Om je kennis te vergroten, hoef je niet per se op zoek naar een betaalde opleiding. Op internet valt ook heel wat te leren en vaak nog gratis ook.

Sommige mensen moeten zo nu en dan op cursus om hun vakkennis bij te houden. Degelijke lessen zijn vaak prijzig, maar worden doorgaans door de werkgever betaald. Daarnaast zijn er mensen die een officiële avond- of deeltijdopleiding volgen, bijvoorbeeld om te kunnen doorgroeien of van carrière te wisselen. Ook zulke opleidingen kosten geld. Tot slot volgt een groeiend aantal gepensioneerden een studie uit interesse voor een bepaald vak en omdat het er in hun jonge jaren niet van is gekomen. Zoiets kan heel officieel (en duur) maar ook meer vrijblijvend en goedkoper, bijvoorbeeld via verschillende onderwijsinstellingen die zogeheten HOVO-programma’s aanbieden (Hoger Onderwijs Voor Ouderen).

Gaat het je puur om de kennis en ben je niet geïnteresseerd in een diploma of certificaat, dan kun je ook online veel leren (soms zelfs mét certificaat). We hebben de nodige mogelijkheden voor je verzameld.

Talig

Er is veel te doen over het feit dat aan Nederlandse universiteiten steeds meer les wordt gegeven in het Engels – zelfs wanneer je Nederlands studeert! Het aanbod aan goed educatief materiaal in het Engels is dan ook aanzienlijk groter dan in onze eigen taal. Maar niet getreurd. Wanneer je Engels wat is weggezakt, kun je altijd aan de slag met Duolingo.

Met deze app voor iOS en Android kun je niet alleen gratis Engels leren, maar ook Frans en Duits. Spreek je al Engels, dan kun je ook Engelstalige cursussen volgen voor nog veel meer vreemde talen, zoals Spaans en Italiaans.

Hoewel er in de app ook betaalde onderdelen zitten, kom je met de gratis versie al een heel eind.

Mocht je helemaal geen kennis van Engels hebben, dan kun je de inhoud van websites ook laten vertalen via bijvoorbeeld Google Translate en kun je bij educatieve video’s op YouTube (automatisch gegenereerde) ondertiteling aanzetten (zie kader ‘Vertalen’).

Leer gratis een taal met Duolingo.

Klein beginnen

Wie iets wil opsteken, hoeft zich niet meteen op een complete cursus te storten. Wil je elke dag nieuwe inzichten krijgen om over na te denken, maar heb je niet meer dan een kwartiertje de tijd, dan is TED een interessante plek om rond te neuzen.

TED begon in de jaren 80 als een fysieke conferentie voor Technologie, Entertainment en Design, maar is inmiddels getransformeerd in een online platform waar (vaak vooraanstaande) sprekers een voordracht houden die doorgaans niet langer duurt dan vijftien minuten.

Je kunt TED online bezoeken, maar er zijn ook apps voor iOS en Android die het vele materiaal wat aantrekkelijker aanbieden.

Je kunt je bij TED laten verrassen door telkens wisselende onderwerpen of je kunt filteren op terreinen die je interesseren. Je kunt kiezen uit honderden thema’s van 3D Printing en AI tot Writing en Youth.

Tip: lang niet alle video’s van TED (online of via de apps) hebben Nederlandse ondertiteling. Heb je daar wel behoefte aan, dan vind je de video’s ook op het gelijknamige YouTube-kanaal.

Heb je een kwartiertje per dag over, dan biedt TED een leuke manier om je brein te kietelen.

Dicht bij huis

Wie per se materiaal in het Nederlands zoekt, kan terecht bij de Universiteit van Nederland en haar YouTube-kanaal. Hier vind je mini-colleges op allerlei vakgebieden, die gegeven worden door hoogleraren van verschillende Nederlandse universiteiten. De site heeft als voordeel dat je daar eenvoudiger kunt zoeken op vakgebied en onderwijsinstelling.

Net als TED is de Universiteit van Nederland opgezet voor een breed publiek. Dat heeft als voordeel dat het aanbod laagdrempelig is en dus voor veel mensen toegankelijk. Nadeel van het basale niveau is dat je waarschijnlijk er maar weinig van opsteekt als je zelf al iets meer over een onderwerp weet, een beetje zoals bij wetenschappelijke programma’s op tv.

