ID.nl logo
In 18 stappen Windows volledig opgeschoond
© Reshift Digital
Huis

In 18 stappen Windows volledig opgeschoond

Een Windows-machine is in zekere zin vergelijkbaar met een auto. Zo nu en dan is er namelijk een grondige onderhoudsbeurt nodig. Met de juiste trucs houd je het systeem soepel en blijven de wachttijden kort. Gooi aan de hand van slimme tips alle rotzooi weg en laat je pc met een schone lei beginnen!

Tip 01: Programma's verwijderen

Geschikt voor: XP, Vista, 7 en 8

Een efficiënte methode om Windows op te ruimen is om alle ongebruikte software te verwijderen. Je bespaart hier opslagruimte mee en je pc wordt minder belast door programma's die op de achtergrond draaien. Vaak is er in het Startmenu een module aanwezig om de software weg te gooien.

Is dat bij jou niet het geval, dan kun je de overbodige programma's ook opruimen via het configuratiescherm. Open in het configuratiescherm de optie Een programma verwijderen en neem kritisch het lijstje met soft- en freeware door. Klik in de kolom Geïnstalleerd op om het overzicht op installatiedatum te sorteren. Wil je iets weggooien? Klik met de rechtermuisknop op de programmanaam en kies voor Verwijderen.

©PXimport

Tip 01 Zorg ervoor dat er alleen nuttige programma's op je systeem staan.

Tip 02: PC Decrapifier

Geschikt voor: XP, Vista, 7 en 8

Zodra je een kant-en-klare pc of notebook van bijvoorbeeld Toshiba, Asus, Acer of HP aanschaft, zal je merken dat er allerlei software is voorgeïnstalleerd. Met deze gesponsorde software probeert de fabrikant de kosten te drukken. Je vindt er bijvoorbeeld een proefversie van een virusscanner en enkele videospelletjes. Allemaal leuk en aardig, maar misschien wil je liever een schone installatie van Windows.

Het programma PC Decrapifier is in staat om gesponsorde software te herkennen en meteen weg te gooien. Omdat je niet alles handmatig hoeft te doen, bespaar je er veel tijd mee. Surf naar www.pcdecrapifier.com en klik bovenaan op Download. Via Download Now sla je het programma op. Na een dubbelklik op het exe-bestand opent de software meteen op je pc. Klik driemaal op Next. PC Decrapifier wil graag weten of je een oude of nieuwe pc gebruikt. Antwoord met Yes of No en bevestig met Next.

Het is slim om allereerst een herstelpunt te creëren. Mocht het schoonmaakprogramma een foutje maken, dan herstel je eenvoudig het systeem via de Windows-applicatie Systeemherstel. Klik op Create Restore Point en wacht even totdat het herstelpunt is aangemaakt.

©PXimport

Tip 02 Voordat je PC Decrapifier loslaat op je pc, creëer je een herstelpunt.

Tip 03: Software verwijderen

Geschikt voor: XP, Vista, 7 en 8

Als je in de wizard van PC Decrapifier nogmaals op Next klikt, gaat het programma direct op zoek naar gesponsorde software. Zet vinkjes voor alle programma's die je weg wil gooien. Als je het niet helemaal zeker weet, laat je het vinkje weg. Klik op Next / OK om de schoonmaakactie definitief uit te voeren.

Vervolgens verschijnt er een overzicht in beeld waarin je de gelegenheid krijgt om normale programma's te verwijderen. Deze functie is vergelijkbaar met die van het Configuratiescherm. Maak een keuze en sluit af met Next / Finish.

©PXimport

Tip 03 Bedenk goed welke programma's je daadwerkelijk met PC Decrapifier wil verwijderen.

Tip 04: Verwijdertools

Geschikt voor: XP, Vista, 7 en 8

Sommige programma's laten zich niet of slechts gedeeltelijk verwijderen. Van de meeste virusscanners is bijvoorbeeld bekend dat er allerlei resten achterblijven wanneer je via het Configuratiescherm een antiviruspakket weggooit. Als je tegen dergelijke problemen aanloopt, loont het de moeite om een speciale verwijdertool in te schakelen.

