Heb je het gevoel dat je netwerk of internetverbinding niet echt lekker loopt? Vaak heeft dit te maken met programma’s die te gulzig de bandbreedte opvreten. De tool NetBalancer helpt om zulke veelvraten op te sporen. Daarnaast kun je actief ingrijpen om de beschikbare bandbreedte beter te verdelen.

Snoept je downloadprogramma te veel bandbreedte weg, zodat het internetten irritant sloom gaat? Of ben je verontrust door het feit dat de lampjes van je router of switch ontzettend hard flikkeren en dus heel wat netwerkverkeer verraden, terwijl je geen flauw benul hebt wat er eigenlijk gaande is? Zelfs op een breedbandverbinding kan de snelheid drastisch teruglopen als je bijvoorbeeld torrents downloadt en tegelijk games speelt. De oplossing bestaat eruit dat je het netwerkverkeer monitort en tegelijk regelt hoeveel toepassingen of services naar binnen en buiten laten gaan. De naam van de app NetBalancer is goed gekozen, want met dit programma breng je de beschikbare bandbreedte beter in balans.

Ups en downs

Op www.seriousbit.com vind je de gratis en de betaalde pro-versie. Start en volg de setup-wizard. Tijdens de installatie krijg je de vraag om twee drivers te installeren. Dat moet je toestaan. Je kunt daarna NetBalancer opstarten via de snelkoppeling op het bureaublad of via het pictogram in het systeemvak. In het hoofdvenster zie je aan de linkerkant alle programma’s en processen die op dat moment actief zijn in het systeem.

Door op een kolomtitel te klikken, sorteer je de gegevens volgens dit criterium. Zo zie je welke programma’s gegevens momenteel downloaden (Down/s) en uploaden (Up/s). Tegelijk lees je de snelheden waarmee dit gebeurt. Aan de rechterkant lees je hoeveel deze programma’s ondertussen hebben gedownload (Downloaded) en geüpload (Uploaded). Je leest ook het aantal connecties dat het programma heeft opgezet via internet.

©PXimport

Verkeersgrafiek

Onderaan in de grafiek krijg je een overzicht van de totale uploads en downloads die je systeem uitvoert in de Traffic Chart. Als je met de muisaanwijzer over de grafiek gaat, lees je welke applicaties of services veel verkeer genereren en op die manier heb je meteen een historisch overzicht. Om die grafiek uit beeld te halen, klik je op het grafiekpictogram in de zijbalk. In deze balk zie je ook een klein bliksemicoontje, hiermee open je Connections. Je komt er ook met Window / Connections. Selecteer eerst een programma en open de Connections. Op iedere verbinding kun je met de rechtermuisknop een aantal acties uitvoeren. Zo kun je bijvoorbeeld de connectie pingen.

Pingen is een soort test om te zien of er wel degelijk verbinding is met een andere computer. Op dezelfde manier kun ook je een trace-opdracht laten uitvoeren. Hiermee volg je de weg van jouw computer naar de server, langs alle tussenstappen die hij onderweg tegenkomt, tot het einddoel. Op deze manier kom je te weten of het probleem bij jouw internetprovider, jouw router of ergens anders in de knooppunten ligt. En met wat geluk kun je zelfs achterhalen waar de bewuste probleemcomputer zich ongeveer bevindt.

©PXimport

Alleen wifi, alleen ethernet

Standaard wordt het verkeer van alle netwerkadapters in kaart gebracht, maar je kunt hier ook aangeven dat je alleen geïnteresseerd bent in één bepaalde netwerkadapter. Bovenaan staat het keuzevak ingesteld op All Netwerk Adapters. Door op het kleine zwarte pijltje te klikken, volg je een bepaalde netwerkadapter. Zo kun je bijvoorbeeld ervoor kiezen om alleen de draadloze adapter of alleen de ethernetadapter te monitoren.

©PXimport

Prioriteiten

Met NetBalancer kun je ingrijpen in het netwerkverkeer van bepaalde programma’s en processen. Je kunt ze stopzetten (Block), toelaten (Ignore) en net als in het wegverkeer is het mogelijk om voorrangsregels vast te leggen. In de gratis versie regel je verdeling van de bandbreedte volgens drie prioriteiten: High Priority, Normal Priority en Low Priority. Bovendien mag je dan maximaal vijf simultane prioriteitswijzigingen ingeven. Wil je het verkeer toch nog verfijnder regelen, dan heb je de betaalde versie nodig, die kost 49 dollar.

