ID.nl logo
Nas versus cloud: welke opslagmethode is beter?
© PXimport
Huis

Nas versus cloud: welke opslagmethode is beter?

Bestanden opslaan in de cloud is erg populair, ondanks problemen met bijvoorbeeld privacy, de beperkte opslagcapaciteit en de soms lage snelheid. Zet je al je gegevens op een nas dan heb je een aantal van deze problemen niet, maar krijgt er andere voor terug. Wat is de beste keuze, cloud of nas?

Tip 01: Wat is nas?

Nas staat voor Network Attached Storage. Het is opslagruimte voor bestanden zoals documenten, foto’s of video’s die niet in of aan de pc zit, maar in een apart apparaat in het netwerk. Een nas heeft dan ook altijd minimaal een netwerkaansluiting en een harde schijf: de eerste voor de netwerkverbinding de tweede voor de opslag. De grootte van de behuizing varieert met het aantal harde schijven. Meerderde schijven in een nas heeft als voordeel dat de opslagcapaciteit groter wordt en je de gegevens kunt beschermen tegen verlies voor als een van de schijven defect raakt. Een nas kun je gelijktijdig met meerdere personen gebruiken, je kunt ook eenvoudig onderling bestanden delen.

©PXimport

Tip 02: Wat is cloudopslag?

Bij cloudopslag bewaar je de bestanden niet op een harde schijf in of aan de pc of op een opslagapparaat binnen je netwerk, maar op een opslagruimte op internet. Je bent niet de eigenaar van die cloud, maar hebt een abonnement bij een cloudopslagprovider zoals Google, Microsoft of Strato. Afhankelijk van de cloudservice die je gebruikt, krijg je een eerste deel van de opslag gratis, wil je meer dan moet je betalen. De aanbieder van de cloudopslag, ook wel de cloudopslagprovider genoemd, zorgt ervoor dat jij altijd bij jouw gegevens kunt en waakt ook over de beveiliging. Via de webbrowser beheer je de cloudopslag en kun je ook mappen maken, documenten uploaden en soms ook bewerken.

©PXimport

Afhankelijk van de cloudservice krijg je een eerste deel van de opslag gratis

-

Tip 03: Opslagcapaciteit

Een belangrijk verschil tussen nas en cloud, is de grootte van de opslagcapaciteit. Oftewel, hoeveel gegevens kun je er opslaan? Bij een nas is dat een vast gegeven, want de capaciteit wordt bepaald door de grootte van de harde schijven in de nas. Ook met één schijf zijn dat al snel meerdere TB’s, met meerdere schijven loopt de totale opslagcapaciteit snel flink op. Raakt de nas vol, dan kun je de schijven vervangen door exemplaren met meer opslagcapaciteit, maar dat is duur en afhankelijk van de configuratie van de nas ook best complex.

De cloud kent in theorie het nadeel van een beperkte opslagcapaciteit niet. Heb je meer nodig, dan koop je gewoon ruimte bij. De praktijk is toch iets weerbarstiger: cloudopslag is namelijk duur. Bovendien werken bijna alle aanbieders met abonnementen waarbij je voor een bepaald maandelijks bedrag een bepaalde (en opnieuw dus niet onbegrensde) opslagruimte krijgt. Je betaalt dus altijd voor meer opslag dan je gebruikt en kunt ook hier alleen tegen betaling uitbreiden.

©PXimport

Hoeveel opslagcapaciteit heb je nodig?

Een belangrijke factor bij de keuze tussen nas en cloud is de hoeveelheid gegevens die je wilt opslaan. Die hoeveelheid is de laatste jaren flink toegenomen, gemiddeld gaat het al snel om meerdere GB’s of zelfs enkele TB’s. Om te weten hoeveel opslagruimte jij nu gebruikt, druk je gelijktijdig de Windows-toets en de letter i in. Klik dan op Systeem / Opslag. Wacht nu even: Windows gaat de bestanden en mappen die jij gebruikt langs en rekent de totalen uit. Standaard doet het dit voor de bestanden op de systeemschijf. Gebruik je een andere schijf om jouw persoonlijke documenten te bewaren, klik dan op Opslaggebruik op andere stations weergeven en selecteer het station van jouw keuze. Binnen het overzicht kun je telkens doorklikken naar andere mappen om de daar gebruikte opslaggrootte te bekijken.

