Sinds de eerste wifi-standaard uit 1997 is wifi voorzien van versleuteling, zodat het draadloze verkeer niet afgeluisterd kan worden. Oorspronkelijk werd de beveiliging wep gebruikt die vervolgens vervangen werd door wpa en wpa2. Sinds kort bestaat ook wpa3 als opvolger. Wat is er verbeterd?

In 2003 werd het onveilige en gekraakte wep (Wired Equivalent Privacy) vervangen door tussenoplossing wpa (Wi-Fi Protected Access), en in 2004 werd de echte opvolger van wep vastgesteld in de vorm van wpa2. Lange tijd leek wpa2 veilig te zijn, maar in 2017 bleek met de onthulling van KRACK (Key Reinstallation Attack) dat wpa2 niet langer gegarandeerd veilig meer is.

Het is na veertien jaar de hoogste tijd voor een bijgewerkte beveiliging en die is er in de vorm van wpa3. Net als bij voorganger wpa2 wordt er bij wpa3 onderscheid gemaakt tussen een personal- en enterprise-variant. In wpa3-enterprise is weinig veranderd ten opzichte van wpa2-enterprise, al zijn de richtlijnen om de beveiliging goed te implementeren strikter geworden. Wel is er een extra sterke optionele 192bit-versleuteling toegevoegd voor instellingen of ondernemingen met hoge veiligheidseisen zoals de overheid of defensie.

Thuis zul je doorgaans gebruikmaken van de personal-variant van wpa waarin je een wachtwoord gebruikt om toegang te krijgen tot een netwerk. Juist die personal-variant is met wpa3 een stuk veiliger geworden.

WPA3-encryptie

Wep is gebaseerd op 64- of 128bit-rc4-versleuteling met een vaste sleutel. Dat zorgde ervoor dat wep eenvoudig bleek te kraken. Stoplap wpa gebruikt dezelfde rc4-versleuteling, maar in combinatie met Temporal Key Integrity Protocol (TKIP) zodat dynamische sleutels gebruikt worden. Het gebruik van dezelfde rc4-versleuteling als basis zorgde ervoor dat apparatuur met ondersteuning voor wep eenvoudig bijgewerkt kon worden naar het veiligere wpa.

De echte oplossing was wpa2, dat gebruikmaakt van CCMP (Counter Mode CBC-MAC Protocol) op basis van betere 128bit-aes-versleuteling. De beveiliging van wpa2 werkt op basis van de zogenoemde pre-shared key (psk) oftewel het wifi-wachtwoord. De sleutel zelf wordt niet in eenvoudig leesbare tekst door de lucht gegooid. Op basis van een ‘four-way handshake’ bewijzen client en accesspoint door middel van versleutelde berichten aan elkaar dat ze op basis van dezelfde psk werken. Wanneer dat bewezen is, wordt er een daadwerkelijke encryptiesleutel uitgewisseld.

Sinds 2006 is wpa2 een verplicht onderdeel van nieuwe apparatuur. De kwetsbaarheid van wpa2 zit hem in de psk die in de four-way handshake als basis voor een deel van de communicatie gebruikt wordt. Die communicatie kan worden opgenomen en zo offline gekraakt worden om toegang tot het netwerk te krijgen. Hierbij kan een client van het netwerk afgegooid worden zodat de four-way handshake opnieuw wordt uitgevoerd.

©PXimport

De verbetering van wpa3 zit hem in de manier waarop de encryptiesleutel wordt uitgewisseld. Wpa3 is net als wpa2 gebaseerd op aes-versleuteling, maar maakt gebruik van Simultaneous Authentication of Equals (SAE) dat de pre-shared key vervangt. SAE gebruikt iets dat Dragonfly heet om de encryptiesleutel tussen client en netwerk uit te wisselen. Het wifi-wachtwoord wordt hierbij gebruikt om voor iedere nieuwe client een unieke sleutel, de Pairwise Master Key (PMK), uit te wisselen die vervolgens als basis voor de encryptie wordt gebruikt.

