Tijdens de Electronic Entertainment Expo (E3) in Los Angeles kondigde Microsoft plannen aan voor een nieuwe console die helemaal is toegespitst op games streamen. Iets dat de nieuwe PlayStation ongetwijfeld ook zal doen. Google heeft tevens zijn streamingdienst aangekondigd, Stadia. Hoe zal de gamesindustrie gaan veranderen door streaming?

Er werd de laatste jaren binnen de gamebizz al veel gesproken over streaming. Wie wordt de grote ‘Netflix voor games’? Nu techgrootheden als Google ook hun gooi doen naar streamingsucces binnen gaming is die discussie breder geworden. Niet alleen omdat die nu ook buiten de game-industrie wordt gevoerd, maar ook omdat het aantal platforms waarop men zal gamen enorm wordt verbreed.

Straks speel je games niet alleen maar op een specifieke gameconsole, maar kun je ook in de browser en op je telefoon steeds beter spellen spelen.

Betere internetverbindingen

Zeker naarmate internetverbindingen verbeteren, wordt streaming aantrekkelijker. Nu staat dat nog erg in de kinderschoenen. Zelfs in een goedbekabeld land als Nederland heb je regelmatig haperingen in je spel wanneer de verbinding een zwak moment heeft. Bovendien is games streamen niet helemaal met Netflix te vergelijken. Waar Netflix vooralsnog alleen zendt (op enkele interactieve films en series na), is er bij games ook constant input vanuit de andere kant. Er gaat dus veel informatie over en weer.

Echter is het niet voor niets dat gamebedrijven nu serieuzer beginnen te kijken naar streaming. 5G komt eraan, in het algemeen hebben steeds meer mensen ter wereld een steeds betere internetverbinding en veel gamers hebben de overstap van fysieke schijfjes naar downloads al gemaakt. Streamen is dus een logische opvolger. Het is ook niet voor het eerst dat dit wordt geprobeerd, alleen was de wereld in 2010 ten tijde van OnLive (ken je het nog?) simpelweg niet klaar voor zoiets. Dat bleek ook wel, de dienst had vaak lag.

Het is naast een goede internetverbinding ook een voordeel als je niet te ver bij een server vandaan bent. Vandaar dat Microsoft veel kans maakt om groot te worden in gamestreaming. Het heeft door zijn ICT-infrastructuur al servers in 54 regio’s en 140 landen. Sony gaat zelfs van Microsoft Azure Cloud gebruikmaken, dus dat geeft wel aan dat Microsoft hier een voorsprong heeft.

Plus, het toont waarom bijvoorbeeld Google zich ermee bemoeit. Ook dat bedrijf heeft al een gigantisch cloudnetwerk tot zijn beschikking.

©PXimport

Niet makkelijk voor ontwikkelaars en uitgevers

Hoewel het heel spannend is hoe streaming technisch zal presteren en wie het meest populair wordt, is het niet per se voor iedereen een positieve ontwikkeling. Zo heeft Brendan Sinclair op GamesIndustry.biz uitgesproken dat het voor ontwikkelaars en uitgevers een gevaarlijke business kan zijn. Hierdoor hebben ze veel minder controle over de distributie van hun games en wordt waarschijnlijk door algoritmes straks vooral bepaald welke games naar voren worden geschoven op de ‘voorpagina’ van de dienst.

Bovendien heeft een streamingdienst een heleboel data die het niet openbaar hoeft te maken, waardoor het voor een uitgever moeilijker inschatbaar is wat iets kost en oplevert. En hoe bepaal je zo’n prijs: per speelsessie, per minuut? Moeten indie-ontwikkelaars hun games langer gaan maken om zo meer geld in het laatje te krijgen? Er staan nog heel veel vragen open en er zijn grote zorgen. De muziekindustrie is ook heel anders gaan werken sinds Spotify de kop opstak. Een stream brengt minder op dan afgespeeld worden op de radio.

Multiplatform is niet zo voor de hand liggend

Het is ook nog maar afwachten in hoeverre games op meerdere streamingplatformen beschikbaar worden gemaakt. Er zijn al enkele exclusieve games aangekondigd bij Google Stadia, dus het lijkt erop alsof dat hetzelfde zal blijven als het nu is. Een Assassin’s Creed is bijvoorbeeld op een heleboel platformen beschikbaar, terwijl Nintendo zijn games eigenlijk altijd exclusief op Nintendo-platforms houdt - op enkele mobiele titels na.

Het grootste punt is en blijft nog wel een aantal jaar die internetverbinding. Hoe geweldig de ideeën ook zijn van tech- en gamebedrijven, ook zij worden steeds meer afhankelijk van anderen voor het verzorgen van een goede infrastructuur. Games streamen zal dit jaar dan ook waarschijnlijk nog geen enorme verandering in het gamelandschap opleveren, maar over vijf jaar zal die wereld er geheid heel anders uitzien.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.

tado° maakt het balanceren van verwarmingssystemen voortaan een kwestie van software. Het merk introduceert de digitale Hydronic Balancing-functie, die zorgt voor een gelijkmatige verdeling van warm water over alle radiatoren in huis. De functie is per 15 december beschikbaar voor alle Europese gebruikers van tado° X-apparaten.

Hydronisch balanceren is een methode om verwarmingssystemen optimaal af te stellen, zodat warmte efficiënt en gelijkmatig wordt verspreid. Waar dat traditioneel handmatig moet worden gedaan - een tijdrovend proces waarbij je het systeem leeg moet laten lopen - automatiseert tado° dit via software en slimme radiatorknoppen.

De nieuwe functie regelt de waterstroom digitaal, zonder dat fysieke aanpassingen nodig zijn. Volgens tado° kunnen gebruikers de tado° X Slimme Radiatorknoppen zelf installeren, waarna het systeem de warmteverdeling automatisch optimaliseert. Dat moet niet alleen leiden tot een constanter binnenklimaat, maar ook tot minder energieverbruik omdat de boiler of warmtepomp efficiënter werkt.Hydronic Balancing is gratis beschikbaar voor wie een tado° Warmtepomp Optimizer X gebruikt in combinatie met een Panasonic AQUAREA-warmtepomp. Andere gebruikers kunnen de functie gebruiken via het tado° AI Assist-abonnement, dat 3,99 euro per maand kost. Het bedrijf werkt nog aan officiële certificering van deze digitale aanpak, die begin 2026 wordt verwacht.

Bekijk alle tado° slimme thermostaten op Kieskeurig.nl

©tado°