Je wilt graag nog eens de tijd van MS-DOS of Windows 98 herbeleven, met games en toepassingen van weleer. Helaas is dit niet zo vanzelfsprekend op je snelle machine met Windows 10 of 11, maar met 86Box keer je terug naar het nostalgische tijdperk van meer dan 25 jaar geleden.

Er zijn een paar manieren waarop je ook op een moderne, krachtige machine met Windows 10 of 11 (of met een ander besturingssysteem) retrosoftware en zelfs oudere besturingssystemen aan de praat krijgt. Met wat geluk kom je al een eind door de compatibiliteitsmodus van Windows te activeren: klik met rechts op een snelkoppeling, kies Eigenschappen en open het tabblad Compatibiliteit. In de meeste gevallen kom je er helaas niet zonder geavanceerde technieken als virtualisatie en emulatie.

01 Virtualisatie en emulatie

Virtualisatietools zoals VirtualBox en VMware zijn zogeheten hypervisors. In essentie voeren ze de code uit van de virtuele machine en grijpen ze alleen in wanneer dat nodig is om de scheiding tussen de virtuele machine en de rest van het systeem te handhaven. Dit betekent onder meer dat de virtuele machine dezelfde cpu ziet als het hostsysteem.

86Box daarentegen is een zogeheten systeememulator. Hierbij wordt het volledige systeem, inclusief cpu, chipset en eventuele extra kaarten, in software nagebootst. Een emulator interpreteert elke instructie die wordt uitgevoerd in de virtuele machine. Hoewel deze werkwijze meer processorkracht vereist, is het hiermee mogelijk om het authentieke gedrag van de oorspronkelijke hardware te simuleren. Voor software en games met specifieke (hardware)vereisten is dit doorgaans de aanbevolen methode. Houd er wel rekening mee dat een emulator gebonden is aan de beperkingen van de oorspronkelijke hardware, waardoor extra functies zoals integratie van de muiscursor niet mogelijk zijn.

©Adam Ján Figeľ - stock.adobe.com

Bij emulatie wordt een heel systeem inclusief de processor nagebootst.

02 86Box

Er zijn verschillende emulators beschikbaar, zoals PCem, DOSBox en QEMU, maar als het gaat om het zo nauwkeurig mogelijk simuleren van verschillende hardwarecomponenten, is 86Box een koploper.

86Box bootst verschillende IBM-PC-compatibele systemen en moederborden na uit het laatste decennium van de vorige eeuw. Het kan overweg met Intel-processoren (inclusief verschillende klonen zoals AMD en Cyrix) van de Intel 8088/8086 tot de Pentium Pro/II-processoren uit het einde van de vorige eeuw.

Daarnaast kan de tool verschillende grafische modi emuleren, zoals Hercules, CGA, EGA en VGA. Het ondersteunt ook diverse grafische kaarten en geluidskaarten, waaronder verschillende modellen van Sound Blaster. Wat betreft besturingssystemen kan 86Box overweg met bijna alle versies van MS-DOS, FreeDOS en CP/M-86, bepaalde versies van OS/2, verschillende Linux-distributies, BSD-afgeleiden en vrijwel alle Windows-versies tot Windows XP.

In dit artikel gaan we met 86Box voor Windows aan de slag en brengen we zowel MS-DOS 6.22 – inclusief games zoals Wolfenstein 3D – als Windows 98 tot leven. 86Box is ook beschikbaar voor Linux en macOS.

Het logo van 86Box is even retro als de software die je ermee kunt draaien.

03 Download

Ga naar de website https://86box.net en download de gewenste versie van 86Box, bij voorkeur een stabiele versie. Op het moment van schrijven was dat versie 3.11. Als je Windows 10 of 11 op je computer hebt geïnstalleerd, kies dan voor 86Box-Windows-64-b4311.zip. Als je met een 32bit-versie van Windows 10 werkt (dit kun je in Windows controleren via Instellingen / Systeem / Info / Type systeem), download dan de 32bit-versie van 86Box. Pak het gedownloade zip-bestand uit naar een aparte map, zoals c:\86box.

Hoewel je nu al zou kunnen dubbelklikken op het bestand 86Box.exe, krijg je dan een foutmelding met de melding: 86Box could not find any usable ROM images. Dit komt doordat 86Box zogeheten ROM-dumps (read-only memory) nodig heeft van de originele computersystemen die je wilt emuleren. Deze bestanden bevatten namelijk het systeem-BIOS alsook low-levelsoftware en eventuele optionele ROM’s die door uitbereidingskaarten worden gebruikt.

