ID.nl logo
Je privacy gegarandeerd: zo zet je een veilige SFTP-verbinding op
© PXimport
Huis

Je privacy gegarandeerd: zo zet je een veilige SFTP-verbinding op

FTP (File Transfer Protocol) was decennialang het protocol bij uitstek voor het versturen van bestanden. Maar omdat het geen beveiliging biedt, wordt dit protocol bijna niet meer gebruikt. SFTP is heel wat veiliger, aangezien zowel de gegevens als de authenticatie (het aanmelden) versleuteld worden.

In dit artikel nemen we je mee in hoe je een sftp-verbinding op kunt zetten, zodat je veilig bestanden kunt versturen.

  • OpenSSH-server installeren
  • Mobiele verbinding opzetten
  • Sleutels genereren
  • Portforwarding instellen

Lees ook: Bestanden uitwisselen met Cyberduck

Om een SFTP-verbinding op te kunnen zetten, hebben we een SFTP/SSH-server nodig, omdat commando’s en data via een ssh-datastream (Secure Shell) worden versleuteld. Handig is dat er in Windows 10/11 standaard al zo’n server aanwezig is, in de vorm van OpenSSH, een opensource-implementatie van SSH die in 1999 door enkele OpenBSD-ontwikkelaars werd uitgebracht. Je vindt meer informatie over dit protocol op www.openssh.com.

Bij een SFTP-verbinding wordt data versleuteld met SSH.

OpenSSH-server

Je vindt deze OpenSSH-server in Windows als volgt: open de module Instellingen van Windows (Windows-toets+I), open het onderdeel Apps en klik op Optionele onderdelen (in Windows 10 vind je dit bij Apps en onderdelen). Wellicht zie je hier de OpenSSH-client al staan, maar wij hebben voor ons opzet ook nog de optie OpenSSH-server nodig. Staat deze niet in de lijst, klik dan op Een onderdeel toevoegen (Windows 10) of op Functies weergeven (Windows 11) en scrol tot bij OpenSSH-server. Plaats een vinkje bij dit onderdeel en klik op Installeren (Windows 10) of op Volgende / Installeren (Windows 11). Eventueel herhaal je dit voor OpenSSH-client. Herstart daarna je pc.

OpenSSH-server is een optioneel onderdeel van Windows.

Gegevens veilig bewaren?

Bekijk usb-sticks met wachtwoordbeveiliging

Handmatige installatie

Werk je met een nog oudere eerdere Windows-versie of lukt de installatie van de OpenSSH-server onverhoopt niet, dan kan het nog handmatig. Download de recentste stabiele versie. Er zijn versies voor Windows 32 en 64 bit.

Pak het gedownloade zip-bestand uit naar de map C:\Program Files\openssh. Vervolgens klik je met rechts op Windows PowerShell in het Windows-startmenu en kies je Als administrator uitvoeren. Voer nu eerst dit commando uit (gevolgd door een druk op Enter):

cd "c:\program files\openssh"

Voer daarna het volgende commando uit:

Powershell.exe -ExecutionPolicy Bypass -File install-sshd.ps1

De sshd- en ssh-agent-services worden nu geïnstalleerd. Je kunt PowerShell nu afsluiten.

Services

Je vindt nu ook OpenSSH-server (kortweg sshd) in de lijst met optionele onderdelen. Deze service moet natuurlijk wel operationeel zijn en dit kan vanuit het onderdeel Services. Druk op Windows-toets+R en voer services.msc uit. Scrol tot bij OpenSSH Authentication Agent (kortweg ssh-agent), selecteer deze en klik linksboven op De service starten. Zie je deze optie niet, dubbelklik dan op de service en stel het Opstarttype in op Handmatig. Na je bevestiging met OK is de optie wel beschikbaar. Om er zeker van te zijn dat deze service altijd paraat staat, stel je het Opstarttype in op Automatisch. Herhaal deze procedure voor de service OpenSSH SSH Server.

In het onderdeel Services regel je hoe de OpenSSH-server start.

Firewall (via PowerShell)

De OpenSSH-services zijn nu geïnstalleerd en operationeel, maar mogelijk krijg je last van een spelbreker: de firewall. We gaan ervan uit dat je de ingebouwde Windows-firewall gebruikt. Die moet je duidelijk maken dat hij de aanvragen bedoeld voor de OpenSSH-server niet mag blokkeren. De snelste manier is via Windows PowerShell, dat je weer als administrator dient op te starten. Hier tik je dan de volgende commandoregel in:

New-NetFirewallRule -Name sshd -DisplayName 'OpenSSH SSH Server' -Enabled True -Direction Inbound -Protocol TCP -Action Allow -LocalPort 22

Eventueel voeg je hier de parameter -Profile Private aan toe als je de regel tot dit netwerkprofiel wilt beperken.

Met deze opdracht open je de firewall voor de server.

Firewall (via Defender)

Het kan ook stapsgewijs, vanuit het venster Windows Defender Firewall met geavanceerde beveiliging. Je opent dit venster door op Windows-toets+R te drukken, waarna je wf.msc uitvoert.

