Sinds de eerste wifi-standaard uit 1997 is wifi voorzien van versleuteling, zodat het draadloze verkeer niet afgeluisterd kan worden. Oorspronkelijk werd de beveiliging wep gebruikt die vervolgens vervangen werd door wpa en wpa2. Sinds kort bestaat ook wpa3 als opvolger. Wat is er verbeterd?

In 2003 werd het onveilige en gekraakte wep (Wired Equivalent Privacy) vervangen door tussenoplossing wpa (Wi-Fi Protected Access), en in 2004 werd de echte opvolger van wep vastgesteld in de vorm van wpa2. Lange tijd leek wpa2 veilig te zijn, maar in 2017 bleek met de onthulling van KRACK (Key Reinstallation Attack) dat wpa2 niet langer gegarandeerd veilig meer is.

Het is na veertien jaar de hoogste tijd voor een bijgewerkte beveiliging en die is er in de vorm van wpa3. Net als bij voorganger wpa2 wordt er bij wpa3 onderscheid gemaakt tussen een personal- en enterprise-variant. In wpa3-enterprise is weinig veranderd ten opzichte van wpa2-enterprise, al zijn de richtlijnen om de beveiliging goed te implementeren strikter geworden. Wel is er een extra sterke optionele 192bit-versleuteling toegevoegd voor instellingen of ondernemingen met hoge veiligheidseisen zoals de overheid of defensie.

Thuis zul je doorgaans gebruikmaken van de personal-variant van wpa waarin je een wachtwoord gebruikt om toegang te krijgen tot een netwerk. Juist die personal-variant is met wpa3 een stuk veiliger geworden.

WPA3-encryptie

Wep is gebaseerd op 64- of 128bit-rc4-versleuteling met een vaste sleutel. Dat zorgde ervoor dat wep eenvoudig bleek te kraken. Stoplap wpa gebruikt dezelfde rc4-versleuteling, maar in combinatie met Temporal Key Integrity Protocol (TKIP) zodat dynamische sleutels gebruikt worden. Het gebruik van dezelfde rc4-versleuteling als basis zorgde ervoor dat apparatuur met ondersteuning voor wep eenvoudig bijgewerkt kon worden naar het veiligere wpa.

De echte oplossing was wpa2, dat gebruikmaakt van CCMP (Counter Mode CBC-MAC Protocol) op basis van betere 128bit-aes-versleuteling. De beveiliging van wpa2 werkt op basis van de zogenoemde pre-shared key (psk) oftewel het wifi-wachtwoord. De sleutel zelf wordt niet in eenvoudig leesbare tekst door de lucht gegooid. Op basis van een ‘four-way handshake’ bewijzen client en accesspoint door middel van versleutelde berichten aan elkaar dat ze op basis van dezelfde psk werken. Wanneer dat bewezen is, wordt er een daadwerkelijke encryptiesleutel uitgewisseld.

Sinds 2006 is wpa2 een verplicht onderdeel van nieuwe apparatuur. De kwetsbaarheid van wpa2 zit hem in de psk die in de four-way handshake als basis voor een deel van de communicatie gebruikt wordt. Die communicatie kan worden opgenomen en zo offline gekraakt worden om toegang tot het netwerk te krijgen. Hierbij kan een client van het netwerk afgegooid worden zodat de four-way handshake opnieuw wordt uitgevoerd.

©PXimport

De verbetering van wpa3 zit hem in de manier waarop de encryptiesleutel wordt uitgewisseld. Wpa3 is net als wpa2 gebaseerd op aes-versleuteling, maar maakt gebruik van Simultaneous Authentication of Equals (SAE) dat de pre-shared key vervangt. SAE gebruikt iets dat Dragonfly heet om de encryptiesleutel tussen client en netwerk uit te wisselen. Het wifi-wachtwoord wordt hierbij gebruikt om voor iedere nieuwe client een unieke sleutel, de Pairwise Master Key (PMK), uit te wisselen die vervolgens als basis voor de encryptie wordt gebruikt.

