Voor velen van ons geldt: we kunnen in het dagelijks leven niet om Windows heen. Daar is niets mis mee, Windows is een volwassen besturingssysteem dat voor de meeste mensen naar behoren werkt. Toch kent het besturingssysteem meerdere onhebbelijkheden. Die pakken we aan!

Geen TPM-controle

Wil je nog overstappen naar versie 11 van Windows, begin dan direct met deze tip om eventuele ergernis te voorkomen. Windows 11 vereist dat je computer beschikt over een TPM-chip. En eerlijk is eerlijk: deze chip verbetert de beveiliging van je computer door de computer minder eenvoudig toegankelijk te maken voor indringers. Bijvoorbeeld tijdens het opstartproces.

Heb je een moderne computer, maar helaas geen TPM-chip? Dan kun je Windows 11 normaal gesproken niet installeren. Met een slimme truc kan het alsnog. Realiseer je wel dat je dan gebruikmaakt van een niet-ondersteunde Windows-installatie. Je weet niet zeker of je beveiligingsupdates blijft ontvangen en of het besturingssysteem in de toekomst blijft functioneren.

Tijdens de set-up van Windows 11 druk je op de toetscombinatie Shift+F10. Typ regedit in het venster, gevolgd door een druk op Enter. Het Windows-register opent. Blader naar de sleutel HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\Setup en klik erop met de rechtermuisknop. Kies Nieuw / Sleutel. Noem deze LabConfig. Klik hierop met de rechtermuisknop en kies Nieuw / DWORD-waarde (32-bit). Noem deze BypassTPMCheck. Dubbelklik erop en typ 1 bij Waardegegevens. Klik daarna wederom met rechts op LabConfig en kies Nieuw / DWORD-waarde (32-bit). Deze noem je BypassSecureBootCheck. Dubbelklik erop en typ 1 in het vak Waardegegevens. Verlaat het register. Hierna kun je Windows 11 wél installeren.

Links uitlijnen

Was je al jaren gewend aan de Startknop, overzichtelijk gepositioneerd in de linker onderhoek van het beeldscherm? Waarom plaatst Windows 11 de knop dan in het midden? Geen nood, dat passen we aan. Open de Windows-instellingen en kies Persoonlijke instellingen. Klik op Taakbalk /Gedrag van taakbalk. Bij Uitlijning van taakbalk kies je voor Links uitlijnen. De knop Start staat weer waar hij voor velen hoort te staan: linksonder.

Eigen knoppen

Elk programmavenster een eigen knop, in plaats van een gecombineerde knop die meerdere vensters herbergt. Zorg weer voor overzicht in de taakbalk en vul de taakbalk met de individuele knoppen voor elk programma. In de Windows-instellingen kies je voor Persoonlijke instellingen / Taakbalk / Gedrag van taakbalk. Kies voor Nooit bij Taakbalkknoppen combineren en labels verbergen. Gebruik je meerdere taakbalken in combinatie met meerdere beeldschermen? Kies dan ook voor Nooit bij Taakbalkknoppen combineren en labels op andere taakbalken verbergen.

Vastlopen verhelpen

Loopt een programma vast en krijg je het met geen mogelijkheid via de normale weg afgesloten? Taakbeheer openen en het alsnog sluiten geeft een lange omweg. Dat ongemak nemen we weg. In de Windows-instellingen kies je voor Systeem / Voor ontwikkelaars. Zet de schuif op Uit bij Taak beëindigen. Even uitproberen: hapert een programma, dan klik je voortaan met de rechtermuisknop op de taakbalkknop en kies je eenvoudigweg voor Taak beëindigen.

