Een sjabloon in Office kan zowel inhoudelijke elementen als ontwerpelementen bevatten, wat je als vertrekpunt voor je eigen documenten kunt gebruiken. Thema's zijn daarnaast handig als je meerdere Office-programma’s gebruikt en daarin dezelfde stijl wilt doorvoeren. In dit artikel gaan we dieper in op het gebruik van sjablonen en thema's.

Er zijn honderden sjablonen beschikbaar, ook online. In Word, PowerPoint en Excel kun je als volgt een sjabloon gebruiken: ga naar Bestand, Nieuw en vul een trefwoord in bij Onlinesjablonen (en -thema’s) zoekenof klik op een van de Voorgestelde zoekopdrachten. Selecteer een sjabloon en bevestig met Maken.

Ook al kun je gebruikmaken van honderden bestaande sjablonen, je hoeft je daar niet toe te beperken en kunt vrij eenvoudig je eigen creaties maken. Wel met een kanttekening, want Microsoft pusht juist het gebruik van Office-thema’s om consistentie binnen je documenten en presentaties te verkrijgen en behouden. Thema’s hebben namelijk het voordeel dat je ze tussen de verschillende Office-applicaties kunt uitwisselen en gebruiken, terwijl je met sjablonen beperkt bent tot het programma waarin je ze hebt gecreëerd.

Zelf sjablonen maken en delen

Hoe creëer je nou zelf een sjabloon? Dat is niet zo lastig. Maak ten eerste de keus of je de basis van een bestaand sjabloon wilt gebruiken, of dat je een leeg document gebruikt waarin je alle gewenste aanpassingen doorvoert, zoals marges, paginagrootte en -oriëntatie, stijlen, enzovoort. Het is in een sjabloon zelfs mogelijk om er allerlei besturingselementen aan te koppelen via het tabblad Ontwikkelaars. Hiermee kun je bepalen wat en waar de ontvangers van je sjabloon dingen kunnen aanpassen.

Heb je dit niet nodig, dan kun je het tabblad onzichtbaar maken door te klikken op Bestand, Opties, Lint aanpassen, het vinkje uit te zetten bij Ontwikkelaars in het rechterpaneel en te bevestigen met OK.

©PXimport

Je sjabloon sla je op via Bestand, Opslaan als. Kies vervolgens voor de map C:\Users\<uwaccountnaam>\Documents\Aangepaste Office-sjablonen. In het uitklapmenu kies je dan voor [applicatie]-sjabloon (of [applicatie-sjabloon] met ingeschakelde macro’s als je macro’s hebt gebruikt). Bevestig met Opslaan. Een opgeslagen sjabloon kun je openen via Bestand, Nieuw, waarna je de rubriek Privé aanklikt en je je sjabloon selecteert.

Een sjabloon is overigens ook gemakkelijk met andere gebruikers te delen. Zij hoeven enkel sjabloon-bestand (dotx, potx of xltx) in de standaard-submap van hun eigen Windows-account te plaatsen, waarna ze het ook terugvinden via Bestand, Nieuw, Privé.

Let op: bij PowerPoint kan het gebeuren dat bepaalde toegevoegde tekstdelen niet in het lettertype staan dat je in het sjabloon hebt bepaald. Is dat zo, selecteer dan alle betreffende dia’s in het miniatuuroverzicht en klik je met rechts op de diaselectie. Kies hierDia herstellen.

Werken met thema's

Zoals gezegd is Microsoft er voorstander van om zo veel mogelijk van Office-thema’s gebruik te maken aangezien ze applicatie-overkoepelend kunnen werken. We nemen Excel erbij – waar je het werken met thema’s misschien niet zo snel zou verwachten. Laad, om te beginnen, een willekeurig werkblad in, bij voorkeur met een tabel en een grafiek. Ga vervolgens naar het tabblad Pagina-indeling en ga met de muisaanwijzer over een van de beschikbare thema’s: je merkt dat je tabel en grafiek er meteen anders uitzien.

Je themakeuze zet zich automatisch ook door in het aanbod van de celkleuren. Dat merk je bijvoorbeeld wanneer je op het tabblad Start op het pijltje naast de vulkleur klikt: de voorgestelde kleuren zijn aan het thema aangepast. Dit geldt trouwens ook voor onder meer de tabel-, grafiek- en zelfs WordArt-stijlen. Office zorgt er zo voor dat de kleurstelling consistent blijft binnen het door jouw geselecteerde thema. In Word en PowerPoint vind je de thema’s terug op het tabblad Ontwerpen.

©PXimport

Zelf thema's maken en delen

Wat voor stijlen, stijlsets en sjablonen kan, is ook mogelijk voor thema’s: je eigen ontwerpen maken. Je moet er dan uiteraard wel voor zorgen dat alle onderdelen naar wens zijn aangepast en goed aansluiten op de kleuren van je logo en/of je huisstijl. Laten we er opnieuw Word erbij nemen. Open het tabblad Ontwerpen en kies een thema dat het best aansluit bij wat je mooi vindt. Klik op het pijltje onder de knop Kleuren en kies Kleuren aanpassen. Klik vervolgens op de kleur naast een van de items die je wilt aanpassen, klik op Meer kleuren en open het tabblad Aangepast: hier kun je de gewenste hsl- of rgb-kleur kiezen.

Wil je ook de lettertypes van het thema aanpakken, dan gaat dat eigenlijk op dezelfde manier. Klik op het pijltje onder de knop Lettertypen, kies Lettertypen aanpassen en selecteer een geschikt lettertype voor de koptekst en de hoofdtekst.

Ben je klaar, dan klik je op de knop Thema’s en selecteer je Huidig thema opslaan. Voorzie je thema van een naam en bewaar het als een Office-thema (thmx-bestand). De standaardlocatie is C:\Users\<accountnaam>\AppData\Roaming\Microsoft\Templates\Document Themes.

©PXimport

Zoals we eerder vertelden, kun je thema’s ook in andere Office-applicaties gebruiken. Start bijvoorbeeld PowerPoint of Excel op. Je vindt het thema terug onder Thema’s, in de rubriek Aangepast, onder de door jou opgegeven naam. Merk ook op dat de diverse onderdelen van het tabblad Pagina-indeling of Ontwerpen automatisch op dat thema zijn afgestemd. Je treft dit thema zelfs in Outlook aan: open een nieuw bericht, ga naar het tabblad Opties en kies je thema binnen de groep Thema’s.

Ook thema’s kun je trouwens met anderen delen. Het volstaat het thmx-bestand aan de geïnteresseerden te bezorgen, die het vervolgens alleen nog maar in juiste map hoeven te plaatsen.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.