals zenuwachtigheid, slaapproblemen en hartkloppingen.

❌ Deze mythes over koffie kloppen niet

Koffie is slecht voor je hart ⁸

De bewering dat koffie slecht is voor je hart heeft geen solide wetenschappelijke basis. Integendeel, matige koffieconsumptie is zelfs gelinkt aan een lager risico op hartziekten.

Koffie leidt tot uitdroging ⁹

Dit is een veelgehoorde mythe. Hoewel cafeïne ervoor kan zorgen dat je meer moet plassen, is het onvoldoende om tot uitdroging te leiden. Water is nog steeds de beste keuze voor hydratatie, maar koffie droogt je niet uit zoals vaak wordt beweerd.

Koffie verstoort je slaap ¹⁰

Cafeïne kan inderdaad je slaap beïnvloeden als je het laat op de dag binnenkrijgt. De mate waarin dit gebeurt, varieert echter van persoon tot persoon. Het is dus geen algemeen geldende regel. Drink jij voor het slapengaan vaak koffie en heb je het idee dat je slechter slaapt? Stap dan 's avonds over op cafeïnevrije koffie (decaf).

Koffie veroorzaakt botontkalking ¹¹

Dit is een veelgehoorde claim die niet door feiten wordt ondersteund. Hoewel cafeïne de calciumopname kan verminderen, is dit effect minimaal en kan het worden gecompenseerd door een kleine hoeveelheid melk of yoghurt. En met klein wordt echt klein bedoeld: een paar lepeltjes!

Koffie veroorzaakt maagzweren ¹²

Koffie is zuur, maar het is niet de boosdoener achter maagzweren. De meeste maagzweren worden veroorzaakt door een bacterie genaamd Helicobacter pylori en niet door koffieconsumptie. Wel is het zo dat wanneer je eenmaal een maagzweer hebt, matigen met koffie kan helpen om de klachten te verminderen. Net zoals je ook beter minder of geen alcohol, vet eten, scherp gekruid eten, chocola of frisdrank meer nuttigt.

Koffie is verslavend ¹³

Het idee dat koffie verslavend is, is een beetje overdreven. Hoewel sommige mensen zich moe of hoofdpijn kunnen voelen als ze stoppen met koffie, zijn deze symptomen meestal mild en heel tijdelijk van aard.

©Meeboonstudio

Koffie en cholesterol Koffie bevat twee soorten oliën: kahweol en cafestol. Deze oliën kunnen een verhogend effect hebben op je LDL-cholesterol (het 'slechte' cholesterol). De mate waarin deze oliën in je kopje koffie terechtkomen, hangt af van de manier waarop de koffie is gezet. Wanneer je koffie zet met een papieren filter, worden kahweol en cafestol grotendeels uit de koffie gefilterd. Daarom heeft filterkoffie over het algemeen een minder groot effect op je cholesterolgehalte dan espresso of koffie gezet met de French press (cafetière), waarbij deze oliën wel in de koffie terechtkomen. Als je al een hoog cholesterolgehalte hebt of andere risicofactoren voor hartziekten, is het een goed idee om met je arts te overleggen over je koffieconsumptie. In dat geval zou je kunnen overwegen om over te stappen op filterkoffie.

Bronnen

Ben je op zoek naar een koffiemachine? Vraag dan de (gratis!) Kieskeurig.nl Koffiewijzer 2023 aan: 16 koffiemachines, uitgebreid getest door consumenten. Van gebruiksgemak tot onderhoud, van koffievariëteiten tot smaak: lees de onafhankelijke en eerlijke reviews van meer dan 100 testers.

De Kieskeurig.nl Koffiewijzer

16 koffiemachines getest door consumenten
▼ Volgende artikel
Hoe gebruik je AirPods en een Apple TV om films in surround te beleven?
© apple.com
Huis

Hoe gebruik je AirPods en een Apple TV om films in surround te beleven?

De Apple AirPods zijn razend populaire draadloze oordoppen, de Apple TV is dan weer een geslaagde mediaspeler. Voeg de twee samen en je kunt films, tv-series en games beleven in meeslepend 3D-ruimtelijke audio. Dit is hoe je dat doet!

Ruimtelijke audio gebruiken met je Apple TV? In dit artikel leggen we je het uit en:

  • Wat kun je verwachten van Ruimtelijke audio?
  • Wat heb je daarvoor nodig?
  • Hoe stel je Ruimtelijke audio op een Apple TV in?
  • Bij welke apps en streamingdiensten kan dat?
  • Hoe kun je alles personaliseren met je iPhone?