Tip 04: Wat is goedkoper?

Bijna iedere cloudopslagdienst biedt een beperkte hoeveelheid gratis opslagruimte om nieuwe klanten te lokken. Bij Google krijg je 15 GB, bij Microsoft 5 GB en bij Dropbox 1 GB. Dat is leuk, maar zelden voldoende. Je zit dus al snel vast aan een betaald abonnement en dan ontdek je dat cloudopslag best duur is. Google en Dropbox vragen 9,99 per maand voor 2 TB opslag, Microsoft biedt 6 TB voor 99,99 euro per jaar.

Kies je voor een nas dan zijn de eerste kosten veel hoger. Je moet immers een nas en een of meerdere harde schijven kopen. Maar dat is het dan ook, er zijn daarna geen abonnementskosten meer. Weet je hoeveel opslagruimte je nodig hebt, dan kun eenvoudig uitrekenen na hoeveel maanden of jaren de nas goedkoper is dan de cloud. Bij een goedkope nas zoals een Synology DS218j met twee 6TB Western Digital Red nas-schijven is dat vaak al na anderhalf of twee jaar. Wel zul je na een aantal jaren de nas moeten vervangen: als er geen software-updates meer uitkomen of de hardware faalt. Je kunt erop rekenen dat een nas maximaal acht jaar bruikbaar blijft.

©PXimport

De keuze voor een nas is best lastig door de vele merken en modellen

-

Tip 05: Aanschaf

Om bestanden in de cloud op te slaan, hoef je veelal niet meer te doen dan een account met een wachtwoord aanmaken. Gebruik je Windows 10, dan zit een koppeling met je eigen opslag op OneDrive er zelfs al standaard in. Dit gemak geldt niet voor een nas: die moet je eerst kopen en de keuze voor een nas is best lastig door de vele merken en modellen. Online is er gelukkig veel informatie te vinden over merken en modellen en hier vind je meerdere vergelijkende tests en artikelen over het gebruik van een nas. Voor cloudaanbieders is er ook dergelijke informatie te vinden, bijvoorbeeld via deze link. Toch blijkt het kiezen van een cloudaanbieder nog best lastig, mede doordat de diensten aan verandering onderhevig zijn. Je moet dient er bij cloudopslag ook rekening mee te houden dat een clouddienst tussendoor heel eenvoudig en vaak ook eenzijdig, dus zonder toestemming te vragen, zijn voorwaarden en zijn prijzen kan veranderen. Dat is bij een nas natuurlijk onmogelijk.

©PXimport

Tip 06: Lokale koppeling

Ben je bang dat het werken met bestanden veel moelijker wordt met een nas of cloudopslagdienst, omdat de bestanden op een andere locatie worden opgeslagen? Gelukkig is die angst niet nodig: de meeste cloudopslagdiensten én de meeste nas-leveranciers bieden een of zelfs meerdere mogelijkheden om de opslag te koppelen aan een Windows-pc. De kunt de bestanden die op de nas of in de cloud staan, dan net zo maken, openen en bewerken als bestanden die wel echt op de computer zelf staan. Het geheim is veelal dat een kopie van de bestanden op de nas of in de cloud ook op de pc wordt geplaatst en continu gesynchroniseerd. Daarnaast is het bij een nas altijd mogelijk een echte netwerkverbinding te maken en direct op de nas te werken.