Je vindt de benodigde images op deze locatie. Klik aan de rechterkant op Latest en vervolgens op Source code (zip). Maak een submap met de (verplichte) naam roms aan in de map waarin je 86Box hebt uitgepakt, bijvoorbeeld c:\86box\roms. Plaats de complete inhoud van het zojuist gedownloade zip-bestand roms-3.11.zip uit naar deze submap. Dit kan even duren, aangezien ongeveer 380 submappen en 840 bestanden moeten worden uitgepakt. Elk apparaattype uit deze ROM-set belandt namelijk in een afzonderlijke map, met ook weer aparte submappen voor de diverse apparaatmodellen of categorieën.

De installatie is vooral een kwestie van downloaden en uitpakken. 

04 Opstarten

Je bent eigenlijk al klaar om aan de slag te gaan met 86Box. Hoewel er in dit artikel ook een grafische beheertool wordt besproken (zie '86Box Manager'), is het een goed idee dat je ook vertrouwd raakt met de pure 86Box-omgeving. Op deze manier begrijp je beter hoe de emulator werkt en is opgezet. Voor Linux is er trouwens geen GUI-beheertool beschikbaar.

Wanneer je 86box.exe start, verschijnt er een programmavenster waarin even later een heuse IBM Personal Computer lijkt op te starten. Onderliggend zie je dat er in de map 86box een configuratiebestand is aangemaakt met de standaardnaam 86box.cfg. Als je dit bestand opent in een teksteditor zoals Kladblok, zie je meteen een reeks eigenschappen van de geëmuleerde machine, zoals 8088, CGA enzovoort. Dit zijn slechts minimale instellingen met weinig snelheid.

Wat ons betreft kun je gerust een kopie van deze standaardmachine maken, bijvoorbeeld in een bestand als 86box-kopie.cfg. We gaan namelijk het oorspronkelijke configuratiebestand zo meteen overschrijven, omdat we een aangepaste machine willen maken die mooi aansluit bij wat we voor ogen hebben: een ‘snelle’ machine voor MS-DOS 6.22, waarop we plezier kunnen beleven aan de first-person shooter Wolfenstein 3D.

86Box bewaart de instellingen voor je machine in een configuratiebestand. 

05 Instellingen

Voor het ooit zo populaire besturingssysteem MS-DOS 6.22 (uitgebracht in 1994) zijn de systeemvereisten niet erg strikt, maar het is toch handig om de aanbevelingen te volgen die te vinden zijn op deze webpagina.

Om een nieuwe machine te creëren in 86Box, ga je naar Tools / Settings. Er wordt dan een nieuw dialoogvenster geopend met elf hardware-onderdelen die je indien gewenst kunt emuleren, waaronder Machine, Display, Input devices, Sound, Network en Hard disks. Hier kun je de benodigde onderdelen op de juiste manier instellen. We zullen alleen vermelden wat we zelf hebben gewijzigd. De overige items kun je in principe ongewijzigd laten, tenzij je specifieke parameters bewust wilt aanpassen. Dit kun je doen door op de knop Configure naast het betreffende item te klikken.

86Box bevat allerlei instellingen voor verschillende hardwarecomponenten. 

06 MS-DOS-configuratie

In de rubriek Machine selecteer je de volgende opties:

Maak in de volgende categorieën ook deze instellingen:

Bij de categorie Hard disks moet je opletten. Klik onderaan op de knop New en stel het Type in op 152 MB (CHS:1224, 15, 17), zodat de bijbehorende waardes automatisch worden ingevuld bij Cylinders (1224), Heads (15) en Sectors (17). Druk nu op de knop Specify en verwijs bijvoorbeeld naar het bestand msdos622hdd.img, ergens in je 86Box-map. Bevestig de wijzigingen met Opslaan en OK (2x). Het schijfbestand van ongeveer 152 MB wordt toegevoegd.

Het zal je niet verbazen dat we straks een floppydrive nodig hebben voor de installatie van MS-DOS. Ga naar de categorie Floppy & CD-ROM drives en selecteer bij het bovenste type Floppy Drives het Type 3.5" 1.44M.

Je bent nu klaar met het instellen van de emulator in 86Box. Bevestig de wijzigingen met OK en klik op Save.

Stel de harde schijf in op de gewenste grootte (met de bijbehorende geometrie). 

