Normaliter zijn je mappen en bestanden in Windows 10 niet beschermd tegen kwaadwillenden. Gelukkig zijn er manieren om je gegevens te versleutelen, bijvoorbeeld met VeraCrypt. Hoe werkt deze tool?

Wil je je bestanden echt goed en ook nog eens gebruiksvriendelijk en 'transparant' versleutelen, dan is VeraCrypt een goede optie. Deze freeware is jaren geleden als open source opvolger van het om mysterieuze redenen verdwenen Truecrypt uitgebracht. In al die jaren is er aan de werking eigenlijk niks veranderd. Na het VeraCrypt downloaden en het installeren ervan kan je een zogeheten containerbestand aanmaken. In feite een versleutelde map waar je later 'gewoon' bestanden in kunt opslaan. De sterkte van die versleuteling is overigens wel afhankelijk van je gekozen wachtwoord, dus kies iets dat zich lastig laat raden.

Het containerbestand wordt door VeraCrypt vervolgens als virtuele drive in Windows gekoppeld. Kortom: je krijgt er gewoon een extra driveletter bij in de Verkenner. Alle mappen en bestanden die je op drive bewaart worden 'on the fly' versleuteld. Je merkt van dat proces qua snelheid tegenwoordig nauwelijks meer iets, de meeste processoren beschikken namelijk over hardwareversnelling voor versleuteling.

Zodra je de virtuele drive via VeraCrypt ontkoppeld, of je computer afsluit kan niemand bij de gegevens die in de container zijn bewaard. Kortom: de ultieme beveiliging. We leggen uit hoe je zo'n container aanmaakt, gebruikt en weer afsluit.

VeraCrypt-container aanmaken

Open VeraCrypt, dat we voor het gemak eerst even instellen op het Nederlands. Ga bovenin naar Settings, kies Language en vervolgens Nederlands. Klik op OK. De interface is nu in onze eigen taal. Klik op Maak volume en houd de eerste optie (Maak een decodeerde bestandscontainer) geselecteerd. Druk op Volgende.

©PXimport

De optie Standaard VeraCrypt volume is prima, dus klik weer op Volgende. Bij Volumelocatie klik je op Selecteer bestand. Het lijkt nu alsof je een bestand gaat openen, maar je gaat er juist eentje aanmaken. Typ bij Bestandsnaam de naam die je de container wilt geven, het liefst iets wat natuurlijk niet teveel opvalt. Klik op Opslaan en Volgende. In het volgende venster laat je Codering Algoritme op AES staan en Hash-algoritme op SHA-512. Dit is namelijk een zeer sterk versleutelingsprincipe.

Bij Volumegrootte geef je aan hoe groot de container moet zijn. Dat wil zeggen; zoveel MB/GB aan bestanden kun je straks in de container kwijt. Voer een getal in (bijvoorbeeld 5 GB) en druk weer op Volgende. Bij Volumewachtwoord vul je een veilig wachtwoord in, bij Bevestig hetzelfde wachtwoord nogmaals. Klik Volgende. Kies of je van plan bent bestanden groter dan 4 GB per stuk in de container te bewaren en klik weer Volgende.

Beweeg nu binnen het venster van VeraCrypt met je cursor om de sterkte van de versleuteling te bepalen. Hoe langer je de cursor heen en weer verplaatst, hoe voller het balkje onderin beeld loopt. Je kunt dit zo lang doen als je zelf wil, we raden aan om door te gaan tot het balkje groen kleurt en vol is gelopen. Daarna druk je op Formateer en wordt het containerbestand aangemaakt. Hoe groter het bestand, hoe langer dit duurt. Sluit af met OK en Sluiten.

©PXimport

VeraCrypt-container laden

Je hebt nu een lege VeraCrypt-container op je systeem staan. Hoe bewaar je daar vervolgens je bestanden in? In het hoofdvenster van VeraCrypt druk je op Selecteer bestand, navigeer je naar de container en druk je op Openen. Druk op Koppel en voer het eerder gekozen wachtwoord in en druk op OK. Na enkele seconden laden zie je in je Verkenner nu een extra map opduiken.

Die map werkt net zoals elke andere map op je pc. Zet er de bestanden in die je wilt afschermen. Daarna open je VeraCrypt weer, selecteer je het containerbestand en druk je op Ontkoppel. De map verdwijnt weer uit de Verkenner. Voilà, nu kan niemand meer bij de bestanden die je net hebt overgezet.

