ID.nl logo
Automatisch energie besparen met Home Assistant
© Gorodenkoff Productions OU
Energie

Automatisch energie besparen met Home Assistant

Met Home Assistant kun je inzichtelijk maken hoeveel energie je verbruikt. Maar – nog veel belangrijker! – het helpt je ook om je verbruik stapje voor stapje in te dammen. Door slimme automatiseringen te bedenken, zorg je dat apparaten niet onnodig aan blijven staan. Je moet hier wel actief mee aan de slag. Hoe je dat doet, leggen we je uit in dit artikel. We zorgen eerst voor enkele praktische integraties en geven vervolgens tips voor het maken van automatiseringen rondom de gekoppelde apparaten.

Met Home Assistant kun je gemakkelijk meer inzicht krijgen in je eigen energieverbruik. Deze software voor thuisautomatisering helpt je zelfs om energie te besparen door slimme automatiseringen te bedenken. Hoe je dat doet, leggen we je uit in dit artikel. We behandelen de volgende punten:

Met software voor thuisautomatisering, zoals Home Assistant, kun je vrijwel alles in en om je huis automatiseren. Veel mensen denken dat je meteen veel energie bespaart. De praktijk is anders: daarvoor moet je eerst goed over je situatie nadenken en er ook actief mee aan de slag gaan. Het grootste voordeel is uiteindelijk gebruiksgemak. Veel handelingen zijn saai en repetitief en je vergeet ze gemakkelijk. Het lager zetten van de verwarming bijvoorbeeld, als iedereen afwezig is, of het sluiten van de rolluiken als extra isolatie tegen de vrieskou.

Door te automatiseren dwing je af dat het elke keer gebeurt zodra aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Daar gaan we in dit artikel mee aan de slag. Niet alles zul je direct (kunnen) toepassen. Het hangt af van de integraties die je kunt maken. Wellicht zul je wat slimme sensors moeten aanschaffen die van alles meten of detecteren, zoals een temperatuursensor of raam-deurcontact. Daarnaast kun je denken aan een slimme thermostaat die je kunt regelen, of slimme stekkers en lampen die je kunt schakelen. Ook daar geven we tips voor die bovendien binnen elk budget passen. 

©denisismagilov - stock.adobe.com

Door te automatiseren kun je met minder moeite energie besparen. 

Basis voor Home Assistant Wil je een goede basis voor Home Assistant, dan raden we Home Assistant OS aan. Dit biedt meerdere voordelen. Zo hoef je het besturingssysteem niet te onderhouden en installeer je eenvoudig de updates die regelmatig klaarstaan. Ook het maken en terugzetten van back-ups of installeren van add-ons gaat eenvoudig (zie ook de alinea Installatie Zigbee2MQTT in Home Assistant).    Via https://www.home-assistant.io/installation/ vind je uitgebreide instructies voor elk systeem. Qua hardware is de Raspberry Pi 4 het populairst. Maar de Odroid N2+ 4 GB krijgt nu vaak de voorkeur vanwege de betere verkrijgbaarheid (zie ook het artikel over alternatieven voor de Raspberry Pi elders in dit nummer). Het apparaat is daarbij een stuk krachtiger dan de Pi en je kunt een eMMC-module gebruiken voor opslag (die zijn betrouwbaarder dan een SD-kaart). Je profiteert zeker van deze voordelen bij installaties met veel add-ons.    Home Assistant wordt overigens ook op andere modellen van Odroid gebruikt, het ASUS Tinker Board, een Intel NUC of andere generieke x86-systemen, wat ook een afgedankte laptop kan zijn. Het volledige Home Assistant OS wordt daarnaast vaak in een virtuele machine geïnstalleerd, zoals in Proxmox VE. Dan kunnen ook andere toepassingen profiteren van de kracht van je server. 

Met Home Assistant OS installeer je eenvoudig talloze add-ons. 

Integraties 

• Slimme lampen en stekkers 

Als je Home Assistant gebruikt, heb je vast al wat slimme lampen gekoppeld. Eventueel kun je ook traditionele lampen ‘slim’ maken door ze via een slimme stekker of dimmer te schakelen. Je hoeft meestal niet bang te zijn voor het (extra) verbruik in stand-by van slimme lampen. Bij Philips Hue-lampen is het verbruik in stand-by bijna verwaarloosbaar laag, rond 0,15 watt per lamp. Met slimme dimmers en stekkers moet je soms iets beter opletten. De Shelly Plug S, een van onze favoriete slimme stekkers die werkt via wifi, heeft een stand-byverbruik van ongeveer 0,8 watt. 

