Microsoft kennen we natuurlijk vooral van Windows en Office en ook wel van diensten als OneDrive en Bing. Als we je vragen om nog wat gratis tools op te noemen, wordt het al lastiger. Ze zijn er wel, maar dan toch behoorlijk goed verstopt in allerlei hoekjes van het internet. Een aantal van die tools hebben we in dit artikel samengebracht.

Tip 01: Sleutelwerk

Wanneer je googelt naar iets als ‘free software from Microsoft’ stuit je al snel op links die verwijzen naar gratis Microsoft-tools die niet langer worden aangeboden of niet verder worden ontwikkeld, zoals Movie Maker, Mathematics (Wiskundehulp), Security Essentials en WebMatrix. Microsoft heeft dan ook de (kwalijke) gewoonte om de ontwikkeling van gratis software na enige tijd stop te zetten. In het beste geval wordt de functionaliteit in Windows of andere software geïntegreerd.

Voor heel wat freeware-apps kun je uiteraard wel terecht in de officiële Microsoft Store. Deze apps zijn (doorgaans) niet afkomstig van Microsoft zelf, en kwalitatief en kwantitatief kan Microsoft's winkel lang niet tippen aan de App Store of Play Store. Wel afkomstig van Microsoft is de software uit de nog wat experimentele ‘Microsoft Garage'. Zowel de pagina als de toepassingen zijn doorgaans Engelstalig en in principe nog in bètaversie, hoewel meestal wel stabiel. Je kunt filteren op platform (zoals Web, Windows, Android, iOS en Xbox) en uitgiftedatum.

In dit artikel bekijken we een paar apps uit deze collectie, maar neem gerust zelf ook regelmatig een kijkje: er komen geregeld nieuwe programma’s en updates bij.

©PXimport

Tip 02: Beheerderssuite

We gooien er meteen een stevige kandidaat tegenaan: een suite van 74 tools die zich vooral op de wat gevorderde (thuis)netwerkbeheerder richt. De maker van de tools is eigenlijk Winternals, maar dit bedrijf is al meer dan een decennium in handen van Microsoft.

Wanneer je het gedownloade zipbestand hebt uitgepakt, tref je een hele reeks exe-bestanden aan, voor zowel 32bit- als 64bit-versies van Windows (bijvoorbeeld PsInfo.exe en PsInfo64.exe). Het gaat om portable tools die je dus ook vanaf een usb-stick kunt opstarten.

De programma’s dienen uiteenlopende doelen: je kunt er gedetailleerde systeeminformatie mee opvragen, nagaan welke processen actief zijn, bestanden grondig verwijderen, gedeelde bronnen opsporen, netwerkverkeer analyseren enzovoort. Op de vermelde webpagina vind je alle tools afzonderlijk opgesomd, opgedeeld in rubrieken als File and Disk, Networking, Process, Security en System. Klik op elke rubriek voor uitgebreide feedback en voor een overzicht van de beschikbare opdrachtregelparameters. Enkele tools uit deze suite verdienen echter je nadere aandacht. We stellen je die kort voor in de volgende twee tips.

©PXimport

WSCC

©PXimport

Tip 03: Mee-eters

Een van de populairste tools uit deze suite is Autorunsfor Windows. Ook deze tool laat zich afzonderlijk downloaden en voor de liefhebbers is er tevens een opdrachtregelversie beschikbaar (Autorunsc).

Het programma komt goed van pas wanneer je wilt nagaan welke toepassingen en processen er allemaal automatisch mee opstarten met Windows, je browser enzovoort. Dat kan helpen wanneer bijvoorbeeld Windows merkbaar trager opstart. Het ingebouwde Windows-taakbeheer (Ctrl+Shift+Esc; tabblad Opstarten) laat je dat weliswaar ook zien, maar Autoruns werkt grondiger en is veel informatiever.