Schone taakbalk

Wees eerlijk: die Windows-taakbalk bevat standaard een stuk meer ‘handige’ knoppen dan je zelf zou kiezen. Maak je écht gebruik van de widgets, Teams-knop en andere extra’s? Tijd om op te schonen. Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en kies Taakbalkinstellingen. Bij de sectie Taakbalkitems schakel je de onderdelen uit die die je liever niet meer ziet. Denk aan Zoeken, Taakweergave en Widgets. De optie Zoeken geeft je bovendien iets meer keuzevrijheid: kies Verbergen om de functie niet meer te zien of kies Alleen zoekpictogram (om alleen de knop te zien), Pictogram en label zoeken (om een knop en bijschrift te zien) of Zoekvak (om een volledige zoekbalk te zien).

Plaktoetsen

Je kent het ongetwijfeld: je drukt een paar keer (ongemerkt) op de Shift-toets en Windows vraagt je of je de Plaktoetsen wilt inschakelen. Als je ze niet nodig hebt, kan dat flink irriteren. We maken daar een einde aan. Open de Windows-instellingen en kies voor Toetsenbord. Klik op Plaktoetsen. Zet de schuif op Uit bij Sneltoetsen voor Plaktoetsen. Je wordt nu niet meer onnodig lastiggevallen.

Onterechte opruimwoede

Een opgeruimde werkomgeving werkt voor de meeste gebruikers prettig, maar Windows kan er ook in doorslaan. Ben je op zoek naar specifieke pictogrammen in het Systeemvak (bij de klok in de taakbalk) en kun je deze niet vinden? Voorkom irritatie en klik op de knop Verborgen pictogrammen weergeven (herkenbaar aan het ^-symbool). Een venster met de verborgen pictogrammen verschijnt. Sleep de pictogrammen die je juist wél wilt zien naar de klok en laat ze hierboven los.

Wil je bepaalde pictogrammen helemaal niet zien? Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en kies Taakbalkinstellingen. Open de sectie Andere systeemvakpictogrammen. Zet de schuif op Aan bij de pictogrammen die je wilt zien en de schuif op Uit bij de overbodige pictogrammen. Opgeruimd staat netjes!

Weg widgets!

Gebruik je de widgets in de praktijk niet? Weg ermee. De stappen hiervoor lees je in de paragraaf 'Schone taakbalk'. Vind je ze ergens nog steeds interessant? Zorg er dan voor dat je ze aanpast aan je persoonlijke voorkeuren. Klik op de knop van de widgets (links op de Windows-taakbalk) en vervolgens op de profielfoto rechtsboven. Wil je niet dat de widgets meteen tonen zodra je de muis over de knop plaatst, dan deactiveer je de optie Widgetsbord openen bij aanwijzen.

Je kunt de widgets ook minder prominent maken door de optie Meldingsbadges weergeven uit te schakelen: de knop wordt nu niet meer bijgewerkt met meldingen. Schakel dan ook meteen Aankondigingen weergeven uit, zodat er geen updates van widgets meer op de taakbalk worden getoond. Hierna keer je terug naar het widgetsbord. Bij de artikelen of nieuwsbronnen die je liever niet ziet, klik je op de knop met de drie puntjes. Kies voor Blokkeren. Klik op Interesses beheren om aan te geven waar je voorkeuren naar uitgaan. Dit helpt om de inhoud van het widgetsbord relevanter te maken.

Verborgen opties

Klik je met de rechtermuisknop op het bureaublad, dan verschijnt een menu met opties. Ziet het er minder uitgebreid uit dan bij eerdere Windows-versies, zoals Windows 10? Windows maakt nu gebruik van vereenvoudigde menu’s. Onhandig als je liever gewoon wél alle beschikbare opties ziet. Gelukkig is dat menu nog wel aanwezig: druk op Shift terwijl je met de rechtermuisknop klikt. Het traditionele menu verschijnt. Ben je hier zo gehecht aan en heb je er geen zin in om telkens de Shift-toets in te drukken? Een aanpassing in het register doet wonderen. Open het Startmenu en typ Regedit.exe. Ga naar de sleutel HKEY_CURRENT_USER\SOFTWARE\CLASSES\CLSID. Klik erop en kies Nieuw / Sleutel. Noem deze {86ca1aa0-34aa-4e8b-a509-50c905bae2a2}. Klik hierop met de rechtermuisknop en kies Nieuw / Sleutel. Noem deze InprocServer32. Dubbelklik hierop, laat het veld Waardegegevens leeg en klik op OK. Nadat je Windows opnieuw hebt gestart, beschik je voortaan altijd weer over het complete menu. Voordat je het register aanpast: altijd een goede back-up van de computer maken.

