ID.nl logo
Gratis software: de beste freeware van november 2021
© PXimport
Huis

Gratis software: de beste freeware van november 2021

Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste freeware van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Gratis software: de beste freeware-tips van 2021

Tip 01: QOwnNotes - Aantekening

Geschikt voor: Windows 10, MacOS, Linux

Er zijn allerlei situaties te bedenken waarin je niet genoeg hebt aan de eenvoudige mogelijkheden van Kladblok om notities te maken. Tekstverwerkers als Word of een gratis alternatief bieden je een schat aan opmaakfuncties, maar die zijn weer niet ideaal voor het schrijven van html- of andere code en bieden geen goede mogelijkheid om aantekeningen als in een database te organiseren.

QOwnNotes is een programma dat speciaal bedoeld is voor het maken van allerlei soorten opgemaakte en hiërarchisch gerubriceerde aantekeningen. Het maakt gebruik van de eenvoudige, op platte tekst gebaseerde opmaaktaal Markdown. Deze laat zich makkelijk naar html converteren. Een groot deel van de charme van QOwnNotes zit hem in de mogelijkheid om gemaakte notities op allerlei platformen te delen. Naast de besturingssystemen waarvoor het programma zelf beschikbaar is, kun je het integreren met (apart te installeren) clouddiensten Nextcloud en OwnCloud, en daarvoor zijn dan weer apps beschikbaar voor mobiele apparaten. Ook kun je zaken via je mobiel synchroniseren door middel van een web-app. De vele mogelijkheden vergen de nodige studie, maar voor QOwnNotes is uitgebreide documentatie beschikbaar.

©PXimport

Tip 02: iFun Screen Recorder - Cameraman

Geschikt voor: Windows 10

Een plaatje zegt meer dan duizend woorden, dus met een video van 25 beeldjes per seconde draag je al snel een hoeveelheid informatie over die anders vele pagina’s in beslag zou nemen. Zoiets is ideaal om bijvoorbeeld een handeling op de computer uit te leggen. Voor het vastleggen van schermvideo’s bestaan dan ook al jaren programma’s. Het kan zelfs vanuit je browser met bijvoorbeeld Microsoft Stream. Omdat die een tijdslimiet heeft en officieel alleen Edge en Chrome ondersteunt, heeft een lokaal geïnstalleerd programma toch zo zijn voordelen.

Een betrekkelijk nieuwe naam binnen het grote aanbod van dergelijke software is iFun Screen Recorder.

Met iFun maak je opnamen zonder tijdslimiet en in resoluties tot 4K. De enige tol die je daarvoor betaalt, is een klein watermerk. Je kunt het hele scherm of een deel ervan vastleggen en daaraan ook geluid van een microfoon en beeld van een webcam toevoegen. Vooral dat laatste is populair bij YouTubers. Daarnaast kun je muisbewegingen en -kliks zichtbaar maken, wat voor een instructievideo natuurlijk onmisbaar is. Het eindresultaat kun je opslaan in verschillende bestandsformaten.

©PXimport

Met iFun maak je opnamen zonder tijdslimiet

-

Tip 03: Stickies - Gelijmd

Geschikt voor: Windows 10

Heel wat succesvolle uitvindingen zijn bij toeval gedaan. Een mooi voorbeeld is dat van de Amerikaanse chemicus Spencer Silver die eerder dit jaar overleed. Hij werkte in de jaren 60 aan een sterke lijm voor gebruik in vliegtuigen, maar al zijn werk leidde juist tot een kleefmiddel dat zo mild was dat je er papier mee aan elkaar kon plakken en dat ook weer zonder schade kon lostrekken. De lijm bleek zelfs herbruikbaar en dat bracht een collega van Silver tot de ontwikkeling van de beroemde gele post-it.

Maar hoe handig die dingen ook zijn, je wilt ze niet op je dure beeldscherm plakken. Nee, dan liever de digitale variant. Daar kun je bovendien veel meer mee.

De ideale vervanger voor memoblaadjes vormt het programma Stickies. Niet alleen kun je daarvan het uiterlijk helemaal naar je hand zetten (kleur, grootte, lettertype enzovoort), maar je kunt ook aangeven hoe memo’s op je bureaublad moeten verschijnen.

In tegenstelling tot de papieren variant kun je digitale memo’s van bijlagen voorzien en er een alarm aan koppelen. Ook kun je ze volop stapelen en rubriceren. Een topper!

