Microsoft kennen we natuurlijk vooral van Windows en Office en ook wel van diensten als OneDrive en Bing. Als we je vragen om nog wat gratis tools op te noemen, wordt het al lastiger. Ze zijn er wel, maar dan toch behoorlijk goed verstopt in allerlei hoekjes van het internet. Een aantal van die tools hebben we in dit artikel samengebracht.

Tip 01: Sleutelwerk

Wanneer je googelt naar iets als ‘free software from Microsoft’ stuit je al snel op links die verwijzen naar gratis Microsoft-tools die niet langer worden aangeboden of niet verder worden ontwikkeld, zoals Movie Maker, Mathematics (Wiskundehulp), Security Essentials en WebMatrix. Microsoft heeft dan ook de (kwalijke) gewoonte om de ontwikkeling van gratis software na enige tijd stop te zetten. In het beste geval wordt de functionaliteit in Windows of andere software geïntegreerd.

Voor heel wat freeware-apps kun je uiteraard wel terecht in de officiële Microsoft Store. Deze apps zijn (doorgaans) niet afkomstig van Microsoft zelf, en kwalitatief en kwantitatief kan Microsoft's winkel lang niet tippen aan de App Store of Play Store. Wel afkomstig van Microsoft is de software uit de nog wat experimentele ‘Microsoft Garage'. Zowel de pagina als de toepassingen zijn doorgaans Engelstalig en in principe nog in bètaversie, hoewel meestal wel stabiel. Je kunt filteren op platform (zoals Web, Windows, Android, iOS en Xbox) en uitgiftedatum.

In dit artikel bekijken we een paar apps uit deze collectie, maar neem gerust zelf ook regelmatig een kijkje: er komen geregeld nieuwe programma’s en updates bij.

©PXimport

Tip 02: Beheerderssuite

We gooien er meteen een stevige kandidaat tegenaan: een suite van 74 tools die zich vooral op de wat gevorderde (thuis)netwerkbeheerder richt. De maker van de tools is eigenlijk Winternals, maar dit bedrijf is al meer dan een decennium in handen van Microsoft.

Wanneer je het gedownloade zipbestand hebt uitgepakt, tref je een hele reeks exe-bestanden aan, voor zowel 32bit- als 64bit-versies van Windows (bijvoorbeeld PsInfo.exe en PsInfo64.exe). Het gaat om portable tools die je dus ook vanaf een usb-stick kunt opstarten.

De programma’s dienen uiteenlopende doelen: je kunt er gedetailleerde systeeminformatie mee opvragen, nagaan welke processen actief zijn, bestanden grondig verwijderen, gedeelde bronnen opsporen, netwerkverkeer analyseren enzovoort. Op de vermelde webpagina vind je alle tools afzonderlijk opgesomd, opgedeeld in rubrieken als File and Disk, Networking, Process, Security en System. Klik op elke rubriek voor uitgebreide feedback en voor een overzicht van de beschikbare opdrachtregelparameters. Enkele tools uit deze suite verdienen echter je nadere aandacht. We stellen je die kort voor in de volgende twee tips.

©PXimport

WSCC

©PXimport

Tip 03: Mee-eters

Een van de populairste tools uit deze suite is Autorunsfor Windows. Ook deze tool laat zich afzonderlijk downloaden en voor de liefhebbers is er tevens een opdrachtregelversie beschikbaar (Autorunsc).

Het programma komt goed van pas wanneer je wilt nagaan welke toepassingen en processen er allemaal automatisch mee opstarten met Windows, je browser enzovoort. Dat kan helpen wanneer bijvoorbeeld Windows merkbaar trager opstart. Het ingebouwde Windows-taakbeheer (Ctrl+Shift+Esc; tabblad Opstarten) laat je dat weliswaar ook zien, maar Autoruns werkt grondiger en is veel informatiever.

Wanneer je Autoruns opstart, krijg je standaard alle ‘autorun’-items te zien, verzameld op het tabblad Everthing. Via een van de andere tabbladen, zoals Logon of Scheduled Tasks, kun je inzoomen op specifieke subcategorieën.

Vanuit het contextmenu kun je een geselecteerd item tijdelijk uitschakelen (verwijder het vinkje) maar ook definitief verwijderen (via Delete). Je kunt ook een snapshot bewaren (via File / Save) dat je met een andere situatie kunt vergelijken via File / Compare. Acht je het niet helemaal uitgesloten dat een van de items kwaadaardig is, dan kun je Autoruns de gedetecteerde items richting VirusTotal laten sturen. Ga naar Options / Scan Options, plaats een vinkje bij Check VirusTotal.com en bij voorkeur ook bij Submit Unknown Images. Bevestig met Rescan; in de kolom VirusTotal zie je hoeveel virusscanners de items als malafide beschouwen.

