De afgelopen jaren zijn er voor Linux-gebruikers heel wat nieuwe methodes ontwikkeld om software te installeren. Wil je Linux-software installeren, dan zie je door de bomen wellicht het bos niet meer. Welke opties heb je?

Vroeger bevatte elke Linux-distributie gewoon één package manager. Dat programma stond in voor alle softwaregerelateerde taken. Vergelijken we dat met de laatste versie van Linux Mint, dan zien we dat die taken verdeeld zijn over maar liefst zes (!) programma’s. En dan spreken we nog niet over extra tools, zoals Snap of Flatpak. De bedoeling van al die programma’s is natuurlijk om het installeren van software gebruiksvriendelijker te maken. Maar door de wildgroei aan extra tools dreigen de ontwikkelaars hun doel voorbij te schieten.

Veel beginners raken snel de weg kwijt tussen al die tools met soms overlappende functionaliteit. In dit artikel zetten we daarom alles even op een rijtje voor jou. We beginnen met een stukje geschiedenis, want zo begrijp je beter hoe Linux Mint in de huidige situatie is beland. Je vindt alle programma’s terug in het Beheer-menu, behalve het eerste (daarvoor is geen menu entry aanwezig).

Pakketen en pakketbronnen

Software voor Debian, Ubuntu en Linux Mint wordt gebundeld in pakketbestanden met de extensie .deb. Vóór de introductie van package managers – inmiddels alweer zo’n 20 jaar geleden – installeerde je software door handmatig een aantal pakketbestanden te downloaden en in de juiste volgorde te installeren. Vandaag de dag kom je .deb-bestanden vooral tegen bij closedsource-software of bij minder bekende software die (nog) niet in een repository is opgenomen.

Dubbelklik je op zo’n bestand, dan opent Mint het in de GDebi-pakketinstalleerder. GDebi controleert of er nog extra pakketten nodig zijn om het programma te gebruiken: dat zijn in het Engels de zogenoemde dependencies (afhankelijkheden). Wil je het pakket installeren, dan downloadt en installeert GDebi meteen ook alle afhankelijkheden voor jou.

Afhankelijke pakketten (‘dependencies’) haalt GDebi van de servers van Linux Mint en Ubuntu. Daar staan verschillende verzamelingen van pakketten die uitvoerig getest zijn voor één specifieke distributie. Zo’n verzameling pakketten noemt men een repository. In het programma Pakketbronnen zie je welke repositories jouw systeem gebruikt en schakel je specifieke repositories in of uit. De repositories zijn onderverdeeld in drie categorieën:

Officiële pakketbronnen: bevat de repositories van Linux Mint (voor Mint-specifieke pakketten) en Ubuntu (voor alle andere pakketten). Voor beide repositories kan je een server dichter bij huis selecteren om pakketten sneller te downloaden.

PPA’s: dit zijn persoonlijke repositories van allerlei vrijwilligers. Vaak vind je op webpagina’s instructies om een PPA toe te voegen als je een splinternieuw programma wilt installeren. Besef wel dat pakketten uit PPA’s niet getest zijn door de ontwikkelaars van Linux Mint. Inschakelen op eigen risico dus!

Extra pakketbronnen: grotere projecten bieden vaak een eigen repository aan met up-to-date software. Zulke repositories activeer je door hier de repository-url toe te voegen. Pakketten uit dergelijke repositories zijn over het algemeen betrouwbaarder en uitvoeriger getest dan die uit PPA’s. Ook closedsource-pakketten worden soms via extra repositories verspreid.

Synaptic pakketbeheerder

Met een package manager doorzoek je de geconfigureerde repositories om nieuwe software te installeren. Synpatic was de eerste package manager voor Ubuntu en Linux Mint en is nog altijd aanwezig op elk systeem. Voor beginners is Synaptic niet zo interessant. Het toont veel technische details van het package managementsysteem en blinkt niet uit in gebruiksvriendelijkheid.