Vervolgens wordt net als bij wpa2 de four-way handshake gebruikt. Zelfs als het wifi-wachtwoord uitlekt, is het niet mogelijk om de unieke sleutel te achterhalen en de encryptie te breken. Het is ook niet langer mogelijk om de four-way handshake op te nemen om deze offline te kraken.

Overgangsperiode

Maar als je router of accesspoint geschikt is voor wpa3, betekent dat niet dat al je clients ook met wpa3 kunnen omgaan. Een router of accesspoint met ondersteuning voor wpa3 krijgt daarom een WPA3-Personal Transition Mode. Hierbij wordt voor apparaten die dat ondersteunen verplicht wpa3 gebruikt, terwijl voor oudere apparaten wpa2-personal beschikbaar blijft. Wpa3 en wpa2 kunnen zo door elkaar gebruikt worden waarbij ook hetzelfde wifi-wachtwoord gebruikt wordt.

Er wordt wel aangeraden om de Transition Mode zodra het kan uit te schakelen en enkel ondersteuning voor wpa3 in te schakelen. Overigens is wpa2 ook direct de enige alternatieve beveiliging die toegestaan wordt, het normale wpa wordt dus niet langer ondersteund.

Easy Connect

Wifi heeft in de vorm van wps een manier om apparaten eenvoudig toe te voegen aan een beveiligd netwerk zonder dat de beveiligingssleutel hoeft te worden ingetikt. Voor het koppelen via wps volstaat het indrukken van knopjes of een pincode. Helaas is wps ook niet veilig en kun je de ondersteuning beter uitschakelen op je router of accesspoint. Met Easy Connect voegt de WiFi Alliance een nieuwe methode toe aan wifi waarmee apparaten zonder beveiligingssleutel met het netwerk verbonden kunnen worden.

Zo kan een apparaat toegevoegd worden via het scannen van een qr-code met een smartphone. Via een beveiligde verbinding worden vervolgens de gegevens van het netwerk uitgewisseld. Als alternatief voor de qr-code kan ook een code worden ingetikt. Hoewel het tegelijkertijd met wpa3 is aangekondigd, is Easy Connect geen onderdeel van wpa3, en kan het ook geïmplementeerd worden in combinatie met wpa2.

Hoewel officieel ook geen onderdeel van wpa3, worden open netwerken in de toekomst onder de naam Wi-Fi Enhanced Open beter beveiligd. In de basis komt het erop neer dat wanneer een gebruiker met een open netwerk zonder wachtwoord verbinding maakt, er toch versleuteling wordt gebruikt. Zo kan het draadloze verkeer dat door de lucht gaat niet langer afgeluisterd worden. Een kanttekening is wel op zijn plaats: hoewel iedere vorm van beveiliging natuurlijk is meegenomen, beschermt Enhanced Open je uiteraard niet tegen valse accesspoints.

De toekomst

Ondersteuning vanuit draadloze routers of accesspoints is één ding, ook de clients moeten om kunnen gaan met wpa3. Moderne draadloze netwerken zullen in het begin zowel wpa2 als wpa3 door elkaar heen gebruiken en vermoedelijk zal het minimaal een paar jaar duren voordat wpa2 in de praktijk niet meer gebruikt wordt.

Ook zal er enige tijd verwarring zijn over welke beveiligingsmethoden precies ondersteund worden, omdat wpa3, Easy Connect en Wi-Fi Enhanced Open drie verschillende certificeringsprogramma’s zijn. Een router met wpa3 ondersteunt dus niet zonder meer Easy Connect of Wi-Fi Enhanced Open. Je moet dus goed opletten of je nieuwe router of accesspoint daadwerkelijk alle beveiligingsmethodes ondersteunt die je wilt hebben.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een goedkope soundbar waarmee je het tv-geluid kunt verbeteren? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Denon DHT-S216

Zoek je een betaalbare soundbar van een bekend hifimerk? In dat geval is de Denon DHT-S216 een interessante kandidaat. Ondanks zijn lage prijskaartje oogt de behuizing erg chic. De stoffen afwerking aan de voorzijde geeft dit audiosysteem een luxe uitstraling. Vanwege de bescheiden hoogte van slechts zes centimeter zet je de DHT-S216 probleemloos voor de meeste televisies neer. Daarnaast kun je het apparaat ook ophangen. Je combineert deze soundbar bij voorkeur met een middelgrote of grote smart-tv, want de behuizing meet 89 centimeter lang.