07 BIOS-setup

Zodra je bevestigt, start de machine met de configuratie (opgeslagen in het bestand config.cfg). Al snel verschijnt er een foutmelding: er is een probleem met het geëmuleerde systeem-BIOS. Klik daarom in het 86Box-venster en druk op F1 om naar het BIOS-setupvenster te gaan. Onthoud dat je door de middelste knop van de muis in te drukken of via de toetscombinatie F8+F12 kunt ontsnappen uit dit venster van de geëmuleerde machine en kunt terugkeren naar je vertrouwde Windows-hostomgeving. In het setupvenster selecteer je Standard CMOS Setup (druk tweemaal op Enter). Gebruik de pijltjestoetsen om naar Floppy Drive A: te navigeren en stel deze in op 1.44 MB, 3½" met behulp van de toetsen PageDown en PageUp.

Uiteraard moet je ook de harde schijf instellen volgens de parameters die je eerder hebt gekozen in 86Box. Selecteer dus Hard Disk C: en druk meerdere keren op PageUp totdat je achter Type de optie 46 ziet staan met de waardes 1224 / 15 / 65535 / 1223 / 17 / 152 MB. Als alles correct is ingesteld, druk dan op Esc. In het hoofdvenster van je BIOS-setup selecteer je Write to CMOS and Exit en bevestig je met Y en Enter.

Je moet wel eerst even het BIOS instellen overeenkomstig de geëmuleerde hardware. 

08 MS-DOS-installatie

Bij het opnieuw opstarten van je virtuele machine verschijnt een nieuwe foutmelding: Drive not ready error. Insert boot diskette in A:. Dat klopt, want onze virtuele schijf is nog compleet leeg en we hebben natuurlijk een opstartbaar besturingssysteem nodig.

Dat besturingssysteem moet je dus eerst ophalen. Je vindt een versie van MS-DOS 6.22 onder meer op deze pagina, in de vorm van een zip-bestand. Uitgepakt levert dit drie genummerde img-bestanden op. Deze drie floppybestanden moet je in de juiste volgorde koppelen aan het geëmuleerde diskettestation in 86Box. Open hiervoor het menu Media en kies Floppy 1 (3.5" 1.44M): empty en kies Existing image. Verwijs naar het zojuist uitgepakte bestand Disk 1.img en bevestig met Enter, waarna de machine MS-DOS zal opstarten van deze virtuele floppydisk. Druk in het blauwe setupvenster op Enter, selecteer Configure allocated disk space (recommended) en druk tweemaal op Enter. Na de herstart wordt de virtuele harde schijf geformatteerd. Direct erna kun je het juiste land en toetsenbordlay-out instellen. Bevestig weer met Enter en stel de map in voor de MS-DOS-installatiebestanden (de standaardlocatie C:\Dos voldoet prima). Druk nogmaals op Enter, zodat de eigenlijke installatie kan starten. Wanneer om de volgende setupdisk wordt gevraagd, koppel je het tweede img-bestand aan de floppydrive, en je herhaalt dit voor het derde en laatste bestand.

Na afloop maak je de koppeling ongedaan via Media / Floppy 1 / Eject Disk 3 Image en herstart je machine met Enter.

Na de installatie van MS-DOS werp je de virtuele diskette weer uit je systeem.

09 DOS-games

Nu zou de oude (en voor sommige mensen vertrouwde) MS-DOS-prompt C:> moeten verschijnen. Als je het commando dir invoert, zie je dat er vier bestanden (zeggen autoexec.bat en config.sys je nog iets?) en een submap op de schijf staan.

Mooi, maar daar willen we wel iets mee! Wat dacht je van een ooit zo populaire DOS-game: Wolfenstein 3D? Daarvoor verwijzen we graag naar deze link, een gearchiveerde versie van een site met een indrukwekkende collectie van oude DOS-applicaties en games. Tik Wolfenstein in bij Search this Collection en klik op (bijvoorbeeld) het eerste resultaat dat zich aandient. Hier download je het 7z-bestand (1,1 MB). Je kunt dit uitpakken met behulp van een gratis tool als 7-Zip. In ons geval leverde dit twee img-bestanden op.

Je weet inmiddels hoe je zo’n img-bestand aan de virtuele floppydrive koppelt. Herstart je MS-DOS-sessie niet, maar tik a: in op de opdrachtregel, gevolgd door het commando dir, zodat de inhoud van je gekoppelde diskette verschijnt.

Voer nu het commando install.bat uit. Bij de vraag Which drive to install to tik je C in. De voorgestelde submap \Wolf3D voldoet prima. Druk op Y om deze te maken. Zodra om Disk 2 wordt gevraagd, koppel je het tweede img-bestand via het menu Media en bevestig je met Enter. Na afloop moet je nogmaals het eerste img-bestand koppelen. Vanuit de map C:\WOLF3D hoef je nu maar het commando wolf3d.exe uit te voeren en de pret kan beginnen. Vergeet na afloop je img-bestand niet te ontkoppelen.

De installatie van Wolfenstein 3D in de MS-DOS-machine is volop aan de gang.

10 Drivers downloaden

Wolfenstein 3D werkt weliswaar, maar helaas nog zonder muisbesturing en met weinig verheffende piepgeluiden. Dit kan beter, maar daar hebben we wel een paar stuurprogramma’s voor nodig.

Voor onze geëmuleerde geluidskaart gebruiken we de Creative PnP Configuration Manager (Rev 4). Je kunt deze downloaden, wederom in de vorm van een 7z-bestand. Het is ook handig om muisondersteuning te hebben, hiervoor downloaden we het zip-bestand van CuteMouse. Pak ook dit bestand uit.

Het probleem is dat we de uitgepakte bestanden van de geluidskaart en de muis naar onze geëmuleerde machine moeten krijgen. Om dit te doen hebben we een floppy-imagebestand nodig en daarvoor maken we gebruik van WinImage (dertig dagen gratis beschikbaar). Installeer deze tool en start hem op als administrator. Open het menu File en kies New. Selecteer 1.44 MB bij Standard Format en bevestig met OK. Druk op het knopje Inject en selecteer het bestand ctcmbbs.exe van de Creative PnP Configuration Manager, evenals alle bestanden uit de submap \BIN van CuteMouse. Bevestig telkens met Yes. Druk op de knop Save, selecteer Image file (*.ima) bij Opslaan als en bewaar het bestand (bijvoorbeeld disk.ima). Sluit WinImage vervolgens af.

Maak een floppy-image voor de drivers van je geluidskaart en muis. 

11 Drivers configureren

Start je geëmuleerde MS-DOS-omgeving op met 86Box en koppel het zojuist gemaakte image-bestand. Typ a: op de opdrachtprompt en voer daarna het commando dir uit om de inhoud van de floppy te bekijken. Kopieer de geluidsdriver naar de virtuele harde schijf met dit commando:

Verwijder het bestand nu van de floppy met:

Maak een submap genaamd ctmouse aan op de schijf met dit commando:

Kopieer de bestanden naar die submap met:

Nu staat alles netjes op je virtuele harde schijf. Je kunt dit controleren door c: in te voeren, gevolgd door dir.

Voer nu vanuit c: het commando ctcmbbs.exe uit om alle benodigde bestanden uit te pakken. Voer daarna de eigenlijke driverinstallatie uit met install.exe. Bevestig drie keer met Enter, zodat de bestanden autoexec.bat en config.sys correct worden aangepast. Druk nog twee keer op Enter en je keert terug naar de opdrachtprompt.

Helaas is er geen installatiewizard voor de muisdriver, dus je moet het bestand autoexec.bat handmatig aanpassen. Voer deze opdracht uit:

Voeg onderaan deze regel toe:

Druk op Enter en vervolgens op Alt om het menu te openen. Kies File / Save en daarna File / Exit. Koppel de floppy los en herstart MS-DOS. Als je nu WOLF3D.EXE uitvoert, zou je geluid en muisbesturing moeten hebben. Als het geluid te zacht is, dubbelklik dan op het luidspreker-icoontje onderaan het 86Box-venster en verhoog de Gain-waarde.

Een aangepast autoexec.bat-bestand zorgt ervoor dat de muisdriver automatisch wordt geladen. 

12 86Box Manager

86Box is een uitstekende emulator, maar de beheermogelijkheden zijn beperkt. Je kunt slechts één geëmuleerde machine configureren met deze emulator. Het is mogelijk om voor elke nieuwe machine handmatig het bijbehorende bestand 86box.cfg te hernoemen, maar werkt niet zo handig. Daarom is het beter om een beheertool zoals WinBox for 86Box of de meer geavanceerde 86Box Manager te installeren. Hier laten we kort zien hoe je aan de slag kunt gaan met die laatste.

Klik op Latest om het zip-bestand te downloaden. Pak het zip-bestand uit naar een geschikte map. Zorg ervoor dat 86Box is afgesloten en start het bestand 86Manager.exe op vanuit deze map. Klik op de Settings-knop en gebruik de bovenste Browse-knop om naar de map te verwijzen waarin het bestand 86Box.exe staat. Gebruik de onderste Browse-knop om naar de map te verwijzen waarin de images (virtuele machines) moeten worden opgeslagen, bijvoorbeeld de submap \vms in je 86Box-map. Bevestig de wijzigingen met OK.

Druk op Add, vink de optie Import VM files from aan, klik op Browse en selecteer de map waarin het bestand 86Box.cfg staat. De machine wordt nu geïmporteerd door 86Box Manager en in de submap met virtuele machines geplaatst. Om een nieuwe machine te maken in de manager klik je op Add, voer je een Name en Description in, vink je (alleen) Configure this virtual machine now aan, en bevestig je met Add en OK. Het bekende instellingenvenster van 86Box wordt nu weergegeven, waarin je de machine naar wens kunt configureren.

Je kunt de instellingen ook altijd later aanpassen door de gestopte machine te selecteren in de manager en op Configure te klikken. Via het contextmenu kun je een geselecteerde machine onder andere starten, bewerken, configureren, verwijderen en klonen.

Met 86Box Manager maak je eenvoudig instellingen voor meerdere virtuele machines.

13 Windows 98

Je bent nu helemaal klaar om een andere machine te emuleren. Laten we Windows 98 als voorbeeld nemen. Ook hier komt het erop aan een geschikte image te vinden en de juiste instellingen voor de virtuele machine te gebruiken. We tonen je kort hoe je dit aanpakt.

Beginnen we met het venster Settings. In de rubriek Machine selecteer je de volgende opties:

Maak in de volgende categorieën ook deze instellingen:

In de categorie Hard disks voeg je een harde schijf toe met (bijvoorbeeld) de volgende eigenschappen: Cylinders (4063), Heads (16), Sectors (63), Size (1999 MB), Bus (IDE) en als Image Format kies je Dynamic-size VHD (.vhd).

Voor de installatie van Windows 98 heb je ook een cd-romspeler nodig. Bij de categorie Floppy & CD-ROM drives kies je bij de sectie CD-ROM drives de optie ATAPI (op Channel 1:0) en stel je Speed in op 62x.

Voor de installatie van Windows 98 SE heb je ook een cd-rom nodig. 

14 Installatie

Bevestig de instellingen met OK en start je nieuwe machine op vanuit 86Box Manager. Druk op DEL om naar de BIOS-setup te gaan. Open daar Standard CMOS Setup en stel Primary Master en Secondary Master in op Auto, en beide slave-apparaten op None. Stel Drive A en/of B in op basis van de types die je in 86Box had ingesteld. Druk op Esc en ga naar BIOS Features Setup, waar je de Boot Sequence instelt op A,CDROM,C. Bevestig met Esc.

Zorg ervoor dat je een imagebestand van de installatie-cd van Windows 98 hebt voordat je het BIOS-setupvenster verlaat. Je kunt dit downloaden, het is een iso-bestand van ongeveer 625 MB.

Koppel dit iso-bestand aan je geëmuleerde machine: ga naar Media / CDROM 1 (ATAPI) / Image en selecteer het gedownloade iso-bestand. Druk vervolgens op F10 en daarna op Y om de gewijzigde BIOS-instellingen op te slaan en de machine te starten. Kies 2. Boot from CD-ROM en daarna 1. Start Windows 98 Setup from CD-ROM. Bevestig met Enter en selecteer Configure unallocated disk space (recommended) en vervolgens Yes, enable large disk support. Zodra je dit bevestigt met Enter, zal de machine nogmaals opstarten vanaf de cd-rom en even later wordt je virtuele harde schijf geformatteerd.

Volg daarna de instructies van de Windows 98-installatiewizard. Houd er rekening mee dat dit proces ongeveer een halfuur kan duren. Na afloop heb je een werkende Windows 98-installatie. Een productsleutel vind je op de eerdergenoemde downloadpagina.

Veel plezier met je geëmuleerde machines en alle applicaties van weleer!

De virtuele installatie van Windows 98 is begonnen.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een goede inbouwvaatwasser met een scherpe prijs? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Beko BDIN38440

Deze goedkope inbouwvaatwasser van Beko heeft plek voor veertien zogeheten couverts. Nuttig wanneer je een keer extra eters hebt, want alle borden, (soep)kommen, kopjes en bestek passen probleemloos in de BDIN38440. Voor messen, lepels en vorken levert de fabrikant een uitneembaar mandje mee. Handig voor het in- en uitladen. Heb je een open (woon)keuken, dan is het lage geluidsniveau van 44 decibel een pluspunt. Er schijnt een rood lampje op de vloer dat de status van de vaatwasser aangeeft. Hieraan zie je of de wascyclus nog bezig is.

Kort nadat het gekozen afwasprogramma is afgerond, opent vanzelf de deur. Hierdoor ontsnapt er vocht uit de vaatwasser. Het voordeel hiervan is dat je bijvoorbeeld plastic borden en broodtrommels niet naderhand hoeft te drogen. Vergeten om het apparaat aan te zetten? Start dan het zogeheten Fast+-programma en heb binnen korte tijd weer een schone vaat. Je kunt als alternatief ook een energiezuinige of extra hete wascyclus activeren. De Beko BDIN38440 past in een standaard nismaat van zestig centimeter, zodat je hem in de meeste keukens kunt integreren. Lees hier enkele reviews van Kieskeurig.nl-bezoekers.

Inventum IVW6008A

Vermoedelijk zul je niet gauw een goedkopere inbouwvaatwasser vinden. Bovendien heeft de Inventum IVW6008A ook nog eens een goede reputatie. Tientallen consumenten komen namelijk tot een gemiddelde beoordeling van een 8,4. Veelgenoemde voordelen zijn de eenvoudige bediening en de ruime binnenzijde met plek voor dertien couverts. Volgens diverse reviewers kun je dit apparaat daarnaast makkelijk inbouwen. Over het volumeniveau van 45 decibel zijn de meningen verdeeld. De een vindt deze vaatwasser stil, terwijl de ander wel wat geluidshinder ervaart.

Zodra je de witte deur openmaakt, zie je op de bovenste rand een bescheiden bedieningspaneel. Hierop kun je kiezen tussen zes programma's. Wie weinig afwas heeft, schakelt de optie Halve belading in. Hierdoor wordt de wascyclus sneller uitgevoerd. Daarnaast bespaar je daarmee water. Voor zonnepaneelbezitters is de startuitstelfunctie een uitkomst. Vertraag de start met drie, zes of negen uur en kies zo een tijdstip dat de panelen stroom opwekken. De IVW6008A heeft een flexibele indeling. Verstel bijvoorbeeld de bovenste lade, waardoor je onderin hoge pannen kwijt kunt. Inventum geeft op zijn producten vijf jaar garantie.

Bosch SMV46KX55E

De breed verkrijgbare Bosch SMV46KX55E heeft op het moment van schrijven de laagste prijs ooit. Hoewel de Duitse witgoedspecialist in zijn eigen webwinkel een prijs van 879 euro hanteert, duiken meerdere webshops onder de grens van vijfhonderd euro. Ten opzichte van de meeste andere vaatwassers in deze prijsklasse heeft dit model bovenin een besteklade. Gunstig, want dankzij drie laadniveaus kun je heel wat vuile borden, pannen en glazen plaatsen. Naast bestek passen er in de bovenste lade ook nog kleine koffiekopjes.

Ondanks de relatief lage aanschafprijs heeft deze luxe vaatwasser een uitgebreid bedieningspaneel inclusief display. Plaats je bijvoorbeeld pannen met (aangekoekte) etensresten, dan komt de extra hete wascyclus van zeventig graden goed van pas. Je kunt ook voor een energiezuinig of kort (één uur) programma kiezen. Verder is er een optie om de vaatwasser automatisch te laten reinigen. Je stelt de start van een gekozen wascyclus zo nodig uit en ziet aan de ledspot op de vloer in hoeverre de SMV46KX55E nog bezig is. Met een opgegeven geluidsniveau van 44 decibel maakt dit apparaat nauwelijks lawaai.