Let op: experimenteren met een kluisbestand is veilig, maar werken met volledig versleutelde partities of schijven niet omdat je door foutief gebruik gegevens kunt wissen. Werk altijd met kopieën van bestanden tot je de werking van VeraCrypt in de vingers hebt.

7-Zip-bestanden met wachtwoord

Het kan ook een heel stuk makkelijker, bijvoorbeeld door gebruik te maken van de versleutelmogelijkheden van het gratis 7-Zip. Dit compressieprogramma kent een optie om bestanden te comprimeren én te versleutelen. Het nadeel is dat je het archief steeds moet openen om bij je versleutelde bestanden te komen. Als je slechts een handvol 'te verbergen' bestanden hebt die niet of niet vaak wijzigen, dan is dat te overzien.

Wil je simpelweg al je documenten veilig versleuteld bewaren, dan wordt het erg omslachtig want je blijft het archiefbestand dan updaten. Bovendien loop je het risico op monsterlijk grote archiefbestanden, zeker als je foto's en video's gaat 'zippen'.

©PXimport

Versleutelen in Windows

Ben je in het gelukkige bezit van een Pro-versie van Windows, dan beschik je over een in het besturingssysteem ingebouwde versleutelmogelijkheid. Je kan dan gebruik maken van EFS ofwel Encrypted File System. Je moet dan wel bedenken dat de sterkte van je Windows-wachtwoord de mate van veiligheid van versleutelde mappen en bestanden bepaalt. Vergeet ook zeker niet je EFS-certificaat te exporteren naar een veilige locatie. Doe je dat niet en moet je Windows onverhoopt opnieuw installeren, dan kun je zonder dat certificaat nooit meer bij je versleutelde bestanden!

Het eigenlijke versleutelen van een map (of desnoods enkel bestand) is erg eenvoudig. Klik in de Verkenner met de rechter muisknop op het te versleutelen item. Klik in het geopende contextmenu op Eigenschappen en daarna onder het tabblad Algemeen op de knop Geavanceerd. Schakel de optie Inhoud versleutelen om gegevens te beveiligen in en klik op OK. Als je gevraagd wordt of je ook de onderliggende mappen wilt versleutelen kies je voor ja.

©PXimport

In dat geval ontstaat net als bij VeraCrypt een map waarin je veilig bestanden kunt bewaren. Nu staat Windows niet als het allerveiligste besturingssysteem op deze planeet bekend, dus is het mogelijk onverstandig om extreem privacygevoelige zaken op deze manier te versleutelen. Bovendien merken we dat bij het kopiëren van bestanden naar bijvoorbeeld een NAS dit proces extreem traag verloopt. Alle bestanden moeten dan namelijk eerst weer ontsleuteld worden. Iets om rekening mee te houden als je van plan bent versleutelde bestanden te back-uppen.

BitLocker

Beschik je over Windows 10 Pro, dan kun je ook de ingebouwde versleuteling van BitLocker gebruiken. Er worden wel vraagtekens gezet bij de veiligheid: BitLocker is immers niet opensource, zoals Veracrypt en 7-Zip. Aan de andere kant biedt het programma wel degelijk bescherming tegen andere kwaadwillenden. Dus als het jou niet uitmaakt of de overheid eventueel bij je schijfinhoud zou kunnen, is BitLocker een prima oplossing.

Je vindt BitLocker in het configuratiescherm van Windows 10 Pro. Kom je er niet helemaal uit, lees dan ons uitgebreide artikel over BitLocker instellen in Windows 10.

Security by obscurity 

NAS beveiligen

Bedenk tot slot dat de meeste wat geavanceerder NASsen ook over de mogelijkheid beschikken om stevig versleutelde gedeelde mappen aan te maken. Hoe dat werkt verschilt per apparaat. Maar heb je eenmaal zo'n versleutelde map op de NAS gemaakt, dan kan niemand daar ooit nog in zonder het juiste wachtwoord. Misschien is dat dan ook wel de mooiste oplossing! Zeker als je toch al van plan was om je documenten op de NAS te bewaren. Lees er meer over in het artikel 'Een nas beveiligen in 14 stappen.'

Er zijn nog veel meer opties om Windows 10 privacyvriendelijker te maken. Zo geeft O&O ShutUp10 Windows-gebruikers meer controle over hun persoonlijke gegevens en kunnen zij privacyinstellingen gemakkelijk naar hun hand zetten. In dit artikel geven we nog wat extra tips om je privacy in Windows 10 verder op te schroeven.

Als je alles uit je staafmixer wilt halen, moet je wel weten hoe je ermee om moet gaan. Met deze tips krijg je niet alleen de beste (lees: lekkerste) resultaten, maar gaat je staafmixer ook langer mee. Win-win! 