 

Er zijn veel praktische automatiseringen voor slimme stekkers te bedenken. Zo kun je ze als een soort master/slave gebruiken. Ofwel: schakel apparaat B in zodra apparaat A aan gaat, en schakel het (eventueel met een korte vertraging) weer uit samen met apparaat A. Ook zijn er slimme stekkers die het stroomverbruik meten. Je kunt dan aan het verbruik zien of het apparaat aan staat of in stand-by, bijvoorbeeld bij een pc. 

©vlarvix - stock.adobe.com

Het is raadzaam het standby-verbruik van je slimme accessoires na te meten. 

• Hubs en bridges 

De meeste integraties in Home Assistant zijn relatief eenvoudig te maken. Vaak worden apparaten al automatisch op het netwerk gevonden en hoef je ze alleen toe te voegen met enkele details. Voor andere protocollen, zoals Zigbee of Z-Wave, gebruik je veelal een hub of bridge. Een bekend voorbeeld is de Philips Hue-bridge. Als je die toevoegt in Home Assistant heb je binnen de software meteen alle aan de bridge gekoppelde lampen en -accessoires tot je beschikking.

De bridge ondersteunt echter niet alle Zigbee-hardware. Een deur- of raamsensor kun je bijvoorbeeld meestal niet aan de Hue-bridge koppelen. Je kunt je systeem eventueel uitbreiden met extra bridges en hubs van merken als IKEA, Xiaomi en Aqara of Samsung, maar dat is niet heel praktisch. Ze gebruiken immers allemaal stroom. Een goed alternatief is een directe integratie in Home Assistant zelf. We laten zien hoe je dat voor Zigbee doet. 

De Philips Hue-bridge kun je eenvoudig integreren in Home Assistant. 

• Zigbee-usb-dongel 

Om Zigbee binnen Home Assistant te gebruiken, raden we om te beginnen een goede kwaliteit usb-dongel voor Zigbee 3.0 aan. Die steek je uiteraard rechtstreeks of via een verlengkabeltje in het systeem waarop Home Assistant draait. We kiezen hier de Sonoff Zigbee 3.0 USB Dongle Plus (29,95 euro). De aanbevolen P-versie gebruikt de zeer stabiele CC2652P-chipset van Texas Instruments. Deze is standaard voorzien van de gewenste coördinator-firmware.

Voor de daadwerkelijke integratie van Zigbee heb je vervolgens twee opties: ZHA en Zigbee2MQTT. We lichten dat in de volgende alinea toe. Na de integratie van Zigbee kunnen je bestaande bridges voor Zigbee in principe de deur uit omdat je alle accessoires direct aan Home Assistant kunt koppelen. Daarna regel je ook alles in Home Assistant.

Overigens kun je de Hue-app dan niet gebruiken, die werkt namelijk alleen in combinatie met de Hue-bridge. Je zou een Hue-emulator kunnen overwegen of gewoon de Hue-bridge ernaast blijven gebruiken op een apart Zigbee-kanaal. Ideaal is dat niet: je profiteert op de gescheiden netwerken niet van de mesh-functionaliteit waarbij apparaten (binnen hetzelfde netwerk!) signalen aan elkaar doorgeven. 

Deze usb-dongel van Sonoff zorgt voor directe integratie van Zigbee. 

• Zigbee-integratie 

Voor de integratie van Zigbee in Home Assistant heb je zoals gezegd twee opties: ZHA en Zigbee2MQTT. ZHA is wat eenvoudiger om mee te beginnen, maar houdt veel verborgen, waardoor je bij fouten snel vast kunt komen te zitten. Ook ondersteunt ZHA minder accessoires. Zigbee2MQTT werkt zoals de naam al aangeeft samen met een MQTT-broker.

Mosquitto krijgt vaak de voorkeur en die kun je als add-on eenvoudig installeren zonder enige verdere configuratie. De integratie met Home Assistant is op elk vlak uitstekend en eenvoudig te regelen. Zigbee2MQTT ondersteunt maar liefst 2500 apparaten van 350 fabrikanten!

Ook voordelige accessoires van bijvoorbeeld Lidl en Xiaomi kun je gebruiken, zonder de bridge, en dus ook zonder zorgen over eventuele privacyschending. Een deel van de gekoppelde accessoires kun je zelfs ‘over the air’ van nieuwe firmware voorzien. Je kunt Zigbee2MQTT onafhankelijk van Home Assistant gebruiken. Dat maakt het onderhoud wat makkelijker en is ook een voordeel als je ook andere software gebruikt voor thuisautomatisering. 