Open de webpagina www.singularlabs.com/uninstallers. De opruimprogramma's zijn verdeeld over vier categorieën. Zodra je een probleem hebt met een virusscanner, klik je op List of Security Software uninstallers. Je klikt vervolgens achter het juiste antiviruspakket op Tool om het opruimhulpje te downloaden. Op deze manier verwijder je onder meer gemakkelijk de software van Norton, AVG, G Data en Kaspersky. Dubbelklik op het gedownloade bestand en neem alle stappen door om alles definitief van je systeem te wissen. Hoe dit precies werkt, is afhankelijk van de verwijdertool die je hebt gekozen.

In de overige rubrieken op www.singularlabs.com/uninstallers download je verwijdertools voor drivers, proefversies en overige software. Je kunt zo onder andere Microsoft Office, iTunes en ZoneAlarm weggooien zonder dat er resten op je pc achterblijven.

©PXimport

Tip 04 Op de website van SingularLabs vind je een overzicht van tooltjes om programma's te verwijderen.

Tip 05: Bureaublad opruimen

Geschikt voor: XP

Zeker wanneer je regelmatig programma's op je computer installeert, raakt je bureaublad snel gevuld met allerlei pictogrammen van snelkoppelingen. Handig, want hiermee heb je snel toegang tot leuke software. Toch zullen er ook genoeg pictogrammen op je bureaublad staan waar je nooit een beroep op doet. Bovendien vertraagt je systeem bij een overdaad aan snelkoppelingen. Windows XP heeft een handig hulpprogramma aan boord om je bureaublad op te ruimen.

Misschien heb je de melding 'Er bevinden zich ongebruikte pictogrammen op het bureaublad' weleens voorbij zien komen. Door hierop te klikken, verschijnt meteen de wizard op je scherm. Je kunt het hulpprogramma natuurlijk ook handmatig openen. Start het configuratiescherm op en ga naar Vormgeving en thema's / Beeldscherm. Klik daarna achtereenvolgens op Bureaublad / Bureaublad aanpassen / Bureaublad nu opruimen. Zodra je klikt op Volgende, zie je precies welke snelkoppelingen je bijna nooit gebruikt. XP zet ze daarom in de map Ongebruikte bureaubladpictogrammen.

Wil je dit niet, dan haal je het vinkje voor de betreffende software weg. Via Volgende / Voltooien voer je de opruimactie direct uit.

©PXimport

Tip 05 In XP zie je met de wizard Bureaublad opruimen welke snelkoppelingen je nooit gebruikt.

Tip 06: Werkbalken verwijderen

Geschikt voor: Vista, 7 en 8

Bepaalde programma's voegen op eigen houtje een werkalk aan je browser toe. Zit je daar niet op te wachten? Geen probleem, want de meeste werkbalken duw je simpel naar de achtergrond. In Internet Explorer klik je rechtsboven op het pictogram Extra (tandwieltje).

Via het onderdeel Invoegtoepassingen beheren zie je bij Werkbalken en uitbreidingen precies welke toolbars er actief zijn. Klik met de rechtermuisknop op een ongewenste werkbalk en kies voor Uitschakelen. In Chrome nestelen ongewenste werkbalken zich meestal als extensie in de browser. Klik rechtsboven op het pictogram Google Chrome aanpassen en beheren (drie streepjes). Ga vervolgens naar Extra / Extensies. Zie je een ongewenste toolbar staan? Klik erachter dan op het pictogram met de prullenbak om dit onderdeel van je systeem te verwijderen.

©PXimport

Tip 06 Voorkom dat je browser vervuild raakt met zinloze werkbalken.