©PXimport

Nas is geen back-up, cloud wel

Een belangrijk verschil tussen een nas en cloudopslag is de bescherming van je gegevens door middel van back-up. Bewaar je jouw gegevens in de cloud dan zorgt de cloudleverancier voor bescherming en back-up. De kans dat je gegevens kwijtraakt is eigenlijk nul. En verwijder je per ongeluk zelf eens een of meerdere bestanden, dan biedt bijna elke cloudopslagdienst wel de mogelijkheid de gegevens met een paar klikken terug te zetten. Bij een nas geldt dit niet, de gegevens op de nas moet je zelf beschermen. Daarom is het onverstandig al je gegevens alleen op een nas te zetten: komt er dan een inbreker langs dan kun je maar zo alles kwijt zijn. Om bestanden op een nas tegen een defecte harde schijf te beschermen, moet je minimaal een nas met twee schijven nemen en kiezen voor bescherming met RAID1 of hoger. Dat kost echter een flink deel van de opslagcapaciteit. Daarnaast moet je altijd nog zorgen voor een kopie van de gegevens op een tweede locatie. Je kunt daarvoor de bestanden kopiëren naar een tweede nas, een back-upapparaat als een Tandberg RDX Quickstor of … naar de cloud!

©PXimport

Ook de bestanden op een nas kun je via internet toegankelijk maken

-

Tip 07: Overal toegang

Een voordeel van opslag in de cloud is dat je altijd bij de bestanden kunt, zolang je maar verbinding met internet hebt. Meer dan een browser heb je niet nodig, via een app werkt het vaak nog sneller. Dit is erg handig wanneer je onderweg bent en nog even de laatste foto’s wilt zien of een document wilt bewerken. Met een nas kan dit ook, maar daarvoor moet je meer configureren en wordt goede beveiliging van nas belangrijk. Nas-fabrikanten weten dat de cloud hier in het voordeel is en beiden daarom zonder uitzondering een gebruiksvriendelijke manier om de bestanden op de nas altijd toegankelijk te maken. Heb je het eenmaal geconfigureerd, dan is er eigenlijk geen verschil.

©PXimport

Tip 08: Extra functies

Bestanden opslaan in de cloud is door de cloudleveranciers zo eenvoudig gemaakt, dat een nas altijd moeilijker is. Bij een nas moet je nadenken over de RAID-configuratie, de beveiliging, andere gebruikers, toegang vanaf internet en nog veel meer. Wie dat niet wil, kiest het beste voor de cloud. Vind je het niet erg om over dit soort zaken na te denken en heb je plezier aan de technische mogelijkheden van een nas, dan zal cloud altijd teleurstellen. Daarbij kan de functionaliteit van een nas nog veel verder opgerekt worden dan alleen opslag, door apps of packages te installeren. Denk hierbij aan extra functies voor het presenteren van foto’s, het zelfstandig downloaden van films of muziek, een webserver, een cms, een back-upfunctie, een mailserver en nog veel meer. Bij de cloud is dit onmogelijk, daar is het bijna alleen opslag en een heel klein beetje extra functionaliteit.

©PXimport

Tip 09: Documenten bewerken

Iedereen gebruikt tekstdocumenten, spreadsheets en presentaties. Microsoft koppelt zijn cloudopslag OneDrive dan ook nadrukkelijk aan Office. Neem je de één, dan krijg je de ander er bijna gratis bij. Documenten op OneDrive laten zich behalve op Windows en macOS, ook in een browser en op elke tablet of smartphone bewerken. Google biedt een soortgelijke ervaring met de Google-applicaties in de cloud. Deze werken in de browser en bieden voor de meeste gebruikers voldoende functionaliteit. Sla je documenten bovendien op in het Google-formaat, dan tellen die niet mee in je eigen opslagverbruik. Loopt de nas hier achter? Dat ligt eraan van welk merk je een nas koopt. Synology heeft namelijk met Synology Office een tekstverwerker, spreadsheet en presentatieprogramma voor op de nas. Je maakt en bewerkt de documenten in de browser en hebt wereldwijd toegang via de bijbehorende app. Andere nas-merken bieden dit (nog) niet of niet in de kwaliteit die Synology doet.

