Dat je grafieken kunt maken in Excel, dat weet vrijwel iedereen, maar lang niet iedereen waagt zich eraan. Begrijpelijk, want met al die opties en knoppen lijkt het een behoorlijk ingewikkeld proces. In werkelijkheid valt het wel mee, het is simpelweg even een kwestie van begrijpen hoe een grafiek in elkaar zit. In dit artikel leggen we je dat uit en gaan we een aantal mooie grafieken maken in Excel.

1 Wat is een grafiek?

Een grafiek is een visuele weergave van, in dit geval, gegevens in een Excel-sheet. Er zijn mensen die getallen in een reeks eenvoudig op waarde kunnen schatten, maar voor de meeste mensen wordt het al snel een brei aan cijfers. Grafieken (ook wel diagrammen genoemd, al is dat begrip eigenlijk breder) zijn er om die gegevens te tonen op een manier die bepaalde zaken snel inzichtelijk maakt. Je kunt daarbij denken aan het vergelijken van getallen in een bepaalde periode (om te zien of omzet daalt of stijgt) maar ook aan laten zien welk percentage een getal vormt van een geheel.

©PXimport

2 Verschillende grafieken

Er zijn talloze manieren om cijfers in kaart te brengen. Elke soort grafiek heeft daarbij z’n eigen sterke punten. Zo is de ene grafiek alleen maar in staat om één getalreeks te tonen, terwijl een andere grafiek het juist mogelijk maakt om verschillende getalreeksen met elkaar te vergelijken. In deze workshop proberen we zo veel mogelijk grafieken te bespreken om te laten zien welke grafiek je precies waarvoor kunt gebruiken.

Aanbevolen grafieken?

3 Grafiek-elementen

Voordat we gaan werken met grafieken, is het handig om eerst te weten waaruit een grafiek precies bestaat. Zoals gezegd is elke grafiek anders, maar vrijwel alle grafieken hebben bepaalde elementen. Ten eerste is er het grafiekgebied, oftewel het kader waarin alles gerelateerd aan de grafiek wordt getoond. Het tekengebied is waarin de grafiek wordt ‘getekend’. De gegevenspunten zijn de onderdelen waaruit de grafiek bestaat (denk aan punten in een taartdiagram). En dan zijn er nog de legenda en de titel, en eventueel de horizontale en verticale waarden in de grafiek.

©PXimport

4 Sjablonen

In deze workshop gaan we zelf grafieken maken. Het is echter goed om te weten dat je het wiel lang niet altijd zelf hoeft uit te vinden. Je kunt bijvoorbeeld ook sjablonen downloaden via Excel, waarmee je vervolgens kunt kijken hoe een grafiek precies in elkaar zit. Dit geeft je inzicht in hoe grafieken werken en door waarden te veranderen zie je direct het effect. Op die manier kun je langzaam maar zeker proberen zelf zo’n grafiek in elkaar te knutselen. Je vindt de sjablonen in Excel via Bestand / Nieuw en dan zoeken op Grafieken.

©PXimport

5 Gegevensreeks bepalen

Voordat je een grafiek kunt maken, moet er natuurlijk eerst informatie zijn waarop je die grafiek kunt baseren. We beginnen in dit artikel met een basisgegevensreeks die we, afhankelijk van het soort grafiek dat we willen maken, aanpassen (of indien nodig volledig vervangen). Als voorbeeld nemen we een voetbalclub, waarvoor we in kaart willen brengen in welk kwartaal de meeste contributie is betaald. In de grafiek dienen in elk geval de volgende waarden te staan: contributie, de vier kwartalen, de betaalde contributie per kwartaal en het totaalbedrag. Bekijk de afbeelding om te zien hoe dit eruitziet in Excel.

©PXimport

Gewoon of 3D?

6 Cirkeldiagram

Een cirkeldiagram, ook wel een taartdiagram of een taartgrafiek genoemd, is een grafiek waarmee je heel eenvoudig kunt aangeven welk aandeel van het totaal een bepaalde waarde heeft. Om deze grafiek te maken, selecteer je in Excel alle waarden die we hebben ingevuld, behalve het jaartotaal. Vervolgens klik je op Invoegen en daarna op het pictogram met de cirkel bij het onderdeel Grafieken. Kies voor 2D-cirkel. De grafiek zal nu direct worden ingevoegd en toont duidelijk hoe de verhoudingen liggen.

©PXimport

7 Grafiek opmaken

Het taartdiagram toont de legenda onder de grafiek, maar misschien vind je het prettiger dat de informatie in de taartpunten zelf wordt getoond. Of je wilt graag de percentages erbij genoemd hebben. Je kunt de grafiek gelukkig eenvoudig anders opmaken. Wanneer je dubbelklikt op de grafiek, zie je in het lint in het tabblad Ontwerpen de optie Grafiekstijlen. Daarmee kun je eenvoudig kiezen uit sjablonen voor de indeling van je grafiek. In het lint vind je ook andere opties, zoals het wijzigen van de kleuren, de indeling enzovoort.

©PXimport

8 Cirkel van cirkel

Ons taartdiagram is niet zo heel ingewikkeld, want er zijn maar vier punten. Maar stel nu dat het niet gaat om vier kwartalen, maar om 12 maanden (of nog erger, 52 weken). Dan worden bepaalde taartpunten ineens wel héél erg klein. In dat geval kies je onder 2D-cirkel bij Invoegen / Grafieken voor Cirkel-van-cirkel. Excel zal dan een aantal taartpunten uit de grafiek wegnemen en in een subcirkel weergeven, zodat ook de kleinere taartpunten duidelijk in beeld kunnen worden gebracht. De optie Staaf-van-cirkel doet hetzelfde, maar dan niet in een sub-cirkel, maar sub-staafdiagram. Voor ons voorbeeld is dit overzichtje overigens niet zo nuttig, maar in bepaalde gevallen kan het wel degelijk handig zijn.

©PXimport

Subgrafieken

9 Kolom/staafdiagram

Een kolom/staafdiagram kan, net als een taartdiagram, gegevens in kaart brengen, maar kan daarbij gebruik maken van meer dan één gegevensreeks. Stel dat we willen weten uit welke leeftijdscategorie de meeste contributie wordt opgehaald, dan is dit de manier om dat uit te vinden. In onze gegevensreeks hebben we daarvoor dus niet één rij met gegevens nodig, maar een rij voor elke leeftijdscategorie die we willen vergelijken (zie afbeelding). Selecteer weer alle waarden, behalve de totalen. Klik op Invoegen en vervolgens op het pictogram met de staafdiagrammen en daarna op Gegroepeerde kolom of Gegroepeerde staaf. Het verschil tussen de twee is horizontale of verticale. staven/kolommen.

©PXimport

10 Gestapelde kolom/staafdiagram

Je ziet dat een kolom- of staafdiagram heel eenvoudig in beeld brengt hoeveel contributie er in welk kwartaal is betaald, maar ook in welke leeftijdscategorie. Zo kun je dus prachtig in kaart brengen hoe de verhoudingen liggen (en dus ook waar de actiepunten liggen). Naast de optie Gegroepeerde kolom of Gegroepeerde staaf kun je ook kiezen voor Gestapelde kolom of Gestapelde staaf. Dit is hetzelfde principe, alleen zijn de staven/kolommen dan samengevoegd, zodat je nóg beter kunt zien hoe de verhoudingen liggen

©PXimport

11 Lijndiagram

Hoe de verhoudingen liggen, wordt heel duidelijk met een kolom- of staafdiagram. Wil je trends in kaart brengen (zit er bijvoorbeeld een stijgende of dalende lijn het aantal nieuwe leden), dan kun je daar het beste een lijndiagram voor maken. Je hebt hiervoor, bijvoorbeeld, het aantal nieuwe leden per jaar nodig, zoals weergegeven in onze afbeelding. Selecteer deze gegevens, klik op Invoegen en vervolgens bij Grafieken op het pictogram met alle lijnen en daarna onder 2D-lijn op Lijn. Je ziet nu prachtig in kaart dat het met de groep 20-30 jaar heel goed gaat, maar met 11-19 jaar niet.

©PXimport

12 Gestapeld vlakdiagram

Een vlakdiagram lijkt op een lijndiagram, met als verschil dat de tussenliggende ruimte wordt opgevuld met een kleur. Dat kan extra duidelijkheid verschaffen omdat je niet alleen de trend ziet, maar ook de onderlinge verhoudingen. Stel dat we willen weten hoe het gesteld is met het totale aantal leden per leeftijdscategorie (zie afbeelding). Kiezen we een vlakdiagram in plaats van een lijndiagram (Invoegen / Lijndiagram / Gestapeld vlak) dan zie je dat het totale aantal leden niet alleen aan het afnemen is sinds 2013, maar ook dat de club over een aantal jaar een groot probleem heeft als het niet werkt aan ledenwerving in de jongste twee leeftijdscategorieën. Immers, voetballers worden ouder en groeien door, maar de nieuwe aanwas neemt steeds verder af.

©PXimport

13 Watervalgrafiek

Een andere grafiek waar je verloop in beeld kunt brengen, is de watervalgrafiek. We willen zien hoe het totaal aantal leden van de vereniging zich door de maanden heen heeft ontwikkeld. Een watervaldiagram kan in zo’n geval heel goed overweg met het startaantal, eindaantal en de tussenliggende sprongen. Hiervoor maak je een tabel met daarin een startpunt met daarnaast het aantal leden, de wijziging in het aantal leden per maand en het eindpunt (dat je gemakkelijk laat berekenen door te klikken op Autosom). Selecteer al deze gegevens en klik op Invoegen / Watervalgrafiek. De grafiek toont mooi het verloop, alleen de laatste kolom torent hoog uit boven de rest, omdat Excel denkt dat dit getal erbij op geteld moet worden. Wij vertellen Excel dat dit het totaal is, door erop te rechtsklikken en te kiezen voor Instellen als Totaal.

©PXimport

14 Trechtergrafiek

Tot slot behandelen we nog het trechterdiagram: de grafiek waarmee je heel goed het verloop van een proces in kaart kunt brengen. We gaan verder met ons voorbeeld van de voetbalclub. Het wervingsproces van de vereniging kent verschillende fasen: van open dag tot ontvangst contributie. Je wilt in kaart brengen hoe succesvol elke fase is. Dan is een trechterdiagram de grafiek die je daarvoor wilt gebruiken. Vul elke fase in (zoals in de afbeelding), selecteer je gegevensreeks en klik op Invoegen / Watervalgrafiek (naast de wereldbol) / Trechter. Er wordt nu mooi in kaart gebracht bij welke fase de meeste mensen wegvallen. Bij ons is de opkomst na de inschrijving voor de proeftraining erg laag.

©PXimport

Nog véél meer

©PXimport

Wasverzachter gebruik je meestal om te zorgen dat je handdoeken of lakens lekker zacht worden en aangenaam gaan ruiken. Maar wist je dat je het spul ook op andere manieren in huis kunt gebruiken? Niet alles wat je online leest werkt of is veilig, maar er zijn wél een paar toepassingen die handig zijn. Deze kun je zonder zorgen uitproberen.

Ook interessant: Hier kun je vaatwastabletten óók voor gebruiken

Wil je wasverzachter vaker inzetten in huis? Dat kan, maar de mogelijkheden zijn niet enorm uitgebreid. Hieronder lees je waar dit goedje allemaal geschikt voor is.

Wattenbolletjes tegen muffe luchtjes

Heb je last van een muffe geur in je kledingkast, lade of schoenenkast? Drenk een watje in een klein beetje wasverzachter, laat het goed drogen en leg het ergens in de kast of lade neer. Het watje verspreidt subtiel geur zonder te overheersen.

Luchtverfrisser tijdens het stofzuigen

Tijdens het stofzuigen een frisse geur in huis verspreiden? Leg een gedroogd watje met wasverzachter in het stofreservoir of bij de filter van je stofzuiger. Let op: doe dit alleen als je een stofzuiger hebt zonder zak, en gebruik geen vloeibare wasverzachter direct in het apparaat.

Statische kleding voorkomen

Heb je vaak kledingstukken die knetteren als je ze aantrekt? Vul een plantenspuit met water en voeg een klein dopje wasverzachter toe. Even schudden en licht over de binnenkant van je kleding sprayen (test eerst op een onopvallende plek) helpt om de antistatische lading van je kleding snel te laten verdwijnen.

Lees ook: ⚡Sodeknetter: zo voorkom je statische elektriciteit in je kleding

Kunststof kozijnen en deurposten afnemen

Wasverzachter lost geen hardnekkig vuil op, maar je kunt er wel kunststof oppervlakken mee opfrissen. Denk aan vensterbanken, deurposten of lichtschakelaars. Meng een theelepel wasverzachter met een liter water, maak een doek licht vochtig en veeg ermee over het oppervlak. Het ruikt fris en laat een dun laagje achter dat stof een tijdje weert. Niet gebruiken op hout of natuursteen.

©sergeylapin

Kan wel, maar let op

Sommige toepassingen zijn niet per se fout, maar vragen om wat meer voorzichtigheid. Zoals schoenen en vuilnisbakken opfrissen met wasverzachter.

Schoenen opfrissen

Een doek met verdunde wasverzachter gebruiken om de binnenkant van schoenen schoon te vegen kan geurtjes maskeren. Maar het reinigt niet écht en laat mogelijk geurstoffen of plakkerige resten achter. Dat is niet ideaal, zeker als je de schoenen zonder sokken draagt. Wil je het toch proberen? Gebruik een goed uitgewrongen doek en laat de schoenen daarna volledig drogen.

Vuilnisbak geurvrij maken

Een sopje met wat wasverzachter kan je vuilnisbak tijdelijk frisser laten ruiken. Het maskeert nare geurtjes, maar doodt geen bacteriën. Voor grondige reiniging blijft een oplossing met soda, azijn of allesreiniger effectiever. Wasverzachter is hier dus vooral geurdecoratie, geen echte schoonmaker.

Wasverzachter: handig, maar geen wondermiddel

Wasverzachter is dus best veelzijdig, maar niet het wondermiddeltje dat sommige blogs ervan maken. Als je het slim inzet – en altijd spaarzaam – kun je er net wat meer mee doen dan alleen gebruiken voor je was. Test wel altijd eerst op een klein stukje, en hou het bij oppervlakken waar het veilig is. Liever geen risico? Er zijn ook natuurlijke alternatieven, zoals azijn of etherische olie, die je op een vergelijkbare manier kunt gebruiken.

Een hogedrukreiniger is een krachtig hulpmiddel waarmee je snel en grondig allerlei oppervlakken rondom je huis schoonmaakt. Maar met de juiste accessoires haal je er nóg meer uit – en wordt schoonmaken niet alleen makkelijker, maar ook een stuk effectiever.

Let goed op dat niet elk accessoire op elke hogedrukreiniger past. Voordat je overgaat op de aanschaf van een accessoire, controleer dan goed de compatibiliteit met jouw hogedrukreiniger. Lees hier meer over in het artikel Praktische tips bij het gebruik van hogedrukreinigers.

Vario-spuitlans: veelzijdigheid troef

Een vario-spuitlans is eigenlijk onmisbaar als je het meest uit je hogedrukreiniger wilt halen. Met dit accessoire pas je in één handomdraai de spuithoek aan, zodat je de waterstraal precies kunt afstemmen op wat je schoonmaakt. Voor hardnekkig vuil zet je 'm op volle kracht, terwijl een zachtere straal ideaal is voor kwetsbare oppervlakken zoals ramen of andere glazen oppervlakken. Je hebt dus meerdere mogelijkheden in één handige lans.

©hedgehog94

Terrasreiniger: speciaal voor grotere oppervlakken

Een terrasreiniger is een handig hulpstuk in de vorm van een brede, ronde schijf met ronddraaiende spuitkoppen. Je bevestigt ’m aan je hogedrukreiniger en maakt er moeiteloos grotere oppervlakken mee schoon – denk aan je terras, oprit of zelfs muren. Doordat de waterstraal dicht bij het oppervlak blijft, reinig je extra effectief én verbruik je minder water. En het mooiste? Je hebt geen last van opspattend vuil of water, dus schoonmaken wordt een stuk comfortabeler.

Verlengslang: vergroot je bereik

De meeste hogedrukreinigers worden geleverd met een slang van zo’n 5 tot 10 meter – vaak is dat genoeg, maar soms kom je nét iets te kort. Met een verlengslang vergroot je eenvoudig het bereik, zodat je ook moeilijker bereikbare plekken kunt schoonmaken zonder telkens het apparaat te hoeven verplaatsen. Verlengslangen zijn er in verschillende lengtes, dus er is altijd wel een variant die past bij jouw klus.

Schuimlans: effectieve reiniging met reinigingsmiddel

Soms is water alleen niet genoeg om hardnekkig vuil aan te pakken. Dan is een schuimlans dé oplossing. Hiermee breng je een dikke laag reinigingsschuim aan op het oppervlak. Het schuim blijft even zitten, zodat het schoonmaakmiddel goed kan inwerken en het vuil losweekt. Na een paar minuten spoel je alles gemakkelijk weg met de hogedrukreiniger. Perfect voor een grondige reiniging van bijvoorbeeld tuinmeubels, je auto of een schutting.

Rioolontstoppingslans: verstoppingen verhelpen

Een verstopte afvoer of riool is altijd vervelend, maar met een rioolontstoppingslans voor je hogedrukreiniger kun je het probleem vaak zelf oplossen, zonder meteen een loodgieter te hoeven bellen. De lange, flexibele lans schuif je eenvoudig in de afvoer. De krachtige waterstraal maakt vuil los en spoelt het direct weg. Zo is een verstopping vaak al binnen een paar minuten verholpen en heb je jezelf een vaak prijzig bezoekje van de loodgieter bespaard.

©BillionPhotos.com

Met de juiste accessoires wordt je hogedrukreiniger echt een alleskunner. Of je nu je terras weer spic en span wilt krijgen, je auto een wasbeurt gunt of een verstopte afvoer te lijf gaat – voor elke klus is er wel iets handigs te vinden. Begin met een paar basisaccessoires zoals een vario-spuitlans of een terrasreiniger, en breid daarna rustig uit met wat je nodig hebt. Zo ben je overal op voorbereid, zonder gedoe.