Gestroomlijnd starten

Niet altijd de schuld van Windows, maar ook weleens van de computerfabrikant: programma’s die tijdens het starten van Windows worden geladen, op de achtergrond aanwezig zijn en nooit door je worden gebruikt. Via Taakbeheer maak je een einde aan deze onhebbelijkheid. Druk op Ctrl+Shift+Esc om Taakbeheer te openen. Open de tab Opstart-apps en kijk in de kolom Invloed op opstarten. Je ziet meteen welke onderdelen relatief veel beslag op je systeem leggen (Veel) of juist relatief weinig (Weinig). Geen behoefte aan een opstart-app? Klik erop met de rechtermuisknop en kies Beëindigen.

Nog preciezer

Wilde je vroeger in het Windows-systeemvak (rechtsonder) niet alleen de klok in uren en minuten, maar ook in seconden zien? Met een registeraanpassing lukte het. Gelukkig hoeft dat niet meer en kun je nu Windows via de gebruikersomgeving de tijd preciezer laten tonen. In de Windows-instellingen kies je Persoonlijke instellingen / Taakbalk. Ga naar Gedrag van taakbalk en plaats een vinkje bij Seconden weergeven in systeemvakklok. Handig! Voor de laptopgebruikers onder ons: bedenk wel dat dit iets meer stroom verbruikt.

Niets te melden

Soms heeft Windows er een handje van je te bestoken met talloze meldingen: afkomstig van het besturingssysteem, maar ook van geïnstalleerde apps. Je kunt hierin gelukkig wel sturen. In de Windows-instellingen kies je voor Systeem / Meldingen. Onder in het venster zie je een overzicht van apps die recent een melding hebben gegeven. Schakel de ongewenste meldingen uit.

Interessanter is om te klikken op de app en hiermee het detailvenster te openen. Hier bepaal je hoe een melding mag worden getoond, bijvoorbeeld in een banner of als melding in het meldingencentrum. Je kunt hier ook de prioriteit van een melding bepalen. Die bepaalt de positie in het meldingencentrum. Wil je dat meldingen van een specifieke app altijd worden getoond, zelfs als je de Niet storen-modus hebt ingeschakeld? Kies in het venster Meldingen voor Prioriteitsmeldingen instellen. In de sectie Apps klik je op App toevoegen. Selecteer de app die de extra rechten krijgt.

Nog minder te melden

We blijven nog even in het venster Meldingen. Via de optie Niet storen automatisch instellen geef je tijden op waarin je niet wilt worden gestoord. Plaats een vinkje bij Tijdens deze tijden en geef de perioden op. Bovendien kun je hier aangeven op welke andere momenten je niet wilt worden gestuurd, bijvoorbeeld wanneer je een spel speelt of wanneer je een programma schermvullend gebruikt. Een goed voorbeeld hiervan is een schermvullende PowerPoint-presentatie of het bekijken van een YouTube-video.

Nú even niet!

Lekker aan het werk – of belangrijker – lekker aan het gamen en opeens wil Windows opnieuw opstarten. Nu even niet! Voorkom deze ergernis. In de Windows-instellingen kies je voor Windows Update / Geavanceerde opties / Gebruikstijden. Kies Handmatig bij Gebruikstijden instellen en geef aan tussen welke tijden de computer niet opnieuw mag worden opgestart. Zelf geeft Windows een suggestie, maar hiermee hoef je uiteraard geen rekening te houden.