©PXimport

Wil je media streamen, dan heeft de nas duidelijk voordelen boven de cloud

-

Tip 10: Streaming media

Waar een nas duidelijk voordelen heeft boven de cloud, is bij het gebruik van media en dan vooral films. Films bewaren in de cloud kost veel opslagcapaciteit en dan zul je dus al snel opslagcapaciteit moeten bijkopen. Daarbij biedt cloudopslag niet de functionaliteit die een nas heeft als het gaat om het streamen van media. Cloudservices ondersteunen vaak alleen films in lagere resolutie, HD is momenteel het maximale bij Google en OneDrive, en van formaten zoals h.264, h.265, mov en flv wordt maar een deel ondersteund. Een nas kan elk formaat en elke resolutie aan. Daarbij kunnen de betere nas-modellen, ook transcoderen. Een film wordt dan onder het kijken omgerekend naar een optimaal formaat voor het apparaat waarop je de film kijkt. Verder biedt een nas ook mogelijkheden die de cloud niet biedt, zoals het automatisch downloaden van de nieuwste media met een downloadservice, soms een hdmi-uitgang om een televisie direct aan de nas te koppelen én de mogelijkheid specifieke mediaservers zoals Kodi en Plex op de nas te installeren. Hierdoor kun je media op een optimale manier gebruiken. Een poging van Plex om ook cloudopslag te gebruiken, is vorig jaar wegens technische problemen gestopt.

©PXimport

Apps, apps, apps

Je wilt natuurlijk ook vanaf smartphone en tablet altijd bij je bestanden kunnen, ongeacht of die in de cloud staan of op een nas. Goede apps zijn daarvoor onontbeerlijk, en die zijn er gelukkig voor zowel nas’en als cloudopslag. Google, Microsoft, Apple, Amazon, Strato: allemaal bieden ze apps om hun opslag eenvoudig vanaf elk apparaat te gebruiken. En bij nas-aanbieders als Synology, QNAP, Asustor en Western Digital is dat niet anders. Voor nas’en zijn er vaak meerdere apps, voor de extra gebruiksfuncties die je aan een nas kunt toevoegen zoals mediastreaming, video-surveillance of een app om de downloadserver te bedienen. Wat betreft mobiel gebruik en gebruiksvriendelijke apps, is er geen verschil tussen cloudopslag en een eigen nas.

Tip 11: Privacy

Vergelijken we de nas en de cloud op het punt ‘privacy’, dan is de nas duidelijk in het voordeel. Bijna alle clouddiensten vallen onder Amerikaanse wetgeving en die vereist dat er altijd een achterdeurtje is waarlangs de overheid toegang tot de gegevens in de cloud kan vragen. Ook tot jouw gegevens. Een nas kent dit nadeel niet: je beheert het apparaat zelf en zonder achterdeurtjes. Daarbij biedt een nas talloze beveiligingsopties, waaronder schijfencryptie. In de cloud ontbreekt die mogelijkheid en moet je extra maatregelen nemen om end-to-end-entryptie in te schakelen. Bekende opties zijn Cryptomator en het erg populaire en gebruiksvriendelijke Boxcryptor. Beide ondersteunen een groot aantal cloudopslagservices en hebben handige apps, maar het blijft een extra inspanning die bij een nas niet of minder noodzakelijk is.

©PXimport

Tip 12: Samenwerken

Een groot gemak van zowel nas als cloud, is de mogelijkheid om documenten te delen met anderen. Bij de cloud is het dan handig dat die ander een account heeft bij dezelfde cloudopslag, maar noodzakelijk is het niet. Je kunt bestanden in de cloud vaak ook delen door een unieke url te genereren en die aan de persoon te mailen die het document ook moet zien of bewerken. Op een nas werkt het niet anders: je kunt op de nas andere gebruikers een eigen account geven en per mail hierover informeren, maar ook bestanden eenmalig delen of ter download aanbieden is mogelijk. Voor samenwerken op deze manier is er niet echt verschil tussen nas en cloud. Wel is het bij Google en Microsoft mogelijk om de documenten die je in de cloud hebt staan, in hun onlineoffice-pakketten gelijktijdig met meerdere personen te bewerken.