Klik in het linkerdeelvenster op Regels voor binnenkomend verkeer en in het rechterdeelvenster op Nieuwe regel. In het dialoogvenster selecteer je Poort en druk je op Volgende. Bij Specifieke lokale poorten vul je het (standaard) poortnummer 22 in. Druk op Volgende, kies De verbinding toestaan, druk nogmaals op Volgende en laat bij voorkeur alleen het vinkje staan bij Privé. Vul een naam in, bijvoorbeeld OpenSSH, en sluit af met Voltooien. De regel is toegevoegd.

Ook via deze toegankelijkere route is de firewall in te stellen.

SFTP versus FTPS FTP is zonder meer onveilig. Een veiliger alternatief is FTPS ofwel FTP over SSL/TLS (Secure Sockets Layer / Transport Layer Security), een cryptografisch protocol dat ook voor andere communicatievormen wordt gebruikt, zoals surfen en e-mailen. Net als FTP werkt ook FTPS met twee verbindingen, via een controle- en een datakanaal.

SFTP ofwel SSH FTP (Secure Shell FTP) werkt geheel anders dan FTP(S). Zo zet SFTP voor zowel de authenticatie als de dataoverdrachten slechts één verbinding op, wat handiger is achter firewalls. Beide onderdelen worden ook versleuteld, terwijl bij FTPS vaak alleen de data worden versleuteld.

Lokale test (met WinSCP)

Je OpenSSH-server is klaar voor gebruik. Dit kun je testen vanaf de pc waarop je OpenSSH-server draait, met een geschikte client zoals WinSCP of FileZilla. Eerst WinSCP: download en installeer het programma. Start het op en klik op Nieuwe Sessie. In het venster Inloggen klik je op Nieuwe Site. Bij Bestandsprotocol kies je SFTP, waarna je localhost invult bij Adres doelcomputer en 22 bij Poortnummer. Bij Gebruikersnaam en Wachtwoord vul je de inloggegevens van je Windows-account in. Klik op Opslaan en geef je verbinding een naam. Selecteer deze en klik op Inloggen. Er zal dan een melding verschijnen over een onbekende serversleutel. Aangezien het om jouw machine gaat, kun je gerust op Ja of OK klikken. De verbinding is gereed.

Test met WinSCP of de server bereikbaar is.

Lokale test (FileZilla)

Werk je liever met FileZilla Client, dan kan dat ook. Download de software en installeer hem (pas op dat je geen ongewenste software mee-installeert). Start FileZilla Client, open Bestand / Sitebeheer. Klik op Nieuwe site en vul een naam in. Bij Protocol kies je SFTP - SSH File Transfer Protocol. Host en Poort stel je respectievelijk in op localhost en 22. En bij Gebruiker en Wachtwoord vul je je Windows-inloggegevens in.

Ook nu zal er een melding opduiken van een onbekende serversleutel. Aangezien het om jouw machine gaat, kun je gerust op Ja of OK klikken. De verbinding is gereed.

Het testen kan ook met FileZilla, als je daar liever mee werkt.

Je bestanden overal kunnen openen? Vind een geschikte NAS 👇

Mobiele verbinding

Het kan ook handig zijn om via een smartphone verbinding met de OpenSSH-server te kunnen maken. We nemen een Android-toestel als voorbeeld met de gratis app Cx File Explorer, beschikbaar in de Play Store. Start de app, selecteer Network, tik op de plusknop boven New Location, kies Remote en selecteer SFTP. Bij Host vul je de hostnaam of het lokale ip-adres van je OpenSSH-server in. Je vindt dit adres door op die pc in de Opdrachtprompt het commando ipconfig uit te voeren. Laat Port ingesteld staan op 22, en vul bij Username en Password je Windows-inloggegevens in. Bevestig met OK, waarna de mappenlijst van de server tevoorschijn komt.

Het wordt al interessanter: verbinding maken vanaf je smartphone.

Android-smartphone nodig?

Bekijk & vergelijk alle nieuwe modellen

Sleutelpaar genereren

Wanneer je de OpenSSH-server van buitenaf wilt bereiken, is het veiliger om met een zogenoemd sleutelpaar te werken, met een private en een publieke sleutel. De stappen tot en met ‘Anders verbinden’ zijn optioneel en vergen wel enige voorbereiding.

Start Opdrachtprompt als administrator op en voer het commando ssh-keygen uit, bij voorkeur vanuit je eigen profielmap (C:\Users\<accountnaam>). Dit bestand bevindt zich na de installatie van OpenSSH-server standaard in de map %windir%\system32\openssh (maar aangezien deze locatie in de path-variabele is opgenomen, vindt Opdrachtprompt dit zelf wel). Geef een bestandsnaam op en eventueel een wachtwoord (2x).

Sleutelparen zijn veiliger dan wachtwoorden, maar moet je wel voorbereiden.

Private sleutel

De gemaakte sleutels zijn bewaard in de bestanden <je_bestandsnaam> en <je_bestandsnaam>.pub, standaard in map van waaruit je de opdracht hebt gegeven; we nemen aan op dezelfde machine als waar de OpenSSH-server draait. Volg de volgende stappen: controleer nogmaals dat de OpenSSH-services actief zijn en voer het volgende commando uit vanaf de Opdrachtprompt:

ssh-add <pad_naar_je_private_sleutel>

Dit is dus het pad naar het bestand <je_bestandsnaam>.

