Niet gezegend met een tuin op het zuiden zonder hoge schuttingen of bomen? Dan ben je niet de enige! Gelukkig hoef je niet meteen de hele boel te asfalteren: ook tuinen met weinig zon kunnen heel leuk worden. In dit artikel vertellen we je alles wat je moet weten om ook van een schaduwrijke tuin een klein paradijsje te maken!

Waarom is de zon zo belangrijk voor planten?

Planten hebben zonlicht nodig om te overleven. Dat heeft te maken met fotosynthese. Fotosynthese is het proces waarbij planten zonlicht omzetten in voedsel. Zoals mensen moeten eten en drinken om te overleven, hebben planten zonlicht nodig om te groeien en gezond te blijven.

Hoe werkt het? Fotosynthese gebruikt eigenlijk de energie van zonlicht om koolstofdioxide en water om te zetten in suiker en zuurstof. De suiker wordt dan door de planten gebruikt als energiebron om te groeien en zichzelf te onderhouden. Ze groeien, bloeien en produceren zaden.

Planten produceren zuurstof als bijproduct van fotosynthese. Dat gebruiken wij, we ademen het is. Daarom zijn planten en bomen nodig. Én ze maken je tuin natuurlijk een stuk leuker.

Je kunt je misschien voorstellen dat wanneer een plant te veel of te weinig zonlicht krijgt er problemen ontstaan die leiden tot verwelking of zelfs de dood van de plant. Daarom moet je de juiste planten kiezen voor jouw tuin. Vaak betekent dat dat je ook moet kijken naar de plek waar je ze zet: is dat in de schaduw, halfschaduw of zon? Hoe zit het met de wind en de bodem?

Wat gebeurt er met planten die minder zon krijgen dan ze nodig hebben?

Als je planten in de schaduw zet die juist wel veel zonlicht nodig hebben, dan knappen ze daar niet van op:
• Wanneer planten niet voldoende licht krijgen, produceren ze geen chlorofyl (het groene pigment in planten), en kunnen planten lichtgroen tot geel tot wit worden.
• Plantenstengels ‘rekken’: de stengels worden lang en dun, doordat ze naar het licht reiken. Er ontstaan lange ruimtes op de stengels tussen de bladknopen (het punt waar een blad uit de stengel groeit).
• Planten zonder voldoende licht kunnen ook hun bladeren laten vallen, vooral oudere bladeren.
• Bonte planten (bladeren die wit en groen zijn) worden weer effen groen.
• Bloeiende planten produceren geen bloemknoppen.
• Planten die aan te veel licht worden blootgesteld, kunnen verschroeide en gebleekte bladeren krijgen.

Krijgen planten in schaduwrijke tuinen nooit zon?

Schaduwplanten’ hebben minder zon nodig: zo’n twee uur per dag is genoeg om ze te laten groeien. Vaak zijn dit planten die in hun natuurlijke habitat onder andere planten en bomen groeien. Die begroeiing houdt veel zon tegen. De planten die daar gedijen, doen het in een schaduwrijke tuin ook goed.

Vaak hebben schaduwplanten grote bladeren. Met die flinke oppervlakken kunnen ze het beetje zon dat ze krijgen zo goed mogelijk opvangen. Zo krijgen ze toch genoeg energie binnen.

De meeste schaduwplanten houden niet van wind. Logisch, want in de ondergroei waar ze oorspronkelijk vandaan komen worden ze beschut door dezelfde grote planten die ook zon tegenhouden. Zorg dus voor beschutting in je schaduwtuin, bijvoorbeeld door heggen of schuttingen te plaatsen.

Meestal is ook minder water nodig. Het verdampt minder snel door de zon en schaduwplanten groeien relatief langzaam. Vermijd dat ze natte voeten krijgen.

©weerawat - stock.adobe.com

Welke planten doen het goed in een schaduwrijke tuin?

Er is gelukkig veel keuze aan planten die het goed doen in de schaduw. Je kunt zelfs een moestuin beginnen, mét kruiden (lees ook dit artikel over een moestuin aanleggen). Kies dan natuurlijk wel voor planten die het goed doen bij weinig zon. Hier geven we je vast voorbeelden. We zetten de Latijnse naam erbij, omdat veel planten en struiken verschillende soorten hebben. In het tuincentrum of online wordt de Latijnse naam meestal ook vermeld.