Tip 07: PrivaZer instellen

Geschikt voor: XP, Vista, 7 en 8

PrivaZer is een perfect hulpmiddel om je Windows-machine zeer grondig op te schonen. Het programma loopt namelijk het volledige systeem na en gooit nutteloze bestanden weg. Onder meer tijdelijke bestanden, browserresten, cookies en rondzwervende programmabestanden worden voor je opgeruimd.

Surf naar www.privazer.com en klik bovenaan op Downloaden. Via de blauwe knop Downloaden voer je de installatie op je pc uit. Kies de Nederlandse taal en markeer de optie Installeren om de volledige versie van de freeware op je systeem te zetten. Klik daarna op Installeren / Ik ga akkoord / Volgende / Installeren / Sluit.

Hoewel de freeware Nederlandstalig is, staan er nogal veel taalfouten in. Houd er daarom rekening mee dat veel zinnen niet soepel lopen. Via een stappenplan zet je PrivaZer naar je hand. Markeer de optie Pas PrivaZer aan uw behoeften en klik op Volgende. Geef aan dat je een Geavanceerde gebruiker bent, zodat alle opties in beeld verschijnen.

©PXimport

Tip 07 PrivaZer helpt je om eenvoudig nutteloze bestanden te verwijderen.

Tip 08: Opruimactie uitvoeren

Geschikt voor: XP, Vista, 7 en 8

In de komende twaalf stappen geef je aan welke gegevens PrivaZer wat jou betreft mag verwijderen. In de eerste stap beslis je of het programma veelgebruikte cookies van websites dient te bewaren. Je kunt hierbij denken aan persoonlijke gegevens die Google, Twitter en Facebook op je pc bewaren om je onder meer automatisch in te loggen. Maak een keuze en neem zorgvuldig de overige stappen van de freeware door.

Je bepaalt onder andere of je ongeldige snelkoppelingen, Office-restbestanden, geschiedenis van foto's, webformulieren en oude Windows-versies wel of niet wil bewaren. Zodra je klikt op Opslaan / Klaar op mijn eerste presteren analyseren, begint PrivaZer met scannen. Houd er rekening mee dat deze taak vrij veel tijd in beslag neemt. Na afloop zie je precies welke gegevens er volgens PrivaZer rijp zijn voor de afvalbak. Wil je meer details weten? Klik aan de rechterkant op een resultaat en bekijk om welke bestanden het gaat. Wil je bepaalde onderdelen intact laten, dan verwijder je het vinkje uit het selectiehokje.

Voor de zekerheid selecteer je de optie Creëer een herstelpunt, zodat je het systeem bij problemen kunt repareren. Via Schoon op / Snelle opruiming start je de wisactie.

©PXimport

Tip 08 In het stappenplan van PrivaZer geef je aan wat voor bestanden er weg mogen.

Tip 09: Automatisch opruimen

Geschikt voor: XP, Vista, 7 en 8

Als je eenmaal doorhebt hoe PrivaZer werkt, gebruik je het programma simpel voor automatische opruimtaken. Handig, want zo hoef je helemaal nergens meer naar om te kijken. Klik in het hoofdvenster achter Diepgaande scan om de overige mogelijkheden weer te geven. Kies hier voor Opschoningen plannen.

Je hebt in het uitrolmenu vervolgens de mogelijkheid om dagelijks, wekelijks of maandelijks een scan te maken. Daarna selecteer je de dag en het tijdstip. Zorg ervoor dat je een moment kiest dat je pc altijd is ingeschakeld. Plaats vinkjes voor de schijven die je regelmatig wil opschonen. Klik op Setup en geef aan welke gegevens er voor deze automatische schoonmaakactie in aanmerking komen. Bevestig met Ok. Je vinkt eventueel de optie Sluit de PC af na het opschonen nog aan.

Via Terug beland je weer in het hoofdvenster van PrivaZer.

©PXimport

Tip 09 Als je het systeem graag netjes houdt, voer je periodiek een automatische opruimactie uit.