Ook de Zigbee-apparaten van Lidl kun je verbinden via Zigbee2MQTT. 

• Installatie Zigbee2MQTT in Home Assistant 

Zowel de MQTT-broker Mosquitto als Zigbee2MQTT voeg je eenvoudig toe als add-on via Instellingen / Add-ons / Add-on winkel. Zet na de installatie vinkjes bij Start bij opstarten, Watchdog en Automatisch bijwerken. Voor Zigbee2MQTT open je in de add-on-winkel het menu en voeg je de repository toe die je vindt via github.com/zigbee2mqtt/hassio-zigbee2mqtt. Je ziet de add-on verschijnen, maar soms pas na een herstart. Zet na de installatie ook nog vinkjes bij Start bij opstarten, Watchdog, Automatisch bijwerken en Weergeven in zijbalk.

Open vervolgens het tabblad Configuratie. Alleen als je een andere MQTT-broker dan de Mosquitto-add-on gebruikt, moet je onder het kopje mqtt verbindingsdetails daarvoor invullen. Hier volstaat het om onder serial de poort van de usb-dongel in te vullen, bijvoorbeeld /dev/ttyUSB0. Kies daarna Starten op het tabje Informatie. Na ongeveer een minuut kun je via Zigbee2MQTT (in de zijbalk) apparaten beheren en toevoegen. Eventuele problemen zie je onder Logboek

Je kunt Zigbee2MQTT als add-on installeren binnen Home Assistant. 

• Sensors 

Sensors helpen je enorm bij het maken van automatiseringen. Naast sensors voor bijvoorbeeld de temperatuur en luchtvochtigheid, zijn er andere nuttige sensors. Zo kun je in automatiseringen bijvoorbeeld naar de actuele opbrengst van de zonnepanelen kijken. Als de opbrengst hoog is, schijnt er duidelijk veel zon. Als het ook nog warm is buiten, is dat wellicht een goed moment om de rolluiken te sluiten.

Bewegingssensors zijn ook heel praktisch om te zien of er iemand op je oprit loopt of zich in een bepaalde ruimte bevindt. Je kunt een automatisering uiteraard ook pas laten starten als er bijvoorbeeld gedurende tien minuten niemand meer is gedetecteerd. 

Met een bewegingssensor bepaal je of iemand op de oprit is. 

• Raam- en deursensors 

Je kunt ramen of deuren eenvoudig van een sensor voorzien, zodat je kunt detecteren of ze openstaan. Daar zijn meerdere toepassingen voor. Je kunt het bijvoorbeeld als inbraakdetectie gebruiken. Of je zet automatisch enkele lampen aan bij binnenkomst. Een bewegingssensor kan in deze situaties een alternatief zijn, maar een raam- of deursensor reageert vaak wat sneller. Ook is het de enige betrouwbare manier om daadwerkelijk te detecteren of een raam of deur openstaat. Dit helpt je om energie te besparen. Zo kun je bijvoorbeeld een verwarming of airco uitschakelen als het raam openstaat.

Onder meer Sonoff en Aqara (een merk van Xiaomi) verkopen raam- en deursensors voor minder dan een tientje. Deze werken op een batterij en je plakt ze eenvoudig op de gewenste plek. Binnen Zigbee2MQTT kun je deze en andere accessoires eenvoudig toevoegen voor gebruik binnen Home Assistant. 

©kalinichenkod - stock.adobe.com

Met een sensor kun je detecteren of een deur of raam openstaat. 

• Accessoires toevoegen via Zigbee2MQTT 

Wil je Zigbee-accessoires toevoegen via Zigbee2MQTT, open dan via de zijbalk Zigbee2MQTT en klik rechtsboven op Aanmelden toestaan (Alles). Daarmee kunnen automatisch nieuwe Zigbee-apparaten worden toegevoegd gedurende 255 seconden (iets meer dan vier minuten). De manier waarop je een koppeling (ofwel ‘pairing’) maakt, verschilt per apparaat. Een Philips Hue-lamp moet je bijvoorbeeld vijf keer aan- en uitzetten. De lamp gaat dan langzaam knipperen. Apparaten van Xiaomi hebben vaak een kleine reset-opening waar een paperclip in past. Deze reset moet je ongeveer vijf seconden indrukken.

Nieuw gekoppelde apparaten verschijnen automatisch in het overzicht van Zigbee2MQTT. Noteer de naam van het apparaat en ga via Instellingen naar Apparaten & Diensten. Hier kun je bij Mosquitto het nieuwe apparaat vinden voor gebruik binnen Home Assistant. 

