Denk je weleens weemoedig terug aan vintage besturingssystemen, verouderde technologieën, oude websites en ooit zo populaire diensten? Met deze vijftien tips en tools gaan we terug in de tijd.

1 Oude desktop-apps

Voor je dagelijkse werk gebruik je natuurlijk de meest recente softwareversies. Maar weet je nog hoe WordPerfect er ooit uitzag of een van de eerste versies van Winamp? Op www.oldversion.com vind je tienduizenden oude versies van zo’n tweeduizend freeware- en sharewareprogramma’s voor onder meer Windows, macOS en Linux. Daarnaast kun je ook terecht voor oudere versies van verschillende programma’s op www.filehorse.com (kies een applicatie en open het tabblad Old Versions), op www.filehippo.com (selecteer een toepassing en kijk rechts bij Older Versions) en www.softonic.nl (bij de meeste applicaties vind je een uitklapmenu bij Versie).

Duizenden oude versies van vele honderden applicaties vind je op oldversion.com.

2 Oude mobiele apps

Op Oldversion.com vind je ook een Android-rubriek, maar voor een uitgebreidere collectie met apk-bestanden van oudere Android-apps kun je terecht op www.apkmirror.com. Hier vind je tientallen rubrieken, zoals Adventure Games, Business en Tools. Meestal zijn er meerdere versies van elke app beschikbaar. Het gaat om apk-bestanden die je moet ‘sideloaden’ op je Android-toestel. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor het best een oud toestel, of je doet dit binnen een geëmuleerde Android-omgeving, zoals die van WSA, LDPlayer of BlueStacks.

Leef je uit met oude Android-apps (bij voorkeur op een oud toestel of emulator).

3 Compatibiliteitsmodus

Je zult merken dat veel oudere software niet goed werkt op moderne machines met bijvoorbeeld Windows 10 of 11. In dat geval kun je de zogeheten compatibiliteitsmodus proberen. Klik met de rechtermuisknop op de snelkoppeling naar het programma en kies Eigenschappen. Ga naar het tabblad Compatibiliteit, plaats een vinkje bij Dit programma uitvoeren in compatibiliteitsmodus voor en kies een oudere Windows-versie (tot Windows Vista). Onder Instellingen kun je ook andere opties aanpassen, zoals kleurenmodus en resolutie.

Probeer eerst de ingebouwde compatibiliteitsmodus om oude programma’s aan de praat te krijgen.

4 Virtuele machine

Helaas lost de compatibiliteitsmodus niet alle problemen op. In dat geval kun je overwegen om een ouder besturingssysteem in een virtuele machine te draaien met een hypervisor, zoals het gratis Virtualbox. Op deze pagina vind je verschillende oudere versies van besturingssystemen als DOS en Windows. Hier zijn schijfkopiebestanden beschikbaar in het iso- of img-formaat van bijvoorbeeld Windows for Workgroups 3.1, 95, 98 en ME, vaak ook in het Nederlands.

Er zijn nog sites waar je oudere versies van verschillende besturingssystemen kunt downloaden.

5 Fysiek naar virtueel

Heb je een oude pc met een verouderd besturingssysteem die je als virtuele machine wilt blijven gebruiken voordat het apparaat het begeeft? Met behulp van tools zoals VMware vCenter Converter (vereist registratie) of de portable Disk2vhd, kun je het volledige fysieke systeem omzetten naar een virtuele machine. Disk2vhd is zeer eenvoudig in gebruik. Start de app op, plaats (alleen) een vinkje bij Use Volume Shadow Copy, selecteer alle nodige (systeem)partities, geef de locatie van het vhd-bestand aan en start de – ongetwijfeld langdurige – operatie met Create.

Met een paar muisklikken maak je van je oude fysieke systeem een virtuele machine.

