ID.nl logo
Doorgrond Windows 11 met deze 25 toptips
© diy13 - stock.adobe.com
Huis

Doorgrond Windows 11 met deze 25 toptips

Denk je alle ins en outs van Windows 11 te kennen? Dan dagen we je uit om onderstaande toptips eens door te nemen. Daarmee ontdek je onder meer hoe je vliegensvlug nieuwe apparaten aan het wifi-netwerk toevoegt, webdiensten aan de taakbalk vastmaakt en gesproken woorden omzet in tekst. Lees je mee? Want je weet (misschien) toch nog niet alles.

In dit artikel laten we zien hoe je in Windows 11 efficiënter werkt met slimme instellingen, functies en sneltoetsen:

  • Gebruik virtuele bureaubladen om werk en privé gescheiden te houden
  • Personaliseer het startmenu en de taakbalk
  • Maak gebruik van een vensterindeling om het geheel overzichtelijk te houden
  • Zet focusfuncties en meldingen slim in om ongestoord te werken
  • Verbeter je workflow met spraakinvoer, klembordgeschiedenis en tabbladen

Nog niet over op Windows 11 24H2, lees dan eerst: Alles wat je moet weten over Windows 11 24H2

We gaan er in dit uitgebreide artikel van uit dat je de laatste grote Windows-update (24H2) hebt geïnstalleerd. Is dat nog niet het geval, dan kun je het besturingssysteem eenvoudig bijwerken. Ga vanuit het startmenu naar Instellingen / Windows Update. Bevestig vervolgens met Downloaden & installeren / Nu opnieuw opstarten. Nadat je even hebt gewacht, kun je met de nieuwste versie van Windows 11 aan de slag. Zie je de 24H2-update nergens staan? Activeer dan het schuifje achter Krijg de nieuwste updates zodra ze beschikbaar zijn en klik vervolgens op Naar updates zoeken.

1 QR-code wifi

Wil je een nieuwe tablet of smartphone aan je wifi-netwerk toevoegen, maar heb je het benodigde wachtwoord niet paraat? Geen probleem, want je deelt de inloggegevens eenvoudig met een QR-code. Ga hiervoor naar Instellingen / Netwerk en internet en klik achter Wi-Fi-netwerkwachtwoord op Weergeven. Er verschijnt een klein venster met het wachtwoord van het draadloze netwerk. Je kunt eventueel de weergegeven QR-code scannen, waarna het mobiele apparaat automatisch verbinding maakt. Zeker bij ingewikkelde wachtwoorden voorkom je zo tikfouten.

Sinds kort deel je in Windows 11 wifi-wachtwoorden via een QR-code.

2 Bestanden inpakken

Windows ondersteunt al héél lang het in- en uitpakken van zip-archieven. Dat is nuttig voor als je bijvoorbeeld meerdere foto’s naar iemand wilt versturen. Sinds enige tijd kun je in plaats van zip ook voor andere inpakformaten kiezen. Selecteer in de verkenner een aantal bestanden en klik erop met de rechtermuisknop. Kies via Comprimeren naar voor ZIP-bestand, 7z-bestand óf TAR-bestand. Na enkele tellen verschijnt het archief in je verkenner.

3 Snelle instellingen aanpassen

Rechtsonder vind je het menu met de snelle instellingen. Klik maar eens op het volumepictogram (de speaker) om dat te openen. Je krijgt hiermee vlot toegang tot diverse opties zonder dat je in de reguliere instellingen hoeft te graven. Denk aan onderdelen als Nachtlamp, Toegankelijkheid en bluetooth. Bij de snelle instellingen is er plek voor zes onderdelen. Draai aan het scrolwiel om meer opties te tonen. Wil je een bepaalde instelling bovenaan weergeven? Klik dan op dit pictogram en sleep het met ingedrukte muisknop naar de gewenste plek.