©PXimport

Tip 04: AutoHidemouseCursor - Verborgen

Geschikt voor: Windows 10

De muis: we kunnen al decennia niet meer zonder om onze pc te bedienen, want aanraakschermen zijn nog geen gemeengoed en bovendien is het schuiven van zo’n klein apparaatje heel wat comfortabeler dan het zwaaien met je hele arm langs een 30inch-beeldscherm. Maar ja, die pijl … Bij gebruik op het bureaublad of in de gemiddelde applicatie heb je er misschien niet zo’n last van. Maar wanneer je games speelt en het pijltje in beeld blijft, dan leidt dat af van de beleving.

Programma’s om schermafdrukken te maken, bieden vaak de optie om de muiscursor wel of niet te laten zien. Maar de vele instellingen die Windows ons biedt voor ons favoriete knaagdier, voorzien niet in zo’n mogelijkheid. Da’s jammer, want een cursor die automatisch verdwijnt en pas weer opduikt wanneer je de muis beweegt, geeft een lekker schoon beeld. Gelukkig heb je deze mogelijkheid alsnog met AutoHideMouseCursor. Hiermee stel je simpelweg in na hoeveel seconden de cursor moet verdwijnen.

Overigens bevat DesktopOK deze optie ook én die verbergt ook nog eens je pictogrammen voor een fris bureaublad.

©PXimport

Tip 05: FileFriend - Vriend

Geschikt voor: Windows 10

Onlangs ging er een grappige meme rond op sociale media. Deze toonde enkele kolossale stapels ouderwetse diskettes met de tekst “als Microsoft Flight Simulator op diskette zou worden geleverd”. Oudere lezers kunnen zich de tijd vast nog wel herinneren dat je voor het installeren van een programma inderdaad de ene na de andere schijf in het gleufje moest stoppen, omdat er maar 1,44 MB op paste en veel programma’s ondertussen een stuk groter waren dan dat.

Om dergelijke grote bestanden te kunnen back-uppen of delen, was er dan ook software om ze te splitsen en de losse componenten weer samen te voegen.

Voor dat oorspronkelijke doel zul je dergelijke programma’s nog maar zelden tegenkomen, maar er zijn andere redenen te bedenken om zoiets te kunnen doen. Met FileFriend kan het, maar gelukkig kan dat programma nog wat andere kunstjes. Zo kun je bijvoorbeeld ook bestanden inhoudelijk vergelijken, bestanden en mappen versleutelen en bestanden of teksten verstoppen in een jpeg-afbeelding en ze er op basis van een wachtwoord ook weer uit tevoorschijn toveren. 

©PXimport

Tip 06: Autal - Hypnotisch

Geschikt voor: Windows 10

De Amerikaanse componist Philip Glass timmert ondanks zijn gevorderde leeftijd nog altijd aan de weg met de voor hem zo kenmerkende ‘minimal music’, een stijl waarin telkens herhaalde patronen langzaam veranderen. Zelfs wie de man niet kent, herkent vaak onmiddellijk zijn muziek die onder andere in flink wat films te horen is.

Met dit soort muziek is het meestal zo dat je het ofwel vreselijk vindt, of geniet van de hypnotische cadans ervan die heerlijk is bij lange autoritten of om te mediteren. Wie behoort tot de categorie liefhebbers, kan tegenwoordig zijn eigen minimal music maken met behulp van het programma Aural.

Aural maakt muzikale patronen op basis van een uiteenlopend aantal regels en daarvan kun je er vier samenvoegen. Voor elk van de sets met regels kun je eenvoudig zelf allerlei parameters veranderen, zoals de duur van het patroon en de lengte van noten. Ook kun je aan elk kanaal je eigen instrumenten toewijzen: zo kun je niet alleen melodische, maar ook ritmische muziek maken.

Standaard klinkt je muziek via de interne midi van de pc, maar je kunt ook een extern apparaat aansturen.

©PXimport

Wie liefhebber is, kan tegenwoordig zijn eigen minimal music maken

-

Tip 07: Diffractor - Fotobibliotheek

Geschikt voor: Windows 10

Hoewel de cijfers gebaseerd zijn op ruwe schattingen, kun je gerust stellen dat er tegenwoordig verbluffend veel foto’s worden gemaakt in vergelijking met het (recente) verleden. Betrouwbare bronnen suggereren dat we met z’n allen momenteel zo’n 1,5 biljoen foto’s per jaar maken. Om dit in perspectief te plaatsen: fotografie begon in de 19de eeuw en nu leggen we per minuut ongeveer evenveel beeld vast als in die hele eeuw!

Behoor je zelf ook tot die veelklikkers, dan is de kans groot dat je inmiddels vele duizenden afbeeldingen op je harde schijf hebt staan. Om daarin goed te kunnen navigeren en dat ene plaatje te kunnen terugvinden, is goede organisatie belangrijk. Voor dat doel bestaan al jaren heel wat gratis en betaalde programma’s, maar een betrekkelijk nieuw en fris gezicht is Diffractor.