Vaste planten die je in de schaduw kunt planten

Vaste planten zijn planten die elk jaar terugkeren in de tuin, zonder dat je ze opnieuw hoeft te planten. In tegenstelling tot eenjarige planten, die slechts één groeiseizoen leven en na de bloei afsterven, overleven vaste planten in de winter, en beginnen ze opnieuw te groeien in het voorjaar. Veel vaste planten zijn ook groenblijvend.

• Zegge en andere siergrassen (Carex pendula, C. plantaginea)
• Varens zoals wijfjesvaren en struisvaren (Athyrium filix-femina en Matteuccia struthiopteris)
• Wilde gember (ook wel mansoor genoemd, Asarum europaeum, A. caudatum)
• Wolfsmelk (Euphorbia)
• Ooievaarsbek (Geranium nodosum), deze plant krijgt ook bloemen
• Maagdenpalm (Vinca minor)
• Orientaals komkommerkruid (Trachystemon orientalis)
• Schuimbloem (Tiarella cordifolia), deze krijgt pluimvormige bloemen

©Korbinian Mueller

Groenblijvende planten voor in de schaduw

Ook in de schaduw kun je planten zetten die het hele jaar groen blijven. Dat is fijn, want grijs weer in combinatie met schaduw doet al snel wat somber aan. Lekker wat groen frist je schaduwtuin juist op. Denk aan:

• Varens, die doen het in de schaduw erg goed
• Goudaardbei (Waldsteinia)
• Schuimkaars (Tiarella)
• Dikkemanskruid (Pachysandra)
• Mansoor (Asarum)
• Siergrassen

Bloemen die in de schaduw bloeien

Gelukkig zijn er ook tuinplanten die het in de schaduw goed doen en genoeg energie weten te verzamelen uit het beschikbare zonlicht om bloemen te ontwikkelen. Krijg je toch dat voorjaarsgevoel. Je kunt denken aan de volgende bloeiende vaste planten:

• Daslook (Allium ursinum) - witte bloemetjes in april-mei. Extra leuk: het blad is een eetbaar alternatief voor knoflook.
• Kruipend Zenegroen (Ajuga reptans) - bloeit paars in mei-juni.
• Gebroken hartje (Dicentra spectabilis) - hartvormige bloemen mei-juni.
• Vrouwenmantel (Alchemilla mollis) - geeft gele/lichtgroene bloemen van mei-september.
• Herfstanemoon (Anemone tomentosa ‘Robustissima’) - rozen bloemen in juli-augustus.
• Vingerhoedskruid (Digitalis purpurea) - tweejarige plant, witte of lichtroze bloemen juni-juli.

©Birgit Brandlhuber

Groenten en kruiden voor een moestuin in de schaduw

De meeste groenten en kruiden houden van veel zonlicht. In een schaduwrijke tuin doen ze het dan ook minder goed: ze worden lang en dun en de oogst is niet goed. Maar, er zijn enkele soorten die je prima in een schaduwrijke (moes-) tuin kunt zetten:

• Erwtenscheuten
• Bladgroenten zoals snijbiet, spinazie en boerenkool
• Wortel
• Pluksla als rucola
• Munt doet het goed in de schaduw, maar woekert wel als je het in de grond zet. Een pot is beter.
• Bieslook, koriander en peterselie kunnen met 2 uur zon ook gedijen.

Heesters en bomen voor schaduw

Een mooie heg of boom in de schaduw kan ook. Zo heb je privacy of een afscheiding op de erflijn, ook op het Noorden.

• Zilverspar (Abies-soorten). Ook leuk met lichtjes rond de kerstperiode!
• Amerikaanse kornoelje (Cornus florida). Met het gekleurde blad fleurt deze heester je tuin al op.
• Portugese laurier (Prunus lusitanica). Hiermee maak je mooie een dichte, wintergroene haag.
• Hulst (llex aquifolium). Ook leuk om met kerst binnen wat takken op te hangen.
• Rhododendron. Krijgt ook nog eens mooie, felgekleurde bloemen.
• Grootbloemige magnolia (Magnolia grandiflora). Krijgt prachtige bloemen die ook nog eens heerlijk ruiken.
• Taxus (Taxus baccata). Kan heel hoog én oud worden.
• Kardinaalsmuts (Euonymus fortunei). Leuk, bontgekleurd blad.