©PXimport

Tip 04: Procesanalyse

Terwijl Autoruns in feite een (statisch) snapshot te zien geeft van de toepassingen en processen die op een of andere manier of moment automatisch worden opgestart, geeft Process Explorer je een realtime blik op wat processen zoal op je systeem uitvoeren. Klik met rechts op een item uit de lijst en selecteer Properties. Er verschijnt een dialoogvenster met diverse tabbladen, die onder meer het cpu-, gpu-, schijf- en netwerkverbruik van het geselecteerde item tonen. Handig is ook het vizier-pictogram in de knoppenbalk: laat je dit los boven een applicatievenster, dan weet je meteen welk achtergrondproces daarmee samenhangt.

Process Monitor levert dan weer andere interessante en realtime informatie op. Hiermee zoek je namelijk uit voor welke schijf-, register- of netwerkactiviteit een programma verantwoordelijk is. Zodra je File / Capture Events selecteert, legt de tool alle systeemactiviteit vast in een logboek; het aantal gebeurtenissen wordt in de statusbalk getoond. Nogmaals klikken op Capture Events onderbreekt deze registratie. Er is gelukkig hulp aan boord om dit uitgebreide logboek snel en gericht te kunnen doorzoeken. Zo bevat ook deze tool een vizier-pictogram, dat je boven een applicatievenster kunt loslaten om alle informatie over die applicatie te zien. Of je klikt op het filterpictogram en je selecteert een of meer filtervoorwaarden, zoals Process Name begins with winword then Include. Uiteraard is er ook nog de ingebouwde zoekfunctie waarmee je naar specifieke items kunt speuren.

©PXimport

Tip 05: Installatiemedium

Wie Windows 10 op een pc wil installeren, kan het best een programma als Media Creation Tool gebruiken. Bij het opstarten moet je kiezen tussen Deze pc nu bijwerken en Installatiemedia […] voor een andere pc maken. De eerste optie zorgt ervoor dat de nieuwste versie van Windows 10 wordt opgehaald en geïnstalleerd, waarbij je logischerwijze kiest voor de variant waarvoor je een licentie hebt. De tweede optie dient om een installatiemedium voor een andere pc te creëren. Dat kan een usb-stick zijn, maar ook een dvd of een iso-bestand. Dit laatste kun je dan naderhand zelf nog op een stick plaatsen of eventueel als een virtueel station koppelen.

Een voordeel van de Media Creation Tool is dat die usb-sticks opstartbaar maakt, zowel voor gebruik op bios- als op uefi-systemen. Gebruik je een tool als Rufus, dan moet je die keuze zelf maken door de overeenkomstige parameters in te stellen.

©PXimport

Tip 06: Multimuis

Je hebt op je bureau een desktop-pc en een laptop staan en misschien heb je ook nog wel een server draaien op een oudere, in de kast weggemoffelde pc. Met Mouse Without Borders, een tool uit het Garage-project, kun je met eenzelfde toetsenbord en muis tot maximaal vier Windows-computers simultaan bedienen. De bedoeling is dat je de tool installeert op je ‘hoofd-pc’, die met muis en toetsenbord, waarbij je meteen de computernaam en de getoonde beveiligingscode noteert.

Laat het venster geopend en installeer deze tool ook op je andere pc(‘s), waar je dan dezelfde computernaam en code invult. Indien nodig geef je je firewall toelating om een verbinding op te zetten. Als het goed is kun je de muisaanwijzer nu voor de schermrand van je eerste pc verslepen en duikt die mooi op het scherm van je tweede pc op. In de voorkeuren van het programma kun je op het tabblad Options eventueel Easy Mouse op Disable zetten; je kunt dan niet langer meer voorbij de schermrand van een pc heen slepen. Om toch naar een andere pc over te kunnen schakelen druk je dan op Ctr+Alt+F1, F2, F3 en F4. Een leuk extra is dat ook het Windows Klembord over de pc’s heen wordt gedeeld.

©PXimport

Tip 07: Fotoverhuis

Photos Companion is eveneens afkomstig uit het Microsoft Garage-project en is een handig hulpmiddel voor wie de Foto’s-app van Windows 10 gebruikt en geregeld foto’s of video’s van zijn mobiele apparaat naar de computer wil overzetten. Je downloadt dit niet apart, maar je start het vanuit de app Foto's. Start die op, druk op het hamburgerknopje, kies Instellingen en zet Preview op Aan. Over naar je mobiele apparaat, waar je uit de officiële app-store van Apple of Android de app Photos Companion installeert.

