ID.nl logo
Van e-mailbijlage tot eigen server: bestanden delen doe je zo
© Chor muang - stock.adobe.com
Huis

Van e-mailbijlage tot eigen server: bestanden delen doe je zo

Je wilt een aantal bestanden, een datamap of een compleet fotoalbum via het internet met anderen delen. We bekijken verschillende en overwegend gratis mogelijkheden, van het versturen van eenvoudige e-mailbijlagen tot bestanden delen via eigen servers in je thuisnetwerk.

In dit artikel stellen we verschillende technieken, diensten en tools voor waarmee je gegevens via het internet kunt delen:

  • Versturen via e-mail
  • Uploaddiensten als WeTransfer en Send Anywhere
  • PairDrop
  • Jumpshare
  • Cloud
  • Eigen bestandsserver (FTP)
  • NAS

Lees ook: Veilig bestanden opslaan in de cloud? Dit zijn 5 versleutelde cloudopslagdiensten

Tip 01: E-mailbijlage

Als je een beperkte hoeveelheid gegevens met specifieke personen wilt delen, is e-mail een voor de hand liggende keuze. Je kunt namelijk een of meerdere bestanden als bijlage toevoegen. Eventueel kun je deze eerst comprimeren naar een zip-archief. In Windows doe je dit als volgt. Selecteer de bestanden in de Verkenner, klik met de rechtermuisknop op je selectie en kies Kopiëren naar / Gecomprimeerde (gezipte) map. Als je om veiligheidsredenen dit zip-bestand wilt beveiligen met een wachtwoord, kun je beter een gratis tool als 7-Zip gebruiken. Na installatie klik je met de rechtermuisknop op je bestandsselectie en kies je 7-Zip / Toevoegen aan archief. Kies het gewenste archiefformaat (bijvoorbeeld zip) en voer een wachtwoord in (tweemaal) bij Versleuteling. De Versleutelingsmethode laat je staan op ZipCrypto als je wilt dat de ontvanger het zip-bestand vanuit Verkenner kan uitpakken. Uiteraard moet je wel het wachtwoord aan de beoogde ontvanger(s) verstrekken, het liefst via een afzonderlijke e-mail of, nog veiliger, via een apart communicatiekanaal.

Weet wel dat e-mailproviders beperkingen hanteren voor de grootte van bijlagen. Zo heeft Gmail een limiet van 25 MB, maar in de praktijk is dit ongeveer de helft (wegens de extra e-mailcodering). Het is dus verstandig om vooraf bij je e-mailprovider te controleren wat de praktische limiet is. Zo kan onze eigen provider (Fastmail) bijvoorbeeld tot circa 50 MB aan bijlagen in één keer verwerken.

Je kunt meerdere bestanden in één compact en versleuteld zip-archief stoppen.

Gesplitst Wil je een bestand als e-mailbijlage versturen dat de ingestelde limiet van je mailprovider overschrijdt, dan kun je overwegen het op te splitsen en de bestandsdelen afzonderlijk te versturen. Dit kan met het gratis GSplit (portable). Start de tool, open het menu Split en kies Show “Split Express” Expert. Geef bij Split this file het bronbestand aan, navigeer naar de doelmap (bij Copy the pieces to), laat make Blocked pieces geselecteerd en geef de maximumgrootte van elk deel aan. Vul bijvoorbeeld 10000000 in voor bestanden van 10 MB elk. Bevestig met OK en met Split.

De ontvanger moet deze stukken natuurlijk weer tot één groot functioneel bestand aan elkaar rijgen. Dit kan eveneens met GSplit: klik op Unite, verwijs naar het eerste bestandsdeel (disk1.gsd) evenals naar een doellocatie met Select Output en bevestig met Opslaan. Of je stuurt als verzender, naast de bestandsdelen ook het automatisch gegenereerde bestand disk1.exe mee. Wanneer de ontvanger dan alle ontvangen delen samen met dit bestand in dezelfde map plaatst, volstaat een dubbelklik op dit exe-bestand om het originele bestand samen te stellen.

Kies zelf hoe groot je de opgesplitste bestandsdelen wilt maken.

Tip 02: WeTransfer

In het kader ‘Gesplitst’ leggen we uit hoe je grote bestanden kunt opsplitsen om ze alsnog via mail te versturen, maar efficiënter is het om je bestand via gespecialiseerde uploadservices te delen.

Een van de bekendste diensten is WeTransfer. Met de gratis versie kun je bestanden of mappen tot maximaal 2 GB in één keer verzenden. Je hoeft alleen te verwijzen naar de gewenste data, de e-mailadressen van de ontvangers en jezelf in te voeren, en een titel en bericht toe te voegen.

Wanneer je op Versturen klikt, ontvang je op het ingevoerde e-mailadres een verificatiecode die je moet invoeren in het daarvoor bestemde veld. Zodra je op Verifieer hebt geklikt, begint WeTransfer met het verzenden van de bestanden. Houd het browservenster open terwijl de overdracht plaatsvindt.

De ontvangers ontvangen een e-mail met een downloadlink. Je ontvangt zelf een melding zodra de gegevens zijn verzonden, wanneer een ontvanger de bestanden heeft gedownload, of als de overdracht dreigt te verlopen. In de gratis versie gebeurt dit standaard na zeven dagen. In de bijbehorende e-mails vind je tevens de downloadlink, die je eventueel ook zelf met anderen kunt delen. De betaalde versies (vanaf 10 euro per maand) bieden niet alleen veel meer opslagruimte (200 GB en meer), maar stellen je ook in staat om een wachtwoord en een aangepaste verloopperiode in te stellen.

WeTransfer is ook beschikbaar als mobiele app voor zowel Android als iOS.

De gratis versie van WeTransfer voldoet prima voor sporadische datatransfers tot 2 GB.

Tip 03: Uploaddiensten

Vermeldenswaardig zijn zeker ook TransferXL en Send Anywhere.

