Je wilt graag nog eens de tijd van MS-DOS of Windows 98 herbeleven, met games en toepassingen van weleer. Helaas is dit niet zo vanzelfsprekend op je snelle machine met Windows 10 of 11, maar met 86Box keer je terug naar het nostalgische tijdperk van meer dan 25 jaar geleden.

Er zijn een paar manieren waarop je ook op een moderne, krachtige machine met Windows 10 of 11 (of met een ander besturingssysteem) retrosoftware en zelfs oudere besturingssystemen aan de praat krijgt. Met wat geluk kom je al een eind door de compatibiliteitsmodus van Windows te activeren: klik met rechts op een snelkoppeling, kies Eigenschappen en open het tabblad Compatibiliteit. In de meeste gevallen kom je er helaas niet zonder geavanceerde technieken als virtualisatie en emulatie.

01 Virtualisatie en emulatie

Virtualisatietools zoals VirtualBox en VMware zijn zogeheten hypervisors. In essentie voeren ze de code uit van de virtuele machine en grijpen ze alleen in wanneer dat nodig is om de scheiding tussen de virtuele machine en de rest van het systeem te handhaven. Dit betekent onder meer dat de virtuele machine dezelfde cpu ziet als het hostsysteem.

86Box daarentegen is een zogeheten systeememulator. Hierbij wordt het volledige systeem, inclusief cpu, chipset en eventuele extra kaarten, in software nagebootst. Een emulator interpreteert elke instructie die wordt uitgevoerd in de virtuele machine. Hoewel deze werkwijze meer processorkracht vereist, is het hiermee mogelijk om het authentieke gedrag van de oorspronkelijke hardware te simuleren. Voor software en games met specifieke (hardware)vereisten is dit doorgaans de aanbevolen methode. Houd er wel rekening mee dat een emulator gebonden is aan de beperkingen van de oorspronkelijke hardware, waardoor extra functies zoals integratie van de muiscursor niet mogelijk zijn.

©Adam Ján Figeľ - stock.adobe.com

02 86Box

Er zijn verschillende emulators beschikbaar, zoals PCem, DOSBox en QEMU, maar als het gaat om het zo nauwkeurig mogelijk simuleren van verschillende hardwarecomponenten, is 86Box een koploper.

86Box bootst verschillende IBM-PC-compatibele systemen en moederborden na uit het laatste decennium van de vorige eeuw. Het kan overweg met Intel-processoren (inclusief verschillende klonen zoals AMD en Cyrix) van de Intel 8088/8086 tot de Pentium Pro/II-processoren uit het einde van de vorige eeuw.

Daarnaast kan de tool verschillende grafische modi emuleren, zoals Hercules, CGA, EGA en VGA. Het ondersteunt ook diverse grafische kaarten en geluidskaarten, waaronder verschillende modellen van Sound Blaster. Wat betreft besturingssystemen kan 86Box overweg met bijna alle versies van MS-DOS, FreeDOS en CP/M-86, bepaalde versies van OS/2, verschillende Linux-distributies, BSD-afgeleiden en vrijwel alle Windows-versies tot Windows XP.

In dit artikel gaan we met 86Box voor Windows aan de slag en brengen we zowel MS-DOS 6.22 – inclusief games zoals Wolfenstein 3D – als Windows 98 tot leven. 86Box is ook beschikbaar voor Linux en macOS.

03 Download

Ga naar de website https://86box.net en download de gewenste versie van 86Box, bij voorkeur een stabiele versie. Op het moment van schrijven was dat versie 3.11. Als je Windows 10 of 11 op je computer hebt geïnstalleerd, kies dan voor 86Box-Windows-64-b4311.zip. Als je met een 32bit-versie van Windows 10 werkt (dit kun je in Windows controleren via Instellingen / Systeem / Info / Type systeem), download dan de 32bit-versie van 86Box. Pak het gedownloade zip-bestand uit naar een aparte map, zoals c:\86box.