Klik met de rechtermuisknop op de naam van het proces of programma en dan kies je bij Download Priority of Upload Priority de instellingen: Low,Normal, High, Limit …, Block of Ignore. Genegeerde processen werken zonder enig beheer van NetBalancer. Stel dat je het download-enthousiasme van een bepaald programma wilt temperen, dan wijzig je de Dowload Priority in Low. Je zult merken dat de prioriteit van het programma ook wordt aangepast in het overzicht van NetBalancer onder de kolom Priority. Het is ook mogelijk een specifieke limiet in te stellen voor downloads en uploads, door aan te geven hoeveel KB per seconde er maximaal is toegelaten voor deze verbinding.

©PXimport

Relatieve verschillen

Als je een programma een lage prioriteit toekent, kan het toch zijn dat dit programma de volledige bandbreedte krijgt, omdat er geen programma met een hogere prioriteit actief is. Alleen wanneer een programma met een hogere prioriteit om bandbreedte of snelheid vraagt, zal het programma met een lagere prioriteit voorrang verlenen. Het gaat dus om relatieve verschillen. Via het menu Edit , Level Severity bepaal je hoe groot de prioriteitsverschillen zijn tussen Low Priority Speed, Normal Priority Speed en High Priority Speed. Als je de schuifregelaar naar rechts beweegt, zullen de verschillen groter worden.

©PXimport

Settings

Bekijk zeker ook eens de instellingen. Via Edit, Settings kom je bij enkele interessante instellingen. In het tabblad UI Settings kun je de eenheid aanpassen die wordt gebruikt om het netwerkverkeer weer te geven. Lees je liever KB of MB, Byte of Bit? In het tabblad Traffic kun je instellen dat NetBalancer pas de voorrangsregels zal toepassen wanneer een bepaalde bandbreedte is bereikt. Zet een vinkje bij Balance netwerk only when en dan geef je een bijvoorbeeld 80% van totale bandbreedte. Je kunt de periode instellen waarna de bandbreedte opnieuw berekend moet worden met Set bandwith speed every x minutes. Daaronder in het vak Limit all system trafic kun je het globale netwerkverkeer beperken, zowel op het vlak van downloads als uploads.

©PXimport

Regels

NetBalancer ondersteunt regels: een meer geavanceerde manier om met prioriteiten en limieten om te gaan. Daarvoor klik je in de linkerbalk op de rode R van Rules. In het begin staat er nog geen enkele regel, maar door op het plusteken te klikken, kun je aan zo’n regel beginnen.

Nog handiger zijn de verschillende kant-en-klare sjablonen voor regels. Zo kun je zonder moeite het verkeer naar een bepaalde game-map op de harde schijf prioriteit geven, of de prioriteiten vastleggen die alleen tijdens de werkdagen gelden, terwijl in het weekend de teugels van het netwerkverkeersbeleid wat losser mogen. Het voordeel van regels is dat ze een tijdpaneel hebben waar je de uren, de dag van de week en/of maand kunt selecteren om de juiste prioriteit voor dat verkeer in te stellen. Zo is het mogelijk om twee verschillende regels met andere instellingen te maken voor verschillende tijdsperioden van de dag.

©PXimport

Word de held van je (klein)kinderen door hen te verrassen met een uniek, zelfgemaakt verhalenboek. Laat hen zelf de grote lijnen van het verhaal bedenken en zie hoe je dankzij Storybook in een handomdraai een prachtig digitaal boekje creëert, compleet met een mooie cover en bijpassende illustraties.

Stap 1: De prompt

Storybook draait op de Gemini AI-chatbot van Google. De functie is gloednieuw en op dit moment alleen te gebruiken via het web, niet via de Gemini-apps voor Android of iPhone. Het goede nieuws: Storybook is helemaal gratis. Je hoeft dus geen betaald abonnement te nemen om het uit te proberen. Wel moet je ingelogd zijn met je Google-account. Surf vervolgens naar: https://gemini.google.com/gem/storybook

Net als bij andere generatieve AI-tools start je met een tekstopdracht, de zogeheten prompt. In een paar zinnen beschrijf je het onderwerp. Of je kiest voor een uitgebreidere instructie, bijvoorbeeld: "Kun je een verhaal maken dat aan een kind uitlegt hoe het leven van een vlinder eruitziet?"

Stap 2: Prentenboek van 10 pagina's

Boven het tekstvak vind je alvast enkele inspirerende voorbeelden van recente prompts, compleet met het bijbehorende verhaal. Denk aan: 'Mijn kind van 7 wil niet logeren bij oma. Maak een Storybook om haar te helpen hiermee om te gaan.' Je kunt je eigen prompt typen, maar ook inspreken: klik op het microfoontje, geef Gemini toegang tot je microfoon en vertel je opdracht. Enkele seconden later verschijnt het prentenboek op het scherm. Elk boek telt tien pagina's, inclusief een prachtige omslag én een door Gemini bedachte titel. Met iedere klik blader je door het verhaal. De tekst is verzorgd opgemaakt en de illustraties zijn verrassend sfeervol. Wij waren aangenaam verrast door de kwaliteit.

Stap 3: Lezen of luisteren

Je kunt het verhaal natuurlijk gewoon lezen, maar Storybook heeft nog een extra troef: een ingebouwde voorleesfunctie. Daarbij kun je kiezen om alleen de huidige pagina te beluisteren of om vanaf de eerste pagina te beginnen. De hoogte van de stem is instelbaar, zodat je een toon kunt kiezen die het best bij het verhaal of de luisteraar past. En het plezier stopt daar niet: via de Deel-knop krijg je een unieke link naar jouw persoonlijke Storybook. Die kun je eenvoudig doorsturen naar familie, vrienden of de kinderen zelf, zodat ze het boekje op hun eigen toestel kunnen bekijken en beluisteren. Bovendien kun je het boekje ook downloaden als pdf. Wil je dat je kind ook offline kan bladeren, dan kun je het dus voor hem of haar printen.

Gourmetten is misschien wel dé nationale volkssport tijdens de feestdagen. Maar hoe leuk de avond ook is, de ochtend erna is vaak minder feestelijk. Die doordringende vetlucht die in je gordijnen, bank en kleding is getrokken, ben je liever kwijt dan rijk. Met deze tien tips – verdeeld over wat je eet en wat je doet – blijft je huis een stuk frisser!

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

Ingrediënten & materialen

De meeste stank ontstaat niet door het gourmetstel zelf, maar door wat we erop leggen. Verbrande boter, karamelliserende suikers en spetterend vet zijn de grote boosdoeners. Met een paar slimme aanpassingen aan je boodschappenlijstje ben je de rookwolken voor.

Tip 1: Investeer in hittebestendige olie

De fout die bijna iedereen maakt: bakken in roomboter of standaard olijfolie. Deze vetten verbranden snel bij de hoge temperaturen van het gourmetten, wat zorgt voor die zware, scherpe walm. Kijk in de supermarkt eens schuin boven de olijfolie; daar vind je rijstolie of arachideolie. Deze oliesoorten hebben een veel hoger rookpunt en blijven stabiel als ze heet worden. Wil je het jezelf helemaal makkelijk maken? Koop dan een bakspray. Daarmee nevel je de pannetjes of de plaat licht in, waardoor je nooit te veel gebruikt en het vet niet onnodig staat te walmen.

Tip 2: Laat de kant-en-klare marinades staan

Die voorgemarineerde schotels uit de supermarkt zijn makkelijk, maar funest voor de luchtkwaliteit. De marinades zitten namelijk vaak vol suiker en water. Zodra dat de hete pan raakt, verbrandt de suiker en verdampt het vocht, met veel rook tot gevolg. Je kunt beter ongemarineerd vlees of vis kopen. Wil je toch smaak? Gebruik dan een dry rub (een droog kruidenmengsel) om het vlees vooraf te kruiden. Als je echt van sausjes houdt, kun je die beter koud op je bord toevoegen dan warm in het pannetje.

Tip 3: Kies voor 'droger' vlees en meer groente

Hoe meer vet er in het vlees zit, hoe meer het spettert en rookt. Hamburgers, worstjes en speklapjes zijn in feite kleine rookbommen. Kies liever voor magere opties zoals biefstuk, kipfilet, kalkoen of witvis. Daarnaast kun je de geuroverlast flink beperken door de verhouding vlees/groente om te draaien. Plakjes courgette, paprika, champignons en aubergine bakken vrijwel geurloos. Met een goede mandolineof groentesnijder maak je in een handomdraai dunne plakjes die snel gaar zijn, waardoor je minder lang hoeft te bakken.

Tip 4: Vervang die oude, bekraste pannetjes

Kijk voordat je begint eens kritisch naar je huidige gourmetstel. Zitten de pannetjes vol krassen en is de antiaanbaklaag versleten? Dan koekt je eten sneller aan, wat zorgt voor verbrandingsluchtjes die je de dag erna nog ruikt. Het is vaak helemaal niet nodig om een compleet nieuw apparaat te kopen; veel fabrikanten verkopen losse pannetjes of nieuwe bakplaten. Voor een paar tientjes bak je weer op een glad oppervlak, heb je minder olie nodig en ben je niet de hele avond bezig aangekoekte resten weg te schrapen.

Tip 5: Gebruik een gourmetstel met keramische coating

Ben je toch toe aan een heel nieuw apparaat? Let dan goed op de coating. Tegenwoordig zijn er gourmetstellen met een keramische bakplaat. Deze kunnen vaak hogere temperaturen aan zonder dat de laag beschadigt en ze zijn veel makkelijker schoon te maken.

Zo ga je de strijd aan met de luchtjes in huis

Zelfs met de beste ingrediënten ontkom je niet aan enige baklucht. Gelukkig zijn er genoeg manieren om te voorkomen dat die geur permanent blijft hangen.

Tip 6: Zet een aromadiffuser aan

Een geurkaars maskeert de lucht vaak alleen maar, waardoor je een weeïge mengeling krijgt van lavendel en hamburger. Een betere optie is een elektrische aromadiffuser (ook wel vernevelaar genoemd). Dit apparaat verspreidt via koude waterdamp een constante, frisse geur naar keuze door de kamer, zonder dat er verbranding aan te pas komt. Kies voor essentiële oliën die bekend staan om hun verfrissende werking, zoals citroengras, eucalyptus of dennen. De waterdamp helpt bovendien meteen tegen de droge lucht in huis als de verwarming hoog staat.

Tip 7: Laat de luchtreiniger draaien

Misschien heb je er al eentje staan, en anders is dit het moment: de luchtreiniger. Let er bij aanschaf op dat het apparaat een koolstoffilter heeft, want alleen HEPA is niet genoeg voor kookluchtjes. Een koolstoffilter absorbeert gassen en geuren. Zet het apparaat niet pas aan als je naar bed gaat, maar laat hem al draaien zodra het gourmetstel aangaat. Heb je een modern exemplaar met een app? Zet hem dan alvast op de hoogste stand voordat de eerste walm ontstaat.

Tip 8: Ventileer flink

Ramen openzetten klinkt logisch, maar doe het wel slim. Eén raampje op een kier doet weinig. Je hebt trek nodig. Zet aan weerszijden van de woning een raam of rooster open zodat de luchtstroom de damp direct meeneemt. Vind je het te koud worden? Zet de verwarming gerust tijdelijk wat hoger; de kosten daarvan wegen niet op tegen de stomerijkosten van je gordijnen. Plaats eventueel een simpele tafelventilator in de buurt van het gourmetstel (niet erop gericht, maar richting het open raam) om de rook een handje te helpen de juiste kant op te gaan.

Tip 9: Azijn & koffie

Het is een klassieker uit grootmoeders tijd, maar hij werkt nog steeds: azijn neutraliseert. Je kunt bakjes azijn neerzetten, maar voor het zware werk kun je na het eten beter even een pannetje water met een flinke scheut schoonmaakazijn op het fornuis koken. Laat de afzuigkap uit en laat de damp door de kamer trekken. Vind je de azijnlucht zelf te heftig? Gooi er dan wat citroenschillen, een kaneelstokje of kruidnagel bij. Zo ruikt je huis direct weer naar winterse gezelligheid in plaats van naar een snackbar. Wat ook kan, is koffie. Zet na het eten een paar schaaltjes met gemalen koffie (snelfiltermaling) in de woonkamer. De koffie neutraliseert de zware baklucht en vervangt deze door een neutraal, aards aroma. Voor een nog sterker effect kun je wat koffiebonen op een warme onderzetter leggen; door de restwarmte verspreiden ze een subtiele geur die de gourmetlucht naar de achtergrond verdrijft.

Tip 10: Maak meteen met schoon

Het is verleidelijk om na het eten uit te buiken op de bank en de ravage te laten voor wat het is. Doe het niet. Zolang het gourmetstel vet en warm in de kamer staat, blijft het geur verspreiden. Haal direct na het eten een stuk keukenrol over de plaat. Gebruik daarna een sopje van afwasmiddel en warm water om de plaat en de tafel (want ja, vetnevel komt overal) af te nemen. Geloof ons, door hier na het eten even een paar minuten tijd voor vrij te maken, bespaar je jezelf de volgende ochtend een hoop gourmetluchtfrustratie!