De Roomba Combo 10 Max laat helaas zien wat er mis is met de richting die iRobot gekozen heeft voor zijn dweilende robotstofzuigers. In een poging problemen op te lossen van voorgaande modellen, komen er eigenlijk alleen maar problemen bij.

We kaarten het vaker aan in recensies over robotstofzuigers. De concurrentie is moordend, en fabrikanten doen er van alles aan om ervoor te zorgen dat je hun producten kiest. iRobot, het bedrijf achter de Roomba-stofzuigers, lijkt soms een beetje op zijn lauweren te rusten. iRobot heeft jarenlang aan de top van de markt gestaan, maar wordt inmiddels links en rechts ingehaald door merken als Eufy, Dreame en Ezviz. De Roomba Combo 10 Max is daar een goed voorbeeld van.

Daar waar Eufy bijvoorbeeld experimenteert met een 3-in-1-systeem (waar we later een recensie van publiceren) en Dreame met de X50 Ultra de ervaring vrij letterlijk naar een hoger niveau tilt, komt iRobot nu aanzetten met een gloednieuw basisstation dat de dweilpad voor je moet schoonmaken en drogen. Functies die we al jaren tegenkomen op zowel middenklasse als premium modellen van Chinese komaf. En daar betaal je in dit geval helaas de hoofdprijs voor.

©Wesley Akkerman

Identieke kopie

Hoewel de Roomba Combo 10 Max een adviesprijs heeft van 1449 euro, komen we hem online al tegen voor 749 euro. Dat is echt een flinke korting. Wellicht heeft dat iets met de golf van kritiek te maken, maar het systeem is op het moment van schrijven ook al ruim een halfjaar op de markt. Waarom we nu pas met een recensie komen, komt doordat iRobot lange tijd geen reviewmodellen beschikbaar had. Inmiddels hebben we de robot weken getest.

In die weken hebben we twee belangrijke zaken geconstateerd. Ten eerste is de robot zelf min of meer een kopie van de in 2024 geteste Roomba Combo j9+. De Max is een centimeter compacter, heeft de optie om nu ook alleen te dweilen en beschikt over Enhanced Dirt Detection. Die laatste functie maakt gebruik van de camera om vuil grondiger te traceren en te verwijderen. De echte aanpassingen zitten 'm echter in het tweede punt: het basisstation. Daarover later meer.

©Wesley Akkerman

Veel zuigkracht

Dat de 10 Max zo op de J9+ lijkt, heeft als voordeel dat je over dezelfde fijne zuigkracht beschikt. De robotstofzuiger laat weinig tot geen vuil of viezigheid achter. Ook navigeert hij in de meeste gevallen prima door het huis en herkent het apparaat allerlei objecten om te ontwijken. Zwarte voorwerpen vormen echter een probleem. De Roomba Combo 10 Max botst geregeld tegen stoelpoten op, en dat gaat niet bepaald zachtzinnig. De zijkanten zitten nu vol krassen.

Overigens maakt de Roomba Combo 10 Max evenveel lawaai als de j9+. Daarnaast doet de robot er lang over om het huis schoon te krijgen (60 vierkante meter kost hem ruim vier uur), en dat zorgt ervoor dat je hem niet even snel door het huis kan laten gaan als er bezoek komt. Vergelijkbaar geprijsde modellen doen er pakweg een uur over en leveren over het algemeen een beter resultaat.

©Wesley Akkerman

Dezelfde dweilarm

De Roomba Combo 10 Max heeft slechts één zijborstel (voor plinten en hoeken) die niet naar buiten kan draaien om meer vuil mee te pakken. Ook zitten er geen extra borstels in de doos waarmee je haren en dergelijke makkelijker kunt verwijderen. De unieke dweilarm maakt daarnaast wederom zijn herintrede. Toegegeven, het blijft tof om te zien hoe het systeem de arm omlaag en omhoog haalt, maar effectief lijkt het allemaal niet.

Door de dweil omhoog te halen, blijven tapijten en kleden droog. Op plekken waar de Roomba Combo 10 Max kan dweilen, zal hij dat ook zeker doen. Het systeem laat echter geregeld lijnen achter op de vloer, waardoor het niet echt schoon lijkt. De Roomba kan daarnaast grondig schrobben op plekken waar dat nodig is, dus de vloer is wel degelijk schoner. Maar omdat de arm al jarenlang weinig vertrouwen uitstraalt, hebben we liever de systemen van bijvoorbeeld Dreame of Eufy.