Hoewel je nu al zou kunnen dubbelklikken op het bestand 86Box.exe, krijg je dan een foutmelding met de melding: 86Box could not find any usable ROM images. Dit komt doordat 86Box zogeheten ROM-dumps (read-only memory) nodig heeft van de originele computersystemen die je wilt emuleren. Deze bestanden bevatten namelijk het systeem-BIOS alsook low-levelsoftware en eventuele optionele ROM’s die door uitbereidingskaarten worden gebruikt.

Je vindt de benodigde images op deze locatie. Klik aan de rechterkant op Latest en vervolgens op Source code (zip). Maak een submap met de (verplichte) naam roms aan in de map waarin je 86Box hebt uitgepakt, bijvoorbeeld c:\86box\roms. Plaats de complete inhoud van het zojuist gedownloade zip-bestand roms-3.11.zip uit naar deze submap. Dit kan even duren, aangezien ongeveer 380 submappen en 840 bestanden moeten worden uitgepakt. Elk apparaattype uit deze ROM-set belandt namelijk in een afzonderlijke map, met ook weer aparte submappen voor de diverse apparaatmodellen of categorieën.

04 Opstarten

Je bent eigenlijk al klaar om aan de slag te gaan met 86Box. Hoewel er in dit artikel ook een grafische beheertool wordt besproken (zie '86Box Manager'), is het een goed idee dat je ook vertrouwd raakt met de pure 86Box-omgeving. Op deze manier begrijp je beter hoe de emulator werkt en is opgezet. Voor Linux is er trouwens geen GUI-beheertool beschikbaar.

Wanneer je 86box.exe start, verschijnt er een programmavenster waarin even later een heuse IBM Personal Computer lijkt op te starten. Onderliggend zie je dat er in de map 86box een configuratiebestand is aangemaakt met de standaardnaam 86box.cfg. Als je dit bestand opent in een teksteditor zoals Kladblok, zie je meteen een reeks eigenschappen van de geëmuleerde machine, zoals 8088, CGA enzovoort. Dit zijn slechts minimale instellingen met weinig snelheid.

Wat ons betreft kun je gerust een kopie van deze standaardmachine maken, bijvoorbeeld in een bestand als 86box-kopie.cfg. We gaan namelijk het oorspronkelijke configuratiebestand zo meteen overschrijven, omdat we een aangepaste machine willen maken die mooi aansluit bij wat we voor ogen hebben: een ‘snelle’ machine voor MS-DOS 6.22, waarop we plezier kunnen beleven aan de first-person shooter Wolfenstein 3D.

05 Instellingen

Voor het ooit zo populaire besturingssysteem MS-DOS 6.22 (uitgebracht in 1994) zijn de systeemvereisten niet erg strikt, maar het is toch handig om de aanbevelingen te volgen die te vinden zijn op deze webpagina.

Om een nieuwe machine te creëren in 86Box, ga je naar Tools / Settings. Er wordt dan een nieuw dialoogvenster geopend met elf hardware-onderdelen die je indien gewenst kunt emuleren, waaronder Machine, Display, Input devices, Sound, Network en Hard disks. Hier kun je de benodigde onderdelen op de juiste manier instellen. We zullen alleen vermelden wat we zelf hebben gewijzigd. De overige items kun je in principe ongewijzigd laten, tenzij je specifieke parameters bewust wilt aanpassen. Dit kun je doen door op de knop Configure naast het betreffende item te klikken.

06 MS-DOS-configuratie

In de rubriek Machine selecteer je de volgende opties:

Maak in de volgende categorieën ook deze instellingen:

Bij de categorie Hard disks moet je opletten. Klik onderaan op de knop New en stel het Type in op 152 MB (CHS:1224, 15, 17), zodat de bijbehorende waardes automatisch worden ingevuld bij Cylinders (1224), Heads (15) en Sectors (17). Druk nu op de knop Specify en verwijs bijvoorbeeld naar het bestand msdos622hdd.img, ergens in je 86Box-map. Bevestig de wijzigingen met Opslaan en OK (2x). Het schijfbestand van ongeveer 152 MB wordt toegevoegd.