Wijzig in de snelle instellingen naar eigen inzicht de volgorde van de beschikbare onderdelen.

4 Taak beëindigen

Elke Windows-gebruiker heeft weleens te maken met een vastloper. Een programma bevriest, waarna je niks meer kunt doen. Meestal zit er niets anders op dan de taak te beëindigen. Dat gebeurt normaal gesproken via Taakbeheer, maar eigenlijk is dat een omslachtige route. Je kunt deze functie namelijk ook aan je taakbalk toevoegen. Ga naar Instellingen / Systeem / Voor ontwikkelaars en activeer het schuifje achter Taak beëindigen. Klik nu in de Taakbalk met de rechtermuisknop op een app. Via Taak beëindigen sluit je de applicatie direct af als dat nodig is.

Voeg de optie Taak beëindigen aan het contextmenu van de taakbalk toe.

5 Scrolsnelheid wijzigen

Wil je sneller of juist langzamer door (web)documenten scrollen? Pas dan de scrolsnelheid aan. Open de Instellingen en navigeer naar Bluetooth en apparaten / Muis. Je beweegt de schuifknop achter Regels om tegelijk te schuiven naar rechts of links, om respectievelijk een hogere of lagere snelheid in te stellen. Draai in een document nu eens aan het scrolwiel om de nieuwe waarde te testen. Overigens kun je in hetzelfde instellingenvenster ook de snelheid van de muisaanwijzer wijzigen.

Wie graag vlot door documenten navigeert, stelt een hoge scrolsnelheid in.

6 Website op taakbalk

Veel computergebruikers openen in de browser altijd dezelfde diensten, zoals NU.nl, Facebook of ID.nl. Een handige optie is dat je zo’n website aan de taakbalk kunt vastmaken. Start je browser (wij laten zien hoe het bij Chrome werkt) en surf naar de beoogde website. Je klikt nu rechtsboven op de knop met de drie puntjes om het instellingenmenu te openen. Via Casten, opslaan en delen kies je Pagina installeren als app. Wijzig eventueel de naam en bevestig met Installeren. De ‘app’ bevindt zich nu in het startmenu. Gebruik de zoekfunctie van het startmenu om de zojuist geïnstalleerde website te tonen. Klik in de zoekresultaten met de rechtermuisknop op de webdienst en kies Aan de taakbalk vastmaken.

Voeg het pictogram van ID.nl of een andere webdienst aan de taakbalk toe.

7 Tabbladen in verkenner

Van oudsher zijn Windows-gebruikers gewend om meerdere mappen in verschillende vensters van de verkenner te openen. In Windows 11 is dat niet langer nodig, want je kunt de mappen ook in tabbladen openen. Dat werkt hetzelfde als je wellicht van je browser gewend bent. Klik bovenaan de verkenner op het pictogram Nieuw tabblad toevoegen (plusteken) en blader naar de gewenste bestandslocatie. Je gebruikt als alternatief de toetscombinatie Ctrl+T. Tot slot kun je nog met de rechtermuisknop op een map klikken, waarna je In nieuw tabblad openen kiest.

8 Vensterindeling

In Windows kun je tegelijkertijd in meerdere vensters werken. Sleep maar eens (de bovenkant van) een programma naar de linkerkant om het venster precies tot de helft van het scherm uit te lijnen. Voor de rechterkant selecteer je dan een andere app. Windows 11 heeft nog veel meer mogelijkheden om geopende vensters over het scherm te verdelen. Zweef maar eens met de muisaanwijzer in een willekeurig programma rechtsboven op het pictogram Maximaliseren (naast het kruisje). Kies nu een van de zes opties. Splits het scherm bijvoorbeeld in drieën of vieren en werk vervolgens gemakkelijk in meerdere apps.

Bepaal zelf hoeveel vensters je op het scherm wilt zien.