De nadelen van de gratis versie zijn dat je alleen standaardmappen kunt verwerken en dat je geen geolocatie kunt gebruiken (omdat Google daar geld voor rekent aan softwareontwikkelaars). Los daarvan is Diffractor een snelle tool om foto’s (en video’s) te ordenen, doorzoeken, van een waardering te voorzien enzovoort.

©PXimport

Tip 08: Simplenote - Genoteerd

Geschikt voor: Windows 10, macOS, Linux, iOS, Android

Eerder bespraken we QOwnNotes (tip 1) als hulpmiddel om notities vast te leggen en te synchroniseren op meerdere apparaten. Hoewel dat programma zeer krachtig is, is het ook wat ingewikkelder in gebruik en vergt het dus wat meer studie. De digitale memoblaadjes van Stickies (tip 3) zijn eenvoudig in gebruik, maar die kun je alleen op je pc lezen.

Wie eenvoud wil combineren met automatische synchronisatie, vindt een oplossing in Simplenote.

Met Simplenote maak je notities van alles wat bij je opkomt en wat je wilt onthouden, van een feitje dat je overtypt vanuit een boek tot links en snippers tekst die je kopieert van een website. Elk van deze aantekeningen kun je in rubrieken onderbrengen en van tags voorzien (recepten, vakantietips, dingen die je nog moet doen enzovoort). Deze tags stellen je in staat om je notities snel te doorzoeken. Doorzoeken is sowieso mogelijk, maar bijvoorbeeld je recepten zullen zelden het woord ‘recept’ bevatten en met zo’n tag zet je ze dus makkelijk in één overzicht.

Naast gebruik op je eigen systemen, kun je aantekeningen delen met andere of online publiceren.

©PXimport

Tip 09: SUMo Lite - Bijgewerkt

Geschikt voor: Windows 10

Dat heel veel software automatisch controleert of er updates zijn, is enerzijds prettig omdat nieuwere versies vaak meer en betere functies bieden of veiligheidslekken dichten. Maar er zit ook een keerzijde aan. Sommige programma’s gebruiken een losse updatechecker die via de Taakplanner op gezette tijden wordt geactiveerd (en dus het systeem belast wanneer je dat misschien niet wilt). Andere software doet die check wanneer je het programma start en belemmert je dan om meteen te gaan doen wat je wilde doen.

Wie baas over de eigen pc wil zijn, kan ook een programma gebruiken dat voor al je geïnstalleerde software kijkt of er updates zijn, zodat je die kunt doen wanneer het jou uitkomt. SUMo Lite is zo’n programma.

SUMo staat voor Software Update Monitor en de makers ervan beheren een gigantische database met versienummers voor heel vele bekende en minder bekende toepassingen en games. Wanneer je je systeem met SUMo scant, zie je meteen welke software kan worden bijgewerkt. Kleurcodes geven het belang van updates aan. In de gratis versie moet je updates helaas zelf downloaden, terwijl de betaalde variant dat automatisch kan.

©PXimport

Tip 10: Klender - Op afspraak

Geschikt voor: Windows 10, iOS, Android

Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek telt Nederland zo’n 3 miljoen alleenstaanden; volwassenen die in hun eentje leven. Je mist daarmee misschien wat huiselijke warmte, maar het heeft hoe dan ook één voordeel: je hoeft alleen rekening te houden met je eigen afspraken. Een doodgewone agenda, al dan niet op je mobiel, volstaat om daar zicht op te houden.

Hoe anders is dat met een gezin, en zeker een gezin met kinderen. Daar vraagt men zich voortdurend af wie waar hoe laat wordt verwacht, door welke ouder welk kind waarheen moet worden gebracht enzovoort. In zo’n situatie kan een moderne familie niet zonder groepsagenda en die vinden we in het gratis Klender, dat beschikbaar is in de Windows App Store en voor iOS en Android.

Met Klender kun je alle verplichtingen van het hele gezin bijhouden en aan de hand van kleurcodes zie je welke afspraak voor welk gezinslid is. Voor wie al die informatie beschikbaar is, heb je in eigen hand. Afspraken kunnen zichtbaar zijn voor iedereen in de groep of alleen voor een of meer specifieke personen.