Heb je weinig tijd en geen behoefte aan diepgang, dan is de Universiteit van Nederland iets voor jou.

Cursus

Heb je (liefst) meer dan een kwartiertje per dag de tijd, dan kun je wat serieuzer aan de slag met echte cursussen. Een uitstekend instappunt vormt Khan Academy. Je kunt deze bron van kennis benaderen via de eigen website of via apps voor iOS of Android.

Om optimaal te kunnen profiteren van de mogelijkheden (zoals het bijhouden van je vorderingen) is het raadzaam om een (gratis) account te maken. Heb je dat eenmaal gedaan, dan kun je bij je accountinstellingen je voorkeurstaal opgeven. Kies je hier echter voor Nederlands, dan heb je slechts toegang tot een zeer beperkt cursusaanbod op basisschoolniveau. Voor het betere werk moet je echt Engels kiezen. Daarmee krijg je toegang tot een gigantisch cursusaanbod op het gebied van wiskunde, natuurwetenschap, programmeren en computerkunde, geschiedenis, economie, kunst(geschiedenis) en meer.

Het lesmateriaal bestaat doorgaans uit geschreven tekst en afbeeldingen, maar er zijn ook videolessen. Die laatste zijn eveneens beschikbaar via het eigen YouTube-kanaal. Niet zelden kun je aan het eind van een cursus je kennis toetsen.

Khan Academy is de Open School van internet met een zeer veelzijdig cursusaanbod.

Terug naar school

Zoek je een combinatie van het gestructureerde aanbod van Khan Academy en de diepgang van sommige YouTube-lessen, dan is Coursera een interessante aanbieder. Coursera werkt samen met een heleboel bekende universiteiten en de eigen opleidingsinstituten van een aantal grote bedrijven, en is tevens toegankelijk via iOS- en Android-apps.

De dienst richt zich deels op mensen die een betaalde opleiding willen volgen, variërend van losse cursussen tot complete academische opleidingen. Maar scrol je op de site voorbij het commerciële aanbod, dan vind je ook een link naar vele gratis cursussen. Hier varieert het materiaal van introductielessen Excel of Instagram die je in zo’n twee uur kunt afronden, tot complete cursussen van vele tientallen uren zoals een introductie tot filosofie, grafisch ontwerpen of kunstgeschiedenis.

Je kunt (het gratis aanbod van) Coursera op allerlei criteria doorzoeken, zoals onderwerp, cursusduur en moeilijkheidsgraad. Je kunt bovendien filteren op beschikbare talen voor ondertiteling.

Wil je je kennis vergroten om je carrière te verbeteren of heb je gewoon graag een papiertje, dan biedt Coursera zelfs zo’n tweehonderd cursussen waar je gratis een certificaat kunt halen dat je digitaal aan LinkedIn kunt toevoegen. Tussen dat aanbod vind je bijvoorbeeld cursussen programmeren in Python en computerbeveiliging.

Gestructureerd leren bij gerenommeerde instellingen kan – ook gratis – via Coursera.

Vrijblijvend

Waar je bij Duolingo, Khan Academy en Coursera complete cursussen kunt volgen, is het aanbod op YouTube doorgaans meer versnipperd, al zijn ook daar uitgebreide lespakketten beschikbaar.

Op YouTube vind je heel wat deskundige mensen die regelmatig (korte) video’s produceren. Zo zijn de Engelstalige video’s van de Duitse natuurkundige Sabine Hossenfelder populair. Naast uitleg over natuurkundige zaken verzorgt zij ook een wekelijks wetenschapsjournaal.

Meer interessante wetenschap vind je op de kanalen van de Australiër Brady Haran. In zijn video’s op Numberphile geven wiskundigen uitleg over allerlei interessante zaken en in The Periodic Table of Videos leer je over scheikunde van de Britse Prof. Martyn Poliakoff.

Haran heeft ook een kanaal over astronomie (Deep Sky Videos geheten), maar het laatste nieuws op dit vakgebied vind je op het kanaal van Anton Petrov.