Een pluspunt is dat je de soundbar op vrijwel elke televisie kunt aansluiten. De achterzijde telt twee HDMI-poorten, een optische ingang en een analoge aansluiting. Dat is erg netjes voor een product in deze prijsklasse. Mooi meegenomen is dat de DHT-S216 videostreams met een meerkanaals audiospoor kan verwerken, zoals Dolby Digital en DTS Virtual:X. De betere films en series klinken hierdoor ruimtelijk. Verder kun je ook nog muziek streamen. Koppel een smartphone of tablet via bluetooth en kies in een willekeurige muziek-app een leuke afspeellijst.

JBL Bar 2.0 All-in-One MK2

Deze compacte soundbar van JBL matcht prima met een wat kleinere televisie. De strak vormgegeven behuizing meet namelijk 61,4 × 5,6 × 9 centimeter. Nuttig voor wie bijvoorbeeld het geluid van een slaapkamer-tv wil upgraden. Met een uitgangsvermogen van 80 watt is de Bar 2.0 All-in-One MK2 behoorlijk krachtig. Je verbindt dit audiosysteem via HDMI of een optische ingang met een beeldbuis. Bij geschikte films, series en tv-programma’s kan de soundbar een Dolby Digital-audiospoor verwerken. Verder is er een bluetooth-adapter ingebouwd, waardoor je rechtstreeks vanaf een mobiel apparaat liedjes streamt.

De Bar 2.0 All-in-One MK2 is maar 5,6 centimeter hoog, zodat hij waarschijnlijk niet jouw tv-scherm blokkeert. Ophangen kan trouwens ook, want de fabrikant levert een eenvoudige muurmontageset mee. Gebruik voor de bediening de knoppen bovenop de behuizing of de inbegrepen afstandsbediening. Benieuwd naar ervaringen van andere gebruikers? Deze onafhankelijke reviewers komen tot een gezamenlijk oordeel van een 8,2.

Bose TV Speaker

Normaal gesproken hebben producten van de Britse audiospecialist Bose een behoorlijke prijs, maar dat valt bij deze soundbar alleszins mee. Een enkele webshop duikt zelfs net onder de prijsgrens van tweehonderd euro. Buiten een schappelijk prijskaartje heeft de Bose TV Speaker ook nog eens een goede reputatie. Zo krijgt dit product van ruim dertig Kieskeurig.nl-bezoekers een gemiddelde beoordeling van een 8,3. Een pluspunt is dat je het apparaat op verschillende manieren met een televisie kunt verbinden. Kies tussen HDMI, de optische aansluiting of de analoge 3,5mm-geluidsingang. Een nuttige functie is dat je met de dialoogfunctie menselijke stemmen kunt versterken. Daarnaast heeft de afstandsbediening een knop om het basniveau op te voeren.

Zoals je van een Bose-product mag verwachten, leent het audiosysteem zich ook goed voor het luisteren van muziek. Verbind een smartphone of tablet via bluetooth en laat je favoriete afspeellijsten op deze soundbar los. Met een maximaal vermogen van honderd watt realiseert de TV Speaker in een kleine tot middelgrote kamer een vol geluid. De stijlvolle behuizing is voor soundbar-begrippen erg compact. Zo bedragen de afmetingen slechts 59,4 × 5,6 × 10,2 centimeter. Houd er rekening mee dat de fabrikant geen HDMI-kabel meelevert.