Vervolgens wordt net als bij wpa2 de four-way handshake gebruikt. Zelfs als het wifi-wachtwoord uitlekt, is het niet mogelijk om de unieke sleutel te achterhalen en de encryptie te breken. Het is ook niet langer mogelijk om de four-way handshake op te nemen om deze offline te kraken.

Overgangsperiode

Maar als je router of accesspoint geschikt is voor wpa3, betekent dat niet dat al je clients ook met wpa3 kunnen omgaan. Een router of accesspoint met ondersteuning voor wpa3 krijgt daarom een WPA3-Personal Transition Mode. Hierbij wordt voor apparaten die dat ondersteunen verplicht wpa3 gebruikt, terwijl voor oudere apparaten wpa2-personal beschikbaar blijft. Wpa3 en wpa2 kunnen zo door elkaar gebruikt worden waarbij ook hetzelfde wifi-wachtwoord gebruikt wordt.

Er wordt wel aangeraden om de Transition Mode zodra het kan uit te schakelen en enkel ondersteuning voor wpa3 in te schakelen. Overigens is wpa2 ook direct de enige alternatieve beveiliging die toegestaan wordt, het normale wpa wordt dus niet langer ondersteund.

Easy Connect

Wifi heeft in de vorm van wps een manier om apparaten eenvoudig toe te voegen aan een beveiligd netwerk zonder dat de beveiligingssleutel hoeft te worden ingetikt. Voor het koppelen via wps volstaat het indrukken van knopjes of een pincode. Helaas is wps ook niet veilig en kun je de ondersteuning beter uitschakelen op je router of accesspoint. Met Easy Connect voegt de WiFi Alliance een nieuwe methode toe aan wifi waarmee apparaten zonder beveiligingssleutel met het netwerk verbonden kunnen worden.

Zo kan een apparaat toegevoegd worden via het scannen van een qr-code met een smartphone. Via een beveiligde verbinding worden vervolgens de gegevens van het netwerk uitgewisseld. Als alternatief voor de qr-code kan ook een code worden ingetikt. Hoewel het tegelijkertijd met wpa3 is aangekondigd, is Easy Connect geen onderdeel van wpa3, en kan het ook geïmplementeerd worden in combinatie met wpa2.

Hoewel officieel ook geen onderdeel van wpa3, worden open netwerken in de toekomst onder de naam Wi-Fi Enhanced Open beter beveiligd. In de basis komt het erop neer dat wanneer een gebruiker met een open netwerk zonder wachtwoord verbinding maakt, er toch versleuteling wordt gebruikt. Zo kan het draadloze verkeer dat door de lucht gaat niet langer afgeluisterd worden. Een kanttekening is wel op zijn plaats: hoewel iedere vorm van beveiliging natuurlijk is meegenomen, beschermt Enhanced Open je uiteraard niet tegen valse accesspoints.

De toekomst

Ondersteuning vanuit draadloze routers of accesspoints is één ding, ook de clients moeten om kunnen gaan met wpa3. Moderne draadloze netwerken zullen in het begin zowel wpa2 als wpa3 door elkaar heen gebruiken en vermoedelijk zal het minimaal een paar jaar duren voordat wpa2 in de praktijk niet meer gebruikt wordt.

Ook zal er enige tijd verwarring zijn over welke beveiligingsmethoden precies ondersteund worden, omdat wpa3, Easy Connect en Wi-Fi Enhanced Open drie verschillende certificeringsprogramma’s zijn. Een router met wpa3 ondersteunt dus niet zonder meer Easy Connect of Wi-Fi Enhanced Open. Je moet dus goed opletten of je nieuwe router of accesspoint daadwerkelijk alle beveiligingsmethodes ondersteunt die je wilt hebben.

Black Friday, Sinterklaas en kerst: juist nu zoeken we online massaal naar cadeaus en goede deals. Criminelen liften daarop mee. Door de snelle ontwikkeling van AI lijken nepwebwinkels, bezorgingsmails en misleidende aanbiedingen overtuigender dan ooit. Dit kun je doen om veilig te blijven.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bitdefender

Hoe criminelen inspelen op het feestdagenseizoen

In deze weken draait veel om gemak en tempo. Dat geeft cybercriminelen speelruimte. Ze bouwen webshops die nauwelijks te onderscheiden zijn van echte winkelketens en sturen meldingen over betalingen of zendingen die eruitzien alsof ze direct van een pakketdienst komen. Dankzij AI zijn die berichten foutloos, strak vormgegeven en arriveren ze precies op het moment waarop jij druk bent met bestellen.

Dit kun je zelf doen

Veilig shoppen heb je voor een groot deel zelf in de hand. Met een paar simpele checks kom je al een heel eind.

❗Kijk naar het webadres en let op namen die nét anders gespeld zijn of vreemde toevoegingen bevatten. Goed om te weten: een slotje en https betekenen alleen dat de verbinding versleuteld is, niet dat de winkel betrouwbaar is.
❗Staan er keurmerken op de site, bijvoorbeeld van Thuiswinkel Waarborg of Webshop Keurmerk? Klik daar dan op. Als ze echt zijn, word je doorgeleid naar de site van het keurmerk en zie je het certificaat dat aan de webwinkel is afgegeven.
❗Heb je je bestelling geplaatst en is het tijd om te betalen? Doe dat dan bij voorkeur via iDEAL of een creditcard met kopersbescherming, zodat je bij problemen sterker staat. Ontvang je een link in een mail of sms die verwijst naar een betaalpagina of inlogscherm? Ga dan zelf naar de website via je browser of de officiële app. Zo voorkom je dat je ongemerkt op een nagemaakte site terechtkomt.

©ID.nl

Het kan altijd veiliger

Met de hierboven beschreven checks kun je al veel problemen voorkomen, maar dan nog kan het fout gaan. Bitdefender helpt door juist op de momenten waarop je zelf iets over het hoofd kunt zien mee te kijken.

Twijfels? Meteen scannen met Scamio

Wanneer je twijfelt over een link, QR-code of bericht kan Scamio uitkomst bieden, een gratis tool van Bitdefender. Je plakt een link of tekst in de chat of uploadt een screenshot van een mail of bericht. Scamio analyseert de inhoud en geeft een beoordeling in drie kleuren: rood (onveilig), oranje (verdacht) of groen (geen risico gevonden).

Je hebt alleen een Bitdefender-account nodig. Daarna kun je Scamio gebruiken via de web-app, WhatsApp, Facebook Messenger of Discord. Op de achtergrond vergelijkt de tool links met bekende scam-databases, analyseert hij de opbouw van websites en ontleedt hij QR-codes voordat jij ze hoeft te scannen. Dankzij zelflerende algoritmes blijft Scamio actueel, ook wanneer criminelen nieuwe trucs inzetten.

Zo beschermt Bitdefender je tijdens het shoppen

Naast Scamio biedt Bitdefender Premium Security een breed pakket aan bescherming. Het beveiligt Windows-, macOS-, Android- en iOS-apparaten tegen virussen, malware, ransomware en cryptomining. De e-mailbeveiliging herkent misleidende berichten en houdt verdachte bijlagen tegen. Functies voor het opsporen van oplichting signaleren gedrag dat past bij fraude, zoals nagemaakte betaalpagina's of nepaanbiedingen.

Scam Copilot kijkt realtime mee terwijl je shopt en waarschuwt wanneer een website, aanbieding of link niet klopt. Voor privacy biedt Premium Security een Password Manager, onbeperkt VPN-verkeer en een advertentieblokker met anti-tracker. Voor je identiteit monitort Bitdefender datalekken en laat het direct weten wanneer jouw gegevens opduiken.

©Bitdefender

Fijne – veilige! – feestdagen

Met een paar kleine handelingen kun je er zelf al voor zorgen dat je zo veilig mogelijk online shopt. Bitdefender voegt daar een slimme laag aan toe die zich aanpast aan de nieuwste trucs van criminelen. Zo blijf je zorgeloos shoppen, van de eerste Black Friday-deal totdat het laatste cadeau onder de boom ligt!

