Er hangen inmiddels diverse satellietgroepen aan navigatiehulpmiddelen in ’t oneindig zwerk. Natuurlijk is er het aloude Amerikaanse GPS, en alweer een flinke tijd doen ook de Russen mee met hun Glonass. De EU is gestaag onderweg met het afronden van Galileo en China heeft z’n Beidou. Zelfs Japan heeft een eigen setje navigatiesatellieten gelanceerd, maar vooralsnog zijn die vooral voor de eigen regio interessant. Onder zowel Android als iOS kun je checken welke satellieten gebruikt worden voor plaatsbepaling!

De meeste meer recente smartphones en met regelmaat ook tablets beschikken over een ingebouwde ‘GPS-ontvanger’. Waarbij geldt dat die term de lading eigenlijk allang niet meer dekt. De meeste van die navigatie-chips ondersteunen namelijk tenminste ook Glonass en steeds vaker ook Galileo. Zeker in China gefabriceerde toestellen hebben daarnaast standaard ook Beidou aan boord. Nu lijkt dat zo op het eerste gezicht wellicht een beetje teveel van het goede. Want of je je locatie nou met de ene of de andere set satellieten bepaalt: who cares? Toch is dat niet het geval. Zeker in dichtbebouwde gebieden ontstaan al snel vervelende reflecties die tot onnauwkeurigheden leiden. Of satellieten van een bepaald systeem verdwijnen even helemaal uit het zicht. Als je dan net een alternatief wél kunt oppikken blijf je heel precies je plek in de wereld weten.

Geplande onnauwkeurigheid

Een ander probleem is dat GPS oorspronkelijk voor Amerikaanse defensie-toepassingen is ontwikkeld. Er zit standaard zelfs een klein beetje onnauwkeurigheid ingebouwd, al merk je daar als gemiddelde gebruiker weinig tot niks van. Als professionele gebruiker zit je daar niet op te wachten, zij kunnen dan weer abonnementen afsluiten om de volledige nauwkeurigheid van GPS te ontsluiten. Maar ook dan lopen ze nog altijd risico’s. Want de VS kan bewust de nauwkeurigheid naar wens verlagen. Bijvoorbeeld in een oorlogssituatie of bij (al dan niet verwachte) terroristische aanslagen. Zodat ‘de tegenpartij’ ineens niet meer weet waar ie is. Alleen vervelend dat daardoor ook niet-vijanden zoals burgerluchtvaart, weggebruikers en veel meer de weg kwijtraken. Kan vervelende gevolgen hebben. Precies daarom heeft de EU het Galileo-project opgezet, dat nagenoeg afgerond is inmiddels. Ook de Russen wilden graag een van GPS onafhankelijk systeem. En zo ben jij dan als nederig eindgebruiker in burger weer verzekerd van navigatie in meer barre tijden.

Blijft wel de vraag welke satellieten jouw telefoon of tablet gebruikt voor het navigeren. Voor Android kun je dan de app Satellite Check eens installeren. De app herkent – mits de nabvigatie-chip in je hardware het ondersteunt – alle voorkomende navigatiesatellieten. Daaronder ook het meer recente IRNSS dat door India wordt ontwikkeld voor regionaal gebruik aldaar. 

©PXimport

Satellite Check is kosteloos, maar in dat geval wel voorzien van advertenties. Die zijn afkoopbaar via een bescheiden in-app aankoop, mocht je dat willen. Tik in het hoofdmenu eerst eens op Satellite Map. Je ziet nu een grafische weergave van alle ontvangen en gebruikte satellieten voor het bepalen van de positie. Linksboven in beeld staat een legenda. Uit ons voorbeeld valt te constateren dat satellieten van GPS, Glonass, Galileo en Beidou in gebruik zijn. Om grondig te verdwalen moet je met dit apparaat dus vrij veel moeite doen.

Wil je meer weten over de signaalsterkte, tik dan onder in beeld op het naar links gerichte driehoekje en dan linksboven op de knop met de drie streepjes. Het hoofdmenu verschijnt weer, tik hierin op Satellite Graph. In de grafiek die daarop opent zie je live de in gebruik zijnde satellieten en de bijbehorende signaalsterkte. Waarbij vanzelfsprekend geldt: hoe meer hoe beter. Zie je hier bijvoorbeeld weinig satellieten en allen met een lage signaalsterkte, dan moet je een andere plek zoeken om een nauwkeuriger positiebepaling te verkrijgen. Inmiddels zijn we qua gevoeligheid van de in smartphones en tablets gebruikte apparaten overigens zo ver, dat je vaak ook binnenshuis nog wel wat satellieten oppikt. Dat was een jaar of wat geleden nog vrijwel ondenkbaar!