©PXimport

Tip 11: AOMEI Backupper Standard - Kopie

Geschikt voor: Windows 10

Naast de back-upmogelijkheden van Windows kun je kiezen uit een keur aan betaalde en gratis programma’s die meer flexibiliteit en functionaliteit bieden. Een van de absolute toppers in de categorie ‘gratis’ is ongetwijfeld AOMEI Backupper (ABS), waarvan de Standard-editie je geen cent kost.

We schreven enkele jaren geleden al over dit juweel, maar inmiddels zijn we alweer twee hele versies verder en zelfs de Standard-versie heeft sindsdien een flinke metamorfose ondergaan.

Met ABS maak je back-ups op systeem-, schijf-, partitie of bestandsniveau naar een lokale schijf, externe (usb-)schijf, NAS of clouddienst. Daarnaast beschikt ABS over de nodige synchronisatiefuncties om bijvoorbeeld van je belangrijkste mappen dagelijks een kopie te maken, waaruit je direct bestanden kunt halen.

Verder kun je met ABS partities klonen en imagebestanden comprimeren. Al die vele mogelijkheden zijn verpakt in een grafisch aantrekkelijk jasje en de bediening is kinderlijk eenvoudig.

Er zijn slechts een paar redenen om te upgraden naar de Home- of Pro-versie ($ 49,95 voor die laatste), bijvoorbeeld wanneer je back-ups wilt versleutelen, te back-uppen bestanden wilt filteren of ze realtime wilt synchroniseren.

©PXimport

Tip 12: Socratic - Geleerd

Geschikt voor: iOS, Android

Oudere lezers kunnen zich wellicht nog de rekenliniaal herinneren; decennialang was dit een onmisbaar gereedschap voor techneuten, ingenieurs, studenten en scholieren. Er kwamen handige machientjes voor in de plaats en op zeker moment hoefde je zelfs geen formules meer uit het hoofd te leren, want bij schoolexamens krijg je tegenwoordig een blad waar ze gewoon op staan.

Nog een stap verder gaat Socratic van Google (ook voor Android). Deze app – die vooralsnog alleen Engels begrijpt – stelt je in staat om een foto te maken van bijvoorbeeld een rekenprobleem en gaat daarmee aan de slag op basis van kunstmatige intelligentie. Als je geluk hebt, snapt de app de opgave en krijg je een kant-en-klare uitwerking van de oplossing voorgeschoteld. Gebeurt dat niet, dan zal de app in elk geval proberen achtergrondinformatie te geven.

Heb je er ook wat aan als je de leeftijd van schoolopgaven en -examens ruimschoots achter je hebt gelaten? Nou en of. Socratic zit namelijk boordevol visueel aantrekkelijk onderwijsmateriaal op gebieden als wiskunde, scheikunde, natuurkunde en biologie. Voor elk van die disciplines worden allerlei belangrijke begrippen duidelijk uitgelegd.

©PXimport

Gevaarlijk?

Bij sommige freeware kun je een enge waarschuwing van je beveiligingsprogramma verwachten. Laat je niet afschrikken, maar lees goed wat er aan de hand is en of je dit logisch vindt. Programma’s maken bijvoorbeeld verbinding met internet. Deze actie kan al een reactie uitlokken bij je beveiliger. Ook voor software die relatief nieuw is of wordt aangeduid als ‘zeldzaam’ kan je beveiliger een waarschuwing geven. Vertrouw je de download? Laat het programma dan uitvoeren. Voel je twijfel? Laat je download onderzoeken door www.virustotal.com, dat doen wij ook. Deze dienst controleert je programma met meer dan vijftig beveiligingsprogramma’s. Zo zie je snel of je te maken hebt met een risico, of met een overijverig beveiligingsprogramma.

Niet te snel klikken

We zien het helaas te vaak en het zou verboden moeten worden: installatieprocedures die extra programma’s bundelen en zomaar aanpassingen doen. Je probeert een programma uit en voor je het weet is de homepage van je browser aangepast en ben je een aantal ongewenste programma’s rijker. Deze handelswijze heet in de volksmond ‘achterbaks’, maar de nette aanduiding is ‘potentially unwanted program’ (pup). Steeds meer beveiligingsprogramma’s letten hierop als je iets probeert te installeren. Wij gebruiken Unchecky om ‘verkeerde vinkjes’ op te merken. Je kunt de extra’s ook zelf voorkomen. Download een programma bijvoorbeeld alleen via de website van de makers. Kies altijd voor de geavanceerde of aangepaste installatie. Zo kun je goed nakijken welke opties er actief zijn. Verwijder de vinkjes bij aanpassingen/programma’s die je als ongewenst beschouwt of keur de aanpassing op een andere manier af.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Ondanks privacy-zorgen: WhatsApp blijft groeien in Nederland
© Ascannio - stock.adobe.com
Huis

Ondanks privacy-zorgen: WhatsApp blijft groeien in Nederland

WhatsApp blijft met ruime voorsprong het populairste socialmediaplatform van Nederland. Zelfs na vijftien jaar social media verandert daar weinig aan. Nieuwe alternatieven zoals Signal winnen wel aan gebruikers, maar spelen nog geen grote rol in het dagelijks leven, blijkt uit een nieuw onderzoek.

