Nas versus cloud: welke opslagmethode is beter?
Bestanden opslaan in de cloud is erg populair, ondanks problemen met bijvoorbeeld privacy, de beperkte opslagcapaciteit en de soms lage snelheid. Zet je al je gegevens op een nas dan heb je een aantal van deze problemen niet, maar krijgt er andere voor terug. Wat is de beste keuze, cloud of nas?
Tip 01: Wat is nas?
Nas staat voor Network Attached Storage. Het is opslagruimte voor bestanden zoals documenten, foto’s of video’s die niet in of aan de pc zit, maar in een apart apparaat in het netwerk. Een nas heeft dan ook altijd minimaal een netwerkaansluiting en een harde schijf: de eerste voor de netwerkverbinding de tweede voor de opslag. De grootte van de behuizing varieert met het aantal harde schijven. Meerderde schijven in een nas heeft als voordeel dat de opslagcapaciteit groter wordt en je de gegevens kunt beschermen tegen verlies voor als een van de schijven defect raakt. Een nas kun je gelijktijdig met meerdere personen gebruiken, je kunt ook eenvoudig onderling bestanden delen.
©PXimport
Tip 02: Wat is cloudopslag?
Bij cloudopslag bewaar je de bestanden niet op een harde schijf in of aan de pc of op een opslagapparaat binnen je netwerk, maar op een opslagruimte op internet. Je bent niet de eigenaar van die cloud, maar hebt een abonnement bij een cloudopslagprovider zoals Google, Microsoft of Strato. Afhankelijk van de cloudservice die je gebruikt, krijg je een eerste deel van de opslag gratis, wil je meer dan moet je betalen. De aanbieder van de cloudopslag, ook wel de cloudopslagprovider genoemd, zorgt ervoor dat jij altijd bij jouw gegevens kunt en waakt ook over de beveiliging. Via de webbrowser beheer je de cloudopslag en kun je ook mappen maken, documenten uploaden en soms ook bewerken.
©PXimport
Afhankelijk van de cloudservice krijg je een eerste deel van de opslag gratis
-
Tip 03: Opslagcapaciteit
Een belangrijk verschil tussen nas en cloud, is de grootte van de opslagcapaciteit. Oftewel, hoeveel gegevens kun je er opslaan? Bij een nas is dat een vast gegeven, want de capaciteit wordt bepaald door de grootte van de harde schijven in de nas. Ook met één schijf zijn dat al snel meerdere TB’s, met meerdere schijven loopt de totale opslagcapaciteit snel flink op. Raakt de nas vol, dan kun je de schijven vervangen door exemplaren met meer opslagcapaciteit, maar dat is duur en afhankelijk van de configuratie van de nas ook best complex.
De cloud kent in theorie het nadeel van een beperkte opslagcapaciteit niet. Heb je meer nodig, dan koop je gewoon ruimte bij. De praktijk is toch iets weerbarstiger: cloudopslag is namelijk duur. Bovendien werken bijna alle aanbieders met abonnementen waarbij je voor een bepaald maandelijks bedrag een bepaalde (en opnieuw dus niet onbegrensde) opslagruimte krijgt. Je betaalt dus altijd voor meer opslag dan je gebruikt en kunt ook hier alleen tegen betaling uitbreiden.
©PXimport
Hoeveel opslagcapaciteit heb je nodig?
Een belangrijke factor bij de keuze tussen nas en cloud is de hoeveelheid gegevens die je wilt opslaan. Die hoeveelheid is de laatste jaren flink toegenomen, gemiddeld gaat het al snel om meerdere GB’s of zelfs enkele TB’s. Om te weten hoeveel opslagruimte jij nu gebruikt, druk je gelijktijdig de Windows-toets en de letter i in. Klik dan op Systeem / Opslag. Wacht nu even: Windows gaat de bestanden en mappen die jij gebruikt langs en rekent de totalen uit. Standaard doet het dit voor de bestanden op de systeemschijf. Gebruik je een andere schijf om jouw persoonlijke documenten te bewaren, klik dan op Opslaggebruik op andere stations weergeven en selecteer het station van jouw keuze. Binnen het overzicht kun je telkens doorklikken naar andere mappen om de daar gebruikte opslaggrootte te bekijken.