In dit artikel hebben we het over de Ruimtelijke audio-ervaring die je kunt beleven als je bepaalde oordoppen of koptelefoons aan een Apple TV koppelt. Het is enorm indrukwekkend, met geluidseffecten die driedimensionaal rond je worden afgespeeld. Net als in de bioscoop, maar dan bij je thuis. Het werkt even goed of beter dan een soundbar, en is ideaal voor wie alleen tv-kijkt en echt ondergedompeld wil worden in de actie.

Wat kun je verwachten?

Ruimtelijke audio is niet helemaal hetzelfde als Dolby Atmos en ander surroundgeluid. Maar het doel is wel hetzelfde: jezelf onderdompelen in een geluidsbubbel waarbij bijvoorbeeld geluidseffecten van een film 360 graden om je heen te horen zijn. De AirPods voegen daar bovendien headtracking aan toe, waarbij het geluid aan het scherm wordt 'verankerd'. Hierdoor blijven onder meer dialogen altijd uit het beeld komen, wat de kijkervaring realistischer maakt.

Wat heb je nodig?

Ruimtelijke audio (of Spatial Audio) is een Apple-technologie voor hoofdtelefoons die ingebouwd is in de AirPods 3, AirPods 4 (beide modellen) en alle AirPods Pro. Ook de over-ear AirPods Max-hoofdtelefoon is ermee uitgerust. Ruimtelijke audio is er ook bij de Beats Fit Pro, de Beats Studio Pro of de Beats Solo 4. Je hebt dus een van deze toestellen nodig. Om het eenvoudig te houden, spreken we verder in dit artikel alleen over 'AirPods'.

©Apple

Daarnaast moet je beschikken over een Apple TV 4K (alle versies); de nagenoeg identieke Apple TV HD is helaas niet geschikt. Hier ontdek je hoe je het verschil kunt zien. De Ruimtelijke audio-functie is al even beschikbaar, maar voor alle veiligheid kun je via de Instellingen het best even je Apple TV updaten naar de nieuwste versie van tvOS.

©Jamie Biesemans

Hoe moet je alles instellen?

Apple heeft het heel eenvoudig gemaakt om je AirPods met een Apple TV te verbinden. Schakel eerst de Apple-mediaspeler in. Als het hoofdscherm alle apps toont, open je het doosje van je AirPods (of schakel je de hoofdtelefoon in). Bijna onmiddellijk verschijnt er in de bovenhoek een melding. Druk je op de knop met het tv-icoon, dan wordt het geluid van je Apple TV afgespeeld via je oortjes of koptelefoon. Ben je net te laat om de melding te bevestigen? Dan druk je lang op de tv-knop op de Apple-remote en kies je Audio. Hier zie je een lijst van AirPlay-speakers én als het goed is ook je AirPods. 

©Apple

Ruimtelijke audio wordt standaard ingeschakeld. Maar als je zelf in de opties wilt duiken, dan kan dat. Druk opnieuw lang op de tv-knop en klik op het pictogram van de hoofdtelefoon of oortjes (net rechts van de klok). Je ziet dan verschillende opties in een lijst, terwijl de content verder speelt. Zo kun je ook tijdens het bekijken van een film ruisonderdrukking of gespreksdetectie instellen. Iets lager zie je een pictogram van de actieve app (bijvoorbeeld Netflix of Disney+) en in welke kwaliteit audio wordt aangeleverd (bijvoorbeeld Dolby Atmos). Je kunt dan Ruimtelijke audio instellen, met of zonder headtracking. De optie Vast wil zeggen dat je ruimtelijke audio krijgt zonder hoofdtracking. 

©Jamie Biesemans

Welke apps bieden Ruimtelijke audio? 

Niet alle apps en diensten ondersteunen Ruimtelijke audio, maar de meerderheid wél. Nagenoeg alle streamingdiensten, waaronder Netflix, HBO Max en Disney+, bieden deze optie. Via Apple Music op je Apple TV kun je ook veel muziek in surround beleven. Daarnaast zijn er games die het ondersteunen, wat heel fijn werkt. Is de audio die de app levert toch in stereo (bijvoorbeeld oudere muziek), dan kun je nog altijd van ruimtelijke audio genieten door in de Instellingen te kiezen voor Maak stereo ruimtelijk.

©Apple

Zo personaliseer je Ruimtelijke audio

Om geluid realistisch om je heen te creëren, gebruikt het algoritme achter de Ruimtelijke audio-functie een model van het hoofd van een mens. Dat werkt meestal prima. Maar je kunt de ervaring nog natuurlijker maken door het algoritme informatie te geven over jezelf (onder meer over je hoofd- en oorvorm). Dat gebeurt via beelden gemaakt met een TrueDepth-camera. Zo'n camera vind je op recente iPhones (vanaf de iPhone X) waarop minstens iOS 16 draait. 