Dat blijkt uit het Nationale Social Media Onderzoek – Tussentijdse rapportage juli 2025, uitgevoerd door Newcom Research & Consultancy. Hiervoor werden 1.536 Nederlanders van 15 jaar en ouder ondervraagd over hun social media-gebruik.

WhatsApp blijft de standaard

Met 13,7 miljoen gebruikers in juli 2025 blijft WhatsApp met afstand het populairste platform. Slechts 2% van de Nederlanders heeft de app van hun telefoon gehaald, en nog geen 1% heeft daadwerkelijk hun account opgeheven. Daarmee is WhatsApp niet alleen alomtegenwoordig, maar ook opmerkelijk stabiel. Sterker nog: in de eerste helft van 2025 kwamen er zelfs nog 200.000 gebruikers bij.

Lees ook: Bezorgd over je privacy? Zo zet je Meta AI uit in je WhatsApp-chats

Waarom er zorgen zijn om WhatsApp

De datadeling met moederbedrijf Meta, de beperkte transparantie over wat er precies met persoonlijke gegevens gebeurt en de groeiende commerciële inzet van het platform: allemaal zorgen die draaien om privacy. Voor veel gebruikers wringt het dat WhatsApp wel berichten versleutelt, maar tegelijk metadata verzamelt en deelt. Ook de afhankelijkheid van WhatsApp – van schoolgroepen tot werkchats – wordt soms als benauwend ervaren. En terwijl chats zelf goed beveiligd zijn, blijven back-ups en gekoppelde apparaten zoals WhatsApp Web kwetsbare punten.

Signal groeit, maar heeft last van verloop

Signal noteert bijna een verdubbeling ten opzichte van een jaar eerder, en komt nu uit op 1,8 miljoen gebruikers. Op papier een forse groei, maar het platform heeft zichtbaar moeite om gebruikers vast te houden. Van de Nederlanders zegt 5% dat ze Signal ooit geprobeerd hebben, maar er alweer mee gestopt zijn. Ruim 40% van deze afhakers zegt bovendien hun account direct te hebben opgezegd. Signal scoort vooral onder hoger opgeleiden en mensen van middelbare leeftijd (Generatie X).

Lees ook: WhatsApp of Signal: kies je voor meer functies of voor meer privacy?

Nieuwe platforms blijven klein

De veelbesproken nieuwkomers BlueSky en Truth Social maken nog weinig indruk in Nederland. BlueSky telt zo'n 350.000 gebruikers, Truth Social blijft steken rond de 190.000. Beide platforms hebben bovendien net zo veel ex-gebruikers als actieve gebruikers. Ook hier geldt: wie stopt, wist meestal direct het account. De platforms zijn wel bekend, maar weten gebruikers moeilijk aan zich te binden.

©Koshiro - stock.adobe.com

X (voorheen Twitter) verliest verder terrein

X raakt in hoog tempo gebruikers kwijt. In de eerste helft van 2025 haakten opnieuw 430.000 Nederlanders af. Daarmee is het aantal actieve gebruikers gedaald tot 2,3 miljoen. Opvallend is dat de redenen voor vertrek vooral inhoudelijk zijn. Gebruikers zeggen dat ze het platform niet meer vertrouwen, zich er niet meer thuis voelen of het simpelweg niet leuk meer vinden. Nepnieuws, oplichters en negatieve media-aandacht worden veel genoemd, net als de invloed van Elon Musk.

Voorzichtige conclusies

Het beeld dat uit het onderzoek naar voren komt, is dat er wel iets verandert, maar dat grote verschuivingen uitblijven. WhatsApp blijft veruit het sterkst aanwezig in het dagelijks leven van Nederlanders. Signal groeit, maar weet de loyaliteit nog niet te winnen. Nieuwe initiatieven vinden lastig hun plek. Grote verliezer is X, dat structureel terrein verliest.


▼ Volgende artikel
Scoor snel met Shorts: zo maak je pakkende video's op YouTube
© Maryna Lytkina - stock.adobe.com
Huis

Scoor snel met Shorts: zo maak je pakkende video's op YouTube

In snel tempo hebben YouTube Shorts de wereld veroverd. Gen Z (geboren tussen 1997 en 2012) is er al aan verslingerd. Om een idee te geven van het potentiële bereik van dit mediatype: dagelijks worden er 70 miljard Shorts bekeken. Het is niet moeilijk om ze te maken. Op deze manier pak je het aan.