In de gratis versie van TransferXL kun je bestanden tot 5 GB per keer verzenden (maximaal 10 GB per dag) naar maximaal vijf ontvangers tegelijk. Net als bij WeTransfer blijven de uploads zeven dagen beschikbaar. Het enige wat je hoeft te doen, is de bestanden naar het browservenster slepen, de bestanden selecteren en op Verstuur <n> bestand(en) klikken. Als je Transferlink maken hebt geselecteerd, ontvang je een downloadlink die je zelf moet delen. Met Link in e-mail verzenden kun je de link rechtstreeks vanuit het browservenster via e-mail versturen. Je kunt ook eerst op het tandwielpictogram klikken en Versleuteling activeren. Kopieer voor de zekerheid het automatisch gegenereerde wachtwoord naar het klembord voordat je op Versleutel Transfer klikt. Om een versleuteld zip-bestand uit te pakken, heeft de ontvanger een tool als 7-Zip nodig.

Send Anywhere is eveneens beschikbaar als desktop- en mobiele app voor verschillende platforms. Zodra je de gewenste bestanden hebt toegevoegd, verschijnt er een zescijferige code die tien minuten geldig blijft. De ontvanger hoeft alleen maar Send Anywhere te openen en deze code in het veld Receive in te voeren. Als verzender kun je, na je aanmelding, ook op Share Link klikken. Deze link blijft 48 uur geldig en je kunt de links ook beheren op je andere apparaten. Via een directe transfer met code kun je bestanden van onbeperkte grootte verzenden, terwijl bij een upload via een link de bestandsgrootte beperkt is tot 10 GB in de gratis versie.

Met Send Anywhere kun je onbeperkt bestanden delen, die blijven wel slechts tien minuten beschikbaar.

Tip 04: PairDrop

Met de directe transfer van Send Anywhere is het geen grote stap naar P2P-diensten als ShareDrop en PairDrop. Deze diensten zijn in de eerste plaats ontworpen voor het uitwisselen van gegevens tussen twee apparaten binnen hetzelfde netwerk, maar ze ondersteunen ook gegevensoverdracht tussen verschillende netwerken. We leggen kort uit hoe je dit doet met PairDrop.

Ga je met je pc of mobiele apparaat naar de PairDrop-website in je browser. Onderaan verschijnt je eigen ‘persona’ met een willekeurige naam, deze kun je wijzigen via het potloodpictogram. Andere gebruikers die zich binnen hetzelfde netwerk bij PairDrop hebben aangemeld, verschijnen met hun eigen persona in je browservenster. Om buiten je netwerk bestanden te kunnen delen, klik je bovenaan op Openbare ruimte tijdelijk betreden. Nu krijg je je eigen code te zien. De gebruiker in het andere netwerk doet hetzelfde, en een van jullie voert de code van de andere gebruiker in, zodat alle persona’s in hetzelfde browservenster verschijnen. Door met de rechtermuisknop op een persona te klikken, kun je deze een tekstbericht sturen, maar je kunt ook een of meerdere bestanden uit je Verkenner naar de gewenste persona slepen. Zodra deze persoon toestemming geeft, worden de gegevens overgedragen. Een nadeel van deze dienst(en) is wel dat het apparaat van de verzender tijdens de overdracht ingeschakeld moet blijven.

Je kunt via peer-to-peer bestanden versturen naar gebruikers in een ander netwerk.

Toe aan een nieuwe smartphone?

Van Apple tot Xiaomi

Tip 05: Jumpshare

Jumpshare combineert de eigenschappen van een uploadservice en een cloudopslagservice. Je kunt bestanden overbrengen naar het browservenster of het applicatievenster – je kunt het programma namelijk ook als desktopapplicatie installeren – om ze vervolgens naar de gewenste ontvangers door te sturen. Dit kan via de opties Link of Share. Via Share kun je de link rechtstreeks vanuit de applicatie via e-mail verzenden. Je hoeft hiervoor zelfs niet te wachten tot je bestand volledig is geüpload.

Maar er is meer. Je komt in Jumpshare namelijk automatisch terecht in je persoonlijke ‘workspace’, inclusief bestandsmanager. Hier kun je een voorbeeldweergave van je geüploade bestanden bekijken en bestanden naar andere bibliotheken en mappen kopiëren of verplaatsen.

De betaalde Plus-versie biedt extra functies zoals Lock, Self-Destruct en Version History. Er is ook een gedeelde bibliotheek en een bibliotheek voor teamleden, wat het eenvoudiger maakt om gegevens uit te wisselen met collega’s en anderen. In de gratis versie heb je 2 GB opslagruimte tot je beschikking. De desktop-app bevat ook tools om schermafbeeldingen en -video’s te maken, waarna deze rechtstreeks naar je persoonlijke bibliotheek worden geüpload.

Jumpshare is een gratis uploaddienst annex cloudopslagruimte, vooral bedoeld om data via te delen.

Tip 06: Cloud

Jumpshare brengt ons naadloos bij de bekende cloudopslagdiensten als Google Drive, OneDrive, iCloud en Dropbox. Met deze diensten kun je gegevens voor persoonlijk gebruik opslaan, bijvoorbeeld als back-up of om altijd online toegang te hebben tot je bestanden. Maar het is ook mogelijk om gegevens te delen. We vertellen kort hoe je dit kunt doen in een browser of vanaf je computer, hoewel het net zo goed vanuit de bijbehorende mobiele apps kan.

We nemen eerst de website van OneDrive als voorbeeld. Selecteer een of meer bestanden of mappen en klik bovenaan op Delen. Er verschijnt een dialoogvenster waarin standaard de optie Iedereen met de koppeling kan bewerken is geselecteerd. Je kunt deze koppeling vervolgens vanuit dit venster naar de opgegeven personen (e-mailadressen) sturen, of je klikt op Kopiëren om de link naar het klembord te kopiëren zodat je deze zelf kunt delen. Als je niet wilt dat de ontvangers je bestand(en) kunnen bewerken, klik dan op het potloodpictogram en kies Kan weergeven. Kies Instellingen voor delen als je een verloopdatum wilt instellen, waardoor de link niet langer zal werken na die datum. Als je Iedereen hebt geselecteerd in plaats van Specifieke personen, kun je de toegang tot je gegevens beveiligen met een wachtwoord.

Bestanden delen via OneDrive: bewerken of niet, met of zonder verloopdatum of wachtwoord. 