Via de gebruikersinterface van Zigbee2MQTT activeer je het toevoegen van apparaten. 

• Verwarming en airco 

We maken voor de verwarming gebruik van een slimme thermostaat van Tado. Deze is eenvoudig te integreren in Home Assistant. Tevens hebben we een airco van Daikin toegevoegd, waarvoor ook een integratie beschikbaar is. De airco werkt als zogenoemde lucht-lucht-warmtepomp en kan behalve koelen ook heel zuinig verwarmen. Zeker als je overproductie hebt van je zonnepanelen is dat interessant.

Als het buiten wat kouder wordt (onder de 7 graden Celsius) moet de condensor van de airco regelmatig ontdooien. Het apparaat kan dan tijdelijk niet de ruimte verwarmen. Als je de keuze hebt tussen verwarmen met je cv-ketel of de airco, kun je in een automatisering uiteraard ook rekening houden met de buitentemperatuur. 

Veel moderne airco’s kunnen behalve koelen ook zuinig verwarmen.

• Slimme thermostaat toevoegen 

Een slimme thermostaat kun je in veel gevallen in Home Assistant gebruiken. Onze slimme thermostaat van Tado die we in deze masterclass gebruiken wordt onder Instellingen / Apparaten en Diensten direct als integratie door Home Assistant gevonden. Klik op Configureer om deze toe te voegen en voer de gebruikersnaam en het wachtwoord van je Tado-account in. Er worden meerdere apparaten gevonden waarbij je per apparaat een ruimte kunt kiezen. Het apparaat dat begint met RU is de slimme thermostaat, de IB is de internetbridge. We voegen ze allemaal toe aan de ruimte Woonkamer. Heb je in meerdere kamers een thermostaat, dan kies je hier uiteraard de juiste ruimte.

Als je onder Instellingen / Apparaten en diensten op de gevonden apparaten klikt, zie je duidelijker welke informatie elk apparaat geeft. De internetbridge geeft bijvoorbeeld de verbindingsstatus en de slimme thermostaat de batterijstatus. Voorts is voor elke in Tado gemaakte zone een apparaat toegevoegd. Het apparaat voor de woonkamerzone geeft bijvoorbeeld de temperatuur en luchtvochtigheid in die ruimte, een sensor voor de openraamdetectie. En je kunt natuurlijk de temperatuur instellen, per tiende graad. 

De Tado kun je eenvoudig toevoegen, waarna je per apparaat een ruimte toekent. 

Automatiseringen 

• Verbruikers uit bij afwezigheid 

Hoe meer integraties je hebt, hoe makkelijker het automatiseren wordt. We raden je aan stap voor stap alles te proberen en te testen. We geven je uiteraard de nodige tips. Soms zul je wat moeten puzzelen of integraties moeten toevoegen. Wil je bijvoorbeeld weten of er iemand thuis is? De Tado biedt zelf een aanwezigheidsdetectie (zie kader ‘Aanwezigheidsdetectie via Tado’) die je kunt gebruiken. Dankzij Home Assistant kan dat ook zonder het abonnement. 

 

Een andere makkelijke manier is om te kijken welke apparaten op je wifi-netwerk zijn ingelogd. Daarvoor integreer je de router. Ook kun je de app van Home Assistant gebruiken om je locatie door te geven. Dit geeft je nog veel meer mogelijkheden. Je kunt namelijk zones aanmaken onder Instellingen / Ruimtes & Zones. In een automatisering kun je dan bijvoorbeeld aangeven dat de verwarming pas aangezet moet worden zodra je van je werk vertrekt. 

Je kunt automatiseringen ook op basis van een zone laten werken. 

 

Aanwezigheidsdetectie via Tado De Tado-thermostaat heeft een afwezigheidsdetectie die werkt in combinatie met de app op je smartphone. Elke persoon in huis kan dit aanzetten. Geef op de kaart ook het gebied aan dat je als thuis beschouwt. De modus wordt dan automatisch omgeschakeld van thuis naar afwezig als de laatste persoon het huis heeft verlaten. 

Je kunt in de Tado-app aparte temperatuurschema’s maken voor thuis en afwezig. De laatst vertrekkende persoon ontvangt een melding op zijn smartphone. Maar alleen bij een betaald abonnement met Auto-Assist kan de verwarming automatisch worden aan- of uitgezet. Gelukkig is de modus (thuis of afwezig) in Home Assistant als sensor beschikbaar. Je kunt deze zelf eenvoudig in een automatisering opnemen, om (zonder abonnement) de verwarming te regelen.

De app van Tado heeft een geolocatie-functie waarin je je woongebied kunt aangeven. 

• Aanwezigheid in een ruimte 

Je kunt een hoop energie besparen door apparaten uit te schakelen als er niemand aanwezig is. Denk aan het uitschakelen van je monitor(s) als er even niemand meer achter de pc zit. Voor de detectie is een bewegingssensor een logische keuze. Denk ook aan een drukknop om de monitors weer gemakkelijk aan te kunnen zetten. Uiteraard zul je de monitor(s) ook van een slimme stekker moeten voorzien, zodat je ze daadwerkelijk kunt schakelen. 

©Gorodenkoff Productions OU

Voor aanwezigheidsdetectie is een bewegingssensor een logische keuze. 

• Boolean voor afwezigheid 

Het is handig een boolean te maken, een soort virtuele schakelaar, die aangeeft of iemand aanwezig is. Home Assistant noemt dat een helper. Je maakt hem via Instellingen / Apparaten & Diensten / Helpers. Druk op Helper aanmaken en kies Schakelaar. Kies een naam en icoontje. Ga dan naar Instellingen / Automatiseringen en Scènes. Maak nu een automatisering. 

 

We willen dat de boolean aangaat zodra iemand wordt gezien. Geef daarom onder Trigger aan dat de bewegingssensor van off naar on gaat. Onder Acties geef je aan dat de boolean uitgezet moet worden. Als een bepaalde tijd niemand is gezien, bijvoorbeeld twaalf minuten, moet de boolean uit. Maak daarvoor een tweede automatisering. Bij Trigger geef je aan dat de bewegingssensor van on naar off gaat waarbij je de tijd invult onder Voor (12 onder MM). Je kunt andere automatiseringsregels nu eenvoudig baseren op de zojuist aangemaakte helper. Gebruik de boolean dan als trigger en schakel apparaten bijvoorbeeld uit zodra deze van on naar off gaat. 

We maken een helper die steeds de aanwezigheid aangeeft. 

• Verwarming uit bij open raam 

Een goede optie om te besparen, is het lager zetten van de verwarming bij een geopend raam. Het openen van het raam kun je dan als trigger gebruiken. Uiteraard kun je het ook aanpassen om bijvoorbeeld de airco uit te zetten bij een geopend raam, zoals in veel hotels automatisch gebeurt. Dat is behalve in de zomer ook nuttig in de winter, als je de airco ook gebruikt om te verwarmen. Je lost de openraamdetectie het beste op via een raamsensor.

Eventueel biedt de Tado-thermostaat ook een openraamdetectie. Het kijkt daarvoor steeds naar veranderingen in temperatuur en luchtvochtigheid en geeft een melding bij een detectie. Er zijn wel de nodige valse meldingen. En ook nu is een abonnement nodig om daadwerkelijk de verwarming uit te laten zetten. Gelukkig is ook de openraamdetectie als sensor in Home Assistant beschikbaar, mocht je die liever willen gebruiken. 

De Tado-thermostaat heeft ook zelf een openraamdetectie. 

Zelfbouwcontroller  De controller waar we al eerder op ID.nl over schreven (https://id.nl/huis-en-entertainment/koken-en-tafelen/keukenapparatuur/maak-je-eigen-controller-voor-home-assistant ) kan een goede hulp zijn bij het besparen van energie. Je kunt allerlei sensors, schakelaars en statusleds inbouwen in het kastje, dat verder hoofdzakelijk bestaat uit een ESP32-microcontroller met de software ESPHome. Deze controller werkt dankzij de integratie uitstekend samen met Home Assistant.

Afhankelijk van je ontwerp kun je direct zien welke apparaten aan- en uitstaan, en kun je met één druk op de knop bepaalde apparaten omschakelen. Je kunt ook een bewegingssensor inbouwen om te detecteren of iemand aanwezig is. In Home Assistant gebruik je die zoals elke andere ‘normale’ bewegingssensor. ESPHome is ook de software die behandeld wordt in het artikel. Wil jij ook je luchtkwaliteitsmonitor maken? Lees dan Zo maak je je eigen luchtkwaliteitsmonitor

Met ESPHome maak je eenvoudig kastjes met allerlei sensors en schakelaars. 

 

 

Weten of een warmtepomp bij jou past?

Doe de check op Kieskeurig.nl en je weet het binnen 5 minuten!

💡Wil jij jouw huis verder verduurzamen?

Vraag een offerte aan voor verduurzaming:

▼ Volgende artikel
Langzame computer of laptop? Zo los je het op!
© fizkes
Huis

Langzame computer of laptop? Zo los je het op!

Is je computer of laptop langzamer dan gebruikelijk? Met de tips in dit artikel los je dat binnen een paar minuten op!

Niemand zit te wachten op een trage pc of laptop. Het opstarten van je favoriete programma’s duurt een eeuwigheid, streamingdiensten haperen en zelfs bij het intypen van tekst is er sprake van vertraging. Los deze problemen zo snel mogelijk op met onderstaande tips.

  • Overbodige processen sluiten en applicaties verwijderen
  • Nuttige updates en het opschonen van de internetbrowser
  • Clouddiensten, oververhitting en verouderde onderdelen

Start je computer helemaal niet meer op? Je vindt de oplossing in dit artikel.

Computer opnieuw opstarten

We gaan ervan uit dat je al hebt geprobeerd of het opnieuw opstarten van je pc of laptop de problemen oplost. Heb je dat nog niet gedaan? Doe dat dan voor je verdergaat met de onderstaande stappen.

Te veel processen en programma's

Elke computer heeft een limiet. Als er onnodig veel programma's draaien, gaat alles langzamer. Het kan zijn dat je zelf een hele hoop applicaties hebt geopend. Maar er zijn wellicht ook programma's waarvan je niet weet of ze op de achtergrond draaien en zelfs automatisch opstarten.

Te veel programma's die opstarten

In je besturingssysteem kun je applicaties die je vaak gebruikt automatisch laten opstarten als je de computer aanzet. Dat is handig, maar het kost ook veel rekenkracht. Bovendien is dat regelmatig een standaardinstelling van programma's, terwijl je er helemaal niet op zit te wachten. Je zet dat uit met de onderstaande stappen:

Windows 10 & 11 Druk op Ctrl+Alt+Del en kies voor Taakbeheer. Je kunt ook kiezen voor de toetscombinatie Ctrl+Shift+Esc om meteen in hetzelfde menu terecht te komen.  In Windows 10 klik je daarna bovenaan op het tabje Opstarten. Je ziet nu een lijst met programma's en een kolom met Status. In Windows 11 klik je links in het menu op het vierde icoontje genaamd Opstart-apps om dezelfde lijst tevoorschijn te halen.

macOS Open het Apple-menu linksboven in het scherm, kies Systeemvoorkeuren en daarna Gebruikers en groepen. Kies je eigen profiel en klik op Inloggen. Schakel de applicaties uit die je niet dagelijks gebruikt om je computer sneller te laten opstarten.

Achtergrondapplicaties uitschakelen

Soms weet je als gebruiker helemaal niet wat er allemaal op je computer draait. Ook daar kun je achter komen:

Windows 10 & 11 Ga wederom naar Taakbeheer. Onder het tabje Processen staan alle applicaties die momenteel draaien. In Windows 10 zie je in de kolommen CPU en Geheugen hoeveel rekenkracht een programma gebruikt. Windows 11 gebruikt de termen Processor en Geheugen.

macOS Druk op de toetsen Option+Cmd+Esc om het menu Apps geforceerd stoppen te openen. Vastgelopen programma's of applicaties die op de achtergrond veel capaciteit verbruiken schakel je via dit menu uit.

Harde schijf is (bijna) vol

Computers draaien langzamer als de harde schijf voor meer dan 85 procent vol is. Controleren hoe het met jouw schijf is gesteld, doe je aan de hand van de onderstaande stappen:

Windows 10 & 11 Open Windows Verkenner en controleer hoe vol je harde schijven zijn onder Deze computer in Windows 10 of Deze PC in Windows 11.

macOS Selecteer het Apple-menu linksboven en kies Systeeminstellingen en vervolgens Algemeen. Klik daarna op Opslag en op Alle volumes.

Verwijder bestanden en programma's die je niet gebruikt. Het is ook een goed idee om te controleren of je prullenbak niet erg vol zit en die te legen.

©Dragos Condrea

Een trage internetbrowser

Is alleen de internetbrowser erg langzaam? Dan staan er misschien te veel tabs tegelijkertijd open. Een andere optie is dat er veel extensies zijn die de prestaties beïnvloeden. Controleer of dat bij jou het geval is. Bij de populaire internetbrowsers vind je daar een button voor rechts naast de zoekbalk of je opent het menu met de drie puntjes of streepjes en klikt daar op Extensies.

Updates van software

Het is altijd verstandig om nieuwe updates te installeren, al was het maar voor de veiligheid. Maar ze helpen ook vaak om je systeem optimaal te laten draaien, met name als je nieuwe programma's gebruikt. Download daarom altijd de nieuwste versie van het besturingssysteem. Daarnaast is het nuttig om de driver van je videokaart regelmatig te updaten.