In dit artikel laten we zien hoe je snel en eenvoudig YouTube Shorts maakt, bewerkt en publiceert:

  • Maak een verticale video van maximaal 60 seconden in de YouTube-app
  • Gebruik opnametools zoals timer, vertraging, slowmotion of groen scherm
  • Voeg digitale filters, effecten en belichting toe
  • Kies muziek uit de rechtenvrije Shorts-bibliotheek of voeg een voice-over toe
  • Voeg tekst toe in verschillende stijlen, kleuren en lagen
  • Bewerk je Short via de tijdlijn
  • Stel de titel, thumbnail, doelgroep en privacyinstellingen in
  • Upload je Short direct of kies voor een bestaande video van je filmrol

Lees ook: YouTuber worden? Zo start je stap voor stap je eigen kanaal

Maandelijks publiceren vooral jonge mensen 1,5 miljard YouTube Shorts. Hierdoor is dit mediatype samen met TikTok (eveneens 1,5 miljard) een van de grootste platformen en steekt het Instagram Reels (1 miljard) de loef af. De boost is vooral te danken aan het algoritme dat YouTube gebruikt om dit genre te pushen.

Wat?

YouTube Shorts werd voor het eerst gelanceerd in september 2020. Hierdoor surft YouTube mee op het succes van TikTok en Instagram. Een YouTube Short is een verticale video van maximaal zestig seconden. Shorts hebben een beeldverhouding van 9:16 en een resolutie van 1080 pixels bij 1920 pixels. Er zijn ook, maar veel minder, YouTube Shorts die vierkant zijn met een beeldverhouding van 1:1 en een resolutie van 1080 bij 1080 pixels. Verticale video’s passen naadloos op het mobiele scherm, waardoor het lijkt alsof je deze meeslepende ervaring zelf hebt gefilmd.

Zowel in de zoekresultaten als op de homepage van YouTube hebben Shorts een eigen tabblad.

Lees ook: Van Facebook tot TikTok: welk van deze acht diensten past bij jou?

Lang of kort?

In de YouTube-app en op de -website hebben de Shorts een eigen tabblad gekregen om de korte video’s van verschillende accounts in een lus te bekijken. Ook in de zoekresultaten zie je telkens het Shorts-tabblad. Terwijl de bezoekers op YouTube de korte filmpjes bekijken, kunnen ze het kanaal delen, er commentaar op geven, aangeven of ze het leuk of niet leuk vinden of zich erop abonneren.

Je kunt Shorts insluiten in je website. Is de langere video dan niet meer belangrijk? Zeker wel: de langere video’s zijn volgens YouTube nog steeds de beste manier om de verbinding vast te houden met het publiek. Maar YouTube Shorts zijn wel een geweldige manier om nieuwe volgers aan te trekken als je nog relatief weinig abonnees hebt op je kanaal.

YouTube toont Shorts ook aan kijkers op basis van hun kijkgeschiedenis en aanbevelingen, waardoor het gemakkelijker wordt om nieuwe mensen aan te trekken. Omdat dit segment nog vrij nieuw is, wil YouTube deze mediavorm pushen en boost het algoritme Shorts meer dan de lange video’s. Maar om je platform optimaal te benutten heb je beide nodig; zowel lange YouTube-video’s als Shorts.

Ook op de YouTube-website hebben de Shorts hun eigen plaats gekregen.

Start

Er zijn verschillende manieren om Shorts te maken. Als je in je filmrol een korte verticaal gefilmde video hebt, kun je deze direct uploaden en bewerken in YouTube-editor. Daar komen we aan het einde op terug. Hier tonen we vooral hoe je YouTube Shorts rechtstreeks in de mobiele YouTube-app maakt, want die is voorzien van verschillende uitgekiende functies om zo’n video te perfectioneren.

Zorg dat je bent ingelogd op je YouTube-account of maak een nieuw account aan. Wanneer je de app opent, tik je op de knop Maken, dat is de plusknop onderaan het startscherm. Vervolgens kies je onderaan de optie Short. Als dit de eerste keer is dat je een filmpje maakt in de YouTube-app, dan moet je nog de benodigde cameratoegangsrechten verlenen. Rechtsboven zie je dat YouTube de standaard opnametijd heeft ingesteld op een duur van vijftien seconden. Als je een langere video wilt maken, tik je rechtsboven op het getal 15 en pas je dit aan naar 60 seconden. Tik op de rode opnameknop en begin de opname.