©Wesley Akkerman

Het nieuwe bassistation

De grootste vernieuwing komen we tegen in het bassistation. Bij de j9+ moesten we de dweilpad nog zelf schoonmaken, en bij de Roomba Combo 10 Max is dat als het goed is niet meer het geval. Onze ervaring leert echter dat je dit eigenlijk nog steeds het best zelf kunt doen, want de schoonmaak- en droogborstel in het basisstation presteren onder niveau. Zelfs nadat hij vier uur de tijd neemt om de pad droog te krijgen, voelt de dweil nog altijd nat aan.

Sterker nog: dagen nadat we het systeem voor het laatst hebben gebruikt, is de dweil nog steeds nat (vochtig zou een ander verhaal zijn). Daarom is het nog steeds een goed idee om de dweilpad los te maken en zelf schoon en droog te maken. Maar daardoor heb je eigenlijk geen reden meer om de Roomba Combo 10 Max in huis te halen. Want dat was nou net het laatste vervelende klusje dat hij uit handen zou nemen. Maar goed, dat is niet het enige probleem dat we zijn tegengekomen...

©Wesley Akkerman

Terug naar de tekentafel

De robot moet heen en weer rijden om over de rubber borstel in het basisstation te kunnen bewegen. Daardoor wordt het een ontzettende kliederboel in en rondom het basisstation. Het water loopt langzaam uit de dock naar beneden. Het is een markante oplossing voor een probleem waar het bedrijf zichzelf mee heeft opgezadeld. Roomba wil hoe dan ook vasthouden aan die unieke dweilarm, terwijl de concurrentie inmiddels is overgestapt op roterende dweilpads.

Daarnaast hebben we gemerkt dat het basisstation de opvangbak voor stof en kruimels niet goed leegt. Daar kwamen we bij toeval achter door de stofzuiger op te tillen en om te draaien. Een deel van de inhoud viel daardoor op de grond. Er gaat dus iets goed mis bij iRobot, dat inmiddels duidelijk achter de feiten aanloopt. Het bedrijf zou er goed aan doen om terug naar de tekentafel te gaan, zodat het een beter dweilsysteem en basisstation kan ontwikkelen.

Roomba Combo 10 Max kopen?

De app helpt daarin niet mee. Hoewel je redelijk wat mogelijkheden hebt met betrekking tot het schoonmaken, voelt alles gedateerd aan. De aangemaakte kaart bevat weinig nuance en laat de locatie van de robot niet zien. Ook werken niet alle knoppen in beeld. Het is wel tof om de status van de verschillende onderdelen in te kunnen zien, zodat je weet wanneer je die moet vervangen. Denk dan aan de borstel, de waterbak en de opvangbak.

Toch kunnen we de Roomba Combo 10 Max in deze vorm helaas niet aanbevelen. Al met al voelt dit meer aan als een soort uitbreiding voor de j9+. De opties van het basisstation maken de ervaring er niet beter op en introduceren helaas nieuwe problemen. Het is duidelijk dat iRobot terug moet naar de tekentafel om zijn strategieën te herzien – al is het maar om zijn positie als marktleider te behouden.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Woor wie graag en veel leest en dat ook op vakantie wil doen, loopt al snel tegen de beperkingen aan voor wat betreft het menemen van boeken. Een e-reader is dan een uitkomst: een enkel apparaat kan zo je hele boekencollectie opslaan. Dat scheelt kilo's en kostbare kofferruimte.

Ben je een boekenwurm die graag leest aan het zwembad, aan zee of in bad? Dan is een waterdichte e-reader een absolute uitkomst! We hebben vijf e-readers met een lekker groot scherm voor je gevonden.

Kobo Sage

Deze e-reader is ontworpen voor de serieuze lezer die meer wil dan alleen boeken verslinden. Het grote, haarscherpe E Ink Carta 1200-scherm zorgt ervoor dat tekst er fantastisch uitziet en pagina's vlot omslaan. Handig is ook de ondersteuning voor de Kobo Stylus. Hiermee kun je direct aantekeningen maken in boeken en pdf-bestanden. Daarnaast kun je via Bluetooth ook luisterboeken afspelen, waardoor je moeiteloos wisselt tussen lezen en luisteren. De behuizing is waterdicht, dus een boek lezen in bad of aan het zwembad is geen enkel probleem. Met 32 GB aan opslag heb je bovendien genoeg ruimte voor duizenden boeken en notities.