Wanneer je Autoruns opstart, krijg je standaard alle ‘autorun’-items te zien, verzameld op het tabblad Everthing. Via een van de andere tabbladen, zoals Logon of Scheduled Tasks, kun je inzoomen op specifieke subcategorieën.

Vanuit het contextmenu kun je een geselecteerd item tijdelijk uitschakelen (verwijder het vinkje) maar ook definitief verwijderen (via Delete). Je kunt ook een snapshot bewaren (via File / Save) dat je met een andere situatie kunt vergelijken via File / Compare. Acht je het niet helemaal uitgesloten dat een van de items kwaadaardig is, dan kun je Autoruns de gedetecteerde items richting VirusTotal laten sturen. Ga naar Options / Scan Options, plaats een vinkje bij Check VirusTotal.com en bij voorkeur ook bij Submit Unknown Images. Bevestig met Rescan; in de kolom VirusTotal zie je hoeveel virusscanners de items als malafide beschouwen.

©PXimport

Tip 04: Procesanalyse

Terwijl Autoruns in feite een (statisch) snapshot te zien geeft van de toepassingen en processen die op een of andere manier of moment automatisch worden opgestart, geeft Process Explorer je een realtime blik op wat processen zoal op je systeem uitvoeren. Klik met rechts op een item uit de lijst en selecteer Properties. Er verschijnt een dialoogvenster met diverse tabbladen, die onder meer het cpu-, gpu-, schijf- en netwerkverbruik van het geselecteerde item tonen. Handig is ook het vizier-pictogram in de knoppenbalk: laat je dit los boven een applicatievenster, dan weet je meteen welk achtergrondproces daarmee samenhangt.

Process Monitor levert dan weer andere interessante en realtime informatie op. Hiermee zoek je namelijk uit voor welke schijf-, register- of netwerkactiviteit een programma verantwoordelijk is. Zodra je File / Capture Events selecteert, legt de tool alle systeemactiviteit vast in een logboek; het aantal gebeurtenissen wordt in de statusbalk getoond. Nogmaals klikken op Capture Events onderbreekt deze registratie. Er is gelukkig hulp aan boord om dit uitgebreide logboek snel en gericht te kunnen doorzoeken. Zo bevat ook deze tool een vizier-pictogram, dat je boven een applicatievenster kunt loslaten om alle informatie over die applicatie te zien. Of je klikt op het filterpictogram en je selecteert een of meer filtervoorwaarden, zoals Process Name begins with winword then Include. Uiteraard is er ook nog de ingebouwde zoekfunctie waarmee je naar specifieke items kunt speuren.

©PXimport

Tip 05: Installatiemedium

Wie Windows 10 op een pc wil installeren, kan het best een programma als Media Creation Tool gebruiken. Bij het opstarten moet je kiezen tussen Deze pc nu bijwerken en Installatiemedia […] voor een andere pc maken. De eerste optie zorgt ervoor dat de nieuwste versie van Windows 10 wordt opgehaald en geïnstalleerd, waarbij je logischerwijze kiest voor de variant waarvoor je een licentie hebt. De tweede optie dient om een installatiemedium voor een andere pc te creëren. Dat kan een usb-stick zijn, maar ook een dvd of een iso-bestand. Dit laatste kun je dan naderhand zelf nog op een stick plaatsen of eventueel als een virtueel station koppelen.

Een voordeel van de Media Creation Tool is dat die usb-sticks opstartbaar maakt, zowel voor gebruik op bios- als op uefi-systemen. Gebruik je een tool als Rufus, dan moet je die keuze zelf maken door de overeenkomstige parameters in te stellen.

©PXimport

Tip 06: Multimuis

Je hebt op je bureau een desktop-pc en een laptop staan en misschien heb je ook nog wel een server draaien op een oudere, in de kast weggemoffelde pc. Met Mouse Without Borders, een tool uit het Garage-project, kun je met eenzelfde toetsenbord en muis tot maximaal vier Windows-computers simultaan bedienen. De bedoeling is dat je de tool installeert op je ‘hoofd-pc’, die met muis en toetsenbord, waarbij je meteen de computernaam en de getoonde beveiligingscode noteert.