Klik op Maken en daarna selecteer je onderaan Short.

Voordelen versus nadelen

Wat zijn de voordelen van YouTube Shorts?

  • Ze hebben een korte kijktijd; de informatie wordt snel overgedragen.
  • Je kunt ze gemakkelijk maken met je telefoon en je beschikt in de app over een ruim aanbod aan creatieve tools en effecten om de video’s te bewerken en te verfraaien.
  • Ze zijn specifiek ontworpen om op de homepagina en Shorts-pagina nieuwe abonnees aan te trekken.
  • Er bestaat een partnerprogramma waarmee je inkomsten kunt verwerven door de advertenties die tussen de video’s worden weergegeven.
  • Mensen bekijken graag korte video’s.

En de nadelen?

  • Er is nauwelijks tot geen diepgang. Een boodschap meegeven die mensen aan het denken zet binnen een tijdslimiet van zestig seconden is een onbegonnen zaak.
  • Shorts eisen de aandacht op en nemen het over van lange video’s waarin je belangrijke informatie deelt.
  • Het fenomeen is erg jong. Het blijft afwachten of de hype zich verder ontwikkelt. Blijven Shorts wel zo populair als TikTok en Reels?

Virtuele achtergronden

In het opnamescherm zit een set tools ontworpen om de creativiteit en de kwaliteit van de Short te verbeteren. Je kunt de omdraaioptie gebruiken om te schakelen tussen de camera aan de voor- en achterkant. Op die manier is het mogelijk om vlogachtige video’s samen te stellen waarbij je in één korte video verschillende perspectieven toont. Er is ook een timer die je gebruikt bij zelfopnames met een statief.

Het is mogelijk om de afspeelsnelheid aan te passen. Zo kun je slowmotions tonen en versnelde weergaven met de opties: 0,3x, 0,5x, 1x, 2x en 3x. Bijzonder is de optie Groen scherm. Klik hiervoor op het pictogram van een persoon met een gelijnde achtergrond. Als je die selecteert, vraagt YouTube toegang tot je fotobibliotheek. Zodoende kun je een foto uit de eigen bibliotheek als nieuwe virtuele achtergrond gebruiken.

Bij de optie Groen scherm selecteer je een achtergrond uit je fotobibliotheek.

Retoucheren en verlichting

Met Retoucheren pas je digitale make-up toe die rimpels en oogwallen verdoezelt en die tegelijk de kwaliteit van de video verbetert door het frame scherper te maken. Met Verlichting pas je de helderheid aan om de juiste sfeer te creëren. De knop Flits schakelt de flitser van je camera aan en uit. En dan zijn er heel veel filters en effecten zoals bewegingssporen, fisheye-effecten, nachtzicht, allerlei lenzen en achtergronden. Nadat je de gewenste effecten hebt toegevoegd, tik je op het witte vinkje rechtsonder op het scherm.

Je beschikt over een waaier aan tools waarvan je de meeste kunt finetunen.

Geluid

Bij een Short hoort vaak muziek. Je kunt de muziek als achtergrondgeluid inzetten of je kunt het nummer een prominente rol laten spelen. Klik op de knop Geluid toevoegen en dan blader je door een aantal genres die je als audio-achtergrond kunt gebruiken. Het gaat om soundtracks die precies één minuut duren en telkens lees je hoeveel Shorts er reeds gebruikmaken van dit nummer. Als maker van een YouTube Short mag je deze auteursrechtelijk beschermde muziek aan je video toevoegen afkomstig van deze audiobibliotheek.

De Shorts-audiobibliotheek is gevuld met muziektracks van platenlabels die een specifieke Shorts-licentieovereenkomst met YouTube hebben ondertekend. Beluister de nummers door op de miniatuur te klikken en ondertussen verschijnt er een blauwe knop om het geselecteerde nummer aan je Short toe te voegen. Als je op het bladwijzertje klikt dan wordt het opgeslagen op Geluiden bij Shorts. Dat laatste is een nieuw tabblad waar je al je opgeslagen nummers verzamelt.

Bekijk het muziek- en geluidenaanbod en zet je favorieten op een tabblad.

Voice-over en tekst

In de sectie Geluid toevoegen zit ook de knop Voice-over. Wanneer je op het pictogram van het microfoontje tikt, kun je beslissen waar de voice-over begint en waar je hem stopt. Tik op de rode knop om de opname te starten of houd je vinger op de knop om de audio op te nemen.