Gebruikersaccountbeheer

Gebruikersaccountbeheer helpt bij het beveiligen van de computer, door meldingen te geven zodra een app een aanpassing probeert door te voeren. Een prima systeem, maar de veelvuldige meldingen kunnen soms irritant worden. Open het Startmenu en typ Gebruikersaccountbeheer. Klik op Instellingen voor Gebruikersaccountbeheer wijzigen. Gebruik de schuif om aan te geven wanneer een melding mag worden getoond. Helemaal naar beneden? Geen meldingen meer tonen. Dat is minder aan te raden en mogelijk iets te veel van het goede. De een na onderste instelling (Alleen een melding weergeven wanneer apps proberen wijzigingen op de computer aan te brengen) is de mooie middenweg.

Edge

Geen poespas

Gebruik je Edge, lees dan verder. Bij het openen van een nieuwe tab word je mogelijk bestookt met ‘geselecteerde’ artikelen en andere zaken waarop je niet zit te wachten. We passen dit aan. Open een nieuwe tab. Klik op de knop Pagina-instellingen (herkenbaar aan het tandwiel, rechtsboven in het venster). Bij Indeling kies je voor Aangepast. Geen behoefte aan snelkoppelingen? Kies voor Uit bij Snelkoppelingen. Bij Inhoud kies je voor Inhoud uit. Ook geen behoefte aan de weersvoorspelling? Kies Uit bij Weer weergeven.

Ben je hierna nog steeds niet tevreden, omdat je de tab alsnog te veel ongevraagde informatie vindt geven? Met de Blank New Tab-extensie open je voortaan écht met een leeg tabblad. Ga naar de website met extensies en zoek op Blank New Tab. Bevestig aan Edge dat je de invoegtoepassing écht wilt gebruiken. Voortaan opent er altijd een lege tab.

Geen Copilot

Microsoft zet vol in op AI, en Copilot is hiervan een goed voorbeeld. Je komt de Copilot-balk dan ook tegen in Edge. Geen behoefte aan kunstmatige intelligentie? Klik in Edge op de knop Instellingen en meer en kies Instellingen. Open de sectie Sidebar. Bij App-specifieke instellingen kies je voor Copilot. Zet de schuif op Uit bij Copilot weergeven. Wil je wel toegang houden tot Copilot, maar deze niet altijd zien, dan kun je in plaats van eerdergenoemde optie ook de schuif op Uit zetten bij Copilot automatisch openen in de zijbalk.

Geen activiteiten

Als je een website bezoekt en Edge geeft aan dat er voor die website ‘waardebonnen’ of andere kortingen beschikbaar zijn, dan maak je – mogelijk onbewust – gebruik van de functie waarmee Microsoft jouw browseactiviteiten opslaat en hierop inspeelt met reclame. Geen behoefte aan? Open de Edge-instellingen en kies Privacy, zoeken en services. Ga naar de sectie Persoonlijke instellingen & reclame en zet de schuif op Uit bij Sta Microsoft toe om uw browseactiviteiten op te slaan. Blader vervolgens door naar de sectie Services. Schakel de optie Bespaar tijd en geld met Winkelen in Microsoft Edge uit.

Zelf zoeken

In Edge zoek je snel door het zoekwoord in de adresbalk op te geven: de browser opent dan direct de zoekmachine en geeft de bijbehorende resultaten weer. Standaard gebeurt dit met Microsoft Bing. Maak je zelf gebruik van een andere zoekmachine, zoals DuckDuckGo of Google? Laat Edge direct de juiste zoekmachine gebruiken.

In de Edge-instellingen open je Privacy, zoeken en services. Ga naar Services en klik op Adresbalk en zoeken. Bij Zoekprogramma dat in de adresbalk wordt gebruikt kies je de gewenste zoekmachine. Staat de zoekmachine er niet tussen? Klik dan even door bij Zoekprogramma’s beheren. Een lijst met aanvullende zoekmachines verschijnt, waaruit je kunt kiezen. Staat de gewenste zoekmachine er nog steeds niet tussen, dan bezoek je eerst de betreffende website en keer je vervolgens terug naar het instellingenvenster. Grote kans dat de zoekmachine nu wél aanwezig is.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.