Laat het venster geopend en installeer deze tool ook op je andere pc(‘s), waar je dan dezelfde computernaam en code invult. Indien nodig geef je je firewall toelating om een verbinding op te zetten. Als het goed is kun je de muisaanwijzer nu voor de schermrand van je eerste pc verslepen en duikt die mooi op het scherm van je tweede pc op. In de voorkeuren van het programma kun je op het tabblad Options eventueel Easy Mouse op Disable zetten; je kunt dan niet langer meer voorbij de schermrand van een pc heen slepen. Om toch naar een andere pc over te kunnen schakelen druk je dan op Ctr+Alt+F1, F2, F3 en F4. Een leuk extra is dat ook het Windows Klembord over de pc’s heen wordt gedeeld.

©PXimport

Tip 07: Fotoverhuis

Photos Companion is eveneens afkomstig uit het Microsoft Garage-project en is een handig hulpmiddel voor wie de Foto’s-app van Windows 10 gebruikt en geregeld foto’s of video’s van zijn mobiele apparaat naar de computer wil overzetten. Je downloadt dit niet apart, maar je start het vanuit de app Foto's. Start die op, druk op het hamburgerknopje, kies Instellingen en zet Preview op Aan. Over naar je mobiele apparaat, waar je uit de officiële app-store van Apple of Android de app Photos Companion installeert.

Wanneer je die opstart, verwacht die een qr-code; die haal je naar boven in de Foto’s-app op je pc, via de knop Importeren / Van mobiel via Wi-Fi. Zodra je de qr-code hebt gescand kun je de gewenste foto’s of video’s selecteren – je krijgt in dit media-overzicht bijvoorbeeld ook de ontvangen WhatsApp-foto’s te zien. Tik op Done om de foto’s of video’s over te zetten, wat overigens lekker snel blijkt te werken. Minpuntje is wel dat je deze koppeling via qr-code bij elke nieuwe sessie opnieuw moet maken.

©PXimport

Tip 08: Panorama

Je kunt weliswaar panoramische foto’s maken met de al dan niet ingebouwde app van je smartphone, maar misschien verkies je toch je goeie (ouwe?) digitale fotocamera en stel je de panorama’s liever achteraf samen op basis van deels overlappende foto’s. Dan is Image Composite Editor iets voor jou (32- en 64bits-versie). Je kunt zo’n panorama overigens niet alleen van foto’s maar ook van videobeelden maken.

We houden het hier gemakshalve bij foto’s. Allereerst selecteer je een aantal geschikte foto’s en kies je (bijvoorbeeld) voor Simple Panorama. Druk op de Stitch-knop: de tool tracht nu het panorama samen te stellen, waarbij je uit verschillende projectiemethodes kunt kiezen, zoals Cylindrical, Spherical en Perspective. Vervolgens klik je op Crop en leg je de gewenste panorama-contouren vast. Ten slotte kun je het resultaat in diverse formaten opslaan via Export to disk.

©PXimport

Tip 09: Dictafoon

Voor gebruikers van MS Office zijn er een paar gratis plug-ins beschikbaar, sommige daarvan worden zelfs na een succesvolle testperiode in het Microsoft Office-pakket toegevoegd. Dictatezo'n app. Deze dicteer-functie is nu onderdeel van Word, PowerPoint en Outlook. Met deze tool spreek je eenvoudigweg je tekst in, waarna die automatisch in het document wordt uitgetypt. Zodra je de Dictate-knop indrukt kun je met het dicteren beginnen. De tool begrijpt ook een beperkt aantal instructies, zoals new line en comma. Volgens de makers kan de tool met een twintigtal talen overweg en kan er realtime naar wel 60 talen worden vertaald, maar op onze test-pc bleek het aantal ondersteunde talen vreemd - en jammer - genoeg beperkt tot enkele varianten van Engels, Frans, Duits, Spaans, Portugees, Italiaans en Chinees. Wij testten het Engels, Frans en Duits uit en dat leverde zeer degelijke, zij het niet vlekkeloze resultaten op. Hopelijk komt ook snel een Nederlandse taalmodule (weer?) ter beschikking.