Tip 10: Prefetch-map

Geschikt voor: XP, Vista, 7 en 8

Met PrivaZer kun je er ook voor kiezen om de zogeheten prefetch-map te legen. Ook zonder hulpprogramma is het mogelijk om dit onderdeel op te schonen. In de prefetch-map vind je opstartbestanden van programma's die Windows regelmatig opent. Omdat het besturingssysteem eerst in deze map kijkt wanneer je een opdracht uitvoert, lukt het om de gewenste software snel te laden.

Na verloop van tijd bevat de prefetch-map meestal een heleboel gedateerde bestanden van programma's die je misschien allang niet meer gebruikt. Daarom is het verstandig om die zo nu en dan te legen. Je maakt op deze wijze opslagruimte vrij. Open Windows Verkenner en typ C:\WINDOWS\Prefetch in de adresbalk. Maak vervolgens de inhoud van de volledige map leeg door de bestanden te wissen. Let wel op dat je niet de prefetch-map zelf verwijdert.

Alle bestanden die Windows vaak gebruikt, plaatst het besturingssysteem automatisch weer in de prefetch-map. Veelgebruikte programma's starten in het vervolg dus evengoed vlot op.

©PXimport

Tip 10 Je doet er goed aan om de prefetch-map regelmatig leeg te maken.

Tip 11: Dubbele bestanden

Geschikt voor: XP, Vista, 7 en 8

Het is zonde om bestanden dubbel op je pc te bewaren. Zeker als je graag met foto's aan de slag gaat of veel mediabestanden downloadt, is het goed mogelijk dat er duplicaten aanwezig zijn. Het programma Easy Duplicate Finder helpt je om ze te vinden. Overigens is er ook een versie voor Mac OS X aanwezig. Dubbelklik op het exe-bestand en neem met Next alle stappen van de installatie door.

Let goed op dat je kiest voor Custom Installation, waarbij je beide vinkjes weghaalt. Doe je dat niet, dan installeert het programma namelijk de AVG Toolbar op je pc. Haal verder het vinkje weg voor Install MyPCBackup en sluit de wizard af met Install / Finish. Zodra je het programma opstart, verschijnt er een pop-upscherm in beeld met het verzoek om een account aan te maken. Dat is niet nodig, klik daarom het venster weg via het kruisje. Linksboven in de mappenstructuur selecteer je een schijfstation of map. Klik vervolgens op Add en voeg desgewenst nog meer locaties toe. Via Start zoekt Easy Duplicate Finder naar dubbele bestanden. Je kunt ze vervolgens van je schijf wissen.

©PXimport

Tip 11 Easy Duplicate Finder spoort razendsnel duplicaten op.

Tip 12: Opstartprogramma's uitzetten

Geschikt voor: XP, Vista, 7 en 8

Veel software start automatisch met Windows op. Je ziet hiervan rechtsonder in het Systeemvak de pictogrammen staan. Deze programma's zijn in de achtergrond van het besturingssysteem actief. Het voordeel hiervan is dat ze na het aanzetten van de pc meteen voor je klaarstaan. Handmatig opstarten is dus niet meer nodig.

Daarentegen vormen openstaande programma's wel een zware belasting voor je systeem. Daarom kun je het beste alleen software die je dagelijks gebruikt gelijktijdig met Windows opstarten, bijvoorbeeld een e-mailclient of muziekprogramma. Veel programma's hebben een functie in huis waarmee je automatisch opstarten aan- of uitzet. Kun je die nergens vinden? Typ in het zoekvenster van Startmenu msconfig en druk op Enter. Wanneer je nog XP gebruikt, klik je in het startmenu eerst op Uitvoeren. Open het tabblad Opstarten en haal de vinkjes weg voor alle programma's die je niet automatisch in Windows wil laden.

Belangrijk is dat je alleen vinkjes weghaalt voor bekende software. Als je niet precies weet wat iets is, laat de instelling dan ongewijzigd. Anders loop je het risico dat je bijvoorbeeld een bekende driver uitschakelt, waardoor je systeem niet meer goed functioneert. Klik tot slot op Toepassen / OK en herstart de pc.