©PXimport

Tip 13: Keuze maken

Aan de hand van de voorgaande tips moet je zelf een keuze maken. Of een nas of cloudopslag verstandiger is, hangt namelijk af van jouw eigen voorkeuren. Bepaal dus eerst wat jij de belangrijkste overwegingen vindt. Wil je bijvoorbeeld liever geen abonnementskosten, dan kom je al snel uit bij een nas. Ben je niet bereid zelf wat werk in de configuratie te steken, dan kun je beter kiezen voor cloudopslag.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 luxe tablets met veel rekenkracht
© Apple
Huis

Waar voor je geld: 5 luxe tablets met veel rekenkracht

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een fijne tablet waarmee je vlot kunt werken? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Apple iPad Air (2025)

In de zéér recent verschenen 2025-versie van de iPad Air zit Apples eigen M3-chip. Die telt acht rappe rekenkernen, zodat veeleisende apps vlot werken. Zo is het spelen van 3D-games geen enkel probleem. Volgens het Amerikaanse merk is de genoemde processor bijna twee keer zo snel als eerdere iPads met een M1-chip. Bovendien verbruikt deze chipset ook nog eens minder energie. Ondanks het ruime 11inch-scherm weegt de aluminium behuizing nog geen halve kilo. Ideaal voor wie een tablet graag meeneemt. De goedkoopste uitvoering heeft 128 GB interne opslagcapaciteit. Kies tussen de kleurstellingen grijs, beige, blauw en paars. Tegen een meerprijs kun je ook een exemplaar met 256 GB (grijs/paars), 512 GB (grijs/beige/blauw/paars) of 1 TB (grijs) opslag overwegen.

Met behulp van de geïntegreerde vingerafdrukscanner log je altijd en overal veilig in. Vanzelfsprekend is iPadOS 18 al op deze tablet aanwezig. Je hebt toegang tot allerlei AI-tools, waardoor je onder meer supersnel fotocorrecties toepast. Bovendien kun je vanuit de apps Siri en Schrijfhulp de bekende AI-dienst ChatGPT aanspreken. Het heldere 11inch-scherm leent zich met een respectabele resolutie van 2360 × 1640 pixels perfect voor het kijken van films, series en tv-programma's. Tot slot is er van de iPad Air ook een grotere versie met een 13inch-scherm te koop.

Apple iPad Pro (2024)

De 2024-versie van de iPad Pro is momenteel de snelste tablet van Apple. Dankzij de M4-chip voer je de meest complexe taken zonder enige vertraging uit, zoals AI-toepassingen en 3D-games. Deze processor bevat namelijk negen of tien (bij 1TB- en 2TB-uitvoering) vliegensvlugge rekenkernen. Verder zijn de beeldprestaties van het dubbellaagse 11inch-oledscherm indrukwekkend. Zowel foto's als video's ogen op een resolutie van 2420 × 1668 pixels haarscherp. Voor gamers en creatieve professionals komt de hoge vernieuwingsfrequentie van 120 hertz goed van pas. Bewegende beelden verschijnen vloeiend op het scherm. Daarnaast bedraagt de piekhelderheid maar liefst 1600 cd/m².

Naar eigen zeggen is deze iPad Pro tot dusver de dunste Apple-tablet (5,3 mm). De gerecyclede aluminium behuizing weegt bovendien maar 444 gram. Kortom, een handzame metgezel voor onderweg. Fijn is dat de selfiecamera Face ID ondersteunt. Hierdoor kun je via een gezichtsscan vlot inloggen. De betaalbaarste versie heeft 256 GB opslagruimte, waarbij je kunt kiezen tussen de kleurstellingen zwart en zilver. Als alternatief koop je deze tablet met 512 GB (zwart/zilver), 1 TB (zwart/zilver) of 2 TB (zwart/zilver) opslagcapaciteit. Verder is de iPad Pro ook met een groot 13inch-scherm te koop. Wil je meer weten? Lees dan deze uitgebreide review op ID.nl.

