Overheden willen meer en meer over je weten en lezen het liefste met alles mee. Hoe ver ze daarin kunnen gaan, hangt onder andere af van het land waar de dienst zich gevestigd heeft en hoe de dienst jouw bestanden beveiligt. Het is belangrijk dat je weet wie er via achterdeurtjes mogelijk toegang tot je data hebben. Mede op basis van die wetenschap kun je de beste keus voor de veiligste clouddienst maken.

Omdat sommige mensen clouddiensten, communicatie-apps en filesharing-websites gebruiken voor het verspreiden van haat-zaaiende boodschappen en communiceren over mogelijke terroristische aanslagen, willen de veiligheidsdiensten je laten geloven dat het noodzakelijk is om mee te kunnen kijken met allerlei data. Dat dit inmiddels zorgwekkende vormen aanneemt, bewijzen de incidenten met mensen die bij binnenkomst in de Verenigde Staten worden gesommeerd hun wachtwoorden en apparaten af te geven. Natuurlijk gebeurt dit niet alleen in de Verenigde Staten, ook in landen als China en Rusland wordt je online privacy niet altijd helemaal serieus genomen. Met China en Rusland hebben we op cloud-vlak niet zoveel te maken, met de Verenigde Staten des te meer. Verreweg het grootste deel van de online diensten die we gebruiken, zijn namelijk in de Verenigde Staten gevestigd. Gelukkig zijn er, mede dankzij de recentelijke ontwikkelingen, de laatste tijd een paar niet-Amerikaanse diensten in de spotlight gekomen.

©PXimport

Encryptie

Als je een clouddienst zoekt, wil je dat je bestanden veilig worden opgeslagen en dat anderen geen toegang tot deze bestanden hebben. Het sleutelwoord hier is encryptie. Helaas is encryptie een wat moeilijk te doorgronden begrip, geven veel diensten onvolledige informatie op hun websites én is de ene encryptiemanier de andere niet. Grof gezegd kun je encryptie, oftewel het versleutelen van bestanden, in twee categorieën indelen: ‘encryptie at rest’ (in rust) en ‘encryptie in transit’ (onderweg). De eerste versleuteling heeft te maken hoe bestanden op de server van de dienst worden versleuteld. De tweede vorm van encryptie gebeurt op het moment dat jij gegevens naar de dienst verzendt of ze ophaalt. Vrijwel alle diensten bieden deze laatste vorm van beveiliging. Encryptie at rest wordt ook door bijna alle diensten aangeboden, een grote uitzondering is Microsoft OneDrive, die dit alleen bij een business-abonnement aanbiedt.

©PXimport

Zero-knowledge

Termen die je ook vaak leest, zijn end-to-end-encryptie en zero-knowledge. Bij end-to-end-encryptie hebben alleen jij en de dienst waar je je data opslaat, toegang tot de gegevens door middel van een encryptiesleutel. Deze sleutel is alleen bij de dienst en jou bekend. Mocht een hacker de server kraken, dan kan hij of zij zonder de encryptiesleutel niet in je bestanden kijken. De dienst kan dit wel … en als een overheid een dienst dwingt, dan kan het in sommige gevallen gebeuren dat een overheid dus inzicht in jouw bestanden krijgt. Zero-knowledge heeft onder andere te maken met client-side-encryptie: encryptie de al plaatsvindt op jouw apparaat. Dit betekent dat jij de enige bent die een encryptiesleutel heeft. De dienst, de overheid of een provider, kan op geen enkele manier inzicht hebben in wat jij op de servers opslaat. Vandaar de term zero-knowledge.

©PXimport

Jurisdictie

Ben je bang voor meekijken van de Amerikaanse overheid, dan is het voor jou misschien genoeg om een dienst te kiezen die niet binnen de Amerikaanse jurisdictie valt. Van een server in Europa mag je hopen dat deze niet door de NSA kan worden ingezien. Neem je hier genoegen mee, dan kun je voor een dienst gaan die zijn servers alleen in Europa heeft, end-to-end-encryptie aanbiedt en onder Europese jurisdictie valt. Wil je echt zorgen dat alleen jij bij je bestanden kunt, dan moet je voor een dienst kiezen die zero-knowledge aanbiedt. Kijk ook even naar waar de servers van een dienst staan. Het kan best zijn dat een bedrijf onder Europese jurisdictie valt, maar dat het servers in de Verenigde Staten heeft staan. In de tabel op de volgende pagina kun je bekende clouddiensten met elkaar vergelijken. Om je daarmee te helpen, vertellen we ook per dienst de plus- en minpunten.