Lees ook: Zo vind je de ideale soundbar voor jouw televisie

Sharp HT-SBW182

De Sharp HT-SBW182 is een goedkope soundbar met een losse subwoofer. Je zet deze basspeaker neer op een willekeurige plek op de vloer. Een kabel trekken is niet nodig, want de subwoofer communiceert draadloos met de soundbar. Logischerwijs is dit audiosysteem een goede keuze voor liefhebbers van een flinke portie bas. De HT-SBW182 voorziet films en series van een diepe laagweergave. Het totale vermogen bedraagt maximaal 160 watt, waardoor je het volume flink kunt opschroeven.

Met een lengte van 74 centimeter is deze soundbar niet zo lang. Je kunt hem met een kleine of middelgrote smart-tv combineren. Verbind beide apparaten met een optische kabel of HDMI-snoertje. Daarnaast is er nog een analoge 3,5mm-audiopoort. Tot slot bevindt zich in de behuizing een bluetooth-ontvanger, zodat je muziek vanaf een mobiel apparaat kunt streamen. Je past met de aanwezige equalizer de geluidsinstellingen naar eigen smaak aan.

TCL S45H

TCL timmert in de drukbezette televisiemarkt de laatste jaren stevig aan de weg. Bij ID.nl zijn we gek op producten die veel bieden voor weinig, en de TCL S45H (ook wel S45HE) past perfect in dat plaatje. Voor een bedrag ver onder de honderd euro haal je met deze soundbar een flinke audio-upgrade in huis. Verwacht geen losse subwoofer die de vloer laat trillen; dit is een compact 2.0-kanaals alles-in-één systeem. Toch weet TCL indruk te maken met ondersteuning voor zowel Dolby Atmos als DTS Virtual:X, features die je doorgaans pas in veel duurdere modellen terugvindt.

Dankzij het slimme ‘Dual Bass’-systeem en de speciale akoestische kamers klinken films en series een stuk voller en ruimtelijker dan via je standaard tv-speakers. Bovendien is hij met HDMI eARC, optische aansluiting en Bluetooth 5.2 helemaal bij de tijd. Zoek je een betaalbare oplossing voor de slaapkamer of een kleine woonkamer zonder gedoe met extra kabels en kasten? Dan biedt dit model absoluut waar voor je geld.

Je smartphone is tegenwoordig veel meer dan een telefoon; het is de kluis van je digitale leven. Bankzaken, privéfoto's, e-mails en locatiegegevens: het staat er allemaal op. Het goed beveiligen van die toegang is dus geen overbodige luxe. Maar kies je voor het ouderwetse wachtwoord, je vingerafdruk of toch je gezicht? Wij leggen de voor- en nadelen van elke methode naast elkaar.

De klassieker: pincode of wachtwoord

Elke telefoon vraagt erom bij het opstarten: een code. Dit is de basisbeveiliging. Zonder code kun je vaak geen gezichtsherkenning of vingerafdruk instellen. Maar is het ook de beste methode voor dagelijks gebruik?

©ID.nl

Pincode of wachtwoord: de voordelen

• Veiligheid in eigen hand

Het sterke aan een code is dat het in je hoofd zit. Maar een code als 1234 of 0000 is zo gekraakt. Maar kies je voor een langere cijferreeks? Dan is het voor iemand die je smartphone in handen krijgt digitaal gezien nagenoeg onmogelijk om de code te kraken. Voeg je ook letters toe, (zie kader), dan is dit digitaal gezien de moeilijkste methode om te kraken.

• Juridisch sterker

Een interessant weetje: in veel rechtsgebieden val je met een toegangscode onder het zwijgrecht. De politie mag je vaak niet dwingen je code af te staan. Je vinger op een scanner leggen kan in sommige situaties wel als dwangmiddel worden ingezet.

Pincode of wachtwoord: de nadelen

• Afkijken

Iemand die in de trein over je schouder meekijkt, heeft je pincode zo gezien. Ook vette vingers op het scherm kunnen je patroon verraden.

• Gemak

Tachtig keer per dag een lange code intikken gaat vervelen. Mensen kiezen daardoor vaak voor een te simpele code, en dat maakt het juist onveilig.