De OpenSSH-agentservice regelt je lokale private sleutel(s) en, nadat je het wachtwoord correct hebt ingevoerd, neemt hij deze de nieuwe sleutel in de lokale sleutelstore op.

De OpenSSH-agentservice bewaart de nieuwe sleutel.

Publieke sleutel

Nu moet je nog je publieke sleutel aan de OpenSSH-server koppelen. Kopieer het bestand <je_bestandsnaam>.pub naar de map .ssh, een submap van je profielmap. Indien nodig maak je deze submap eerst. Hernoem het gekopieerde bestand naar authorized_keys (zonder bestandsextensie). Ben je administrator op het systeem, dan moet je dit bestand kopiëren naar de verborgen map C:\Programdata\ssh, onder de naam administrators_authyorized_keys.

Vervolgens navigeer je naar het bestand sshd_config, standaard in de map C:\Programdata\ssh. Open dit in je favoriete teksteditor (eventueel Kladblok).

Verwijder het hekje (#) bij de regels PubkeyAuthentication yes en StrictModes yes, en wijzig die laatste regel vervolgens in StrictModes no.

Koppel de publieke sleutel aan de OpenSSH-server.

Verbinding via WinSCP

Sla het gewijzigde bestand op en herstart de service vanaf de Opdrachtprompt met deze opdracht:

net stop sshd && net start sshd

Nu moet je je SFTP-client nog aanpassen, zodat die de private sleutel doorstuurt naar de server. In WinSCP doe je dit als volgt: selecteer de verbinding, klik op Bewerken en op Geavanceerd. Bij SSH klik je op Authenticatie en verwijs je bij Privé-sleutelbestand naar je private sleutelbestand. Dit moet je wel eerst laten converteren naar een ondersteund formaat (.ppk van de tool Putty). Bevestig vervolgens met OK, bewaar de configuratie en verbind je met de server. Indien je je private sleutel met een wachtwoord had vergrendeld, moet je dit wel eerst invoeren.

Kies bij Authenticatie voor Privé-sleutelbestand.

Anders verbinden

We tonen ook nog even hoe je in FileZilla Client een verbinding opzet via een private ssh-sleutel. De werkwijze is vergelijkbaar met die van WinSCP. Het volstaat in het venster van Sitebeheer via de knop Bladeren naar je private sleutelbestand te navigeren. Ook hier zal het programma voorstellen de sleutel eerst naar een ondersteund ppk-formaat te converteren.

Maak je gebruik van de mobiele app Cx File Explorer, tik dan bij het aanmaken van je inloggegevens op More en vervolgens op het pijltje bij Private Key, waarna je ook hier naar je private sleutelbestand verwijst.

Het verbinden via een ssh-sleutel gaat in FileZilla op een vergelijkbare manier.

Portforwarding

Wanneer de OpenSSH-server zich op een pc achter een router bevindt (en die kans is groot), dan laat deze zich doorgaans niet zomaar van buitenaf bereiken. Een mogelijke oplossing is een portforwarding-regel in je router in te stellen. Open de betreffende rubriek in de (web)interface van je router en voer de volgende gegevens in: een naam voor je regel, tcp-poortnummer 22 en het interne ip-adres van je OpenSSH-server.

Mocht je router zich nog achter een andere router bevinden, dan is het niet uitgesloten dat je op de ‘buitenste’ router eerst een vergelijkbare portforwarding-regel moet opstellen die naar het interne ip-adres van je ‘binnenste’ router verwijst.

Om de server van buitenaf te bereiken, moet je poort 22 koppelen aan het interne ip-adres van de server.

DDNS

Het is vervelend dat je het publieke ip-adres van je router/netwerk moet kennen om een verbinding van buitenaf te maken met je SFTP-server. De kans is ook groot dat dit adres dynamisch wordt toegekend door je provider en dus zomaar kan wijzigen. Beide problemen los je op met een DDNS-dienst, die een eigen domeinnaam aan dat adres koppelt waarna een client elke wijziging van je ip-adres meteen aan de DDNS-dienst doorgeeft.

Je kunt zo’n dienst gratis gebruiken via Dynu. Meld je aan en open in het Control Panel de optie DDNS Services. Klik op Add, en kies bij Use Our Domain Name een eigen host (zoals mijn-sftp-server) en een toplevel-domein (bijvoorbeeld ddnsfree.com). Bevestig met ADD en met Save. Klaar! Via de Dynu IP Update Client kun je vervolgens een client downloaden die vanaf je pc en via je aanmelding met je Dynu-account, de koppeling tussen je hostnaam en je publieke ip-adres netjes intact houdt.

Met antivirussoftware houd je je computer vrij van corrupte bestanden 👇

▼ Volgende artikel
Digitale veiligheid in 2025: hoe en waar ben je kwetsbaar?
© ryanking999 - stock.adobe.com
Zekerheid & gemak

Digitale veiligheid in 2025: hoe en waar ben je kwetsbaar?