Tip 04: Wat is goedkoper?
Bijna iedere cloudopslagdienst biedt een beperkte hoeveelheid gratis opslagruimte om nieuwe klanten te lokken. Bij Google krijg je 15 GB, bij Microsoft 5 GB en bij Dropbox 1 GB. Dat is leuk, maar zelden voldoende. Je zit dus al snel vast aan een betaald abonnement en dan ontdek je dat cloudopslag best duur is. Google en Dropbox vragen 9,99 per maand voor 2 TB opslag, Microsoft biedt 6 TB voor 99,99 euro per jaar.
Kies je voor een nas dan zijn de eerste kosten veel hoger. Je moet immers een nas en een of meerdere harde schijven kopen. Maar dat is het dan ook, er zijn daarna geen abonnementskosten meer. Weet je hoeveel opslagruimte je nodig hebt, dan kun eenvoudig uitrekenen na hoeveel maanden of jaren de nas goedkoper is dan de cloud. Bij een goedkope nas zoals een Synology DS218j met twee 6TB Western Digital Red nas-schijven is dat vaak al na anderhalf of twee jaar. Wel zul je na een aantal jaren de nas moeten vervangen: als er geen software-updates meer uitkomen of de hardware faalt. Je kunt erop rekenen dat een nas maximaal acht jaar bruikbaar blijft.
©PXimport
De keuze voor een nas is best lastig door de vele merken en modellen
-
Tip 05: Aanschaf
Om bestanden in de cloud op te slaan, hoef je veelal niet meer te doen dan een account met een wachtwoord aanmaken. Gebruik je Windows 10, dan zit een koppeling met je eigen opslag op OneDrive er zelfs al standaard in. Dit gemak geldt niet voor een nas: die moet je eerst kopen en de keuze voor een nas is best lastig door de vele merken en modellen. Online is er gelukkig veel informatie te vinden over merken en modellen en hier vind je meerdere vergelijkende tests en artikelen over het gebruik van een nas. Voor cloudaanbieders is er ook dergelijke informatie te vinden, bijvoorbeeld via deze link. Toch blijkt het kiezen van een cloudaanbieder nog best lastig, mede doordat de diensten aan verandering onderhevig zijn. Je moet dient er bij cloudopslag ook rekening mee te houden dat een clouddienst tussendoor heel eenvoudig en vaak ook eenzijdig, dus zonder toestemming te vragen, zijn voorwaarden en zijn prijzen kan veranderen. Dat is bij een nas natuurlijk onmogelijk.
©PXimport
Tip 06: Lokale koppeling
Ben je bang dat het werken met bestanden veel moelijker wordt met een nas of cloudopslagdienst, omdat de bestanden op een andere locatie worden opgeslagen? Gelukkig is die angst niet nodig: de meeste cloudopslagdiensten én de meeste nas-leveranciers bieden een of zelfs meerdere mogelijkheden om de opslag te koppelen aan een Windows-pc. De kunt de bestanden die op de nas of in de cloud staan, dan net zo maken, openen en bewerken als bestanden die wel echt op de computer zelf staan. Het geheim is veelal dat een kopie van de bestanden op de nas of in de cloud ook op de pc wordt geplaatst en continu gesynchroniseerd. Daarnaast is het bij een nas altijd mogelijk een echte netwerkverbinding te maken en direct op de nas te werken.
©PXimport
Nas is geen back-up, cloud wel
Een belangrijk verschil tussen een nas en cloudopslag is de bescherming van je gegevens door middel van back-up. Bewaar je jouw gegevens in de cloud dan zorgt de cloudleverancier voor bescherming en back-up. De kans dat je gegevens kwijtraakt is eigenlijk nul. En verwijder je per ongeluk zelf eens een of meerdere bestanden, dan biedt bijna elke cloudopslagdienst wel de mogelijkheid de gegevens met een paar klikken terug te zetten. Bij een nas geldt dit niet, de gegevens op de nas moet je zelf beschermen. Daarom is het onverstandig al je gegevens alleen op een nas te zetten: komt er dan een inbreker langs dan kun je maar zo alles kwijt zijn. Om bestanden op een nas tegen een defecte harde schijf te beschermen, moet je minimaal een nas met twee schijven nemen en kiezen voor bescherming met RAID1 of hoger. Dat kost echter een flink deel van de opslagcapaciteit. Daarnaast moet je altijd nog zorgen voor een kopie van de gegevens op een tweede locatie. Je kunt daarvoor de bestanden kopiëren naar een tweede nas, een back-upapparaat als een Tandberg RDX Quickstor of … naar de cloud!
©PXimport
Ook de bestanden op een nas kun je via internet toegankelijk maken
-
Tip 07: Overal toegang
Een voordeel van opslag in de cloud is dat je altijd bij de bestanden kunt, zolang je maar verbinding met internet hebt. Meer dan een browser heb je niet nodig, via een app werkt het vaak nog sneller. Dit is erg handig wanneer je onderweg bent en nog even de laatste foto’s wilt zien of een document wilt bewerken. Met een nas kan dit ook, maar daarvoor moet je meer configureren en wordt goede beveiliging van nas belangrijk. Nas-fabrikanten weten dat de cloud hier in het voordeel is en beiden daarom zonder uitzondering een gebruiksvriendelijke manier om de bestanden op de nas altijd toegankelijk te maken. Heb je het eenmaal geconfigureerd, dan is er eigenlijk geen verschil.
©PXimport
Tip 08: Extra functies
Bestanden opslaan in de cloud is door de cloudleveranciers zo eenvoudig gemaakt, dat een nas altijd moeilijker is. Bij een nas moet je nadenken over de RAID-configuratie, de beveiliging, andere gebruikers, toegang vanaf internet en nog veel meer. Wie dat niet wil, kiest het beste voor de cloud. Vind je het niet erg om over dit soort zaken na te denken en heb je plezier aan de technische mogelijkheden van een nas, dan zal cloud altijd teleurstellen. Daarbij kan de functionaliteit van een nas nog veel verder opgerekt worden dan alleen opslag, door apps of packages te installeren. Denk hierbij aan extra functies voor het presenteren van foto’s, het zelfstandig downloaden van films of muziek, een webserver, een cms, een back-upfunctie, een mailserver en nog veel meer. Bij de cloud is dit onmogelijk, daar is het bijna alleen opslag en een heel klein beetje extra functionaliteit.
©PXimport
Tip 09: Documenten bewerken
Iedereen gebruikt tekstdocumenten, spreadsheets en presentaties. Microsoft koppelt zijn cloudopslag OneDrive dan ook nadrukkelijk aan Office. Neem je de één, dan krijg je de ander er bijna gratis bij. Documenten op OneDrive laten zich behalve op Windows en macOS, ook in een browser en op elke tablet of smartphone bewerken. Google biedt een soortgelijke ervaring met de Google-applicaties in de cloud. Deze werken in de browser en bieden voor de meeste gebruikers voldoende functionaliteit. Sla je documenten bovendien op in het Google-formaat, dan tellen die niet mee in je eigen opslagverbruik. Loopt de nas hier achter? Dat ligt eraan van welk merk je een nas koopt. Synology heeft namelijk met Synology Office een tekstverwerker, spreadsheet en presentatieprogramma voor op de nas. Je maakt en bewerkt de documenten in de browser en hebt wereldwijd toegang via de bijbehorende app. Andere nas-merken bieden dit (nog) niet of niet in de kwaliteit die Synology doet.