Het zal je niet verbazen dat we straks een floppydrive nodig hebben voor de installatie van MS-DOS. Ga naar de categorie Floppy & CD-ROM drives en selecteer bij het bovenste type Floppy Drives het Type3.5" 1.44M.

Je bent nu klaar met het instellen van de emulator in 86Box. Bevestig de wijzigingen met OK en klik op Save.

07 BIOS-setup

Zodra je bevestigt, start de machine met de configuratie (opgeslagen in het bestand config.cfg). Al snel verschijnt er een foutmelding: er is een probleem met het geëmuleerde systeem-BIOS. Klik daarom in het 86Box-venster en druk op F1 om naar het BIOS-setupvenster te gaan. Onthoud dat je door de middelste knop van de muis in te drukken of via de toetscombinatie F8+F12 kunt ontsnappen uit dit venster van de geëmuleerde machine en kunt terugkeren naar je vertrouwde Windows-hostomgeving. In het setupvenster selecteer je Standard CMOS Setup (druk tweemaal op Enter). Gebruik de pijltjestoetsen om naar Floppy Drive A: te navigeren en stel deze in op 1.44 MB, 3½" met behulp van de toetsen PageDown en PageUp.

Uiteraard moet je ook de harde schijf instellen volgens de parameters die je eerder hebt gekozen in 86Box. Selecteer dus Hard Disk C: en druk meerdere keren op PageUp totdat je achter Type de optie 46 ziet staan met de waardes 1224 / 15 / 65535 / 1223 / 17 / 152 MB. Als alles correct is ingesteld, druk dan op Esc. In het hoofdvenster van je BIOS-setup selecteer je Write to CMOS and Exit en bevestig je met Y en Enter.

08 MS-DOS-installatie

Bij het opnieuw opstarten van je virtuele machine verschijnt een nieuwe foutmelding: Drive not ready error. Insert boot diskette in A:. Dat klopt, want onze virtuele schijf is nog compleet leeg en we hebben natuurlijk een opstartbaar besturingssysteem nodig.

Dat besturingssysteem moet je dus eerst ophalen. Je vindt een versie van MS-DOS 6.22 onder meer op deze pagina, in de vorm van een zip-bestand. Uitgepakt levert dit drie genummerde img-bestanden op. Deze drie floppybestanden moet je in de juiste volgorde koppelen aan het geëmuleerde diskettestation in 86Box. Open hiervoor het menu Media en kies Floppy 1 (3.5" 1.44M): empty en kies Existing image. Verwijs naar het zojuist uitgepakte bestand Disk 1.img en bevestig met Enter, waarna de machine MS-DOS zal opstarten van deze virtuele floppydisk. Druk in het blauwe setupvenster op Enter, selecteer Configure allocated disk space (recommended) en druk tweemaal op Enter. Na de herstart wordt de virtuele harde schijf geformatteerd. Direct erna kun je het juiste land en toetsenbordlay-out instellen. Bevestig weer met Enter en stel de map in voor de MS-DOS-installatiebestanden (de standaardlocatie C:\Dos voldoet prima). Druk nogmaals op Enter, zodat de eigenlijke installatie kan starten. Wanneer om de volgende setupdisk wordt gevraagd, koppel je het tweede img-bestand aan de floppydrive, en je herhaalt dit voor het derde en laatste bestand.

Na afloop maak je de koppeling ongedaan via Media / Floppy 1 / Eject Disk 3 Image en herstart je machine met Enter.

09 DOS-games

Nu zou de oude (en voor sommige mensen vertrouwde) MS-DOS-prompt C:> moeten verschijnen. Als je het commando dir invoert, zie je dat er vier bestanden (zeggen autoexec.bat en config.sys je nog iets?) en een submap op de schijf staan.