©PXimport

Tip 10: Nog meer add-ons

Ook de app Social Share is nu onderdeel van Office, specifiek in PowerPoint is er de add-on Social Share. Zoals de naam al doet vermoeden maakt deze tool het makkelijk om (delen van) je diashow te publiceren, met name op Facebook en Twitter. Je dient de add-on wel eerst bij deze diensten te autoriseren. Voor Facebook heeft deze add-on de meeste functionaliteiten in huis. Zo kun je je diapresentatie naar een filmpje om laten zetten, transities incluis. Je kunt vanuit PowerPoint ook de reacties van je vrienden volgen.

Gebruik je Excel en worstel je met handleidingen voor Excel-functies in andere talen die je maar niet goed omgezet krijgt in het Nederlands, dan biedt de add-on Functions Translator voor Excel (Office 365) een uitweg. De installatie van de add-on plaatst een extra rubriek op het lint: Functiesvertaler. Klik je hier op Translator, dan verschijnt een venster met twee invoervelden. Het is de bedoeling dat je in het ene veld een formule intikt of plakt en na een druk op de knop verschijnt de vertaalde formule in het andere veld. Via het tandwielpictogram stel je de gewenste bron- en doeltaal in, waarbij je uit enkele tientallen talen kunt kiezen.

©PXimport

Sterren kijken

©PXimport

Met een prijskaartje van 399 euro is de Dyson V8 Cyclone een van de meest betaalbare draadloze steelstofzuigers van het Britse merk. Je haalt hiervoor een redelijk compacte maar krachtige huishoudhulp in huis, die een aantal duidelijke kanttekeningen heeft.

De Dyson V8 heeft een nieuw ontwerp gekregen. Weg is de trekker die je constant moet indrukken om het apparaat te laten zuigen. In plaats daarvan beschikt hij voortaan over een handige aan-uitknop. Daarnaast zit een moduswisselaar, die met verschillende kleuren aangeeft welke zuigstand je gebruikt. Opvallend is ook dat Dyson voor de V8 Cyclone geen spannende kleuren voor de plastic onderdelen gebruikt. In plaats daarvan zien we een combinatie van kaki, rood, grijs en zwart; het geheel valt daardoor minder op.

©Wesley Akkerman

De nieuwe Dyson V8 Cyclone

De nieuwe V8 levert 30 procent meer zuigkracht en een 50 procent langere accuduur. In de laagste zuigstand houdt hij het tot 60 minuten vol. Helaas ontbreekt een handig lcd-scherm (dat wel op duurdere modellen zit) voor de resterende accutijd; ook hier moet je het doen met iets te simpele led-indicators. Onderop zit een nieuwe vloerzuigmond, die Dyson de 'Motorbar' noemt. Die moet dankzij het gebruik van speciale kammetjes effectief zijn tegen vastzittende haren, maar de stofzuiger moet het verder ook zonder moderne functies doen zoals lasers of stofsensoren.