PocketBook InkPad 4

De PocketBook InkPad heeft een iets kleiner 7,8-inch scherm. Uniek is de ingebouwde luidspreker, waarmee je direct luisterboeken kunt afspelen zonder een koptelefoon te hoeven koppelen, al is die optie er via Bluetooth natuurlijk ook. De InkPad 4 is waterbestendig en het scherm heeft daarnaast ook een extra beschermlaag tegen krassen, dus prettig als je iets minder voorzichtig met je spullen omgaat. Met de SMARTlight-functie pas je niet alleen de helderheid aan, maar ook de kleurtemperatuur van het licht, zodat je op ieder moment van de dag comfortabel kunt lezen. Dankzij de ondersteuning voor een breed scala aan bestandsformaten, inclusief stripboekformaten, hoef je je zelden zorgen te maken over het converteren van bestanden.

Pocketbook InkPad Color 3

Voor wie zijn leeservaring letterlijk meer kleur wil geven, is er de PocketBook InkPad Color 3. De IkPad Color 3 heeft - zoals de naam al doet vermoeden - een 7,8-inch kleurenscherm van de nieuwste generatie dat 4096 kleuren kan weergeven. Dit maakt het apparaat perfect voor het lezen van tijdschriften, graphic novels, en kinderboeken, waarbij illustraties echt tot leven komen. De kleuren zijn weliswaar subtieler dan op een tablet, maar het grote voordeel blijft het rustige, niet-reflecterende e-ink scherm. Net als zijn zwart-wit broertje hierboven heeft dit model een ingebouwde luidspreker, Bluetooth, waterbestendigheid en de aanpasbare SMARTlight-verlichting. Een goede keuze als je vaak content met beeldmateriaal leest.

Kobo Libra Colour

Deze Kobo Libra Colour met zijn 7-inch kleurenscherm biedt een prachtige middenweg als je een iets kleinere e-reader zoekt. Dit model brengt de voordelen van een kleurenscherm naar een compacter en betaalbaarder niveau. Je kunt er niet alleen boekomslagen in kleur op zien, maar ook direct in je boeken arceren en notities maken met de los verkrijgbare Kobo Stylus 2. Het ergonomische ontwerp met fysieke bladerknoppen wordt als zeer prettig ervaren, omdat je de e-reader stevig kunt vasthouden zonder het scherm aan te raken. Uiteraard is ook dit model waterdicht. Hij is ook voorzien van ComfortLight PRO dat blauw licht filtert zodat het prettiger is voor je ogen.

PocketBook Era

De PocketBook Era is een andere goede kandidaat in de 7-inch categorie. Het model is robuust en strak vormgegeven, met een dunne rand en fysieke bladerknoppen aan de zijkant voor de bediening. Dit model leest vrijwel alle bestandsformaten die je maar kunt bedenken, heeft een ingebouwde luidspreker voor audioboeken en is waterdicht. Hoewel het een zwart-wit scherm heeft, is de schermkwaliteit uitstekend dankzij de E Ink Carta 1200-technologie, wat zorgt voor een hoog contrast en snelle reactietijden. Als je geen behoefte hebt aan een kleurenscherm of stylus-ondersteuning, dan is de PocketBook Era een prima keuze.

De Fairphone 6 is de meest duurzame smartphone die je kunt kopen, maar ook de meest toegankelijke telefoon van het - Nederlandse! - merk tot dusver. De Fairphone 6 is een smartphone die voor iedereen boeiend is, vertelt de fabrikant vol trots. Is dat echt zo? Je leest het in deze Fairphone 6-review.

Het verhaal van Fairphone is nobel: het maakt smartphones (en audioproducten) met respect voor mens en milieu, onder andere door zoveel mogelijk duurzaam gewonnen grondstoffen te gebruiken en Chinese fabrieksarbeiders goed te behandelen en te betalen. De telefoons zelf zijn deels door jou als gebruiker te repareren en krijgen vele jaren software-updates. Alles voor een zo duurzaam mogelijke smartphone die jij zo lang mogelijk kunt gebruiken. Een streven waar niemand op tegen kan zijn, maar een groot verkoopsucces zijn Fairphones nooit geworden. Wij denken dat dat onder andere komt omdat Fairphone vaak koos voor technisch wat minder goede onderdelen, waardoor een Fairphone op papier en in de praktijk minder goed presteerde dan even dure – maar veel minder duurzame – smartphones van andere merken. 

©Rens Blom

De batterij kun je zelf uit de smartphone halen.

©Rens Blom

De batterij uit de behuizing.

©Rens Blom

Een nieuwe batterij is zo in de smartphone te stoppen.

De Fairphone 6 moet dat verhaal veranderen. Het 193 gram wegende toestel is net als zijn voorgangers erg duurzaam, krijgt updates tot 2033 en is grotendeels zelf te repareren. Fairphone belooft die reserve-onderdelen ook te blijven verkopen tot 2033. Bovendien krijg je vijf jaar garantie op de hardware van de smartphone, tegenover twee jaar die de meeste andere merken bieden. Tot zover de aspecten die Fairphone interessant maken voor de bekende doelgroep. 