©Nick Kurzenko | nickkurzenko - stock.adobe.com

De grond voor planten die in de schaduw kunnen

Hoe de grond is waarin je planten in de schaduw plant, heeft veel invloed op de groei en gezondheid van de planten. De schaduw van bomen kan bijvoorbeeld zorgen voor een vochtigere omgeving, omdat het zonlicht wordt tegengehouden en de verdamping van water uit de grond minder snel gaat als in de zon. Vaak is de bodem hierdoor natter, waardoor organisch materiaal sneller afbreekt en de grond voedselrijk wordt. Ook is de grond onder bomen vaak zuurder door de afbraak van dat organische materiaal, zoals bladeren en takken.

De grond waarin je planten in de schaduw plant, moet water goed doorlaten en rijk aan voedingsstoffen zijn. Dit komt omdat schaduwrijke gebieden vaak vochtiger zijn dan zonnige gebieden. Je kunt de grond verbeteren door compost toe te voegen, wat de voedingswaarde van de grond verhoogt. Als je merkt dat de grond te vochtig is, kun je mulch (houtsnippers, bladeren, stro, grasresten of compost) gebruiken om het vocht te verminderen en het bodemleven te voeden. Je kunt dit gewoon uit je eigen tuin verzamelen, bijvoorbeeld met behulp van een bladblazer.

Sommige planten hebben een specifieke bodem nodig, dus het is belangrijk om de bodemvereisten van elke plant die je in de schaduw wilt planten te onderzoeken.

Regelmatig water geven is belangrijk nog steeds voor planten in de schaduw, vooral in de zomer. Hoge bomen, heggen en muren houden tenslotte ook water tegen. Met een handige gadget als de Gardena Smart Water Control doe je dat zuinig én helemaal automatisch.

Lees ook: Composteren kun je leren

Professionele hulp nodig in jouw tuin?

Ring heeft de tweede generatie van zijn Floodlight Cam Pro uitgebracht. De voornaamste verbetering van deze schijnwerpercamera is de 4K-beeldkwaliteit. Dankzij twee felle ledlampen leent dit product zich goed voor het bewaken van een grote buitenruimte, zoals een oprit of diepe achtertuin.

Zodra we de productdoos openmaken, valt één ding meteen op. Ring levert geen voedingskabel of accu mee. De Ring Floodlight Cam Pro (2e gen) kun je namelijk alleen op de plek van een bestaande buitenlamp monteren. De IP65-gecertificeerde behuizing is grotendeels van kunststof. Desalniettemin voelt de constructie solide aan, dus die gaat niet zomaar stuk. Gunstig is dat je zowel de camera als beide schijnwerpers naar eigen wens kunt richten.

©Maikel Dijkhuizen

Montage

Voor de juiste montage-instructies ben je aangewezen op de Ring - Always Home-app. Overigens is dat geen straf, want duidelijke filmpjes en Nederlandstalige aanwijzingen loodsen je soepel door de installatieprocedure. Film de QR-code en volg vervolgens alle stappen. Een beetje kennis van elektra is trouwens geen overbodige luxe.

De fabrikant levert montagegereedschap mee, zoals pluggen, afdekdoppen en een schroevendraaier. Je hebt verder alleen nog maar een boormachine nodig. De montagebeugel bevat een kroonsteentje waarop je de gekleurde stroomdraden kunt aansluiten. Daarnaast heeft de montagebeugel een geïntegreerde waterpas, zodat je de beveiligingscamera helemaal recht hangt. Houd rekening met een ideale ophanghoogte van ongeveer drie meter.

©Maikel Dijkhuizen

Configuratie

Na de montage volgt de configuratie in de Ring - Always Home-app. Je koppelt deze beveiligingscamera van Google binnen een mum van tijd aan een 2,4GHz- of 5GHz-netwerk. Vervolgens downloadt en installeert het apparaat op eigen houtje een firmware-update. Helaas kun je deze beveiligingscamera niet met een bekabeld netwerk verbinden. Zorg op de beoogde locatie dus voor voldoende wifi-dekking. Bij te weinig bandbreedte schakelt deze beveiligingscamera automatisch terug naar een lagere videokwaliteit.

Je geeft tijdens de configuratie optioneel andere gezinsleden toegang tot de camera. Bepaal ook welke slimme meldingen je wilt ontvangen. Na detectie van personen, voertuigen en andere bewegingen stuurt de Floodlight Cam Pro je desgewenst pushnotificaties. Hierbij stel je zelf de gevoeligheid van de bewegingssensor en detectiezone in. Je kunt ook nog gebieden blokkeren, zodat je bijvoorbeeld geen activiteiten in een naburige tuin vastlegt.