©PXimport

Amazon Drive

Goedkope cloudopslag met wereldwijde servers. Voor wie veel gigabytes nodig heeft.

Apple iCloud Drive

Degelijke opslag met goede allround-functionaliteit. Voor de Mac-gebruiker die makkelijk dingen online wil opslaan.

Box

Goede cloudopslag met handige opties. Voor als je andere diensten wilt integreren.

CertainSafe

Veilige opslagdienst met redelijk prijskaartje. Voor als niemand bij je bestanden mag komen.

Dropbox

Bekende dienst met focus op deel-functies. Voor als je veel met anderen samenwerkt.

Google Drive

Grote speler met goede Office-functionaliteit. Voor elke Google-fan.

Hornetdrive

Veilige cloudopslag met strenge encryptie. Voor wie zeker wil zijn dat er niemand aan de data zit.

iDrive

Amerikaanse dienst met goede encryptie. Voor wie zero-knowledge voor weinig geld wil hebben.

Livedrive

Europese dienst voor een zacht prijsje. Voor wie liever geen dienst uit de VS wil hebben.

Mediafire

Opslagdienst met focus op delen. Voor wie vaak grote bestanden wil delen.

MEGA

Goede gratis opslagdienst met servers buiten de VS. Voor wie het liefst geen geld uitgeeft.

Microsoft OneDrive

Clouddienst met veiligheidsrisico. Voor wie zich geen zorgen maakt over veilige data.

Pcloud

Veilige Zwitserse kluis met goede encryptie. Voor wie zero-knowledge voor een kleine prijs wil.

SecureSafe

Zero-knowledge voor een hoge prijs. Voor wie niet te beroerd is de portemonnee te trekken.

SpiderOak ONE

Goede zero-knowledge dienst uit de VS. Voor wie een betrouwbare allrounder zoekt.

Stack

Gratis Nederlandse dienst met onbeperkte ruimte. Voor wie veel bestanden wil opslaan.

Strato HiDrive

Duitse dienst met onduidelijke encryptie. Voor wie geen gevoelige bestanden hoeft op te slaan.

Sugarsync

Prijzige Ierse dienst met degelijke encryptie. Voor wie best wil betalen voor degelijkheid.

Sync

Canadese zero-knowledge-dienst voor weinig geld. Voor wie een snelle en veilige dienst zoekt.

Tresorit

Zwitserse dienst met servers in Nederland en Ierland. Voor iedereen die veiligheid vooropstelt.

Conclusie

Het is niet gemakkelijk een volledig overzicht van alle clouddiensten te geven en alle functies een-op-een te vergelijken. Welke dienst het beste bij jou past, hangt af van een aantal factoren. Als je wilt dat niemand bij jouw gegevens kan komen, kies dan voor een dienst met zero-knowledge. Alleen zo weet je dat je data veilig zijn. Ben je nog niet gerust, kies dan voor een zero-knowledge-dienst uit Europa. Het Zwitserse Tresorit is de veiligste keuze op dit moment, er is met bijna honderd procent zekerheid te zeggen dat je data hier veilig zijn. Een andere Zwitserse dienst is pCloud, deze dienst vinden we de beste prijs-kwaliteitverhouding hebben. Deze dienst biedt zero-knowledge en is een stuk goedkoper, je moet echter wel de Crypto-add-on bestellen en activeren. Ben je op zoek naar gebruiksgemak en wil je toch dat je bestanden veilig worden opgeslagen, kies dan voor Box. Standaard heeft deze dienst geen zero-knowledge, maar omdat de dienst BoxCryptor ondersteunt, heb je het beste van beide werelden.

Klik hieronder op de tabel (.pdf) voor een grotere versie.