Lees ook: Dit kun je allemaal (nog meer) met een staafmixer

Tip 1: Ingrediënten voorsnijden

Hoewel staafmixers erg krachtig kunnen zijn, hebben ze ook relatief kleine mesjes. In tegenstelling tot bijvoorbeeld een blender kan het voor een staafmixer daarom lastig zijn om grote stukken goed en gelijkmatig te verpulveren. Je kunt je staafmixer dus een handje helpen door je ingrediënten van tevoren in kleinere stukken te snijden. Hiermee verklein je de kans op klonten of stukjes in je soep of saus én raken de messen minder snel overbelast. 

Tip 2: Let op het vermogen

Het is altijd belangrijk om rekening te houden met het vermogen van je staafmixer, want dat bepaalt welke ingrediënten het apparaat kan pureren. Het pureren van harde ingrediënten zoals noten of ongekookte groenten met een staafmixer met een laag vermogen gaat hoogstwaarschijnlijk niet lukken. Of het lukt wel, maar met een overbelaste motor tot gevolg. Voor harde ingrediënten is vaak een vermogen van minstens 600 watt nodig. Wil je vaak en veel gaan pureren, kies dan voor een vermogen van minstens 1000 watt. Maar let ook op het toerental, oftewel het aantal rotaties per minuut (RPM). Een staafmixer kan namelijk een laag vermogen hebben, maar wél een toerental van minstens 10.000 RPM. Dan is hij alsnog krachtig genoeg om harde ingrediënten te pureren. 

©Khaletski Siarhei | goffkein.pro

Tip 3: Niet te lang pureren

Lang achter elkaar pureren is funest voor de messen en de motor van een staafmixer. Beter is om in pulsen te pureren, waarbij je de motor tussen het pureren door steeds een paar seconden laat rusten. Vooral bij dikkere mengsels, zoals notenpasta, smoothies en dikke soepen, is dit belangrijk. Het is afhankelijk van het vermogen van een staafmixer hoe lang hij achter elkaar kan pureren. Vaak staat dit aangegeven bij de specificaties. Heb je geen idee? Pureer zachte ingrediënten dan niet langer dan 1,5 minuut en harde ingrediënten niet langer dan 45 seconden. Maakt je staafmixer een raar geluid of wordt hij erg warm, stop dan meteen met pureren. Dit zijn signalen dat het apparaat overbelast is. 

Tip 4: De juiste snelheid

De meeste staafmixers hebben meerdere snelheidsstanden en dat is niet zonder reden. Zo heb je voor het fijn pureren van dikkere mengsels en harde ingrediënten vaak een hogere snelheid nodig dan voor lichte bereidingen. En de turbostand kan handig zijn om harde ingrediënten kort maar krachtig te verpulveren of om een extra gladde soep te maken. Soms wil je een combi van snelheden gebruiken. Je begint bijvoorbeeld met een lage snelheid om spatten in de keuken te voorkomen en bouwt vervolgens geleidelijk op naar een hogere snelheid voor een glad resultaat. 

Tip 5: Ronddraaiende beweging

Beweeg je je staafmixer tijdens het pureren altijd gewoon op en neer? Op zich niks mis mee, want pureren doet het apparaat toch wel. Maar wil je zeker weten dat je geen plekken overslaat, maak dan tijdens het op en neer gaan óók een cirkelvormige beweging. Want op een mayonaise met klontjes zit natuurlijk niemand te wachten. 

©VI Studio

Tip 6: Schoonmaken

Een staafmixer neemt je veel werk uit handen, maar daar moet je wel iets voor terugdoen. Een staafmixer die niet goed schoongemaakt wordt, zal sneller vastlopen door aangekoekte etensresten. De motor moet dan tijdens het pureren harder werken en zal waarschijnlijk sneller overbelast raken. Daarnaast is een vieze staafmixer natuurlijk niet zo hygiënisch. Wil je geen bacteriën en nare geurtjes in je verse soep, maak je staafmixer dan na elk gebruik goed schoon. Dat kost je nauwelijks moeite: laat het apparaat even draaien in een maatbeker met warm water en wat afwasmiddel of doe hem, als dat kan, in de vaatwasser.

Tijdens het persevent van Sony op het Europese hoofdkwartier in Weybrigde in het Verenigd Koninkrijk werden de nieuwe soundbars en tv's van 2025 aangekondigd. Het bedrijf zegt het misschien niet met zoveel woorden, maar de boodschap is duidelijk: minder frequente updates van alle modellen, en miniled blijft de technologie voor het topmodel.

