Home Assistant is populaire opensource-software om je slimme huis aan te sturen. Je installeert het op een Raspberry Pi of NAS, en beheert het via een handige webinterface of mobiele app. Het ondersteunt duizenden apparaten en integraties met andere smarthomesystemen.

Veel fabrikanten van smarthome-apparaten proberen je op te sluiten in hun eigen ecosysteem. Op die manier proberen ze je nog meer apparaten of diensten te verkopen. Wil je apparaten van verschillende fabrikanten combineren, dan wordt het je doorgaans knap lastig gemaakt. Er bestaan wel standaardprotocollen zoals Zigbee, Z-Wave en het recentere Matter. Maar als je in één huis producten wilt combineren die elk een ander protocol ondersteunen, moet je nog altijd meerdere basisstations draaien. Home Assistant biedt één oplossing aan die duizenden apparaten en diensten ondersteunt.

Een andere trend in smarthomes is dat veel producten alleen werken via servers van de fabrikant. Die cloudverbinding is onhandig: als je internetverbinding bijvoorbeeld uitvalt, kun je je lampen niet meer in- en uitschakelen. Bovendien komt de fabrikant allerlei privacygevoelige informatie over je te weten, zoals wanneer je thuis bent. Home Assistant bewaart jouw data daarentegen lokaal, doordat je het op een Raspberry Pi of andere computer in je eigen huis installeert.

Lees ook: HELP! Mijn slimme huis is down, wat nu?

 Home Assistant installeren

In dit artikel installeren we Home Assistant op een Raspberry Pi 4. In het kader ‘Andere hardware’ vind je enkele alternatieven. Sluit je Raspberry Pi altijd aan op de officiële voedingsadapter van de Raspberry Pi Foundation of een voeding met dezelfde specificaties. Verder heb je nog een microSD-kaartje nodig, bij voorkeur van Application Class 2 en met een capaciteit van 32 GB of hoger. Bovendien moet je tijdens de installatie je Raspberry Pi via ethernet op je netwerk aansluiten. Daarna kun je overschakelen naar wifi, maar ethernet blijft aanbevolen omdat het betrouwbaarder is.

Download en start het programma balenaEtcher en klik op de optie Flash from URL. Zoek dan op de installatiepagina van Home Assistant naar de url voor je model van de Raspberry Pi (3 of 4), kopieer die en plak hem in het tekstveld dat balenaEtcher toont. Klik op OK en dan op Select target. Steek je microSD-kaart in je kaartlezer en selecteer hem in de lijst met verwijderbare opslagapparaten. Bevestig je keuze en klik dan rechts op Flash. Nadat de microSD-kaart is beschreven, haal je hem uit de kaartlezer en steek je hem in het kaartslot van je Raspberry Pi.

Schrijf het installatie-image van Home Assistant naar een microSD-kaart met balenaEtcher.

Initiële configuratie

Sluit nu je Raspberry Pi via ethernet op je lokale netwerk aan en steek dan de voedingsadapter in het stopcontact. Wacht enkele minuten tot Home Assistant is opgestart. Ga daarna in je browser naar http://homeassistant.local:8123. Als dat niet werkt, zoek dan het ip-adres van je Raspberry Pi op in de webinterface van je router: je vindt het daar bij de DHCP-leases. Surf dan naar http://IP:8123 met in plaats van IP het ip-adres van je Pi.

Home Assistant leidt je nu in enkele pagina’s door de initiële configuratie. Op de eerste pagina vul je je naam, gebruikersnaam en wachtwoord in waarmee je later zult aanmelden. Op de volgende pagina geef je je installatie een naam (bijvoorbeeld Thuis) en kies je je locatie. Die locatiegegevens zijn nodig om te bepalen wanneer de zon opkomt en ondergaat, waarmee bijvoorbeeld verlichting op basis van de schemering werkt. Klik op Detecteren om je locatie automatisch te bepalen. De hoogte van je locatie vind je op deze website.

Op de volgende pagina kies je welke informatie je eventueel wilt doorsturen naar de makers van Home Assistant om hen te helpen bij de ontwikkeling. Standaard staat er niets ingeschakeld. Op de laatste pagina toont Home Assistant welke apparaten het al heeft ontdekt, waarna je op Voltooien klikt.

Stel bij de initiële configuratie van Home Assistant je locatie in.

Nieuwe apparaten

Het dashboard dat je nu te zien krijgt, toont twee widgets: één met de locatie van jou als persoon (Onbekend) en een tweede met het weerbericht van de locatie die je voor je huis hebt ingesteld. Links onderaan zie je ook het onderdeel Notificaties, waar normaal al een oranje bolletje te zien is met een melding. Klik je hierop, dan krijg je te zien dat Home Assistant nieuwe apparaten heeft ontdekt. Klik op Check it out om ze te bekijken.

De pagina die je nu te zien krijgt, kun je op elk moment bekijken met een klik op Instellingen linksonder en dan Apparaten & Diensten. Je ziet dat hier enkele integraties standaard zijn ingeschakeld. Een integratie is alles wat Home Assistant toelaat om met hardware of een ander platform te spreken. Zo zijn er al integraties ingeschakeld om de voedingsspanning van je Raspberry Pi te monitoren, om de stand van de zon te bepalen, om het weerbericht op te vragen en voor de bluetooth-chip van je Raspberry Pi.

Standaard schakelt Home Assistant al enkele integraties in en ontdekt het ook allerlei apparaten.

Apparaten configureren

Op de integratiepagina toont Home Assistant ook de apparaten die het heeft ontdekt, maar die nog extra configuratie nodig hebben voordat je ze kunt gebruiken. Dat zijn bijvoorbeeld bluetooth-sensoren, ESPHome-apparaten of je printer. Elk van deze apparaten krijgt een kadertje met de tekst Ontdekt in een blauwe titelbalk en een knop Configureer. Klik je op deze knop, dan krijg je een configuratievenster te zien waarvan de inhoud afhangt van het type apparaat.

In veel gevallen beperkt de configuratie zich tot het bevestigen dat je het apparaat in Home Assistant wilt kunnen benaderen. Klik dan op Opslaan, ken het apparaat eventueel aan een ruimte toe (bij deze keuze kun je ook een nieuwe ruimte aanmaken) en klik op Voltooien. Daarna verdwijnt het blauwe kader en de blauwe knop en is het apparaat bij je ingeschakelde integraties te zien. Bij sommige integraties moet je nog enkele extra stappen doorlopen, zoals het invoeren van een url of encryptiesleutel.

Configureer de apparaten die Home Assistant heeft gedetecteerd.

Apparaten bekijken

Nu je alle door Home Assistant ontdekte apparaten hebt geconfigureerd, kun je ze bekijken in het tabblad Apparaten. Klik je daar op een van de apparaten, dan krijg je alle informatie te zien die Home Assistant over het apparaat kent, zoals de gemeten sensorwaardes of het batterijpercentage. Elk van deze stukjes informatie is in Home Assistant bekend als een entiteit. En bij een lamp of schakelaar zie je een schuifschakelaar om het apparaat in en uit te schakelen.

Rechts toont Home Assistant een logboek van alle relevante gebeurtenissen, zoals wanneer je een lamp hebt in- of uitgeschakeld. En in het blokje Apparaat info krijg je informatie zoals de firmware- of hardwareversie te zien. Als het apparaat een webinterface aanbiedt voor het beheer, staat de link ernaar ook hier, waarmee je rechtstreeks de webserver van het apparaat bezoekt. Daar kun je dan bijvoorbeeld een imagebestand uploaden om de firmware te updaten.

Home Assistant toont alle informatie die het van een apparaat kent bij elkaar.

Dashboard

Als je nu in de linkerzijbalk op Overzicht klikt, krijg je het dashboard van Home Assistant te zien. Vlak na de installatie was dat nog vrij leeg, maar nu zijn al je toegevoegde apparaten hier zichtbaar. Per ruimte zie je een kadertje waarin de entiteiten staan van de apparaten die je aan deze ruimte hebt toegekend. Entiteiten zonder ruimte komen in een kader per type, bijvoorbeeld Sensor.

Schakelaars, zoals van een lamp, kun je hier eenvoudig verschuiven om het apparaat in en uit te schakelen. Klik op de naam van de entiteit voor meer mogelijkheden, zoals het met een kleurenwiel instellen van de lichtkleur van een lamp of het kiezen van een bepaald effect uit een lijst. Bij sensoren zie je de huidige waarde in het kader en een grafiekje van de historische waarden als je op de naam klikt.

Meer over het dashboard, lees je in het artikel: Zo maak je een dashboard voor Home Assistant

In het dashboard van Home Assistant vraag je eenvoudig grafieken van sensormetingen op.

Home Assistant ondersteunt talloze integraties met apparaten of diensten.

Automatiseringen aanmaken

In een slim huis wil je natuurlijk niet alleen sensordata kunnen bekijken en knopjes bedienen. Als het daartoe beperkt zou blijven, zou Home Assistant alleen maar een moderne bedieningsinterface voor al je apparaten zijn. Je wilt dat er ook zo veel mogelijk automatisch gebeurt. Dat is in Home Assistant vrij eenvoudig te realiseren. Die functionaliteit heet Automatiseringen en die heb je vast al hebben gezien op de pagina van een apparaat.

Stel dat je een lamp wilt laten aangaan wanneer een PIR-sensor beweging in de gang detecteert. Open dan de apparaatpagina van je sensor en klik op de plusknop van het kader Automatiseringen. Je krijgt enkele suggesties van wat je kunt doen. Klik bijvoorbeeld op motion.

Home Assistant maakt het eenvoudig om automatisch te reageren op veranderingen van een sensor.

Triggers, voorwaarden en acties

Je krijgt nu de pagina voor een nieuwe automatisering te zien. Een automatisering bestaat uit drie onderdelen: een of meer triggers, een of meer optionele voorwaarden, en een of meer acties. De trigger heb je al ingevuld door de suggestie motion te kiezen, maar je kunt deze hier nog aanpassen. Je kunt ook een tijdsduur invullen, maar die hebben we hier niet nodig. Zoiets is bijvoorbeeld nuttig als je alleen wilt dat een automatisering start als een contactsensor van een deur of raam minstens tien seconden open is.

Onder de triggers zie je Voorwaarden staan. Triggers en voorwaarden lijken op elkaar, maar het verschil is belangrijk. Bij een trigger vul je in wat de automatisering in gang zet. Een voorwaarde legt extra beperkingen op waaraan moet zijn voldaan om de actie uit te voeren. Wil je bijvoorbeeld de lamp alleen inschakelen als er 's nachts beweging wordt gedetecteerd, dan is de trigger de detectie van beweging. De voorwaarde is dat het tussen zonsondergang en zonsopgang is. Na een klik op Voorwaarde toevoegen kies je een type voorwaarde, zoals Zon, en vul je je beperkingen in.

Uiteindelijk eindigt je automatisering met een actie: iets wat Home Assistant moet doen na de triggers wanneer aan de voorwaarden is voldaan. Klik op Voeg actie toe en kies Apparaat. Selecteer dan het apparaat waarmee je iets wilt doen uit de lijst, zoals je lamp. Selecteer daaronder de actie, zoals Zet Staanlamp Switch aan. Klik tot slot op Opslaan en geef je automatisering een naam en optionele beschrijving. Wanneer de PIR-sensor beweging detecteert tussen zonsondergang en zonsopgang, gaat je lamp aan.

Een automatisering in Home Assistant bestaat uit een of meer triggers, een of meer optionele voorwaarden en een of meer acties.

Add-ons

Home Assistant biedt van huis uit al veel functionaliteit, maar die kun je nog uitbreiden met add-ons. Ga daarvoor naar Instellingen / Add-ons en klik rechts onderaan op Add-on winkel. Je hebt nu de keuze uit een lijst met officiële add-ons en community-add-ons. Bij elk van die add-ons gaat het om externe software die op deze manier eenvoudig naast Home Assistant te installeren is en met het smarthomesysteem wordt geïntegreerd.

Zo is er een officiële add-on Samba share om de mappen van Home Assistant binnen je netwerk te delen om er eenvoudiger toegang tot te krijgen, en RPC Shutdown om vanuit Home Assistant je Windows-pc’s op afstand uit te schakelen. Bij de community-add-ons vind je AdGuard Home om advertenties op je netwerk te blokkeren, motionEye om bewegingsdetectie aan je ip-camera’s toe te voegen en Node-RED om op een grafische manier zaken te automatiseren. Wanneer je de geavanceerde modus in je profiel (na een klik op je naam helemaal linksonder) inschakelt, krijg je toegang tot nog meer add-ons.

De functionaliteit van Home Assistant is eenvoudig uit te breiden met allerlei add-ons.

En verder

Home Assistant is een opensource-project, maar de hoofdontwikkelaars worden betaald door het bedrijf Nabu Casa, dat zijn inkomsten haalt uit het aanbieden van Home Assistant Cloud. Dit is een abonnementsdienst waarvoor je 7,50 euro per maand betaalt. Je krijgt dan een veilige tunnel naar je Home Assistant-installatie die je van over de hele wereld kunt bereiken, zonder dat je zelf dynamische DNS, een TLS-certificaat en portforwarding in je modem hoeft te regelen.

Verder biedt de documentatie van Home Assistant een kijkje in de geavanceerde mogelijkheden. En loop je tegen problemen aan, dan kun je hulp vragen op het forum. De Home Assistant-community is enorm gegroeid de laatste jaren, waardoor je niet alleen staat in het automatiseren van je huis.

Home Assistant Cloud van Nabu Casa biedt je overal ter wereld veilige toegang tot je slimme huis.

Je staat klaar om een foto te maken. Alles klopt: het licht, het moment, je onderwerp. En dan... kaart vol. Of erger: je camera herkent 'm niet eens. Het kiezen van de juiste geheugenkaart is dus heel belangrijk. Maar met al die formaten en capaciteiten kan dat nog best ingewikkeld zijn. In dit artikel lees je hoe je de juiste kaart kiest – eentje die past bij je camera én bij hoe jij fotografeert.

Lees ook: 20 tips om de mooiste foto's te maken met je compactcamera

Welk type past bij jouw camera?

Niet elke kaart past bij elke camera. Het formaat moet kloppen, de snelheid moet aansluiten op wat je ermee doet, en het merk kan het verschil maken tussen probleemloos werken en verlies van data. En dan is er natuurlijk ook nog de capaciteit. Hieronder lees je daar meer over.

Kaartformaat

De ene geheugenkaart is de andere niet. Wat je precies nodig hebt, hangt af van je camera. De meest voorkomende kaartformaten zijn SD (Secure Digital), CompactFlash (CF), XQD en de nieuwere CFexpress-kaarten.

Voor compactcamera's en instapmodel systeemcamera's is SD het meest gebruikte formaat, waarbij je onderscheid maakt tussen SDHC (tot 32GB) en SDXC (boven 32GB). Welke je nodig hebt, check je eenvoudig in je handleiding of via Menu > Instellingen > Geheugenkaart.

Voor professionele systeemcamera's en spiegelreflexen heb je vaak snellere kaarten zoals UHS-II SD-kaarten, XQD of CFexpress nodig, zeker als je 4K-video opneemt of in burst-modus fotografeert.

Snelheid

De snelheidsklasse van een kaart is minstens zo belangrijk als het formaat. Op SD-kaarten vind je aanduiding zoals Class 10, UHS-I of UHS-II, en een getal met een 'U' (bijvoorbeeld U3) of een 'V' (bijvoorbeeld V60). Hoe hoger het getal, hoe sneller de kaart. Voor 4K-video heb je minimaal V30 nodig, terwijl voor 8K-video V60 of V90 wordt aangeraden. Voor het controleren van de compatibiliteit kun je op je camera naar Bestandsinfo gaan en op de INFO-knop drukken terwijl je een foto bekijkt. Hier zie je welke schrijfsnelheid jouw camera gebruikt.

Merk

Merken maken ook verschil. SanDisk, Lexar, Kingston, Sony en Transcend staan goed bekend. Minder bekende kaartjes zijn goedkoper, maar je loopt meer risico op fouten. En een gemiste foto kun je niet terughalen.

Hoeveel opslag heb je nodig?

Dat hangt af van je camera en je manier van fotograferen. Een RAW-bestand van 24 megapixel neemt gemiddeld 30MB in beslag. Een JPEG van dezelfde camera rond de 8MB. En video? Reken voor 4K op zo'n 350MB per minuut. Even rekenen dus: hoeveel foto's of minuten video maak je op een gemiddelde dag? Tel die bij elkaar op en neem daar nog eens de helft extra als veiligheidsmarge.

Wie af en toe foto's maakt met een compactcamera, heeft aan 32GB of 64GB meestal genoeg. Gebruik je een systeemcamera en schiet je in RAW, dan is 128GB een logische keuze. Ga je voor reportages of video-opnames, dan kom je al snel uit op 256GB of meer. Maar: één grote kaart is niet altijd beter dan meerdere kleinere. Mocht er iets misgaan, dan ben je niet meteen álles kwijt.

©Jimmyi23

Dit kan er misgaan – en zo voorkom je dan

Een fout die vaak gemaakt wordt: de kaart verwijderen terwijl de camera nog bezig is met schrijven. Dat kun je zien aan het knipperende lampje. Wacht altijd tot dat uit is voordat je de kaart verwijdert of de camera uitschakelt.

Ga er ook niet vanuit dat geheugenkaarten eindeloos meegaan. Ze hebben een beperkt aantal schrijfcycli. Gebruik je je kaart intensief, dan is vervangen om de twee tot drie jaar verstandig.

Onderhoud verlengt de levensduur. Formatteer je kaart eens per maand via het menu van de camera – niet op je computer. Camera's gebruiken een specifieke bestandsstructuur, en die raakt snel in de war als je via een computer formatteert.

Bewaar je kaarten op een droge plek, bij voorkeur in een beschermend doosje. Houd ze uit de buurt van magnetische velden van bijvoorbeeld speakers of telefoons. Werkt een kaart niet goed? Maak de contactpunten dan schoon met een droge, zachte doek.

©PheelingsMedia

Zekerheid zit in de voorbereiding

Een goede geheugenkaart maakt het verschil tussen zorgeloos fotograferen en frustratie achteraf. Kijk verder dan alleen de opslagcapaciteit. Snelheid, betrouwbaarheid en compatibiliteit met je camera zijn minstens zo belangrijk. Kies voor kwaliteit, stem af op je manier van werken en verzorg je kaart goed. Dan kun je blijven focussen op wat er echt toe doet: het vastleggen van het juiste moment.

Tijdens het werk word je waarschijnlijk regelmatig gestoord door binnenkomende e-mails, meldingen, berichtjes, systeemupdates en pop-ups. Het zijn meestal nuttige en leuke elementen, maar ze halen je wel uit je concentratie. In Windows 11 zit een nieuwe functie om deze afleidingen tijdelijk te dempen.

Focus instellen

Deze Focusmodus is een productiviteitstool die te vinden is in de Klok-app. Je kunt hem activeren vanuit de Windows Instellingen. Druk op Windows-toets+I en ga naar Systeem, waar je Focus vindt. Hier kun je de duur van een ongestoorde werksessie invoeren. Standaard is dit op 30 minuten ingesteld. Daaronder staan vier opties. Geef de timer weer in de Klok-app om zichtbaar te maken hoelang de sessie bezig is. Vink ook de optie aan om badges te verbergen in de taakbalk-apps. Daardoor kom je niet verleiding om aan die apps aandacht te schenken. Ook het knipperen in de taakbalk-apps verberg je om dezelfde reden. Schakel Niet storen in, dan worden al deze meldingen tijdens de sessie gedempt.

De meeste gebruikers vinken de vier opties aan.

In de klok

Het is ook mogelijk om Focus te activeren vanuit het systeemmeldingscentrum. Klik in de taakbalk op de datum- of tijdaanduiding. Hiermee open je de agenda en het meldingsgebied. Onderaan waar de knop Focus staat, kun je de duur aanpassen. Zodra je op de knop klikt, verschijnt de focustimer op het scherm. Terwijl een sessie actief is, zie je de klok en de resterende tijd en nog enkele andere relevante gegevens, zoals wanneer de volgende pauze is gepland. Zie je niet graag de tijdsduur die langzaam aftelt, dan verberg je die door op de drie puntje te klikken. Daarna kun je de optie Resterende tijd weergeven uitschakelen. Als je in de instellingen de optie Niet storen hebt ingeschakeld, blokkeert deze functie alle meldingen.

Nog acht minuten geconcentreerd werken en dan volgt een pauze van vijf minuten.

Ontspannen werken

Wanneer je Focus maximaliseert, zie je rechts de voortgangsgrafiek die toont hoelang je gisteren en vandaag de tool hebt gebruikt. Je kunt ook een Spotify-afspeellijst selecteren om je sessies te begeleiden met ontspannende muziek. Onderaan krijg je de taken te zien die in de app Microsoft To Do op je wachten.

Wanneer je Focus maximaliseert, krijg je nog meer informatie te zien.