©PXimport

Tip 12 Schakel opstartprogramma's uit om je systeem minder te belasten.

Tip 13: Dataresten wissen

Geschikt voor: XP, Vista, 7 en 8

Op je computer staan enkele mappen die als functie hebben om tijdelijke bestanden te bewaren. Soms zijn deze bestanden helaas niet tijdelijk, maar blijven ze permanent op je systeem aanwezig. Daarom is het verstandig om de inhoud hiervan regelmatig te legen.

Vind je het vervelend om deze mappen telkens handmatig op te zoeken? Het hulpprogramma Schijfopruiming spoort alle resten automatisch voor je op. Je vindt dit programma door in het Startmenu naar Alle programma's / Bureau-accessoires / Systeemwerkset / Schijfopruiming te navigeren. Geen aan welke schijf je wil doorzoeken op tijdelijke bestanden. Voor de hand ligt de C-schijf, aangezien Windows op deze plek standaard alle data bewaart.

Zodra je klikt op OK gaat Schijfopruiming voor je aan de slag. Na afloop van de scan laat je in ieder geval het vinkje staan voor Tijdelijke bestanden. Je ziet meteen hoeveel opslagruimte je daarmee vrijmaakt. Neem ook de overige bestanden door die Schijfopruiming heeft gevonden en zet vinkjes voor data waar je vanaf wil. Via OK / Bestanden verwijderen start je de opruimactie.

©PXimport

Tip 13 Let erop dat tijdelijke bestanden niet te veel opslagruimte opeisen.

Tip 14: Geheime ruimtevreters

Geschikt voor: XP, Vista, 7 en 8

Misschien ben je benieuwd op welke plekken van je harde schijf nog meer nutteloze dataresten staan opgeslagen. Het is ondoenlijk om handmatig in alle mappen een kijkje te nemen, omdat het er nogal veel zijn.

Het programma TreeSize helpt je om verdachte mappen op te sporen die veel data vasthouden. Dit tooltje laat namelijk duidelijk zien hoeveel MB's een map bevat. Op die manier spoor je eenvoudig verborgen ruimtevreters op, waarna je gepaste maatregelen neemt. Surf naar www.jam-software.com/freeware en klik onder TreeSize Free op Download. Kies voor het exe-bestand en selecteer voor een snelle overdracht de optie Download for Europa. Via Download voer je het installatiebestand uit. Kies Engels of Duits als taal en bevestig met OK. Doorloop met Next alle stappen. Het kost even tijd voordat TreeSize de systeemschijf in kaart heeft gebracht. De navigatiestructuur is vergelijkbaar met die van de Windows Verkenner.

Het enige verschil is dat bij iedere map de opslagruimte vermeld staat. Blader door de mappen en bekijk of je ergens opslagruimte kunt vrijmaken. Neem vooral een kijkje in bestandslocaties die een grote omvang hebben en verwijder ongewenste data van je schijf.

©PXimport

Tip 14 Dankzij TreeSize zie je precies hoeveel opslagruimte mappen op je pc in beslag nemen.

Tip 15: Systeemkopie

Geschikt voor: 7 en 8

Als je pc volledig is opgeschoond, doe je er verstandig aan om een volledige systeemkopie te maken. Hiermee bewaar je het besturingssysteem, persoonlijke documenten en favoriete programma's in een herstelbestand. Wanneer je pc na een tijdje weer allerlei ongewenste rotzooi bevat, keer je binnen mum van tijd terug naar een superschoon systeem. In plaats van dat je alle eerder besproken tips uit dit artikel herhaalt, zet je gewoon de systeemkopie terug. Na een paar minuten werk staat er een volledig opgeruimde Windows-machine voor je klaar!