6 Systeememulator

Om oudere DOS- en Windows-versies goed te laten draaien op je moderne machine, gebruik je het best een low-level systeememulator als 86box. Deze bootst softwarematig het volledige systeem na, inclusief cpu (van 8086- tot Pentium-processors), chipset en uitbreidingskaarten. Met beheersoftware als WinBox for 86Box of de nog flexibelere 86Box Manager kun je zelfs meerdere geëmuleerde machines configureren. Hiermee hebben we succesvol systemen zoals MS-DOS 6.22 en Windows 98 gedraaid.

Lees ook: Retro-gaming op een moderne Windows-pc: zo werkt 86Box

86box is een van de beste systeem-emulators voor IBM-compatibele pc’s vanaf 1981.

7 Windows 95

Als je de installatie via virtualisatie of emulatie te complex vindt en je vooral de sfeer van Windows 95 wilt ervaren, dan kan het veel eenvoudiger. Download via deze website een geschikte versie van Windows 95, bijvoorbeeld windows95-3.1.1-setup-x64.exe. Start de app door dubbel te klikken op het exe-bestand. Even later start (de Engelstalige editie van) Windows 95 op en kun je ermee aan de slag. Met een druk op Esc geef je de muisbesturing weer terug aan je eigen Windows-omgeving.

Windows 95, zomaar out-of-the-box.

8 DosBox

Als je vooral geïnteresseerd bent in oude DOS- of Windows-applicaties en games, dan is DosBox een uitstekende keuze. Als de opdrachtregeltool je wat afschrikt, kun je een grafische front-end zoals AmpShell installeren. Verwijs naar de locatie waar je eerder DosBox hebt geïnstalleerd, creëer een categorie (bijvoorbeeld DOS Games) en klik met rechts in het venster. Kies Add a Game en vul de nodige gegevens in, zoals de locatie van het exe-bestand van het spel. Met een dubbelklik start je het spel en met de Windows-toets krijg je weer controle over de normale cursor.

Er zijn enorm veel DOS-games die je via de DosBox-emulator kunt spelen.

9 Retrogaming

Je vraagt je misschien af waar je oude games kunt vinden. Een van de bekendste collecties vind je in dit programma. Voor games uit de DOS-rubriek werkt dit doorgaans goed met DosBox (zie tip 8). Maar het kan vaak ook gewoon online, rechtstreeks vanuit je browser, met online emulators, zoals DosBox of JSMAME. Op www.archive.org vind je vele tientallen games in de rubrieken MS-DOS Games en Internet Arcade. Je selecteert gewoon de gewenste game en drukt op Click to Begin om te kunnen spelen. Klik met rechts voor extra opties.

Op www.archive.org vind je vele tientallen klassiekers op gamegebied.

10 Flash-games

De Flash-technologie was jaren geleden erg populair, maar moderne browsers ondersteunen Flash niet meer. Gelukkig zijn er uitwegen, zoals het eerder genoemde Internet Archive. Een andere optie is Flashpoint. Als je 1,5 TB te veel vindt voor de Ultimate-collectie kun je voor Infinity kiezen (1,9 GB), waarbij een game alleen wordt gedownload als je op de Speel-knop drukt. Een alternatief is Flash Game Archive. Start de app op, klik op Download en haal het bijbehorende swf-bestand op. Met een standalone Flash-player zoals Ruffle of Adobe Flash Player kun je deze Flash-games spelen.

Maak handig gebruik van online emulators om vanuit je browser een potje te gamen.

11 Gameconsoles

Wat als je vroeger graag op een gameconsole speelde? Voor een emulator voor Nintendo’s Game Boy (Color en Advance) kun je terecht bij VisualBoyAdvance-M (klik op Latest), met tal van opties. Voor de NES kun je gebruikmaken van Mesen en voor de SNES is er Mesen-S. Als je liever GameCube- of Wii-games wilt spelen, kun je het best kiezen voor Dolphin. Voor game-ROM’s kun je dan weer terecht op onder meer de website EmulatorGames.net.