Samsung Galaxy Tab S10+

Zoek je een zéér rappe Android-tablet met een riant scherm? Kijk dan eens goed naar de eigenschappen van de Samsung Galaxy Tab S10+. Het 256 GB-model is in de kleurstellingen grijs en zilver beschikbaar. Vind je dat te krap, dan kies je voor 512 GB opslag (grijs/zilver). Overigens voeg je met een eigen microSD-kaart van maximaal 1,5 TB eenvoudig extra opslagruimte toe. Het ruime 12,4inch-amoledscherm telt 2800 × 1752 pixels, zodat je op een behoorlijke resolutie video's kunt streamen. Samsung heeft het scherm voorzien van een matte coating. Hierdoor kun je ook in sterk verlichte ruimtes comfortabel werken.

Voor de rekenprestaties is de MediaTek Dimensity 9300+-processor verantwoordelijk. Deze chipset heeft acht kernen, waarbij de rapste core goed is voor een kloksnelheid van 3,4 GHz. Voeg daar 12 GB werkgeheugen aan toe en je merkt nergens vertraging. Met behulp van een vingerafdrukscanner kun je veilig bij Android 14 inloggen. Nuttig om te weten is dat de fabrikant dit product tot 31 oktober 2031 ondersteunt. Je ontvangt dus voor de komende jaren volop (beveiligings)updates en upgrades van het besturingssysteem. Naast de besproken uitvoeringen is deze tablet ook met een 5G-simkaartslot verkrijgbaar. Samsung levert bij alle modellen een goede stylus mee.

Lees ook: Zo gaat je tablet (véél) langer mee!

Samsung Galaxy Tab S10 Ultra

Als je graag op een heel grote tablet werkt, is de Samsung Galaxy Tab S10 Ultra een logische keuze. Het amoledscherm heeft een indrukwekkend schermdiagonaal van 14,6 inch. Lees hierop bijvoorbeeld de digitale krant, speel 3D-videospelletjes of creëer eigen animaties. Dankzij een respectabele resolutie van 2960 × 1848 pixels verschijnen foto's, video's en webpagina's scherp in beeld. Ondanks de behoorlijke omvang valt het gewicht van 723 gram mee. De behuizing voldoet aan de IP68-norm en is dus waterdicht. Er is bij dit product een stylus inbegrepen.

De Galaxy Tab S10 Ultra heeft dezelfde processor als de eerder besproken Galaxy Tab S10+. Goed nieuws, want deze MediaTek Dimensity 9300+-chipset biedt prima prestaties. De versies met 256 GB (grijs/zilver) en 512 GB (grijs/zilver) opslag hebben 12 GB werkgeheugen. Doe je veel geavanceerde taken tegelijkertijd, dan haal je met het 1 TB-model (grijs) een tablet met 16 GB RAM in huis. De Galaxy Tab S10 Ultra is eventueel ook inclusief 5G-simkaartslot te koop. Lees hier een uitgebreide review op ID.nl.

Lenovo Idea Tab Pro (ZAE40020SE)

Voor alledaags gebruik is deze recent verschenen tablet prima geschikt. De scherp geprijsde Lenovo Idea Tab Pro heeft een groot 12,7inch-scherm met 2944 × 1840 pixels. Dat is een prettig formaat voor taken als webwinkelen, bankieren, video's streamen en natuurlijk internetten. Bovendien zijn de acht rekenkernen van de MediaTek Dimensity 8300-processor snel genoeg om spelletjes uit de Play Store soepel te verwerken. De snelste core is afgeregeld op een respectabele kloksnelheid van 3,35 GHz. Verder heeft de tablet 8 GB werkgeheugen.

Onder de motorkap bevindt zich een opslagdrager van 256 GB. Hierop is Android 14 voorgeïnstalleerd. Wil je meer lokale opslag, dan prik je een microSD-kaart van maximaal 1 TB in de behuizing. Ten opzichte van diverse andere tablets in deze prijsklasse onderscheidt de Idea Tab Pro zich met een behoorlijk geluid. Hiervoor zijn er vier speakers van de bekende audiofabrikant JBL ingebouwd. Lenovo levert bij dit product een stylus mee.