Tip 07: OneDrive-integratie

Microsoft OneDrive is naadloos geïntegreerd in Windows en Office-applicaties. Het wordt standaard geïnstalleerd met Windows en is toegankelijk via het wolkpictogram in het systeemvak op de Windows-taakbalk. Door op Map openen te klikken en vervolgens Delen te selecteren, kun je bestanden met anderen delen. De opties zijn vergelijkbaar met die op de OneDrive-website.

Als je in Office bent aangemeld met je Microsoft-account, kun je documenten direct delen door op Delen te klikken in de rechterbovenhoek van je document. Hiervoor moet het document wel eerst naar OneDrive geüpload worden. Dit doe je door in het menu Bestand te kiezen voor Opslaan (als) en vervolgens je OneDrive-locatie te selecteren. Je kunt deze locatie ook als standaard instellen via Bestand / Opties / Opslaan en dan te kiezen voor Bladeren bij Standaardbestandslocatie.

In Office-applicaties komt nu ook de knop Automatisch opslaan beschikbaar (linksboven). Als deze ingeschakeld is, worden alle wijzigingen aan je document in realtime opgeslagen in OneDrive.

Een vergelijkbare integratie vind je ook terug in Outlook. Hier kun je bij het invoegen van bestanden kiezen om een koppeling naar een bestand in OneDrive te delen in plaats van een kopie bij te voegen. Door vervolgens op het pijltje naast zo’n bijlage te klikken, kun je de toegangsrechten voor de ontvangers aanpassen.

OneDrive maakt het je gemakkelijk bestanden vanuit Windows en Office met anderen te delen.

Nog geen OneDrive?

Met een jaarabonnement op Microsoft 365 wel

Tip 08: Google Drive

Ook de andere grote cloudopslagdiensten bieden vergelijkbare deelfunctionaliteiten. Bij Google Drive open je een dialoogvenster door op Delen te klikken. Hier kun je verschillende machtigingsniveaus instellen, namelijk Kijker, Reageerder of Bewerker, en dit kun je eventueel beperken tot specifieke ontvangers. Wil je de deelstatus van je bestanden controleren en/of aanpassen, selecteer dan dat betreffende bestand of die map. In het informatiedeelvenster aan de rechterkant kun je vervolgens op het tabblad Details de status aanpassen door op Toegang beheren te klikken.

Deze deelfunctionaliteit is ook beschikbaar in Google Documenten, Spreadsheets of Presentaties, ook in de mobiele apps. Hier deel je documenten op een vergelijkbare manier via de knop Delen. Ook Gmail werkt soepel samen met Google Drive. Bij het opstellen van een nieuwe e-mail kun je onderaan op Bestanden invoegen met Drive klikken. Selecteer de items en klik op Drive-link zodat je een onbeperkt aantal bestanden kunt delen. Als je voor Bijlage kiest, moet je rekening houden met de bijlagelimiet (ongeveer 12 MB).

Delen vanuit Google Documenten (via Google Drive) gaat net zo makkelijk.

Tip 09: Google Foto’s

Als je een Google-account hebt, is de kans groot dat je foto’s en video’s op je mobiele apparaat automatisch in Google Foto’s opslaat. Om een selectie foto’s of een album te delen, open je de app Google Foto’s en selecteer je de gewenste foto’s. Tik op Delen en kies de app waarmee je de foto’s wilt versturen, zoals WhatsApp of Gmail. Je kunt ook een link maken en met een schuifknop bepalen of anderen foto’s mogen toevoegen. Deze link kun je vervolgens naar anderen versturen.

Voor het (semipermanent) delen van een specifiek fotoalbum met bepaalde personen, ga je naar Bieb, onderaan in de app, tik je op de plus-knop bij Albums om een nieuw album te maken en voeg je de gewenste foto’s toe. Na het maken van het album gebruik je de knop Delen om een link te maken en deze naar de ontvangers te sturen. Als je het album opent en op het linkpictogram tikt, kun je verschillende opties instellen, zoals het sturen van een melding, het delen van de fotolocatie (standaard uitgeschakeld) en het toestaan van samenwerking, wat inhoudt dat anderen foto’s kunnen toevoegen (standaard ingeschakeld).

Naast Google Foto’s zijn er natuurlijk nog andere fotodeeldiensten die de mogelijkheid bieden om foto’s en albums te delen, zoals Flickr en Apple Foto’s (via een iCloud-fotobibliotheek).

Controleer of de opties goed staan ingesteld bij een gedeeld album in Google Foto’s.

Tip 10: Bestandsserver

Met uitzondering van tip 1 en 4 hebben we tot nu toe gebruikgemaakt van gratis (cloud)diensten van derden. Als je liever zelf voor de benodigde server wilt zorgen, bijvoorbeeld op een tweede, wat ouder apparaat, vergt dat wat meer inspanning. We zullen je enkele concrete mogelijkheden geven, maar kunnen in dit artikel helaas niet diep ingaan op serverconfiguraties.

Je kunt bijvoorbeeld een bestandsserver op basis van het versleutelde FTPS-protocol opzetten, bijvoorbeeld met de populaire FileZilla Server. Je installeert deze met enkele muisklikken, waarbij je de standaardopties ongewijzigd kunt laten. Nadat je de server hebt opgestart, klik je op Connect to Server en bevestig je met OK. De server zou nu actief moeten zijn.

Ga naar het Server-menu en selecteer Configure. Veiligheidshalve stel je de Server listeners best in op Require explicit FTP over TLS. Standaard wordt hierbij een zelfondertekend TLS-certificaat gebruikt, maar je kunt er bij FTP and FTP over TLS (FTPS) ook voor kiezen om een Let’s Encrypt-certificaat te gebruiken en dit via Let’s Encrypt te installeren.

Een beveiligde FTP (over TLS)-verbinding is, zeker bij het delen van privacygevoelige data, een must.

Router Wanneer je een server opzet op een pc of NAS binnen je thuisnetwerk, wil je deze wellicht ook van buitenaf, via het internet, toegankelijk maken. In de praktijk kan dit lastig zijn, omdat je server op een machine met een niet-routeerbaar IP-adres kan draaien, en je netwerk daardoor van buitenaf normaal gesproken alleen bereikbaar is via het externe IP-adres van je router (afkomstig van je internetprovider).

