Er is een zoekmachine die geen persoonsgegevens opslaat: DuckDuckGo. Deze uitstekende zoekmachine heeft wel een korte handleiding nodig voordat je kunt vinden wat je zoekt. Maar als je eenmaal de werking van de zoekmachine onder de knie hebt, ben je verlost van Google en z'n extreme datahonger.

01 DuckDuckGo?

Op www.donttrack.us en www.dontbubble.us wordt uitgelegd hoe Googles zoeksysteem werkt. Je zoekwoorden worden bewaard en toegevoegd aan het profiel dat Google van je heeft. Op basis daarvan krijg je op vrijwel alle internetsites advertenties voorgeschoteld. Nieuwe zoekopdrachten worden ook afgestemd op eerdere zoekresultaten en site-bezoeken. Zo krijgt de één nieuwsresultaten te zien wanneer er gezocht wordt op bijvoorbeeld Egypte, terwijl de ander reisbureaus te zien krijgt. Je internetleven zit als het ware in een filterbubbel, zo stelt DuckDuckGo.

©PXimport

02 Ddg.gg

De naam DuckDuckGo is niet zo makkelijk als Google. Er zal ook niet zo snel een werkwoord van worden gemaakt (even duckduckgo'en). Ook de domeinnaam is wat langer. Een afkorting wordt ook gebruikt: ddg. Het .com- en .nl-domein daarvan waren al bezet, waardoor het bedrijf heeft gekozen voor www.ddg.gg. Dat is een niet zo gebruikelijk toplevel-domein, bestemd voor het Engelse kanaaleiland Guarnsey. Maar ddg.gg is wel vlotter te typen. Een makkelijker alternatief is om DuckDuckGo te integreren in je browser.

©PXimport

03 I'm feeling ducky

Een grappige verwijzing naar Google is de optie I'm feeling ducky, met een knipoog naar I'm feeling lucky. Net als bij Google ga je hierbij direct naar de site die bovenaan de zoekresultaten staat en dus het meest aannemelijk is. Om dit te doen kon je op het pijltje rechts naast de zoekbalk klikken en dan kiezen voor de genoemde optie, maar dat pijltje bestaat inmiddels niet meer. Een andere, nog wel werkende methode is om een 'slash' voor het zoekwoord te zetten, bijvoorbeeld: \computertotaal (waarbij je direct uitkomt op www.computertotaal.nl).

©PXimport

04 AND en OR

Ieder woord dat je intypt wordt door DuckDuckGo als combinatie met andere woorden beschouwd. Typ je je voor- en achternaam in, dan zal de zoekmachine dus altijd zoeken naar websites waar een combinatie van deze twee namen gebruikt wordt. Je kunt dit ook doen door het woord AND tussen de zoekwoorden te zetten. Ook een combinatie met OR is mogelijk, waarbij je dan het beste haakjes kunt gebruiken. Bijvoorbeeld: (den OR 's) AND (haag OR gravenhage). Om een exacte tekst te zoeken kun je ook aanhalingstekens gebruiken, zoals "Den Haag".

©PXimport

05 Resultaten weglaten

Het komt ook voor dat je ergens naar zoekt, maar dan bepaalde resultaten wilt weglaten. Dit kun je aangegeven met het minteken voor het woord. Het woord hoort wel helemaal aan het eind van de zoekwoorden te staan. Bijvoorbeeld goedkope camera -sony zal geen resultaten van of over Sony tonen. Het kan ook om meerdere woorden gaan die je wilt weglaten uit de resultaten. Ook kun je een zin of woordcombinatie gebruiken die je tussen aanhalingstekens zet, met een min ervoor. Bijvoorbeeld: systeemcamera -"nikon 1".

©PXimport

06 Integratie Wikipedia

DuckDuckGo probeert in te spelen op recente innovaties die ook bij Google zijn ingevoerd. Wanneer er gezocht wordt op een woord dat bepaalde betekenis heeft op Wikipedia, dan wordt er boven de zoekresultaten een venster getoond met beknopte informatie. Bijvoorbeeld dat Amsterdam de hoofdstad en de grootste stad van Nederland is of dat Anne Frank een van de bekendste slachtoffers is van de holocaust. Voor meer informatie of voor associaties, kan worden doorgeklikt in het kader. Of je kunt natuurlijk de reguliere zoekresultaten doorlopen.

