Voor velen van ons geldt: we kunnen in het dagelijks leven niet om Windows heen. Daar is niets mis mee, Windows is een volwassen besturingssysteem dat voor de meeste mensen naar behoren werkt. Toch kent het besturingssysteem meerdere onhebbelijkheden. Die pakken we aan!

Geen TPM-controle

Wil je nog overstappen naar versie 11 van Windows, begin dan direct met deze tip om eventuele ergernis te voorkomen. Windows 11 vereist dat je computer beschikt over een TPM-chip. En eerlijk is eerlijk: deze chip verbetert de beveiliging van je computer door de computer minder eenvoudig toegankelijk te maken voor indringers. Bijvoorbeeld tijdens het opstartproces.

Heb je een moderne computer, maar helaas geen TPM-chip? Dan kun je Windows 11 normaal gesproken niet installeren. Met een slimme truc kan het alsnog. Realiseer je wel dat je dan gebruikmaakt van een niet-ondersteunde Windows-installatie. Je weet niet zeker of je beveiligingsupdates blijft ontvangen en of het besturingssysteem in de toekomst blijft functioneren.

Tijdens de set-up van Windows 11 druk je op de toetscombinatie Shift+F10. Typ regedit in het venster, gevolgd door een druk op Enter. Het Windows-register opent. Blader naar de sleutel HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\Setup en klik erop met de rechtermuisknop. Kies Nieuw / Sleutel. Noem deze LabConfig. Klik hierop met de rechtermuisknop en kies Nieuw / DWORD-waarde (32-bit). Noem deze BypassTPMCheck. Dubbelklik erop en typ 1 bij Waardegegevens. Klik daarna wederom met rechts op LabConfig en kies Nieuw / DWORD-waarde (32-bit). Deze noem je BypassSecureBootCheck. Dubbelklik erop en typ 1 in het vak Waardegegevens. Verlaat het register. Hierna kun je Windows 11 wél installeren.

Links uitlijnen

Was je al jaren gewend aan de Startknop, overzichtelijk gepositioneerd in de linker onderhoek van het beeldscherm? Waarom plaatst Windows 11 de knop dan in het midden? Geen nood, dat passen we aan. Open de Windows-instellingen en kies Persoonlijke instellingen. Klik op Taakbalk / Gedrag van taakbalk. Bij Uitlijning van taakbalk kies je voor Links uitlijnen. De knop Start staat weer waar hij voor velen hoort te staan: linksonder.

Gewoon de Startknop links, waar die voor velen ook hoort!

Eigen knoppen

Elk programmavenster een eigen knop, in plaats van een gecombineerde knop die meerdere vensters herbergt. Zorg weer voor overzicht in de taakbalk en vul de taakbalk met de individuele knoppen voor elk programma. In de Windows-instellingen kies je voor Persoonlijke instellingen / Taakbalk / Gedrag van taakbalk. Kies voor Nooit bij Taakbalkknoppen combineren en labels verbergen. Gebruik je meerdere taakbalken in combinatie met meerdere beeldschermen? Kies dan ook voor Nooit bij Taakbalkknoppen combineren en labels op andere taakbalken verbergen.

Vastlopen verhelpen

Loopt een programma vast en krijg je het met geen mogelijkheid via de normale weg afgesloten? Taakbeheer openen en het alsnog sluiten geeft een lange omweg. Dat ongemak nemen we weg. In de Windows-instellingen kies je voor Systeem / Voor ontwikkelaars. Zet de schuif op Uit bij Taak beëindigen. Even uitproberen: hapert een programma, dan klik je voortaan met de rechtermuisknop op de taakbalkknop en kies je eenvoudigweg voor Taak beëindigen.

Een haperend programma beëindig je via een klik met de rechtermuisknop.