Met slechts 2,7 kilogram is de Dyson V8 Cyclone lekker licht en wendbaar, waardoor je moeiteloos vloeren en zelfs hoekjes op het plafond schoonhoudt. Het stofreservoir (540 milliliter) heeft een handig uitwerpsysteem waarbij je het vuil niet hoeft aan te raken. Toch zijn we niet helemaal tevreden over alle eigenschappen van de zuigmodule. Het handvat is namelijk smal en klein, waardoor je grip bij langer gebruik oncomfortabel is. Ook kan het bij je duim gaan schuren. Dit is waarschijnlijk de minst ergonomische Dyson die we op de redactie hebben getest.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone in de praktijk

Gelukkig biedt de Dyson V8 Cyclone met 297 air-watts in de Boost-stand een flinke verbetering in zuigkracht (ten opzichte van zijn voorganger). De standaardmodus levert 79 aW en dat is voor ons ruim voldoende voor dagelijkse taken. Vooral het vloerkleed moet eraan geloven: haren, kruimels en ander vuil worden daar moeiteloos uit gezogen. Op hardere vloeren stelt de Cyclone eveneens niet teleur, al valt er wel één ding op. Wanneer je de stofzuiger oppakt nadat je bijvoorbeeld wat kruimels of korrels opzuigt, kan het zijn dat er een paar uit de mond vallen.

Daarnaast missen we een zachte(re) borstel op de Dyson V8 Cyclone. De huidige zuigmond ratelt namelijk hard over de vloer, wat niet zo prettig is voor (onder)buren in een flat- of appartementsgebouw of slapende kinderen. En dat terwijl de motor zelf stiller is dan verwacht. Gelukkig neemt de zuigmond moeiteloos allerlei soorten haren op en raken die niet in de borstel verstrengeld. Ook goed om te weten: de Cyclone past zijn zuigkracht niet automatisch aan, zoals duurdere modellen dat wel doen, waardoor je dat dus zelf in de gaten moet houden. Geen groot probleem, maar toch.

©Wesley Akkerman

Batterij en accessoires

Zoals gezegd gaat de batterij maximaal een uurtje mee wanneer je de zuinigste modus inschakelt. Anders moet je rekening houden met ongeveer een halfuur in de normale stand. Zet je de Boost-modus aan en laat je die aanstaan, dan is het binnen tien minuten wel gedaan. Geen vreemde scores als je kijkt naar het formaat en de behoorlijk indrukwekkende zuigkracht. Een groot pluspunt is daarnaast dat je de accu kunt verwisselen. Daardoor kun je de levensduur aanzienlijk verlengen door mettertijd een nieuwe batterij aan te schaffen.

Je krijgt trouwens twee accessoires bij aanschaf van de Dyson de V8 Cyclone: een kierenzuiger en een gemotoriseerde miniborstel. Hoewel dat misschien wat karig lijkt vergeleken met eerdere modellen, zijn oude V8-hulpstukken compatibel (mocht je die nog hebben). In de praktijk blijkt de basisset echter compleet genoeg. De kierenzuiger werkt goed voor meubels en lastige hoeken, terwijl de miniborstel onmisbaar is voor trappen, matrassen en bekleding. Ondanks het beperkte pakket biedt de stofzuiger dus voldoende opties voor de meeste huishoudens.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone kopen?

De Dyson V8 Cyclone is een geslaagde steelstofzuiger voor wie krachtige prestaties zoekt zonder overbodige luxe. Vooral op tapijt en bekleding komt hij sterk naar voren, en ook het verwijderen van haren gaat hem goed af. Het harde, smalle handvat en de wat stugge vloermond voelen niet altijd even prettig aan, maar dat past deels bij de prijsklasse. Jammer is ook het ontbreken van een lcd-display met handige informatie, al is dat net als het gebrek aan een automatische zuigstand goed te overzien. Alles bij elkaar is dit een betrouwbaar basismodel dat doet wat hij moet doen.

In de winter loopt de energierekening al snel op. De droger gaat vaker aan omdat de was buiten niet droogt, en omdat we vaker thuis koken en eten gaat ook de vaatwasser vaker aan. Ook de wasmachine draait op volle toeren, want nat weer en dikke kleding leveren extra was op. Hét moment dus om even stil te staan bij het energieverbruik van deze drie apparaten. Met wat kleine aanpassingen zorg je voor een zichtbaar (gunstig!) verschil op je stroomrekening.