©PXimport

07 Snelcombinatie: news

Als je iets actueels zoekt dat met het nieuws te maken heeft, dan kun je de toevoeging news gebruiken. De zoekmachine toont dan recente en populaire nieuwsberichten die een link met het onderwerp hebben bovenaan in een kader. Het aantal nieuwsberichten varieert, je kunt vaak meerdere 'pagina's' doorklikken in het kader. Daaronder verschijnen de gebruikelijke zoekresultaten, veelal van bekende nieuwsbronnen. Een minpunt is dat voornamelijk internationale Engelstalige nieuwsbronnen worden gebruikt en geen Nederlandse.

©PXimport

08 Snelcombinatie: map

Op dezelfde manier als bij stap 7 kun je ook het woord map toevoegen aan je zoekwoorden. Als je bijvoorbeeld amsterdam map intypt krijg je in het bovenste kader een kaart te zien van Amsterdam. Direct in- en uitzoomen zoals bij Google Maps kan niet. Als je op de kaart klikt kom je uit bij vrij gedetailleerde kaarten van Mapquest Open. In het kader zie je ook links naar andere kaartdiensten van Bing, Google en OpenStreetMap. Daaronder staan andere relevante zoekresultaten, bijvoorbeeld een interactieve plattegrond.

©PXimport

09 Producten

In tegenstelling tot Google heeft DuckDuckGo geen 'shopping'-deel, om naar prijsinformatie en verkoop van producten te zoeken. Wel herkent de zoekmachine wat je aan het doen bent, en plaatst het in de rechterkantlijn snelkoppelingen naar winkels en sites die veel over producten schrijven. Het gaat dan vooral om Engelstalige sites als Amazon.com, CNET, eBay, BestBuy en Engadget, maar ook Tweakers en Bol.com duiken soms op in de resultaten. Ook YouTube is vaak in het overzicht te zien. Als je op zo'n link klikt, kom je als het goed is meteen bij een relevante productpagina op de site uit.

©PXimport

10 Sorteren op datum

Als je op het pijltje naast de zoekbalk klikt, zie je extra opties. Onder Speciaal staat, naast de eerder genoemde optie I'm feeling ducky, ook de optie Sorteer op datum. Als je hierop klikt verschijnt de tekst sort:date in de zoekbalk. Als je nu bijvoorbeeld Amsterdam intypt, dan staan de nieuwste zoekresultaten bovenaan. Het gaat dan vooral om nieuwsberichten. DuckDuckGo merkt op dat de index voor deze functie een stuk kleiner is en dat je dus minder resultaten zult vinden (omdat de focus ligt op de meest recente items).

©PXimport

11 Zoeken op een site

Het is ook mogelijk om alleen zoekresultaten van een bepaalde site weer te geven. Dat kan door site: toe te voegen aan de zoekbalk, gevolgd door een url zonder www. Bijvoorbeeld iphone site:computertotaal.nl, wat leidt tot alle publicaties over de iPhone op de site van Computer!Totaal. Er kan ook op meerdere sites tegelijk gezocht worden door een komma toe te voegen, gevolgd door een andere url. Bijvoorbeeld iphone site:computertotaal.nl,zoom.nl.

©PXimport

12 Bangs

DuckDuckGo probeert zich te onderscheiden met een eigen concept genaamd '!bang'. Een bang is een toevoeging die je gebruikt bij je zoekwoorden, waardoor je direct op een bepaalde site of een bepaalde manier kunt zoeken. Met de toevoeging !youtube of !yt zoek je direct op YouTube, met !amazon of !a op amazon.com. De zoekmachine heeft honderden 'bangs' voorgeprogrammeerd en staat ook open voor suggesties van gebruikers voor nieuwe toevoegingen. Er zijn vooral Amerikaanse bangs, al zitten er ook enkele Nederlandse tussen, zoals !wieowie en !ixquick. Hier vind je een lijst met alle opties.