©Maikel Dijkhuizen

Opnemen in 4K

De maximale videokwaliteit van 3840 × 2160 pixels betaalt zich uit, want de beelden zijn zeer scherp. Zo'n hoge resolutie is voor bewakingsdoeleinden eigenlijk niet per se nodig, al biedt het wel degelijk voordelen. Na maximaal 10× inzoomen zijn nummerborden namelijk nog goed leesbaar. Met een behoorlijk brede kijkhoek van 140 graden (horizontaal) bewaak je probleemloos een grote tuin of oprijlaan.

In het donker hebben de twee schijnlampen met een totale lichtopbrengst van 2000 lumen veel meerwaarde. Je ziet 's avonds en 's nachts op grote afstand precies wat er bij jouw woning gebeurt. Daarbij fungeert de Floodlight Cam Pro ook nog als veredelde buitenlamp. Voor een beveiligingscamera heeft dit model een luide sirene. Wie weet schrikt dat insluipers af. Dankzij ondersteuning voor tweewegaudio kun je op afstand een gesprek starten.

Je kijkt in de app eenvoudig opnames terug. Met behulp van de kalender en duidelijk vormgegeven tijdlijn bepaal je welk moment je wilt terugzien. Er is ook een slimme zoekfunctie ingebakken, zodat je met specifieke trefwoorden als 'hond', 'pakket' en 'rode auto' relevante opnames kunt vinden. Een nadeel is dat Ring-beveiligingscamera's geen lokale opslag ondersteunen. Wil je opnames van gebeurtenissen opslaan of 24/7 opnemen, dan heb je een betaald Ring Home-abonnement nodig.

©Maikel Dijkhuizen

Ring Floodlight Cam Pro (2e gen) kopen?

De Ring Floodlight Cam Pro (2e gen) heeft een heleboel voordelen, zoals een scherp beeld, twee felle verstelbare ledlampen, luide sirene en gebruiksvriendelijke app. Daarmee zijn alle ingrediënten aanwezig om op een laagdrempelige manier je tuin of oprit te bewaken. Daarentegen is de adviesprijs van 279,99 euro nogal fors. En daarmee ben je er nog niet, want voor het bewaren van opnames heb je een betaald Ring Home-abonnement nodig. Er bestaan als alternatief (veel) goedkopere floodlight-beveiligingscamera's met lokale opslag, al ondersteunen die veelal geen 4K-beeldkwaliteit.

Lees ook: Bedraad of draadloos: wat is de beste slimme deurbel voor jou?

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een grote koelkast met energielabel A? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Disclaimer: op het moment van schrijven zijn de besproken koelkasten bij de goedkoopste webwinkels niet duurder dan 1100 euro. De prijzen kunnen schommelen.

Hisense RB440N4ACA

Wie de vele positieve reviews op Kieskeurig.nl leest, weet genoeg. De Hisense RB440N4ACA is een aanrader! Het gaat weliswaar om een vrijstaande koel-vriescombinatie, maar je kunt het apparaat tóch netjes in een bestaande keuken kwijt. De behuizing is namelijk even diep als een standaard aanrecht. Fijn is bovendien dat je de draairichting van beide deuren kunt wijzigen. Volgens de gegevens op het A-energielabel 'trekt' dit model jaarlijks zo'n 109 kilowattuur stroom. Kortom, het kost je slechts een paar tientjes per jaar.

Opvallend veel reviewers waarderen de stille werking. Het opgegeven volumeniveau van 35 decibel is dan ook behoorlijk laag. Het koelgedeelte heeft een ruime inhoud van 238 liter. Dankzij de aanwezigheid van twee lades, vier dragers en vier deurvakken kun je heel wat producten koud bewaren. Er is ook nog een flessenrek inbegrepen. Bovenin het koelgedeelte zit een felle ledlamp met een bedieningspaneel. Hierop kies je de gewenste temperatuur. Verdeeld over drie lades is de vriezer goed voor een inhoud van 98 liter. Dankzij no frost-ondersteuning hoef je de RB440N4ACA nooit te ontdooien. Deze koelkast is verkrijgbaar in een zilverkleurige en zwarte uitvoering.