Dat het internet niet veilig is en je bijvoorbeeld accountgegevens en je computer moet beveiligen, weet iedereen wel. Maar waartegen je ze moet beveiligen, dat is steeds minder duidelijk. Weten wat precies de dreiging is en welk risico je loopt, is een belangrijke stap in het kiezen van de juiste beveiligingsmaatregel. Wij gingen in gesprek met experts op dit vlak. Tegen welke dreiging moeten we ons eigenlijk beveiligen?

In dit artikel vertellen we je over de online dreigingen anno 2025: • Ransomware • Phishing • Deepfakes • IoT-aanvallen Lees hierna zeker ook: Veilig downloaden: hier moet je op letten

In een donkere kamer vol beeldschermen, zit een jongeman achter een computer. De capuchon van zijn hoodie is zo ver over zijn hoofd getrokken dat zijn gezicht onzichtbaar is . Een hacker! Hoewel maar weinigen van ons er een in het wild zijn tegengekomen, weten we allemaal hoe een hacker eruitziet. Althans, dat denken we. Maar hoe realistisch is dit beeld? En zijn we veilig genoeg als we deze hacker buiten onze computer houden? Niet volgens de experts.

Dreiging en risico

Door het gebruik van computers, smartphones en online diensten stellen we ons dagelijks bloot aan diverse digitale dreigingen. Welke dat precies zijn, verandert door de tijd – evenals het gevaar dat we erdoor lopen en het risico dat we ermee nemen. Overheden, maar ook bedrijven en organisaties werken veelal met dreigingsbeelden. Dat zijn analyses waarin ze de dreigingen zo concreet mogelijk maken en het risico ervan inschatten. Behalve dat het een goede manier is om de dreigingen helder te krijgen, is het vooral nuttig bij de keuze voor te nemen maatregelen.

Volgens het Cybersecurity Woordenboek is een dreiging: ‘iets, een gebeurtenis, wat gevaar of schade kan opleveren’. Bij elke dreiging hoort een risico. Dit is de ‘kans dat het ook echt gebeurt gecombineerd met de gevolgen van die de schade’. Bedoeld wordt dat wanneer bijvoorbeeld de financiële schade van een dreiging een bedrijf failliet kan laten gaan, het risico van de dreiging groter is dan alleen de kosten van de oplossing.

Lekken van persoonlijke gegevens

De schade hoeft ook lang niet altijd financieel te zijn. Het lekken van gevoelige persoonlijke gegevens heeft al snel veel meer impact en betekenis voor die persoon en vaak ook zijn omgeving, dan alleen het bedrag dat ermee gemoeid is. En dat geldt ook wanneer ransomware digitale foto’s vernietigt of je enkele weken werk kwijtraakt en daardoor een belangrijke opdracht te laat inlevert bij een opdrachtgever.

Experts stellen dat het risico het slachtoffer te worden van cybercrime, voor mensen niet lager is geworden. Cybercriminelen gaan steeds slimmer te werk, omdat er veel geld met hun activiteiten te verdienen valt. Voorkomen blijft het doel. Weten welke dreigingen er zijn, is daar een belangrijke stap bij.

Cybersecurity Woordenboek

Cybersecurity is net als de hele tech-sector, gek op afkortingen en moeilijke woorden. Op www.cyberveilignederland.nl/woordenboek vind je het Cybersecurity Woordenboek dat zo’n 650 cybersecurity-termen in begrijpelijke taal uitlegt. Het woordenboek is een samenwerking van ruim 70 organisaties en Nederlandse cybersecurity-professionals in samenwerking met de Cybersecurity Alliantie. De actuele online versie is de derde druk en behalve online te raadplegen ook als pdf te downloaden.

Het Cybersecurity Woordenboek verduidelijkt cybersecuritytermen en -begrippen.

Ransomware blijft schadelijk

Ransomware of gijzelsoftware is al enkele jaren de meest voorkomende en meest lucratieve vorm van cybercrime. Het is malware die de bestanden op een apparaat versleutelt en losgeld eist in ruil voor de decoderingssleutels. Betaal je niet, dan zijn de gegevens voor altijd verloren.

Bogdan Botezatu, directeur Threat Research bij Bitdefender, ziet de verzoeken om hulp dagelijks op zijn bureau landen. “En dat zijn maar al te vaak ook gewoon burgers”, zegt hij om het beeld te ontkrachten dat ransomware vooral bedrijven raakt. “De criminelen richten zich zelden op een specifiek doel, ze schieten vooral met hagel.”

Vele kleintjes leveren volgens hem genoeg geld op en ze lopen minder risico op ongewenste aandacht van pers en politie dan wanneer ze een hele grote vis vangen. Wel wordt bij het aanvallen van bedrijven steeds vaker ingezet ook op extractie, het naar buiten kopiëren van informatie en dan dreigen die te publiceren. Voor consumenten is dit volgens Botezatu in elk geval nu nog een minder voor de hand liggend scenario. “Contact maken met individuele slachtoffers is lastig en het zijn er ook veel te veel. Dan is het eenvoudiger om losgeld te vragen in ruil voor de sleutels.”

Bogdan Botezatu ontvangt dagelijks verzoeken om hulp bij ransomware.

Bronnen van besmetting

Belangrijke bronnen van een ransomwarebesmetting zijn volgens Botezatu phishingberichten, gebruik van onveilige netwerkprotocollen en kwetsbaarheden in software. Expliciet noemt hij nog besmette downloads van cracks om software zonder geldige licentie te gebruiken, en gekraakte films en e-books. “Vaak krijgt men wel een prompt van een beschermingsprogramma maar schakelt die tijdelijk uit. ‘Snel de crack draaien en daarna de beveiliging weer aan’ denk men, maar helaas werkt het niet zo. Dan ben je al besmet.”

Nederland bedreigd

Ook landen denken na over dreigingen en risico’s. Voor Nederland doen de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD), Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) dit. Het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC), dat onderdeel is van het NCTV, richt zich specifiek op digitale dreigingen. Zij publiceert bijvoorbeeld het Cybersecuritybeeld Nederland. CSBN 2023 is de meest recente versie. De overheid voorziet burgers niet specifiek van digitale dreigingsinformatie, wel kun je op sites als Alert Online en Veiliginternetten.nl algemene tips voor digitale veiligheid lezen.

De overheid publiceert regelmatig rapporten over de digitale bedreigingen voor Nederland.

Broddelwerk met desastreuze uitkomst

De ransomware zelf wordt ook steeds verder ontwikkeld. “Niet allemaal zijn ze even kundig”, oordeelt Botezatu over de programmeurs. Soms maken ze volgens hem hele basic fouten, waardoor het onmogelijk is de bestanden te ontsleutelen – zelfs als je betaalt en de sleutels zou krijgen. Volgens het Jaarbeeld Ransomware van Projectgroep Melissa, een samenwerkingsverband van de Nederlandse overheid en diverse private partijen uit de cybersecuritysector, kwamen er in 2023 in Nederland 29 typen ransomware voor. Volgens Botezatu maakt momenteel vooral de ransomware-variant STOP Djvu veel slachtoffers. Deze ransomware richt zich vooral op Windows-computers en wordt vooral via software-cracks verspreid en via berichten op het Discord-chatplatform.

De top 10 van Peter Stelzhammer

Wij vroegen Peter Stelzhammer, oprichter en malware-onderzoeker bij antivirus-lab AV-Comparatives, naar zijn top 10 van verwachte bedreigingen voor 2025.

  • Phishing: mensen verleiden gevoelige informatie te verstrekken.
  • Deepfakes en desinformatie: mensen manipuleren en oplichten met AI-nep-video’s en audio.
  • Ransomware: bestanden versleutelen en alleen tegen betaling ontsleutelen.
  • Malvertising: malware verspreiden via besmette advertenties.
  • Identiteitsdiefstal: gestolen persoonsgegevens misbruiken voor fraude.
  • Fakeshops: frauduleuze webshops die persoonlijke en betalingsgegevens verzamelen of namaakgoederen verkopen.
  • IoT-aanvallen: IoT-apparatuur hacken voor toegang tot diensten, of gecoördineerde criminele aanvallen.
  • Man-in-the-Middle (MitM)-aanvallen: (bank)communicatie onderscheppen en misbruiken.
  • Cryptojacking: ongeautoriseerd gebruik van computers maken om crypto te minen.
  • Zero-day-exploits: kwetsbaarheden in software misbruiken voordat er een patch is.

Overige malware

Door alle aandacht voor ransomware lijkt het bijna of er geen ‘gewone’ malware meer is. Die is er nog genoeg. Het Duitse antivirus-certificeringslab AV-Test ziet ze allemaal voorbijkomen. Erik Heyland, manager van het Test en Research Lab bij AV-Test somt de enorme aantallen varianten trojans, backdoors, webscripts, miners, worms, PUA’s, droppers en nog veel meer op. De aantallen nieuwe varianten lopen in de miljoenen per jaar. AV-Test heeft op https://portal.av-atlas.org een online dashboard staan met informatie over actuele dreigingen, zoals virussen, spamberichten en aanvallen op IoT-apparaten.

AV-Test heeft een online dashboard met dreigingsinformatie.

Gehackt

In 2021 was het Brabantse bedrijf Hoppenbrouwers slachtoffer van een ransomwareaanval door de beruchte REvil-cybercrimegroep. Het bedrijf wil graag dat anderen ervan leren en heeft een e-book gepubliceerd van de gebeurtenissen voor, tijdens en na de hack. Het e-book is gratis te downloaden.

Het ransomware-verhaal van het Brabantse Hoppenbrouwers maakt de impact van een ransomware-incident invoelbaar.

Jij bent geld waard

Phishing, smishing, infostealers; het zijn allemaal manieren waarop criminelen proberen persoonlijke gegevens zoals wachtwoorden en creditcardnummers in handen te krijgen. Ze doen dit via e-mails en sms-berichten die verwijzen naar nep-websites of door met een infostealer-programma informatie op de pc of Mac te verzamelen door login-/sessie-cookies en credentials die je in browsers bewaart, te stelen.