Mario op een geëmuleerde Game Boy, dankzij VisualBoyAdvance-M.

12 Oude siteversies

Er zijn ook talrijke webpagina’s die er tegenwoordig helemaal anders uitzien. Om deze veranderingen te kunnen bekijken, heeft Internet Archive de Wayback Machine ontwikkeld, met zo’n 820 miljard webpagina’s. Om een webpagina uit het verleden te bekijken, hoef je slechts een url in te vullen en vervolgens op Browse History te klikken. Je krijgt dan een kalender te zien met dagen en tijdstippen waarop een of meer snapshots van de gevraagde webpagina beschikbaar zijn. Met een muisklik kun je deze bekijken en zien hoe de webpagina er destijds uitzag.

Een teletijdmachine katapulteert je tientallen jaren terug in de tijd.

13 Rss (browser)

Rss is nooit echt verdwenen, maar veel gebruikers zijn niet meer bekend met deze technologie uit 1997. Met een rss-feed kunnen abonnees automatisch webinhoud ontvangen zonder de sites actief te hoeven bezoeken. Voor Chromium-browsers kun je een extensie zoals Feeder installeren vanuit de webstores om rss-feeds te beheren. Sommige browsers, zoals Opera, hebben een ingebouwde rss-reader. In Opera kun je rechtsklikken op de linkerzijbalk, Instellingen zijbalk kiezen en onder Opera Tools een vinkje plaatsen bij Persoonlijk nieuws. Klik op het bijbehorende pictogram in de zijbalk en kies Voeg bronnen toe. Typ bijvoorbeeld www.volkskrant.nl/rss/feeds in en voeg de gewenste feed(s) toe. Deze zijn voortaan beschikbaar en worden automatisch geüpdatet.

Browser Opera heeft een gebruiksvriendelijke rss-reader ingebouwd.

14 Rss (app)

Je kunt in plaats van je browser ook desktop- en mobiele applicaties gebruiken om rss-feeds binnen te halen. Voor Windows is bijvoorbeeld de app Newsflow een van de meest gebruiksvriendelijke opties. Deze is beschikbaar in de Microsoft Store. Start de app op en klik linksonder op de plusknop bij Bronnen. Vul een url in die rss-feeds aanbiedt of voer een trefwoord in (bijvoorbeeld recepten). Je kunt de feeds direct naar je toestel downloaden en ook meldingen ontvangen bij nieuwe feeds.

Met een app als Newsflow kun je het nieuws automatisch binnenhalen.

15 Nieuwsgroepen

Nieuwsgroepen oftewel discussiegroepen waren ooit erg populair. Het zijn hiërarchisch geordende communicatiekanalen op ‘Usenet’ en zijn enigszins te vergelijken met discussiefora op websites. Om toegang te krijgen tot nieuwsgroepen, heb je een nieuwslezer nodig. Naast tekstuele nieuwsgroepen zijn er ook ‘binaire’ nieuwsgroepen waarin veel bestanden te downloaden zijn. Als je toegang wilt, zit er weinig anders op dan een betaald account te nemen bij een Usenet-provider als Eweka of Pure Usenet. Reken op ongeveer 7 euro per maand voor een abonnement met onbeperkte snelheid en downloads.

Mailclient Thunderbird heeft een ingebouwde lezer voor nieuwsgroepen.

Een 'gewoon prima' smartphone hoeft echt geen vele honderden euro's te kosten, weten we inmiddels. De nieuwe Motorola Edge 60 Fusion is daar een mooi voorbeeld van, lees je in deze review. Voor een adviesprijs van 329 euro krijg je een telefoon die luxe oogt, fijne specificaties heeft en zes jaar updates ontvangt.

De Edge 60 Fusion is het goedkoopste model in Motorola's Edge 60-serie en verkrijgbaar in drie kleuren: blauw, roze en het geteste turquoise. Niet de meeste alledaagse kleuren voor een smartphone, en het veilige grijs, zwart en wit ontbreken. Wij kunnen dat wel waarderen.