Lees ook: De belangrijkste functies en programma's van je vaatwasser uitgelegd

ETNA VW640N

Voor een vaatwasser in dit prijssegment kent de recent verschenen ETNA VW640N een laag energieverbruik. Reken na honderd cycli op een verbruik van slechts 75 kilowattuur. Wegens het geringe geluidsniveau van veertig decibel leent dit model zich goed voor plaatsing in een open (woon)keuken. Een nuttige optie is de ingebouwde ledverlichting. Hierdoor kun je de vaatwasser ook 's avonds makkelijk in- en uitruimen. Er is ruimte voor veertien couverts. Wil je grote borden en/of pannen plaatsen? Wijzig dan de hoogte van de bovenste lade. Voor bestek is er een mandje bijgesloten.

Deze vaatwasser telt heel wat programma's, zoals extra snel, extra intensief en extra droog. Als alternatief voor laatstgenoemde wascyclus opent de VW640N op jouw verzoek automatisch de deur. Zo ontsnapt de vochtige lucht, waardoor je droge vaat kunt uitruimen. Zit de vaatwasser maar voor de helft vol? Bepaal dan via het bedieningspaneel dat je alleen de bovenste of onderste lade wilt afwassen. Lees hier enkele reviews van consumenten die dit product al hebben gekocht.

Siemens SN61HX08VE

Je verbindt de Siemens SN61HX08VE optioneel met een app, zodat je de voortgang op een smartphone kunt volgen. Selecteer op afstand een programma en schakel het apparaat in. Als je bij de vaatwasser in de buurt bent, zie je aan de blauwverlichte ledspot op de vloer in hoeverre het wasprogramma nog bezig is. Heb je last van het geluid, omdat je bijvoorbeeld even een interessant krantenartikel wilt lezen? Activeer in dat geval voor een halfuur de stille modus. Overigens bedraagt het reguliere geluidsniveau 46 decibel.

Op de SN61HX08VE zijn alle gangbare programma's te vinden, zoals een energiezuinige en snelle modus. Een waardevolle toevoeging is dat je favoriete instellingen kunt kiezen. Activeer in het vervolg met één druk op de knop een aangepaste cyclus. Daarnaast is het automatische vaatwasprogramma het vermelden waard. Hierbij meet een sensor de vuilgraad van het spoelwater, waarna de temperatuur en waterhoeveelheid worden aanpast. Zo wordt er precies genoeg water gebruikt! Deze vaatwasser heeft een capaciteit van dertien couverts. Dankzij een aparte besteklade verdeel je de vuile vaat over drie laadniveaus.

Er zijn talloze soorten strijkijzers te koop, wat het best ingewikkeld kan maken om het juiste apparaat te kiezen. Stoomstrijkijzer, stoomgenerator, droogstrijkijzer: welke heb je nodig én waar moet je op letten als je er een koopt?

Niet iedereen is bij het kopen van een nieuw strijkijzer even kieskeurig. Vaak kiezen we een strijkijzer dat er een beetje leuk uitziet, lekker in de hand ligt en natuurlijk niet al te duur is. Toch is het slim om ook naar andere aspecten te kijken. Zo kun je niet met ieder strijkijzer even makkelijk grote hoeveelheden was wegstrijken, en is het ene strijkijzer beter geschikt om hardnekkige kreukels glad te strijken dan het andere. Met onderstaande checklist weet je zeker dat je nieuwe strijkijzer een schot in de roos is.

Wel of geen stoom?

Misschien wel de belangrijkste vraag in je zoektocht naar een goed strijkijzer is of je wel of niet voor een exemplaar met stoomfunctie kiest. Ga je wél voor stoom, dan heb je in die categorie ook weer verschillende opties. Stoomstrijkijzers zijn reguliere strijkijzers met een klein waterreservoir in het apparaat zelf. De tweede optie is de stoomgenerator, met een extern waterreservoir tot wel twee liter. Geen stoomfunctie nodig? Dan kies je voor een simpel droogstrijkijzer.

Strijken met stoom helpt om de vezels van een stof zachter en soepeler te maken, waardoor je kreukels makkelijk gladstrijkt. Het reguliere stoomstrijkijzer is dan ook veruit de populairste strijkijzersoort. Dit type strijkijzer is niet al te duur en is ideaal als je wel regelmatig strijkt, maar niet wekelijks hele wasmanden. Ook is hij compact van formaat én je kunt hem op iedere strijkplank kwijt.

Dat ligt wat anders bij een stoomgenerator. Vanwege het uitgebreide stoomstation heeft dit type strijkijzer namelijk een strijkplank met een groter plateau nodig. Een stoomgenerator heeft dan wel weer als groot voordeel dat je dankzij dat externe waterreservoir vrijwel oneindig kunt doorstrijken. Ook heeft een stoomgenerator een veel krachtiger stoomvermogen dan een gewoon stoomstrijkijzer, waardoor je zelfs de meest hardnekkige kreukels uit je wasgoed krijgt.