De verschillende vormen om informatie te verzamelen, worden volgens de experts steeds geavanceerder en daarmee gevaarlijker. Niet alleen investeren de criminelen meer tijd en middelen in hun aanvallen, kunstmatige intelligentie biedt hun ongekende nieuwe mogelijkheden. Daarbij is de opbrengst van een aanval door de manier waarop wij met wachtwoorden omgaan vaak veel groter dan het op eerste hand lijkt. Botezatu noemt dit een van zijn grootste frustraties. “Hackers hebben talloze manieren om deze informatie te oogsten. Voor de meeste accounts is het ook geen kwestie van hoe, maar alleen wanneer de gegevens worden gestolen. Hergebruik je inloggegevens, dan verlies je meer dan alleen dat account.”

Oplichting even gevaarlijk

Volgens Marc Vos, senior-manager bij McAfee, is internetoplichting inmiddels net zo gevaarlijk als malware en ransomware. Daarbij zijn volgens hem juist deze vormen van online criminaliteit steeds lucratiever voor de criminelen. “De meeste mensen begrijpen wel dat een pc beveiligd moet worden, maar dat ze zelf eigenlijk een veel ‘interessanter’ doelwit zijn wordt vaak vergeten.” Of zoals Botezatu aanvult: “Mensen denken dat hun informatie niet waardevol is. Maar eigenlijk is elk onderdeel van een online identiteit te misbruiken en te verkopen. Overal hangt een prijskaartje aan.”

De top 10 van Marc Vos

Ook Marc Vos, senior PR-manager bij McAfee, leverde zijn belangrijkste bedreigingen voor 2025:

  • Dating-fraude (pig butchering): iemand verleiden en het vertrouwen misbruiken voor crypto-scams.
  • Beleggingsfraude: advertenties met bekende personen voor malafide investeringen.
  • WhatsApp-fraude (“Hoi mam”) nep-gezinslid in nood vraagt via WhatsApp om geld.
  • Recovery-fraude: slachtoffer van fraude wordt door nep bank-/helpdeskmedewerker nogmaals oplicht.
  • E-mail-/sms-phishing: nep-mail lokt je naar site die gegevens steelt.
  • Nepberichten van pakketbezorgers: mail of app over invoerkosten om gegevens te stelen.
  • Nepwebshop of ticketsites: site verkoopt goederen of tickets maar levert niet en steelt betalingsgegevens.
  • Deepfakes: met AI gemaakte video’s/foto’s ingezet voor misinformatie, cyberpesten, oplichting.
  • Vishing/voicephishing: via de telefoon inlog- of betaalgegevens bemachtigen. AI maakt deze voiceberichten superrealistisch.
  • Quishing: QR-code aanbieden die naar phishingwebsite leidt.

Hackers en IoT

Volgens Botezatu is er niet één groep of soort hackers. Hij gebruikt dan ook liever scenario’s om enkele groepen te duiden. Voor consumenten zeker relevant is de ‘opportunistische hacker’ die het internet scant met kant-en-klare tools op zoek naar kwetsbaarheden. Ze hebben vooral succes bij smart-apparatuur zoals slimme deurbellen, IP-camera’s, smart speakers, maar ook printers en babyfoons. Ze vormen hier botnets mee die ze gebruiken om DDOS-aanvallen uit te voeren. Een tweede scenario is dat gekaapte apparatuur wordt gebruikt om internetverkeer te routeren en te verbergen, bijvoorbeeld om toegang te geven tot strafbare content. Volgens Botezatu ziet niet iedereen van wie de apparatuur gekaapt is zichzelf direct als slachtoffer. “Wordt jouw IP-adres gebruikt om vitale infrastructuur aan te vallen, dan kan dat serieus repercussies hebben”, waarschuwt hij.

Bij IoT-apparaten is ook al snel de privacy in het gedrang. “Wereldwijd gaat het om 22 miljard verbonden apparaten en dat aantal neemt alleen maar toe. IP-camera’s en babymonitors slaan vaak beelden op in de cloud. Hack je die, dan kun je direct bij mensen in huis kijken. Er blijft dan geen privacy over, maar het wordt dan ook een fysiek risico. Criminelen kunnen meekijken en zien waar je belangrijke zaken bewaart, maar ook wanneer je thuis bent of juist niet. Opnieuw relevante informatie die geld waard is.”

Social media

Steeds vaker zijn ook hackers geïnteresseerd in accounts van social media, YouTube en e-mail. Ze gebruiken deze accounts om als jou andere accounts ‘te liken’ en een boost te geven, om fake-nieuws en fake-succesverhalen te verspreiden. Populair is ook advertising-fraude. Hierbij maakt men een account aan bij een advertentieverkoper om daarna met gestolen accounts eindeloos op deze advertenties te klikken. “Per klik is het een minimaal bedrag, maar aangestuurd met een botnet en veel gestolen accounts is het al snel een leuke inkomstenbron.”

Mobiele dreigingen

Aangezien er ontzettend veel data op mobiele apparaten staan, zoals wachtwoorden en apps die je gebruikt bij multifactor-inloggen, is er volgens Peter Hendriks, solutions-manager bij ESET, alle reden de beveiliging van mobiele apparaten serieus te nemen. Smartphones zijn veiliger dan pc's en Macs, maar waterdicht is die veiligheid niet. “Dat geldt voor Android maar ook iOS. Apples mobiele OS is meer afgeschermd, maar het is niet zo dat je mobiele devices onschendbaar zijn.”