©PXimport

Synaptic is immers opgebouwd rond individuele pakketten en niet rond applicaties. Zoek je bijvoorbeeld op ‘Gimp’, dan vind je 35 pakketten terug. Daarvan heb je er minstens 7 nodig voor een bruikbare Gimp-installatie in het Nederlands. Maar in normale omstandigheden heb je Synaptic gelukkig zelden nodig. Het is vooral geschikt om specifieke, individuele pakketten te installeren of om problemen met het package management op je systeem op te lossen.

Programmabeheer

Zoek je extra software, open dan eerst het nieuwere Programmabeheer. Dat programma probeert de gigantische hoeveelheid pakketten op een overzichtelijke manier te ordenen. In het startscherm kies je een categorie, waarna je een lijst van populaire programma’s te zien krijgt. Bij elk programma vind je een score (op basis van beoordelingen door gebruikers), een korte beschrijving, enkele screenshots en een link naar de website ervan. Helaas zijn niet alle categorieën verder onderverdeeld.

Zo vind je onder Grafisch wel de categorieën 3D, tekenen, fotografie enzovoort, maar onder Hulpmiddelen staan back-upprogramma’s, rekenmachines en programma’s voor systeembeheer kriskras door elkaar. Gelukkig vind je met de zoekfunctie altijd wel iets van je gading. Let wel op dat de zoekfunctie slechts binnen de gekozen categorie zoekt, tenzij je ze op het startscherm gebruikt.

Stuurprogrammabeheer

Tot slot willen we nog twee kleinere tools vermelden. Stuurprogrammabeheer is specifiek ontwikkeld om de juiste drivers voor jouw hardware te installeren. Voor bijvoorbeeld videokaarten heb je de keuze uit opensource- of closedsource-drivers. Die laatste zijn vooral interessant voor gaming. Stuurprogrammabeheer helpt je om gemakkelijk te wisselen tussen de opensource- en closedsource-drivers.

Via Bijwerkbeheer configureer en installeer je dan weer beveiligingsupdates op je systeem. Meestal start je dat programma niet manueel: een notificatie in de taakbalk toont je wanneer updates beschikbaar zijn.

Iedereen gebruikt het gewone Startmenu van Windows 11. Je vindt er apps, instellingen, aanbevelingen en tegels. Overzichtelijk, maar je moet soms flink doorklikken voordat je eindelijk bent waar je zijn wilt. Kan dat niet handiger? Zeker: er bestaat ook een tweede Startmenu: een stuk eenvoudiger en vooral sneller. Waar je het vindt en hoe je het gebruikt, lees je in dit artikel.

Lees ook: Laptop met Windows 11? Zo doe je langer met de accu

Gewone Startmenu versus verborgen Startmenu

Het gewone Startmenu van Windows 11 is het startpunt voor de meeste gebruikers. Hier vind je je apps, recente bestanden, een zoekbalk en knoppen voor instellingen en afsluiten. Het menu is visueel ingericht, met tegels en iconen, en richt zich vooral op dagelijks gebruik.

©ID.nl

Het reguliere Startmenu is overzichtelijk, maar je moet nog wel doorklikken wanneer je op zoek bent naar Instellingen.

Het verborgen Startmenu ziet er heel anders uit. Geen tegels of visuele opsmuk, maar een compacte lijst met systeemfuncties. Denk aan apparaatbeheer, taakbeheer, netwerkverbindingen en terminal. Dit menu is vooral bedoeld voor wie snel iets wil aanpassen, controleren of oplossen.

Zo open je het verborgen Startmenu

De makkelijkste manier is simpelweg met de rechtermuisknop op de Startknop klikken (onderaan je scherm, links). Meteen verschijnt een menu met een lijst vol snelkoppelingen. Geen wachttijd, geen vertraging: het menu reageert direct.

Gebruik je liever het toetsenbord? Druk dan op Windows-toets + X. Deze sneltoets werkt overal in Windows, zelfs midden in een programma. Handig op een laptop, zeker als je geen muis bij de hand hebt.

Werk je op een touchscreen? Tik dan op de Startknop en houd die een paar seconden vast. Zodra Windows dit herkent als een 'lang tikken', verschijnt het menu automatisch.

Hoe je het ook opent, de inhoud is altijd gelijk. Het menu komt standaard naast de Startknop in beeld, dus je hoeft nooit te zoeken.