©PXimport

Boxcryptor

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇

Het spreekwoord 'krakende wagens lopen het langst' gaat helaas vaak niet op in de computerwereld. Moderne systemen reageren soms allergisch op oudere hardware. Toch zijn er methoden en slimme trucs om zulke apparaten te laten werken onder Windows 10 of 11.

Apparaat niet herkend

Wanneer je een oud apparaat aansluit, kan het gebeuren dat Windows het niet herkent.. Daardoor verschijnt het niet in de lijst met apparaten. Je controleert dit door via een klik met rechts op de Windows-knop Apparaatbeheer te openen. Verschijnt hier iets als 'Onbekend apparaat' of zie je een geel driehoekje of vraagteken, dan heeft Windows het apparaat wel fysiek herkend, maar geen juiste driver gevonden. Je leest hier meer over bij de passage Driverprobleem. Mogelijke oorzaken zijn het ontbreken van een plug-and-playdriver of een verouderd aansluitingstype.

Je kunt dan verschillende dingen proberen. Controleer eerst de aansluiting en de stroomvoorziening. Zorg dat het apparaat juist is aangesloten en ingeschakeld. Bij usb-apparaten helpt het soms een andere poort te proberen. Oudere usb1.1-apparaten werken vaak beter via een usb2.0-poort of een usb-hub met eigen voeding dan via een usb3.0-poort. Heeft je pc nog een parallelle of seriële poort? Controleer dan in het systeem-BIOS of deze is ingeschakeld. Heeft je toestel zo'n poort niet, dan ben je meestal aangewezen op een adapter (zie de passage Aansluitingen).

Handmatige installatie

Je kunt het apparaat ook handmatig proberen te installeren. Misschien heb je nog een cd-rom met de installatiebestanden, zodat het zo lukt. Heeft je pc geen cd-station meer, dan sluit je een extern cd-station aan of kopieer je de bestanden op een andere pc met cd-station naar een usb-stick. Je kunt er ook een iso-bestand van maken en dit met een dubbelklik als virtuele schijf koppelen op je pc. Je kunt dit doen met bijvoorbeeld Burnaware Free. Ga naar www.burnaware.com en kies voor ISO-bestand aanmaken.

Heb je geen cd-rom? Start dan Apparaatbeheer, open het menu Actie en kies Oudere hardware toevoegen. Kies De hardware opsporen en automatisch installeren, geef het hardwaretype aan, zoals Beeldapparaten of Draagbare apparaten, en selecteer het juiste product en model. Heb je zelf een geschikte driver gevonden (bijvoorbeeld op de site van de producent), klik dan op Bladeren en verwijs naar het installatiebestand (inf).

Voor printers open je Instellingen in Windows en kies je Bluetooth en apparaten / Printers en scanners. Klik op Apparaat toevoegen en kies bij De printer die ik wil gebruiken, staat niet in de lijst voor Handmatig een nieuw apparaat toevoegen. In het dialoogvenster laat je Mijn printer is iets ouder. Help mij met zoeken geselecteerd. Werkt dat niet, probeer dan Een lokale printer of een netwerkprinter toevoegen met handmatige instellingen, waarna je de juiste poort en het stuurprogramma kiest. Klik hier ook op Windows Update: zo is de kans groter dat Windows alsnog de juiste driver ophaalt. Je kunt ook een vergelijkbaar model uit de lijst proberen.

Soorten aansluitingen

Gaat het om oudere apparaten, dan hebben die vaak een interface die je op moderne pc's niet meer vindt, zoals een parallelle of seriële aansluiting of firewire. Voor parallel gebruik je een usb-naar-parallel-adapter (meestal usb-A naar 36-pins Sub-D). De printer verschijnt dan als 'USB Printing Support' en werkt vaak met generieke drivers. Sommige oude drivers verwachten een echte LPT-poort met een logische naam als LPT1. Je kunt dan de gedeelde usb-printerpoort mappen naar LPT1 met het opdrachtprompt-commando

(met net use LPT1: /delete verwijder je deze koppeling). <printershare> is de gedeelde printernaam, zoals ingesteld via Instellingen in Windows: klik op de printernaam, kies Printereigenschappen en open het tabblad Delen. Zo kun je vaak nog printen vanuit oude DOS- of Windows-apps.

Voor een seriële poort (met een DB9 RS232-kabel) gebruik je eveneens een usb-adapter, liefst met FTDI-chip en aangesloten op een usb2.0-poort. Mogelijk moet je eerst de adapterdriver installeren voordat deze in Apparaatbeheer verschijnt (onder een naam als '[…] COMx'). Om het juiste poortnummer (zoals COM1) in te stellen, klik je met rechts op het apparaat, open je Poortinstellingen en klik je op Geavanceerd.

Koop altijd adapters van goede kwaliteit (en van een bekend merk), aangezien goedkopere exemplaren zich niet altijd aan de specificaties houden.

Voor firewire kun je de installatie van een PCIe-naar-firewire (IEEE 1394) adapterkaart overwegen. Met de Microsoft 1394 OHCI Legacy Driver activeer je deze vervolgens in Windows 10/11 en kun je bijvoorbeeld een oude DV-camera of audio-interface aansluiten. Klik hier voor een downloadlink met instructies.

Driverprobleem

Wanneer Windows het apparaat herkent via een van bovenstaande stappen, blijft het afwachten of er een geschikte driver voor Windows 10/11 beschikbaar is. Je kunt eerst een generieke driver proberen, die vaak via de Windows-updatefunctie beschikbaar is. Klik in Apparaatbeheer met rechts op het apparaat, kies Stuurprogramma bijwerken en klik vervolgens op Automatisch zoeken naar stuurprogramma's / In Windows Update zoeken naar bijgewerkte stuurprogramma's.

Soms vind je geschikte drivers bij de optionele updates. Ga hiervoor naar Instellingen, kies Windows Update / Geavanceerde opties / Optionele updates en open Stuurprogramma-updates. Je kunt ook zoeken naar een basisdriver, add-onmodule of universele driver van de fabrikant, zoals de (Smart) Universal Printer Driver van HP.

Vind je geen driver op de site van de fabrikant, dan kun je er ook zelf naar googelen op basis van het hardware-ID. Start Apparaatbeheer, klik met rechts op het apparaat (eventueel bij Andere apparaten of Onbekend apparaat), kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Stel Eigenschap in op Hardware-id's. Klik met rechts op een gevonden ID, kies Kopiëren en plak dit met Ctrl+V in een zoekmachine als Google. Mogelijk levert dit een geschikte driver op.

Heb je nog een driver voor Windows 7 of ouder, probeer dan de installatie in compatibiliteitsmodus. Klik met rechts op het installatieprogramma, kies Eigenschappen en ga naar het tabblad Compatibiliteit. Zet een vinkje bij Dit programma uitvoeren in compatibiliteitsmodus voor en kies de laatst ondersteunde versie, zoals Windows 7 of Windows XP (Service Pack 2). Door ook Dit programma als administrator uitvoeren te selecteren, vergroot je de kans dat Windows de oudere driver alsnog aanvaardt, zeker als het geen 'kernel-driver' met volledige systeemrechten betreft (zie ook de passage Driverblokkade). Dit is ons bijvoorbeeld al gelukt voor een Canon Pixma iP4200-printer.

Lees ook: De perfecte printer kiezen? Hier moet je op letten

Alternatieve drivers

Je kunt ook op zoek gaan naar alternatieve, niet-officiële stuurprogramma's. Er zijn verschillende community's en fora die voor populaire oudere apparaten aangepaste drivers aanbieden of INF-bestanden hebben aangepast om ze onder nieuwere Windows-versies te laten werken.

Voor scanners is de alternatieve software van VueScan populair. Deze ondersteunt bijna achtduizend oude scanner-modellen en werkt vaak prima, al is de software niet gratis (vanaf circa 19 euro per jaar). Een proefversie is wel beschikbaar (je kunt eventueel een wegwerpadres gebruiken), zodat je kunt nagaan of je scanner werkt onder Windows 10/11.