Mobiele apparaten worden veel aangevallen voor phishing en vishing (spraak-phishing). Een groot risico is de installatie van apps buiten de standaard Android- of Apple-appstore om. Apps in die stores worden door Apple en Google op kwaliteit en ook beveiliging gecontroleerd, maar dat geldt niet voor apps uit andere bronnen. Lang had ook alleen Android de optie om alternatieve stores te gebruiken, maar inmiddels moet ook Apple andere appwinkels toelaten.

“Het risico van het downloaden van malware is hierdoor groter geworden”, aldus Hendriks. Botezatu van Bitdefender onderschrijft dit: “Op iOS zijn attacks zeldzaam, maar voor Android zien we zeker twintig tot dertig reports van frauduleuze apps per maand.” Bitdefender onderzoekt op dit moment een Android-app die in de Google Playstore wordt aangeboden en die de smartphone gebruikt als proxy voor crimineel netwerkverkeer. “Het grote voordeel van smartphones is dat ze eigenlijk altijd ingeschakeld zijn én verbonden zijn met het internet”, aldus Botezatu. Dit maakt smartphones volgens hem extra interessant. Daarbij is ook de bandbreedte steeds minder een beperking. Bovendien bevatten mobiele apparaten veel informatie over de gebruiker.

De top 10 van Peter Hendriks

Peter Hendriks, solutions-manager bij ESET is duidelijk. “Awareness is altijd belangrijk, maar goed nadenken over risico’s ook.”

  • Phishing/smishing: oplichting via mail en WhatsApp.
  • Vishing/Voicephishing: criminelen die zich via AI voordoen als iemand anders om gegevens of geld los te maken.
  • Malware: vooral infostealers en andere malware, onverminderd een groot probleem.
  • Social engineering: alles van een “Hoi mama” tot deepfake-video bedoeld om je om de tuin te leiden. Kan zeker bij offline stalking veel impact hebben op een slachtoffer.
  • Identiteitsfraude via datalekken: criminelen die gelekte data met accountgegevens kopen en misbruiken.
  • IoT-apparaten: slecht beveiligde slimme apparaten die verbonden met het internet je aanvalsoppervlak enorm vergroten.
  • Nepwebshop: een shop beginnen is steeds makkelijker, ook als die malafide is.
  • Sextortion: chantage met naaktbeelden van het slachtoffer. Soms met gemanipuleerde beelden.
  • Ransomware: onverminderd een groot probleem.
  • Besmette downloads: onofficiële software die malware bevat.

Conclusie

Als gebruiker kun je er niet omheen: het internet is niet veilig en daarmee ook alle apparaten die we met het internet verbinden niet. Dat geldt voor de computer, de smartphone, maar ook voor alle andere apparaten die we steeds meer toelaten in ons huis en in ons leven. En juist omdat we er zo vertrouwd mee zijn en ze ook willen vertrouwen, is het belangrijk de risico’s goed in ogenschouw te nemen. De experts en rapporten van de overheid laten zien dat de dreiging groot genoeg is om beveiliging ruim aandacht te geven.

De wereld achter ransomware

Bij Project Melissa werken enkele overheden en security-organisaties, onder wie het NCSC, Fox IT en de politie, samen tegen ransomware. De samenwerking heeft enkele succesvolle acties tegen ransomwarebendes opgeleverd, maar ook twee lezenswaardige whitepapers. Eén geeft inzicht in de werking van ransomware en de criminelen erachter, de tweede gaat dieper in op de afpersingsmethode van data-exfiltratie. Beide documenten zijn te downloaden via deze webpagina van het Nationaal Cyber Security Centrum.

De ransomware-whitepapers van Project Melissa geven veel inzicht in de werking van ransomware en de criminele groepen erachter.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 beveiligingscamera's met een hoge videoresolutie
© Reshoot
Zekerheid & gemak

Waar voor je geld: 5 beveiligingscamera's met een hoge videoresolutie

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een bewakingscamera met een hoge beeldkwaliteit? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

TP-Link Tapo C325WB

De TP-Link Tapo C325WB is goedkoop en levert ook nog eens een scherp beeld. Met een resolutie van 2688 × 1520 pixels identificeer je moeiteloos personen en huisdieren. Aan weerszijden van de lens bevinden zich twee felle ledlampen. Die gaan na bewegingsdetectie in het donker vanzelf branden, zodat je nachtelijke opnames in kleur kunt maken. Overigens herkent de Tapo C325WB op eigen houtje mensen, voertuigen, honden en katten. Je ontvangt daarvan desgewenst pushberichten op je smartphone, waarna je in de TP-Link Tapo-app livebeelden opvraagt. Uiteraard kijk je net zo makkelijk eerdere opnames terug.

Voor het opslaan van beeldmateriaal kun je kiezen tussen verschillende opties. De eenvoudigste methode is om een microSD-kaart van maximaal 512 GB in het apparaat te plaatsen. Als alternatief kun je de video's op een geschikte NAS of (tegen betaling) in de cloud bewaren. Je verbindt de Tapo C325WB via een ethernetkabel of wifi met het (draadloze) thuisnetwerk. De IP66-gecerificeerde behuizing is weerbestendig, waardoor je hem ook buiten kunt ophangen.