Schone taakbalk

Wees eerlijk: die Windows-taakbalk bevat standaard een stuk meer ‘handige’ knoppen dan je zelf zou kiezen. Maak je écht gebruik van de widgets, Teams-knop en andere extra’s? Tijd om op te schonen. Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en kies Taakbalkinstellingen. Bij de sectie Taakbalkitems schakel je de onderdelen uit die die je liever niet meer ziet. Denk aan Zoeken, Taakweergave en Widgets. De optie Zoeken geeft je bovendien iets meer keuzevrijheid: kies Verbergen om de functie niet meer te zien of kies Alleen zoekpictogram (om alleen de knop te zien), Pictogram en label zoeken (om een knop en bijschrift te zien) of Zoekvak (om een volledige zoekbalk te zien).

Plaktoetsen

Je kent het ongetwijfeld: je drukt een paar keer (ongemerkt) op de Shift-toets en Windows vraagt je of je de Plaktoetsen wilt inschakelen. Als je ze niet nodig hebt, kan dat flink irriteren. We maken daar een einde aan. Open de Windows-instellingen en kies voor Toetsenbord. Klik op Plaktoetsen. Zet de schuif op Uit bij Sneltoetsen voor Plaktoetsen. Je wordt nu niet meer onnodig lastiggevallen.

Deze melding graag niet meer tonen.

Onterechte opruimwoede

Een opgeruimde werkomgeving werkt voor de meeste gebruikers prettig, maar Windows kan er ook in doorslaan. Ben je op zoek naar specifieke pictogrammen in het Systeemvak (bij de klok in de taakbalk) en kun je deze niet vinden? Voorkom irritatie en klik op de knop Verborgen pictogrammen weergeven (herkenbaar aan het ^-symbool). Een venster met de verborgen pictogrammen verschijnt. Sleep de pictogrammen die je juist wél wilt zien naar de klok en laat ze hierboven los.

Verborgen pictogrammen maak je weer zichtbaar door ze naar je systeemvak te slepen.

Wil je bepaalde pictogrammen helemaal niet zien? Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en kies Taakbalkinstellingen. Open de sectie Andere systeemvakpictogrammen. Zet de schuif op Aan bij de pictogrammen die je wilt zien en de schuif op Uit bij de overbodige pictogrammen. Opgeruimd staat netjes!

Welke pictogrammen wil je juist wel of niet zien?

Weg widgets!

Gebruik je de widgets in de praktijk niet? Weg ermee. De stappen hiervoor lees je in de paragraaf 'Schone taakbalk'. Vind je ze ergens nog steeds interessant? Zorg er dan voor dat je ze aanpast aan je persoonlijke voorkeuren. Klik op de knop van de widgets (links op de Windows-taakbalk) en vervolgens op de profielfoto rechtsboven. Wil je niet dat de widgets meteen tonen zodra je de muis over de knop plaatst, dan deactiveer je de optie Widgetsbord openen bij aanwijzen.

Je kunt de widgets ook minder prominent maken door de optie Meldingsbadges weergeven uit te schakelen: de knop wordt nu niet meer bijgewerkt met meldingen. Schakel dan ook meteen Aankondigingen weergeven uit, zodat er geen updates van widgets meer op de taakbalk worden getoond. Hierna keer je terug naar het widgetsbord. Bij de artikelen of nieuwsbronnen die je liever niet ziet, klik je op de knop met de drie puntjes. Kies voor Blokkeren. Klik op Interesses beheren om aan te geven waar je voorkeuren naar uitgaan. Dit helpt om de inhoud van het widgetsbord relevanter te maken.