In nagenoeg alle versies van Windows 7 en 8 maak je simpel een systeemkopie. Allereerst open je het Configuratiescherm. In Windows 7 navigeer je vervolgens naar Een back-up van uw computer maken / Een systeemkopie maken. In Windows 8 ga je achtereenvolgens naar Systeem en beveiliging / Bestandsgeschiedenis en klik helemaal links onderaan op Back-up van systeemkopie om dit onderdeel te openen.

©PXimport

Tip 15 Vooral in Windows 8 is de functie om een systeemkopie te maken nogal goed verstopt.

Tip 16: Systeemkopie opslaan

Geschikt voor: 7 en 8

Een systeemkopie bewaar je het beste op een externe harde schijf. Mocht de schijf van je computer defect raken, dan ben je namelijk erg blij dat er op een andere opslagdrager nog een systeemkopie staat. Markeer het onderdeel Op een harde schijf en selecteer het juiste station. Mocht je geen extern opslagmedium hebben, dan selecteer je bij gebrek aan beter een aparte partitie van de interne harde schijf. Als alternatief kun je er ook voor kiezen om de kopie op meerdere dvd's te bewaren, maar dat is in de praktijk niet zo handig.

In sommige Windows-versies bewaar je de systeemkopie op een netwerklocatie, zoals een NAS of mediaspeler. Maak een keuze en klik op Volgende. Geef aan welk schijfstation je als systeemkopie wil opslaan. De C-schijf ligt voor de hand, aangezien bij de meeste pc's hierop systeembestanden van Windows, inclusief alle programma's aanwezig zijn. Eventueel kun je ook meerdere partities selecteren. Kies voor Volgende / Back-up starten. Windows schrijft de systeemkopie nu weg naar de gekozen opslaglocatie.

©PXimport

Tip 16 Bedenk goed welke partities je in de systeemkopie bewaart.

Systeemkopie in XP en Vista

Met XP en de meeste versies van Vista kun je helaas geen systeemkopie opslaan. Alleen Vista Business, Ultimate en Enterprise zijn hiervoor namelijk geschikt. Gelukkig is het met gespecialiseerde software alsnog mogelijk om een zogeheten image te creëren. Een bekend programma op dit gebied is Acronis True Image 2014. Hiervoor betaal je eenmalig 49,95 euro. Een gratis alternatief is DriveImage XML. Dit programma is wel iets minder gebruiksvriendelijk, maar werkt in principe net zo goed als Acronis True Image 2014.

Tip 17: Herstellen (1)

Geschikt voor: 7 en 8

Het is een geruststellende gedachte dat je een systeemkopie van een schone Windows-installatie inclusief alle programma's achter de hand hebt. Zodra je systeem traag wordt en niet meer goed functioneert, zet je de systeemkopie terug. Ook bij vastlopers of een vervelend virus doe je een beroep op deze kopie. Je regelt dat eenvoudig vanuit Windows.

Houd er wel rekening mee dat losse bestanden die je in de tussentijd hebt opgeslagen op de systeemschijf allemaal verloren gaan. Het beste bewaar je persoonlijke data dan ook op een aparte partitie die je niet herstelt met de systeemkopie. Mocht je hieraan twijfelen, dan kopieer je de bestanden het beste even naar een usb-stick. Open het Configuratiescherm in Windows 7. Klik achtereenvolgens op Een back-up van uw computer maken / Systeeminstellingen of de computer herstellen / Geavanceerde herstelmethoden / Uw computer herstellen met een systeemkopie die u eerder hebt gemaakt / Overslaan / Opnieuw opstarten.

In Windows 8 bereik je dit onderdeel door vanuit het Startscherm met de muis naar de rechterbovenhoek te bewegen. Vervolgens kies je achtereenvolgens voor Instellingen / Pc-instellingen wijzigen / Algemeen. Klik onder Geavanceerde opstartopties op Nu opnieuw opstarten. Kies in het volgende scherm voor Problemen oplossen / Geavanceerde opties / Herstellen met installatiekopie.

©PXimport

Tip 17 Herstart Windows 8 en zet een systeemkopie terug.

Tip 18: Herstellen (2)

Geschikt voor: 7 en 8

Zowel Windows 7 als 8 komen tijdens het opstarten automatisch met een hulpprogramma op de proppen waarmee je de systeemkopie eenvoudig terugzet. Bewaar je de back-up op een externe harde schijf, dan sluit je die eerst op het systeem aan. Bij Windows 8 is het noodzakelijk dat je eerst inlogt met je Microsoft-wachtwoord. Het hulpprogramma detecteert als het goed is op eigen houtje de systeemkopie. Bewaar je meerdere back-ups, dan controleer je heel nauwkeurig of de locatie en de datum kloppen. Het is ten slotte zeer belangrijk om zeker te weten dat je de juiste kopie in handen hebt.

Klik tweemaal op Volgende. Je ziet nu precies welke schijfstations Windows aan de hand van de systeemkopie gaat herstellen. Als je daarmee akkoord bent, bevestig je met Voltooien / Ja. Er verschijnt nu een voortgangsbalk van het herstelproces in beeld. Na een tijdje start je pc vanzelf opnieuw op, waarna je geniet van een schone Windows-omgeving.

©PXimport

Tip 18 Windows heeft meestal slechts een paar minuten nodig om de systeemkopie terug te zetten.

▼ Volgende artikel
Vuurwerk fotograferen met je smartphone: zo krijg je de mooiste foto's
© ID.nl
Huis

Vuurwerk fotograferen met je smartphone: zo krijg je de mooiste foto's

De jaarwisseling 2025/2026 is het laatste keer dat we zelf vuurwerk mogen afsteken. Reken maar dat er dus heel wat siervuurwerk de lucht in gaat op oudejaarsavond! Natuurlijk wil je daar foto's van maken, maar het blijft lastig om dit spektakel goed vast te leggen met een telefoon. Vaak eindig je met bewogen strepen of een overbelichte waas op je scherm. Met de juiste voorbereiding en instellingen maak je dit jaar foto's die wél de moeite waard zijn om te bewaren.

In dit artikel

Vuurwerk fotograferen met je smartphone vraagt om een goede voorbereiding en de juiste instellingen. Je leest hoe je je telefoon stabiel houdt, waarom een schone lens verschil maakt en welke instellingen helpen om lichtsporen scherp vast te leggen. Ook leggen we uit hoe Live Photos op de iPhone en de Pro-modus op Android werken, en waar je op let bij timing en compositie voor een sterker eindresultaat. 

Lees ook: Betere foto's met je smartphone? 5 fouten die je nooit moet maken! (Plus: de beste camera-smartphones 2025)

Begin met een schone lens door er even een microvezeldoekje overheen te halen. Vette vingers veroorzaken namelijk vlekken waardoor het felle licht van het vuurwerk minder goed wordt vastgelegd. Controleer daarnaast of je nog voldoende opslagruimte vrij hebt op je toestel. Omdat je waarschijnlijk veel beelden achter elkaar schiet, loopt je geheugen sneller vol dan je denkt. Vergeet ook niet om je batterij volledig op te laden, want als het koud is, gaat de accu van je smartphone sneller leeg.  

Stabiliteit voor scherpe beelden

Lichtflitsen in het donker fotograferen vraagt om een langere sluitertijd. Hierdoor is elke kleine beweging van je handen direct zichtbaar als een onscherpe vlek. Gebruik bij voorkeur een klein statief of een smartphonehouder om je toestel stil te houden. Heb je die niet bij de hand? Leun dan tegen een muur of lantaarnpaal en houd je smartphone met beide handen stevig vast. Gebruik in geen geval de digitale zoom. Dit verlaagt de kwaliteit van je foto aanzienlijk en maakt de korreligheid alleen maar erger.