Slim plannen loont

Wie een slimme meter of dynamisch energietarief heeft, kan precies zien wanneer stroom het goedkoopst is. Door het programma van je wasmachine, droger of vaatwasser daarop af te stemmen, draai je letterlijk op de voordeligste momenten. Veel moderne apparaten hebben een startuitstelknop, waarmee je eenvoudig plant dat een was 's nachts of vroeg in de ochtend klaar is.

Heb je geen dynamisch contract, dan is het slim om eerst te kijken of jouw leverancier een piek- en daltarief hanteert. Bij een dubbeltariefmeter geldt het lagere tarief meestal alleen tussen ongeveer 23.00 en 07.00 uur, niet standaard in het weekend. Even checken bij je energieleverancier voorkomt verrassingen.

Wassen op lagere temperatuur

De grootste energiebesparing zit in de temperatuur van het waswater. Een was van 30 graden is meestal voldoende schoon, zeker met de huidige wasmiddelen die ook bij lage temperatuur goed werken. Alleen bij sterk vervuilde was of handdoeken kan een hogere stand nodig zijn. Een wasbeurt op 60 graden of af en toe een machinereiniger houdt de trommel fris en voorkomt vetluis - een kookwas op 90 graden is bij moderne machines niet meer nodig.

Een andere eenvoudige stap is de wasmachine pas te laten draaien als hij goed vol is. Een halve was verbruikt bijna evenveel energie als een volle: zonde. Ook de juiste dosering helpt: te veel wasmiddel kan op den duur zeepresten achterlaten, waardoor de machine harder moet werken.

Droger of droogrek?

De droger is een onmisbare hulp in de winter, maar verbruikt veel stroom. Centrifugeer je was daarom eerst op de hoogste stand, zodat er minder vocht overblijft. Hoe droger het de trommel ingaat, hoe korter het droogprogramma duurt. Warmtepompdrogers verbruiken het minst stroom, al bespaar je nog meer door de was af en toe op te hangen. In een goed geventileerde kamer, bijvoorbeeld bij de verwarming, droogt het prima zonder dat je ernaar hoeft om te kijken.

De vaatwasser slim inzetten

Een vaatwasser verbruikt vooral energie om water te verwarmen. Kies daarom het eco-programma: dat duurt wat langer, maar gebruikt minder stroom en water doordat het water op lagere temperatuur wordt verwarmd. Grote etensresten kun je beter even wegschrapen, maar spoel servies niet voor onder de kraan - dat is onnodig en verspilt warm water. Licht aangekoekte pannen en schalen vormen voor moderne vaatwassers echt geen probleem.

Wie zonnepanelen heeft, kan de vaatwasser het beste overdag laten draaien, zodat de stroom direct uit eigen opwekking komt. Ook hier geldt dat een startuitstelknop handig is: je plant eenvoudig in dat het programma start zodra de zon op het dak staat.

Onderhoud maakt echt verschil

Goed onderhoud klinkt saai, maar heeft een direct effect op het energieverbruik. Een verstopt filter, kalk in de sproeiarmen of pluis in de droger laten apparaten harder werken dan nodig. Zet ze af en toe op een onderhoudsprogramma of gebruik een speciale reiniger. Dat voorkomt niet alleen geurtjes, maar zorgt ook dat de machine weer zo goed (lees: zo zuinig) mogelijk zijn werk kan doen.

Kleine aanpassingen, harde euro's

Energie besparen is vooral een optelsom van gewoontes. Door slimmer te plannen, de juiste temperatuur te kiezen en je apparaten schoon te houden, daalt het verbruik ongemerkt. En misschien nog belangrijker: je verlengt de levensduur van apparaten die het dagelijks zwaar te verduren hebben. Daarmee bespaar je ook op de langere termijn.