Verborgen opties

Klik je met de rechtermuisknop op het bureaublad, dan verschijnt een menu met opties. Ziet het er minder uitgebreid uit dan bij eerdere Windows-versies, zoals Windows 10? Windows maakt nu gebruik van vereenvoudigde menu’s. Onhandig als je liever gewoon wél alle beschikbare opties ziet. Gelukkig is dat menu nog wel aanwezig: druk op Shift terwijl je met de rechtermuisknop klikt. Het traditionele menu verschijnt. Ben je hier zo gehecht aan en heb je er geen zin in om telkens de Shift-toets in te drukken? Een aanpassing in het register doet wonderen. Open het Startmenu en typ Regedit.exe. Ga naar de sleutel HKEY_CURRENT_USER\SOFTWARE\CLASSES\CLSID. Klik erop en kies Nieuw / Sleutel. Noem deze {86ca1aa0-34aa-4e8b-a509-50c905bae2a2}. Klik hierop met de rechtermuisknop en kies Nieuw / Sleutel. Noem deze InprocServer32. Dubbelklik hierop, laat het veld Waardegegevens leeg en klik op OK. Nadat je Windows opnieuw hebt gestart, beschik je voortaan altijd weer over het complete menu. Voordat je het register aanpast: altijd een goede back-up van de computer maken.

Windows toont je een compact menu en laat opties achterwege ...

Gestroomlijnd starten

Niet altijd de schuld van Windows, maar ook weleens van de computerfabrikant: programma’s die tijdens het starten van Windows worden geladen, op de achtergrond aanwezig zijn en nooit door je worden gebruikt. Via Taakbeheer maak je een einde aan deze onhebbelijkheid. Druk op Ctrl+Shift+Esc om Taakbeheer te openen. Open de tab Opstart-apps en kijk in de kolom Invloed op opstarten. Je ziet meteen welke onderdelen relatief veel beslag op je systeem leggen (Veel) of juist relatief weinig (Weinig). Geen behoefte aan een opstart-app? Klik erop met de rechtermuisknop en kies Beëindigen.

Nog preciezer

Wilde je vroeger in het Windows-systeemvak (rechtsonder) niet alleen de klok in uren en minuten, maar ook in seconden zien? Met een registeraanpassing lukte het. Gelukkig hoeft dat niet meer en kun je nu Windows via de gebruikersomgeving de tijd preciezer laten tonen. In de Windows-instellingen kies je Persoonlijke instellingen / Taakbalk. Ga naar Gedrag van taakbalk en plaats een vinkje bij Seconden weergeven in systeemvakklok. Handig! Voor de laptopgebruikers onder ons: bedenk wel dat dit iets meer stroom verbruikt.

Niets te melden

Soms heeft Windows er een handje van je te bestoken met talloze meldingen: afkomstig van het besturingssysteem, maar ook van geïnstalleerde apps. Je kunt hierin gelukkig wel sturen. In de Windows-instellingen kies je voor Systeem / Meldingen. Onder in het venster zie je een overzicht van apps die recent een melding hebben gegeven. Schakel de ongewenste meldingen uit.

Interessanter is om te klikken op de app en hiermee het detailvenster te openen. Hier bepaal je hoe een melding mag worden getoond, bijvoorbeeld in een banner of als melding in het meldingencentrum. Je kunt hier ook de prioriteit van een melding bepalen. Die bepaalt de positie in het meldingencentrum. Wil je dat meldingen van een specifieke app altijd worden getoond, zelfs als je de Niet storen-modus hebt ingeschakeld? Kies in het venster Meldingen voor Prioriteitsmeldingen instellen. In de sectie Apps klik je op App toevoegen. Selecteer de app die de extra rechten krijgt.

Wees kritisch en bepaal zelf door welke meldingen je wordt gestoord.

Nog minder te melden

We blijven nog even in het venster Meldingen. Via de optie Niet storen automatisch instellen geef je tijden op waarin je niet wilt worden gestoord. Plaats een vinkje bij Tijdens deze tijden en geef de perioden op. Bovendien kun je hier aangeven op welke andere momenten je niet wilt worden gestuurd, bijvoorbeeld wanneer je een spel speelt of wanneer je een programma schermvullend gebruikt. Een goed voorbeeld hiervan is een schermvullende PowerPoint-presentatie of het bekijken van een YouTube-video.

Nú even niet!

Lekker aan het werk – of belangrijker – lekker aan het gamen en opeens wil Windows opnieuw opstarten. Nu even niet! Voorkom deze ergernis. In de Windows-instellingen kies je voor Windows Update / Geavanceerde opties / Gebruikstijden. Kies Handmatig bij Gebruikstijden instellen en geef aan tussen welke tijden de computer niet opnieuw mag worden opgestart. Zelf geeft Windows een suggestie, maar hiermee hoef je uiteraard geen rekening te houden.

Gebruikersaccountbeheer

Gebruikersaccountbeheer helpt bij het beveiligen van de computer, door meldingen te geven zodra een app een aanpassing probeert door te voeren. Een prima systeem, maar de veelvuldige meldingen kunnen soms irritant worden. Open het Startmenu en typ Gebruikersaccountbeheer. Klik op Instellingen voor Gebruikersaccountbeheer wijzigen. Gebruik de schuif om aan te geven wanneer een melding mag worden getoond. Helemaal naar beneden? Geen meldingen meer tonen. Dat is minder aan te raden en mogelijk iets te veel van het goede. De een na onderste instelling (Alleen een melding weergeven wanneer apps proberen wijzigingen op de computer aan te brengen) is de mooie middenweg.

Gebruikersaccountbeheer juist meer of minder inschakelen.

Edge

Geen poespas

Gebruik je Edge, lees dan verder. Bij het openen van een nieuwe tab word je mogelijk bestookt met ‘geselecteerde’ artikelen en andere zaken waarop je niet zit te wachten. We passen dit aan. Open een nieuwe tab. Klik op de knop Pagina-instellingen (herkenbaar aan het tandwiel, rechtsboven in het venster). Bij Indeling kies je voor Aangepast. Geen behoefte aan snelkoppelingen? Kies voor Uit bij Snelkoppelingen. Bij Inhoud kies je voor Inhoud uit. Ook geen behoefte aan de weersvoorspelling? Kies Uit bij Weer weergeven.

Ben je hierna nog steeds niet tevreden, omdat je de tab alsnog te veel ongevraagde informatie vindt geven? Met de Blank New Tab-extensie open je voortaan écht met een leeg tabblad. Ga naar de website met extensies en zoek op Blank New Tab. Bevestig aan Edge dat je de invoegtoepassing écht wilt gebruiken. Voortaan opent er altijd een lege tab.

Schakel onnodige artikelen en suggesties van Edge uit.

Geen Copilot

Microsoft zet vol in op AI, en Copilot is hiervan een goed voorbeeld. Je komt de Copilot-balk dan ook tegen in Edge. Geen behoefte aan kunstmatige intelligentie? Klik in Edge op de knop Instellingen en meer en kies Instellingen. Open de sectie Sidebar. Bij App-specifieke instellingen kies je voor Copilot. Zet de schuif op Uit bij Copilot weergeven. Wil je wel toegang houden tot Copilot, maar deze niet altijd zien, dan kun je in plaats van eerdergenoemde optie ook de schuif op Uit zetten bij Copilot automatisch openen in de zijbalk.

Geen activiteiten

Als je een website bezoekt en Edge geeft aan dat er voor die website ‘waardebonnen’ of andere kortingen beschikbaar zijn, dan maak je – mogelijk onbewust – gebruik van de functie waarmee Microsoft jouw browseactiviteiten opslaat en hierop inspeelt met reclame. Geen behoefte aan? Open de Edge-instellingen en kies Privacy, zoeken en services. Ga naar de sectie Persoonlijke instellingen & reclame en zet de schuif op Uit bij Sta Microsoft toe om uw browseactiviteiten op te slaan. Blader vervolgens door naar de sectie Services. Schakel de optie Bespaar tijd en geld met Winkelen in Microsoft Edge uit.

Als je geen behoefte hebt aan waardebonnen en coupons, laat je Edge dat weten.

Zelf zoeken

In Edge zoek je snel door het zoekwoord in de adresbalk op te geven: de browser opent dan direct de zoekmachine en geeft de bijbehorende resultaten weer. Standaard gebeurt dit met Microsoft Bing. Maak je zelf gebruik van een andere zoekmachine, zoals DuckDuckGo of Google? Laat Edge direct de juiste zoekmachine gebruiken.

In de Edge-instellingen open je Privacy, zoeken en services. Ga naar Services en klik op Adresbalk en zoeken. Bij Zoekprogramma dat in de adresbalk wordt gebruikt kies je de gewenste zoekmachine. Staat de zoekmachine er niet tussen? Klik dan even door bij Zoekprogramma’s beheren. Een lijst met aanvullende zoekmachines verschijnt, waaruit je kunt kiezen. Staat de gewenste zoekmachine er nog steeds niet tussen, dan bezoek je eerst de betreffende website en keer je vervolgens terug naar het instellingenvenster. Grote kans dat de zoekmachine nu wél aanwezig is.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een fijne tablet waarmee je vlot kunt werken? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Apple iPad Air (2025)

In de zéér recent verschenen 2025-versie van de iPad Air zit Apples eigen M3-chip. Die telt acht rappe rekenkernen, zodat veeleisende apps vlot werken. Zo is het spelen van 3D-games geen enkel probleem. Volgens het Amerikaanse merk is de genoemde processor bijna twee keer zo snel als eerdere iPads met een M1-chip. Bovendien verbruikt deze chipset ook nog eens minder energie. Ondanks het ruime 11inch-scherm weegt de aluminium behuizing nog geen halve kilo. Ideaal voor wie een tablet graag meeneemt. De goedkoopste uitvoering heeft 128 GB interne opslagcapaciteit. Kies tussen de kleurstellingen grijs, beige, blauw en paars. Tegen een meerprijs kun je ook een exemplaar met 256 GB (grijs/paars), 512 GB (grijs/beige/blauw/paars) of 1 TB (grijs) opslag overwegen.

Met behulp van de geïntegreerde vingerafdrukscanner log je altijd en overal veilig in. Vanzelfsprekend is iPadOS 18 al op deze tablet aanwezig. Je hebt toegang tot allerlei AI-tools, waardoor je onder meer supersnel fotocorrecties toepast. Bovendien kun je vanuit de apps Siri en Schrijfhulp de bekende AI-dienst ChatGPT aanspreken. Het heldere 11inch-scherm leent zich met een respectabele resolutie van 2360 × 1640 pixels perfect voor het kijken van films, series en tv-programma's. Tot slot is er van de iPad Air ook een grotere versie met een 13inch-scherm te koop.

Apple iPad Pro (2024)

De 2024-versie van de iPad Pro is momenteel de snelste tablet van Apple. Dankzij de M4-chip voer je de meest complexe taken zonder enige vertraging uit, zoals AI-toepassingen en 3D-games. Deze processor bevat namelijk negen of tien (bij 1TB- en 2TB-uitvoering) vliegensvlugge rekenkernen. Verder zijn de beeldprestaties van het dubbellaagse 11inch-oledscherm indrukwekkend. Zowel foto's als video's ogen op een resolutie van 2420 × 1668 pixels haarscherp. Voor gamers en creatieve professionals komt de hoge vernieuwingsfrequentie van 120 hertz goed van pas. Bewegende beelden verschijnen vloeiend op het scherm. Daarnaast bedraagt de piekhelderheid maar liefst 1600 cd/m².

Naar eigen zeggen is deze iPad Pro tot dusver de dunste Apple-tablet (5,3 mm). De gerecyclede aluminium behuizing weegt bovendien maar 444 gram. Kortom, een handzame metgezel voor onderweg. Fijn is dat de selfiecamera Face ID ondersteunt. Hierdoor kun je via een gezichtsscan vlot inloggen. De betaalbaarste versie heeft 256 GB opslagruimte, waarbij je kunt kiezen tussen de kleurstellingen zwart en zilver. Als alternatief koop je deze tablet met 512 GB (zwart/zilver), 1 TB (zwart/zilver) of 2 TB (zwart/zilver) opslagcapaciteit. Verder is de iPad Pro ook met een groot 13inch-scherm te koop. Wil je meer weten? Lees dan deze uitgebreide review op ID.nl.

Samsung Galaxy Tab S10+

Zoek je een zéér rappe Android-tablet met een riant scherm? Kijk dan eens goed naar de eigenschappen van de Samsung Galaxy Tab S10+. Het 256 GB-model is in de kleurstellingen grijs en zilver beschikbaar. Vind je dat te krap, dan kies je voor 512 GB opslag (grijs/zilver). Overigens voeg je met een eigen microSD-kaart van maximaal 1,5 TB eenvoudig extra opslagruimte toe. Het ruime 12,4inch-amoledscherm telt 2800 × 1752 pixels, zodat je op een behoorlijke resolutie video's kunt streamen. Samsung heeft het scherm voorzien van een matte coating. Hierdoor kun je ook in sterk verlichte ruimtes comfortabel werken.

Voor de rekenprestaties is de MediaTek Dimensity 9300+-processor verantwoordelijk. Deze chipset heeft acht kernen, waarbij de rapste core goed is voor een kloksnelheid van 3,4 GHz. Voeg daar 12 GB werkgeheugen aan toe en je merkt nergens vertraging. Met behulp van een vingerafdrukscanner kun je veilig bij Android 14 inloggen. Nuttig om te weten is dat de fabrikant dit product tot 31 oktober 2031 ondersteunt. Je ontvangt dus voor de komende jaren volop (beveiligings)updates en upgrades van het besturingssysteem. Naast de besproken uitvoeringen is deze tablet ook met een 5G-simkaartslot verkrijgbaar. Samsung levert bij alle modellen een goede stylus mee.

Lees ook: Zo gaat je tablet (véél) langer mee!

Samsung Galaxy Tab S10 Ultra

Als je graag op een heel grote tablet werkt, is de Samsung Galaxy Tab S10 Ultra een logische keuze. Het amoledscherm heeft een indrukwekkend schermdiagonaal van 14,6 inch. Lees hierop bijvoorbeeld de digitale krant, speel 3D-videospelletjes of creëer eigen animaties. Dankzij een respectabele resolutie van 2960 × 1848 pixels verschijnen foto's, video's en webpagina's scherp in beeld. Ondanks de behoorlijke omvang valt het gewicht van 723 gram mee. De behuizing voldoet aan de IP68-norm en is dus waterdicht. Er is bij dit product een stylus inbegrepen.

De Galaxy Tab S10 Ultra heeft dezelfde processor als de eerder besproken Galaxy Tab S10+. Goed nieuws, want deze MediaTek Dimensity 9300+-chipset biedt prima prestaties. De versies met 256 GB (grijs/zilver) en 512 GB (grijs/zilver) opslag hebben 12 GB werkgeheugen. Doe je veel geavanceerde taken tegelijkertijd, dan haal je met het 1 TB-model (grijs) een tablet met 16 GB RAM in huis. De Galaxy Tab S10 Ultra is eventueel ook inclusief 5G-simkaartslot te koop. Lees hier een uitgebreide review op ID.nl.

Lenovo Idea Tab Pro (ZAE40020SE)

Voor alledaags gebruik is deze recent verschenen tablet prima geschikt. De scherp geprijsde Lenovo Idea Tab Pro heeft een groot 12,7inch-scherm met 2944 × 1840 pixels. Dat is een prettig formaat voor taken als webwinkelen, bankieren, video's streamen en natuurlijk internetten. Bovendien zijn de acht rekenkernen van de MediaTek Dimensity 8300-processor snel genoeg om spelletjes uit de Play Store soepel te verwerken. De snelste core is afgeregeld op een respectabele kloksnelheid van 3,35 GHz. Verder heeft de tablet 8 GB werkgeheugen.

Onder de motorkap bevindt zich een opslagdrager van 256 GB. Hierop is Android 14 voorgeïnstalleerd. Wil je meer lokale opslag, dan prik je een microSD-kaart van maximaal 1 TB in de behuizing. Ten opzichte van diverse andere tablets in deze prijsklasse onderscheidt de Idea Tab Pro zich met een behoorlijk geluid. Hiervoor zijn er vier speakers van de bekende audiofabrikant JBL ingebouwd. Lenovo levert bij dit product een stylus mee.

Steeds meer draadloze in-ears en koptelefoons bieden in hun app een test die de weergave aanpast aan je gehoor. "Maar ik ben helemaal niet slechthorend," denk je misschien. Toch is zo'n functie best handig. Waarom, dat lees je hier.

Ook interessant: Welke draadloze oortjes passen bij mij?

Als je bij een gehoortest (formeel: een audiogram) denkt aan een bezoek aan de audioloog of gespecialiseerde arts, dan heb je natuurlijk niet ongelijk. Bij acute hoorschade of een sterke terugval van wat je kunt horen, kom je bij zo'n specialist terecht.

Het doel van zo'n onderzoek is bepalen welke frequenties iemand nog hoort. Het normale 'bereik' van een mens wordt vaak omschreven als lopende van 20 Hz (een zeer lage bastoon) tot een hele hoge 20.000 Hz of 20 kHz. Dit bereik is wel heel theoretisch. Er bestaan grote fysieke verschillen tussen mensen en hierdoor bestaat er een enorme variatie in wat iemand kan horen. 

©Denon

Grafische voorstelling van een gehoorcurve in de Denon-app.

Waarom je gehoor toch niet zo goed is

Bovendien is 20 tot 20.000 kHz het meestal optimale scenario. Volwassenen halen het bijna nooit, want al vanaf een jonge leeftijd neemt het gehoor af. Volgens sommige bronnen begin je zelfs vanaf 18-20 jaar frequenties te 'verliezen'. Het is een natuurlijk proces, dat vooral de hoogste en laagste frequenties aantast. Wel is die terugval aanvankelijk heel beperkt en subtiel.  

Het woord 'verliezen' is dus eigenlijk niet zo geschikt, want eerst word je minder gevoelig voor een bepaalde toon.  Je kunt die frequentie dus nog wel horen, als het maar luid genoeg weerklinkt. Maar omdat dit terugval meestal geleidelijk is, valt het minder op. Je beluistert ook zelden één geïsoleerde toon, maar complexer geluid, zoals muziek met veel instrumenten en gezang. Dan merk je niet op dat de hi-hat van de drum iets minder uit de mix springt.  

Als het gehoorverlies iets toeneemt, kan het wel zijn dat muziek minder ruimtelijk of driedimensionaal overkomt. Dat komt omdat heel hoge tonen geluidsinformatie bevatten die ons brein iets vertelt over de ruimte waarin gespeeld wordt. Wanneer je bassen minder goed hoort, kunnen stemmen of muziek dun klinken.

Wat doet een gehoorfunctie in een app?

Het geleidelijk minder gevoelig worden voor bepaalde frequenties is wat functies zoals Personi-Fi bij JBL of Geluidspersonalisatie van Teufel proberen aan te pakken. Via een test in een app wordt achterhaald welke frequenties je minder goed hoort. Veel fabrikanten vertrouwen hiervoor op een test afkomstig van een gespecialiseerd bedrijf, zoals AudioDo of Mimi. Dit Duits technologiebedrijf biedt ook een eigen app aan (enkel iOS) waarmee je jouw gehoor kunt testen. Bij Sennheiser vind je er eentje voor zowel iPhones als Android-apparaten.

©Jamie Biesemans

The Personi-Fi-test, in de JBL Headphones-app, neemt wat tijd in beslag.

Niet elke test is hetzelfde, maar meestal moet je in de app aangeven of je biepjes nog hoort die steeds stiller worden. Dat gebeurt bij sommige tests tegen een achtergrond van ruis. Dat maakt het net wat moeilijker, maar meet wel realistisch of je een bepaalde frequentie hoort als er ook ander geluid is.

Op basis van de testresultaten wordt een geluidspreset gecreëerd die de frequenties die je minder goed hoort versterkt. Het doel is te zorgen dat je alle frequenties op hetzelfde niveau waarneemt. Na de test kun je meestal de preset in- en uitschakelen terwijl een track speelt. Dan pas hoor je goed wat je mist.

Welke merken bieden het aan?

Steeds meer merken bieden een soort gehoortest aan in hun app. JBL is er duidelijk een grote fan van, want JBL's eigen Personi-Fi en Personi-Fi 2 vind je op heel wat apparaten. Naast Teufel bieden onder meer Beyerdynamic, Creative, Focal, Nothing, Skullcandy een test van Mimi aan. Het 'personal sound' van AudioDo vind je onder meer bij de Clam Elite van Fresh 'n Rebel en bij PSB.

©Fresh 'n Rebel

De Audiodo-test helpt je een betere geluid te krijgen bij een Fresh 'n Rebel-hoofdtelefoon.

In de Sound Connect-app van Sony vind je een iets andere aanpak. Je speelt een lied naar keuze, waarbij je in de app vijf opties krijgt die een iets andere klank bieden. Kies je een van de vijf, dan krijg je opnieuw vijf opties om de weergave fijn af te regelen. Dit mag dan wel niet een echte gehoortest zijn, het brengt je wel bij een klankweergave die je misschien beter ligt. De Sound Connect-app gebruik je met bijna alle Sony-hoofdtelefoons en -oordoppen, waaronder de populaire WH-1000XM5 en WF-1000XM5.

Een andere aanpak: meten

Bij de tests waar het hierboven over ging, moet je zelf aangeven of je een bepaalde toon hoort. Er is echter ook een andere methode. Sommige fabrikanten hebben in hun oordoppen of koptelefoons een soort automatisch meetsysteem ingebouwd dat bepaalde zaken van het gehoor zelf kan meten. 

Bose bijvoorbeeld biedt de CustomTune-functie aan bij zijn draadloze oordoppen. Doe je de Bose-oortjes in, dan klinkt er heel even een geluid dat doet denken aan een krekel. Microfoons in de oordoppen meten de minireflecties in je oor, wat informatie geeft over hoe jouw fysieke gehooreigenschappen (zoals de grootte en lengte van de gehoorgang) bepalen wat je juist hoort. 

©Denon

De Denon Headphones-app creëert via een meting persoonlijk geluid.

Bij Denon's PerL-oordoppen wordt technologie van Nura ingezet om je oren aan een uitgebreide meting te onderwerpen. Dit is een test waarbij je gewoon moet luisteren. Net zoals bij Bose meten de oortjes zelf en wordt er een aangepaste geluidspreset gebouwd. Het interessante aan deze techniek is dat het niet enkel frequenties meet die je minder goed hoort, maar ook kan bepalen of je sommige tonen net te hard binnenkrijgt. 

Welke techniek er precies toegepast wordt is minder belangrijk. Wel loont het de moeite om een functie die je gehoor test uit te proberen, zelfs al denk je niet echt last te hebben van gehoorschade of -verlies. Onvermijdelijk mis je toch iets, al valt het misschien niet op. Een persoonlijk geluidsfunctie kan je echt helpen om een betere klankkwaliteit en ruimtelijkheid te ervaren.