Wanneer je die opstart, verwacht die een qr-code; die haal je naar boven in de Foto’s-app op je pc, via de knop Importeren / Van mobiel via Wi-Fi. Zodra je de qr-code hebt gescand kun je de gewenste foto’s of video’s selecteren – je krijgt in dit media-overzicht bijvoorbeeld ook de ontvangen WhatsApp-foto’s te zien. Tik op Done om de foto’s of video’s over te zetten, wat overigens lekker snel blijkt te werken. Minpuntje is wel dat je deze koppeling via qr-code bij elke nieuwe sessie opnieuw moet maken.

©PXimport

Tip 08: Panorama

Je kunt weliswaar panoramische foto’s maken met de al dan niet ingebouwde app van je smartphone, maar misschien verkies je toch je goeie (ouwe?) digitale fotocamera en stel je de panorama’s liever achteraf samen op basis van deels overlappende foto’s. Dan is Image Composite Editor iets voor jou (32- en 64bits-versie). Je kunt zo’n panorama overigens niet alleen van foto’s maar ook van videobeelden maken.

We houden het hier gemakshalve bij foto’s. Allereerst selecteer je een aantal geschikte foto’s en kies je (bijvoorbeeld) voor Simple Panorama. Druk op de Stitch-knop: de tool tracht nu het panorama samen te stellen, waarbij je uit verschillende projectiemethodes kunt kiezen, zoals Cylindrical, Spherical en Perspective. Vervolgens klik je op Crop en leg je de gewenste panorama-contouren vast. Ten slotte kun je het resultaat in diverse formaten opslaan via Export to disk.

©PXimport

Tip 09: Dictafoon

Voor gebruikers van MS Office zijn er een paar gratis plug-ins beschikbaar, sommige daarvan worden zelfs na een succesvolle testperiode in het Microsoft Office-pakket toegevoegd. Dictatezo'n app. Deze dicteer-functie is nu onderdeel van Word, PowerPoint en Outlook. Met deze tool spreek je eenvoudigweg je tekst in, waarna die automatisch in het document wordt uitgetypt. Zodra je de Dictate-knop indrukt kun je met het dicteren beginnen. De tool begrijpt ook een beperkt aantal instructies, zoals new line en comma. Volgens de makers kan de tool met een twintigtal talen overweg en kan er realtime naar wel 60 talen worden vertaald, maar op onze test-pc bleek het aantal ondersteunde talen vreemd - en jammer - genoeg beperkt tot enkele varianten van Engels, Frans, Duits, Spaans, Portugees, Italiaans en Chinees. Wij testten het Engels, Frans en Duits uit en dat leverde zeer degelijke, zij het niet vlekkeloze resultaten op. Hopelijk komt ook snel een Nederlandse taalmodule (weer?) ter beschikking.

©PXimport

Tip 10: Nog meer add-ons

Ook de app Social Share is nu onderdeel van Office, specifiek in PowerPoint is er de add-on Social Share. Zoals de naam al doet vermoeden maakt deze tool het makkelijk om (delen van) je diashow te publiceren, met name op Facebook en Twitter. Je dient de add-on wel eerst bij deze diensten te autoriseren. Voor Facebook heeft deze add-on de meeste functionaliteiten in huis. Zo kun je je diapresentatie naar een filmpje om laten zetten, transities incluis. Je kunt vanuit PowerPoint ook de reacties van je vrienden volgen.

Gebruik je Excel en worstel je met handleidingen voor Excel-functies in andere talen die je maar niet goed omgezet krijgt in het Nederlands, dan biedt de add-on Functions Translator voor Excel (Office 365) een uitweg. De installatie van de add-on plaatst een extra rubriek op het lint: Functiesvertaler. Klik je hier op Translator, dan verschijnt een venster met twee invoervelden. Het is de bedoeling dat je in het ene veld een formule intikt of plakt en na een druk op de knop verschijnt de vertaalde formule in het andere veld. Via het tandwielpictogram stel je de gewenste bron- en doeltaal in, waarbij je uit enkele tientallen talen kunt kiezen.

©PXimport

Sterren kijken

©PXimport

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja en nee. Een iPhone wordt niet snel besmet met traditionele malware, maar dat betekent niet dat hij onkwetsbaar is voor hackers en cybercriminelen. En daarbij is het grootste risico niet iOS. Nee, het grootste risico ben je zelf…

Hoe raakt je iPhone besmet?