©PXimport

DuckDuckGo in Chrome

©PXimport

DuckDuckGo in Firefox en Windows 10

13 Zoeken op beeld

DuckDuckGo heeft nog geen eigen zoekmachine voor beeld. Met de bang !i of !image kun je wel op beeld zoeken, dan word je direct doorgestuurd naar Google Afbeeldingen. Ook kun je !bi gebruiken als je afbeeldingen via Bing wilt zoeken. DuckDuckGo zorgt wel voor een versleutelde verbinding bij Google (https). De zoekmachine integreert wel enkele andere diensten, zoals fotopedia dat bij bijvoorbeeld toeristische bestemmingen af en toe opduikt.

©PXimport

14 Nationaal zoeken

Wanneer je alleen Nederlandse zoekresultaten wilt, kun je een regio toevoegen. Je doet dit met bijvoorbeeld region:nl of de kortere versie r:nl. Je krijgt dan Nederlandstalige resultaten, ongeacht waar de site staat. Dus ook van .com-sites met Nederlandstalige content. Wil je alleen resultaten van .nl-domeinen, dan kun je site:.nl gebruiken. Wil je juist geen regiogebonden resultaten, dan kun je region:none gebruiken.

©PXimport

15 Vraag en antwoord

DuckDuckGo probeert ook slimme antwoorden te geven op vragen, net zoals Wolfram|Alpha. Wanneer je bijvoorbeeld 60 euro to dollar intypt, verschijnt het antwoord ($ 83,38) als eerste resultaat in een kader. Dit is wel beperkt tot de Engelse taal, want 60 euro naar dollar geeft geen rechtstreeks antwoord (maar wel links naar conversie-sites). Ook wisselkoersen zitten ingebakken. Wanneer je btc usd intypt krijg je de koop- en verkoopkoers van bitcoins te zien in dollars.

©PXimport

16 App

Net als tegenhanger Google heeft ook DuckDuckGo een op zichzelf staande app. Met de app, beschikbaar voor iOS, Android en Windows 8/Windows 10, kun je de basistaken uitvoeren die je ook met browserversie kunt doen, voornamelijk zoeken zonder privégegevens te laten slingeren. De apps zijn gratis en werken prima, al valt de functionaliteit wat tegen ten opzichte van de browserversie. Wil je toch snel en goed zoeken met je smartphone en heb e geen zin in Google's pottenkijkers, dan is de app wel erg handig.

Minpunten van DuckDuckGo

©PXimport

Arlo is geen onbekende naam op de markt voor beveiligingscamera's. Met de Essential 3-lijn wil het bedrijf beveiligingscamera's uitbrengen die voldoen aan allerlei (kwaliteits)eisen, voor een zo laag mogelijk bedrag. Lukt dat met de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom?

De Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom-beveiligingscamera voor buiten en binnen heeft een prijskaartje van 199,99 euro voor een set van twee camera's. Een enkele camera kost 149,99 euro. Dat is 150 euro minder dan de uitstekende buitencamera die we onlangs van Eufy getest hebben. Op het eerste gezicht biedt het systeem twee slimme onderdelen aan, namelijk een Early Warning System (dat dreiging kan spotten voordat het uit de hand loopt) en een handig ontwerp dat privacy hoog in het vaandel heeft.

Handig ontwerp, onhandige kabel

Om met dat laatste te beginnen: de binnenlens draait automatisch omlaag als de camera uit staat. Een kleiner sluiter had ook gekund, maar dit past perfect bij het karakter. In de actieve modus volgt de camera beweging stil en accuraat. Maar als je wil, kun je alles ook handmatig volgen via een optie binnen de app. Verder is deze camera uitgerust met een handige led-lamp en een sirene.

©Wesley Akkerman

Het grootste nadeel aan het ontwerp is dat de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom altijd een stroomkabel nodig heeft. Er zit géén accu in de beveiligingscamera. Aangezien het de bedoeling is dat je dit model aan een plafond of muur bevestigt, moet je dus rekening houden met kabelmanagement. Bovendien is er geen lokale opslagmogelijkheden aanwezig. Als je beelden voor later wilt bewaren, dan moet je een abonnement bij Arlo afnemen.

Duidelijke app, soms feed met ruis

De Arlo-app hebben we al we vaker geprezen om zijn heldere interface en handige functies, zoals inloggen met je vingerafdruk – en daar is niets aan veranderd. De 2k-videofeed is scherp en kleurrijk, maar heeft soms ook last van wat ruis wanneer je de camera buiten ophangt. De app biedt verder veel instellingen: van objectdetectie en privacyzones tot routines en vaste pan/tilt-posities. Mocht dit je eerste pan/tilt-camera zijn, houd dan wel rekening met een (korte) leercurve.

©Wesley Akkerman

Heel fijn aan de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom is dat je nachtzicht in kleur hebt. Daardoor zie je duidelijker wat er in je directe omgeving gebeurt dan wanneer je alleen naar grijstinten kijkt. De twee-weg audio is duidelijk en goed verstaanbaar. Je voorkomt een audio-feedbackloop (een pieptoon) door je telefoon niet vlak naast de camera te houden terwijl je spreekt. In de praktijk merk je daar weinig van, omdat je deze functie meestal gebruikt wanneer je niet thuis bent.

Arlo Intelligence

Arlo verbetert zijn software met Arlo Intelligence (kortweg: AI), dat unieke features toevoegt die vaak nog in bèta zijn. Een voorbeeld is de ingebouwde herkenning van vlammen, die sneller kan reageren dan een traditionele rookmelder. Een andere AI-functie maakt gedetailleerde samenvattingen van gebeurtenissen. Deze (nog in bèta) beschrijven veel preciezer wat er gebeurt: bijvoorbeeld dat een pakket wordt verplaatst, in plaats van alleen een algemene bewegingsmelding.

De meest essentiële functies zitten echter achter een betaalmuur. Zonder Arlo-abonnement mis je veel. Voor belangrijke features zoals video-opnames (zelfs van incidenten), automatische noodhulp en het instellen van specifieke activiteitenzones moet je namelijk maandelijks betalen.
Ja, de camera is functioneel zonder abonnement - maar voelt zonder abonnement wel erg kaal aan. Zo mis je zelfs basale opnamemogelijkheden, vanwege het gebrek aan SD-kaartondersteuning.

©Wesley Akkerman

We willen best begrijpen dat je voor een aantal functies moet betalen, omdat Arlo ook zijn eigen systemen moet trainen en onderhouden. Maar beelden zelf kunnen opslaan, zonder maandelijkse of jaarlijkse kosten, zien we toch echt als een basisfunctie. Nu is 5,99 euro per maand of 59,90 euro per jaar nog te overzien voor een enkele camera. Maar als je meer Arlo-producten gebruikt, dan kunnen de kosten al snel hoog oplopen (respectievelijk 12,99 of 129,90 euro).

Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom kopen?

Ondanks dat we onder de indruk zijn van de hardware-kwaliteiten van de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom zijn we toch minder geneigd het systeem direct aan te bevelen. Zeker wanneer je meer uit het systeem wilt halen, moet je bereid zijn dieper in de buidel te tasten. Met een Eufycam S4 ben je aanvankelijk meer kwijt bij de aanschaf, maar daar kun je op de langere termijn veel geld besparen – daar zitten essentiële functies namelijk niet achter een betaalmuur.

Na de telefoon en het horloge is nu het gehoorapparaat aan de beurt om te veranderen in een altijd-online slim apparaat. En daarbij gaat deze kleinste aller wearables, dankzij AI, neurale netwerken en de allernieuwste bluetoothvariant er meteen vol in. Van verguisd medisch hulpmiddel tot een soms noodzakelijke, maar ook steeds handiger gadget. Dat ook Apple zich nu in deze markt begeeft, zegt immers wel iets.

Een miljoen Nederlanders leven met slechthorendheid. Het hindert ze bij het luisteren naar muziek, het kijken naar de televisie en vooral bij de communicatie met anderen. Omdat slechthorendheid niet tot nauwelijks te herstellen is, blijft er weinig anders over dan het ondersteunen van het gehoor via een gehoorapparaat. Goed afgesteld dempt dit het omgevingsgeluid en versterkt belangrijke signalen zoals stemmen van andere mensen in een gesprek. Gehoorapparaten en draadloze oordopjes lijken op het eerste gezicht twee totaal verschillende producten: het een medisch hulpmiddel, het ander een gadget voor muziek, bellen en entertainment. Toch is deze scheidslijn de afgelopen jaren snel vervaagd. 

Een neuraal netwerk in het oor

Gehoorapparaten en draadloze oordopjes maken gebruik van vergelijkbare en vaak zelfs dezelfde technologieën: krachtige microfoons, digitale signaalverwerking, draadloze verbindingen en zelfs neurale netwerken en kunstmatige intelligentie. Moderne gehoorapparaten kunnen telefoongesprekken en muziek streamen, omgevingsgeluid filteren en zich automatisch aanpassen aan verschillende luisteromstandigheden: allemaal functies die ooit waren voorbehouden aan high-end audioapparatuur en premium headsets.

Tegelijkertijd hebben oordopjes functies gekregen als transparantiemodus, spraakversterking en gepersonaliseerd luisteren: technieken die rechtstreeks uit de gehoortechnologie komen. Volgens Apple zijn de AirPods Pro 2 daarom ook geschikt om als gehoorapparaat te worden gebruikt voor iedereen boven de 18 jaar met licht tot matig gehoorverlies. En ook Jabra, Sennheiser en Sony bieden soortgelijke oplossingen.

Wat is slechthorendheid?

Slechthorendheid wil zeggen dat iemand minder hoort dan gemiddeld. Het menselijk gehoor bestrijkt het geluidsspectrum van grofweg 20 Hz tot 20 kHz (20.000 Hz). De hoge tonen (richting de 20 kHz) verliest ieder mens al op jonge leeftijd, zoals ook bij eigenlijk iedereen het gehoor over de rest van het spectrum bij stijgende leeftijd achteruitgaat. Slechthorenden hebben boven-standaard verlies van het hoorvermogen op het hele spectrum of, en dat komt vaker voor, delen van het spectrum. Dit verlies kan aan één of aan beide oren zijn, en is zelden aan beide oren gelijk. De mate waarin gehoorverlies moet worden gecompenseerd verschilt dus per oor en verandert ook nog eens met de tijd. 

OTC of conventioneel

Wie via de conventionele route een gehoorapparaat koopt, doet dat veelal via een audicien of audioloog. De gehoorspecialist meet het gehoorverlies en stelt een oplossing op maat voor. Vaak zal dit een gehoorapparaat zijn, specifiek afgestemd op de persoonlijke situatie. Voor iedereen met licht tot matig gehoorverlies is er een alternatief: het OTC-gehoorapparaat. OTC staat voor over-the-counter, oftewel: vrij verkrijgbaar, zonder tussenkomst van een specialist. Vergelijk het met een leesbril die je bij de drogist koopt. Deze apparaten zijn doorgaans goedkoper en direct aan te schaffen: snel, simpel en zonder afspraak. Maar er zijn ook nadelen. OTC-apparaten bieden geen maatwerk, hebben minder instelmogelijkheden en de geluidskwaliteit is doorgaans minder dan bij een professioneel afgesteld apparaat. Ook zijn ze meestal niet medisch gecertificeerd en worden ze niet vergoed door de zorgverzekering.

Cross-over van headsets en oordoppen

Is voor consumenten een gehoorapparaat iets totaal anders dan een set draadloze oordopjes, fabrikanten zien al heel lang hoe nauw deze productgroepen met elkaar verbonden zijn. Merken als Sony, Apple, Sennheiser en Jabra gebruiken hun kennis van headsets en oordoppen om een positie op de markt voor gehoorapparaten te krijgen. Andere merken, zoals Sonova, WS Audiologie, Dermant, GN, Starkey en Amplifon zijn daarin al decennia actief. Ze zijn door hun specialistische producten minder bekend, maar soms toch dichterbij dan menigeen denkt. Jabra en de SteelSeries-gamingproducten, waaronder headsets, zijn eigendom van GN. Sennheiser is eigendom van Sonova, de wereldmarktleider bij gehoorapparaten. En ondanks dat het zelf veel geluidskennis in huis heeft, werkt Sony nauw samen met WS Audiologie.

Apple AirPods Pro 2 als gehoorapparaat

Wie op de Apple-site de AirPods Pro 2 bekijkt, leest als snel van alles over gebruik van de oordopjes als gehoorapparaat. De basis hiervoor is de ruisonderdrukking van de AirPods Pro 2 en de mogelijkheid om met die oortjes zelf een gehoortest uit te voeren. Zo’n test bepaalt de mate van gehoorverlies en is de basis voor de afstelling van een gehoorapparaat. Doorgaans gebeurt dit door een audicien of in een audiologisch centrum, maar de AirPods Pro 2 kunnen het dus ook.

De manier van testen is ook niet heel anders. In combinatie met iPhone of iPad laat de AirPods Pro 2 een reeks tonen horen op verschillende frequenties en volumes. Door telkens wanneer je een geluid hoort op het scherm van de telefoon of tablet te klikken, leert de app welke geluiden wel en niet worden waargenomen en op welk volume.

De test wordt voor het linker- en rechteroor apart doorlopen om de gehoorschade per oor te meten. Vervolgens wordt een persoonlijk profiel gemaakt, waarbij toonhoogtes die niet of minder goed gehoord worden, voortaan versterkt worden afgespeeld. Volgens Apple is de meting goed genoeg, maar komt een audiogram van een hoorzorgprofessional mogelijk beter overeen met het actuele gehoorvermogen. Heb je zo’n audiogram, dan is het ook mogelijk die in te laden en te gebruiken voor het persoonlijk profiel.

Een audiogram lezen

Een audiogram is de grafische weergave van iemands gehoor. Het wordt gebruikt om de mate van gehoorverlies weer te geven. Een audiogram heeft twee assen, op de verticale staat de toonsterkte in decibel (dB), op de horizontale de toonfreguentie/toonhoogte in hertz (Hz). De punten in de audiogram laten zien wat iemand nog hoort (de gehoordrempel). Een audiogram bestaat altijd uit een curve voor het rechter- en een voor het linkeroor. In het algemeen geldt dat hoe hoger de lijnen in het audiogram zijn, hoe beter het is.

Luister je wel?

Met de ruisbeheersing (zoals Apple het noemt) ingesteld op Transparantie, functioneren de AirPods Pro 2-oordopjes als gehoorapparaat. Ze filteren wat zij denken dat ongewenst geluid is en versterken wat op basis van de meting versterkt moet worden. Gesprekken een-op-een en in kleine groepen zijn duidelijk beter verstaanbaar, in grote groepen en lawaaiige omgevingen zoals een restaurant schieten de AirPods Pro 2 nog tekort.

Volume, balans en toon van het geluid kunnen via de app worden aangepast en ook zijn er instellingen om het volume van media aan te passen aan het omgevingsgeluid of wanneer een gesprek wordt gestart. Een echte fijnmazige equalizer ontbreekt en het lukt ook niet het geluid van de Microsoft Natural Keyboard Pro (het favoriete toetsenbord van de auteur van dit artikel) dat door de AirPods Pro 2 onwerkbaar hard versterkt wordt, te temmen zonder de werking als gehoorapparaat teniet te doen.

Zichtbaarheid

Een beperking om de AirPods Pro 2 als gehoorapparaat te gebruiken is de accuduur. Met zes uur bij onafgebroken gebruik kom je een werkdag niet door. De grootste drempel is de vormgeving. De AirPods Pro 2 zijn relatief groot, opvallend wit en zeer zichtbaar. Iedereen weet bovendien dat ze gemaakt zijn om naar muziek of andere media te luisteren en mensen vermoeden dan ook dat je dat doet. Iedereen met wie je praat, zal vermoeden of denken dat je juist geen contact wilt. Men wil je niet storen bij wat men denkt dat je doet. Uitleggen dat je de oortjes gebruikt om deel te nemen aan het gesprek helpt, maar is niet altijd voldoende.

Een audiogram maken zonder Apple

Benieuwd naar de kwaliteit van het eigen gehoor, maar niet in het bezit van een stel AirPods Pro 2? Met een iPhone en de Mimi-app is het mogelijk ook met andere oortjes de gehoorkwaliteit te meten. De app werkt het best met oortjes van Beats, Bose, JBL, Nothing, Samsung, Skullcandy en Sony. Met een andere headset of oordoppen werkt de test ook, maar is de meting minder betrouwbaar.

Ook voor Android zijn er apps om een gehoormeting te doen, zoals Gehoortest en Hearing Test. Samsung heeft geen eigen gehoortest-app en ook geen roadmap voor draadloze oortjes die als gehoorapparaat te gebruiken zijn, zo laat het bedrijf ons weten.

Conventionele gehoorapparaten

Gehoorapparaten zijn er in verschillende modellen, maar bijna allemaal klein en niet of nauwelijks zichtbaar. Ze hinderen hierdoor ook niet in de communicatie zoals de AirPods Pro 2 dat wel doen. Gehoorapparaten worden bijna uitsluitend via een audicien of audiologisch centrum gekocht waarbij de professional de hoortest doet en adviseert bij de productkeuze. Gehoorapparaten zijn echt fors duurder dan bijvoorbeeld een set AirPods Pro 2.

In 2013 introduceerde GN met de ReSound LiNX een gehoorapparaat dat met een iPhone verbonden kon worden en waarmee bijvoorbeeld het volume kon worden aangepast en ook streaming mogelijk werd. De basis hiervoor was de Apple-implementatie van Bluetooth Low Energie (BLE) bekend als Made for iPhone (MFi). Het door Google ontwikkelde MFi-alternatief ASHA (Audi Streaming or Hearing Aids) werd nooit een succes. Het maakte vooral duidelijk dat er behoefte was aan een platformonafhankelijk communicatieprotocol met ondersteuning voor zowel iOS als Android zoals Sonova dat met zijn universele bluetooth-ondersteuning altijd al bood.

BLE Audio en Auracast

De toekomst van connectiviteit voor gehoorapparaten én oordopjes heten Bluetooth LE Audio en Auracast. Twee open standaarden die de efficiënte LC3-codec gebruiken voor betere geluidskwaliteit bij lager energieverbruik. Bovenop BLE Audio komt Auracast. Dit is een vorm van multi-stream audio die goed te vergelijken is met wifi. Met Auracast kunnen meerdere mensen tegelijk naar dezelfde audio luisteren, bijvoorbeeld in theaters, op vliegvelden maar ook tijdens vergaderingen. Had MFi de mogelijkheid een smartphone als remote-microfoon te gebruiken voor één persoon met gehoorverlies, met Auracast kan het dan voor meerdere gebruikers. Auracast kent nog wel enkele uitdagingen zoals een vertraging van enkele milliseconden waardoor het nu nog minder geschikt is voor scenario’s waarin beeld en geluid synchroon moeten lopen. Een aparte ontvanger die de gehoorapparaten verbindt met de tv heeft dan nog altijd voordelen.

Op dit moment is het aantal gehoorapparaten dat Bluetooth LE Audio en Auracast ondersteunt nog beperkt. GN biedt het op enkele modellen en heeft een Auracast Assistant in de smartphone-app geïntegreerd. Bij de nieuwste gehoorapparaten van Sonova is de hardware geschikt, maar is een firmware-update nodig die te activeren. Apple ondersteunt momenteel noch BLE Audio noch Auracast. Volgens PR-manager Martijn Kroonstuiver van Apple is Auracast wel een geweldige volgende stap. Onbekend is of en wanneer Apple het gaat ondersteunen.

Maximale marktwerking, minimale inspraak

“Nergens heeft marktwerking in de zorg zulke negatieve effecten als bij hoortoestellen,” aldus de landelijke KNO-artsenvereniging. Stichting Hoormij, de belangenvereniging van mensen met gehoorproblemen, de Consumentenbond en het Zorginstituut Nederland delen deze kritiek: de koper heeft nauwelijks keuzevrijheid, ziet niet wat er beschikbaar is en krijgt zelden het hoortoestel dat hij nodig heeft. De keuze wordt vergaand bepaald door de audicien en de verzekeraar. De eerste is lang niet altijd onafhankelijk, de tweede bepaalt welke toestellen worden vergoed: maximaal 75 procent voor categorie 1 t/m 5. De beste (categorie 6) worden helemaal niet vergoed, ook niet als een specialist ze nodig vindt bijvoorbeeld vanwege werk of andere omstandigheden. De kosten die kunnen oplopen tot 6000 euro zijn dan geheel voor eigen rekening. 

AI en neurale netwerken

In de nieuwste premium modellen van bijna alle fabrikanten zit eigen hard- en software voor kunstmatige intelligentie. Neurale netwerken zijn uitermate geschikt om patronen te herkennen en worden ingezet om nog beter te begrijpen welk geluid relevant is en ook welke stemmen. Dus niet de harde prater van twee tafels verderop, maar de personen aan de eigen tafel. Het resultaat in een restaurant was met de Phonak Audéo Sphere Infinio gehoorapparaten duidelijk beter dan met de AirPods Pro 2. Ook werd het geluid van het Microsoft-toetsenbord niet versterkt.

Het gebruik van AI kost veel rekenkracht en betekent dat de maximale gebruiksduur van dit specifieke model bijvoorbeeld teruggaat van zeventien uur zonder AI naar zes uur bij maximaal gebruik van AI. De AI afhankelijk van het omgevingsgeluid automatisch te laten in- en uitschakelen levert genoeg tijdswinst op om een werkdag door te komen. Dat kan ook met tussentijds even kort opladen. Fabrikanten wachten met smart op innovaties in batterijtechniek om behalve voor het geluid, AI ook te kunnen gebruiken voor andere innovaties zoals spraakassistenten of live-vertaling.

App en data

Belangrijk bij al deze functionaliteit is de app. Apple gebruikt voor de AirPods Pro 2 vooral de Gezondheidsapp in iOS, maar voegt slimmigheidjes toe. Zo krijgen de AirPods Pro 2 een prominente plek in het instellingenmenu van iOS zodra de iPhone met de oortjes is verbonden. Apps van de traditionele gehoorapparatenfabrikanten hebben snel bijgeleerd. Phonak, dat nooit MFi heeft omarmd maar altijd de volledige klassieke bluetooth heeft ondersteund, heeft een uitgebreide app met identieke functionaliteit binnen iOS en Android.

Een gehoortest ontbreekt, maar wel kunnen eigen profielen worden gemaakt voor verschillende situaties, zoals in een restaurant of theater, en is eenvoudig hiertussen te wisselen. Ook zijn eerste Health-functies aanwezig. De gehoorapparaten tellen nu al stappen en calorieën, maar dit gaat ongetwijfeld in de toekomst nog verder uitgebreid worden.

Zoals we in een eerder artikel over de waarde van gezondheidsdata van smartwatches zagen, is in het oor een zeer betrouwbare plek om bijvoorbeeld veranderingen in de temperatuur te meten. Ook ligt vanwege de toch vaak iets hogere leeftijd van de gebruikers zoiets als valdetectie en automatische alarmering erg voor de hand.

Conclusie

De technologische kruisbestuiving tussen gehoorapparaten en draadloze oordoppen zorgt ervoor dat beide apparaten slimmer, compacter en beter afgestemd zijn op persoonlijke audiobehoeften. Mediagebruik en gebruiksgemak verbeteren razendsnel en beloven met de komst van Bluetooth LE Audio en Auracast nog veel beter te worden. Vooral gehoorapparaten hebben een enorme sprong gemaakt en combineren de kwaliteit van oordoppen met de geluidskwaliteit van gehoorapparaten. Het is spijtig dat de Nederlandse zorgverzekeraars deze innovaties niet belonen maar juist ontmoedigen.