Samsung RB38C7B6AB1/EF

Deze Samsung RB38C7B6AB1/EF is een luxe koelvriescombinatie die uitblinkt in zowel design als zuinigheid. Met een hoogte van 203 cm en de slimme SpaceMax-technologie – die zorgt voor dunnere wanden – biedt hij een royale inhoud van 387 liter. Dankzij Twin Cooling Plus worden het koel- en vriesgedeelte onafhankelijk van elkaar gekoeld. Hierdoor droogt je eten minder snel uit en mengen geurtjes niet. De Metal Cooling-plaat zorgt voor een stabiele temperatuur en een premium uitstraling. Uiteraard beschikt hij over No Frost, waardoor handmatig ontdooien verleden tijd is. Met een geluidsniveau van slechts 35 dB is hij fluisterstil, perfect voor een open keuken. Het strakke 'Clean Black' ontwerp is tijdloos, en dankzij het Bespoke-concept kun je de voorpanelen in de toekomst eventueel vervangen voor een andere kleur.

Samsung RB38C607AS9/EF

De Samsung RB38C607AS9/EF heeft op Kieskeurig.nl momenteel de laagste prijs ooit. Al met al haal je voor een relatief zacht prijsje een energiezuinige koelkast in huis. Het opgegeven jaarlijkse stroomverbruik komt uit op 108 kilowattuur. Een leuk extraatje is dat je het actuele energieverbruik in de SmartThings-app op een smartphone kunt monitoren. Hiervoor koppel je de koelkast aan je wifi. De RB38C607AS9/EF produceert niet zoveel geluid, want het volumeniveau bedraagt maar 35 decibel.

Deze vijf testers zijn erg te spreken over dit product. Zij prijzen stuk voor stuk de ruime inhoud van in totaal 387 liter. Het koel- en vriesgedeelte zijn goed voor respectievelijk 273 en 114 liter. Voor huishoudens tot vier à vijf personen is dat ruimschoots voldoende. Zoals je van een moderne koelkast mag verwachten, is er no frost-ondersteuning aanwezig. Dat scheelt weer ontdooien! Komt de draairichting van beide deuren niet uit? Geen probleem, want je kunt ze omkeren. In plaats van de hier besproken zilverkleurige uitvoering kun je ook deze zwarte versie overwegen.

Lees ook: Tips voor een lager verbruik van je koelkast en vriezer

Inventum KV2010B

Een goedkopere koelkast met energielabel A zul je in dit formaat waarschijnlijk niet gauw vinden. Inventum hanteert op zijn website een adviesprijs van 999 euro, maar enkele webshops halen daar een kwart vanaf. De KV2010B is een volwaardige vrijstaande koelkast met een respectabele inhoud van 378 liter. Hiervan is 256 liter gereserveerd voor het koelgedeelte. Ten opzichte van diverse vergelijkbare apparaten is er een behoorlijk deel aan de vriezer toegekend, namelijk 122 liter.

Gunstig is het zéér lage geluidsniveau van 29 decibel. Hierdoor zet je deze koel-vriescombinatie probleemloos naast een keukentafel neer. Ondanks de relatief lage aanschafprijs ondersteunt dit model no frost. Deze techniek voorkomt ijsvorming, zodat de drie lades niet kunnen aanvriezen. Nuttig om te weten is dat je de deuren kunt omkeren. Volgens de specificaties van het toegekende A-energielabel verbruikt de KV2010B ongeveer 113 kilowattuur per jaar. De fabrikant geeft vijf jaar garantie op dit product.

Bosch KGN392LAF

Bosch staat garant voor een hoge kwaliteit. Dat heeft een zekere prijs, waardoor je nauwelijks energiezuinige koelkasten van het gerenommeerde Duitse merk voor minder dan duizend euro kunt vinden. De KGN392LAF is een uitzondering. Dit witgoedproduct is dan ook op Kieskeurig.nl momenteel goedkoper dan ooit. Indrukwekkend is het nogal lage verwachte stroomverbruik van 104 kilowattuur per jaar. Daarnaast is deze koelkast stiller dan de meeste andere modellen in deze prijsklasse. Ga uit van een geluidsniveau van 29 decibel.

Het koelgedeelte van 260 liter bestaat uit vier dragers, twee lades, een flessenrek en vier deurvakken. De vriezer heeft een inhoud van 103 liter. Wegens no frost-ondersteuning kun je de drie lades altijd soepel schuiven. Op het fraaie aanraakpaneel kies je voor elke sectie de gewenste temperatuur. Dankzij zijn slimme ontwerp plaats je de behuizing eventueel pal tegen de wand. In tegenstelling tot de meeste andere koelkasten hoeft er geen ruimte tussen de achterkant en de muur te zitten. Zit één van de deuren niet helemaal dicht? De KGN392LAF waarschuwt je met een luide pieptoon. Lees deze reviews op Kieskeurig.nl voor ervaringen van andere gebruikers.