💡Door de Donkere Modus in te stellen (via Instellingen -> Persoonlijke instellingen -> Kleuren) krijgt het tweede Startmenu een donkere achtergrond. Dat zorgt ervoor dat het onderscheid met eventueel geopende programmavensters wat groter wordt.

Wat vind je in dit tweede Startmenu?

Alles wat je anders via Instellingen of het Configuratiescherm moet opzoeken, staat hier bij elkaar. In plaats van losse snelkoppelingen of visuele tegels, toont dit menu een strakke lijst.

Zo kom je met één klik bij Apparaatbeheer, Schijfbeheer, Taakbeheer, Netwerkinstellingen of PowerShell. Handig als je iets wilt aanpassen, controleren of snel een probleem moet oplossen.

Microsoft heeft de functies logisch gegroepeerd. De bovenste opties gaan over apps en energiebeheer, daaronder volgen tools voor systeembeheer en netwerkverbindingen. Verder naar beneden vind je opdrachten voor afsluiten of afmelden. Je herkent ze aan hun vertrouwde namen, wat zoeken overbodig maakt. Een voorbeeld: als je software wilt verwijderen, hoef je niet naar Instellingen > Apps > Geïnstalleerde apps. Je kiest gewoon 'Geïnstalleerde Apps' uit het menu en je bent er meteen.

©ID.nl

Via het tweede Startmenu heb je meteen toegang tot allerlei systeemtools waarvoor je anders zou moeten zoeken in Instellingen of in het Configuratiescherm.

Waarom het tweede Startmenu zo handig is

Hoewel de systeemtools die je via het tweede Startmenu kunt bereiken voor veel mensen Windows-onderdelen zijn die ze niet zo vaak zullen gebruiken, is het toch handig dt je ze direct 'onder de knop' hebt zitten. Stel: je hebt wifi-problemen. In plaats van drie keer klikken door Instellingen kun je direct 'Netwerkverbindingen' openen. Of je wilt zien of een usb-stick goed wordt herkend. Dan hoef je alleen maar te klikken op 'Apparaatbeheer'. Voor wie vaker met systeeminstellingen werkt, is dit menu eigenlijk helemaal onmisbaar. Je hoeft geen sneltoetsen te onthouden of eindeloos door menu's te klikken. Alles wat je vaak gebruikt zit binnen handbereik. En ook als je het niet dagelijks gebruikt, is het handig om te weten dat het er is. Het scheelt je hoe dan ook veel tijd en zoekwerk.

Ook fijn: het menu ziet er op elke Windows 11-pc hetzelfde uit. Of je nu thuis werkt, op kantoor zit of iemand anders helpt: je weet precies waar je moet zijn.

Dus?

Het verborgen Startmenu is een van de meest praktische onderdelen van Windows 11. Het geeft je directe toegang tot systeemfuncties en tools waarvoor je anders moet doorklikken en waar je naar moet zoeken. Het is geen vervanger van het gewone menu, maar een aanvulling voor wie meer uit z'n systeem wil halen. Of je nu snel iets wilt aanpassen, een probleem onderzoekt of gewoon minder wilt klikken: het tweede Startmenu maakt het net een stuk makkelijker!

⬇️Scrol omlaag en bekijk welke onderdelen je in het tweede Startmenu vindt en wat je ermee kunt

Van buiten oogt hij misschien smetteloos, maar vanbinnen kan je wasdroger behoorlijk smerig zijn. Warmte, vocht en pluis vormen namelijk de perfecte broedplek voor bacteriën en schimmels. En dat ruik je. Bovendien werkt een vervuilde droger minder goed én verbruikt hij meer energie. Tijd om in actie te komen: met dit 8-stappenplan houd je jouw wasdroger schoon, fris en in topconditie!

Waarom is schoonmaken belangrijk?

Een wasdroger draait op hoge temperaturen en heeft continu te maken met vocht. Ideale omstandigheden voor ongewenste gasten zoals schimmels en bacteriën. Tel daar opgehoopte pluisjes en resten wasmiddel bij op, en je snapt waarom je wasdroger soms muf ruikt of er langer over doet dan normaal. Regelmatig schoonmaken voorkomt vieze luchtjes, verlengt de levensduur én maakt je droger zuiniger.