Mooi, maar daar willen we wel iets mee! Wat dacht je van een ooit zo populaire DOS-game: Wolfenstein 3D? Daarvoor verwijzen we graag naar deze link, een gearchiveerde versie van een site met een indrukwekkende collectie van oude DOS-applicaties en games. Tik Wolfenstein in bij Search this Collection en klik op (bijvoorbeeld) het eerste resultaat dat zich aandient. Hier download je het 7z-bestand (1,1 MB). Je kunt dit uitpakken met behulp van een gratis tool als 7-Zip. In ons geval leverde dit twee img-bestanden op.

Je weet inmiddels hoe je zo’n img-bestand aan de virtuele floppydrive koppelt. Herstart je MS-DOS-sessie niet, maar tik a: in op de opdrachtregel, gevolgd door het commando dir, zodat de inhoud van je gekoppelde diskette verschijnt.

Voer nu het commando install.bat uit. Bij de vraag Which drive to install to tik je C in. De voorgestelde submap \Wolf3D voldoet prima. Druk op Y om deze te maken. Zodra om Disk 2 wordt gevraagd, koppel je het tweede img-bestand via het menu Media en bevestig je met Enter. Na afloop moet je nogmaals het eerste img-bestand koppelen. Vanuit de map C:\WOLF3D hoef je nu maar het commando wolf3d.exe uit te voeren en de pret kan beginnen. Vergeet na afloop je img-bestand niet te ontkoppelen.

10 Drivers downloaden

Wolfenstein 3D werkt weliswaar, maar helaas nog zonder muisbesturing en met weinig verheffende piepgeluiden. Dit kan beter, maar daar hebben we wel een paar stuurprogramma’s voor nodig.

Voor onze geëmuleerde geluidskaart gebruiken we de Creative PnP Configuration Manager (Rev 4). Je kunt deze downloaden, wederom in de vorm van een 7z-bestand. Het is ook handig om muisondersteuning te hebben, hiervoor downloaden we het zip-bestand van CuteMouse. Pak ook dit bestand uit.

Het probleem is dat we de uitgepakte bestanden van de geluidskaart en de muis naar onze geëmuleerde machine moeten krijgen. Om dit te doen hebben we een floppy-imagebestand nodig en daarvoor maken we gebruik van WinImage (dertig dagen gratis beschikbaar). Installeer deze tool en start hem op als administrator. Open het menu File en kies New. Selecteer 1.44 MB bij Standard Format en bevestig met OK. Druk op het knopje Inject en selecteer het bestand ctcmbbs.exe van de Creative PnP Configuration Manager, evenals alle bestanden uit de submap \BIN van CuteMouse. Bevestig telkens met Yes. Druk op de knop Save, selecteer Image file (*.ima) bij Opslaan als en bewaar het bestand (bijvoorbeeld disk.ima). Sluit WinImage vervolgens af.

11 Drivers configureren

Start je geëmuleerde MS-DOS-omgeving op met 86Box en koppel het zojuist gemaakte image-bestand. Typ a: op de opdrachtprompt en voer daarna het commando dir uit om de inhoud van de floppy te bekijken. Kopieer de geluidsdriver naar de virtuele harde schijf met dit commando:

Verwijder het bestand nu van de floppy met:

Maak een submap genaamd ctmouse aan op de schijf met dit commando:

Kopieer de bestanden naar die submap met:

Nu staat alles netjes op je virtuele harde schijf. Je kunt dit controleren door c: in te voeren, gevolgd door dir.

Voer nu vanuit c: het commando ctcmbbs.exe uit om alle benodigde bestanden uit te pakken. Voer daarna de eigenlijke driverinstallatie uit met install.exe. Bevestig drie keer met Enter, zodat de bestanden autoexec.bat en config.sys correct worden aangepast. Druk nog twee keer op Enter en je keert terug naar de opdrachtprompt.