De knop Aa gebruik je om tekst toe te voegen. Nu kun je tekst toevoegen in de kleur en in de grootte van je voorkeur. Er zijn enkele tekststijlen waaruit je kunt kiezen zoals YouTube Sans, Zwaar, Handschrift, Leuk en Typemachine. Tegelijk kies je hoe de tekst wordt uitgelijnd en met een schuifje bepaal je de lettergrootte. Het is trouwens mogelijk om op die manier tekst in verschillende lagen te plaatsen.

Je kunt heel nauwkeurig aanduiden waar je de voice-over wilt starten.

Tijdlijn en finetunen

Nu kom je op een scherm om de voorvertoning te bekijken. Voordat je onderaan op de knop Volgende tikt, gebruik je de knop daarnaast: Tijdlijn. Hier zie je alle elementen waaruit je Short bestaat in gekleurde balkjes: de video, de muziek, de voice-over, tekst 1, tekst 2 en verder. Bij elk balkje kun je aangeven wanneer het begint en wanneer het stopt. Op die manier maak je op je telefoon een vrij nauwkeurige montage. Speel het filmpje af en corrigeer tot je helemaal tevreden bent. Tik dan op Klaar.

Op de tijdlijn bepaal je wanneer de elementen in de video komen.

Publiceren

Nu kom je in een scherm waar je de definitieve instellingen van de publicatie selecteert voordat je het filmpje uploadt. Boven staat een vak bij Je short ondertitelen. De titel van je Short is samen zichtbaar met de thumbnail van de video. Beide spelen dus een belangrijke rol om de kijker aan te spreken. Wanneer je informatieve Shorts maakt, is het belangrijk dat je trefwoorden in de titel opneemt, wat de vindbaarheid van deze video’s in zoekresultaten vergroot. Daarna kies je een omslagafbeelding door eerst op het potloodpictogram in de linkerbovenhoek te klikken en een gewenst frame van de video te selecteren.

Zodra je klaar bent met deze primaire instellingen, moet je enkele geavanceerde instellingen regelen. Je bepaalt of je de Short Openbaar, Privé of Verborgen wilt publiceren. In de laatste optie kan alleen iemand die de juiste link gebruikt het filmpje bekijken. Met Privé kunnen alleen de mensen die je selecteert de Short bekijken. Daarna bepaal je eventueel de locatie en het publiek dat je wilt aanspreken. Hier geef je ook aan of de inhoud geschikt is voor kinderen of voor een breed publiek. Ten slotte kies je of het remixen van je content is toegestaan en of je betaalde promoties wilt toestaan. Nu is je korte video klaar om gepost te worden. Tik op Short uploaden en je zelfgemaakte YouTube Short wordt gepubliceerd.

Net zoals bij een gewoon YouTube-filmpje moet je de publicatie-instellingen doorlopen.

Verdienmodel

Net als bij de concurrenten is het mogelijk om geld te verdienen met YouTube Shorts, maar dat gaat niet vanzelf. Je moet een grote schare fans hebben om er iets aan over te houden. De voorwaarde is dat je deelneemt aan het YouTube Partner Programma (YPP). Behalve dat je moet voldoen aan de YouTube-richtlijnen en regels, moet je ook tien miljoen Shorts-weergaven bereiken in de afgelopen negentig dagen en minimaal duizend abonnees hebben. Zodra je in het YPP zit, kunnen bezoekers je steunen met Super Thanks, dat zijn betaalde shout-outs.

Er is ook een soort verdienmodel met de advertenties die tussendoor verschijnen. Maar de advertenties tussen Shorts krijg je alleen te zien op je desktop. Zo’n 95 procent van de YouTube Shorts worden bekeken op mobiele apparaten. Om de makers van Shorts toch te motiveren, heeft YouTube een fonds van 100 miljoen dollar opgericht. Dit fonds is beschikbaar in de VS en enkele landen, maar nog niet in Nederland en België.

Je moet ontzettend veel kijkers hebben om iets te verdienen met Shorts.

Lees ook: 5 manieren om geld te verdienen met sociale media

Bestaande video gebruiken

Heb je al een video klaarstaan om te publiceren, dan kun je de camera-interface voor het opnemen en bewerken van je video overslaan en het filmpje rechtstreeks vanaf de lokale opslag uploaden. In dat geval selecteer je Upload een video via het plusteken. Selecteer een video van je filmrol die maximaal zestig seconden duurt. De video wordt automatisch herkend als een Short als deze ook verticaal is opgenomen. Daarna kun je alle bewerkingen en wijzigingen aanbrengen die we hiervoor hebben beschreven. Tot slot tik je op Publiceren.

Een bestaande korte video moet je uploaden via de optie Video en niet via Shorts.

Watch on YouTube