9 Mappen in startmenu

Links naast de Aan/uitknop van het startmenu biedt Windows 11 plek aan diverse veelgebruikte mappen. Je moet deze functie wel even inschakelen. Klik met de rechtermuisknop op een lege plek van het bureaublad en kies Aan persoonlijke voorkeur aanpassen. Ga nu naar Startmenu / Mappen en zet de schuifjes achter de gewenste mappen aan. De bijbehorende mappictogrammen duiken meteen op in het startmenu.

Plaats onder andere de mappen Documenten, Downloads en Afbeeldingen in het startmenu.

10 Vers bureaublad

Houd je werk en privé graag gescheiden? Switch dan eenvoudig tussen meerdere virtuele bureaubladen. Druk hiervoor op de toetscombinatie Windows-toets+Tab. Zodra je onderaan op Nieuw bureaublad klikt, begin je met een schone lei. Voeg op deze wijze zoveel virtuele bureaubladen toe als je maar wilt. Je gebruikt de toetscombinatie Windows-toets+Ctrl+PijltjeLinks/Rechts om tussen de verschillende omgevingen te schakelen.

11 Klembordgeschiedenis

Met kopiëren en plakken plaats je eenvoudig mappen, afbeeldingen of documenten op de gewenste plek. Zodra je een item kopieert, bewaart Windows dat tijdelijk op het zogeheten klembord. Dat werkt normaal gesproken alleen voor het laatst gekopieerde item. Sinds Windows 10 is het mogelijk om meerdere bestanden of mappen op het klembord te bewaren. Standaard staat deze functie uit. Ga naar Instellingen / Systeem / Klembord en zet het schuifje achter Klembordgeschiedenis aan. Open met de toetscombinatie Windows-toets+V de klembordgeschiedenis en bepaal welk eerder gekopieerd item je wilt plakken.

12 Focussessie

De zogeheten Focussessie helpt je om geconcentreerd te werken. Deze modus blokkeert onder andere inkomende meldingen en badges van apps. Hierdoor kom je niet in de verleiding om tussendoor tóch even iets anders te doen. Navigeer naar Instellingen / Systeem / Focus. Bij Sessieduur staat er een standaardtijd ingesteld van dertig minuten, maar dat pas je met de plus- en minknoppen naar eigen wens aan. Neem ook de overige opties door. Hoe meer onderdelen je aanvinkt, hoe minder je wordt afgeleid. Bevestig ten slotte met Focussessie starten.

Geef aan hoelang je ongestoord wilt werken.

Ongestoord werken zonder scherm?

Dan heb je meer aan een heuse timer

13 Privacy aanscherpen

Op de achtergrond verzamelt Microsoft mogelijk allerlei gebruikersgegevens. Zo speelt de softwaregigant bijvoorbeeld graag data door naar apps, waarna er mogelijk gepersonaliseerde advertenties verschijnen. Je kunt daar een stokje voor steken. Ga naar Instellingen / Privacy en beveiliging / Algemeen. Deactiveer in elk geval het schuifje achter Laat apps me persoonlijke advertenties zien door mijn reclame-id te gebruiken. Bekijk ook de overige onderdelen en schakel ze desgewenst uit.

14 Scrollen in volume

Luister je een podcast of kijk je naar een video? Je kunt op verschillende manieren het volume wijzigen. Zo hebben de meeste toetsenborden hiervoor aparte knoppen. Bovendien bevindt zich rechts in de taakbalk een volumepictogram (speaker). Klik hierop en beweeg de schuifregelaar naar rechts of links. Het kan zelfs nog sneller. Zweef met de muisaanwijzer boven het volumepictogram en draai aan het scrolwiel van de muis.

Verhoog of verlaag met scrollen het volumepercentage.

15 Spraakgestuurd typen

Even geen zin om te typen? Laat dan je uitgesproken zinnen omzetten in tekst. Druk eerst op de sneltoets Windows-toets+H en klik daarna op het microfoontje. De uitgesproken woorden verschijnen meteen op het scherm. Vanzelfsprekend is het wel een voorwaarde dat er op de computer een microfoon is aangesloten. Dat is bij vrijwel elke laptop het geval.

Voor extra mogelijkheden klik je op het tandwielpictogram. Activeer bijvoorbeeld de optie Automatische interpunctie om leestekens toe te voegen. Als je spraakgestuurd typen vaak gebruikt, loont het de moeite om het schuifje achter Startprogramma voor typen via stem in te schakelen. Zodra je in een tekstveld zit, komt de spraakfunctie in het vervolg vanzelf tevoorschijn.

Gebruik spraakinvoer, bijvoorbeeld in Word, om vlotter teksten te verwerken.

16 Verborgen instellingen

Windows 11 bevat een heleboel instellingen die in de reguliere gebruikersomgeving achterwege blijven. Wil je toegang tot alle functies van het besturingssysteem? Dat regel je met de volgende truc. Klik met de rechtermuisknop op een lege plek van het bureaublad en kies Nieuw / Map. Noem deze map: GodMode.{ED7BA470-8E54-465E-825C-99712043E01C}. Wanneer je met Enter bevestigt, wijzigt het pictogram van de snelkoppeling. Dubbelklik daarop om een zeer uitgebreid overzicht met opties te tonen. Als je tweemaal op een onderdeel klikt, opent het bijbehorende instellingenvenster.

Bekijk een ellenlange lijst met verborgen instellingen.

17 Smileys toevoegen

Voeg voortaan kinderlijk eenvoudig emoticons aan een e-mail of chatbericht toe. Druk gewoon op de sneltoets Windows-toets +. (punt) om een klein keuzemenu met emoji te tonen. Je tikt in de zoekbalk eventueel Nederlandse trefwoorden om specifieke emoticons te vinden. Typ je bijvoorbeeld Huisdier, dan kun je een plaatje van een hond, kat of konijn selecteren. Verder bevat de bibliotheek ook bewegende gif-plaatjes. Dubbelklik op een item om het toe te voegen.

In Windows is er een uitgebreide catalogus met emoji’s verstopt.

18 Apps automatisch starten

Als je een bepaalde app dagelijks gebruikt, kun je die gelijktijdig met Windows opstarten. Wie weet luister je bijvoorbeeld altijd muziek met Spotify of surf je op internet met Edge. Ga naar Instellingen / Apps / Opstarten. Zet het schuifje bij de gewenste programma’s op Aan. Zodra het bureaublad verschijnt, starten de gekozen programma’s automatisch op. Andersom kan trouwens ook. Wellicht opent Windows op eigen houtje toepassingen die je niet of nauwelijks gebruikt. Schakel deze applicaties dan uit. Weet wel wat je doet. Zo is het verstandig om een eventuele virusscanner altijd gelijktijdig met Windows op te starten.

19 Titelbalk schudden

Staat je scherm vol met geopende vensters? In eerdere Windows-versies kon je alle apps razendsnel minimaliseren. Je hoefde hiervoor alleen de titelbalk van een programma te schudden. Windows 11 beschikt ook over deze functie, maar die staat standaard uit. Ga via Instellingen / Systeem naar Multitasking en activeer het schuifje achter Titelbalk venster schudden. Klik nu op de titelbalk van een programma en houd de muisknop ingedrukt. Beweeg de muis vervolgens snel heen en weer. Hiermee minimaliseer je alle andere geopende programma’s naar de taakbalk, behalve het huidige venster.

Met deze kleine aanpassing kun je geopende vensters snel minimaliseren.

20 Taakbalk-items

Op de taakbalk bevinden zich diverse pictogrammen, zoals Zoeken, Taakweergave, Widgets en misschien ook Copilot. Wie deze onderdelen nooit gebruikt, kan ze net zo goed verbergen. Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en kies Taakbalkinstellingen. Je kunt de zoekfunctie op verschillende manieren weergeven. Klik bij Zoeken op het uitrolmenu en kies Alleen zoekpictogram, Pictogram en label zoeken of Zoekvak. Je kunt ze ook allemaal even uitproberen, want elke wijziging is direct zichtbaar. Via Verbergen verdwijnt de zoekfunctie helemaal uit beeld. Bepaal met de schuifjes achter Taakweergave, Widgets en eventueel Copilot in hoeverre je deze onderdelen wilt weergeven.

Beslis op welke wijze je de zoekfunctie in de taakbalk wilt tonen.

21 Schaalgrootte aanpassen

Je kunt teksten, afbeeldingen en overige items in Windows vergroten door de schaalgrootte te verruimen. Klik met de rechtermuisknop ergens op een lege plek van het bureaublad en kies Beeldscherminstellingen. In het uitrolmenu achter Schaal staat de waarde standaard op 100%, maar je kunt als alternatief ook 125%, 150% of 175% selecteren. Je merkt direct verschil, want alles oogt een stuk groter. Er is ook een optie om een aangepaste schaalgrootte in te stellen, maar volgens Microsoft resulteert dat mogelijk in onleesbare tekst en apps.

Met een schaalgrootte van 175 procent verschijnen teksten en menu-onderdelen nogal groot in beeld.

22 Grote (koeien)letters

Wie de letters in Windows te klein vindt, kan daar iets aan doen. Ga naar Instellingen / Toegankelijkheid / Tekengrootte. Beweeg de schuifregelaar een stukje naar rechts. De voorbeeldtekst wijzigt meteen. Als je deze voorbeeldtekst comfortabel kunt lezen, bevestig je met Toepassen. Windows 11 past de lettergrootte in het besturingssysteem en ondersteunde apps aan. Kies je té grote letters, dan leidt dat wellicht tot onduidelijke menu’s. Gelukkig kun je die koeienletters altijd weer verkleinen.

Verhoog met grotere letters de leesbaarheid in Windows 11.

23 Oude rechtermuisknopmenu

Ten opzichte van Windows 10 is het contextmenu van Windows 11 flink op de schop gegaan. Het bevat minder opties. Goed om te weten is dat je het oude vertrouwde rechtermuisknopmenu alsnog kunt oproepen. Klik maar eens met rechts op een bestand of map. Via Meer opties weergeven komt het klassieke contextmenu tevoorschijn.

24 Donkere modus

De meeste mensen vinden overdag een gebruiksomgeving met lichte kleuren prettig. Kruip je ook weleens ’s avonds achter de computer, dan is juist een donkere gebruiksomgeving comfortabeler voor de ogen. Pas de weergave in Windows 11 hier eenvoudig op aan. Klik met de rechtermuisknop ergens op het bureaublad en kies Aan persoonlijke voorkeur aanpassen. Via Kleuren beland je in het juiste menu. Je selecteert in het uitrolmenu achter Kies de modus de optie Licht of Donker. De wijziging is direct actief.

Switch vanuit de kleureninstellingen tussen de lichte en donkere modus.

25 Positie startknop

Standaard staan de startknop en vastgepinde apps in het midden van de taakbalk. Je kunt de boel ook naar links opschuiven. Klik hiervoor met de rechtermuisknop op de taakbalk en kies Taakbalkinstellingen. Je klikt daarna op Gedrag van taakbalk om de onderliggende opties te tonen. Kies in het uitrolmenu achter Uitlijning van taakbalk de optie Links uitlijnen. De startknop en apps verplaatsen zich direct naar links.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Trick or treat? Zo ontmasker je cybercriminelen
© ID.nl
Zekerheid & gemak