 De 2023 A95L qd-oled-tv heeft twee jaar in het aanbod gestaan, ondanks het feit dat er vorig jaar wel degelijk een nieuw paneel beschikbaar was. In 2025 krijgt het model wel een update. De Bravia 8 II - te lezen als Bravia 8 Mark 2 - zal uitgerust zijn met het nieuwste (3e generatie) qd-oled-paneel van Samsung Display. Sony claimt dat dit paneel een 25% hogere piekhelderheid zal leveren ten opzichte van de A95L. Als we kijken naar wat Samsung Display (de panelfabrikant) claimde op CES, dan kan dit paneel tot 4.000 nits piekhelderheid leveren. We vermoeden dat Sony daar onder zal blijven, het merk is over het algemeen wat voorzichtiger en pusht zijn oled-panelen niet tot het uiterste op het gebied van piekhelderheid. Opmerkelijk genoeg vermeldde Sony expliciet dat de Bravia 8 II goedkoper zal zijn dan de A95L, maar concrete prijzen zijn er nog niet. De Bravia 8 II zal beschikbaar zijn in 55 en 65 inch.

©Eric Beeckmans | ID.nl

De Bravia 5 en Bravia 3

Verder naar onder in de line-up worden de Bravia 5 en Bravia 3 aangekondigd, ze vervangen respectievelijk de X90L en de X75WL. De Bravia 5 wordt uitgerust met de XR-processor (ook te vinden op de hogere modellen) en een XR Backlight Master Drive, een miniled-achtergrondverlichting die zes keer meer zones zal gebruiken dan de X90L. Hij zal beschikbaar zijn in 55, 65, 75,85, en 98 inch. De Bravia 3 is een instap 4K-model met direct led-achtergrondverlichting en de X1-processor. Dit model zal beschikbaar zijn in 43, 50, 55, 65, 75, en 85 inch. Beide modellen ondersteunen Dolby Vision en Dolby Atmos.

Demo's van nieuwe modellen

Sony toonde een aantal demonstraties van de nieuwe modellen, in vergelijking met een aantal concurrenten (dat waren uiteraard 2024-modellen). De Bravia 8 II stond opgesteld naast de voorganger de A95L, een Sony referentie studiomonitor, en een LG G4 en Samsung S95D. Zowel in Vivid Mode als de Filmmaker Mode (of vergelijkbaar want Sony gebruikt geen Filmmaker Mode) liet de Bravia 8 II een sterke indruk na. Zijn beelden leunen erg dicht tegen de studioreferentie aan. Kleuren in zeer heldere accenten zijn beter, en donkere gradaties worden nauwkeuriger weergegeven.

De Bravia 5 stond opgesteld naast een X85L (wat overigens een ietwat vreemde vergelijking is, want het toestel vervangt de X90L) en een Samsung QN85D. De XR Backlight Master Drive geeft de Sony flink wat extra helderheid en een duidelijke verbetering in contrast. Sony toonde ook een nieuwe techniek voor ruisonderdrukking bij oude bronnen (SD-content zoals Friends). Dat presteerde in sommige gevallen goed, maar liet in andere gevallen meer ruis zien. Mogelijk verfijnt Sony dit nog voordat het model op de markt komt. Het feit dat de testen in Vivid beeldmode gedaan werden, maakt de vergelijking ook moeilijk, vermits fabrikanten daar vaak veel vrijheid nemen.

Audioverwerking, beeldverwerking en Studio Calibrated

Op het gebied van beeldverwerking liet Sony dit keer geen belangrijke nieuwigheden zien. Ons oordeel over het nieuwe ruisonderdrukkingsalgoritme dat tijdens de Bravia 5 demo getoond werd, laten we nog even achterwege totdat we het zelf kunnen testen. De Bravia 3 heeft een nieuw algoritme voor beeldkwaliteit, maar dat werd alleen in Vivid-mode getoond en dat is een test waaruit weinig op te maken valt.  

©Eric Beeckmans | ID.nl

Sony benadrukte verder nog de aanwezigheid van Voice Zoom 3 op de Bravia 8 II en Bravia 5. Daarmee kan de processor nauwkeurig stem of dialogen isoleren van de rest van de audio. Zo kun je die selectief versterken (voor film kijken ’s avonds) of verzwakken (om de commentator bij sport wat stiller te maken).