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet tegen wat je zelf doet – en daar spelen kwaadwillenden op in. Het gaat vaak mis bij iets wat volkomen normaal lijkt: een link openen, een QR-code scannen of een agenda-uitnodiging accepteren kan al genoeg zijn om gegevens prijs te geven. Dit zijn de zes meest voorkomende manieren waarop je iPhone geïnfecteerd kan worden:

1: Zero-click en zero-day-aanvallen

De meest geavanceerde aanvallen gebruiken lekken in iOS die nog niet door Apple of beveiligingsonderzoekers zijn ontdekt. Via zo'n kwetsbaarheid kan spyware worden geïnstalleerd nog vóórdat er een update beschikbaar is.

Een zero-click-aanval gaat nog verder: jij hoeft niets aan te raken. Eén kwaadaardig iMessage-bericht of zelfs een gemiste FaceTime-oproep kan al genoeg zijn om toegang tot je toestel te krijgen.

De beste verdediging is simpel maar belangrijk: installeer updates direct zodra ze beschikbaar zijn (Instellingen > Algemeen > Software-update) en zet Automatische updates aan.

2: Quishing: malafide QR-codes

QR-codes worden soms vervangen door valse exemplaren die naar een nepsite met gemeentelogo of parkeerdienst leiden. Controleer altijd de link die de Camera-app toont voordat je op 'open' tikt, en laat dubieuze adressen desnoods scannen met een tool zoals Scamio.

Lees ook: Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

 3: Kwaadaardige configuratieprofielen

Een configuratieprofiel is een bestand waarmee instellingen op een iPhone of iPad in één keer kunnen worden aangepast. Zo'n profiel bepaalt bijvoorbeeld welke wifi-netwerken worden gebruikt, welke apps mogen worden geïnstalleerd of welke websites worden geblokkeerd. Bedrijven en scholen gebruiken configuratieprofielen vaak om meerdere toestellen tegelijk te beheren.

Ook kwaadwillenden kunnen zo'n profiel aanbieden, bijvoorbeeld via een link in een phishingbericht. Zodra je het installeert, krijgt de afzender toegang tot je netwerkverkeer of kan hij extra apps laten installeren. Controleer daarom altijd de herkomst voordat je een profiel accepteert, en verwijder onbekende profielen via Instellingen > Algemeen > VPN en apparaatbeheer.

4: Nagemaakte wifi-netwerken

Criminelen zetten daarnaast nepwifinetwerken op met namen als 'Airport_Free_WiFi' of 'NS_Gratis_Wifi_In_De_Trein'. Maak je daar verbinding mee, dan kan al je internetverkeer worden onderschept en kunnen je wachtwoorden of persoonlijke gegevens eenvoudig worden buitgemaakt. Gebruik op openbare wifi een VPN, bijvoorbeeld via Bitdefender Mobile Security, zodat je verbinding versleuteld blijft.

5: Malafide agenda-uitnodigingen

Krijg je een vreemde agenda-uitnodiging die je niet herkent? Verwijder die, want er zitten vaak phishinglinks in. De veiligste manier is om de hele ongewenste agenda te wissen zonder op links of knoppen in de afspraak te tikken. Druk ook niet op 'Weiger', want daarmee laat je de afzender weten dat je account actief is, wat juist tot meer spam leidt. Controleer bij twijfel onderaan in je agenda-instellingen welke kalenders zijn toegevoegd en verwijder alles wat je niet herkent.

6: AirDrop-spam

AirDrop is ideaal wanneer je snel en draadloos foto's, documenten, video's of zelfs wachtwoorden of passkeys wilt delen – of ontvangen. Voor hackers is dit ook een aantrekkelijke ingang in je iPhone. Stel, je hebt net iets gedeeld of ontvangen via AirDrop, bijvoorbeeld foto's tijdens een concert. Misschien heb je daarvoor in de instellingen Iedereen gedurende 10 minuten geselecteerd. Zet je dat na het delen of ontvangen niet uit, dan blijft je iPhone dus nog tien minuten zichtbaar voor iedereen. Beter is het om, vooral op drukke plekken, AirDrop in te stellen op Alleen contacten of zelfs te kiezen voor Ontvangen uit.

Zo merk je dat er iets mis is met je iPhone

Als je iPhone besmet of gehackt is, verschijnt er geen knipperende pop-up om je dat te vertellen. De signalen zijn subtiel – maar herkenbaar als je weet waar je op moet letten. Dit zijn de zeven meest voorkomende aanwijzingen dat je iPhone geïnfecteerd kan zijn.

