Sommige computergebruikers wachten met updaten tot de nieuwe versies helemaal stabiel zijn. Early adopters staan daarentegen te popelen om met verse releases aan de slag te kunnen, tot prille alfaversies aan toe. Dit artikel is vooral voor deze laatste groep bedoeld. Hoewel, wat houdt jou als voorzichtige gebruiker tegen om ook volop met nieuwe updates te experimenteren?

Veel software kent een uitgebreide releasecyclus. In het vroegste stadium worden weleens pre-alfaversies uitgebracht, maar die horen eigenlijk in de conceptfase thuis. De eerste echte testproducten zijn de alfaversies, maar die kunnen nog best veel programmeerfouten en bugs bevatten. In een volgende fase zijn de bètaversies aan de beurt. Die leunen wat betreft functionaliteit al dichter tegen de definitieve versies aan, maar hier en daar kan nog een onvolkomenheid optreden. Mogelijk volgt er na de bètaversies nog een nagenoeg stabiele release candidate-versie, ook wel gamma- of previewversie genoemd. Uiteindelijk is het aan de beurt aan een definitieve en hopelijk geheel stabiele release. Soms, zoals bij Linux-distributies, kan zo’n release in twee varianten komen. Naast een ‘gewone’ is er dan een long-term support-release (LTS) die gedurende een langere periode wordt onderhouden en ondersteund. In dit artikel focussen we ons op de vroege versies van Windows, maar ook browsers en andere software komen aan bod.

Windows-update

De recentste officiële versie van Windows 10 is op het moment schrijven 20H2, met als buildnummer 19042, uitgebracht op 20 oktober 2020. Om na te gaan over welke Windows-versie je beschikt, open je Instellingen en kies je Systeem, Info. Helemaal onderaan, bij Windows-specificaties, zie je Installatiedatum, Versie en Build. Is er een recentere versie beschikbaar, dan komt die normaal gesproken na een tijd automatisch bij je binnen via Windows Update: ga naar Instellingen, Bijwerken en beveiliging, Windows Update en klik op Naar updates zoeken.

Je kunt dit updateproces ook iets versnellen door te surfen naar www.tiny.cc/w10down en daar de knop Update nu in te drukken. Je downloadt hiermee het exe-bestand van de Windows 10-update-assistent, waarmee je jouw huidige Windows-versie kunt updaten via de knop Nu bijwerken. Loopt er iets fout dan kun je binnen tien dagen nog naar de vorige versie terug via Instellingen, Bijwerken en beveiliging, Systeemherstel.

©PXimport

Windows Insider

Via de update-assistent kun je een officiële versie weliswaar wat vroeger op je systeem krijgen, maar je kunt er geen bètaversies van Windows mee installeren. Daarvoor moet je je eerst inschrijven voor het Windows Insider-programma. Ga hiervoor naar Instellingen en kies Bijwerken en beveiliging, Windows Insider-programma. Verschijnt er een bericht in verband met diagnostische gegevens, open dan in Instellingen eerst de Diagnostische gegevens en feedback en schakel Optionele diagnostische gegevens in.

Is dat in orde, dan kun je op Aan de slag klikken en op Account koppelen. Selecteer jouw Microsoft-account (of creëer er een door op Microsoft-account te klikken) en bevestig met Doorgaan. Even later kun je uit drie verschillende programmakanalen kiezen. Dat is geen lichtzinnige keuze want hier bepaal je welk type Windows-updates je binnenkrijgt (zie kader ‘Kanalen’). Selecteer het gewenste kanaal en klik twee keer op Bevestigen en op Nu opnieuw opstarten.

Wanneer je opnieuw Windows Insider-programma opent, merk je dat je inderdaad op het gekozen kanaal hebt ingetekend. Wil je naderhand geen previewversies meer ontvangen, zet de schakelknop dan op Aan. Jouw apparaat wordt nu automatisch afgemeld bij de installatie van de eerstvolgende grote Windows-release.

Merk hier ook de optie Feedback geven op: vanuit de Feedback-hub kun je jouw ervaringen met Microsoft delen. Kijk ook geregeld naar Instellingen, Bijwerken en beveiliging, Windows update. Het duurt vast niet lang voor het updatemechanisme je van de eerstvolgende Windows-release voorziet.

©PXimport

Kanalen

©PXimport

Iso-download

Microsoft raadt je af om op een hoofd-pc voor een van deze kanalen in te schrijven. Wij kunnen ons in dat advies vinden. Je kunt dat eventueel wel doen op een machine die je nauwelijks of niet gebruikt. Je installeert hier desnoods eerst Windows via de Media Creation Tool. Surf hiervoor naar www.tiny.cc/w10down, klik op Hulpprogramma nu downloaden, start de tool op en volg de verdere instructies. Daarna kun je via het Windows Insider-programma om de gewenste updates vragen.

Had je al ingetekend op het Windows Insider-programma, dan is het wel zo makkelijk om meteen een schijfkopiebestand van een previewversie op te halen. Surf hiervoor naar www.tiny.cc/w10inside en meld je hier aan met je Microsoft-account. Klik vervolgens onderaan op Select edition en op Windows 10 Insider Preview ([…] Channel). Je kunt kiezen tussen Dev, Beta en Release Preview. Druk op Confirm en selecteer de gewenste taal (bijvoorbeeld Dutch). Klik nogmaals op Confirm en kies 64-bit Download, tenzij je specifieke redenen hebt om de 32-bit Download te selecteren. Je kunt nu het gevraagde iso-bestand downloaden.