Een schone droger in 8 simpele stappen

1. Stekker eruit

Voordat je iets doet, trek je de stekker uit het stopcontact. Veiligheid voorop!

2. Pluizenfilters legen

Open het klepje onderin en haal de filters eruit. Meestal zijn dat er twee: een pluizenfilter en een condensfilter. Spoel ze af onder de kraan en laat ze goed drogen voordat je ze terugplaatst.

3. Condensor schoonmaken

Achter een apart klepje aan de voor- of achterkant zit de condensor. Haal stof en pluis voorzichtig weg met een vochtige doek. Vergeet ook de randjes en het klepje zelf niet.

4. Afvoerslang controleren

Koppel de slang los (als jouw droger die heeft) en check of er geen verstopping in zit. Spoel hem goed door en maak de binnen- en buitenkant schoon. Zet hem daarna weer stevig terug.

5. Binnenkant afnemen

Gebruik een zachte, vochtige doek om de binnenzijde van de trommel schoon te maken. Voor hardnekkige vlekken kun je een beetje allesreiniger gebruiken. Vergeet ook de rubber rand niet.

6. Buiten schoon, net als binnen

Neem de buitenkant van de machine af met een vochtige doek. Gebruik wat allesreiniger voor de zijkanten en voorkant, maar houd het bedieningspaneel liever droog of gebruik een licht vochtige doek.

7. Deurtje open laten

Laat na het schoonmaken de deur een tijdje openstaan. Zo kan de binnenkant goed drogen en voorkom je dat er schimmel ontstaat.

8. Lege droogbeurt draaien

Tot slot: draai een heet droogprogramma zonder was erin. Hiermee droog je de laatste vochtresten en geef je eventuele bacteriën geen kans.

©Shi

Hoe vaak moeten onderdelen worden gereinigd?

Niet alle onderdelen hoeven even vaak gereinigd te worden. Dit schema geeft een indicatie:

Merk je toch geurtjes op of neemt de droogprestatie van je wasdroger af? Voer dan een extra schoonmaakbeurt uit.

Schoonmaaktips voor specifieke onderdelen

Voor sommige onderdelen van je wasdroger zijn speciale schoonmaaktips. We zetten ze voor je op een rijtje.

©detry26

Schoonmaakmiddelen: wat gebruik je wel (en liever niet)?

Voor het grondig reinigen van je droger zijn er speciale producten op de markt. Denk aan schoonmaakmiddelen die vet, kalk en vuil aanpakken zonder onderdelen aan te tasten. Let altijd goed op of het middel geschikt is voor jouw type droger.

Ook populair zijn reinigingstabletten of -strips die je in de trommel legt voordat je een schoonmaakprogramma start. Die lossen nare geurtjes en aanslag op, maar gebruik ze niet te vaak. Overmatig gebruik kan het rubber en de binnenkant aantasten.

Liever een natuurlijk alternatief? Meng dan 5 eetlepels citroenzuur met een liter warm water en giet het in de wasmiddellade. Laat vervolgens een heet programma draaien. Goed voor je droger én het milieu.

Veelgestelde vragen over drogers schoonmaken

Kan ik een stoomreiniger gebruiken?

Nee. De hitte en vocht van een stoomreiniger kunnen onderdelen beschadigen. Gebruik altijd een microvezeldoekje met wat sop.

Wat te doen bij zwarte schimmel?

Reinig grondig de rubberen rand, filters en afvoerslang. Gebruik eventueel azijn als nabehandeling en draai daarna een heet programma. Herhaal dat regelmatig.

Waarom ruikt mijn schone was muf na het drogen?

Waarschijnlijk is je droger toe aan een schoonmaakbeurt. Begin bij het filter en de condensor en werk alles stap voor stap af. Vergeet ook de afvoerslang en het draaien van een heet leeg programma niet. Als dat allemaal niet helpt en de droger is al wat ouder, is het misschien tijd om uit te kijken naar een nieuw exemplaar.