Helaas is er geen installatiewizard voor de muisdriver, dus je moet het bestand autoexec.bat handmatig aanpassen. Voer deze opdracht uit:

Voeg onderaan deze regel toe:

Druk op Enter en vervolgens op Alt om het menu te openen. Kies File / Save en daarna File / Exit. Koppel de floppy los en herstart MS-DOS. Als je nu WOLF3D.EXE uitvoert, zou je geluid en muisbesturing moeten hebben. Als het geluid te zacht is, dubbelklik dan op het luidspreker-icoontje onderaan het 86Box-venster en verhoog de Gain-waarde.

12 86Box Manager

86Box is een uitstekende emulator, maar de beheermogelijkheden zijn beperkt. Je kunt slechts één geëmuleerde machine configureren met deze emulator. Het is mogelijk om voor elke nieuwe machine handmatig het bijbehorende bestand 86box.cfg te hernoemen, maar werkt niet zo handig. Daarom is het beter om een beheertool zoals WinBox for 86Box of de meer geavanceerde 86Box Manager te installeren. Hier laten we kort zien hoe je aan de slag kunt gaan met die laatste.

Klik op Latest om het zip-bestand te downloaden. Pak het zip-bestand uit naar een geschikte map. Zorg ervoor dat 86Box is afgesloten en start het bestand 86Manager.exe op vanuit deze map. Klik op de Settings-knop en gebruik de bovenste Browse-knop om naar de map te verwijzen waarin het bestand 86Box.exe staat. Gebruik de onderste Browse-knop om naar de map te verwijzen waarin de images (virtuele machines) moeten worden opgeslagen, bijvoorbeeld de submap \vms in je 86Box-map. Bevestig de wijzigingen met OK.

Druk op Add, vink de optie Import VM files from aan, klik op Browse en selecteer de map waarin het bestand 86Box.cfg staat. De machine wordt nu geïmporteerd door 86Box Manager en in de submap met virtuele machines geplaatst. Om een nieuwe machine te maken in de manager klik je op Add, voer je een Name en Description in, vink je (alleen) Configure this virtual machine now aan, en bevestig je met Add en OK. Het bekende instellingenvenster van 86Box wordt nu weergegeven, waarin je de machine naar wens kunt configureren.

Je kunt de instellingen ook altijd later aanpassen door de gestopte machine te selecteren in de manager en op Configure te klikken. Via het contextmenu kun je een geselecteerde machine onder andere starten, bewerken, configureren, verwijderen en klonen.

13 Windows 98

Je bent nu helemaal klaar om een andere machine te emuleren. Laten we Windows 98 als voorbeeld nemen. Ook hier komt het erop aan een geschikte image te vinden en de juiste instellingen voor de virtuele machine te gebruiken. We tonen je kort hoe je dit aanpakt.

Beginnen we met het venster Settings. In de rubriek Machine selecteer je de volgende opties:

Maak in de volgende categorieën ook deze instellingen:

In de categorie Hard disks voeg je een harde schijf toe met (bijvoorbeeld) de volgende eigenschappen: Cylinders (4063), Heads (16), Sectors (63), Size (1999 MB), Bus (IDE) en als Image Format kies je Dynamic-size VHD (.vhd).

Voor de installatie van Windows 98 heb je ook een cd-romspeler nodig. Bij de categorie Floppy & CD-ROM drives kies je bij de sectie CD-ROM drives de optie ATAPI (op Channel 1:0) en stel je Speed in op 62x.

14 Installatie

Bevestig de instellingen met OK en start je nieuwe machine op vanuit 86Box Manager. Druk op DEL om naar de BIOS-setup te gaan. Open daar Standard CMOS Setup en stel Primary Master en Secondary Master in op Auto, en beide slave-apparaten op None. Stel Drive A en/of B in op basis van de types die je in 86Box had ingesteld. Druk op Esc en ga naar BIOS Features Setup, waar je de Boot Sequence instelt op A,CDROM,C. Bevestig met Esc.

Zorg ervoor dat je een imagebestand van de installatie-cd van Windows 98 hebt voordat je het BIOS-setupvenster verlaat. Je kunt dit downloaden, het is een iso-bestand van ongeveer 625 MB.

Koppel dit iso-bestand aan je geëmuleerde machine: ga naar Media / CDROM 1 (ATAPI) / Image en selecteer het gedownloade iso-bestand. Druk vervolgens op F10 en daarna op Y om de gewijzigde BIOS-instellingen op te slaan en de machine te starten. Kies 2. Boot from CD-ROM en daarna 1. Start Windows 98 Setup from CD-ROM. Bevestig met Enter en selecteer Configure unallocated disk space (recommended) en vervolgens Yes, enable large disk support. Zodra je dit bevestigt met Enter, zal de machine nogmaals opstarten vanaf de cd-rom en even later wordt je virtuele harde schijf geformatteerd.

Volg daarna de instructies van de Windows 98-installatiewizard. Houd er rekening mee dat dit proces ongeveer een halfuur kan duren. Na afloop heb je een werkende Windows 98-installatie. Een productsleutel vind je op de eerdergenoemde downloadpagina.

Veel plezier met je geëmuleerde machines en alle applicaties van weleer!

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar betaalbare slimme verlichting voor jouw woonkamer of tuin? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Philips Hue White and Color Ambiance Festavia

Met dit slimme lichtsnoer van twintig meter kun je een tuin of kamer sfeervol verlichten. Vanuit de Philips Hue-app stuur je de 250 leds aan. Bepaal welke kleuren en scènes je wilt weergeven, waarbij je fraaie tinten in elkaar laat overlopen. Pas verder het dimniveau en de helderheid aan. Dankzij de lengte creëer je opvallende effecten op de gevel of binnenmuur. Daarnaast hang je het snoer net zo makkelijk in een flinke kerstboom. De zwarte kabel valt in dat geval niet op. De configuratie is niet moeilijk, want het verlichtingssysteem communiceert via bluetooth rechtstreeks met een smartphone.

Je kunt de Philips Hue White and Color Ambiance Festavia ook op een geschikte bridge aansluiten. Dat heeft als voordeel dat je de lampjes overal op afstand kunt bedienen. Bovendien laat je de lampjes eventueel met andere slimme apparaten samenwerken. Je gebruikt de lichtslinger zowel binnen als buiten, want de leds zijn weerbestendig. Naast deze uitvoering van twintig meter is er tegen een meerprijs ook een lichtslinger van veertig meter (500 leds) te koop.

Philips Hue White GU10 (2-pack)

Deze slimme spotjes zijn een goed alternatief voor 'domme' ledspots of energieslurpende halogeenlampjes. Ze passen in een standaard GU10-fitting, waardoor je alle oude ledspots een-op-een kunt vervangen. Zeker wanneer je meerdere lampjes combineert, is de opbrengst van 400 lumen per stuk behoorlijk fel. De kleurtemperatuur voor wittinten loopt tot 2700 kelvin. Deze lamp ondersteunt geen kleurenweergave.

De Philips Hue White GU10 communiceert via bluetooth met de Philips Hue-app op je smartphone. Selecteer vervolgens de gewenste helderheid of kies een mooie lichtscène. Zo bevat de app schema's die je helpen om je beter te concentreren of te relaxen. Houd er wel rekening mee dat het bereik van bluetooth beperkt is. Als je de slimme ledspots alsnog vanaf elke plek wilt bedienen, kun je de Philips Hue Bridge overwegen. Hierop sluit je tot vijftig geschikte lampen aan. Je hebt dan ook toegang tot meer functies, zoals geofencing. Kom je 's avonds bijvoorbeeld laat thuis, dan springen de ledspots vanzelf aan.

WiZ A60 (2-pack)

Gebruik deze betaalbare verlichtingsset voor bestaande lampen. Je draait de E27-fitting gewoon in de armatuur van bijvoorbeeld een vloer-, bureau- of tafellamp. Via de WiZ Connected-app verbind je beide peertjes rechtstreeks met jouw wifi-netwerk. Het gebruik van een bridge is dus niet nodig, terwijl je de lampen vanaf overal ter wereld kunt bedienen. Is er geen draadloos netwerk beschikbaar? Geen probleem, want als alternatief stuur je ze via een bluetooth-verbinding aan.

In de app kies je tussen zo'n zestien miljoen kleuren, al kun je ook een warme wittint selecteren. Ook kun je effecten en routines instellen. De lichtsterkte van 806 lumen is voor een doorsnee (woon)kamer ruimschoots voldoende. Nuttig om te weten is dat dit WiZ-product met verschillende smarthomeplatformen overweg kan, waaronder Google Home en Apple HomeKit. Je schaft de twee E27-lampen tegen een kleine meerprijs eventueel inclusief afstandsbediening aan. Hiermee switch je eenvoudig tussen vier vooraf geprogrammeerde scènes en dim de verlichting.

Lees ook: 10 vragen over slimme verlichting

Twinkly Light Tree 3D

Deze lichtgevende kerstboom maakt van jouw tuin een heuse bezienswaardigheid. Met een mast en haringen zet je de slinger met 750(!) ledlampjes stevig vast. Prik vervolgens de bijgesloten stekker in het stopcontact om deze vier meter hoge kerstboom te verlichten. Je kunt als alternatief ook een uitvoering van drie meter of zelfs zes meter kopen. Het product voldoet aan de eisen van de IP44-norm en kan een spatje regen dus prima verdragen.

Zodra de mast eenmaal staat, gebruik je de Twinkly-app op je smartphone om de verlichting te configureren. Dat werkt via een rechtstreekse bluetooth- of wifiverbinding. Je hebt hierbij keuze tussen alle kleuren van de regenboog, maar je kunt desgewenst ook voor warm wit licht kiezen. In de app staan er tientallen fraaie (knipperende) lichteffecten voor je klaar. Bovendien creëer je eventueel ook eigen effecten. Vind je de lampjes te fel, dan verlaag je de helderheid ervan. Stel verder een tijdschema in. Een leuke optie is dat de Light Tree 3D optioneel met andere Twinkly-verlichtingssystemen samenwerkt.

TP-Link Tapo L630 (4-pack)

Voeg met dit prijsvriendelijke 4-pack in één klap kleurenverlichting toe aan bijvoorbeeld je plafond of keuken. Wie niet zoveel lampjes nodig heeft, kan ook een 2-pack overwegen. De TP-Link Tapo L630 heeft een gangbare GU10-fitting, waardoor je oude spotjes in huis eenvoudig kunt vervangen. In de behuizing bevindt zich een wifi-adapter. Hierdoor verbind je de lampen rechtstreeks met het draadloze thuisnetwerk. In tegenstelling tot veel andere slimme verlichtingssystemen heb je dus geen bridge of basisstation nodig.

De kleurtemperatuur loopt van 2200 tot 6500 kelvin, zodat je volop kunt variëren tussen koele en warme wittinten. Verder stel je net zo makkelijk een vrolijk kleurtje in, want je hebt keuze tussen zestien miljoen kleuren. De GU10-spotjes ondersteunen een behoorlijke lichtsterkte van maximaal 350 lumen, maar je kunt ze naar behoefte dimmen. Handig is dat je in de TP-Link Tapo-app desgewenst diverse schema's instelt. Op die manier springt de verlichting 's avonds vanzelf aan. Het is zelfs mogelijk om de lampen af te stemmen op de zonsopgang en -ondergang. Even geen smartphone bij de hand? Geen probleem, want je bedient de Tapo L630 net zo makkelijk met je stem. Dat werkt via Amazon Alexa of Google Assistent.