©PXimport
Wil je media streamen, dan heeft de nas duidelijk voordelen boven de cloud
-
Tip 10: Streaming media
Waar een nas duidelijk voordelen heeft boven de cloud, is bij het gebruik van media en dan vooral films. Films bewaren in de cloud kost veel opslagcapaciteit en dan zul je dus al snel opslagcapaciteit moeten bijkopen. Daarbij biedt cloudopslag niet de functionaliteit die een nas heeft als het gaat om het streamen van media. Cloudservices ondersteunen vaak alleen films in lagere resolutie, HD is momenteel het maximale bij Google en OneDrive, en van formaten zoals h.264, h.265, mov en flv wordt maar een deel ondersteund. Een nas kan elk formaat en elke resolutie aan. Daarbij kunnen de betere nas-modellen, ook transcoderen. Een film wordt dan onder het kijken omgerekend naar een optimaal formaat voor het apparaat waarop je de film kijkt. Verder biedt een nas ook mogelijkheden die de cloud niet biedt, zoals het automatisch downloaden van de nieuwste media met een downloadservice, soms een hdmi-uitgang om een televisie direct aan de nas te koppelen én de mogelijkheid specifieke mediaservers zoals Kodi en Plex op de nas te installeren. Hierdoor kun je media op een optimale manier gebruiken. Een poging van Plex om ook cloudopslag te gebruiken, is vorig jaar wegens technische problemen gestopt.
©PXimport
Apps, apps, apps
Je wilt natuurlijk ook vanaf smartphone en tablet altijd bij je bestanden kunnen, ongeacht of die in de cloud staan of op een nas. Goede apps zijn daarvoor onontbeerlijk, en die zijn er gelukkig voor zowel nas’en als cloudopslag. Google, Microsoft, Apple, Amazon, Strato: allemaal bieden ze apps om hun opslag eenvoudig vanaf elk apparaat te gebruiken. En bij nas-aanbieders als Synology, QNAP, Asustor en Western Digital is dat niet anders. Voor nas’en zijn er vaak meerdere apps, voor de extra gebruiksfuncties die je aan een nas kunt toevoegen zoals mediastreaming, video-surveillance of een app om de downloadserver te bedienen. Wat betreft mobiel gebruik en gebruiksvriendelijke apps, is er geen verschil tussen cloudopslag en een eigen nas.
Tip 11: Privacy
Vergelijken we de nas en de cloud op het punt ‘privacy’, dan is de nas duidelijk in het voordeel. Bijna alle clouddiensten vallen onder Amerikaanse wetgeving en die vereist dat er altijd een achterdeurtje is waarlangs de overheid toegang tot de gegevens in de cloud kan vragen. Ook tot jouw gegevens. Een nas kent dit nadeel niet: je beheert het apparaat zelf en zonder achterdeurtjes. Daarbij biedt een nas talloze beveiligingsopties, waaronder schijfencryptie. In de cloud ontbreekt die mogelijkheid en moet je extra maatregelen nemen om end-to-end-entryptie in te schakelen. Bekende opties zijn Cryptomator en het erg populaire en gebruiksvriendelijke Boxcryptor. Beide ondersteunen een groot aantal cloudopslagservices en hebben handige apps, maar het blijft een extra inspanning die bij een nas niet of minder noodzakelijk is.
©PXimport
Tip 12: Samenwerken
Een groot gemak van zowel nas als cloud, is de mogelijkheid om documenten te delen met anderen. Bij de cloud is het dan handig dat die ander een account heeft bij dezelfde cloudopslag, maar noodzakelijk is het niet. Je kunt bestanden in de cloud vaak ook delen door een unieke url te genereren en die aan de persoon te mailen die het document ook moet zien of bewerken. Op een nas werkt het niet anders: je kunt op de nas andere gebruikers een eigen account geven en per mail hierover informeren, maar ook bestanden eenmalig delen of ter download aanbieden is mogelijk. Voor samenwerken op deze manier is er niet echt verschil tussen nas en cloud. Wel is het bij Google en Microsoft mogelijk om de documenten die je in de cloud hebt staan, in hun onlineoffice-pakketten gelijktijdig met meerdere personen te bewerken.
©PXimport
Tip 13: Keuze maken
Aan de hand van de voorgaande tips moet je zelf een keuze maken. Of een nas of cloudopslag verstandiger is, hangt namelijk af van jouw eigen voorkeuren. Bepaal dus eerst wat jij de belangrijkste overwegingen vindt. Wil je bijvoorbeeld liever geen abonnementskosten, dan kom je al snel uit bij een nas. Ben je niet bereid zelf wat werk in de configuratie te steken, dan kun je beter kiezen voor cloudopslag.