Automatische back-ups in de cloud

Programma's zoals Microsoft OneDrive en Google Drive zijn ideaal om belangrijke bestanden automatisch in de cloud op te slaan. Maar ze kunnen er ook voor zorgen dat je pc of laptop langzaam draait. Dat gebeurt vooral wanneer allerlei zaken automatisch worden geback-upt, ook wel 'syncing' genoemd.

Je past dat aan in de instellingen van de clouddienst die je gebruikt. Desnoods zet je het automatisch syncen op pauze. Een andere optie is om alleen bepaalde mappen te selecteren voor een back-up in de cloud, bijvoorbeeld alles wat je nodig hebt voor je werk.

©Vatcharachai

Voor laptops: beperkte warmteafvoer

Een computer produceert een hoop warmte. Dat wordt afgevoerd via luchtschachten met ventilatoren. Met name bij laptops willen die nog weleens dichtzitten met stof. Daardoor kan het systeem de warmte niet kwijt en gaat de laptop automatisch langzamer draaien om de onderdelen tegen oververhitting te beschermen. Zorg er daarom voor dat de luchtschachten stofvrij zijn door je laptop regelmatig schoon te maken.

Verouderde onderdelen

Bij een wat oudere computer is het bovenstaande vaak niet genoeg om je systeem weer echt soepel te laten draaien. Nieuwe software vraagt om krachtigere hardware. Voor standaard computertaken zijn vooral een degelijke processor, voldoende werkgeheugen en een moderne harde schijf belangrijk. Wat je precies nodig hebt is voor een groot deel afhankelijk van waar je de pc of laptop voor gebruikt.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 krachtige wifi-speakers voor max 440 euro
© Sonos
Huis

Waar voor je geld: 5 krachtige wifi-speakers voor max 440 euro

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een krachtige wifi-speaker die een ruime kamer vult met heldere klanken? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Disclaimer Op het moment van schrijven zijn de besproken wifi-speakers bij de goedkoopste webwinkels niet duurder dan 440 euro. De prijzen kunnen schommelen.

Sonos Era 100

Deze betaalbare wifi-speaker van Sonos is in een zwarte en witte behuizing te koop. De cilindervormige behuizing van 18,3 × 12 × 13,1 centimeter is misschien niet zo groot, maar de Era 100 levert tóch een krachtig geluid. De speaker herbergt namelijk twee tweeters en een gecombineerde middentoner/woofer. Je plaatst hem bijvoorbeeld in een boekenkast of op een bureau. Als alternatief is er ook een geschikte muurbeugel (zwart/wit) verkrijgbaar. Kies trouwens wel een plekje dicht bij het stopcontact, want deze speaker vereist netstroom.

Zoals we van Sonos gewend zijn, stopte het bekende audiomerk de Era 100 helemaal vol met nuttige snufjes. Zo stemt deze slimme luidspreker zijn audio-instellingen automatisch af op de akoestische ruimte. Overigens kun je de geluidsopties ook op eigen houtje wijzigen. Open hiervoor de Sonos-app op je smartphone. Bepaal verder vanuit welke muziekdienst je albums, afspeellijsten en podcasts wilt streamen. Is er ergens geen wifi beschikbaar? Geen probleem, want je streamt net zo makkelijk muziek via een bluetooth-verbinding. Je kunt op de analoge ingang ook nog een fysieke audiobron aansluiten, zoals een platen- of cd-speler. Lees voor meer informatie deze uitgebreide review op ID.nl.

Denon Home 150

De Denon Home 150 kost in de eigen webwinkel van de Japanse audiospecialist 249 euro. Als je bij andere online verkoopadressen kijkt, vind je deze wifi-speaker al gauw voor minder dan tweehonderd euro. J e kunt kiezen tussen een zwarte en witte behuizing. De bescheiden omvang van 18,7 × 12 × 12 centimeter is grofweg vergelijkbaar met dat van de hierboven besproken Sonos Era 100. Een ruime woofer van 8,9 centimeter en tweeter zorgen voor een vol geluid. Een pluspunt is dat je de Home 150 zowel aan een draadloos als bekabeld netwerk kunt koppelen. Prik voor laatstgenoemde optie een netwerkkabel achter in de behuizing en je profiteert van een stabiele verbinding.