Trick or treat? Zo ontmasker je cybercriminelen

Halloween: één avond in het jaar waarop iedereen zich vermomt en niets meer is wat het lijkt. Maar online is het elke dag Halloween. Cybercriminelen dragen digitale maskers en doen zich voor als je bank, pakketbezorger of zelfs als een familielid. Hun doel: jou laten klikken, inloggen of betalen. In dit artikel lees je hoe je hun trucs doorziet en hoe je jezelf beschermt tegen online oplichters.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bitdefender

Phishing bestaat al bijna zo lang als e-mail zelf, maar de aanpak is totaal veranderd. Waar je vroeger nog gewaarschuwd werd door kromme zinnen of vreemde links, zijn valse berichten vandaag bijna niet meer van echt te onderscheiden. En het blijft allang niet meer beperkt tot e-mail: ook via sms, WhatsApp en sociale media proberen criminelen je te misleiden. Ze gebruiken het logo van je bank, de tone of voice van PostNL of de opmaak van een bekende webwinkel. Alles klopt – behalve de bedoeling erachter.

De aanvallen zijn bovendien persoonlijker geworden. Met gegevens die online circuleren weten criminelen precies hoe ze iemand moeten aanspreken, van voornaam tot aankoopgeschiedenis. Zo voelt een nepmail of bericht als iets vertrouwds. Eén klik op een link is dan genoeg om je gegevens prijs te geven of malware te installeren.

Deepfakes, stemklonen en AI: vermommingen steeds beter

De komst van kunstmatige intelligentie heeft online oplichting een nieuw gezicht gegeven. Met taalmodellen kunnen criminelen foutloze berichten schrijven in elke taal. Deepfake-video's en stemklonen zorgen dat zelfs beeldbellen of voicemail niet langer betrouwbaar is.

Steeds vaker duiken voorbeelden op van mensen die zogenaamd gebeld worden door een bekende stem – een collega, familielid of zelfs een leidinggevende – met een dringende vraag om geld over te maken. In werkelijkheid praten ze met een digitale imitatie. Die technologie was ooit ingewikkeld, maar is nu voor iedereen toegankelijk. Daarmee is AI niet alleen een handig hulpmiddel voor creatieve toepassingen, maar ook een nieuw masker voor criminelen.

©terovesalainen

Zo herken je digitale vermommingstrucs

Cybercriminelen spelen in op haast, emotie en angst. Berichten waarin je 'nu moet betalen', 'direct moet bevestigen' of waarin met blokkades (van bijvoorbeeld je rekening of simkaart) wordt gedreigd, zijn bijna altijd verdacht. Controleer het e-mailadres van de afzender: kleine afwijkingen zoals een extra punt, cijfer of letter zijn vaak al voldoende om nep van echt te onderscheiden.

Staat er een link in de mail? Beweeg er met je muis over zonder te klikken. Verschijnt er een vreemd webadres, dan klopt er iets niet. Kijk ook naar details: ontbreekt er een persoonlijke aanhef, is de toon onlogisch of komt het bericht op een vreemd moment? Dat zijn signalen dat er iets niet pluis is.

Bel bij twijfel altijd zelf het officiële nummer van de organisatie, in plaats van te reageren op het bericht.

Scam Copilot helpt je oplichters te ontmaskeren

Om gebruikers beter te beschermen tegen steeds geraffineerdere aanvallen ontwikkelde Bitdefender Scam Copilot. Deze slimme functie gebruikt kunstmatige intelligentie om verdachte berichten, e-mails en websites in realtime te analyseren. Waar traditionele beveiliging vooral kijkt naar bekende dreigingen, herkent Scam Copilot ook nieuwe patronen en trucs die nog niet eerder zijn gezien.

De technologie kijkt naar typische kenmerken van oplichting: dwingende toon, vage links, afwijkende namen of zinsconstructies die niet passen bij een echte organisatie. Zodra iets verdacht is, verschijnt direct een waarschuwing. Zo helpt Scam Copilot je om verdachte berichten te ontmaskeren nog vóórdat je erop klikt.