De tagline van Sony, ‘Cinema is coming home', wil de fabrikant garanderen met een aantal Studio Calibrated beeldmodes: Netflix Adaptive Calibrated Mode, Prime Video Calibrated Mode en Sony Pictures Core Calibrated Mode. Die modi zijn specifiek in samenwerking met de respectievelijke streamingdienst opgezet. Voor alle andere content is er de ‘Professional’-beeldmode.

Tweejaarlijkse cyclus en miniled als toptechnologie

Net als vorig jaar heeft Sony alleen een deel van line-up vernieuwd. Dat is een aanpak die we toejuichen, want het maakt de verbeteringen die een nieuw model krijgt veel duidelijker. Sony kan daar eventueel nog wel van afwijken, bijvoorbeeld als een model het slecht doet in de markt. Maar we hopen dat dit voorbeeld navolging krijgt.

De 2024 Bravia 9 - een miniled-model - geldt nog steeds als het topmodel, ondanks de vernieuwde Bravia 8 II QD-OLED. Sterker nog, Sony kondigde voor volgend jaar een RGB-miniled technologie aan die duidelijk voorbestemd is om het nieuwe topmodel te worden.

Wat is een rgb-miniled achtergrondverlichting?

De achtergrondverlichting is het onderdeel van een lcd-tv dat licht produceert. Dat kunnen witte leds zijn, maar een moderne premium lcd-tv gebruikt doorgaans talloze minileds die blauw licht produceren, dat via een quantum dot-folie wordt omgezet naar wit licht. De leds worden onderverdeeld in zones die de processor individueel kan aansturen om het contrast te verbeteren. In donkere zones dimt hij het licht, in heldere zones kan hij de leds sterker aansturen. Om kleur te produceren wordt elke pixel met behulp van een kleurfilter opgedeeld in een rode, groene en blauwe subpixel.

©Sony

RGB-miniled technologie vervangt dit systeem door trio's van rode, groene en blauwe minileds te gebruiken die samen wit licht creëren, waardoor de quantum dot-laag overbodig wordt. Omdat er nog steeds veel minder leds dan pixels zijn, blijft het kleurenfilter nodig om per pixel de juiste kleuren te creëren. Net zoals bij een huidige miniled-tv worden de leds onderverdeeld in zones om het contrast te verbeteren.

©Sony

Maar deze technologie kan nog een stapje verder gaan. Als de processor detecteert dat er in een bepaalde zone enkel groen licht nodig, dan kan hij de rode en blauwe leds uitschakelen. Dat is alvast veel efficiënter dan het overbodige licht weg te filteren.

Wachten tot 2026 voor nog rijkere, helderdere kleuren

Sony claimt dat dit soort achtergrondverlichting een piekhelderheid van 4.000 nits en kleurbereik van 99 % P3 kan bereiken en 90% Rec.2020. Dat is een flinke upgrade ten opzichte van de beste tv’s die momenteel wel 4000 nits halen, maar eerder 95% P3 en 75% Rec.2020 leveren. Concreet kan een rgb-miniled veel helderdere kleuren tonen, die toch erg intens zijn.

©Sony

Daarnaast zijn ook meer nauwkeurige kleurgradaties mogelijk, en dat zowel in heel donkere als heel heldere tinten. Een aangezien meer en meer filmmakers vaak erg donkere scènes gebruiken, zou dat een welkome verbetering zijn. De technologie heeft nog twee extra voordelen. Ze is schaalbaar naar grote tv-maten. En een rgb-miniled tv zou ook een betere kijkhoek hebben, al liet Sony niet weten hoe dat gerealiseerd wordt. Sony zal een eerste model vermoedelijk in 2026 lanceren.

Ook bij audio een beperkt aantal nieuwe modellen

Net als bij de televisies worden ook de audioproducten niet meer elk jaar vernieuwd zo blijkt. Vorig jaar kreeg de top van het aanbod een make-over, dit jaar is de onderste helft aan de beurt. De Bravia Theatre Bar 6 is een 3.1.2 soundbar met subwoofer. De Bravia Theatre System 6 is een 5.1 soundbar met bijgeleverde surroundluidsprekers en subwoofer. Beide ondersteunen Dolby Atmos, DTS:X, Voice Zoom 3. We kregen een korte demo van de vernieuwde Bravia Bar 6, die een duidelijk vollere en stevigere klank produceerde dan de voorganger.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Daarnaast zijn er ook twee optionele accessoires. De Bravia Theatre Rear 8 bestaat uit één paar draadloze surroundluidsprekers die je kunt gebruiken om de Bar 6 uit te breiden. De Bravia Theatre Sub 7 is een compacte draadloze subwoofer van 100W.

Bekijk andere Sony-tv's op Kieskeurig.nl: