ID.nl logo
Windows-ergernissen? Zo los je ze op!
© be free - stock.adobe.com
Huis

Windows-ergernissen? Zo los je ze op!

Voor velen van ons geldt: we kunnen in het dagelijks leven niet om Windows heen. Daar is niets mis mee, Windows is een volwassen besturingssysteem dat voor de meeste mensen naar behoren werkt. Toch kent het besturingssysteem meerdere onhebbelijkheden. Die pakken we aan!

In dit artikel behandelen we de meestvoorkomende ergernissen van Windows 11. Erger jij je ook aan een van de volgende dingen? Lees dan verder!

  • TPM-chip nodig voor Windows 11
  • Taakbalk staat in het midden
  • Meerdere vensters van één programma worden geclusterd
  • Plaktoetsen
  • Widgets
  • Contextmenu is gehalveerd
  • Veel te veel meldingen

Lees ook: Met deze 15 tools laat jij bestanden precies doen wat jij wilt

Geen TPM-controle

Wil je nog overstappen naar versie 11 van Windows, begin dan direct met deze tip om eventuele ergernis te voorkomen. Windows 11 vereist dat je computer beschikt over een TPM-chip. En eerlijk is eerlijk: deze chip verbetert de beveiliging van je computer door de computer minder eenvoudig toegankelijk te maken voor indringers. Bijvoorbeeld tijdens het opstartproces.

Heb je een moderne computer, maar helaas geen TPM-chip? Dan kun je Windows 11 normaal gesproken niet installeren. Met een slimme truc kan het alsnog. Realiseer je wel dat je dan gebruikmaakt van een niet-ondersteunde Windows-installatie. Je weet niet zeker of je beveiligingsupdates blijft ontvangen en of het besturingssysteem in de toekomst blijft functioneren.

Tijdens de set-up van Windows 11 druk je op de toetscombinatie Shift+F10. Typ regedit in het venster, gevolgd door een druk op Enter. Het Windows-register opent. Blader naar de sleutel HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\Setup en klik erop met de rechtermuisknop. Kies Nieuw / Sleutel. Noem deze LabConfig. Klik hierop met de rechtermuisknop en kies Nieuw / DWORD-waarde (32-bit). Noem deze BypassTPMCheck. Dubbelklik erop en typ 1 bij Waardegegevens. Klik daarna wederom met rechts op LabConfig en kies Nieuw / DWORD-waarde (32-bit). Deze noem je BypassSecureBootCheck. Dubbelklik erop en typ 1 in het vak Waardegegevens. Verlaat het register. Hierna kun je Windows 11 wél installeren.

Links uitlijnen

Was je al jaren gewend aan de Startknop, overzichtelijk gepositioneerd in de linker onderhoek van het beeldscherm? Waarom plaatst Windows 11 de knop dan in het midden? Geen nood, dat passen we aan. Open de Windows-instellingen en kies Persoonlijke instellingen. Klik op Taakbalk /Gedrag van taakbalk. Bij Uitlijning van taakbalk kies je voor Links uitlijnen. De knop Start staat weer waar hij voor velen hoort te staan: linksonder.

Gewoon de Startknop links, waar die voor velen ook hoort!

Eigen knoppen

Elk programmavenster een eigen knop, in plaats van een gecombineerde knop die meerdere vensters herbergt. Zorg weer voor overzicht in de taakbalk en vul de taakbalk met de individuele knoppen voor elk programma. In de Windows-instellingen kies je voor Persoonlijke instellingen / Taakbalk / Gedrag van taakbalk. Kies voor Nooit bij Taakbalkknoppen combineren en labels verbergen. Gebruik je meerdere taakbalken in combinatie met meerdere beeldschermen? Kies dan ook voor Nooit bij Taakbalkknoppen combineren en labels op andere taakbalken verbergen.

Vastlopen verhelpen

Loopt een programma vast en krijg je het met geen mogelijkheid via de normale weg afgesloten? Taakbeheer openen en het alsnog sluiten geeft een lange omweg. Dat ongemak nemen we weg. In de Windows-instellingen kies je voor Systeem / Voor ontwikkelaars. Zet de schuif op Uit bij Taak beëindigen. Even uitproberen: hapert een programma, dan klik je voortaan met de rechtermuisknop op de taakbalkknop en kies je eenvoudigweg voor Taak beëindigen.

Een haperend programma beëindig je via een klik met de rechtermuisknop.

Schone taakbalk

Wees eerlijk: die Windows-taakbalk bevat standaard een stuk meer ‘handige’ knoppen dan je zelf zou kiezen. Maak je écht gebruik van de widgets, Teams-knop en andere extra’s? Tijd om op te schonen. Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en kies Taakbalkinstellingen. Bij de sectie Taakbalkitems schakel je de onderdelen uit die die je liever niet meer ziet. Denk aan Zoeken, Taakweergave en Widgets. De optie Zoeken geeft je bovendien iets meer keuzevrijheid: kies Verbergen om de functie niet meer te zien of kies Alleen zoekpictogram (om alleen de knop te zien), Pictogram en label zoeken (om een knop en bijschrift te zien) of Zoekvak (om een volledige zoekbalk te zien).

Plaktoetsen

Je kent het ongetwijfeld: je drukt een paar keer (ongemerkt) op de Shift-toets en Windows vraagt je of je de Plaktoetsen wilt inschakelen. Als je ze niet nodig hebt, kan dat flink irriteren. We maken daar een einde aan. Open de Windows-instellingen en kies voor Toetsenbord. Klik op Plaktoetsen. Zet de schuif op Uit bij Sneltoetsen voor Plaktoetsen. Je wordt nu niet meer onnodig lastiggevallen.

Deze melding graag niet meer tonen.

Onterechte opruimwoede

Een opgeruimde werkomgeving werkt voor de meeste gebruikers prettig, maar Windows kan er ook in doorslaan. Ben je op zoek naar specifieke pictogrammen in het Systeemvak (bij de klok in de taakbalk) en kun je deze niet vinden? Voorkom irritatie en klik op de knop Verborgen pictogrammen weergeven (herkenbaar aan het ^-symbool). Een venster met de verborgen pictogrammen verschijnt. Sleep de pictogrammen die je juist wél wilt zien naar de klok en laat ze hierboven los.

Verborgen pictogrammen maak je weer zichtbaar door ze naar je systeemvak te slepen.

Wil je bepaalde pictogrammen helemaal niet zien? Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en kies Taakbalkinstellingen. Open de sectie Andere systeemvakpictogrammen. Zet de schuif op Aan bij de pictogrammen die je wilt zien en de schuif op Uit bij de overbodige pictogrammen. Opgeruimd staat netjes!

Welke pictogrammen wil je juist wel of niet zien?

Weg widgets!

Gebruik je de widgets in de praktijk niet? Weg ermee. De stappen hiervoor lees je in de paragraaf 'Schone taakbalk'. Vind je ze ergens nog steeds interessant? Zorg er dan voor dat je ze aanpast aan je persoonlijke voorkeuren. Klik op de knop van de widgets (links op de Windows-taakbalk) en vervolgens op de profielfoto rechtsboven. Wil je niet dat de widgets meteen tonen zodra je de muis over de knop plaatst, dan deactiveer je de optie Widgetsbord openen bij aanwijzen.

Je kunt de widgets ook minder prominent maken door de optie Meldingsbadges weergeven uit te schakelen: de knop wordt nu niet meer bijgewerkt met meldingen. Schakel dan ook meteen Aankondigingen weergeven uit, zodat er geen updates van widgets meer op de taakbalk worden getoond. Hierna keer je terug naar het widgetsbord. Bij de artikelen of nieuwsbronnen die je liever niet ziet, klik je op de knop met de drie puntjes. Kies voor Blokkeren. Klik op Interesses beheren om aan te geven waar je voorkeuren naar uitgaan. Dit helpt om de inhoud van het widgetsbord relevanter te maken.