Het systeem leert bovendien voortdurend bij. Nieuwe vormen van phishing, deepfake-aanvallen of misleidende berichten op sociale media worden razendsnel herkend. Zo ben je beschermd tegen zowel oude als nieuwe digitale maskers.

Scam Copilot is onderdeel van Bitdefender Premium Security en Bitdefender Ultimate Security. Die pakketten bieden een complete beveiliging voor alle apparaten in huis – van laptop tot smartphone – en combineren Scam Copilot met krachtige antivirusbescherming, een onbeperkte VPN, een wachtwoordmanager en identiteitsbewaking.

Bitdefender Premium Security: vangnet voor heel je digitale leven

Bitdefender Premium Security biedt meermaals bekroonde bescherming tegen virussen, malware, ransomware en frauduleuze websites. De software werkt op Windows, macOS, Android en iOS en beveiligt al je apparaten met één abonnement.

Naast Scam Copilot en de geavanceerde virusscanner bevat Premium Security diverse functies die gericht zijn op privacy en gebruiksgemak. Zo krijg je toegang tot onbeperkt VPN-verkeer, met meer dan vierduizend servers verspreid over vijftig landen. Daarmee surf je veilig en anoniem, ook op openbare wifi-netwerken.

De password manager helpt bij het genereren en veilig opslaan van sterke wachtwoorden, zodat je nooit meer hoeft te vertrouwen op zwakke of hergebruikte wachtwoorden. Verder blokkeert de systeembrede advertentie- en trackerbescherming ongewenste volgers en zorgt Cryptomining Protection ervoor dat kwaadwillenden je systeem niet stiekem inzetten om digitale valuta te delven.

Ook aan identiteit is gedacht. Zodra er een datalek wordt ontdekt waarin jouw gegevens opduiken, ontvang je realtime meldingen. Zo kun je snel actie ondernemen om schade te voorkomen. Bitdefender Premium Security combineert daarmee virusbescherming, privacyfuncties en identiteitswaarschuwingen in één helder pakket.

🎃 Trick or treat: laat je niet misleiden

Cybercriminelen dragen het hele jaar door digitale maskers. Ze sturen overtuigende berichten, gebruiken deepfake-stemmen en maken misbruik van AI om je te misleiden. Bitdefender Scam Copilot herkent phishing en andere oplichtingstrucs in realtime en waarschuwt direct bij gevaar. Met Premium Security en Ultimate Security beschik je over bescherming op al je apparaten, een onbeperkte VPN, anti-tracker, password manager en – bij Ultimate – volledige identiteitsmonitoring via Digital Identity Protection. Phishing, deepfakes en online oplichting verdwijnen niet, maar met Scam Copilot aan je zijde hoef je ze niet te vrezen. Zo houd je grip op wat echt is – en wat slechts een digitale vermomming blijkt te zijn.

▼ Volgende artikel
Dit kun je allemaal nog doen in de tuin in november
© melnikviva - stock.adobe.com
Huis

Dit kun je allemaal nog doen in de tuin in november

In november lijkt de tuin tot stilstand te komen, maar schijn bedriegt. Juist nu leg je de basis voor een prachtige tuin in het voorjaar. Van het beschermen van planten tegen de kou tot het planten van bollen en fruitbomen: wie in november de handen uit de mouwen steekt, wordt in de lente beloond met een gezonde, bloeiende tuin.

November in de tuin: in het kort

November is de maand waarin je opruimt, beschermt en voorbereidt. Zet vorstgevoelige planten in pot alvast binnen of maak er ruimte voor in de schuur. Hark het gevallen blad van het gazon, en gebruik het blad op andere plekken in je tuin als natuurlijke bodembedekking. Nu is ook het moment om fruitbomen en bloembollen te planten en wintergroene planten zoals heide of Skimmia in potten te zetten. Snoei fruitstruiken en knot de treurwilg, zodat ze straks sterker terugkomen in het voorjaar.