©Arestov Andrew - stock.adobe.com

Dat een stoomgenerator zo groot van formaat is, betekent overigens niet dat je met dit type strijkijzer niet prettig strijkt. Integendeel: je haalt het ijzer voor het strijken namelijk uit het waterreservoir. Daardoor is dit type strijkijzer juist lichter en behendiger dan een gewoon stoomstrijkijzer, waarvan je waterreservoir tijdens het strijken 'meedraagt'.

Tot slot is er nog het droogstrijkijzer zonder stoomfunctie. Dat strijkijzer is vanwege het gebrek aan stoom wat minder geschikt voor moeilijke kreukels en stugge stoffen, maar perfect voor wanneer je zo nu en dan een T-shirt of overhemd strijkt. Droogstrijkijzers zijn een stuk goedkoper dan stoomstrijkijzers en stoomgeneratoren én zijn compact en licht van gewicht. Fijn is ook dat dit type strijkijzer niet regelmatig hoeft te worden ontkalkt.

Vermogen

Het vermogen van een strijkijzer is waarschijnlijk niet het eerste waar je op let, maar dit heeft wél grote invloed op hoe jouw strijkijzer presteert. De wattage van strijkijzers kan variëren van zo'n 800 tot 2600 watt - nogal een verschil! Het vermogen bepaalt hoe snel een strijkijzer opgewarmd is, maar ook hoe warm een strijkijzer kan worden én hoe makkelijk het apparaat deze hitte kan vasthouden. Een constante temperatuur is handig bij het strijken van lastige stoffen en kreukels. Maar ook de stoomkracht hangt af van het vermogen van je strijkijzer. Over het algemeen geldt: hoe hoger het vermogen, hoe meer stoomkracht het apparaat heeft en hoe betere resultaten je krijgt.

Temperatuurinstelling

Moderne strijkijzers beschikken steeds vaker over automatische temperatuurinstelling. Dat houdt in dat het apparaat de temperatuur met behulp van sensoren automatisch aanpast aan de stof die eronder ligt. Handig, want zo wordt het strijkijzer nooit zomaar te heet en blijft de stof mooi intact.

Misschien geef je toch de voorkeur aan een ouderwetse draaiknop op je strijkijzer. Zo'n draaiknop heeft als voordeel dat je zelf alle controle hebt over de temperatuur, en dat je dus ook hogere temperaturen kunt gebruiken voor moeilijkere kreukels. Wat de temperatuurinstelling betreft, is het één niet per se beter dan het ander; het hangt er helemaal vanaf wat je zelf fijn vindt. Houd er wel rekening mee dat een model met automatische temperatuurinstelling vaak wat duurder is.

Gewicht en vorm

Om comfortabel te kunnen strijken heb je een strijkijzer nodig dat je geen lamme arm bezorgt en dat ook moeilijke hoekjes eenvoudig gladstrijkt. Besteed dus zeker aandacht aan het gewicht en de vorm van je nieuwe strijkijzer. Ideaal is een zo breed mogelijke strijkzool met spitse punt. Daarnaast wil je een strijkijzer dat zo licht mogelijk is, het liefst onder de één kilo. Ben je van plan wekelijks wasmanden vol weg te gaan strijken, dan kun je een stoomgenerator overwegen. Deze strijkijzers zijn extra licht dankzij hun externe waterreservoir én strijken lekker krachtig.

©Maksims_Liene | fotoduets

Extra functies

Veel strijkijzers beschikken over handige functies die je misschien aanspreken, zoals de sproeifunctie, stoomstootfunctie en automatisch uitschakelen. Met de sproeifunctie spuit je in plaats van een grotere hoeveelheid stoom een lichte nevel over de stof, wat helpt bij het gladstrijken van niet al te hardnekkige kreukels. De stoomstootfunctie is ideaal voor kreukels die je er met de normale stoomfunctie niet uitkrijgt, maar bijvoorbeeld ook voor het strijken van zwaardere stoffen én voor het verticaal stomen van hangende kleding. Automatisch uitschakelen zorgt ervoor dat het strijkijzer na gebruik niet per ongeluk aan blijft staan. Dat voorkomt ongelukken én scheelt wat op je energierekening.