▼ Volgende artikel
Meer detail, beter geluid: waarom de gehoortest van je koptelefoon écht verschil maakt
© sawaratch
Huis

Meer detail, beter geluid: waarom de gehoortest van je koptelefoon écht verschil maakt

Steeds meer draadloze in-ears en koptelefoons bieden in hun app een test die de weergave aanpast aan je gehoor. "Maar ik ben helemaal niet slechthorend," denk je misschien. Toch is zo'n functie best handig. Waarom, dat lees je hier.

In dit artikel hebben we het over de gehoortests die veel fabrikanten tegenwoordig bieden in de apps van draadloze oordoppen en draadloze hoofdtelefoons. Dit ga je lezen: • Wat wordt er juist getest? • Waarom je gehoor toch niet zo goed is • Welke merken bieden zo'n functie aan? • Een andere aanpak: meten

Ook interessant: Welke draadloze oortjes passen bij mij?

Als je bij een gehoortest (formeel: een audiogram) denkt aan een bezoek aan de audioloog of gespecialiseerde arts, dan heb je natuurlijk niet ongelijk. Bij acute hoorschade of een sterke terugval van wat je kunt horen, kom je bij zo'n specialist terecht.

Het doel van zo'n onderzoek is bepalen welke frequenties iemand nog hoort. Het normale 'bereik' van een mens wordt vaak omschreven als lopende van 20 Hz (een zeer lage bastoon) tot een hele hoge 20.000 Hz of 20 kHz. Dit bereik is wel heel theoretisch. Er bestaan grote fysieke verschillen tussen mensen en hierdoor bestaat er een enorme variatie in wat iemand kan horen. 

©Denon

Grafische voorstelling van een gehoorcurve in de Denon-app.

Waarom je gehoor toch niet zo goed is

Bovendien is 20 tot 20.000 kHz het meestal optimale scenario. Volwassenen halen het bijna nooit, want al vanaf een jonge leeftijd neemt het gehoor af. Volgens sommige bronnen begin je zelfs vanaf 18-20 jaar frequenties te 'verliezen'. Het is een natuurlijk proces, dat vooral de hoogste en laagste frequenties aantast. Wel is die terugval aanvankelijk heel beperkt en subtiel.  

Het woord 'verliezen' is dus eigenlijk niet zo geschikt, want eerst word je minder gevoelig voor een bepaalde toon.  Je kunt die frequentie dus nog wel horen, als het maar luid genoeg weerklinkt. Maar omdat dit terugval meestal geleidelijk is, valt het minder op. Je beluistert ook zelden één geïsoleerde toon, maar complexer geluid, zoals muziek met veel instrumenten en gezang. Dan merk je niet op dat de hi-hat van de drum iets minder uit de mix springt.  

Als het gehoorverlies iets toeneemt, kan het wel zijn dat muziek minder ruimtelijk of driedimensionaal overkomt. Dat komt omdat heel hoge tonen geluidsinformatie bevatten die ons brein iets vertelt over de ruimte waarin gespeeld wordt. Wanneer je bassen minder goed hoort, kunnen stemmen of muziek dun klinken.

Wat doet een gehoorfunctie in een app?

Het geleidelijk minder gevoelig worden voor bepaalde frequenties is wat functies zoals Personi-Fi bij JBL of Geluidspersonalisatie van Teufel proberen aan te pakken. Via een test in een app wordt achterhaald welke frequenties je minder goed hoort. Veel fabrikanten vertrouwen hiervoor op een test afkomstig van een gespecialiseerd bedrijf, zoals AudioDo of Mimi. Dit Duits technologiebedrijf biedt ook een eigen app aan (enkel iOS) waarmee je jouw gehoor kunt testen. Bij Sennheiser vind je er eentje voor zowel iPhones als Android-apparaten.

©Jamie Biesemans

The Personi-Fi-test, in de JBL Headphones-app, neemt wat tijd in beslag.

Niet elke test is hetzelfde, maar meestal moet je in de app aangeven of je biepjes nog hoort die steeds stiller worden. Dat gebeurt bij sommige tests tegen een achtergrond van ruis. Dat maakt het net wat moeilijker, maar meet wel realistisch of je een bepaalde frequentie hoort als er ook ander geluid is.

Als het resultaat je niet bevalt maar je toch niet helemaal tevreden bent met de standaardklank, kun je de test opnieuw doen. Denk er daarbij aan dat je gehoor ook beïnvloed wordt door zaken als de pasvorm van je oortjes, vermoeidheid, omgevingsgeluid en zelfs je houding.

Op basis van de testresultaten wordt een geluidspreset gecreëerd die de frequenties die je minder goed hoort versterkt. Het doel is te zorgen dat je alle frequenties op hetzelfde niveau waarneemt. Na de test kun je meestal de preset in- en uitschakelen terwijl een track speelt. Dan pas hoor je goed wat je mist.

Welke merken bieden het aan?

Steeds meer merken bieden een soort gehoortest aan in hun app. JBL is er duidelijk een grote fan van, want JBL's eigen Personi-Fi en Personi-Fi 2 vind je op heel wat apparaten. Naast Teufel bieden onder meer Beyerdynamic, Creative, Focal, Nothing, Skullcandy een test van Mimi aan. Het 'personal sound' van AudioDo vind je onder meer bij de Clam Elite van Fresh 'n Rebel en bij PSB.

©Fresh 'n Rebel

De Audiodo-test helpt je een betere geluid te krijgen bij een Fresh 'n Rebel-hoofdtelefoon.

In de Sound Connect-app van Sony vind je een iets andere aanpak. Je speelt een lied naar keuze, waarbij je in de app vijf opties krijgt die een iets andere klank bieden. Kies je een van de vijf, dan krijg je opnieuw vijf opties om de weergave fijn af te regelen. Dit mag dan wel niet een echte gehoortest zijn, het brengt je wel bij een klankweergave die je misschien beter ligt. De Sound Connect-app gebruik je met bijna alle Sony-hoofdtelefoons en -oordoppen, waaronder de populaire WH-1000XM5 en WF-1000XM5.

Een andere aanpak: meten

Bij de tests waar het hierboven over ging, moet je zelf aangeven of je een bepaalde toon hoort. Er is echter ook een andere methode. Sommige fabrikanten hebben in hun oordoppen of koptelefoons een soort automatisch meetsysteem ingebouwd dat bepaalde zaken van het gehoor zelf kan meten. 

Bose bijvoorbeeld biedt de CustomTune-functie aan bij zijn draadloze oordoppen. Doe je de Bose-oortjes in, dan klinkt er heel even een geluid dat doet denken aan een krekel. Microfoons in de oordoppen meten de minireflecties in je oor, wat informatie geeft over hoe jouw fysieke gehooreigenschappen (zoals de grootte en lengte van de gehoorgang) bepalen wat je juist hoort. 

©Denon

De Denon Headphones-app creëert via een meting persoonlijk geluid.

Bij Denon's PerL-oordoppen wordt technologie van Nura ingezet om je oren aan een uitgebreide meting te onderwerpen. Dit is een test waarbij je gewoon moet luisteren. Net zoals bij Bose meten de oortjes zelf en wordt er een aangepaste geluidspreset gebouwd. Het interessante aan deze techniek is dat het niet enkel frequenties meet die je minder goed hoort, maar ook kan bepalen of je sommige tonen net te hard binnenkrijgt. 

Welke techniek er precies toegepast wordt is minder belangrijk. Wel loont het de moeite om een functie die je gehoor test uit te proberen, zelfs al denk je niet echt last te hebben van gehoorschade of -verlies. Onvermijdelijk mis je toch iets, al valt het misschien niet op. Een persoonlijk geluidsfunctie kan je echt helpen om een betere klankkwaliteit en ruimtelijkheid te ervaren.

Nieuwe oorkussens nodig

Voor je koptelefoon?