In de drukke decembermaand wil je iets lekkers op tafel zetten, maar liever niet de hele middag in de keuken staan. De airfryer is dan je beste hulp: één apparaat waarmee je supersnel allerlei snacks en lekkernijen maakt, zonder dat de keuken ontploft. Van kruidnoten tot bladerdeegsterren en mini-kaaskroketjes: fijne feestdagen!

Kleine hapjes, groot gemak

Wie denkt dat de airfryer alleen geschikt is voor friet en kroketten, heeft het mis. Met bladerdeeg, een beetje creativiteit en wat basis-­ingrediënten maak je in korte tijd verrassend veel verschillende gerechtjes. Denk aan mini-saucijzenbroodjes, bladerdeeghapjes met brie en cranberry of kleine pizzarondjes met tomaat en mozzarella.

©ID.nl

Nog meer lekkers voor wie (van) zoet is

Nog meer zoete trek?De airfryer is je beste vriend. Je kunt er mini-appelflappen in bakken, kleine kaneelbroodjes of plakjes appel met kaneel en een beetje honing. Het bakt snel en de suiker karamelliseert mooi zonder dat je extra boter nodig hebt. Voor een feestelijke touch kun je wat poedersuiker of gesmolten chocolade toevoegen zodra deze zoete hapjes uit de mand komen.

Wie het makkelijk wil houden, gebruikt kant-en-klaar deeg of koekjesdeeg: rol kleine balletjes, leg ze in de airfryer en bak ze een paar minuten tot ze goudbruin zijn. Ideaal als snelle zoete traktatie bij de koffie of als dessertje na het eten.

©ID.nl

©ID.nl

Je ideale keukenhulp voor de feestdagen

De airfryer bewijst in december zijn waarde. Je maakt er zonder moeite hapjes mee voor elk moment, van sinterklaasavond tot oud en nieuw. Of het nu gaat om kruidnoten, bladerdeegsterren of kaaskroketjes: met de airfryer is het zo gepiept. Zo blijft er genoeg tijd over voor wat écht belangrijk is: gezelligheid aan tafel.

🎯 Populairste merken airfryer in NL

Philips
Aanrader: Philips 3000 Series NA352/00 Airfryer 9 L Dual Basket. Dubbele mand en ruime inhoud, geschikt voor gezinnen of grotere porties. Reviewscore op Kieskeurig: 8,2.

Tefal
Aanrader: Tefal Dual Easy Fry & Grill EY905D 8.3L XXL Airfryer. Ruim model met twee lades, geschikt voor grotere porties of volledige maaltijden. Reviewscore op Kieskeurig: 8,8.

Inventum
Aanrader: Inventum GF500HLD Airfryer. Betaalbare instapper; handig voor kleinere huishoudens. Reviewscore op Kieskeurig: 9,2.

Princess
Aanrader: Princess Double Basket Airfryer - 8L - 2400W. Dubbele airfryer met twee manden van 4 liter. Meer dan genoeg capaciteit voor een gezin. Reviewscore op Kieskeurig: 8,5.

Ninja
Aanrader: Ninja Airfryer XXL Max Pro. Geschikt voor 3-4 personen. Gelijkmatige resultaten bij friet, groenten en vlees. Dankzij de hogere stand wordt alles extra knapperig. Reviewscore op Kieskeurig: 9,6.

🔟 Over de reviewscores op Kieskeurig.nl
Op Kieskeurig.nl schrijven consumenten reviews over producten. Bij de beoordeling zie je niet alleen het gemiddelde cijfer, maar ook hoeveel reviews er zijn geschreven. Zo krijg je meteen een indruk of de score op basis van één enkele review is of op basis van veel gebruikerservaringen.