Een mogelijke oplossing is het instellen van port forwarding op je router, zodat aanvragen van buitenaf automatisch worden doorgestuurd naar (de juiste poort op) de juiste machine binnen je netwerk. Je kunt instructies voor de verschillende specifieke routers vinden via deze pagina. Nog handiger is het wanneer je via een gratis DDNS-dienst je netwerk, ondanks een dynamisch ip-adres, via een vaste hostnaam kunt benaderen.

Port forwarding is een techniek om een interne server toch van buitenaf bereikbaar te maken.

Tip 11: FileZilla

Ga nu naar de sectie Rights Management / Users. Onderaan het gedeelte Available users klik je op Add en voeg je een gebruiker toe met een naam en wachtwoord. Bij Mount point klik je op Add en vul je bij Virtual path bijvoorbeeld /gedeeldedata in en bij Native path vul je het pad in naar de map die je wilt delen (bijvoorbeeld C:\data). Stel Access mode in op de gewenste machtiging, zoals Read only. Probeer de verbinding eerst lokaal uit, bijvoorbeeld met de gratis FileZilla Client. Voer hiervoor het ip-adres van de servermachine in bij Host, evenals het gebruikers-ID van de FileZilla-server. Klik op Snelverbinden, vink eventueel Always trust this certificate in future sessions aan. Als alles goed is ingesteld, krijg je nu toegang tot de gedeelde data.

Een alternatieve optie is een SFTP-verbinding met de ingebouwde OpenSSH-server in Windows. Op onze website vind je het artikel ‘Je privacy gegarandeerd: zo zet je een veilige SFTP-verbinding op’ met een uitleg hoe je dit zelf in kunt stellenn.

Links: een deel van de serverconfiguratie. Rechts: een geslaagde client-serverconnectie.

Andere servers Je kunt ook gebruikmaken van servers als NextCloud of OwnCloud. Die fungeren zowel als een persoonlijke cloudopslagruimte en zijn tevens geschikt voor online samenwerking (zie ook het artikel Eigen cloud maken met ownCloud. Of je installeert de bestandsserver Resilio Sync, op basis van P2P, die vooral bedoeld is voor bestandsynchronisaties, maar die je net zo goed voor bestandsdeling kunt inzetten (zie ook het artikel Resilio Sync Free - Alle data back-uppen en syncen).

Is het vooral je bedoeling om foto’s te delen, dan kun je hiervoor terecht bij een specifieke fotoserver als Piwigo. Je hebt er ook een web- en databaseserver voor nodig, zoals een WAMP-server (Windows, Apache, MySQL en PHP). Zodra je webserver en mySQL-database functioneel zijn, kun je de Piwigo-server vanuit een dashboard in je browser verder configureren, zoals het aanmaken van gebruikers met de juiste rechten en het creëren van fotoalbums.

De WAMP-server staat klaar: nu Piwigo nog configureren.

Tip 12: NAS-apps

Heb je een NAS, dan beschik je vaak over verschillende apps om data te delen, te vinden in het meegeleverde App Center. We nemen Synology met DiskStation Manager als voorbeeld, maar ook QNAP biedt vergelijkbare apps en diensten.

Ga naar Package Center en selecteer Alle pakketten. Een van de standaard geïnstalleerde pakketten is File Station, waarin je snel een gedeelde map kunt maken via Maken / Nieuwe gedeelde map maken, of door met de rechtermuisknop te klikken op een bestaande map en voor Delen te kiezen.

Als je QuickConnect hebt ingesteld (via Configuratiescherm / Externe toegang / QuickConnect), verschijnt er meteen een url bij Koppeling delen die je met anderen kunt delen, bijvoorbeeld via e-mail of een QR-code. Je kunt hier ook Beveiligd delen inschakelen en bij Privacy-instellingen Openbaar - wachtwoordbeveiliging activeren en een wachtwoord instellen. Bij Geavanceerde opties kun je een geldigheidsduur instellen en aangeven hoeveel ‘toegestane toegangen’ je wilt verlenen. Via www.kwikr.nl/syex vind je instructies om je NAS via QuickConnect van buitenaf toegankelijk te maken. Eventueel kan dit ook met port forwarding en DDNS (zie ook het kader ‘Router’).

Specifiek voor het delen van fotoalbums kun je de app Synology Photos installeren vanuit het Package Center. Via deze pagina vind je gedetailleerde instructies.

We willen ook graag Synology Office vermelden, een samenwerkingsgerichte toepassing voor het maken van documenten, spreadsheets en presentaties in Synology Drive. Ook zijn er nog andere servers beschikbaar waarmee je op verschillende manieren data kunt delen met anderen. Keuze te over!

De app File Station kun je prima gebruiken om mappen met specifieke gebruikers te delen, ook via internet.

Nog geen NAS?

Misschien is dit hét moment
Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Digitale veiligheid in 2025: hoe en waar ben je kwetsbaar?
© ryanking999 - stock.adobe.com
Zekerheid & gemak

Digitale veiligheid in 2025: hoe en waar ben je kwetsbaar?

Dat het internet niet veilig is en je bijvoorbeeld accountgegevens en je computer moet beveiligen, weet iedereen wel. Maar waartegen je ze moet beveiligen, dat is steeds minder duidelijk. Weten wat precies de dreiging is en welk risico je loopt, is een belangrijke stap in het kiezen van de juiste beveiligingsmaatregel. Wij gingen in gesprek met experts op dit vlak. Tegen welke dreiging moeten we ons eigenlijk beveiligen?

In dit artikel vertellen we je over de online dreigingen anno 2025: • Ransomware • Phishing • Deepfakes • IoT-aanvallen Lees hierna zeker ook: Veilig downloaden: hier moet je op letten

In een donkere kamer vol beeldschermen, zit een jongeman achter een computer. De capuchon van zijn hoodie is zo ver over zijn hoofd getrokken dat zijn gezicht onzichtbaar is . Een hacker! Hoewel maar weinigen van ons er een in het wild zijn tegengekomen, weten we allemaal hoe een hacker eruitziet. Althans, dat denken we. Maar hoe realistisch is dit beeld? En zijn we veilig genoeg als we deze hacker buiten onze computer houden? Niet volgens de experts.

Dreiging en risico

Door het gebruik van computers, smartphones en online diensten stellen we ons dagelijks bloot aan diverse digitale dreigingen. Welke dat precies zijn, verandert door de tijd – evenals het gevaar dat we erdoor lopen en het risico dat we ermee nemen. Overheden, maar ook bedrijven en organisaties werken veelal met dreigingsbeelden. Dat zijn analyses waarin ze de dreigingen zo concreet mogelijk maken en het risico ervan inschatten. Behalve dat het een goede manier is om de dreigingen helder te krijgen, is het vooral nuttig bij de keuze voor te nemen maatregelen.

Volgens het Cybersecurity Woordenboek is een dreiging: ‘iets, een gebeurtenis, wat gevaar of schade kan opleveren’. Bij elke dreiging hoort een risico. Dit is de ‘kans dat het ook echt gebeurt gecombineerd met de gevolgen van die de schade’. Bedoeld wordt dat wanneer bijvoorbeeld de financiële schade van een dreiging een bedrijf failliet kan laten gaan, het risico van de dreiging groter is dan alleen de kosten van de oplossing.

Lekken van persoonlijke gegevens

De schade hoeft ook lang niet altijd financieel te zijn. Het lekken van gevoelige persoonlijke gegevens heeft al snel veel meer impact en betekenis voor die persoon en vaak ook zijn omgeving, dan alleen het bedrag dat ermee gemoeid is. En dat geldt ook wanneer ransomware digitale foto’s vernietigt of je enkele weken werk kwijtraakt en daardoor een belangrijke opdracht te laat inlevert bij een opdrachtgever.

Experts stellen dat het risico het slachtoffer te worden van cybercrime, voor mensen niet lager is geworden. Cybercriminelen gaan steeds slimmer te werk, omdat er veel geld met hun activiteiten te verdienen valt. Voorkomen blijft het doel. Weten welke dreigingen er zijn, is daar een belangrijke stap bij.

Cybersecurity Woordenboek

Cybersecurity is net als de hele tech-sector, gek op afkortingen en moeilijke woorden. Op www.cyberveilignederland.nl/woordenboek vind je het Cybersecurity Woordenboek dat zo’n 650 cybersecurity-termen in begrijpelijke taal uitlegt. Het woordenboek is een samenwerking van ruim 70 organisaties en Nederlandse cybersecurity-professionals in samenwerking met de Cybersecurity Alliantie. De actuele online versie is de derde druk en behalve online te raadplegen ook als pdf te downloaden.

Het Cybersecurity Woordenboek verduidelijkt cybersecuritytermen en -begrippen.

Ransomware blijft schadelijk

Ransomware of gijzelsoftware is al enkele jaren de meest voorkomende en meest lucratieve vorm van cybercrime. Het is malware die de bestanden op een apparaat versleutelt en losgeld eist in ruil voor de decoderingssleutels. Betaal je niet, dan zijn de gegevens voor altijd verloren.

Bogdan Botezatu, directeur Threat Research bij Bitdefender, ziet de verzoeken om hulp dagelijks op zijn bureau landen. “En dat zijn maar al te vaak ook gewoon burgers”, zegt hij om het beeld te ontkrachten dat ransomware vooral bedrijven raakt. “De criminelen richten zich zelden op een specifiek doel, ze schieten vooral met hagel.”

Vele kleintjes leveren volgens hem genoeg geld op en ze lopen minder risico op ongewenste aandacht van pers en politie dan wanneer ze een hele grote vis vangen. Wel wordt bij het aanvallen van bedrijven steeds vaker ingezet ook op extractie, het naar buiten kopiëren van informatie en dan dreigen die te publiceren. Voor consumenten is dit volgens Botezatu in elk geval nu nog een minder voor de hand liggend scenario. “Contact maken met individuele slachtoffers is lastig en het zijn er ook veel te veel. Dan is het eenvoudiger om losgeld te vragen in ruil voor de sleutels.”

Bogdan Botezatu ontvangt dagelijks verzoeken om hulp bij ransomware.

Bronnen van besmetting

Belangrijke bronnen van een ransomwarebesmetting zijn volgens Botezatu phishingberichten, gebruik van onveilige netwerkprotocollen en kwetsbaarheden in software. Expliciet noemt hij nog besmette downloads van cracks om software zonder geldige licentie te gebruiken, en gekraakte films en e-books. “Vaak krijgt men wel een prompt van een beschermingsprogramma maar schakelt die tijdelijk uit. ‘Snel de crack draaien en daarna de beveiliging weer aan’ denk men, maar helaas werkt het niet zo. Dan ben je al besmet.”

Nederland bedreigd

Ook landen denken na over dreigingen en risico’s. Voor Nederland doen de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD), Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) dit. Het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC), dat onderdeel is van het NCTV, richt zich specifiek op digitale dreigingen. Zij publiceert bijvoorbeeld het Cybersecuritybeeld Nederland. CSBN 2023 is de meest recente versie. De overheid voorziet burgers niet specifiek van digitale dreigingsinformatie, wel kun je op sites als Alert Online en Veiliginternetten.nl algemene tips voor digitale veiligheid lezen.

De overheid publiceert regelmatig rapporten over de digitale bedreigingen voor Nederland.

Broddelwerk met desastreuze uitkomst

De ransomware zelf wordt ook steeds verder ontwikkeld. “Niet allemaal zijn ze even kundig”, oordeelt Botezatu over de programmeurs. Soms maken ze volgens hem hele basic fouten, waardoor het onmogelijk is de bestanden te ontsleutelen – zelfs als je betaalt en de sleutels zou krijgen. Volgens het Jaarbeeld Ransomware van Projectgroep Melissa, een samenwerkingsverband van de Nederlandse overheid en diverse private partijen uit de cybersecuritysector, kwamen er in 2023 in Nederland 29 typen ransomware voor. Volgens Botezatu maakt momenteel vooral de ransomware-variant STOP Djvu veel slachtoffers. Deze ransomware richt zich vooral op Windows-computers en wordt vooral via software-cracks verspreid en via berichten op het Discord-chatplatform.