Voor printers is het Gutenprint-driverpakket bekend, voorheen bekend als Gimp-print, al is dit alleen beschikbaar voor Linux en macOS. We hebben helaas niet de ruimte om hier dieper op in te gaan, maar je kunt een al dan niet virtuele Linux-machine op je netwerk opzetten (ook op een Raspberry Pi) en hierop Gutenprint installeren. Vervolgens deel je de printer zodat je deze ook op je Windows-pc kunt gebruiken. Voor scanners bestaat een vergelijkbaar project: Scanner Access Now Easy, eveneens voor Linux.

Driverblokkade

Het kan gebeuren dat er wel een driver beschikbaar is, maar dat Windows 10/11 de installatie blokkeert. Mogelijk is de driver technisch incompatibel, bijvoorbeeld een 32bit-driver op een 64bit-systeem (Windows 11 is altijd 64 bit), of een kerneldriver die noodzakelijke kernelfuncties mist doordat deze niet meer worden ondersteund door het geüpdatete besturingssysteem. In dit geval kun je nog de compatibiliteitsmodus proberen (zie de passage Driverprobleem), maar het resultaat blijft onzeker. Je maakt dan meer kans via een virtuele machine met een oudere Windows-versie, zoals Windows 10 voor 32bit-drivers.

Soms blokkeert Windows 10/11 de installatie omdat de (kernel)driver niet digitaal is ondertekend. Ben je zeker dat het om een betrouwbare driver gaat, dan kun je deze controle tijdelijk uitschakelen. Open Instellingen, kies Systeem / Systeemherstel en klik tweemaal op Nu opnieuw opstarten. Kies vervolgens Problemen oplossen / Geavanceerde opties / Opstartinstellingen en klik op Opnieuw opstarten. In het menu dat verschijnt, kies je optie 7: Afdwingen van stuurprogrammahandtekening uitschakelen. Windows start nu zonder handtekeningcontrole, zodat je de driver kunt installeren. Bij de volgende herstart is de controle weer actief, maar de driver blijft werken.

Ga je liever voor een iets doortastender aanpak? Voer dan de Opdrachtprompt uit als administrator, voer het commando bcdedit /set TESTSIGNING ON in en herstart je pc. Deze draait dan in testmodus, zie de indicatie rechtsonder. Installeer de driver en voer daarna meteen bcdedit /set TESTSIGNING OFF uit, gevolgd door een herstart om terug normaal te werken.

Virtueel alternatief

Lukt het niet om je oude apparaat met een van de bovenstaande workarounds aan de praat te krijgen binnen Windows 10/11, dan zit er weinig anders op dan een ouder of ander besturingssysteem te gebruiken. Het handigst is om dit als virtuele machine (VM) bovenop je huidige Windows te draaien. Binnen deze VM installeer je dan de originele driver en software voor het apparaat.

Geschikte gratis tools zijn Oracle VirtualBox en VMware Workstation Pro (na registratie op https://support.broadcom.com). Via bijvoorbeeld https://archive.org kun je naar schijfkopiebestanden zoeken en downloaden. Wij vonden er onder meer diverse Windows XP-iso-bestanden en installeerden een exemplaar in VirtualBox.

Dit kan als volgt. Start VirtualBox, klik op Nieuw en vul de gegevens in, zoals Microsoft Windows XP (32-bit). Bij ISO-image verwijs je naar je download. Vink Overslaan zonder toezicht aan, klik op Afmaken en vervolgens op Starten. Volg de installatie-instructies. Je bezit of vindt wellicht een geldige licentie voor deze oude Windows.

Koppel het apparaat aan een fysieke poort op je pc en geef deze vervolgens door aan de VM, zodat de virtuele Windows het apparaat herkent. Dit kan vanuit het menu Apparaten in het venster met een opgestarte VM.

Bij printers kun je ook delen via het VM-netwerk, zodat je vanuit je gewone Windows via het netwerk kunt printen naar de VM. Selecteer de (uitgeschakelde) VM in VirtualBox, kies Instellingen, open Netwerk en vink Netwerkadapter inschakelen aan. Stel eventueel Gekoppeld aan in op Bridged Adapter zodat de VM een ip-adres krijgt binnen hetzelfde netwerk als je host-pc.

 Nieuwe printer nodig? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers om voor de beste deal!