©PXimport

Iso-installatie

Je beschikt nu over een iso-bestand met de gevraagde Windows-previewversie. Die kun je in principe ‘in place’ installeren, dus als het ware over je huidige Windows-installatie heen. Dubbelklik hiervoor in de verkenner op het iso-bestand, zodat Windows het als een virtueel dvd-station koppelt. Vervolgens dubbelklik je hier op het bestand Setup.exe om het installatieproces te starten.

Je wilt ongetwijfeld de optie Persoonlijke bestanden en apps behouden selecteren, zodat je geen apps of persoonlijke data van je oude Windows-installatie kwijtraakt. Ga je liever voor ‘een schone installatie’, kies dan voor Wijzigen wat je wilt behouden en selecteer Niets.

Je kunt deze previewversie trouwens ook virtueel installeren. Zelfs op je hoofd-pc, bijvoorbeeld met het gratis VirtualBox. In een notendop gaat dat als volgt. Start VirtualBox op en klik op Nieuw in de beheermodule. Geef een naam op en kies Microsoft Windows 10 (64-bit) voor Type en Versie. Bevestig twee keer met Aanmaken. Selecteer de virtuele machine en klik op Starten. Klik op het gele mapicoontje, kies Toevoegen, verwijs naar het iso-bestand en selecteer Openen en Kiezen. Bevestig met Start en voer de virtuele Windows-installatie uit. Na afloop kun je die virtueel opstarten vanuit de beheermodule.

©PXimport

Browsers

Misschien vind je het installeren van een niet-definitieve Windows-versie een brug te ver, maar voel je je wel comfortabel bij een vroege versie van jouw browser. Zo’n ingreep is namelijk minder doortastend, omdat je zelfs verschillende bètaversies naast je bestaande browserversie kunt installeren. We laten je zien hoe het moet bij drie populaire browsers: Chrome, Edge en Firefox.

We beginnen met Google Chrome. Deze browser kent maar liefst vier updatekanalen. In stijgende volgorde van stabiliteit zijn dat Canary, Dev, Beta en Stable. Canary-updates mag je haast dagelijks verwachten, terwijl grote releases in het stabiele kanaal ongeveer om de zes weken plaatsvinden. Je vindt de downloads voor de diverse kanalen en voor verschillende desktop- en mobiele besturingssystemen op www.tiny.cc/chrversie. Installeren onder Windows is niet moeilijker dan het gedownloade exe-bestand uit te voeren. Om jouw Chrome-versie te achterhalen, ga je naar Instellingen in Chrome en kiest je Over Chrome.

Omdat Edge al geruime tijd op Chromium is gebaseerd, verbaast het je waarschijnlijk niet dat ook hier de vier dezelfde kanalen beschikbaar zijn, die zich eveneens naast elkaar laten installeren. Je kunt hiervoor terecht op www.tiny.cc/mcdown. Net als bij Chrome vind je het versienummer terug via Instellingen waar je Over Microsoft Edge selecteert.

Bij Firefox is het weinig anders. Hier kun je terecht voor drie previewkanalen: Nightly, Developer Edition en Beta. Om het versienummer van Firefox te weten te komen, klik je op het hamburgerknopje en kies je Help, Over Firefox.

©PXimport

Andere software

Er is uiteraard nog heel wat andere software die previewversies uitgeven in allerlei ontwikkelstadia. We kunnen die hier vanzelfsprekend niet allemaal behandelen. Wel lijkt het ons een goed idee om je een tool te geven waarmee je snel kunt proberen of de reeds geïnstalleerde software up-to-date is. Ook kun je daarmee zien of er eventueel updates beschikbaar zijn en welke versies dit zijn. Een van de tools die in de praktijk het grootste aantal applicaties detecteert, is Software Update Monitor, kortweg SUMo. De gratis Lite-editie kan volstaan.

Start SUMo op na de installatie en kies Geïnstalleerde software automatisch detecteren zodat de tool alle gevonden applicaties laat zien in een lijst, samen met het versienummer. Om na te gaan of en welke updates beschikbaar zijn, druk je op Scannen en op Controleren.

Programma’s waarvoor een grote update beschikbaar is (zoals 1.x naar 2.x) krijgen een rood uitroepteken. Gaat het om een kleine update (zoals 2.x naar 2.y), dan verschijnt er een oranje pijl. Toepassingen met een groen vinkje zijn up-to-date. In de kolom Update lees je het versienummer van de beschikbare updates af.

Als vroege vogel had je hier misschien ook graag bètaversies tussen gezien. Dat is een kwestie van instellen. Ga naar Opties, Instellingen, plaats een vinkje bij Beta-versies toestaan en stel Scannen in op Grondig (langzamer). Bevestig met OK en scan en controleer opnieuw. De updates moet je nog wel zelf ophalen, bij voorkeur op de site van de diverse producenten.

©PXimport

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.