©ID.nl

Lichtsporen vastleggen met iPhone

Heb je een iPhone, dan is de functie Live Photos je beste vriend tijdens de jaarwisseling. Zorg dat het ronde icoontje voor Live Photos bovenin je camera-app geel gekleurd is. Nadat je de foto hebt gemaakt, open je deze in de Foto's-app. Tik linksboven op het woordje 'Live' en kies uit het menu voor 'Lange belichting'. Je telefoon voegt dan alle beelden uit de opname samen tot één foto. Hierdoor veranderen de losse lichtpuntjes in vloeiende, lichtgevende banen tegen een donkere lucht. Gebruik hierbij bij voorkeur een statief of zet je iPhone ergens stabiel neer. Wanneer je namelijk los uit de hand fotografeert, worden de bewegingen die je zelf maakt ook meegenomen, en dat kan zorgen voor een wazig eindresultaat.

De Pro-modus op Android gebruiken

Veel Android-telefoons hebben een Pro-modus waarmee je handmatig de sluitertijd aanpast. Open deze stand in je camera-app en zoek naar de letter 'S' (Sluitertijd). Voor vuurwerk werkt een sluitertijd tussen de twee en vier seconden vaak het best. Houd de ISO-waarde laag, bijvoorbeeld op 100, om ruis in de donkere delen te voorkomen. Omdat de sluiter nu langer openstaat, is een statief echt een vereiste. Je krijgt dan de bekende foto's waarbij je de hele weg van de vuurpijl als een lichtspoor ziet.

Timing en compositie bepalen

Het moment waarop je afdrukt is bepalend voor het eindresultaat. Werk je met een normale sluitertijd, dan is de burst-modus handig: houd de ontspanknop ingedrukt wanneer een pijl de lucht in gaat. Zo leg je de hele explosie vast en kies je achteraf de mooiste foto uit de reeks. Denk ook na over de compositie van je beeld. Een foto van alleen de lucht is vaak wat kaal. Probeer elementen uit de omgeving mee te nemen, zoals silhouetten van gebouwen of bomen. Dit geeft context en maakt het plaatje een stuk interessanter.

🎆 Snelle checklist 🎆

Wat?Hoe?
StatiefGebruik een stabiele ondergrond of een houder
FlitserSchakel deze functie handmatig uit
FocusVergrendel de scherpte op de plek van de explosie
BelichtingVerlaag de helderheid voor diepere kleuren
ZoomBlijf op de standaardstand staan voor maximale scherpte
ModusGebruik de burst-functie voor een reeks opnames
▼ Volgende artikel
Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat?
© sara_winter - stock.adobe.com
Huis

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat?

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

In dit artikel

Je leest waarom je geen klassieke oliebollen kunt bakken in een airfryer en wat daar technisch misgaat. Ook leggen we uit wat je wel voor oudjaarsalternatief kunt maken met de airfryer én hoe je de airfryer slim gebruikt om gekochte oliebollen weer knapperig en warm te maken.

Lees ook: Ontdek de minder bekende functies van je airfryer

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Kwarkbollen uit de airfryer

Meng 250 gram volle kwark met 1 ei en 50 gram suiker tot een glad mengsel. Voeg vervolgens 300 gram zelfrijzend bakmeel toe, samen met een snuf zout. Meng alles kort tot een samenhangend deeg. Het deeg moet stevig zijn en nauwelijks plakken. Is het te nat, voeg dan een beetje extra bakmeel toe. Wie wil, kan rozijnen, stukjes appel of wat citroenrasp door het deeg mengen.

Bestuif je handen licht met bloem en draai ballen ter grootte van een kleine mandarijn. Leg ze met wat ruimte ertussen in het mandje van de airfryer, eventueel op een stukje bakpapier. Bak de bollen in ongeveer 12 tot 15 minuten op 180 graden. Halverwege kun je ze voorzichtig keren zodat ze gelijkmatig bruin worden.

Laat de bollen kort afkoelen en bestuif ze eventueel met poedersuiker. Vers zijn ze het lekkerst, maar ook lauw blijven ze prima eetbaar.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.


Nog even niet aan denken...

...maar voor 1 januari, je goede voornemens

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇

View post on TikTok