Lees ook: Zo maak je je tuinmeubilair winterklaar

Maak je tuin winterklaar

Een goed voorbereide tuin kan tegen een stootje. Zodra de temperatuur daalt, bescherm je gevoelige planten met vliesdoek of noppenfolie. Leg dat materiaal nu alvast klaar, zodat je snel kunt handelen bij vorst. Maak in de schuur of het tuinhuisje plek voor planten in pot die niet tegen kou kunnen. Binnen blijven ze het best bij een temperatuur tussen de 2 en 10 graden. Vergeet niet af en toe te luchten en de aarde vochtig te houden, zodat de wortels niet uitdrogen. Controleer tot slot de fruitbomen en verwijder ingedroogde of verschrompelde vruchten. Die kunnen schimmels bevatten en zo de boom verzwakken.

Nog even wat extra liefde voor je gazon

In november geef je het gazon nog een laatste onderhoudsbeurt voordat het in winterrust gaat. Steek de randen strak af en verwijder het blad dat op het gras ligt. Blijven bladeren liggen, dan krijgt het gazon te weinig licht en kunnen er schimmels ontstaan. Gebruik het blad liever op andere plekken in de tuin, bijvoorbeeld onder struiken of tussen vaste planten, omdat het blad verteert en voedingsstoffen aan de grond afgeeft.

©Konstantin Zibert - stock.adobe.com

Planten: fruitbomen...

November is een goede maand om fruitbomen te planten. De grond is nog relatief warm, waardoor de wortels kunnen aanslaan voordat de winter begint. Graaf een ruim plantgat en maak in het midden een kleine heuvel waar de stam op rust. Spreid de wortels voorzichtig uit, vul het gat met een mengsel van aarde en compost en druk de grond stevig aan. Geef ruim water en plaats een boompaal als de boom op een open of winderige plek staat.

Waarom een boompaal belangrijk is

Een pas geplante boom heeft nog geen sterke wortels en kan bij harde wind gaan wiebelen. Daardoor scheuren jonge wortels af en groeit de boom minder goed aan. Een boompaal geeft steun totdat de wortels zich stevig hebben vastgezet. Plaats de paal aan de windzijde van de boom en bevestig hem met een boomband. Na een jaar of twee mag de paal weer weg.

...en bollen

Ook bloembollen kunnen nu de grond in: tulpen, narcissen, hyacinten en irissen bloeien in het voorjaar als je ze nu plant. Wie meteen wat kleur in de tuin wil, kan wintervaste planten als heide, winterviolen, Skimmia of kleine coniferen in potten zetten.

©iMarzi - stock.adobe.com

Snoeien en onkruid wieden (ja, ook nu nog!)

Zolang het niet vriest, kun je nog prima snoeien. Vooral kale fruitstruiken zijn nu aan de beurt: door oude takken weg te halen, verjong je de struik en bevorder je de groei van nieuwe scheuten. Ook jonge boompjes met een doorgaande stam kun je licht terugsnoeien, zodat ze een mooie, evenwichtige vorm ontwikkelen. De treurwilg mag in deze periode worden geknot, zodat hij in het voorjaar weer mooi uitloopt.

Blijf daarnaast onkruid verwijderen, ook al groeit het minder hard. Door het bij te houden, voorkom je dat het in het voorjaar de overhand krijgt. Zo blijft de tuin netjes en houd je het werk beperkt wanneer alles straks weer begint te groeien.

Vooruitkijken naar het voorjaar

Wie in november nog even de handen uit de mouwen steekt, maakt het zichzelf straks een stuk makkelijker. De tuin krijgt rust, maar de basis voor een nieuw seizoen ligt er al. Zodra de eerste zon zich in het voorjaar laat zien, zie je de beloning van het werk dat je nu hebt gedaan: gezonde planten, een sterk gazon en fruitbomen die vol leven zitten.