Dit was nog maar een kleine greep uit het aanbod. Over elke tak van wetenschap vind je op YouTube kanalen zoals wij je net voorgeschoteld hebben.

Martyn Poliakoff is welhaast het prototype van een (scheikunde)professor.

Diepgravend

Behalve YouTube-kanalen waar je in kleine porties je kennis kunt vergroten, zijn er ook heel wat kanalen die aanzienlijk diepgravender zijn en soms cursussen van tientallen uren bieden. We geven je een kleine greep uit het aanbod.

Op Nerd’s Lesson vind je volop cursussen over programmeren en aanverwante zaken. Op het kanaal van filosofieprofessor Jeffrey Kaplan krijg je les in wijsbegeerte. Bij het World Science Festival ga je de diepte in op het gebied van natuurkunde en kosmologie.

Het Britse Gresham College biedt een grote hoeveelheid lezingen van een uur over vele onderwerpen, en nog meer toegankelijke lezingen vind je bij The Royal Institution.

Heb je altijd al gedroomd van een studie aan het beroemde Massachusetts Institute of Technology (MIT), dan kun je daar in een virtueel collegebankje gaan zitten.

Het zal duidelijk zijn dat er over vrijwel elk denkbaar onderwerp en op allerlei verschillende niveaus heel wat valt te leren via internet. Leren houdt je brein langer fit en jong, dus waar wacht je nog op?

Volg colleges aan het MIT vanuit je luie stoel.

YouTube kan live Engelse ondertitels genereren en deze ook live vertalen in het Nederlands.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met een aparte vriezer kun je extra veel eten invriezen en voor langere tijd bewaren. Wij zochten vier vrijstaande vriezers voor je met een inhoud van minstens 100 liter.

Bij een koelkast is het vriesvak meestal beperkt van formaat. Kies je voor een losse vriezer, dan heb je veel meer ruimte. Modellen met meer dan 100 liter zijn geen uitzondering. Wij hebben vijf stuks voor je gevonden met flink wat ruimte.

Whirlpool W55ZM 112 W 2 N

De Whirlpool heeft een netto inhoud van 103 liter. Met een hoogte van 83,8 cm is het apparaat geschikt voor plaatsing onder een aanrechtblad. De vriezer beschikt over twee transparante lades en een vriesvak met klep. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. De W55ZM heeft een invriescapaciteit van 4,5 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 16 uur. De vriezer behoort tot klimaatklasse SN-T, wat betekent dat hij goed functioneert bij omgevingstemperaturen tussen +10°C en +43°C, maar niet geschikt is voor onverwarmde ruimtes als een schuur of garage. Gezien het formaat is hij ook eerder geschikt voor plaatsing in de keuken.

Jaarlijks energieverbruik: 170 kWh
Netto inhoud: 103 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 16 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Bosch GSN29VLEP 

Deze vrieskast heeft een royale inhoud van 200 liter en is afgewerkt in een roestvrijstalen look, waardoor hij er strak uitziet in elke keuken. Binnenin vind je vier handige, doorzichtige vrieslades, waaronder een extra ruime BigBox-lade voor grotere producten zoals pizza's of diepvriesgroenten. Dankzij de Supervriezen-functie worden nieuwe etenswaren snel ingevroren. Bij een eventuele stroomuitval hoef je je geen zorgen te maken: de vriezer houdt je producten tot wel 25 uur op de juiste temperatuur.

Jaarlijks energieverbruik: 221 kWh
Netto inhoud: 200 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 25 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Inventum VR1420

De Inventum VR1420 is een vrijstaande vrieskast met een netto inhoud van 160 liter. Hij beschikt over drie transparante lades en twee vriesvakken met kleppen. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. Met een invriesvermogen van 7,2 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 9 uur biedt de VR1420 betrouwbare prestaties. Het geluidsniveau bedraagt 42 dB, wat als normaal wordt beschouwd voor dit type apparaat. De vriezer is geschikt voor plaatsing in ruimtes met temperaturen tot -10°C, zoals een garage. Het energielabel van de VR1420 is E, met een jaarlijks energieverbruik van 235 kWh.

