Normaliter zijn je mappen en bestanden in Windows 10 niet beschermd tegen kwaadwillenden. Gelukkig zijn er manieren om je gegevens te versleutelen, bijvoorbeeld met VeraCrypt. Hoe werkt deze tool?

Wil je je bestanden echt goed en ook nog eens gebruiksvriendelijk en 'transparant' versleutelen, dan is VeraCrypt een goede optie. Deze freeware is jaren geleden als open source opvolger van het om mysterieuze redenen verdwenen Truecrypt uitgebracht. In al die jaren is er aan de werking eigenlijk niks veranderd. Na het VeraCrypt downloaden en het installeren ervan kan je een zogeheten containerbestand aanmaken. In feite een versleutelde map waar je later 'gewoon' bestanden in kunt opslaan. De sterkte van die versleuteling is overigens wel afhankelijk van je gekozen wachtwoord, dus kies iets dat zich lastig laat raden.

Het containerbestand wordt door VeraCrypt vervolgens als virtuele drive in Windows gekoppeld. Kortom: je krijgt er gewoon een extra driveletter bij in de Verkenner. Alle mappen en bestanden die je op drive bewaart worden 'on the fly' versleuteld. Je merkt van dat proces qua snelheid tegenwoordig nauwelijks meer iets, de meeste processoren beschikken namelijk over hardwareversnelling voor versleuteling.

Zodra je de virtuele drive via VeraCrypt ontkoppeld, of je computer afsluit kan niemand bij de gegevens die in de container zijn bewaard. Kortom: de ultieme beveiliging. We leggen uit hoe je zo'n container aanmaakt, gebruikt en weer afsluit.

VeraCrypt-container aanmaken

Open VeraCrypt, dat we voor het gemak eerst even instellen op het Nederlands. Ga bovenin naar Settings, kies Language en vervolgens Nederlands. Klik op OK. De interface is nu in onze eigen taal. Klik op Maak volume en houd de eerste optie (Maak een decodeerde bestandscontainer) geselecteerd. Druk op Volgende.

©PXimport

De optie Standaard VeraCrypt volume is prima, dus klik weer op Volgende. Bij Volumelocatie klik je op Selecteer bestand. Het lijkt nu alsof je een bestand gaat openen, maar je gaat er juist eentje aanmaken. Typ bij Bestandsnaam de naam die je de container wilt geven, het liefst iets wat natuurlijk niet teveel opvalt. Klik op Opslaan en Volgende. In het volgende venster laat je Codering Algoritme op AES staan en Hash-algoritme op SHA-512. Dit is namelijk een zeer sterk versleutelingsprincipe.

Bij Volumegrootte geef je aan hoe groot de container moet zijn. Dat wil zeggen; zoveel MB/GB aan bestanden kun je straks in de container kwijt. Voer een getal in (bijvoorbeeld 5 GB) en druk weer op Volgende. Bij Volumewachtwoord vul je een veilig wachtwoord in, bij Bevestig hetzelfde wachtwoord nogmaals. Klik Volgende. Kies of je van plan bent bestanden groter dan 4 GB per stuk in de container te bewaren en klik weer Volgende.

Beweeg nu binnen het venster van VeraCrypt met je cursor om de sterkte van de versleuteling te bepalen. Hoe langer je de cursor heen en weer verplaatst, hoe voller het balkje onderin beeld loopt. Je kunt dit zo lang doen als je zelf wil, we raden aan om door te gaan tot het balkje groen kleurt en vol is gelopen. Daarna druk je op Formateer en wordt het containerbestand aangemaakt. Hoe groter het bestand, hoe langer dit duurt. Sluit af met OK en Sluiten.

©PXimport

VeraCrypt-container laden

Je hebt nu een lege VeraCrypt-container op je systeem staan. Hoe bewaar je daar vervolgens je bestanden in? In het hoofdvenster van VeraCrypt druk je op Selecteer bestand, navigeer je naar de container en druk je op Openen. Druk op Koppel en voer het eerder gekozen wachtwoord in en druk op OK. Na enkele seconden laden zie je in je Verkenner nu een extra map opduiken.

Die map werkt net zoals elke andere map op je pc. Zet er de bestanden in die je wilt afschermen. Daarna open je VeraCrypt weer, selecteer je het containerbestand en druk je op Ontkoppel. De map verdwijnt weer uit de Verkenner. Voilà, nu kan niemand meer bij de bestanden die je net hebt overgezet.

Let op: experimenteren met een kluisbestand is veilig, maar werken met volledig versleutelde partities of schijven niet omdat je door foutief gebruik gegevens kunt wissen. Werk altijd met kopieën van bestanden tot je de werking van VeraCrypt in de vingers hebt.

7-Zip-bestanden met wachtwoord

Het kan ook een heel stuk makkelijker, bijvoorbeeld door gebruik te maken van de versleutelmogelijkheden van het gratis 7-Zip. Dit compressieprogramma kent een optie om bestanden te comprimeren én te versleutelen. Het nadeel is dat je het archief steeds moet openen om bij je versleutelde bestanden te komen. Als je slechts een handvol 'te verbergen' bestanden hebt die niet of niet vaak wijzigen, dan is dat te overzien.

Wil je simpelweg al je documenten veilig versleuteld bewaren, dan wordt het erg omslachtig want je blijft het archiefbestand dan updaten. Bovendien loop je het risico op monsterlijk grote archiefbestanden, zeker als je foto's en video's gaat 'zippen'.

©PXimport

Versleutelen in Windows

Ben je in het gelukkige bezit van een Pro-versie van Windows, dan beschik je over een in het besturingssysteem ingebouwde versleutelmogelijkheid. Je kan dan gebruik maken van EFS ofwel Encrypted File System. Je moet dan wel bedenken dat de sterkte van je Windows-wachtwoord de mate van veiligheid van versleutelde mappen en bestanden bepaalt. Vergeet ook zeker niet je EFS-certificaat te exporteren naar een veilige locatie. Doe je dat niet en moet je Windows onverhoopt opnieuw installeren, dan kun je zonder dat certificaat nooit meer bij je versleutelde bestanden!

Het eigenlijke versleutelen van een map (of desnoods enkel bestand) is erg eenvoudig. Klik in de Verkenner met de rechter muisknop op het te versleutelen item. Klik in het geopende contextmenu op Eigenschappen en daarna onder het tabblad Algemeen op de knop Geavanceerd. Schakel de optie Inhoud versleutelen om gegevens te beveiligen in en klik op OK. Als je gevraagd wordt of je ook de onderliggende mappen wilt versleutelen kies je voor ja.

©PXimport

In dat geval ontstaat net als bij VeraCrypt een map waarin je veilig bestanden kunt bewaren. Nu staat Windows niet als het allerveiligste besturingssysteem op deze planeet bekend, dus is het mogelijk onverstandig om extreem privacygevoelige zaken op deze manier te versleutelen. Bovendien merken we dat bij het kopiëren van bestanden naar bijvoorbeeld een NAS dit proces extreem traag verloopt. Alle bestanden moeten dan namelijk eerst weer ontsleuteld worden. Iets om rekening mee te houden als je van plan bent versleutelde bestanden te back-uppen.

BitLocker

Beschik je over Windows 10 Pro, dan kun je ook de ingebouwde versleuteling van BitLocker gebruiken. Er worden wel vraagtekens gezet bij de veiligheid: BitLocker is immers niet opensource, zoals Veracrypt en 7-Zip. Aan de andere kant biedt het programma wel degelijk bescherming tegen andere kwaadwillenden. Dus als het jou niet uitmaakt of de overheid eventueel bij je schijfinhoud zou kunnen, is BitLocker een prima oplossing.

Je vindt BitLocker in het configuratiescherm van Windows 10 Pro. Kom je er niet helemaal uit, lees dan ons uitgebreide artikel over BitLocker instellen in Windows 10.

Security by obscurity 

NAS beveiligen

Bedenk tot slot dat de meeste wat geavanceerder NASsen ook over de mogelijkheid beschikken om stevig versleutelde gedeelde mappen aan te maken. Hoe dat werkt verschilt per apparaat. Maar heb je eenmaal zo'n versleutelde map op de NAS gemaakt, dan kan niemand daar ooit nog in zonder het juiste wachtwoord. Misschien is dat dan ook wel de mooiste oplossing! Zeker als je toch al van plan was om je documenten op de NAS te bewaren. Lees er meer over in het artikel 'Een nas beveiligen in 14 stappen.'

Er zijn nog veel meer opties om Windows 10 privacyvriendelijker te maken. Zo geeft O&O ShutUp10 Windows-gebruikers meer controle over hun persoonlijke gegevens en kunnen zij privacyinstellingen gemakkelijk naar hun hand zetten. In dit artikel geven we nog wat extra tips om je privacy in Windows 10 verder op te schroeven.

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.