©CIDimport

Atoomklok

Een laatste aardige feature van Satellite Check is de mogelijkheid om de tijd die de satelliet(en) aan boord hebben weer te geven. Die hebben stuk voor stuk een extreem nauwkeurige atoomklok aan boord (anders zou positieberekening onmogelijk zijn) die je dus ook kunt gebruiken voor het achterhalen van de precieze tijd. Dat kan handig zijn als je al weken zonder internetverbinding – waarmee je telefoon normaliter de tijd synchroniseert – in de jungle zit, bijvoorbeeld. De klok krijg je te zien door een paar keer – afhankelijk van het scherm waarin je verkeert – op de naar links gerichte driehoek onderin beeld te tikken.

©CIDimport

Gebruikers van iOS komen er ten opzichte van hun Android-medemensen wat bekaaid af. Apple geeft app-ontwikkelaars namelijk geen gedetailleerde toegang tot gegevens uit de navigatie-ontvangstchip. Zo kom je er in iOS en iPadOS dus nooit precies achter welke satellieten in gebruik zijn en wat de signaalsterkte van hetgeen in gebruik is blijft ook in ’t ongewisse. Het past bij de strategie van het bedrijf om alle ‘overbodige’ technische rompslomp achter de schermen te houden. Enerzijds begrijpelijk, maar in specifieke gevallen als deze soms jammer. Wel zijn er apps die wat informatie over de ontvangen locatiegegevens tonen, maar dingen als grafieken zijn altijd fake moet je hierbij bedenken. Toch komt een app als GPS Status & Toolbox nog van pas. Behalve dat je locatie wordt getoond, wordt ook de nauwkeurigheid in meters aangegeven. Dát is een getal dat goed van pas komt om te bepalen of je misschien op zoek moet naar een betere ontvangstplek. 

©CIDimport

Ook is verder de live met de kompasrichting meedraaiende satellietgrafiek handig om te zien waar ‘iets’ staat wat een goede ontvangst eventueel blokkeert. Let wel: deze grafiek en de erop getoonde satellieten geeft alleen aan welke satellieten op een bepaald moment van de dag mogelijk bruikbaar zijn. Niet wat er daadwerkelijk in gebruik is!

Concluderend kunnen we stellen dat Android de ‘betere cijfers’ krijgt voor het (kunnen) tonen van meer technische cijfertjes aangaande in gebruik zijnde navigatiesatellieten. De ware liefhebbers kunnen op dat systeem een hoop extra informatie zien die je in iOS nooit te zien zult krijgen. Of de gemiddelde iOS-gebruiker die gegevens vervolgens echt mist is dan ook weer de vraag…

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.

Een apparaat op afstand bedienen hoeft geen geld te kosten en is verrassend eenvoudig. Of je nu bestanden wilt openen, technische problemen wilt oplossen of meerdere toestellen wilt beheren: met Chrome Remote Desktop kan het allemaal, gratis en zonder gedoe.

De helper begint

Een groot voordeel van Chrome Remote Desktop is de brede compatibiliteit: het werkt met Windows, macOS, Linux en ChromeOS. Bovendien is het veilig – verbindingen worden versleuteld – en je hebt alleen een Chrome-browser nodig. We beginnen aan de kant van degene die op afstand toegang wilt tot een andere computer, degene die ondersteuning biedt vanaf computer A. Op computer A opent de gebruiker Chrome en surft naar https://remotedesktop.google.com. Daar verschijnen twee opties: Dit scherm delen en Verbinding maken met een andere computer. Omdat computer A support wil geven aan een extern apparaat, kiest de gebruiker voor de tweede optie. In dat scherm verschijnt een veld om een toegangscode in te geven, de code volgt zo meteen.

Acties voor de hulpvrager

Op computer B, de computer die toegang zal verlenen, moet de gebruiker ook in Chrome surfen naar dezelfde website. Daar kiest hij voor de optie Dit scherm delen. Voordat dat mogelijk is, moet Chrome Remote Desktop eerst worden gedownload en geïnstalleerd. De gebruiker klikt daarvoor op de ronde blauwe knop met het witte downloadpijltje. Hiermee wordt een Chrome-extensie geïnstalleerd. Na de installatie verschijnt in het vak Dit scherm delen een blauwe knop met de tekst Code genereren. Wanneer de gebruiker daarop klikt, wordt een toegangscode van 12 cijfers aangemaakt. Die code geeft hij of zij door aan gebruiker A.

Scherm delen

Op computer A geeft de gebruiker de code op in Chrome Remote Desktop. Vervolgens wacht hij tot gebruiker B bevestigt dat A toegang mag krijgen tot zijn scherm. Zodra dat is gebeurd, verschijnt het volledige bureaublad van computer B in een nieuw Chrome-venster op computer A. Door dit venster schermvullend weer te geven, kan A probleemloos handelingen uitvoeren op de pc van B. Voor de veiligheid beschikken beide gebruikers over een knop om de sessie op elk moment te beëindigen. Uiteraard is een stabiele internetverbinding noodzakelijk. Daarnaast krijgen beide partijen de melding dat ze klembordsynchronisatie kunnen inschakelen. Hiermee wordt het mogelijk om eenvoudig tekst of bestanden te kopiëren en te plakken tussen beide apparaten.