Jaarlijks energieverbruik: 235 kWh
Netto inhoud: 160 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 9 uur
Geschikt voor schuur of garage: Ja

Beko RFNE448E45W

Deze Beko heeft een netto inhoud van maar liefst 404 liter. Met een hoogte van 192 cm, een breedte van 70 cm en een diepte van 77 cm biedt deze vriezer dus ruime opslagmogelijkheden. Het apparaat heeft acht transparante vrieslades, waaronder een ruime lade voor het opslaan van grotere producten. De draairichting van de deur kan aangepast worden aan de plaatsingsruimte. Bij stroomuitval blijft de temperatuur tot 30 uur op een veilig niveau. Deze vriezer is echter niet geschikt voor de schuur of garage. Wel heeft deze vriezer een iets zuiniger energielabel dan de meeste apparaten die hier besproken zijn, namelijk D.

Jaarlijks energieverbruik: 233 kWh
Netto inhoud: 404 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 30 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

AEG OAG7M281EX

De AEG OAG7M281EX is een vrijstaande vrieskast uit de 7000-serie met een netto inhoud van 278 liter. Dankzij de NoFrost-technologie hoef je nooit meer handmatig te ontdooien. De MultiFlow-luchtcirculatie zorgt voor een stabiele temperatuur en luchtvochtigheid in de hele vriezer, wat de kwaliteit van je voedsel beschermt. De vriezer is uitgerust met vijf transparante lades en twee uitneembare glazen legplanken, wat flexibiliteit biedt bij het opbergen van grotere items. Dankzij de elektronische bediening met LED-indicatie kun je de temperatuur en andere instellingen precies regelen. De invriescapaciteit bedraagt 13 kilogram per 24 uur, ruim voldoende om ook na een grote boodschappenronde alles snel in te vriezen.

Jaarlijks energieverbruik: 248 kWh
Netto inhoud: 278 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 15 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

De JBL Tour One M3 is een over-ear-hoofdtelefoon met ANC-modus, waarin hij zoveel mogelijk omgevingsgeluiden minimaliseert om jou rustig te laten luisteren naar muziek of een podcast. JBL voorziet de hoofdtelefoon van nog veel meer functies. In deze review lees je onze ervaringen met de JBL Tour One M3 na drie weken intensief gebruik.

JBL heeft voor velen een wat stoerder imago, onder andere door de focus op krachtige luidsprekers en oordopjes en marketing gericht op een jongere doelgroep. Daar horen ook speciale hoofdtelefoons bij. De Tour One M3 is wat dat betreft een minder typisch JBL-product, want deze luxe hoofdtelefoon past qua adviesprijs (350 euro), uitstraling en functies meer bij mensen die in alle rust willen genieten. Bijvoorbeeld in de trein of in het vliegtuig. Ja, de Tour One M3 is zeker interessant voor (zaken)reizigers. Een domein waar traditioneel vooral Bose en Sony sterk in zijn.

Ontwerp en draagcomfort

De JBL Tour One M3 oogt zakelijk in zijn blauwe (getest), zwarte of zandachtige kleur en valt prettig over onze oren heen. De hoofdband is zacht en irriteert niet na een paar uur luisteren. We krijgen dan wel wat warme oren. Je kunt de bluetooth-hoofdtelefoon opvouwen. De knoppen op de schelpen voor de bediening vergen wat gewenning om op de tast te vinden, maar werken naar behoren.

©Rens Blom

Ook de meegeleverde opbergdoos is strak, sterk gebouwd en geeft een premium gevoel. In de doos zitten genoeg kabels om de hoofdtelefoon bekabeld te gebruiken, ook in het vliegtuig. Een usb-c-oplaadkabel is uiteraard ook aanwezig.

©Rens Blom

Geluidskwaliteit en ANC-modus

Heel belangrijk aan een dure hoofdtelefoon is de geluidskwaliteit. We vallen met de deur in huis: die is heel goed bij de JBL Tour One M3. De hoofdtelefoon klinkt krachtig, duidelijk en best ruimtelijk. Altijd knap aangezien de oorschelpen over je oren heen vallen en het geluid dus heel duidelijk je oren in gaat.

Wat we ook fijn vinden is dat JBL geen extra nadruk legt op de bas, iets dat het merk wel doet bij producten die meer op jongeren gericht zijn. Podcasts klinken ook lekker realistisch.