De top 10 van Peter Stelzhammer

Wij vroegen Peter Stelzhammer, oprichter en malware-onderzoeker bij antivirus-lab AV-Comparatives, naar zijn top 10 van verwachte bedreigingen voor 2025.

  • Phishing: mensen verleiden gevoelige informatie te verstrekken.
  • Deepfakes en desinformatie: mensen manipuleren en oplichten met AI-nep-video’s en audio.
  • Ransomware: bestanden versleutelen en alleen tegen betaling ontsleutelen.
  • Malvertising: malware verspreiden via besmette advertenties.
  • Identiteitsdiefstal: gestolen persoonsgegevens misbruiken voor fraude.
  • Fakeshops: frauduleuze webshops die persoonlijke en betalingsgegevens verzamelen of namaakgoederen verkopen.
  • IoT-aanvallen: IoT-apparatuur hacken voor toegang tot diensten, of gecoördineerde criminele aanvallen.
  • Man-in-the-Middle (MitM)-aanvallen: (bank)communicatie onderscheppen en misbruiken.
  • Cryptojacking: ongeautoriseerd gebruik van computers maken om crypto te minen.
  • Zero-day-exploits: kwetsbaarheden in software misbruiken voordat er een patch is.

Overige malware

Door alle aandacht voor ransomware lijkt het bijna of er geen ‘gewone’ malware meer is. Die is er nog genoeg. Het Duitse antivirus-certificeringslab AV-Test ziet ze allemaal voorbijkomen. Erik Heyland, manager van het Test en Research Lab bij AV-Test somt de enorme aantallen varianten trojans, backdoors, webscripts, miners, worms, PUA’s, droppers en nog veel meer op. De aantallen nieuwe varianten lopen in de miljoenen per jaar. AV-Test heeft op https://portal.av-atlas.org een online dashboard staan met informatie over actuele dreigingen, zoals virussen, spamberichten en aanvallen op IoT-apparaten.

AV-Test heeft een online dashboard met dreigingsinformatie.

Gehackt

In 2021 was het Brabantse bedrijf Hoppenbrouwers slachtoffer van een ransomwareaanval door de beruchte REvil-cybercrimegroep. Het bedrijf wil graag dat anderen ervan leren en heeft een e-book gepubliceerd van de gebeurtenissen voor, tijdens en na de hack. Het e-book is gratis te downloaden.

Het ransomware-verhaal van het Brabantse Hoppenbrouwers maakt de impact van een ransomware-incident invoelbaar.

Jij bent geld waard

Phishing, smishing, infostealers; het zijn allemaal manieren waarop criminelen proberen persoonlijke gegevens zoals wachtwoorden en creditcardnummers in handen te krijgen. Ze doen dit via e-mails en sms-berichten die verwijzen naar nep-websites of door met een infostealer-programma informatie op de pc of Mac te verzamelen door login-/sessie-cookies en credentials die je in browsers bewaart, te stelen.

De verschillende vormen om informatie te verzamelen, worden volgens de experts steeds geavanceerder en daarmee gevaarlijker. Niet alleen investeren de criminelen meer tijd en middelen in hun aanvallen, kunstmatige intelligentie biedt hun ongekende nieuwe mogelijkheden. Daarbij is de opbrengst van een aanval door de manier waarop wij met wachtwoorden omgaan vaak veel groter dan het op eerste hand lijkt. Botezatu noemt dit een van zijn grootste frustraties. “Hackers hebben talloze manieren om deze informatie te oogsten. Voor de meeste accounts is het ook geen kwestie van hoe, maar alleen wanneer de gegevens worden gestolen. Hergebruik je inloggegevens, dan verlies je meer dan alleen dat account.”

Oplichting even gevaarlijk

Volgens Marc Vos, senior-manager bij McAfee, is internetoplichting inmiddels net zo gevaarlijk als malware en ransomware. Daarbij zijn volgens hem juist deze vormen van online criminaliteit steeds lucratiever voor de criminelen. “De meeste mensen begrijpen wel dat een pc beveiligd moet worden, maar dat ze zelf eigenlijk een veel ‘interessanter’ doelwit zijn wordt vaak vergeten.” Of zoals Botezatu aanvult: “Mensen denken dat hun informatie niet waardevol is. Maar eigenlijk is elk onderdeel van een online identiteit te misbruiken en te verkopen. Overal hangt een prijskaartje aan.”

De top 10 van Marc Vos

Ook Marc Vos, senior PR-manager bij McAfee, leverde zijn belangrijkste bedreigingen voor 2025:

  • Dating-fraude (pig butchering): iemand verleiden en het vertrouwen misbruiken voor crypto-scams.
  • Beleggingsfraude: advertenties met bekende personen voor malafide investeringen.
  • WhatsApp-fraude (“Hoi mam”) nep-gezinslid in nood vraagt via WhatsApp om geld.
  • Recovery-fraude: slachtoffer van fraude wordt door nep bank-/helpdeskmedewerker nogmaals oplicht.
  • E-mail-/sms-phishing: nep-mail lokt je naar site die gegevens steelt.
  • Nepberichten van pakketbezorgers: mail of app over invoerkosten om gegevens te stelen.
  • Nepwebshop of ticketsites: site verkoopt goederen of tickets maar levert niet en steelt betalingsgegevens.
  • Deepfakes: met AI gemaakte video’s/foto’s ingezet voor misinformatie, cyberpesten, oplichting.
  • Vishing/voicephishing: via de telefoon inlog- of betaalgegevens bemachtigen. AI maakt deze voiceberichten superrealistisch.
  • Quishing: QR-code aanbieden die naar phishingwebsite leidt.

Hackers en IoT

Volgens Botezatu is er niet één groep of soort hackers. Hij gebruikt dan ook liever scenario’s om enkele groepen te duiden. Voor consumenten zeker relevant is de ‘opportunistische hacker’ die het internet scant met kant-en-klare tools op zoek naar kwetsbaarheden. Ze hebben vooral succes bij smart-apparatuur zoals slimme deurbellen, IP-camera’s, smart speakers, maar ook printers en babyfoons. Ze vormen hier botnets mee die ze gebruiken om DDOS-aanvallen uit te voeren. Een tweede scenario is dat gekaapte apparatuur wordt gebruikt om internetverkeer te routeren en te verbergen, bijvoorbeeld om toegang te geven tot strafbare content. Volgens Botezatu ziet niet iedereen van wie de apparatuur gekaapt is zichzelf direct als slachtoffer. “Wordt jouw IP-adres gebruikt om vitale infrastructuur aan te vallen, dan kan dat serieus repercussies hebben”, waarschuwt hij.

Bij IoT-apparaten is ook al snel de privacy in het gedrang. “Wereldwijd gaat het om 22 miljard verbonden apparaten en dat aantal neemt alleen maar toe. IP-camera’s en babymonitors slaan vaak beelden op in de cloud. Hack je die, dan kun je direct bij mensen in huis kijken. Er blijft dan geen privacy over, maar het wordt dan ook een fysiek risico. Criminelen kunnen meekijken en zien waar je belangrijke zaken bewaart, maar ook wanneer je thuis bent of juist niet. Opnieuw relevante informatie die geld waard is.”

Social media

Steeds vaker zijn ook hackers geïnteresseerd in accounts van social media, YouTube en e-mail. Ze gebruiken deze accounts om als jou andere accounts ‘te liken’ en een boost te geven, om fake-nieuws en fake-succesverhalen te verspreiden. Populair is ook advertising-fraude. Hierbij maakt men een account aan bij een advertentieverkoper om daarna met gestolen accounts eindeloos op deze advertenties te klikken. “Per klik is het een minimaal bedrag, maar aangestuurd met een botnet en veel gestolen accounts is het al snel een leuke inkomstenbron.”

Mobiele dreigingen

Aangezien er ontzettend veel data op mobiele apparaten staan, zoals wachtwoorden en apps die je gebruikt bij multifactor-inloggen, is er volgens Peter Hendriks, solutions-manager bij ESET, alle reden de beveiliging van mobiele apparaten serieus te nemen. Smartphones zijn veiliger dan pc's en Macs, maar waterdicht is die veiligheid niet. “Dat geldt voor Android maar ook iOS. Apples mobiele OS is meer afgeschermd, maar het is niet zo dat je mobiele devices onschendbaar zijn.”

Mobiele apparaten worden veel aangevallen voor phishing en vishing (spraak-phishing). Een groot risico is de installatie van apps buiten de standaard Android- of Apple-appstore om. Apps in die stores worden door Apple en Google op kwaliteit en ook beveiliging gecontroleerd, maar dat geldt niet voor apps uit andere bronnen. Lang had ook alleen Android de optie om alternatieve stores te gebruiken, maar inmiddels moet ook Apple andere appwinkels toelaten.

“Het risico van het downloaden van malware is hierdoor groter geworden”, aldus Hendriks. Botezatu van Bitdefender onderschrijft dit: “Op iOS zijn attacks zeldzaam, maar voor Android zien we zeker twintig tot dertig reports van frauduleuze apps per maand.” Bitdefender onderzoekt op dit moment een Android-app die in de Google Playstore wordt aangeboden en die de smartphone gebruikt als proxy voor crimineel netwerkverkeer. “Het grote voordeel van smartphones is dat ze eigenlijk altijd ingeschakeld zijn én verbonden zijn met het internet”, aldus Botezatu. Dit maakt smartphones volgens hem extra interessant. Daarbij is ook de bandbreedte steeds minder een beperking. Bovendien bevatten mobiele apparaten veel informatie over de gebruiker.

De top 10 van Peter Hendriks

Peter Hendriks, solutions-manager bij ESET is duidelijk. “Awareness is altijd belangrijk, maar goed nadenken over risico’s ook.”

  • Phishing/smishing: oplichting via mail en WhatsApp.
  • Vishing/Voicephishing: criminelen die zich via AI voordoen als iemand anders om gegevens of geld los te maken.
  • Malware: vooral infostealers en andere malware, onverminderd een groot probleem.
  • Social engineering: alles van een “Hoi mama” tot deepfake-video bedoeld om je om de tuin te leiden. Kan zeker bij offline stalking veel impact hebben op een slachtoffer.
  • Identiteitsfraude via datalekken: criminelen die gelekte data met accountgegevens kopen en misbruiken.
  • IoT-apparaten: slecht beveiligde slimme apparaten die verbonden met het internet je aanvalsoppervlak enorm vergroten.
  • Nepwebshop: een shop beginnen is steeds makkelijker, ook als die malafide is.
  • Sextortion: chantage met naaktbeelden van het slachtoffer. Soms met gemanipuleerde beelden.
  • Ransomware: onverminderd een groot probleem.
  • Besmette downloads: onofficiële software die malware bevat.

Conclusie

Als gebruiker kun je er niet omheen: het internet is niet veilig en daarmee ook alle apparaten die we met het internet verbinden niet. Dat geldt voor de computer, de smartphone, maar ook voor alle andere apparaten die we steeds meer toelaten in ons huis en in ons leven. En juist omdat we er zo vertrouwd mee zijn en ze ook willen vertrouwen, is het belangrijk de risico’s goed in ogenschouw te nemen. De experts en rapporten van de overheid laten zien dat de dreiging groot genoeg is om beveiliging ruim aandacht te geven.

De wereld achter ransomware

Bij Project Melissa werken enkele overheden en security-organisaties, onder wie het NCSC, Fox IT en de politie, samen tegen ransomware. De samenwerking heeft enkele succesvolle acties tegen ransomwarebendes opgeleverd, maar ook twee lezenswaardige whitepapers. Eén geeft inzicht in de werking van ransomware en de criminelen erachter, de tweede gaat dieper in op de afpersingsmethode van data-exfiltratie. Beide documenten zijn te downloaden via deze webpagina van het Nationaal Cyber Security Centrum.

De ransomware-whitepapers van Project Melissa geven veel inzicht in de werking van ransomware en de criminele groepen erachter.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 beveiligingscamera's met een hoge videoresolutie
© Reshoot
Zekerheid & gemak

Waar voor je geld: 5 beveiligingscamera's met een hoge videoresolutie

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een bewakingscamera met een hoge beeldkwaliteit? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

TP-Link Tapo C325WB

De TP-Link Tapo C325WB is goedkoop en levert ook nog eens een scherp beeld. Met een resolutie van 2688 × 1520 pixels identificeer je moeiteloos personen en huisdieren. Aan weerszijden van de lens bevinden zich twee felle ledlampen. Die gaan na bewegingsdetectie in het donker vanzelf branden, zodat je nachtelijke opnames in kleur kunt maken. Overigens herkent de Tapo C325WB op eigen houtje mensen, voertuigen, honden en katten. Je ontvangt daarvan desgewenst pushberichten op je smartphone, waarna je in de TP-Link Tapo-app livebeelden opvraagt. Uiteraard kijk je net zo makkelijk eerdere opnames terug.

Voor het opslaan van beeldmateriaal kun je kiezen tussen verschillende opties. De eenvoudigste methode is om een microSD-kaart van maximaal 512 GB in het apparaat te plaatsen. Als alternatief kun je de video's op een geschikte NAS of (tegen betaling) in de cloud bewaren. Je verbindt de Tapo C325WB via een ethernetkabel of wifi met het (draadloze) thuisnetwerk. De IP66-gecerificeerde behuizing is weerbestendig, waardoor je hem ook buiten kunt ophangen.

TP-Link Tapo C225

Als je alleen binnenshuis wilt opnemen, is deze goedkope pan- en tilt-camera een goede keuze. Het camerahoofd van de TP-Link Tapo C225 kan op eigen houtje horizontaal (340 graden) en verticaal (60 graden) bewegen. Je hebt in een kamer dus geen last van dode hoeken. Bepaal bijvoorbeeld dat de camera een huisdier of (klein)kind automatisch moet volgen. Vervolgens neem je in de TP-Link Tapo-app live een kijkje. Dankzij een respectabele resolutie van 2560 × 1440 pixels ogen de beelden scherp. Bepaal in de app in hoeverre je meldingen wilt ontvangen van bewegende objecten, personen, huisdieren en geluiden.

Een opvallende functie is de privacyknop. Wanneer je daarop drukt, stopt de Tapo C225 meteen met filmen. Verder voer je op afstand een gesprek, want de behuizing bevat een speaker en microfoon. Voor de opslag van video's plaats je een microSD-kaart van maximaal 512 GB in de behuizing. Een andere mogelijkheid is om de beelden naar een geschikte NAS door te sluizen. Lees hier een uitgebreide review over deze veelzijdige camera.

Eufy Eufycam E330 (2-pack + basisstation)

Met dit starterspakket van Eufy bewaak je de voor- en achterkant van je woning. En hoe, want de twee bijgesloten camera's ondersteunen een 4K-resolutie van 3840 × 2160 pixels. Hierdoor herken je zelfs na digitaal inzoomen moeiteloos personen. Zodra de bewakingscamera's met netstroom zijn verbonden, bewaar je opnames op het inbegrepen basisstation. Standaard is er een opslagcapaciteit van 16 GB beschikbaar, maar dat breid je met een eigen interne schijf optioneel uit naar maximaal 16 TB. Zeker wanneer je continu wilt opnemen, is extra opslagruimte een vereiste. Je kunt als alternatief ook alleen filmpjes van gebeurtenissen opslaan.

Naast een hoge resolutie biedt de Eufycam E330 ook nog eens nachtzicht in kleur. Er zijn namelijk een lichtgevoelige sensor en ledlamp geïntegreerd. Verder is de functie gezichtsherkenning de moeite waard. Je ontvangt desgewenst pushmeldingen zodra er familie of vrienden bij je op de stoep staan. Woon je groot? Overweeg dan een bewakingssysteem met vier camera's. Daarnaast is de Eufy Eufycam E330 ter uitbreiding los te koop.

Lees ook: 5 fouten met je beveiligingscamera die je hierna nooit meer maakt

EZVIZ BC1c 4K

Deze oplaadbare 4K-bewakingscamera van Ezviz is momenteel goedkoper dan ooit. Zodra je de BC1c 4K met wifi verbindt, kijk je naar opnames en livebeelden in een resolutie van 3840 × 2160 pixels. Je hangt de IP65-gecertificeerde behuizing zo'n beetje overal op. In de behuizing bevindt zich namelijk een accu met een riante capaciteit van 10.400 mAh. Dat scheelt weer stroomdraden trekken! Ben je van plan om de beveiligingscamera op een locatie met veel zonlicht te monteren? Koop de BC1c 4K dan inclusief zonnepaneel, zodat je de batterij niet of nauwelijks via netstroom hoeft op te laden.

De behuizing heeft plek voor een microSD-kaart tot maximaal 512 GB. Verder is de behoorlijke diagonale kijkhoek van 135 graden een pluspunt. Hierdoor vangt de lens een groot deel van de kamer, tuin of oprit in beeld. Zodra de camera een persoon of voertuig detecteert, ontvang je hiervan een melding op je smartphone. Bovendien begint de BC1c 4K automatisch met opnemen. Overige voordelen zijn de ondersteuning voor tweewegaudio en nachtzicht in kleur.

Foscam G4P-B

De Foscam G4P-B heeft een stevige behuizing, waardoor je hem gerust op een drukke of risicovolle plek kunt ophangen, zoals aan de straatzijde waar kinderen spelen. Het apparaat werkt op netstroom, waardoor je 24/7 kunt opnemen. Kies voor het opslaan van videomateriaal tussen drie mogelijkheden, namelijk een microSD-kaart (max 256 GB), een geschikte NAS of cloudopslag. Voor laatstgenoemde optie moet je wel een betaald abonnement afsluiten.

De G4P-B heeft een ethernetaansluiting, zodat je het apparaat op een bekabeld netwerk kunt aansluiten. Dat verhoogt de betrouwbaarheid van de beeldoverdracht. Is er geen bekabelde netwerkaansluiting beschikbaar, dan verbind je deze beveiligingscamera net zo makkelijk met wifi. Gunstig is verder de ruime videoresolutie van 2560 × 1440 pixels. Daarnaast reikt de nachtzichtfunctie tot ongeveer twintig meter. Onder de productnaam G4P-W is er ook een witte uitvoering verkrijgbaar.