Voor veel mensen is hun e-mailprogramma nog altijd het belangrijkste digitale hulpmiddel, maar lang niet iedereen haalt alles eruit. En dat kost tijd. Veel handmatig terugkerende taken kun je automatiseren. Of het nu gaat om het sorteren van berichten, het opstellen van standaardantwoorden of het plannen van verzendtijden: over al deze opties beschikt jouw mailprogramma al.

Misschien vind je dit ook interessant: 10 e-mailhacks: van overvolle inbox naar opgeruimd staat netjes

Een overvolle inbox leidt niet alleen tot stress, maar kost ook veel tijd bij het zoeken naar belangrijke berichten. Door slimme filters in te stellen, komt daar verandering in. Filters zorgen ervoor dat binnenkomende e-mails automatisch worden gesorteerd, gelabeld of doorgestuurd op basis van door jou bepaalde criteria.

In Gmail vind je deze functie via het tandwielpictogram rechtsboven. Klik op het radertje voor instellingen en daarna op Alle instellingen bekijken. Ga vervolgens naar het tabblad Filters en geblokkeerde adressen. Kies voor Nieuw filter maken.

In Outlook vind je vergelijkbare mogelijkheden via het menu met het radertje en het tabblad E-mail. Klik op Regels en dan op Nieuwe regel toevoegen. In Apple Mail ga je naar Mail in de menubalk, kies je voor Instellingen en klik je op het tabblad Regels.

Opgeruimd staat netjes

Het instellen van een effectieve filter begint met het bepalen van je specifieke behoeften. Wil je bijvoorbeeld alle berichten van je team in een aparte map verzamelen? Stel dan een filter in dat zoekt naar e-mailadressen met het domein van je bedrijf en deze automatisch verplaatst naar een speciale teammap.

Voor frequente nieuwsbrieven kun je een filter maken dat alle e-mails met 'nieuwsbrief' in de onderwerpregel naar een toegewezen map verplaatst. Een praktische toepassing is het automatisch labelen van e-mails waarin bepaalde projectcodes voorkomen. Als je bijvoorbeeld werkt aan 'Project Phoenix', kun je een filter instellen dat alle e-mails met deze term in het onderwerp of de inhoud voorziet van een specifiek label of verplaatst naar de projectmap. Experimenteer met verschillende filtercriteria om te ontdekken welke combinatie het beste werkt voor jouw specifieke workflow.

Handtekeningen

Handtekeningen doen meer dan alleen contactgegevens weergeven; ze kunnen dynamische informatie bevatten die automatisch wordt aangepast op basis van de ontvanger of het tijdstip. In Outlook ga je naar Bestand / Opties / E-mail / Handtekeningen om geavanceerde handtekeningen te maken. Gmail-gebruikers vinden deze functie onder Instellingen / Algemeen / Handtekening. Apple Mail biedt handtekeningopties via Mail / Instellingen / Handtekeningen.

Een fijne functie is het gebruik van voorwaardelijke handtekeningen. In Outlook kun je bijvoorbeeld verschillende handtekeningen maken en deze koppelen aan specifieke e-mailaccounts of zelfs aan bepaalde ontvangers. Zo kun je een formele handtekening gebruiken voor externe communicatie en een informelere voor interne berichten. De variabelen in Outlook (zoals %Company% of %Phone%) worden automatisch gevuld met informatie uit je profiel, wat zorgt voor consistentie en tijdsbesparing bij het onderhouden van je contactinformatie.

Overweeg om html-elementen toe te voegen aan je handtekening voor een professionelere uitstraling. Voeg bijvoorbeeld een gepersonaliseerde afspraaklink toe die rechtstreeks naar je agenda verwijst, zodat ontvangers met één klik een vergadering kunnen plannen. Of integreer een dynamische banner die je nieuwste producten of diensten promoot. Ook kun je informatieve links naar veelgestelde vragen of kennisartikelen opnemen, wat het aantal routinevragen in je inbox kan verminderen. Zorg er wel voor dat je handtekening niet te groot of afleidend wordt – houd het professioneel en functioneel.