Verborgen opties

Klik je met de rechtermuisknop op het bureaublad, dan verschijnt een menu met opties. Ziet het er minder uitgebreid uit dan bij eerdere Windows-versies, zoals Windows 10? Windows maakt nu gebruik van vereenvoudigde menu’s. Onhandig als je liever gewoon wél alle beschikbare opties ziet. Gelukkig is dat menu nog wel aanwezig: druk op Shift terwijl je met de rechtermuisknop klikt. Het traditionele menu verschijnt. Ben je hier zo gehecht aan en heb je er geen zin in om telkens de Shift-toets in te drukken? Een aanpassing in het register doet wonderen. Open het Startmenu en typ Regedit.exe. Ga naar de sleutel HKEY_CURRENT_USER\SOFTWARE\CLASSES\CLSID. Klik erop en kies Nieuw / Sleutel. Noem deze {86ca1aa0-34aa-4e8b-a509-50c905bae2a2}. Klik hierop met de rechtermuisknop en kies Nieuw / Sleutel. Noem deze InprocServer32. Dubbelklik hierop, laat het veld Waardegegevens leeg en klik op OK. Nadat je Windows opnieuw hebt gestart, beschik je voortaan altijd weer over het complete menu. Voordat je het register aanpast: altijd een goede back-up van de computer maken.

Windows toont je een compact menu en laat opties achterwege ...

Gestroomlijnd starten

Niet altijd de schuld van Windows, maar ook weleens van de computerfabrikant: programma’s die tijdens het starten van Windows worden geladen, op de achtergrond aanwezig zijn en nooit door je worden gebruikt. Via Taakbeheer maak je een einde aan deze onhebbelijkheid. Druk op Ctrl+Shift+Esc om Taakbeheer te openen. Open de tab Opstart-apps en kijk in de kolom Invloed op opstarten. Je ziet meteen welke onderdelen relatief veel beslag op je systeem leggen (Veel) of juist relatief weinig (Weinig). Geen behoefte aan een opstart-app? Klik erop met de rechtermuisknop en kies Beëindigen.

Nog preciezer

Wilde je vroeger in het Windows-systeemvak (rechtsonder) niet alleen de klok in uren en minuten, maar ook in seconden zien? Met een registeraanpassing lukte het. Gelukkig hoeft dat niet meer en kun je nu Windows via de gebruikersomgeving de tijd preciezer laten tonen. In de Windows-instellingen kies je Persoonlijke instellingen / Taakbalk. Ga naar Gedrag van taakbalk en plaats een vinkje bij Seconden weergeven in systeemvakklok. Handig! Voor de laptopgebruikers onder ons: bedenk wel dat dit iets meer stroom verbruikt.

Net zo makkelijk

Een digitale klok, mét seconden, naast je pc zetten

Niets te melden

Soms heeft Windows er een handje van je te bestoken met talloze meldingen: afkomstig van het besturingssysteem, maar ook van geïnstalleerde apps. Je kunt hierin gelukkig wel sturen. In de Windows-instellingen kies je voor Systeem / Meldingen. Onder in het venster zie je een overzicht van apps die recent een melding hebben gegeven. Schakel de ongewenste meldingen uit.

Interessanter is om te klikken op de app en hiermee het detailvenster te openen. Hier bepaal je hoe een melding mag worden getoond, bijvoorbeeld in een banner of als melding in het meldingencentrum. Je kunt hier ook de prioriteit van een melding bepalen. Die bepaalt de positie in het meldingencentrum. Wil je dat meldingen van een specifieke app altijd worden getoond, zelfs als je de Niet storen-modus hebt ingeschakeld? Kies in het venster Meldingen voor Prioriteitsmeldingen instellen. In de sectie Apps klik je op App toevoegen. Selecteer de app die de extra rechten krijgt.

Wees kritisch en bepaal zelf door welke meldingen je wordt gestoord.

Nog minder te melden

We blijven nog even in het venster Meldingen. Via de optie Niet storen automatisch instellen geef je tijden op waarin je niet wilt worden gestoord. Plaats een vinkje bij Tijdens deze tijden en geef de perioden op. Bovendien kun je hier aangeven op welke andere momenten je niet wilt worden gestuurd, bijvoorbeeld wanneer je een spel speelt of wanneer je een programma schermvullend gebruikt. Een goed voorbeeld hiervan is een schermvullende PowerPoint-presentatie of het bekijken van een YouTube-video.

Nú even niet!

Lekker aan het werk – of belangrijker – lekker aan het gamen en opeens wil Windows opnieuw opstarten. Nu even niet! Voorkom deze ergernis. In de Windows-instellingen kies je voor Windows Update / Geavanceerde opties / Gebruikstijden. Kies Handmatig bij Gebruikstijden instellen en geef aan tussen welke tijden de computer niet opnieuw mag worden opgestart. Zelf geeft Windows een suggestie, maar hiermee hoef je uiteraard geen rekening te houden.