©Rens Blom

Prima specificaties

Fairphone heeft echter ook stappen gezet om zijn nieuwste smartphone interessanter te maken voor een grotere doelgroep. In de Fairphone 6 zitten meer gangbare specificaties, zoals een prima Qualcomm-processor en — net als in de Fairphone 5 – 8 GB werkgeheugen en 256 GB opslagcapaciteit. De Fairphone 6 heeft een beter oledscherm gekregen. Dat scherm is met 6,3 inch redelijk goed met één hand te bedienen, oogt soepel dankzij de 120Hz-verversingssnelheid en kan ook op andere vlakken aardig meekomen met de concurrentie. 

©Rens Blom

De camera's zijn ook vernieuwd en bevallen ons heel aardig. Met de 50megapixel-hoofdcamera schiet je in veel omstandigheden realistische foto's en de 13megapixel-groothoekcamera doet ook keurig zijn werk. Er zijn in dit prijssegment wel smartphones met nog betere camera's. Voor de batterij geldt hetzelfde. De Fairphone 6 beschikt over een 4415mAh-accu die probleemloos een dag meegaat, maar daar houdt het op. Veel concurrerende toestellen hebben grotere accu's en gaan langer mee. Opladen doet de Fairphone 6 met maximaal 30 watt via usb-c, waardoor de accu snel genoeg vol zit. 

Rustgevende modus

Om een bredere doelgroep aan te spreken, heeft Fairphone meer gedaan dan een technisch fijne smartphone maken. De Fairphone 6 heeft echt een eigen smoel, komt – ondanks dat je hem grotendeels uit elkaar kunt schroeven – degelijk over en houdt prettig vast. Een speciale knop laat je overschakelen naar een rustgevende modus met slechts vijf apps, zonder meldingen. Helaas ervaren wij nogal wat bugs in deze modus.

©Rens Blom

De rustgevende modus.

©Rens Blom

Met deze gele knop schakel je de rustgevende modus in en uit.

We vinden het ook leuk en slim bedacht dat je officiële accessoires kunt kopen om op de achterkant te schroeven. Denk aan een kaarthouder, nekkoord en verticaal rubber handvat voor meer grip. De accessoires bevestigen en verwijderen gaat erg eenvoudig en doet ons veel denken aan de aanpak van de concurrerende CMF Phone 1 die begin 2024 uitkwam. 

©Rens Blom

©Rens Blom

©Rens Blom

Wat CMF niet doet en andere merken vrijwel ook niet, is jou de telefoon laten openschroeven om onderdelen als het scherm, de batterij en luidspreker te vervangen bij schade of een defect. Fairphone doet dit wel en profileert zich zo niet alleen als een duurzaam merk, maar ook als een merk dat jou als gebruiker verder helpt bij problemen. Die filosofie waarderen we.

Software nog met bugs

Fairphone belooft zijn nieuwste smartphone tot 2033 software-updates te geven, een belofte die bij oude toestellen is waargemaakt. Het merk heeft langer nodig dan andere fabrikanten om updates uit te rollen, maar heeft wel een lange adem. Opmerkelijk is dat wij en veel andere vroege gebruikers nogal wat softwareprobleempjes ervaren met de Fairphone 6. Een topman van Fairphone (h)erkent de bugs en belooft deze zomer updates met oplossingen. Fijn, maar als vroege koper kunnen de eerste weken tot maanden met je nieuwe Fairphone 6 dus ook frustrerend zijn.  

©Rens Blom

Dan blijft alleen nog de prijs over. De eerste Fairphones waren niet heel duur, maar technisch ook niet zo geavanceerd. De Fairphone 5 uit 2023 was technisch een stuk beter, maar kostte een serieuze 699 euro. We vinden het dan ook een goede stap dat de Fairphone 6 verschijnt voor 599 euro – een prijs die in potentie meer mensen aanspreekt. Zeker omdat de smartphone technisch echt prima bevalt.

Conclusie: Fairphone 6 kopen?

De Fairphone 6 is de meest duurzame smartphone die je kunt kopen, wat een goed gevoel geeft. Je profiteert er zelf ook van, want het toestel is eenvoudig te repareren en krijgt liefst acht jaar software-updates. Tel daar een prima gebruikservaring bij op en je kunt voor 599 euro een erg interessante smartphone kopen. Een smartphone die wij om de combinatie van genoemde redenen veel mensen kunnen aanraden, al moeten vroege kopers dus rekening houden met bugs in de software.