Het instellen kan dus niet met een iPad of Mac, maar je kunt het persoonlijke profiel dat je creëert op een iPhone wel toepassen op andere Apple-toestellen. Ook de Apple TV. Dit profiel wordt enkel gedeeld tussen jouw apparaten; volgens Apple wordt het bestand versleuteld en niet met het bedrijf gedeeld.

Het instellen van Gepersonaliseerde ruimtelijke audio doe je door de Instellingen op een geschikte iPhone te openen. Tik op je AirPods of AirPods Pro. Ook de Beats Fit Pro, Beats Solo 4 of Beats Studio Pro zijn compatibel met deze functie. Je ziet vervolgens de optie Gepersonaliseerde ruimtelijke audio. Selecteer dit en kies daarna Personaliseer ruimtelijke audio. Er verschijnt een stappenplan waarbij gevraagd wordt om je gezicht op een afstand van 30 cm in beeld te brengen. Daarna moet je langzaam je hoofd heen en weer bewegen om een afbeelding te maken van je oren. Het klinkt misschien wat merkwaardig, maar met deze informatie kan het Ruimtelijke audio-algoritme een betere inschatting maken van hoe je exact hoort.

▼ Volgende artikel
Tuinonderhoud in januari? Zeker – en dit kun je allemaal doen!
© Annette L. Pyrah
Huis

Tuinonderhoud in januari? Zeker – en dit kun je allemaal doen!

In januari lijkt de tuin in winterslaap, maar schijn bedriegt. Dit is juist het moment om je tuin voor te bereiden op een prachtig voorjaar. Van snoeien tot het maken van een beplantingsplan en het verzorgen van overwinterende planten: er is genoeg te doen. Met een paar slimme klussen leg je de basis voor een gezonde en mooie tuin.

📅 Dit doe je in de tuin in januari:

  • Een beplantingsplan maken
  • Winterplanten planten
  • De overwinterende planten in de garage of schuur verzorgen
  • Bomen, struiken en planten snoeien
  • Sneeuw verwijderen uit de haag en de bestrating onkruidvrij maken

Wil je weten wat je in de andere maanden van het jaar in de tuin te doen hebt? Check dan onze tuinkalender!

Nu doen, voor de zomer: beplantingsplan maken

Januari is de maand om al na te denken over een mooie, bloeiende tuin in de zomer. Maak nu dus een beplantingsplan om te bepalen waar je waar wat gaat zaaien en planten. Denk daarbij ook aan de laatbloeiers, zodat je in het najaar ook nog kleur in de tuin hebt.

Beschermen tegen vorst en kleur aanbrengen

Om de planten te beschermen tegen vrieskou, leg je een laag compost, bladeren en takken op de grond. Daarmee zorg je ervoor dat de wortels van de planten niet zo snel bevriezen. Gelukkig vriest het in januari niet doorlopend. Tijdens zo'n vorstvrije periode kun je mooi bomen, hagen en struiken planten. Wil je gelijk al wat kleur aanbrengen in de tuin? Plant dan winterheide of zet winterharde viooltjes in plantenbakken of in de borders.

©Erkki Makkonen

🌺 Winterviolen!

(daar fleurt elke wintertuin van op)

Overwinterende planten verzorgen

Kuipplanten die in de schuur of garage overwinteren, hebben regelmatig water nodig. Bij vorstvrij weer kun je een raam of deur openen voor wat frisse lucht. Ook bollen in pot, binnen of buiten, geef je af en toe water om uitdroging te voorkomen.

Een echte winterklus: snoeien!

Januari en februari zijn ideale maanden om fruitbomen, planten en struiken te snoeien, zoals knotwilgen en leilindes. Zo bereid je ze voor op het voorjaar. Snoei alleen bij zacht, vorstvrij weer. Heb je een druif? Snoei die uiterlijk half januari, want daarna komt de sapstroom op gang en kan de plant doodbloeden als je te laat snoeit.

Lees ook: Welke snoeischaar voor welke snoeiklus?

Wist je dat je als boomeigenaar een zorgplicht voor de bomen in je tuin hebt? Dit betekent dat je aansprakelijk bent voor schade of letsel als er takken uit jouw boom vallen, of als je boom omvalt. Het is dus van groot belang om de boom in goede conditie te houden en dit doe je met een goede snoeizaag.

©natalialeb

Onkruidvrije bestrating

Heeft het gesneeuwd? Neem dan even de tijd om de sneeuw te schudden uit de groenblijvers , zoals de hagen. Hierdoor voorkom je dat er grote gaten in de haag ontstaan. En als laatste: het is nu een goede tijd om de voegen van de bestrating onkruidvrij te maken. Is de bestrating wat ingezakt? Dit is een goed moment om de tegels en klinkers wat om te hogen, om wateroverlast te voorkomen. Een drainage aanleggen helpt ook tegen wateroverlast.

Lees ook: Zelf een terras aanleggen? Dit is waar je op moet letten