1: De batterij raakt opvallend snel leeg

Malware kan continu draaien en daardoor veel stroom verbruiken. Controleer in Instellingen > Batterij welke apps dat doen. Let vooral op apps die veel actief zijn op de achtergrond, zeker als ze daar geen reden voor hebben. Een weerapp die acht uur blijft draaien terwijl je hem niet gebruikt, is bijvoorbeeld niet normaal.

2: Je dataverbruik schiet omhoog

Spyware stuurt ongemerkt gegevens door naar servers van aanvallers. Dat zie je vaak terug in Instellingen > Mobiel netwerk. Daar kun je, als je een stukje naar onder scrolt, bij Mobiele data zien of het dataverbruik ineens hoger ligt dan normaal. Let op opvallende pieken in datagebruik, onbekende apps of vreemde pictogrammen. Een simpele tool of een spel dat je zelden opent, hoort geen gigabytes aan data te verbruiken.

3: Apps crashen of lopen vast

Malware kan problemen geven met iOS of andere apps. Als apps vaak opnieuw opstarten of het toestel warm wordt, is dat verdacht.

4: Er verschijnen pop-ups of advertenties buiten Safari om

iOS hoort reclamevrij te zijn. Zie je ineens advertenties op je beginscherm of in instellingen, dan zit er waarschijnlijk adware achter.

5: Er staan onbekende apps of profielen op je toestel

Sommige aanvallers installeren via een lek of misleidende link een app die er betrouwbaar uitziet, maar in werkelijkheid data doorstuurt of instellingen wijzigt. Kijk daarom regelmatig in de Appbibliotheek of er iets tussen staat wat je niet kent. Verwijder verdachte apps meteen; op een iPhone worden daarmee ook de bijbehorende gegevens gewist. Heb je het toestel tweedehands gekocht of vertrouw je het niet helemaal, dan is een volledige fabrieksreset de veiligste keuze.

6: Je toestel is mogelijk gejailbreakt

Bij een jailbreak wordt een deel van Apple's beveiliging uitgezet om functies vrij te geven die normaal niet zijn toegestaan. Dat lijkt handig, maar maakt het systeem kwetsbaar voor apps met te veel rechten. Als je nooit bewust een jailbreak hebt uitgevoerd en toch apps als Cydia, Sileo, or Checkra1n ziet, is dat een teken dat iemand heeft geknoeid met je iPhone.

7: Je ziet vreemde uitgaande oproepen

Een gehackt toestel kan worden ingezet om spam te versturen of te bellen naar dure servicenummers. Kijk in je berichten en belgeschiedenis of er iets geks tussen staat.

Denk je dat je iPhone besmet is? Dit kun je doen

Merk je dat je iPhone zich vreemd gedraagt, begin dan met een eenvoudige reset van je browsergegevens. Open Instellingen > Apps > Safari en kies Wis geschiedenis en websitedata. Daarmee verwijder je tijdelijke bestanden en scripts die schadelijk kunnen zijn. Herstart daarna het toestel.

Blijven de problemen terugkomen, herstel dan een eerdere iCloud-reservekopie van vóór het moment waarop het misging. Helpt dat ook niet, dan is een fabrieksreset de veiligste manier om alle sporen van malware te verwijderen. Dat doe je via Instellingen > Algemeen > Stel opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen. Je iPhone wordt dan teruggezet naar de oorspronkelijke staat. Omdat alles gewist wordt, verdwijnt ook eventuele malware verdwijnt mee.

Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen

De beste beveiliging blijft een combinatie van gezond verstand en actuele software. Zet automatische updates aan via Instellingen > Algemeen > Software-update > Automatische updates. Zo worden veiligheidslekken gedicht voordat ze misbruikt kunnen worden.

Gebruik op openbare netwerken altijd een VPN, en controleer verdachte links met een analyse-tool voordat je klikt. Wie extra zekerheid wil, kan een beveiligingsapp installeren die phishinglinks en onveilige wifi-verbindingen blokkeert.

Conclusie

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onschendbaar. De meeste risico's ontstaan niet door fouten in iOS, maar door wat jij doet: op een verkeerde link tikken, een uitnodiging openen of een netwerk gebruiken dat niet te vertrouwen is.

Wie zijn toestel up-to-date houdt, links kritisch bekijkt en een VPN gebruikt op openbare wifi, verkleint de kans op misbruik of datadiefstal aanzienlijk. iOS doet veel om je te beschermen, maar waakzaamheid blijft nodig.