Uitgestelde verzending

Het timen van e-mails kan heel belangrijk zijn voor de effectiviteit ervan. De functie voor uitgestelde verzending stelt je in staat om e-mails voor te bereiden wanneer het jou uitkomt, maar ze te laten bezorgen op een ander moment. In Gmail activeer je deze functie tijdens het opstellen van een bericht door op het kleine driehoekje naast de knop Verzenden te klikken en Verzenden plannen te selecteren. Vervolgens kun je een specifieke datum en tijd kiezen of een van de voorgestelde tijdstippen selecteren.

Outlook-gebruikers kunnen een vergelijkbare functie vinden in het Opties-tabblad tijdens het opstellen van een e-mail. Klik op Verzenden plannen en specificeer wanneer het bericht moet worden verzonden. In Apple Mail klik je ook op het pijltje naast de verzendknop, en vervolgens op Stuur later. Het inplannen van mails is meer dan alleen een technische truc; het is een strategisch communicatiemiddel.

E-mailsjablonen

Het herhaaldelijk typen van vergelijkbare e-mails is een verborgen productiviteitsdief. E-mailsjablonen bieden een elegante oplossing voor dit probleem. In Gmail kun je sjablonen instellen door eerst Geavanceerde instellingen te activeren. Ga naar Instellingen / Geavanceerd en schakel Templates in. Tijdens het opstellen van een e-mail kun je nu via de drie puntjes rechtsonder kiezen voor Templates / Concept opslaan als sjabloon. Bij toekomstig gebruik selecteer je simpelweg het gewenste sjabloon via hetzelfde menu.

Outlook-gebruikers kunnen sjablonen maken door een nieuwe mail te openen, naar Invoegen / Apps / Mijn sjablonen te gaan en op + Sjabloon te klikken. In Apple Mail kun je werken met tekstfragmenten via de ingebouwde tekstvervanging van macOS. Ga naar Systeeminstellingen / Toetsenbord / Tekst en voeg daar je veelgebruikte tekstfragmenten toe met bijbehorende snelkoppelingen.

Herinneringen

Een van de meest onderschatte functies in e-mailprogramma's is de mogelijkheid om automatische herinneringen in te stellen voor berichten waarop je een antwoord verwacht. In Outlook kun je een bericht markeren voor opvolging door op de Opvolgen-vlag te klikken in een geopend bericht. Door met de rechtermuisknop op deze vlag te klikken, kun je een specifieke herinneringsdatum instellen en zelfs aangeven dat je een herinnering wilt ontvangen als je geen antwoord hebt gekregen.

Gmail-gebruikers kunnen de Snooze-functie inzetten om berichten tijdelijk te verbergen en op een later tijdstip weer te laten verschijnen. Klik met de rechtermuisknop op een bericht en selecteer Snoozen. Vervolgens kun je kiezen wanneer het bericht weer in je inbox moet verschijnen.

Voor Apple Mail-gebruikers biedt de ingebouwde Herinnering-functie vergelijkbare mogelijkheden. Selecteer een bericht, klik rechts en kies Herinnering. Vervolgens kun je aangeven wanneer je aan dit bericht herinnerd wilt worden.

Productiever

De functies die we in dit artikel hebben besproken, vormen slechts het topje van de ijsberg als het gaat om de verborgen mogelijkheden van je e-mailprogramma. Door filters en regels in te stellen, creëer je een inbox die automatisch sorteert en prioriteiten stelt. Slimme handtekeningen zorgen voor consistente, professionele communicatie, terwijl uitgestelde verzending garandeert dat je berichten op het optimale moment aankomen.

Met sjablonen elimineer je het repetitieve typewerk en dankzij geautomatiseerde follow-ups blijft geen enkele belangrijke e-mail onbeantwoord. Deze functies werken samen om je dagelijkse e-mailroutine drastisch te versnellen en je communicatie te professionaliseren. Door nu tijd te investeren in het ontdekken en instellen van deze verborgen e-mailkrachten, win je in de toekomst uren aan productieve tijd terug. Die tijd kun je besteden aan echt waardevol werk in plaats van aan het beheren van je inbox.