TP-Link Tapo C225

Als je alleen binnenshuis wilt opnemen, is deze goedkope pan- en tilt-camera een goede keuze. Het camerahoofd van de TP-Link Tapo C225 kan op eigen houtje horizontaal (340 graden) en verticaal (60 graden) bewegen. Je hebt in een kamer dus geen last van dode hoeken. Bepaal bijvoorbeeld dat de camera een huisdier of (klein)kind automatisch moet volgen. Vervolgens neem je in de TP-Link Tapo-app live een kijkje. Dankzij een respectabele resolutie van 2560 × 1440 pixels ogen de beelden scherp. Bepaal in de app in hoeverre je meldingen wilt ontvangen van bewegende objecten, personen, huisdieren en geluiden.

Een opvallende functie is de privacyknop. Wanneer je daarop drukt, stopt de Tapo C225 meteen met filmen. Verder voer je op afstand een gesprek, want de behuizing bevat een speaker en microfoon. Voor de opslag van video's plaats je een microSD-kaart van maximaal 512 GB in de behuizing. Een andere mogelijkheid is om de beelden naar een geschikte NAS door te sluizen. Lees hier een uitgebreide review over deze veelzijdige camera.

Eufy Eufycam E330 (2-pack + basisstation)

Met dit starterspakket van Eufy bewaak je de voor- en achterkant van je woning. En hoe, want de twee bijgesloten camera's ondersteunen een 4K-resolutie van 3840 × 2160 pixels. Hierdoor herken je zelfs na digitaal inzoomen moeiteloos personen. Zodra de bewakingscamera's met netstroom zijn verbonden, bewaar je opnames op het inbegrepen basisstation. Standaard is er een opslagcapaciteit van 16 GB beschikbaar, maar dat breid je met een eigen interne schijf optioneel uit naar maximaal 16 TB. Zeker wanneer je continu wilt opnemen, is extra opslagruimte een vereiste. Je kunt als alternatief ook alleen filmpjes van gebeurtenissen opslaan.

Naast een hoge resolutie biedt de Eufycam E330 ook nog eens nachtzicht in kleur. Er zijn namelijk een lichtgevoelige sensor en ledlamp geïntegreerd. Verder is de functie gezichtsherkenning de moeite waard. Je ontvangt desgewenst pushmeldingen zodra er familie of vrienden bij je op de stoep staan. Woon je groot? Overweeg dan een bewakingssysteem met vier camera's. Daarnaast is de Eufy Eufycam E330 ter uitbreiding los te koop.

Lees ook: 5 fouten met je beveiligingscamera die je hierna nooit meer maakt

EZVIZ BC1c 4K

Deze oplaadbare 4K-bewakingscamera van Ezviz is momenteel goedkoper dan ooit. Zodra je de BC1c 4K met wifi verbindt, kijk je naar opnames en livebeelden in een resolutie van 3840 × 2160 pixels. Je hangt de IP65-gecertificeerde behuizing zo'n beetje overal op. In de behuizing bevindt zich namelijk een accu met een riante capaciteit van 10.400 mAh. Dat scheelt weer stroomdraden trekken! Ben je van plan om de beveiligingscamera op een locatie met veel zonlicht te monteren? Koop de BC1c 4K dan inclusief zonnepaneel, zodat je de batterij niet of nauwelijks via netstroom hoeft op te laden.

De behuizing heeft plek voor een microSD-kaart tot maximaal 512 GB. Verder is de behoorlijke diagonale kijkhoek van 135 graden een pluspunt. Hierdoor vangt de lens een groot deel van de kamer, tuin of oprit in beeld. Zodra de camera een persoon of voertuig detecteert, ontvang je hiervan een melding op je smartphone. Bovendien begint de BC1c 4K automatisch met opnemen. Overige voordelen zijn de ondersteuning voor tweewegaudio en nachtzicht in kleur.

Foscam G4P-B

De Foscam G4P-B heeft een stevige behuizing, waardoor je hem gerust op een drukke of risicovolle plek kunt ophangen, zoals aan de straatzijde waar kinderen spelen. Het apparaat werkt op netstroom, waardoor je 24/7 kunt opnemen. Kies voor het opslaan van videomateriaal tussen drie mogelijkheden, namelijk een microSD-kaart (max 256 GB), een geschikte NAS of cloudopslag. Voor laatstgenoemde optie moet je wel een betaald abonnement afsluiten.

De G4P-B heeft een ethernetaansluiting, zodat je het apparaat op een bekabeld netwerk kunt aansluiten. Dat verhoogt de betrouwbaarheid van de beeldoverdracht. Is er geen bekabelde netwerkaansluiting beschikbaar, dan verbind je deze beveiligingscamera net zo makkelijk met wifi. Gunstig is verder de ruime videoresolutie van 2560 × 1440 pixels. Daarnaast reikt de nachtzichtfunctie tot ongeveer twintig meter. Onder de productnaam G4P-W is er ook een witte uitvoering verkrijgbaar.