De afwisseling tussen de weertypes lijkt steeds extremer te worden. Herinner je de droge periode van vorig jaar nog? Van half mei tot eind juni 2023 snakte de natuur naar de regendruppels die maar niet vielen. Gevolgd door een herfst die de op-één-na natste ooit gemeten was. Voor je tuin zijn beide weersomstandigheden niet zo best. De oplossing: een wadi!

Lees ook: 10 x waterbesparende tips voor de tuin

Een wadi, wadi is dat?

Wadi is het Arabische woord voor vallei. In het Nederlands staat het woord voor Water Afvoer Drainage en Infiltratie. Het is een greppel waarmee je op een duurzame manier overvloedig regenwater opvangt. Doordat er steeds meer bebouwing is en tuinen volop bestraat zijn, kan het regenwater minder goed weglopen en problemen veroorzaken. Met een wadi houd je het regenwater in de tuin vast. Het sijpelt geleidelijk de bodem in, waardoor het grondwaterpeil aangevuld wordt.

De voordelen van een wadi

Het allereerste voordeel is dat je tijdens natte periodes wateroverlast in je tuin verkleint. En tijdens warme periodes zorgt de greppel voor verkoeling, omdat het water verdampt. Je waterrekening wordt lager, omdat je de tuin niet meer zo vaak hoeft te besproeien. En de wadi draagt ook bij aan de biodiversiteit van de omgeving. Je maakt waterminnende planten en dieren blij met jouw wadi. Een win-winsituatie voor de natuur én je portemonnee.

©Budimir Jevtic

Zo leg je een wadi aan

Stap 1: Kies de juiste plek uit

Bekijk in de tuin waar het water na een flinke regenbui naartoe stroomt. Dit is een lager gelegen gebied. Let er wel op dat je de wadi niet te dicht bij het huis of de schuur maakt, zodat je eventuele wateroverlast of vochtproblemen voorkomt. Plek uitgekozen? Doe dan eerst de emmertest. Graaf op de gekozen plek een gat van 30 centimeter diep. Vul het gat met een emmer water. Loopt het water binnen 15 minuten weg? Dan is deze plek geschikt. Als het langer duurt, maar nog geen uur, is de plek gemiddeld waterdoorlatend. Duurt het langer dan een uur? Dan is de grond niet geschikt.

Stap 2: Graaf de wadi uit

Om de wadi te maken, graaf je met een schep een ondiepe kuil. Geef de kuil de vorm van een langwerpige geul. Je bepaalt zelf hoe groot je de wadi maakt, maar maak ‘m 20 tot 50 centimeter diep. Goed om te weten: een kuil van een vierkante meter en 20 centimeter diep kan zo’n 200 liter regenwater opvangen! De bodem van de wadi moet licht aflopen, zodat het water naar het laagste punt stroomt.

Stap 3: Maak de bodem waterdoorlatend

Bekijk wat voor soort bodem je tuin heeft. Een zandbodem in de tuin werkt het beste om het water door te laten. Is de bodem van klei of leem? Breng een onderlaag aan met grind, gebakken kleikorrels of lavasteen. Het regenwater gaat traag door deze laag heen, waardoor het infiltreert. Om ervoor te zorgen dat de bodem van de wadi het water goed opneemt, bewerk je de bodem. Meng eerst een laag grond met compost. Leg hier een laag mulch op. Zoals boomschors, houtsnippers of snoeiafval.

©Daniel Strauch

Stap 4: Planten en bloemen in de wadi planten

Een wadi hoeft geen saaie groene grasgreppel te zijn. Naast gras kun je er gewoon bloemen en planten neerzetten die wel van wat water houden. Denk aan rietgras, het moeras-vergeet-mij-nietje, kattenstaart en dotterbloem. Of de ooievaarsbek, vrouwenmantel, watermunt en valeriaan. Hierdoor ziet de wadi er meteen een stuk leuker uit.

Stap 5: De wadi onderhouden

Om ervoor te zorgen dat het water goed in de grond blijft zakken, moet je wel wat tuinonderhoud plegen. Wied regelmatig het onkruid weg en laat de beplanting de wadi niet te veel overwoekeren. Ruim tuinafval en gevallen blad in de wadi op. Is het echt heel lang droog? Gooi dan wat water in de wadi.

Een paar bestanden hernoemen is zo gebeurd. Maar zodra je tientallen of honderden namen moet aanpassen, schiet handmatig werk tekort. Dan komt externe software goed van pas. PowerRename, onderdeel van de PowerToys-collectie, biedt uitkomst. Met deze slimme tool kun je grote aantallen bestanden in één keer hernoemen. Dat gaat snel, efficiënt en precies zoals jij het wilt.

PowerRename activeren

PowerRename is een stuk krachtiger dan de standaard hernoemfunctie van Windows. De tool maakt deel uit van PowerToys, een opensource-project van Microsoft. Wil je de Microsoft Store-versie installeren? Open dan het Startmenu, zoek naar Microsoft Store en start de app. Typ PowerToys in het zoekveld bovenaan. Klik op Installeren zodra je het programma hebt gevonden. Na installatie verschijnt PowerToys in het systeemvak van Windows. Open het, kies in de linkerkolom PowerRename en je ziet meteen een korte animatie van hoe de tool werkt. Klik op Instellingenopenen en controleer of PowerRename is ingeschakeld. Let op: bij ons werkte PowerRename pas na een herstart van het systeem.

Contextueel menu in Verkenner

Open de map met de bestanden die je wilt hernoemen. Selecteer ze allemaal met Ctrl+A en klik met de rechtermuisknop op de selectie. In het contextmenu van Windows Verkenner kies je onderaan de opdracht Naam wijzigen met PowerRename.

Zoeken en vervangen

Daarna opent het venster van PowerRename. In het veld Zoeken geef je in welk deel van de bestandsnaam je wilt vervangen. In het veld eronder typ je de nieuwe tekst. In ons voorbeeld vervangen we het woord Image door Kreta2015. Nog vóór de wijziging wordt uitgevoerd, toont PowerRename een overzicht: links de oorspronkelijke bestandsnamen, rechts de nieuwe. Zo zie je meteen wat er verandert. Daaronder kies je of de aanpassing moet gelden voor de volledige naam inclusief extensie, alleen de bestandsnaam, of alleen de extensie.

Met de knoppen onder Tekstopmaak pas je eenvoudig het hoofdlettergebruik aan, van alles in kleine letters, naar alles in hoofdletters, alleen een hoofdletter aan het begin, of elke beginletter van een woord in hoofdletters. Het laatste pictogram schakelt de nummering in. Activeer je dat, dan voegt PowerRename automatisch nummers tussen haakjes toe aan de bestandsnamen.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!