©ID.nl

2. Lekker snel (maar niet altijd even veilig): vingerafdrukscanner

De vingerafdrukscanner is mateloos populair vanwege het enorme gebruiksgemak: in één soepele beweging pak je je telefoon en ben je vrijwel direct binnen. Toch is het belangrijk om te weten dat de ene scanner de andere niet is en dat dit systeem zowel sterke als zwakke punten heeft.

Vingerafdrukscanner: de voordelen

• Snelheid

Het is vaak de snelste manier om je telefoon te openen, zeker als de scanner in de aan-knop verwerkt zit.

• Betrouwbaarheid (bij de juiste techniek)

Heb je een toestel met een fysieke scanner (achterop/zijkant) of een moderne ultrasone scanner (zoals in de Samsung S-serie)? Dan is de beveiliging uitstekend. Ultrasone scanners maken een 3D-map van je vinger en zijn zeer moeilijk te foppen.

Vingerafdrukscanner: de nadelen

• Natte vingers en pleisters

Heb je natte handen? Dan weigeren veel scanners dienst. Ook met een pleister om je vinger herkent de telefoon je niet. Tip: zorg daarom dat je vingerafdrukken van allebei je handen opslaat.

• Ongewenste toegang

Een klein (maar reëel) risico is dat iemand toegang krijgt terwijl je slaapt of bewusteloos bent, door voorzichtig je vinger op de scanner te leggen.

• Onveilige optische scanners

Veel budget-telefoons hebben een 'optische scanner' onder het scherm. Deze maakt een 2D-foto van je vinger. Dit is minder veilig en makkelijker te foppen dan de ultrasone varianten.

©ID.nl

Gezichtsherkenning: gemak of schijnveiligheid?

Telefoon ontgrendelen door ernaar te kijken voelt als magie. Maar pas op: hier zit de grootste valkuil voor consumenten.

Gezichtsherkenning: de voordelen

• Ultiem gemak

Je hoeft niets aan te raken. Kijken is openen. Ideaal als je bijvoorbeeld handschoenen draagt in de winter.

• Extreem veilig (alleen bij 3D)

Heb je een iPhone (FaceID) of een dure Android met 3D-sensoren? Dan worden er duizenden onzichtbare puntjes op je gezicht geprojecteerd om diepte te meten. Dit is amper te misleiden.

Gezichtsherkenning: de nadelen

• Schijnveiligheid (bij 2D)

Veel goedkopere Android-telefoons gebruiken simpelweg de selfiecamera (2D-herkenning). Dit is niet veilig. Soms is een foto van jou (van Facebook of Instagram) al genoeg om in te breken. Gebruik dit type gezichtsherkenning zeker nooit voor je bank-app.

• Toegang tijdens slaap

Als je niet oplet, kan iemand je telefoon voor je gezicht houden terwijl je slaapt om hem te ontgrendelen. Tip: Zet in de instellingen altijd de optie "Aandacht vereist" of "Ogen open" aan. Dan werkt het alleen als je echt naar het scherm kijkt.

Vingerafdruk, pincode of gezichtsherkenning: wat is het best?

Wat de slimste keuze is, hangt volledig af van je toestel. Heb je een iPhone of een high-end Android-telefoon met 3D-scan? Dan kun je gerust gebruikmaken van gezichtsherkenning; dat is niet alleen snel en makkelijk, maar ook veilig. Bezit je echter een middenklasse- of budgettoestel, kies dan liever voor de vingerafdrukscanner. De gezichtsherkenning op deze modellen is namelijk vaak onveilig.

Vergeet ook de basis niet: zorg altijd voor een sterke toegangscode (liefst alfanumeriek of langer dan vier cijfers) als back-up. Start je telefoon bovendien af en toe opnieuw op. Hierdoor wordt de biometrische beveiliging tijdelijk uitgeschakeld, waardoor je telefoon op zijn veiligst is.

📱Ook interessant: Help! Ik ben het wachtwoord van mijn Apple ID vergeten