Je streamt vanuit de HEOS-app op een smartphone eenvoudig muziek naar de speaker. Deze app bevat koppelingen naar alle bekende muziekdiensten. Bovendien benader je eventueel ook een mediaserver met audiobestanden binnen jouw thuisnetwerk, bijvoorbeeld een NAS of pc. Voor het koppelen van lokale bronnen heeft de achterkant een usb-poort en analoge geluidsingang. Streamen via bluetooth is eveneens een mogelijkheid. De Home 150 sluit je aan op netstroom.

Denon Home 350

Voor een stevig geluid zit je bij de Denon Home 350 wel goed. Het gerenommeerde audiomerk ontwikkelt deze riante wifi-speaker in een zwarte en witte versie. Dankzij de omvang van 22,5 × 38 × 18 centimeter passen er in de klankkast twee tweeters, middentoners en woofers. Verwacht dus een ruimtevullend geluid waarin het hoog, midden en laag goed vertegenwoordigd zijn. Niet voor niets komen enkele gebruikers op Kieskeurig.nl tot een gezamenlijke score van een 8,8.

Je kunt met de Home 350 alle kanten op. Allereerst zijn er een wifi- en bluetoothadapter ingebakken. Via de gebruiksvriendelijke HEOS-app selecteer je op jouw smartphone bijvoorbeeld een afspeellijst in Spotify, Deezer of Tidal. Voor bezitters van een Apple-apparaat komt de ondersteuning voor AirPlay 2 goed van pas. Hierdoor stream je vanaf een iPhone, iPad of Mac(Book) heel makkelijk muziek. Met usb, ethernet en een 3,5mm-lijningang bevat de achterzijde ook nog de nodige fysieke poorten. Hierdoor is het aansluiten van een cd-speler of usb-stick met audiobestanden geen enkel probleem.

Ook interessant: Speakers groeperen met AirPlay

JBL Authentics 500

Op het moment van schrijven is de JBL Authentics 500 nogal scherp geprijsd. Enkele webshops duiken namelijk ruimschoots onder de adviesprijs van 629,99 euro. De stijlvolle luidspreker van 24 × 44,7 × 25,6 centimeter is vanwege zijn retrodesign een echte blikvanger. Achter het speakerdoek schuilen er drie tweeters en evenzoveel middentoners. Verder levert een neerwaarts gerichte subwoofer van 16,5 centimeter een diepe baslaag. Al met al is de Authentics 500 goed voor een massief geluid waarbij je het volumeniveau flink kunt opschroeven. Het opgegeven totaalvermogen bedraagt dan ook 270 watt.

Je verbindt deze luidspreker via wifi of een ethernetkabel met het thuisnetwerk. Je bedient de Authentics 500 vervolgens vanuit de JBL One-app op een smartphone. Hierin pas je onder meer diverse geluidsinstellingen naar eigen smaak aan. Gunstig is dat er ondersteuning voor de populaire protocollen Google Cast, AirPlay 2 en Spotify Connect is ingebouwd. Zo kun je vrijwel altijd vanuit je favoriete muziek- of podcast-app audio streamen. Opvallend is de ondersteuning voor Dolby Atmos Music. Hierdoor klinkt muziek met zo'n audiospoor extra ruimtelijk. Dit veelzijdige audiosysteem is ook nog uitgerust met bluetooth en een analoge audiopoort.

JBL Authentics 300

De JBL Authentics 300 lijkt zo op het eerste oog het kleinere broertje van de eerder besproken JBL Authentics 500. Dat klopt, maar toch is er een heel belangrijk verschil. Onder de motorkap van de Authentics 300 bevindt zich namelijk een oplaadbare accu met een capaciteit van 4800 mAh. Die biedt een luistertijd tot ongeveer acht uur. Zet de speaker met behulp van het grote handvat op de gewenste plek en geniet overal van goede muziek. De chique retrobehuizing van 19,6 × 34,2 × 18 centimeter bevat twee tweeters, een grote woofer van 13,3 centimeter en een passieve basradiator.

Op plekken buitenshuis komt de geïntegreerde bluetoothontvanger goed van pas. Maak met een smartphone verbinding en selecteer een afspeellijst in Spotify of een andere muziek-app. Gebruik vervolgens de draaiknoppen boven op de behuizing om het hoog en de bas naar eigen wens te wijzigen. Ben je thuis, dan koppel je de Authentics 300 aan wifi of ethernet. Je hebt dan meer afspeelopties. Zo stream je via Spotify Connect, AirPlay 2 of Google Cast eenvoudig liedjes naar de speaker. Aan de achterzijde vind je ook nog een analoge lijningang. Meer weten? Lees dan deze review op ID.nl.