Gebruikersaccountbeheer

Gebruikersaccountbeheer helpt bij het beveiligen van de computer, door meldingen te geven zodra een app een aanpassing probeert door te voeren. Een prima systeem, maar de veelvuldige meldingen kunnen soms irritant worden. Open het Startmenu en typ Gebruikersaccountbeheer. Klik op Instellingen voor Gebruikersaccountbeheer wijzigen. Gebruik de schuif om aan te geven wanneer een melding mag worden getoond. Helemaal naar beneden? Geen meldingen meer tonen. Dat is minder aan te raden en mogelijk iets te veel van het goede. De een na onderste instelling (Alleen een melding weergeven wanneer apps proberen wijzigingen op de computer aan te brengen) is de mooie middenweg.

Gebruikersaccountbeheer juist meer of minder inschakelen.

Edge

Geen poespas

Gebruik je Edge, lees dan verder. Bij het openen van een nieuwe tab word je mogelijk bestookt met ‘geselecteerde’ artikelen en andere zaken waarop je niet zit te wachten. We passen dit aan. Open een nieuwe tab. Klik op de knop Pagina-instellingen (herkenbaar aan het tandwiel, rechtsboven in het venster). Bij Indeling kies je voor Aangepast. Geen behoefte aan snelkoppelingen? Kies voor Uit bij Snelkoppelingen. Bij Inhoud kies je voor Inhoud uit. Ook geen behoefte aan de weersvoorspelling? Kies Uit bij Weer weergeven.

Ben je hierna nog steeds niet tevreden, omdat je de tab alsnog te veel ongevraagde informatie vindt geven? Met de Blank New Tab-extensie open je voortaan écht met een leeg tabblad. Ga naar de website met extensies en zoek op Blank New Tab. Bevestig aan Edge dat je de invoegtoepassing écht wilt gebruiken. Voortaan opent er altijd een lege tab.

Schakel onnodige artikelen en suggesties van Edge uit.

Geen Copilot

Microsoft zet vol in op AI, en Copilot is hiervan een goed voorbeeld. Je komt de Copilot-balk dan ook tegen in Edge. Geen behoefte aan kunstmatige intelligentie? Klik in Edge op de knop Instellingen en meer en kies Instellingen. Open de sectie Sidebar. Bij App-specifieke instellingen kies je voor Copilot. Zet de schuif op Uit bij Copilot weergeven. Wil je wel toegang houden tot Copilot, maar deze niet altijd zien, dan kun je in plaats van eerdergenoemde optie ook de schuif op Uit zetten bij Copilot automatisch openen in de zijbalk.

Geen activiteiten

Als je een website bezoekt en Edge geeft aan dat er voor die website ‘waardebonnen’ of andere kortingen beschikbaar zijn, dan maak je – mogelijk onbewust – gebruik van de functie waarmee Microsoft jouw browseactiviteiten opslaat en hierop inspeelt met reclame. Geen behoefte aan? Open de Edge-instellingen en kies Privacy, zoeken en services. Ga naar de sectie Persoonlijke instellingen & reclame en zet de schuif op Uit bij Sta Microsoft toe om uw browseactiviteiten op te slaan. Blader vervolgens door naar de sectie Services. Schakel de optie Bespaar tijd en geld met Winkelen in Microsoft Edge uit.

Als je geen behoefte hebt aan waardebonnen en coupons, laat je Edge dat weten.

Zelf zoeken

In Edge zoek je snel door het zoekwoord in de adresbalk op te geven: de browser opent dan direct de zoekmachine en geeft de bijbehorende resultaten weer. Standaard gebeurt dit met Microsoft Bing. Maak je zelf gebruik van een andere zoekmachine, zoals DuckDuckGo of Google? Laat Edge direct de juiste zoekmachine gebruiken.

In de Edge-instellingen open je Privacy, zoeken en services. Ga naar Services en klik op Adresbalk en zoeken. Bij Zoekprogramma dat in de adresbalk wordt gebruikt kies je de gewenste zoekmachine. Staat de zoekmachine er niet tussen? Klik dan even door bij Zoekprogramma’s beheren. Een lijst met aanvullende zoekmachines verschijnt, waaruit je kunt kiezen. Staat de gewenste zoekmachine er nog steeds niet tussen, dan bezoek je eerst de betreffende website en keer je vervolgens terug naar het instellingenvenster. Grote kans dat de zoekmachine nu wél aanwezig is.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat?
© sara_winter - stock.adobe.com
Huis

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat?

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

In dit artikel

Je leest waarom je geen klassieke oliebollen kunt bakken in een airfryer en wat daar technisch misgaat. Ook leggen we uit wat je wel voor oudjaarsalternatief kunt maken met de airfryer én hoe je de airfryer slim gebruikt om gekochte oliebollen weer knapperig en warm te maken.

Lees ook: Ontdek de minder bekende functies van je airfryer

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Kwarkbollen uit de airfryer

Meng 250 gram volle kwark met 1 ei en 50 gram suiker tot een glad mengsel. Voeg vervolgens 300 gram zelfrijzend bakmeel toe, samen met een snuf zout. Meng alles kort tot een samenhangend deeg. Het deeg moet stevig zijn en nauwelijks plakken. Is het te nat, voeg dan een beetje extra bakmeel toe. Wie wil, kan rozijnen, stukjes appel of wat citroenrasp door het deeg mengen.

Bestuif je handen licht met bloem en draai ballen ter grootte van een kleine mandarijn. Leg ze met wat ruimte ertussen in het mandje van de airfryer, eventueel op een stukje bakpapier. Bak de bollen in ongeveer 12 tot 15 minuten op 180 graden. Halverwege kun je ze voorzichtig keren zodat ze gelijkmatig bruin worden.

Laat de bollen kort afkoelen en bestuif ze eventueel met poedersuiker. Vers zijn ze het lekkerst, maar ook lauw blijven ze prima eetbaar.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.


Nog even niet aan denken...

...maar voor 1 januari, je goede voornemens

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇

View post on TikTok
▼ Volgende artikel
Zo krijg je oude randapparatuur weer werkend onder Windows 10 en 11
© ID.nl
Huis

Zo krijg je oude randapparatuur weer werkend onder Windows 10 en 11

Het spreekwoord 'krakende wagens lopen het langst' gaat helaas vaak niet op in de computerwereld. Moderne systemen reageren soms allergisch op oudere hardware. Toch zijn er methoden en slimme trucs om zulke apparaten te laten werken onder Windows 10 of 11.

Dit gaan we doen

Je hebt nog een oudere printer, scanner of ander randapparaat in de kast liggen. Weggooien kan, maar het is duurzamer en goedkoper als je het toestel weer aan de praat krijgt op je moderne Windows-systeem. Zulke apparatuur wordt helaas niet altijd meteen herkend. Fabrikanten bieden namelijk vaak geen ondersteuning meer en Windows bevat lang niet alle stuurprogramma's (drivers) voor oudere apparaten.

Toch is er meer mogelijk dan je denkt. We laten stap voor stap zien wat je kunt doen als Windows het apparaat niet herkent, als de juiste driver ontbreekt of niet compatibel is, en als Windows de installatie weigert. We gaan ook kort in op alternatieve methoden, zoals compatibiliteitsmodi, universele drivers en virtualisatie. Sommige technieken zijn eenvoudig, andere vragen iets meer inspanning en technische kennis. Het loont in elk geval de moeite om het apparaat weer aan de praat te krijgen.

Apparaat niet herkend

Wanneer je een oud apparaat aansluit, kan het gebeuren dat Windows het niet herkent.. Daardoor verschijnt het niet in de lijst met apparaten. Je controleert dit door via een klik met rechts op de Windows-knop Apparaatbeheer te openen. Verschijnt hier iets als 'Onbekend apparaat' of zie je een geel driehoekje of vraagteken, dan heeft Windows het apparaat wel fysiek herkend, maar geen juiste driver gevonden. Je leest hier meer over bij de passage Driverprobleem. Mogelijke oorzaken zijn het ontbreken van een plug-and-playdriver of een verouderd aansluitingstype.

Je kunt dan verschillende dingen proberen. Controleer eerst de aansluiting en de stroomvoorziening. Zorg dat het apparaat juist is aangesloten en ingeschakeld. Bij usb-apparaten helpt het soms een andere poort te proberen. Oudere usb1.1-apparaten werken vaak beter via een usb2.0-poort of een usb-hub met eigen voeding dan via een usb3.0-poort. Heeft je pc nog een parallelle of seriële poort? Controleer dan in het systeem-BIOS of deze is ingeschakeld. Heeft je toestel zo'n poort niet, dan ben je meestal aangewezen op een adapter (zie de passage Aansluitingen).

Een apparaat dat niet wordt herkend, is niet te vinden in Apparaatbeheer.

Handmatige installatie

Je kunt het apparaat ook handmatig proberen te installeren. Misschien heb je nog een cd-rom met de installatiebestanden, zodat het zo lukt. Heeft je pc geen cd-station meer, dan sluit je een extern cd-station aan of kopieer je de bestanden op een andere pc met cd-station naar een usb-stick. Je kunt er ook een iso-bestand van maken en dit met een dubbelklik als virtuele schijf koppelen op je pc. Je kunt dit doen met bijvoorbeeld Burnaware Free. Ga naar www.burnaware.com en kies voor ISO-bestand aanmaken.

Heb je geen cd-rom? Start dan Apparaatbeheer, open het menu Actie en kies Oudere hardware toevoegen. Kies De hardware opsporen en automatisch installeren, geef het hardwaretype aan, zoals Beeldapparaten of Draagbare apparaten, en selecteer het juiste product en model. Heb je zelf een geschikte driver gevonden (bijvoorbeeld op de site van de producent), klik dan op Bladeren en verwijs naar het installatiebestand (inf).

Voor printers open je Instellingen in Windows en kies je Bluetooth en apparaten / Printers en scanners. Klik op Apparaat toevoegen en kies bij De printer die ik wil gebruiken, staat niet in de lijst voor Handmatig een nieuw apparaat toevoegen. In het dialoogvenster laat je Mijn printer is iets ouder. Help mij met zoeken geselecteerd. Werkt dat niet, probeer dan Een lokale printer of een netwerkprinter toevoegen met handmatige instellingen, waarna je de juiste poort en het stuurprogramma kiest. Klik hier ook op Windows Update: zo is de kans groter dat Windows alsnog de juiste driver ophaalt. Je kunt ook een vergelijkbaar model uit de lijst proberen.

De wizard Hardware toevoegen laat je eerst uit een productcategorie kiezen.

Soorten aansluitingen

Gaat het om oudere apparaten, dan hebben die vaak een interface die je op moderne pc's niet meer vindt, zoals een parallelle of seriële aansluiting of firewire. Voor parallel gebruik je een usb-naar-parallel-adapter (meestal usb-A naar 36-pins Sub-D). De printer verschijnt dan als 'USB Printing Support' en werkt vaak met generieke drivers. Sommige oude drivers verwachten een echte LPT-poort met een logische naam als LPT1. Je kunt dan de gedeelde usb-printerpoort mappen naar LPT1 met het opdrachtprompt-commando

net use LPT1: "\\localhost\<printershare>" /persistent:yes

(met net use LPT1: /delete verwijder je deze koppeling). <printershare> is de gedeelde printernaam, zoals ingesteld via Instellingen in Windows: klik op de printernaam, kies Printereigenschappen en open het tabblad Delen. Zo kun je vaak nog printen vanuit oude DOS- of Windows-apps.

Voor een seriële poort (met een DB9 RS232-kabel) gebruik je eveneens een usb-adapter, liefst met FTDI-chip en aangesloten op een usb2.0-poort. Mogelijk moet je eerst de adapterdriver installeren voordat deze in Apparaatbeheer verschijnt (onder een naam als '[…] COMx'). Om het juiste poortnummer (zoals COM1) in te stellen, klik je met rechts op het apparaat, open je Poortinstellingen en klik je op Geavanceerd.

Koop altijd adapters van goede kwaliteit (en van een bekend merk), aangezien goedkopere exemplaren zich niet altijd aan de specificaties houden.

Voor firewire kun je de installatie van een PCIe-naar-firewire (IEEE 1394) adapterkaart overwegen. Met de Microsoft 1394 OHCI Legacy Driver activeer je deze vervolgens in Windows 10/11 en kun je bijvoorbeeld een oude DV-camera of audio-interface aansluiten. Klik hier voor een downloadlink met instructies.

De LPT-poort wordt semipermanent aan de gedeelde usb-printerpoort gekoppeld.

Driverprobleem

Wanneer Windows het apparaat herkent via een van bovenstaande stappen, blijft het afwachten of er een geschikte driver voor Windows 10/11 beschikbaar is. Je kunt eerst een generieke driver proberen, die vaak via de Windows-updatefunctie beschikbaar is. Klik in Apparaatbeheer met rechts op het apparaat, kies Stuurprogramma bijwerken en klik vervolgens op Automatisch zoeken naar stuurprogramma's / In Windows Update zoeken naar bijgewerkte stuurprogramma's.

Soms vind je geschikte drivers bij de optionele updates. Ga hiervoor naar Instellingen, kies Windows Update / Geavanceerde opties / Optionele updates en open Stuurprogramma-updates. Je kunt ook zoeken naar een basisdriver, add-onmodule of universele driver van de fabrikant, zoals de (Smart) Universal Printer Driver van HP.

Vind je geen driver op de site van de fabrikant, dan kun je er ook zelf naar googelen op basis van het hardware-ID. Start Apparaatbeheer, klik met rechts op het apparaat (eventueel bij Andere apparaten of Onbekend apparaat), kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Stel Eigenschap in op Hardware-id's. Klik met rechts op een gevonden ID, kies Kopiëren en plak dit met Ctrl+V in een zoekmachine als Google. Mogelijk levert dit een geschikte driver op.

Heb je nog een driver voor Windows 7 of ouder, probeer dan de installatie in compatibiliteitsmodus. Klik met rechts op het installatieprogramma, kies Eigenschappen en ga naar het tabblad Compatibiliteit. Zet een vinkje bij Dit programma uitvoeren in compatibiliteitsmodus voor en kies de laatst ondersteunde versie, zoals Windows 7 of Windows XP (Service Pack 2). Door ook Dit programma als administrator uitvoeren te selecteren, vergroot je de kans dat Windows de oudere driver alsnog aanvaardt, zeker als het geen 'kernel-driver' met volledige systeemrechten betreft (zie ook de passage Driverblokkade). Dit is ons bijvoorbeeld al gelukt voor een Canon Pixma iP4200-printer.

Lees ook: De perfecte printer kiezen? Hier moet je op letten

Soms zitten driverupdates wat verstopt bij de optionele updates.

Alternatieve drivers

Je kunt ook op zoek gaan naar alternatieve, niet-officiële stuurprogramma's. Er zijn verschillende community's en fora die voor populaire oudere apparaten aangepaste drivers aanbieden of INF-bestanden hebben aangepast om ze onder nieuwere Windows-versies te laten werken.

Voor scanners is de alternatieve software van VueScan populair. Deze ondersteunt bijna achtduizend oude scanner-modellen en werkt vaak prima, al is de software niet gratis (vanaf circa 19 euro per jaar). Een proefversie is wel beschikbaar (je kunt eventueel een wegwerpadres gebruiken), zodat je kunt nagaan of je scanner werkt onder Windows 10/11.

Voor printers is het Gutenprint-driverpakket bekend, voorheen bekend als Gimp-print, al is dit alleen beschikbaar voor Linux en macOS. We hebben helaas niet de ruimte om hier dieper op in te gaan, maar je kunt een al dan niet virtuele Linux-machine op je netwerk opzetten (ook op een Raspberry Pi) en hierop Gutenprint installeren. Vervolgens deel je de printer zodat je deze ook op je Windows-pc kunt gebruiken. Voor scanners bestaat een vergelijkbaar project: Scanner Access Now Easy, eveneens voor Linux.

De kans is groot dat je met VueScan je oude scanner nog prima aan de praat krijgt.

Driverblokkade

Het kan gebeuren dat er wel een driver beschikbaar is, maar dat Windows 10/11 de installatie blokkeert. Mogelijk is de driver technisch incompatibel, bijvoorbeeld een 32bit-driver op een 64bit-systeem (Windows 11 is altijd 64 bit), of een kerneldriver die noodzakelijke kernelfuncties mist doordat deze niet meer worden ondersteund door het geüpdatete besturingssysteem. In dit geval kun je nog de compatibiliteitsmodus proberen (zie de passage Driverprobleem), maar het resultaat blijft onzeker. Je maakt dan meer kans via een virtuele machine met een oudere Windows-versie, zoals Windows 10 voor 32bit-drivers.

Soms blokkeert Windows 10/11 de installatie omdat de (kernel)driver niet digitaal is ondertekend. Ben je zeker dat het om een betrouwbare driver gaat, dan kun je deze controle tijdelijk uitschakelen. Open Instellingen, kies Systeem / Systeemherstel en klik tweemaal op Nu opnieuw opstarten. Kies vervolgens Problemen oplossen / Geavanceerde opties / Opstartinstellingen en klik op Opnieuw opstarten. In het menu dat verschijnt, kies je optie 7: Afdwingen van stuurprogrammahandtekening uitschakelen. Windows start nu zonder handtekeningcontrole, zodat je de driver kunt installeren. Bij de volgende herstart is de controle weer actief, maar de driver blijft werken.

Ga je liever voor een iets doortastender aanpak? Voer dan de Opdrachtprompt uit als administrator, voer het commando bcdedit /set TESTSIGNING ON in en herstart je pc. Deze draait dan in testmodus, zie de indicatie rechtsonder. Installeer de driver en voer daarna meteen bcdedit /set TESTSIGNING OFF uit, gevolgd door een herstart om terug normaal te werken.

Deze Windows draait tijdelijk in een (minder veilige) testmodus.

Virtueel alternatief

Lukt het niet om je oude apparaat met een van de bovenstaande workarounds aan de praat te krijgen binnen Windows 10/11, dan zit er weinig anders op dan een ouder of ander besturingssysteem te gebruiken. Het handigst is om dit als virtuele machine (VM) bovenop je huidige Windows te draaien. Binnen deze VM installeer je dan de originele driver en software voor het apparaat.

Geschikte gratis tools zijn Oracle VirtualBox en VMware Workstation Pro (na registratie op https://support.broadcom.com). Via bijvoorbeeld https://archive.org kun je naar schijfkopiebestanden zoeken en downloaden. Wij vonden er onder meer diverse Windows XP-iso-bestanden en installeerden een exemplaar in VirtualBox.

Dit kan als volgt. Start VirtualBox, klik op Nieuw en vul de gegevens in, zoals Microsoft Windows XP (32-bit). Bij ISO-image verwijs je naar je download. Vink Overslaan zonder toezicht aan, klik op Afmaken en vervolgens op Starten. Volg de installatie-instructies. Je bezit of vindt wellicht een geldige licentie voor deze oude Windows.

Koppel het apparaat aan een fysieke poort op je pc en geef deze vervolgens door aan de VM, zodat de virtuele Windows het apparaat herkent. Dit kan vanuit het menu Apparaten in het venster met een opgestarte VM.

Bij printers kun je ook delen via het VM-netwerk, zodat je vanuit je gewone Windows via het netwerk kunt printen naar de VM. Selecteer de (uitgeschakelde) VM in VirtualBox, kies Instellingen, open Netwerk en vink Netwerkadapter inschakelen aan. Stel eventueel Gekoppeld aan in op Bridged Adapter zodat de VM een ip-adres krijgt binnen hetzelfde netwerk als je host-pc.

Een oude HP-printer werd succesvol op een virtuele Windows XP geïnstalleerd.

Extra tips

Soms brengen fabrikanten firmware-updates uit die de compatibiliteit met een nieuwer besturingssysteem verbeteren. Het kan dus lonen om de firmware van het apparaat te controleren en eventueel te updaten. Raadpleeg hiervoor de bijbehorende instructies. Het is ook mogelijk dat sommige apparaten, zoals printers, een legacy- of compatibiliteitsmodus hebben, waardoor ze wel ondersteund worden door Windows of een generieke driver. Raadpleeg ook hiervoor de handleiding.

Tot slot nog een tip die we met enige terughoudendheid geven. Vind je geen geschikte driver op de website van de fabrikant, probeer dan eventueel een gratis tool als IObit Driver Booster of Snappy Driver (Lite). Soms halen deze nog een oude driver uit de online Microsoft Update Catalog die werkt. Dit kan helaas ook zomaar fout gaan, dus maak vooraf zeker een herstelpunt. Let ook op dat je geen ongewenste extra's mee installeert.

Driver-installers: als het echt niet anders kan, en nadat je een herstelpunt hebt gemaakt.

 Nieuwe printer nodig? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers om voor de beste deal!

Inkt en cartridges

Voor je printer