We zijn ook fan van de uitgebreide equalizer in de JBL Headphones-app die je op je smartphone kunt installeren. Wie raad weet met een equalizer, kan lekker pingelen in de app om de geluidskwaliteit van de Tour One M3 meer naar eigen hand te zetten.

©Rens Blom

De app van JBL biedt heel veel functies.

De ANC-modus is effectief in het onderdrukken van omgevingsgeluiden, vooral repetitieve geluiden als vliegtuigmotoren (wanneer we in het vliegtuig zitten) of voorbijrazende auto's (als we op circa dertig meter van een drukkere weg wandelen). We merken echter ook dat de Sonos Ace en Sony WH-1000XM5 nog beter zijn in het minimaliseren van niet-repetitieve geluiden, zoals luid pratende mensen achter je in het vliegtuig, joelende kinderen in de trein of knisperende verpakkingen in een kantoortuin. Met de JBL Tour One M3 op horen we dergelijke geluiden meer dan met de twee andere genoemde hoofdtelefoons. Voor onze volgende langere vlieg- en treinreizen kiezen we daarom liever voor een van die andere modellen. Niet omdat de accuduur van de Tour One M3 tegenvalt – die is ruim voldoende – maar vanwege de demping van omgevingsgeluid.

©Rens Blom

Accuduur

Over die accuduur gesproken: de Tour One M3 gaat zeker 35 uur mee bij het luisteren naar muziek met de ANC-modus aan. Zonder ANC komen daar nog tientallen uren bij. Opladen doet de hoofdtelefoon snel via zijn usb-c-poort. Vijf minuten opladen is goed voor ruim drie uur muziek luisteren.

Smart Tx is interessante gadget

Dan nog even over de Smart Tx, het kleine rechthoekige apparaatje dat werkt met de hoofdtelefoon. De Smart Tx heeft een accu die in de praktijk meerdere werkdagen meegaat, of langer als je de hoofdtelefoon minder vaak gebruikt. Op het aanraakgevoelige schermpje van de gadget zie je nuttige informatie over het gebruik van de hoofdtelefoon en je muziek. Je kunt ook allerlei instellingen veranderen. Met deze gadget binnen handbereik hoef je de JBL-app op je smartphone eigenlijk niet te openen.

©Rens Blom

Maar de gadget kan – gelukkig – meer. Je kunt 'm namelijk bekabeld via usb aansluiten op vele typen audiobronnen, van een computer en televisie tot het inflight-entertainmentsysteem in het vliegtuig. Na het koppelen en aanzetten van de Smart TX maakt deze automatisch verbinding met je Tour One M3 en stuurt het geluid draadloos door. Zo kun je dus een film kijken op het vliegtuigschermpje zonder dat je per ongeluk de kabel uit je hoofdtelefoon trekt als je je dekentje lekker warm om je benen vouwt.

©Rens Blom

Ook noemenswaardig is dat de Smart Tx ondersteuning biedt voor Auracast, een relatief nieuwe bluetooth-functionaliteit waarmee je geluid van één apparaat kunt streamen naar meerdere ondersteunde hoofdtelefoons, oordopjes en luidsprekers. JBL zet al langer in op Auracast, wat de Smart Tx-gadget extra nuttig maakt voor wie al andere moderne JBL-producten gebruikt.

Spreken de functies van de Smart Tx je niet aan? Je kunt de Tour One M3 los kopen voor een adviesprijs van 349 euro of in combinatie met de Smart Tx voor 399 euro. Fijn dat JBL je niet verplicht laat betalen voor een gadget die je misschien niet hoeft.

©Rens Blom

Conclusie: JBL Tour One M3 kopen?

De JBL Tour One M3 biedt premium draagcomfort, een uitstekende accuduur en krachtig geluid in een strak jasje. De ANC-modus werkt effectief, maar moet verschillende andere hoofdtelefoons voor zich dulden. Tot slot de Smart Tx: een slim ontworpen gadget waar de een veel plezier aan gaat beleven, en waar een ander geen behoefte aan heeft. Goed dat JBL de Tour One M3 met en zonder Smart Tx aanbiedt, voor een prijs vanaf 350 euro. Een stevige prijs, maar een gerechtvaardigde prijs naar onze mening.