Opvallend ontwerp

De Edge 60 Fusion valt lekker op in de saaie massa. Een hoesje kan handig zijn om de telefoon beter te beschermen, maar is niet nodig voor grip. De nepleren achterkant biedt namelijk veel grip. Motorola schermt bovendien met een MIL-STD-810H-certificering, die aangeeft dat de Edge 60 Fusion niet stuk zou moeten gaan door een val van maximaal 1,2 meter hoogte.

©Rens Blom

De Edge 60 Fusion valt lekker op.

De gebruikservaring van de Motorola-smartphone is uitstekend. Met 178 gram is het toestel relatief licht, door de gekromde randen aan de zijkanten heb je het idee dat je een hele dure telefoon in handen hebt en het 6,67 inch-oledscherm ziet ook heel goed uit. De verversingssnelheid is 120 Hz en de resolutie wat hoger dan Full-HD, waardoor het scherm scherp oogt.

Complete smartphone

We zijn ook blij dat Motorola de scherp geprijsde smartphone zo compleet heeft gemaakt. De Edge 60 Fusion is bijvoorbeeld waterbestendig, ondersteunt een e-sim en heeft lekker veel (256 GB) opslagcapaciteit. Ook het werkgeheugen is van gebruikelijke grootte (8 GB) en de gangbare accucapaciteit van 5200 mAh levert een meer dan prima accuduur op. Wij kunnen de smartphone bij redelijk intensief gebruik, ook buiten de deur, zeker een lange dag gebruiken. 's Avonds opladen kan, maar de volgende ochtend redt het toestel ook.

©Rens Blom

Het grote scherm ziet er goed uit

Je dient wel zelf een oplaadadapter te regelen, en het liefst een krachtige. Motorola levert – vanwege nieuwe EU-wetgeving – namelijk alleen een usb-c-kabel in de doos van de Edge 60 Fusion mee. Met de juiste adapter kan de smartphone overigens lekker rap opladen, namelijk met 68 watt. Wat dat zegt? Dat het drie kwartier duurt om de telefoon van 0 naar 100 procent te brengen.

Is de Edge 60 Fusion zonder compromissen? Nee. De gebruikte MediaTek-processor is niet zo snel, waardoor de telefoon ons af en toe niet kan bijhouden. Geen ramp, maar wel een aandachtspunt. Toestellen worden door de jaren heen namelijk wat trager door alle apps en bestanden die je erop hebt gezet, en de Edge 60 Fusion is dus vanaf dag één al niet de snelste in zijn segment.

©Rens Blom

Camera's

De camera's van de smartphone zijn wat verwarrend. Achterop lijken drie cameralenzen te zitten, aangevuld met een flitser. Er zijn echter maar twee camera's: een hoofdcamera en een groothoekcamera. De Edge 60 Fusion kan ook inzoomen, maar gebruikt daar zijn hoofdcamera voor. Hoewel de camera's prima zijn gelet op de prijs, merken we duidelijk dat duurdere smartphones betere kiekjes schieten. Een begrijpelijk compromis, en we zijn blij dat Motorola de groothoeklens voorzien heeft van een macrofunctie, om van heel dichtbij te fotograferen. Dat kunnen lang niet alle telefoons in dit prijssegment.

Hieronder zie je twee fotoseries met van links naar rechts de hoofdcamera, groothoekcamera en zoomfunctie (2x) aan het werk.

©Rens Blom

©Rens Blom

Zes jaar updates

Prettig aan de Motorola Edge 60 Fusion is dat de telefoon drie Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates krijgt. Je kunt het toestel dus heel lang veilig gebruiken. Motorola installeert ook heel wat AI-functies op het toestel. Sommige functies zijn nuttig, andere niet. Vertrouwd prettig blijven de gebaren om de smartphone efficiënt te bedienen. Motorola's tijdlijn met artikelen in allerlei categorieën toont ons om onduidelijke redenen alleen Engelstalige content, aangevuld met advertenties. Google's nieuwsfeed blijft dus relevanter.

©Rens Blom

Sommige onderdelen van Motorola's software bevallen goed, andere delen minder.

Conclusie: Motorola Edge 60 Fusion kopen?

De Motorola Edge 60 Fusion is niet de snelste smartphone in zijn prijsklasse, maar scoort op alle andere belangrijke punten wel (erg) goed. We zijn ook blij met het updatebeleid van zes jaar. Voor iets meer dan 300 euro koop je zo een telefoon waar je veel plezier aan kunt beleven.

WhatsApp is de meest geïnstalleerde app op Nederlandse smartphones, gevolgd door Google Maps, DigiD en YouTube. Dat blijkt uit het Mobile App Trends Report 2025 van Framna. Voor dit rapport zijn 600 apps geanalyseerd en 9.000 gebruikers ondervraagd.

Praktisch wint het van nieuws

De Top 20 laat een duidelijke voorkeur zien voor praktische apps, zoals 9292, NS, PostNL en Buienradar. Ook supermarktapps als die van Albert Heijn en Lidl Plus zijn vertegenwoordigd; terwijl ook Marktplaats, Bol en Spotify populair zijn.Nieuwsapps van onder andere NU.nl, NOS en De Telegraaf ontbreken. Daarin verschilt Nederland bijvoorbeeld van Scandinavische landen als Zweden en Denemarken, waarin de categorie nieuwsapps sterker scoort.

Kijken we naar sociale media, dan staan Facebook, Instagram en LinkedIn wel in de Top 20, maar TikTok ontbreekt.

Hoge waardering ≠ (automatisch) vaak geïnstalleerd

Framna keek niet alleen naar hoeveel een app wordt geïnstalleerd, maar ook naar de mate van waardering. De zogeheten "App Pulse-score" is gebaseerd op tevredenheid, gebruikswaarde, relevantie en het imago van de aanbieder. Op basis van die score staan WhatsApp, Spotify en ChatGPT bovenaan. Opvallend: sommige apps met een hoge App Pulse-score – zoals ChatGPT en Teletekst – komen niet voor in de lijst van meest geïnstalleerde apps.

WhatsApp niet weg te denken

WhatsApp is met een gebruikspercentage van 97 procent met afstand de populairste app in Nederland. De app wordt zowel privé als zakelijk gebruikt, onder meer voor klantenservice, groepsgesprekken en afspraakherinneringen. Daarmee speelt WhatsApp een centrale rol in de digitale communicatie van veel Nederlanders.

DigiD en Tikkie onmisbaar geworden

Ook DigiD en Tikkie zijn breed ingeburgerd. DigiD is de standaard geworden voor online toegang tot overheidsdiensten en zorginstanties. Tikkie wordt veel gebruikt voor het eenvoudig terugbetalen van bedragen onderling. Beide apps combineren gebruiksgemak met een duidelijke functie, waardoor ze inmiddels voor veel gebruikers tot de vaste uitrusting van hun telefoon behoren.

Social media dagelijks het meest geopend

In het onderzoek is ook gekeken naar het daadwerkelijke gebruik van apps. Social media worden het vaakst dagelijks geopend (door 62 procent van de ondervraagden), gevolgd door nieuwsapps (61 procent), financiële apps (31 procent) en entertainmentapps (28 procent). Toch halen nieuwsapps de top 20 van meest gebruikte apps niet.

De 20 meest gedownloade apps in Nederland

1: WhatsApp

2: Google Maps

3: DigiD

4: YouTube

5: Facebook

6: Marktplaats

7: Instagram

8: Albert Heijn

9: Spotify

10: Bol

11: PostNL

12: Messenger

13: NS

14: Netflix

15: Buienradar

16: Tikkie

17: Lidl Plus

18: LinkedIn

19: 9292

20: ING